EGZAMIN MATURALNY POZIOM ROZSZERZONY 19 MAJA 2015 · Egzamin maturalny z historii Poziom...

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu.

Uk

ad g

rafi

czn

y ©

CK

E 2

01

3

Miejsce

na naklejk

z kodem

UZUPE NIA ZDAJ CY

KOD PESEL

EGZAMIN MATURALNY

Z HISTORII

POZIOM ROZSZERZONY

Instrukcja dla zdaj cego

1. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 23 strony

(zadania 1–20). Ewentualny brak zg o przewodnicz cemu

zespo u nadzoruj cego egzamin.

2. Arkusz zawiera trzy cz ci. Cz pierwsza arkusza to

test, cz druga wymaga analizy materia ów ród owych,

a cz trzecia –– napisania krótkiego wypracowania na

jeden z podanych tematów.

3. Czynno ci zaplanuj tak, aby mo liwe by o rozwi zanie

zada z trzech cz ci arkusza w ci gu 180 minut.

4. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym

przy ka dym zadaniu.

5. Pisz czytelnie. U ywaj d ugopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

6. Nie u ywaj korektora, a b dne zapisy wyra nie przekre l.

7. Pami taj, e zapisy w brudnopisie nie b d oceniane.

8. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój

numer PESEL i przyklej naklejk z kodem.

9. Nie wpisuj adnych znaków w cz ci przeznaczonej

dla egzaminatora.

19 MAJA 2015

Godzina rozpocz cia:

14:00

Czas pracy:

180 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 50

MHI-R1_1P-152

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l

Egzamin maturalny z historii

Poziom rozszerzony

Strona 2 z 23 MHI_1R

CZ I – Test (20 punktów)

Zadanie 1. (1 pkt) Na podstawie ilustracji przedstawiaj cej relief na steli

1 wykonaj polecenie.

Stela zwyci stwa króla Akadu Naram-Sina, III tysi clecie p.n.e.

Na podstawie: Sztuka wiata, t. 1, Warszawa 1989, s. 195.

1 Stela – stoj ca pionowo p yta kamienna, zwykle czworoboczna, cz sto z inskrypcj .

Wyja nij, w jaki sposób na steli ukazywano pozycj i rol w adcy.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 2. (3 pkt) Na podstawie róde wykonaj polecenia.

ród o 1. Fragment pracy Marii Jaczynowskiej

Podzia kompetencji administracyjnych mi dzy princepsem i senatem znalaz swój wyraz

w zarz dzaniu prowincjami. Senat przyj pod swoje kierownictwo prowincje wewn trzne,

bezpieczne, na ogó mocno zespolone z Rzymem, zdobyte w III i II w. p.n.e. […]

W prowincjach senatorskich nie stacjonowa o wojsko [...]. W r ku cesarza znalaz si zarz d

prowincjami niedawno zdobytymi, w czonymi do pa stwa rzymskiego przez Cezara,

Pompejusza i samego Augusta.

Na podstawie: M. Jaczynowska, Historia staro ytnego Rzymu, Warszawa 1978, s. 206.

Naram-Sin

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony


ród o 2. Mapa. Rozwój terytorialny staro ytnego Rzymu, III w. p.n.e. – II w. n.e.

posiad o ci Rzymu w okresie republiki granice imperium i prowincji

obszary przy czone za Oktawiana Augusta prowincje zdobyte w latach 98–161 n.e.

prowincje przy czone w okresie 14–98 n.e.

M. Jaczynowska, D. Musia , M. St pie , Historia staro ytna, Warszawa 2004, s. 519.

2.1. Rozstrzygnij, pod czyim zarz dem – cesarza czy senatu – znajdowa y si

wymienione w tabeli prowincje w I w. n.e.

Nazwa prowincji Zarz d prowincji (cesarz lub senat)

A. Egipt

B. Azja

C. Brytania

2.2. Wykorzystuj c informacje z obu róde , wymie dwa ró ne dzia ania w adz

podejmowane w celu zabezpieczenia panowania rzymskiego w Brytanii.

• ...........................................................................................................................................

• ...........................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 1. 2.1. 2.2.

Maks. liczba pkt 1 1 2

Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony


Zadanie 3. (1 pkt)

Mapa. Rozwój terytorialny Wielkiego Ksi stwa Litewskiego XIII–XV w.

terytorium zwi zku plemiennego na

pocz tku XIII w. ziemie przej ciowo nale ce do pa stwa

pa stwo za Mendoga w 1263 r. granice pa stw w 1466 r.

pa stwo za Giedymina w 1341 r. bitwy

ziemie przy czone za Olgierda do 1377 r. granica wschodnia do 1493 r.

ziemie przy czone za W adys awa Jagie y i Witolda do 1430 r.

Na podstawie: Encyklopedia szkolna. Historia, Warszawa 2004, s. 951.

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony


Na podstawie tre ci mapy i w asnej wiedzy oce , czy poni sze zdania s prawdziwe.

Zaznacz P, je li zdanie jest prawdziwe, lub F – je li jest ono fa szywe.

1. Terytorium Wielkiego Ksi stwa Litewskiego w drugiej po owie

XIII w. oddziela o dwa pa stwa za o one przez zakony rycerskie. P F

2. Do najwi kszego przyrostu terytorialnego Wielkiego Ksi stwa

Litewskiego dosz o po zawarciu unii w Krewie. P F

3. W ród s siadów Wielkiego Ksi stwa Litewskiego w XV w. by y

pa stwa muzu ma skie. P F

Zadanie 4. (2 pkt) Na podstawie tekstu wykonaj polecenia.

W germa skiej wiadomo ci plemiennej […] wa n rol odgrywa o przekonanie o boskiej

sile, tkwi cej we w adcy […]. Magia królewska Merowingów nosi a jeszcze ca kiem

poga ski charakter: [...] d ugie w osy i broda jako siedziba magicznej si y w adczej, wóz

zaprz ony w wo y jako obrz dowy rodek lokomocji […]. Obok tego zachowa si lad

tradycji prawa ludu do wyboru króla: ceremonia aklamacji z podnoszeniem króla na tarczy.

[…] W 751 roku ostatni z królów merowi skich, Childeryk III, po skrupulatnym ostrzy eniu

zosta umieszczony w […] klasztorze, Pepin za zosta podniesiony na tarczy [...] jako król

Franków. Dla zalegalizowania przewrotu si gni to […] do Starego Testamentu. W Ksi dze

S dziów […] prorok Samuel z polecenia Boga namaszcza wyznaczonego przeze m a –

Saula – na króla Izraela. Co wi cej: kiedy Saul nie okaza si godny, Bóg poleci […]

nama ci nowego kandydata, Dawida, mimo i Saul nadal panowa . [Pepina namaszczono]

[…] w 751 r. z polecenia papieskiego […].

Na podstawie: B. Zientara, wit narodów europejskich. Powstanie wiadomo ci narodowej na obszarze

Europy pokaroli skiej, Warszawa 1985, s. 96–97.

4.1. Wyja nij, w jaki sposób Childeryk III zosta pozbawiony si y w adczej i mo liwo ci

walki z Pepinem o odzyskanie panowania w pa stwie Franków.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

4.2. Wyja nij znaczenie ideowe nowej ceremonii wprowadzonej przez papie a, o której

mowa w tek cie.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 3. 4.1. 4.2.


Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony


Zadanie 5. (1 pkt) Na podstawie tekstu ród owego wykonaj polecenie.

Pod Bo ym wp ywem samow adca […] zwróci wszystkie swe my li ku najszcz liwszemu

grodowi […] i rozbudowa go jako b ogos awione i wielkie miasto Nowy Rzym – Rom

g adkolic , której nigdy nie dotknie staro , Rom m odzie cz , wiecznie odnawiaj c si

i rozlewaj c roje wdzi ków. Tuli j l d i pozdrawia morze, agodnie obejmuj d onie

Europy, odwzajemnia si poca unkami ust przeciwleg a Azja.

Na podstawie: Wielka historia wiata, t. 4, Kraków 2005, s. 11.

Podaj nazw miasta, którego dotyczy tekst, oraz wyja nij, dlaczego zosta o ono nazwane

Nowym Rzymem.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (1 pkt) Na podstawie wiersza wykonaj polecenie.

Jan Andrzej Morsztyn1, Non fecit taliter ulli nationi

2

adnej krainie Bóg nie b ogos awi

Tak jako Polszcze, bo cho j postawi

W ród nieprzyjació krzy a zbawiennego,

W ca o ci dot d jest z obrony jego;

St d ma i s aw , bo postronni wiedz ,

e za jej stra w bezpiecze stwie siedz .

Do s siadów te chleba nie biegamy

Prosi , owszem im swego udzielamy.

Czego chce wi cej ta kraina z nieba,

Maj c do s awy, obrony i chleba?

– Rz du potrzeba!

J.A. Morsztyn, Wybór poezji, Wroc aw 1998, s. 199–200.

1Jan Andrzej Morsztyn – polityk, poeta dworski polskiego baroku. 2 Non fecit taliter ulli nationi ( ac.) – Nie uczyni tyle adnemu innemu narodowi.

Na podstawie tre ci zawartych w tek cie oce , czy poni sze zdania s prawdziwe.

Zaznacz P, je li zdanie jest prawdziwe, lub F – je li jest ono fa szywe.

1. Wiersz powsta w okresie Sejmu Wielkiego. P F

2. Rzeczpospolita zosta a w wierszu przedstawiona jako przedmurze

chrze cija stwa. P F

3. Autor wiersza gloryfikuje ustrój Rzeczypospolitej. P F

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 7 z 23

MHI_1R

Zadanie 7. (2 pkt) Na podstawie róde wykonaj polecenie.

ród o 1. Fragment opracowania historycznego

Thomas Newcomen zbudowa bezpieczn i niezawodn pomp parow . Pierwsza stan a

w roku 1712 [...]. Jej wad by y ogromne rozmiary oraz ma a wydajno mierzona ilo ci

wypompowywanej wody w stosunku do zu ytego paliwa. Poniewa w kopalniach nie

brakowa o w gla, wi c problem nie by pal cy […]. Istot pomys u Jamesa Watta by o

wprowadzenie odr bnej komory, w której para ulega a skropleniu [...], co dawa o du e

oszcz dno ci ciep a [...]. Pierwsz maszyn wed ug specyfikacji Watta skonstruowano

w 1776 roku [...]. Warunkiem zastosowania silników parowych w przemy le by o

opracowanie sposobu przekszta cenia ruchu posuwisto-zwrotnego, typowego dla kopalnianej

pompy, w maszyny obrotowe oraz zapewnienie sta ej pr dko ci. Ten problem Watt rozwi za

w 1781 roku.

Na podstawie: M. Kopczy ski, Ludzie i technika. Szkice z dziejów cywilizacji przemys owej,

Warszawa 2006, s. 100–103.

ród o 2. Tabela. Liczba maszyn parowych w Anglii w XVIII w.

Bran a Do 1733 1733–1780 1781–1800 Razem do 1800

górnictwo 89 482 493 1064

w ókiennictwo – 1 468 469

metalurgia 1 51 211 263

przetwórstwo

spo ywcze – 5 107 112

Na podstawie: M. Kopczy ski, Ludzie i technika. Szkice z dziejów cywilizacji przemys owej,

Warszawa 2006, s. 100–103.

Podaj argumenty uzasadniaj ce tez , e dane w tabeli wiadcz o skutkach udoskonale

maszyny parowej.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 5. 6. 7.


Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 8 z 23

MHI_1R


ród o 1. Fragment opracowania historycznego

Gdy Petersburg szala z rado ci na wiadomo o kapitulacji Warszawy, […] wie o upadku

stolicy Polski wstrz sn a opini publiczn Pary a. Rozpocz y si masowe demonstracje

antyrz dowe, wybito szyby w gmachu ministerstwa spraw zagranicznych, którego szef

minister Sébastiani deklarowa w a nie, i „porz dek panuje w Warszawie...”. Prasa liberalna

i radykalna bi a na alarm: oto nadchodzi kres powstania w Polsce, powstania niepopartego

czynnie przez Francj [...]. Sébastiani ledwo uszed z yciem, atakowany przez oburzony

t um.

Na podstawie: J. ojek, Szanse powstania listopadowego, Warszawa 1980, s. 130–131.

ród o 2. Francuska litografia, 1831 r.

Historia Europy, red. F. Delouche’a, Warszawa 1994, s. 291.

Interpretuj c elementy graficzne litografii, wyja nij, dlaczego jej symboliczna wymowa

okazuje si krytycznym komentarzem do wypowiedzi ministra Horacego Sébastianiego. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 9 z 23

MHI_1R


ród o 1. John Stuart Mill1, O zarz dzie koloniami przez pa stwo wolne

Jedne kolonie sk adaj si z ludów, które stoj na stopniu cywilizacji podobnym do stopnia,

na jakim stoi kraj rz dz cy [...], drugie dalekie s jeszcze od takiego stanu [...] i które

powinny by rz dzone przez kraj panuj cy, albo przez jego delegatów. Ten rodzaj rz du jest

równie prawowity jak ka dy inny, je eli ludowi rz dzonemu u atwia podniesienie si ze

stopnia cywilizacji, na jakim zostaje, na stopie wy szy [...].

Kraj panuj cy powinien [...] obdarzy lud rz dzony od razu wszystkim tym, czego

do wiadczenie nauczy o naród, który zaszed dalej na drodze post pu. Oto idea sposobu,

w jaki lud wolny powinien sprawowa rz dy nad ludem zupe nie lub na po y barbarzy skim.

Na podstawie: G. Szel gowska, K. Szel gowska, Dzieje nowo ytne i najnowsze 1815–1939.

wiczenia ród owe z historii dla szkó rednich, t. 4, Warszawa 1999, s. 21–23.

1 John Stuart Mill (1806–1873) – angielski filozof, politolog, ekonomista.

ród o 2. Karykatura holenderska (oko o 1890 r.)

Cywilizacja

Na podstawie: G. Szel gowska, K. Szel gowska, Dzieje nowo ytne i najnowsze 1815–1939.

wiczenia ród owe z historii dla szkó rednich, t. 4, Warszawa 1999, s. 21–23.

Porównaj pogl dy na temat misji cywilizacyjnej w koloniach zaprezentowane

w ródle 1. z realizacj tej misji satyrycznie przedstawion w ródle 2.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 8. 9.

Maks. liczba pkt 3 1

Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 10 z 23

MHI_1R

Zadanie 10. (1 pkt) Uporz dkuj chronologicznie wydarzenia. Zacznij od najwcze niejszego: oznacz je

numerem 1, a nast pne – numerami: 2, 3, 4, 5.

Wydarzenia Odpowiedzi

A. Podpisanie uk adu w Locarno.

B. Anszlus Austrii.

C. Konferencja w Monachium.

D. Powstanie III Rzeszy.

E. Podpisanie traktatu wersalskiego.

Zadanie 11. (1 pkt) Na podstawie ilustracji wykonaj polecenie.

Fabryka amunicji, Wielka Brytania, ok. 1915 r.

http://histmag.org/....

Wyja nij wp yw wydarze politycznych na pozycj kobiet w spo ecze stwie.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 12. (2 pkt) Na podstawie fragmentu biografii Meriana Coopera

1 wykonaj polecenia.

Ca ym sercem pragn walczy o Polsk . W kolejnym […] li cie do ojca […] wspomnia

historie z dzieci stwa, jakie go zawiod y w ten obszar ogarni ty wojn : „Stale czuj al, e

tak ma o robi dla sprawy polskiej wolno ci, gdy Pu aski uczyni dla nas tyle dobra, i wci

wspominam twoje opowie ci, jak zmar w ramionach mego przodka. […]

W czerwcu 1920 r. szcz cie najwyra niej zacz o opuszcza Meriana Coopera i Bucka

Crawforda. Obaj l dowali awaryjnie na otwartym polu […], gdzie wytropili ich o nierze

nieustraszonej Armii Konnej genera a Budionnego. […] Cooper i Crawford podpalili samolot,

pod os on p omieni czmychn li do lasu i cudem uda o im si ocali ycie. […]

Na podstawie: M.C. Vaz, Szalone ycie Meriana Coopera, twórcy King Konga,

Warszawa 2010, s. 84–85, 89.

1 Merian Cooper (1893–1973) – ameryka ski pilot, re yser i scenarzysta.

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 11 z 23

MHI_1R

12.1. Podaj nazw wojny, w której uczestniczy Merian Cooper.

.......................................................................................................................................................

12.2. Wyja nij przyczyny, które sk oni y Meriana Coopera do udzia u w walkach

opisanych w tek cie.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 13. (1 pkt) Na podstawie ilustracji przedstawiaj cych znaczki pocztowe wydane w Polsce po

II wojnie wiatowej i w asnej wiedzy wykonaj polecenie.

1. 2. 3.

Katalog polskich znaków pocztowych 2013, t. , Bytom 2013, s. 111, 135, 276.

Spo ród przedstawionych znaczków wybierz ten, który powsta mi dzy Pa dziernikiem

1956 a Grudniem 1970 roku. Odpowied uzasadnij.

Jest to znaczek numer ………… .

Uzasadnienie: …………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 10. 11. 12.1. 12.2. 13.

Maks. liczba pkt 1 1 1 1 1

Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 12 z 23

MHI_1R

TEMAT: DYNASTIE I ZWI ZKI DYNASTYCZNE W DZIEJACH –

OD STARO YTNO CI DO XX W.

CZ II – Analiza róde wiedzy historycznej (10 punktów)

ród o A Tablica genealogiczna. Dynastia julijsko-klaudyjska [fragment]

Cz 1.

Cz 2.

Na podstawie: J. Wolski, Historia powszechna. Staro ytno , Warszawa 1994, s. 486.

Wyja nienie do tablicy genealogicznej: & – ma e stwo; w nawiasach podano lata

panowania; numery (1, 2) oznaczaj kolejno ma e stw oraz zwi zek ma e ski, z którego

pochodzi o potomstwo.

Julia

& Marek Attiusz Balbus

Atria

& Gajusz Oktawiusz

Gajusz Juliusz Cezar (ojciec rodu)

Gajusz Juliusz Cezar Oktawiusz

cesarz Oktawian August (27 r. p.n.e.–14 r. n. e.)

& 1. Skrybonia

& 2. Liwia

Oktawia

& 1. Marcellus

& 2. Antoniusz

Gajusz Juliusz Cezar

dyktator, zm. 44 r. p.n.e.

Gajusz Cezar zm. 4 r. n.e. Lucjusz Cezar zm. 2 r. n.e.

1

2 2

Julia

& 1. Marcellus

& 2. Agrypa

Liwia (druga ona cesarza Oktawiana Augusta)

& 1. Tyberiusz Klaudiusz Neron (ojciec rodu)

& 2. Oktawian August

Tyberiusz Klaudiusz Neron

cesarz Tyberiusz (14 r.–37 r.)

Druzus

Germanik

& Agrypina Starsza

Tyberiusz Klaudiusz Neron Druzus

cesarz Klaudiusz (41 r.–54 r.)

& 1. Messalina

& 2. Agrypina M odsza

Gajusz Juliusz Cezar Germanik

cesarz Kaligula (37 r.– 41 r.)

Oktawia Brytanik

Agrypina M odsza

& Gnejusz Domicjusz 1

Neron Klaudiusz Druzus Germanik Cezar

cesarz Neron (54 r.– 68 r.)

1

1 1

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 13 z 23

MHI_1R

ród o B Tworzenie imion w asnych w staro ytnym Rzymie

Zazwyczaj Rzymianie nosili: 1 – imi , 2 – nazwisko rodowe, 3 – przydomek rodziny

(cz sto, cho nie zawsze). Nazwy rodów by y tworzone od drugiego cz onu.

Pó niej zacz to dodawa przydomki do przydomków, by odró ni osoby i ga zie rodzin.

A. Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Warszawa 1995, s. 14–15.

Na podstawie róde A i B wykonaj polecenie.

Zadanie 14. (1 pkt) Wyja nij pochodzenie nazwy dynastii panuj cej w staro ytnym Rzymie

w I w. p.n.e. – I w. n.e.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

ród o C Fragmenty biografii cesarzy rzymskich Fragment 1. Dosz o do [...] podwójnej tragedii w cesarskiej rodzinie: w 2 roku naszej ery

zmar Lucjusz Cezar podczas podró y morzem do Marsylii, a w 4 roku – Gajusz Cezar

wskutek pozornie niegro nej rany zadanej mu zdradziecko w Armenii. Po mierci obu

wnuków cesarza 26 czerwca 4 roku Oktawian August przyj syna Liwii do swego rodu.

Na podstawie: A. Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Warszawa 1995, s. 35–36.

Fragment 2. Seneka otrzyma godno pretora oraz piecz nad wychowaniem syna

cesarzowej Agrypiny M odszej. Ledwie min rok, a ch opiec zmieni nazwisko, zosta

adoptowany bowiem w lutym 50 roku przez cesarza Klaudiusza.

Na podstawie: A. Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Warszawa 1995, s. 65.

Na podstawie róde A i C wykonaj polecenie.

Zadanie 15. (2 pkt) Oce , czy procedura wspomniana w tekstach utorowa a drog do cesarskiej godno ci

osobom, które nie by y potomkami cesarza. Odpowied uzasadnij, podaj c dwa

przyk ady.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 14. 15.

Maks. liczba pkt 1 2

Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 14 z 23

MHI_1R

ród o D Bernhard Strigel

1, Obraz wotywny

2 W adys awa II Jagiello czyka, króla Czech i W gier,

i jego dzieci: Anny i Ludwika II , 1515 r.

1 Bernhard Strigel (1460–1528) – niemiecki malarz, u którego w Wiedniu W adys aw II Jagiello czyk zamówi

przedstawiony obraz. 2 Wotum – symboliczne dzie o w intencji b agalnej lub dzi kczynnej.

Europa Jagiellonica 1386–1572. Sztuka i kultura w Europie rodkowej za panowania Jagiellonów. Przewodnik

po wystawie, pod red. Ji ego Fajta, Warszawa 2012, s. 67.

Postaci kl cz ce od prawej:

w. W adys aw – król W gier w latach 1040–1095,

król W adys aw II Jagiello czyk

oraz jego dzieci – syn Ludwik II i córka Anna.

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 15 z 23

MHI_1R

ród o E Polityka króla W adys awa II Jagiello czyka w opisie wspó czesnego historyka

Z Maksymilianem I [...] W adys aw II Jagiello czyk walczy ju o swe królestwa […]

i konflikt zako czy si uk adem w Bratys awie w 1491 r. [...]. Maksymilian I, gdy tylko

dowiedzia si , e królowa ona W adys awa II jest przy nadziei, natychmiast zg osi

gotowo po czenia nienarodzonego dziecka – bez wzgl du na jego p e z jedn ze swych

wnuczek lub jednym z wnuków [...]. W adys aw obawia si , e Maksymilian I, popierany na

W grzech przez magnateri , najwy szych urz dników królestwa i wi kszo wy szego kleru,

zechce odsun od w adzy ma oletniego Ludwika i obejmie oba trony [...]. Król W adys aw

sukces osi gn za znaczne ust pstwa na rzecz stanów, g ównie magnaterii, co jeszcze

bardziej ograniczy o w adz królewsk [...]. W 1508 r. dwuletni Ludwik koronowany zosta

na króla W gier, a w rok pó niej na króla Czech [...]. W lipcu 1515 […] ostatecznie zawarto

ma e skie uk ady [...]. Dziewi cioletni Ludwik po lubi o rok starsz arcyksi niczk Mari ,

a starsza siostra Ludwika, Anna, zosta a po lubiona przez samego cesarza w zast pstwie

jednego z dwóch jego wnuków, Karola lub Ferdynanda.

Na podstawie: M. Duczmal, Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, Pozna 1996, s. 396–397.

Na podstawie róde D i E wykonaj polecenie.

Zadanie 16. (2 pkt) Czy oba ród a zawieraj informacje potwierdzaj ce tez dotycz c obaw króla

W adys awa II Jagiello czyka o zachowanie panowania na W grzech? Odpowied

uzasadnij.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Na podstawie róde D i E oraz w asnej wiedzy wykonaj polecenia.

Zadanie 17. (2 pkt) 17.1. Podaj nazw wydarzenia politycznego z 1515 r., którego rezultatem by y decyzje

odzwierciedlone w ródle D.

.......................................................................................................................................................

17.2. Dlaczego decyzje podj te w 1515 r. wspó cze ni mogli uzna za korzystne dla

fundatora obrazu? Odpowied uzasadnij.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 16. 17.1. 17.2.


Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 16 z 23

MHI_1R

ród o F Czterech Napoleonów, fotografia z 1858 r.

Na podstawie: S. Reimers, Mina kungliga, Stockholm 1954, ilustracja.

ród o G Tablica genealogiczna rodziny Bonapartów [fragment]

Na podstawie: T. Serwatka, Poczet w adców Francji, Londyn 1996, s. 119, 120, 145, 150, 188, 196–197.

Wyja nienie: & – ma e stwo; w nawiasach podano lata ycia; numery (1, 2) oznaczaj

kolejno ma e stw oraz zwi zek ma e ski, z którego pochodzi o potomstwo.

1

2

4

3

Obja nienie:

fotografia dwóch osób

widocznych na

pierwszym planie zosta a

wykonana na tle obrazu.

2

Carlo Maria Bonaparte (1746–1785)

& Letycja Bonaparte (1750–1836)

Napoleon I Bonaparte (1769–1821)

cesarz Francuzów 1804–1815

& 1. Józefina (1763–1814)

cesarzowa 1804–1809

& 2. Maria Ludwika Austriaczka

(1791–1847)


Ludwik Bonaparte (1778–1846)

król Holandii 1806–1810

& Hortensja de Beauharnais (1783–1837)

Napoleon II Bonaparte

(1811–1832)

Napoleon III Bonaparte (1808–1873)

cesarz Francuzów 1852–1871

& Eugenia de Montijo (1826–1920)


Napoleon Bonaparte (1856–1879)

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 17 z 23

MHI_1R

Na podstawie róde F i G wykonaj polecenia.

Zadanie 18. (2 pkt) 18.1. Uzupe nij tabel – rozpoznaj postaci przedstawione na ilustracji. Nast pnie

wyja nij, dlaczego dwie z nich nie sprawowa y w adzy we Francji.

Numer, którym oznaczono posta

na ilustracji Posta przedstawiona na ilustracji

1

2

3

4

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

18.2. Wyja nij cel propagandowy, któremu przy wieca o wykonanie zaprezentowanej

fotografii ( ród o F).

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

ród o H

Fragment biografii ony cesarza W Wiedniu w obecno ci austriackiej rodziny cesarskiej [...] odby si uroczysty akt za lubin

osiemnastoletniej arcyksi niczki […] z cesarzem. [...] Dostojna oblubienica nie widzia a

swego ma onka ani przedtem, ani w dzie lubu, gdy [on] uwa a za zbyteczne osobi cie

fatygowa si do Wiednia. […] Nowa cesarzowa […] w otoczeniu wity wyruszy a do

Francji. Po drodze oddawano jej tak wielkie honory [...], i od razu odczu a, e jest ma onk

w adcy Europy.

Na podstawie: E. Tarle, Napoleon, Kraków 1991, s. 255.

Na podstawie róde G i H wykonaj polecenie.

Zadanie 19. (1 pkt) Podaj nazw dynastii, z której pochodzi a arcyksi niczka wymieniona w tek cie, oraz

dat cesarskiej koronacji tej osoby.

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 18.1. 18.2. 19.


Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 18 z 23

MHI_1R

CZ III – Wypracowanie (20 punktów)

Zadanie 20. (20 pkt) Zadanie zawiera dwa tematy. Wybierz jeden z nich do opracowania.

Temat 1. Trzech Boles awów wobec problemów obrony niezale no ci pa stwa polskiego. Porównaj

i oce polityk zagraniczn pa stwa polskiego za panowania Boles awów – Chrobrego,

mia ego, Krzywoustego.

Temat 2. Zmierzch wielkich dynastii. Porównaj przyczyny ko ca panowania dynastii rz dz cych

w pa stwach zaborczych.

Wybieram temat: ...............

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wype nia

egzaminator

Nr zadania 20.

Maks. liczba pkt 20

Uzyskana liczba pkt

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 19 z 23

MHI_1R

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 20 z 23

MHI_1R

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 21 z 23

MHI_1R

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 22 z 23

MHI_1R

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l


Poziom rozszerzony

Strona 23 z 23

MHI_1R

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

pobr

ano

z w

ww

.sql

med

ia.p

l

EGZAMIN MATURALNY POZIOM ROZSZERZONY 19 MAJA 2015 · Egzamin maturalny z historii Poziom...

Documents

Transcript of EGZAMIN MATURALNY POZIOM ROZSZERZONY 19 MAJA 2015 · Egzamin maturalny z historii Poziom...