e-Pr(z)ymusik z Kropeczką 2018/2019 nr 7 › attachments › article › 944 ›...

Marzec – trzeci miesiąc w roku,według kalendarza gregoriańskie-go, ma 31 dni.

Nazwa miesiąca pochodziod łacińskiej nazwy Martius(miesiąc Marsa). Od niejwywodzi się większośćnazw tego miesiąca w języ-kach europejskich. Staropol-ska nazwa marca to brze-zień. Inna nazwa, obecnieniespotykana, to kazidroga.

W marcu następuje na pół-kuli północnej równonocwiosenna, a na południowej

MARZEC

Polskie przysłowia ludowe na marzec

1. W marcu jak w garncu.2. Co marzec wypiecze, to

kwiecień wysiecze.3. Czasami w marcu zetnie

wodę w garncu.4. Czasem marzec tak się

podsadzi, że dwa kożu-chy oblec nie zawadzi.

5. Ile w marcu dni mgli-stych, tyle w żniwa dnidżdżystych.

6. Kiedy w marcu deszczuwiele, nieurodzaj zbożaściele.

7. Gdy w marcu deszcz pa-da, wtedy rolnik biada,gdy słońce jaśnieje, torolnik się śmieje.

8. Marzec, co z deszczemchadza, mokry czerwiecsprowadza.

9. Słońce marcowe, owo-com niezdrowe.

10. Marzec zielony - niedo-bre plony.

11. Suchy marzec, kwiecieńmokry, maj przechłodny- nie będzie rok głodny.

12. Suchy marzec, mokrymaj, będzie żytko jakogaj.

13. W marcu, gdy sągrzmoty, urośnie zbo-że ponad płoty.

14. Marzec, czy słonecz-ny, czy płaczliwy, li-stopad obraz żywy.

15. Marzec odmieniawiatry, deszcz miesza zpogodą, więc nie dziw,jeśli starzy czują go zeszkodą.

Ważne tematy:

WYWIADY Z NA-UCZYCIELKAMIMATEMATYKI

MIĘDZYNARO-DOWY DZIEŃ

TEATRU

e-Pr(z)ymusik z Kropeczką

S Z K O Ł A P O D S T A W O W A I M . B O H A T E R Ó W W E S T E R P L A T T EW G A R D N I E

e-Pr(z)ymusik z Kropeczką2018/2019 nr 7

TYDZIEŃ MÓZGU

Dzień Teatru ustanowionow czerwcu 1961 roku pod-czas 9. światowego kongre-suMiędzynarodowego Insty-tutu Teatralnegow Helsin-kach.Obchody Światowych DniTeatru mają na celu realiza-cje statutowych zobowiązańITI. W statucie czytamym.in.: ITI powstało w celupromocji i międzynarodo-

wej wymiany informacjina temat teatru, pobudzeniakreacji i zwiększenia współ-pracy ludzi teatru; uświado-mienia opinii publicznej wagisztuki i artystycznej kreacji wżyciu codziennym, w celuwzmocnienia przyjaźni i wię-zi międzyludzkich .27 marca, co roku, rozsyłanajest wiadomość, tłumaczonana ponad 20 języków, od wy-bitnego człowieka teatru za-wierająca jego przemyślenia

na temat teatru i światowejharmonii. Pierwszą takąwiadomość wysłał w 1962roku Jean Cocteau. Tegodnia odbywają się specjalnespotkania, sympozja, przed-stawienia teatralne itp. po-święcone znaczeniu i pro-blemom teatru. W 2007 ro-ku główne obchody Świato-wego Dnia Teatru odbyły sięw paryskiej siedzibie UNE-SCO.

Przygotowała Wiktoria Kowalewska

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ TEATRU

Kolejne ciekawe zajęcia naszej szkole

czytać przepis i wykony-wać masę solną wedługniego. Było dużo śmiechui dużo sprzątania :) każdyposprzątał dokładniepo sobie i zabrał swojąpracę, aby później pięknieją ozdobić.

Uczniowie klasy 2a uczest-niczyli w zajęciach z PaniąAnną Kwaśnicą, na którychwszyscy bardzo dobrze siębawili i poznawali technikirobienia ozdób z masy sol-nej. Każdy uczestnik zajęćznalazł coś dla sie-bie. Dzieci nauczyły się

Str. 2

e-Pr(z)ymusik z Kropeczką 2018/2019 nr 7

Zmiana czasu z zimowego naletni nastąpi z soboty 30 marcana niedzielę 31 marca. Powinni-śmy wtedy przestawić wskazówkęnaszego zegara o godzinę do przo-du. Dzieje się tak dlatego, że la-tem standardowy czas geograficz-ny jest przesuwany o godzinę doprzodu. Tak więc czas aktywnościczłowieka jest lepiej dopasowanydo godzin, w których jest najwię-cej światła słonecznego. Czas zzimowego na letni zmieniamy wmarcu podczas tzw. Równonocy,czyli wtedy, kiedy dzień i noc ma-ją po 12 godzin. Oczywiście datata jest umowna. Zmiana czasuzawsze wypada w weekend, z pro-stej przyczyny – aby nie wprowa-dzać zbytniego zamieszania w dnirobocze. Autorem pierwszejwzmianki o potrzebie zmiany cza-su był Benjamin Franklin (USA,XVIII w.), który sugerował, żebyludzie wstawali i kładli się spaćwcześniej. Jednak sugestie te niezostały potraktowane poważnie.W 1907 r. ukazała się broszura pt.„Waste of Daylight”, w którejBrytyjczyk William Willett opisałzagadnienia związane ze zmianączasu. Jednak i jemu nie udało się

przeforsować tego pomysłu.Ostatecznie pierwszym krajem zustawowym przesuwaniemwskazówek zegara były Niem-cy. 30 kwietnia 1916 roku, naterenie Rzeszy, sojuszni-czych Austro-Węgier i na oku-powanych terenach Polski i Bał-kanów, czas przesunięto o go-dzinę do przodu. W kolejnymroku zmiana czasu nastąpiła z15 na 16 kwietnia (z niedzieli naponiedziałek) i czas letni obo-wiązywał do nocy z 16 na 17września. Podobnie było w 1918roku. Wkrótce po tym, zmianęczasu wprowadzili Brytyjczycyi Amerykanie.

W Polsce zmiana czasu jest sto-sowana nieprzerwanie od 1983roku, ale była w użyciu także wlatach wcześniejszych (pierwszyraz w 1919 r.).

Obecnie, we wszystkich krajachUnii Europejskiej w ostatniąniedzielę marca o godzinie 1:00czasu uniwersalnego zegaryprzestawia się godzinę do przo-du, natomiast w ostatnią nie-

dzielę października o godzinie 1:00czasu uniwersalnego o godzinę dotyłu czasu z zimowego na letni.

Zalety zmiany czasu: oszczędność energii wynika-

jąca z efektywnego wyko-rzystywania światła słonecz-nego,

oszczędność energii naoświetleniu (oświetlenieulic, domów, mieszkań, za-kładów pracy),

zwiększone bezpieczeństwopodczas jazdy samochodem.Wady zmiany czasu:

problemy związane z prze-stawianiem się organizmu(zakłócenie biorytmu) pod-czas zmiany czasu,

duże koszty ponoszoneprzez firmy transportowe(koleje, lotnictwo i in.),

koszty uwzględnienia zmia-ny czasu w systemach infor-matycznych.

Przygotował Grzegorz Marciniak

Zmiana czasu z zimowego na letni

Str. 3


SZKOLNY SAVOIR-VIVRE

Str. 4


W szkole spędzasz dużo czasu możesz wielezrobić, żeby czuć się tu lepiej.

„Kiedy już jesteś przedswoją szkołą pozdrawiaj

wszystkich z miną wesołą. ”

Podczas lekcji staraj się skupić na tym,co mówi nauczyciel. Pamiętaj, że może onodebrać twoją rozmowę z kolegą jako nie-uprzejmość.

„ N ie jest to wielka zasługa,gadać ciągle jak papuga

bo na lekcji taka pracpo prostu się nie opłaca. ”

„ P rzestań na lekcji, trutniu zielonyz gumy do żucia robić balony!!!

na to, co pani mówi uważaji za krytykę się nie obrażaj. ”

Jeśli nauczyciel zwraca się do ciebie stojąc, tytakże wstań. Jeśli nauczyciel zwraca ci uwagęwstań i wysłuchaj co ma do powiedzenia. Od-powiedź dopiero wtedy, kiedy przestanie mó-wić, ale także wtedy pamiętaj o zachowaniuuprzejmości.

„ K iedy prowadzisz w grupie rozmowęto nie wyskakuj z niewczesnym słowem,

czekaj aż twoja kolej wypadnie i nieprzerywaj, bo to nieładnie. ”

Pamiętaj o okazywaniu szacunku starszym.I to nie tylko nauczycielom, wychowawcom czy

dyrekcji. Taktuj w odpowiedni sposób rów-nież osoby sprzątające i pilnujące szkoły, perso-nelu w kuchni czy bibliotece. Zawsze stosowniewitaj się i żegnaj. Słuchaj ich uważnie i zwra-caj się do nich uprzejmie.

„ C zy chcesz w szkole mieć szacunek?Na to jeden jest warunek:

nie zachowuj się jak błazen zkoczkodanem wzięty razem. ”

Człowiek dobrze wychowany nigdy nie powi-nien nikogo prześladować ani używać wobecnikogo przemocy.

„ N ie wolno uczniów innych obrażać.Czy nie mam racji?Powiedźcie sami?Po co niezdrowe

Konflikty stwarzać i potemw klasie świecić oczami. „

Nieuprzejme jest naruszanie cudzej nietykalno-ści. Nie wolno więc nikogo potrącać, popychaćani szarpać. Nie wolno wyśmiewać się z osóbchorych, niepełnosprawnych lub upośledzo-nych. Niedopuszczalne jest wyśmiewanie czy-jegoś wyglądu, koloru skóry czy biedy a takżewyznawanej religii.

„Nie śmiej się z innych,Palcem nie wskazuj, nawet gdy byłby do

śmiechu powód.Krzyczysz „ Grubaska” ?

Powiem od razu braku kultury toprzykry dowód ”

Przygotowała Maja Świrbut

Str. 5


Wiersze naszych uczniówTAJEMNICE PRZYRODYKOLOROWY DYWAN CZARODZIEJA

Najpiękniejszy kraj na świecie,dużo się o nim dowiecie.Nie ma takiego drugiegosercu memu najdroższego.Lasy zielone, puszcze i bory,zwierząt bez liku w nich spotkasz podróżniku.Żubry przepiękne, królowie puszczy dumnie podnoszą głowy.Sarny, jelenie a nawet niedźwiedzie spacerujące powoli.Przepiękne góry, wysokie strzeliste co zaglądają w chmury,a pod górami strumyki bystre i piękne hale zielone.A na tych halach stada owieczek góral pilnujei piękne góralskie piosenki wyśpiewuje.Jezior też mnóstwo nasz kraj posiada, Mazury z tego najbar-dziej słyną,gdzie kormorany i inne ptaki przyrodę polską dopieszczają,a ludzkim oczom i sercom uciechę dają.W lasach poziomki, borówki, malinychodzą je zbierać piękne polskie dziewczyny.Wilki i lisy w lesie biegają,Dzięcioł zastuka, kukułka zakuka.A gdy jesieni przyjdzie poragrzybiarze w las ruszają i mnóstwo grzybów zawsze nazbiera-ją.W Morzu Bałtyckim też ryb bez likuznajdziesz kochany mój podróżniku.Gdy bociany wiosną wracająprzepiękny klekot swój zaczynają.Żaby w stawach kumkająWiosnę wszyscy wołają.Więc wsiądź na dywan zaczarowanyprzeleć nad cudną tą krainą,a piękne widoki na pewno Cię nie ominą.Mój wierszyk skromnytakimi zakończyć chce słowy,Że kraj nasz piękny jest i wyjątkowy!

Maja Świrbut kl. IV „a”

PRZYRODNICZY ZAWRÓT GŁOWY

Jeśli wyjdziesz na podwórzeto przyroda cię otacza.

W wielkie łąki, małe różezawsze palce swoje macza.

A kiedy do lasu pognasz tak prędko,zobaczyć dzicze stada, borowe żeremie

może zobaczysz też ptasie gniazdko,I wtedy odnajdziesz się w tym ekosystemie.

Możesz też wybrać się nad pobliską rzeczkędla ochłody zażyć kąpieli,

radzę też potem odpocząć troszeczkęalbo bukiecik zrobić z konwalii.

Przyroda jest niczym pokrywa,która kolorem nieskończonym się mieni

Ona od wieków nasz świat okrywa,aby nas ukryć przed szarym kolorem cieni.

ALEKSANDER CIERLECKI

MIĘDZYNARODOWY TYDZIEŃ MÓZGU11-15 MARCA

Str. 6


Czy wiesz dzięki czemu możesz grać w koszykówkę albo napisać sprawdzian na 6?To wszystko zasługa twojego mózgu, który dzień w dzień pracuje abyś ty mógł normalnie funkcjono-wać. Mózg jest podzielony na różne części - kory mózgowe, które odpowiadają za różne funkcje na-szego organizmu np. kora w której znajduje się ośrodek wzroku znajduje się w płacie potylicznymtylnej części głowy, albo kora czucia i dotyku znajduje się w części ciemieniowej tuż nad czołem.

Mózg składa się z mózgowia, móżdżku i z pnia mózgu. Każda część analizuje inne bodźce i odpo-wiada za inne czynności- mózgowie odpowiada za nasze świadome czynności, móżdżek odpowiadaza ruch natomiast pień odpowiada za pracę narządów wewnętrznych np. serca. Mózg jest wielofunk-cyjny budują go specjalne komórki – neurony które umożliwiają przepływ informacji, podobno wy-

korzystujemy tylko 10% możliwości naszego mózgu.

Czy zastanawiałeś się kiedyś, co było by gdy byśmy przypuśćmy wykorzystywali 80 % możliwościnaszego organu? Czy możliwe by wtedy było czytanie w myślach albo telekineza?

W naszej szkole też był organizowany tydzień mózgu, zorganizowały go nasze Panie od biologiiPani Anna Kramek- Szubert oraz Pani Ewa Mular. Na każdej długiej przerwie na korytarzu obok sali8 i 7 były wystawiane gry rozwijające logiczne myślenie i pobudzające pracę mózgu. Uczniowie bar-

dzo chętnie brali w nich udział, mamy nadzieję że za rok będziemy mogli to powtórzyć.Przygotował Aleksander Cierlecki

tach, podwyżkach i obniż-kach, spotkanie z bankow-cem oraz wyjazd do banku wGryfinie, wykonanie przezuczniów albumów o Sław-nych Polskich Matematykach.Przeprowadzenie warsztatówz ekonomii dla klas III - VIIIoraz warsztaty origami. Nazakończenie projektu Świą-teczne uroczyste zakończe-nie dla całej społeczności lo-kalnej.

3. Jak długo trwają studiamatematyczne , czy są onetrudne?Tak jak każde studia wg no-wych przepisów 3 lata stu-diów licencjackich a następ-nie 2 lata studiów magister-skich, zakończone obronąpracy magisterskiej. Jak ktośkocha matematykę to nic niejest trudne.

4.Czy sądzi Pani, że w do-bie komputerów podstawymatematyki są potrzebne wcodziennym życiu, jak takto dlaczego?Oczywiście, żeby działałykomputery, smartfony, to ktośmusiał zaprogramować, wy-myślić jak to działa, a to czy-sta matematyka. Nawet wprostych czynnościach jakzakupy to też mamy matema-tykę – dodawanie i odejmo-wanie ułamków dziesiętnych.

5. Czy uważa Pani, że mate-matyka jest królową nauk?

1. Od kiedy interesuje sięPani matematyką?Od najmłodszych lat.

2. Czy wie Pani, że ten rokzostał ogłoszony rokiem ma-tematyki? Myśli Pani ,że todobry pomysł by zaintereso-wać matematyką nasze spo-łeczeństwo?Tak, i dlatego w naszej szkolerozpoczął się nowy projekt„Zabawa z matematyką”, którybędzie trwał od 1 marca do 31grudnia 2019r. Współfinanso-wany przez mFundację orazStowarzyszenie „Twórczy Ro-dzice przy Szkole w Gardnie”.W każdym miesiącu od marcado grudnia będą zaplanowanedziałania dla uczniów SzkołyPodstawowej w Gardnie.Przedstawienie o liczbie PI,Warsztaty kulinarne - pieczenieokrągłych ciastek, Pisankowezadania - zabawa w podchodyz zadaniami matematycznymizwiązanymi ze świętami wiel-kanocnymi, Nocny MaratonMatematyczny - uczniowie wgrupach rozwiązują przez całąnoc zadania matematyczne,Festyn Matematyczny z wyko-rzystaniem TIK dla społeczno-ści lokalnej - dzieci wraz z ro-dzicami rozwiązują zadania zróżnych stron internetowych,Światowy Dzień Tabliczki Mno-żenia uczniowie odpytują się ztabliczki mnożenia i wykonujązadania sprawnościowe, Pro-centowy zawrót głowy czyliwszystko o podatkach, kredy-

Tak, wszystko zaczyna sięod matematyki.

6 Jak Pani zdaniem po-winna wyglądać dobralekcja matematyki?Najważniejsze, to zainte-

resować jak najmłodszedzieci matematyką, zaba-wy w sklep, mierzenie ko-rytarza szkolnego, mierze-nie obwodów drzew itp. Wstarszych klasach IV – VIwprowadzenie zagadek,kodowania, rozwiązywanieobrazków logicznych, su-doku i różnych gier. Jak jużpolubimy matematykę, wklasach VII – VIII żadnezadanie nie będzie trudne.Wykorzystywanie wyobraź-ni. Matematyka to ćwicze-nie umysłu, tak jak na W- Fćwiczycie mięśnie. Dlategowarto uczyć się matematy-ki.7. Czy uczenie matema-tyki dzieci w XXI wiekujest trudne?Jest trudne, ponieważ li-czycie na kalkulatory, kom-putery. Wyobraźcie brakprądu i już wszystkie skle-py pozamykane bo niedziałają kasy. Na dłuższyczas był to dramat.

Wywiad przeprowadził: AleksanderCierlecki

Z Panią Jowitą Niewiarowską o matematyce

e-Pr (z )ymus ik z Kropecz ką 2018/2019 n r 7

Str. 7

Rok 2019 rokiem matematyki

1. Od kiedy interesujesię Pani matematyką?Chyba od zawsze. Lubięrozwiązywać problemy, amatematyka jest bardzoproblematyczna.

2. Czy wie Pani, że tenrok został ogłoszony ro-kiem matematyki? My-śli Pani ,że to dobry po-mysł by zainteresowaćmatematyką nasze spo-łeczeństwo?Przyznam szczerze, żenie wiedziałam. Pomysłdobry, ale raczej niewy-konalny. Matematyka niemieści się w strefie na-szego komfortu, dlategotylko od czasu do czasuzajmujemy się tymprzedmiotem. Nie lubimyprzyznawać się do na-szych porażek, a matema-tyka niestety, za każdymrazem udowadnia nam,że jesteśmy zbyt słabi,żeby sprostać jej wyma-ganiom. Łatwiej namuwierzyć, że jesteśmy ze-rem matematycznym, niż

trochę popracować. Fakt,nikt nie mówił, że myśleniejest łatwe. Ale problem taknaprawdę tkwi w nas. Jeste-śmy zbyt leniwi i wygodni…3. Jak długo trwają studiamatematyczne , czy są onetrudne?Pięć lat, a podyplomowe 1,5roku. Czy są trudne? Dlamnie były fascynujące.

4.Czy sądzi Pani, że w do-bie komputerów podstawymatematyki są potrzebne wcodziennym życiu, jak takto dlaczego?Matematyka to nie tylkoliczby, figury. Matematykato życie. Każde zadanie toproblem do rozwiązania, ży-cie to również problemy dorozwiązania. Na matmieuczymy się determinacji, lo-gicznego myślenia, analizo-wania, wyciągania wnio-sków i wielu innych umiejęt-ności, które potrzebne są wżyciu codziennym.

5. Czy uważa Pani, że mate-matyka jest królową nauk?Tak. Matematyki nie możnawykuć, żeby ją zrozumiećtrzeba ją poznać. Jeden z nie-licznych przedmiotów, któryzmusza do działania.

6 Jak Pani zdaniem powinnawyglądać dobra lekcja ma-tematyki?Nie wiem. Bez przerwy szu-kam recepty na dobrą lekcjęmatematyki.

7. Czy uczenie matematykidzieci w XXI wieku jesttrudne?Zdecydowanie tak. Matematy-ka wymaga uwagi, a naszświat jest zasypany przeszka-dzaj kami, które o zgrozo, niesą sprzymierzeńcem uwagi.

Wywiad przeprowadził: AleksanderCierlecki

Z Panią Renatą Styczeń o matematyce

Str. 8


Rok 2019 rokiem matematyki

zakłady: za opracowaniepodwozia odpowiedzial-ne było FSO, za nadwo-zie pojazdu odpowie-dzialne było Biuro Kon-strukcyjne PrzemysłuMotoryzacyjnego(BKPMot), natomiast zamodernizację i unowo-cześnienie silnika odpo-wiedzialna była FabrykaSamochodów Małolitra-żowych (FSM) Bielsko-Biała. Z założenia Syre-na miała być tanim wprodukcji, popularnym, awięc dostępnym dla każ-dego samochodem oso-bowym.

Syrena– rodzi-na polskich samochodów osobowych i dostawczych produkowanych wlatach 1957–1972przez Fabrykę Samo-chodów Osobowych(FSO) w Warszawie.Decyzja o rozpoczęciuprac projektowych nadnowym polskim samo-chodem małolitrażo-wym została podjęta wmaju 1953 roku. Wczerwcu 1953 roku Fa-bryka SamochodówOsobowych w Warsza-wie otrzymało oficjalnezlecenie opracowaniakonstrukcji przez Mini-sterstwo Przemysłu Ma-szynowego. W sierpniu1953 roku nastąpiło ofi-cjalne rozpoczęcie prackonstrukcyjnych, któ-rych realizacja podzie-lona została między trzy

Czterdzieści jeden lat po zakończeniu pro-dukcji Syreny pojawił się pomysł produkcjinowej, nowoczesnej wersji tego auta. Tegozadania podjęła się firma AK Motor Interna-tional Corporation, która podpisała umowęFSO. W ten sposób AK Motor uzyskało wy-łączne prawa do wytwarzania pojazdów podmarką AK Syrena.W tym samym czasie inna firma - AMZ-Kutno również ogłosiła plany stworzeniawspółczesnej wersji Syreny. W sierpniu 20-14 roku zarejestrowano spółkę akcyjnąo nazwie FSO Syrena w Kutnie S.A. W tymsamym roku przedstawiono pierwszy jeż-dżący prototyp o nazwie Syrenka (w odróż-nieniu od Syreny).

LEGENDY POLSKIEJ MOTORYZACJISyrena

Oznaczenie silnika S-14 S-15 (prototyp)

Typ silnikabenzynowydwusuwowy2-cylindrowy

benzynowydwusuwowy2-cylindrowy

Średnica cylindra 72 mm 76 mm

Skok tłoka 85 mm 82 mm

Pojemność silnika 690 cm³ 746 cm³

Moc maksymalna 22 KM/3800 26 KM/3800

Moment obrotowy Brak danych 60,8 Nm przy 2800

Stopień sprężania 6,1:1 6,8:1

Prędkość maksymal-na 100 km/h 102 km/h

Dane techniczne silników

Syrena dawniej i dziś (Fot: FSO Syrena)

Jak widać moda na wskrzeszanie legendar-nych marek sprzed lat wciąż trwa i nie bra-kuje pasjonatów, którzy próbują przywró-cić do rodzimej produkcji stare marki w

Źródła:https://pl.wikipedia.org/wiki/Syrena_(samochód)https://autokult.pl/t/108510,fso-syrenahttps://https://https://m.interia.pl/magazynauto/news,nId,2349264http://www.syrena102.pl/ciekaw.htmlhttps://motoryzacja.interia.pl/wiadomosci/producenci/

news-vosco-czyli-kolejna-nowa-syrena-ta-juz-jezdzi,nId,2574703

Przygotował Grzegorz Marciniak


Str. 9

Str. 10


Światowy Dzień Inwalidów i Osób Niepełnosprawnych

Międzynarodowy Dzień Inwalidów i LudziNiepełnosprawnych – święto obchodzone co-rocznie w 3 niedzielę marca ustanowioneprzez Międzynarodową Organizację Pracy.

Wydarzeniem inicjującym ustanowienie dniabyła katastrofa górnicza która wydarzyła się 8sierpnia 1956 roku w kopalni węgla kamien-nego Bois du Cazier w Marcinelle w Belgii,w wyniku której śmierć poniosło 262 górni-ków pochodzących z 12 krajów, a część do-znała poważnych obrażeń zostając inwalidą.

Prawdopodobnie jest to najstarsześwięto poświęcone osobom niepeł-nosprawnym w wyniku wypadkówprzy pracy. Na obchody Dnia MOPwybrał pierwsze dni wiosny, sym-bol odradzającej się przyrody.

W Polsce obchody organizowanesą od 1959 roku przez Polski Zwią-zek Emerytów, Rencistów i Inwali-dów.

Przygotowała Kornelia Miarowska

Dzień wiosny w naszej szkoleJak już wiemy, 21 marca obchodziłyśmy pierwszydzień wiosny, nasza szkoła ją z przyjemnością powita-ła. Przez 3 dni (18,19,20 marca) uczniowie mieli zada-nia, aby przygotować się do nadejścia wiosny. Jednegodnia uczniowie musieli założyć dowolną czapkę, milewidziane również były peruki. Drugiego dnia zaś mieliza zadanie ubrać okulary, ostatniego dnia więc był pi-dżamowy dzień, tego dnia dzieci przychodziły w pidża-mach lub kapciach. Gdy wiosna już nadeszła klasa Vcoraz VIIa przygotowała przedstawienie "Kłopoty paniwiosny" dla klas od 0 do III oraz od IV do VIII i gim.w tym przedstawieniu wiosna się budziła i rozdawałakwiaty. Jednak pokazało ono także że nie warto zanie-czyszczać naszej planety. Po przedstawieniu nastąpiłwybór najpiękniejszej Pani wiosny oraz ogłoszenie wy-ników która klasa najaktywniej się przygotowała ubie-rając czapki, pidżamy i okulary przez 3 dni. W czasiegdy komisja się naradzała dzieci odpowiadając na za-gadki prawidłowo dostawali słodki upominek w postacicukierka. Po ogłoszeniu wyników odbyło się ogniskotuż przy placu i każdy mógł uczcić z kolegami i kole-żankami początek wiosny. Ten dzień był bardzo fajnyi mamy nadzieję że każdy się dobrze bawił i miło spę-dził czas.

Przygotowała Zuzanna Porowska

obchodów pierwszej Deka-dy Walki z Rasizmemi Dyskryminacją Rasowąustanowionej w 1973 roku(1973–1982).

Kolejne dekady odbyły sięw latach 1983–1992 i 1993–2002.Obchody mają na celuuczczenie pamięci ofiar ma-sakry w Sharpeville i innychincydentów na tle rasistow-skim oraz wzmożenie dzia-łalności społeczeństwa narzecz eliminacji wszelkichform rasizmu, ksenofobiii dyskryminacji na świecie.W 2001 roku , na zakończe-nie Światowej Konferencjina temat Rasizmu, Dyskry-minacji Rasowej, Ksenofo-bii i Pokrewnych PrzejawówNietolerancji, uczestnicy

Święto obchodzone jestw dniu w którym wydarzyłasię masakra w Sharpervillew 1960 (Południowa Afry-ka) - w pokojowej demon-s t r a c j i p r z e c i w k o„przepisom przepustko-wym” apartheidu policjancizastrzelili 69 osób, którebrały w niej udział. Dzieńten rozpoczyna Tydzień So-lidarności z Ludami Zmaga-jącymi się z Rasizmem iDyskryminacją Rasową (do27 marca), ustanowiony re-zolucją 34/24 (1979), jakojeden z elementów programu

przyjęli Deklarację z Durbanu (RPA) orazProgram Działania, jako wzór dalszych dzia-łań mających na celu realizację zasad związa-nych z równością i zwalczaniem dyskrymina-cji. Co roku obchody odbywają się pod in-nym hasłem. Hasłem w 2006 roku była„Walka z rasizmem w życiu codzien-nym”. W 2010 myślą przewodnią obchodówbył związek między rasizmem a sportem.Miało to szczególne znaczenie, gdyż Republi-ka Południowej Afryki, jako pierwsze pań-stwo afrykańskie, wystąpiło w roli gospoda-rza Mistrzostw Świata w piłce nożnej.

Przygotował Norbert Leśniak

Dzień walki z dyskryminacją rasową

Mini słowniczek Polsko-AngielskiMarzec - MarchWiosna - Spring

Kwiat (ki) - Flower (s)Słońce - Sun

Easter - WielkanocCrops - Uprawy

Blooming - KwitnącyTulip - Tulipan

Swollow - JaskółkaSnowdrop - przebiśnieg

Grasshoper - Konik PolnyCheerful - Radosny ( np. człowiek )

Bud - PąkChirp - Ćwierkanie

Przygotowała Kornelia Miarowska


Str. 11

Szkodliwość picia napojów gazowanych i słodzonychNapoje gazowane to jednym słowem trucizna. Nie ma w nich nic zdrowego, wręcz odwrotnie, mają bardzodużo wszelkich konserwantów barwników czy sztucznych aromatów i innych tego typu chemicznych sub-stancji. Na dodatek wszelkiego typu napoje słodzone odwracają uwagę, czy zwiększają agresję. Gdy spo-żywamy takie napoje może pogorszyć nam się cera, ale i także możemy zachorować na takie choroby jak

rak trzustki a nawet można dostać zawału. Gdy się dowiedzieliśmy już jakienapoje nie wpływają na nas dobrze, teraz przejdźmy do napojów które na nasdobrze działają takich jak woda. Woda poprawia trawienie, sprawia uczuciesytości, usuwa szkodliwe produkty przemiany materii oraz nawadnia organizmco jest bardzo ważne. Warto również wspomnieć że woda kosztuje mniej niżnapój gazowany który na nas nie wpływa dobrze i można ją dostać w praktycz-nie każdym sklepie. Człowiek powinien pić 2 litry wody dziennie.

Przygotowała Zuzanna Porowska

Dzień Ochrony BałtykuDzień ochrony Bałtyku obchodzony jest 22 marca. Światowy Dzień Ochrony Bałtyku zostałustanowiony aby zwrócić uwagę społeczności międzynarodowej na problemy związane zjego ochroną. Środowisko Bałtyku jest szczególnie narażone na degradację. Wszystkie nie-oczyszczone ścieki produkowane przez kraje nadbałtyckie, w tym również ścieki przemy-słowe spływają do tego stosunkowo niewielkiego morza. Oprócz gospodarki komunalnejzagrożenie dla wód Bałtyku stanowią energetyka wiatrowa, transport morski, turystyka i re-kreacja, rolnictwo, rybołówstwo, gazociągi i wydobycie surowców. To wszystko sprawia,że Bałtyk jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie. Jednym z najsku-teczniejszych sposobów ochrony środowiska Morza Bałtyckiego jest zmniejszenie emisjizanieczyszczeń oraz eksploatacji jego zasobów, np. poprzez ograniczenie zużycia sztucz-nych nawozów w rolnictwie oraz skuteczniejsze oczyszczanie ścieków.

Przygotowała Zuzanna Stasiuk


Str. 12

Smog to zjawisko atmosferyczne powsta-łe w wyniku wymieszania się mgły zdymem i spalinami. Smog powstajewskutek przedostawania się do atmosferyszkodliwych związków chemicznych,takich jak tlenki siarki i tlenek azotu orazsubstancje stałe, czyli pyły zawieszone, atakże kancerogenne wielopierścieniowewęglowodory aromatyczne. Smog spo-wodowany jest tak zwaną niską emisjąpyłów i szkodliwych gazów wytwarza-nych między innymi z domowych piecówlub kotłowni węglowych oraz spalintransportowych. Za monitorowanie jako-ści powietrza odpowiada w Polsce In-spekcja Ochrony Środowiska. Z kolei zajakość pomiarów odpowiada KrajoweLaboratorium. Według Światowej Orga-nizacji Zdrowia 36 z 50 miast w UniiEuropejskiej o największym stężeniupyłu PM2,5 znajduje się w Polsce.

Najbardziej zanieczyszczonymi miastami wPolsce są kolejno: Żywiec, Pszczyna, Ryb-nik, Wodzisław Śląsk.

10 najbardziej zanieczyszczonych miast naświecie: Liften, Chiny

Majłuusuu, KirgistanNorylsk, RosjaSukinda, IndieLa Oroya, PeruMagnitogorsk, RosjaDzierżyńsk, RosjaKabwe, ZambiaHazaribag, Indie

Sumgait, Azerbejdżan

Przygotowała: Zuzia Stasiuk

SMOG

Silver Pierwsza księga snów - Kerstin Gier

Str. 13


Liv zna tych chłopaków znowej szkoły - i zawsze,gdy spotykają się na ja-wie, oni zdają się wie-dzieć o niej więcej, niżpowinni... Chyba że... śni-li ten sam sen, co ona?Początek historii zaczynasię od momentu, kiedyLiv, nasza główna postaćw tej historii, dowiadujęsię o przeprowadzce doLondynu. Pewnie spodzie-wacie się awantur, krzy-ków i buntowania siędziewczyny przeciwko tej

decyzji, ale jakże nas tutajautorka zaskakuję, kiedy Livi jej siostra nic sobie z prze-prowadzki nie robią, a jest totylko z takiego powodu, żedziewczynki nigdy nie zago-ścił w żadnym miejscu dłu-go, żadnego miejsca nie mo-gą nazwać domem gdyż ichżycie to ciągłą przeprowadz-ka. Więc trafiamy do Londy-nu, Liv zaczyna naukę wszkolę i pomału wszystko sięukłada. Wszystko ? Nieko-niecznie. Matka ma dla swo-ich jeszcze jedną niespo-

dziankę a jest nią jejznajomy, który z cza-sem staje się dla niejkimś bardzo ważnym,na tyle, że oboje po-stanawiają, że zostanąrodziną, co za tymidzie Liv razem z ro-dziną przeprowadzisię do nowego domu,co nie przypada do

gustu dzieciom owego męż-

Liv zawsze przywiązywa-ła dużą wagę do snów.Ale odkąd zamieszkała wLondynie, znalazły się wcentrum jej zaintereso-wań. Tajemnicze zielonedrzwi. Gadające kamienneposągi. Niania z tasakiemw schowku na miotły...Tak, ostatnio sny Liv stałysię bardzo dziwne. Aszczególnie ten: czterechchłopaków, łacińskie in-kantacje, dziwny rytuał, awszystko to w nocy po-środku cmentarza. No tak,

Kerstin GierNiemiecka autorka powieści dla kobiet i powieści młodzieżo-wych. Sukces Trylogii Czasu (Czerwień Rubinu, Błękit Szafiru,Zieleń Szmaragdu) z dnia na dzień zrobił z niej jedną z najlepiejsprzedających się pisarzy niemieckojęzycznych. Studiowałaedukację biznesową i psychologię komunikacji, próbowała swo-ich sił w wielu miejscach pracy, by w 1995 roku zacząć pisaćpowieści dla kobiet. Pierwsza powieść Mężczyźni i pozostałekatastrofy odniosła sukces. Przy kolejnych było coraz lepiej.„Niemoralna superoferta” w 2005 roku przyniosła Gier nagrodęDelia dla najlepszej powieści kobiecej roku. W swoim dorobkuma kilkanaście tytułów. Aktualnie mieszka wspólnie z mężem isynem w okolicach Bergische Land. Towarzyszy im kot.

Przygotowała: WiktoriaKowalewska

Str. 14


Redakcja gazetki szkolnej:

Aleksander Cierlecki ( 7a) — redaktor naczelnyZuzanna Porowska ( 7 a)

Norbert Leśniak (6 a)Kornelia Miarowska (6 a)Zuzanna Stasiuk (6 a)Anastazja Szostek (6 a)

Wiktoria Kowalewska ( 7 a)Grzegorz Marciniak (6 a)

Maja Świrbut ( 4 a)

Opieka — Agnieszka Drabik

e-Pr(z)ymusik z Kropeczką 2018/2019 nr 7 › attachments › article › 944 ›...

Documents

Transcript of e-Pr(z)ymusik z Kropeczką 2018/2019 nr 7 › attachments › article › 944 ›...