DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH - ko.rzeszow.pl · Konkursy w województwie podkarpackim w roku...

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016

Strona 1 z 12

.............................................

pieczątka nagłówkowa szkoły

KONKURS POLONISTYCZNY

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

ETAP SZKOLNY

Drogi Uczniu,

witaj na I etapie konkursu polonistycznego. Przeczytaj uważnie instrukcję

i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

Arkusz liczy 12 stron i zawiera 11 zadań.

Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś ten fakt Komisji Konkursowej.

Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.

Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.

Nie używaj korektora.

Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które zostały

umieszczone w odpowiednim, wykropkowanym

pod pytaniem, miejscu.

Brudnopis nie będzie oceniany.

Pracuj samodzielnie.

Powodzenia!

Czas pracy:

60 minut

Liczba punktów

możliwych

do uzyskania:

50

..................................

kod pracy ucznia


Strona 2 z 12

Tak więc estetyka może być pomocna w życiu

nie należy zaniedbywać nauki o pięknie (Zbigniew Herbert)

Piękno jest prawdą, prawda pięknem – tylko tyle można wiedzieć i warto wiedzieć tu,

na ziemi (John Keats)

Tekst I

Miron Białoszewski

Szare eminencje zachwytu

Jakże się cieszę,

że jesteś niebem i kalejdoskopem,

że masz tyle sztucznych gwiazd,

że tak świecisz w monstrancji jasności,

gdy podnieść twoje wydrążone

pół-globu

dokoła oczu,

pod powietrze.

Jakżeś nieprzecedzona w bogactwie,

łyżko durszlakowa!

Piec też jest piękny:

ma kafle i szpary,

może być siwy,

srebrny,

szary – aż senny...

a szczególnie kiedy

tasuje błyski

albo gdy zachodzi

i całym rytmem swych niedokładności

w dzwonach palonych

polanych biało

wpływa w żywioły

obleczeń monumentalnych.

(Miron Białoszewski, Szare eminencje zachwytu, [w:] tegoż, Wiersze, Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, s. 43)


Strona 3 z 12

Zadanie 1. (0-3) Przeczytaj uważnie wiersz Mirona Białoszewskiego. Odpowiedz

na następujące pytania:

a) Co oznacza frazeologizm „szara eminencja”? (0-1)

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

b) Do czego Miron Białoszewski odniósł słowo „eminencja” i jakie dzięki temu stworzył

nowe znaczenia? (0-2)

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………........

Tekst II

Zbigniew Herbert

Modlitwa Pana Cogito - podróżnika

Panie

dziękuję Ci że stworzyłeś świat piękny i bardzo różny

a także za to że pozwoliłeś mi w niewysłowionej dobroci Twojej

być w miejscach które nie były miejscami mojej codziennej udręki

- że nocą w Tarquinii leżałem na placu przy studni i spiż rozkołysany

obwieszczał z wieży Twój gniew lub wybaczenie

a mały osioł na wyspie Korkyra śpiewał mi ze swoich niepojętych

miechów płuc melancholię krajobrazu

i w brzydkim mieście Manchester odkryłem ludzi dobrych i rozumnych

natura powtarzała swoje mądre tautologie:

las był lasem morze morzem skała skałą

gwiazdy krążyły i było jak być powinno - Iovis omnia plena

- wybacz - że myślałem tylko o sobie gdy życie innych okrutnie

nieodwracalne krążyło wokół mnie jak wielki astrologiczny zegar

u świętego Piotra w Beauvais

że byłem leniwy roztargniony zbyt ostrożny w labiryntach i grotach

a także wybacz że nie walczyłem jak lord Byron o szczęście ludów podbitych

i oglądałem tylko wschody księżyca i muzea


Strona 4 z 12

- dziękuję Ci że dzieła stworzone ku chwale Twojej udzieliły mi cząstki swojej tajemnicy

i w wielkiej zarozumiałości pomyślałem

że Ducio van Eyck Bellini malowali także dla mnie

a także Akropol którego nigdy nie zrozumiałem do końca

cierpliwie odrywał przede mną okaleczone ciało

- proszę Cię żebyś wynagrodził siwego staruszka który nie proszony

przyniósł mi owoce ze swego ogrodu na spalonej słońcem

ojczystej wyspie syna Laertesa

a także Miss Helen z mglistej wysepki Mull na Hebrydach za to

że przyjęła mnie po grecku i prosiła żeby w nocy zostawić

w oknie wychodzącym na Holy Iona zapaloną lampę aby światła

ziemi pozdrawiały się

a także tych wszystkich którzy wskazywali mi drogę i mówili kato kyrie kato

i żebyś miał w swej opiece Mamę ze Spoleto Spiridiona z Paxos

dobrego studenta z Berlina który wybawił mnie z opresji a potem

nieoczekiwanie spotkany w Arizonie wiózł mnie do Wielkiego Kanionu

który jest jak sto tysięcy katedr zwróconych głową w dół

- pozwól o Panie abym nie myślał o moich wodnistookich szarych

niemądrych prześladowcach kiedy słońce schodzi w Morze

Jońskie prawdziwie nieopisane

żebym rozumiał innych ludzi inne języki inne cierpienia

a nade wszystko żebym był pokorny to znaczy ten który pragnie

źródła

dziękuję Ci Panie że stworzyłeś świat piękny i różny

a jeśli jest to Twoje uwodzenie jestem uwiedziony

na zawsze i bez wybaczenia

(Zbigniew Herbert, Modlitwa Pana Cogito – podróżnika, [w:] tegoż, Wiersze wybrane, wydawnictwo A5, Kraków 2005,

s. 242-243)

Zadanie 2. (0-2) Podkreśl terminy, które odnoszą się do tego liryku.

wyliczenia motyw mitologiczny kontekst biograficzny afirmacja świata porównanie

metafora animizacja apostrofa personifikacja wielokulturowość groteska parodia


Strona 5 z 12

Tekst III

„W powietrzu powstaje nowy proces biologiczny tak fantastyczny, o jakim marzył

chyba jedynie Leonardo da Vinci. Pasy, którymi przed startem przywiązują myśliwca

do maszyny, są wymownym symbolem. W małej kabinie pilot nie może się ruszać i jest

w niej zamknięty jak mózg w czaszce. To rzeczywiście mózg w czaszce metalowego ptaka

(…). Człowiek dosłownie wrasta w maszynę, zespala się z nią w jedno żywe ciało. Jest to już

nowy stwór, na poły ludzki, na poły mechaniczny. Wrażliwsi myśliwcy wyraźnie odczuwają,

że nerwy ich sięgają do końca skrzydeł samolotu. Czują je tam zupełnie namacalnie

i zmysłowo, a gdy przeciwnik rozpłata im skrzydło, doznają wstrząsu, jak gdyby zraniono im

własne członki” (Arkady Fiedler, Dywizjon 303, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1985)

Zadanie 3. (0-2) Na podstawie fragmentu oraz znajomości treści lektury oceń,

czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Zaznacz znakiem X właściwą

odpowiedź.

stwierdzenie prawda fałsz

1. Fragment lektury przedstawia proces reifikacji pilota

i personifikacji maszyny.

2. Zabiegi językowe reifikacji i personifikacji pozwalają

lepiej odzwierciedlić sytuację zespolenia człowieka

z maszyną.

3. Fragment ukazuje przykład inwokacji maszyny

i hiperbolizacji pilota.

4. Wielokrotne zabiegi językowe inwokacji

i hiperbolizacji doskonale odzwierciedlają spontaniczną

precyzję działań pilota.

5. „Dywizjon 303” możemy zaliczyć do kanonu lektur

pisanych „ku pokrzepieniu serc”.

Tekst IV

„Ewa zapaliła światło i jak zwykle odczuła głębokie estetyczne zadowolenie na widok

czystych, czarnych i białych linii i płaszczyzn tego wnętrza. Mieszkanie było jej prawdziwym

hobby i dowiodła wszystkim swego smaku, urządzając je wyłącznie w tych dwóch kolorach –

w czarnym i białym. W tym graficznym wnętrzu jedyną płaszczyznę koloru stanowiły książki

w obramowaniu pnącej zieleni. Wszystkie inne drobiazgi utrzymane były z żelazną

konsekwencją w gamie czarno-białej. Nawet róże, które kupiła wczoraj, były białe

(w czarnym wazonie). Kuchnia nie zawierała żadnych innych kolorów poza bielą. (…) Ewa –

poruszając się z przyjemnością po tym lśniącym laboratoryjnym wnętrzu – zrobiła sobie

mocnej kawy, potem się umyła i przebrała w łazience wyłożonej czarnymi kafelkami,

wreszcie zaczęła się zbierać do wyjścia”.

(Małgorzata Musierowicz, Opium w rosole, Wydawnictwo Akapit Press, Łódź 1999, s. 178)


Strona 6 z 12

Zadanie 4. (0-7) Wyobraź sobie, że Kreska wchodzi w rolę architekta/dekoratora wnętrz

i otrzymuje zadanie zaprojektowania mieszkania Ewy Jedwabińskiej w taki sposób,

by zyskało ono tytułowe „opium”. Prowadź narrację w pierwszej osobie, uwzględniaj

treść lektury, przedstaw swoje koncepty i działania, zadbaj o poprawność językową.

Twoja praca powinna liczyć około 10 zdań, w tym co najmniej 5 złożonych.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 5. (0-2) „Jeżeli mówicie dorosłym: «Widziałem piękny dom z czerwonej cegły,

z geranium w oknach i gołębiami na dachu» - nie potrafią sobie wyobrazić tego domu.

Trzeba im powiedzieć: «Widziałem dom za sto tysięcy złotych». Wtedy krzykną: «Jaki

to piękny dom!»”

Słowa te wypowiada…………………….., odnajdziemy je w lekturze……………………

Tekst V

Wisława Szymborska

Konkurs piękności męskiej

Od szczęk do pięty wszedł napięty.

Oliwne na nim firmanenty.

Ten tylko może być wybrany,

kto jest jak strucla zasłupany.

Z niedźwiedziem bierze się za bary

groźnym (chociaż go wcale nie ma).

Trzy niewidzialne jaguary

padają pod ciosami trzema.

Rozkroku mistrz i przykucania.

Brzuch ma w dwudziestu pięciu minach.

Biją mu brawo, on się kłania

na odpowiednich witaminach.

(Wisława Szymborska, Konkurs piękności męskiej, [w:] tejże, Wiersze wybrane, Wydawnictwo a5, Kraków 2004, s. 91)


Strona 7 z 12

Zadanie 6. (0-2) „Redaktor” testu nie przyłożył się do swojej pracy ;-) Okazało się, że

błędnie przepisał wiersz Wisławy Szymborskiej. Odnajdź dwa błędy i przedstaw

prawidłową pisownię tych wyrazów.

………………………. ………………………

Zadanie 7. (0-2) Wybierz z ramki i wpisz w odpowiednie miejsca wyrazy związane

z postacią Platona.

Arystokles Platona najpiękniejszym pożądliwej męstwo mądrość przyrody

dusza matematyczną dialogami Akademosa Sokratesa bary sprawiedliwość

Nauczyciel gimnastyki miał młodzieńcowi, którego imię było……………….., dać

przydomek „………………..” za jego …………… szerokie. Mając lat dwadzieścia,

poznał…………… Założył szkołę w gaju ……………….. Wszystkie dzieła Platona są

………….. Miał rozległą wiedzę………………… Dla Platona …………. była przede

wszystkim czynnikiem życia. Badając zjawiska …………. szukał dla nich nie tylko przyczyn,

lecz także celów; przyjąwszy, że świat jest „………………. z tworów”. Trzy są tedy cnoty

odpowiednio do trzech części duszy: ……………….. jest cnotą części rozumnej, ……………

- impulsywnej, panowanie nad sobą - ………………….; ponadto potrzebna jest czwarta cnota

- ………………. – łącząca wszystkie części duszy i utrzymująca wśród nich ład.

(na podstawie: Władysław Tatarkiewicz, Platon, [w:] tegoż, Historia filozofii, tom I, Państwowe Wydawnictwa Naukowe,

Warszawa 1970, s. 70-92.)

Zadanie 8. (0-1) Często spotykane w praktyce wyrażenia typu: „były ekspiłkarz”,

„eksport za granicę”, „końcowa pointa”, „potencjalne możliwości”, „tradycyjnym

zwyczajem”, „wzajemna współpraca” określamy mianem…………………………….

Zadanie 9. (0-6) W tekście piosenki Grzegorza Turnaua Wszystko co piękne (sł. Jerzy

Zagórski) odnajdziemy dwa pozornie/wzajemnie wykluczające się sądy:

Wszystko co piękne jest przemija

Wszystko co piękne jest zostaje

Sformułuj po trzy argumenty do każdego z tych sądów w taki sposób, by potwierdzały

one zasadność stwierdzenia.

a) Wszystko co piękne jest przemija

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


Strona 8 z 12

b) Wszystko co piękne jest zostaje

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 10. (0-5)

a) Uzupełnij tekst odpowiednimi imionami postaci. (0-1)

W prawej części obrazu znajduje się …………….. (jedna z bogiń pór roku), zaś w lewej

Botticelli umieścił dwie splecione i wzbudzające lekki powiew postacie. Są to ………………,

kierujące ku brzegowi muszlę, na której stoi italska bogini wiosny i miłości, czyli

…………………

b) Scharakteryzuj kolorystykę, światłocienie, linie i tonację obrazu, (0-2)

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


Strona 9 z 12

c) kompozycję dzieła. (0-1)

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

d) Wyjaśnij termin Venus pudica (0-1)

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 11. Napisz recenzję filmu Chce się żyć (reż. Maciej Pieprzyca). Szczególną uwagę

zwróć na: filmowy świat przedstawiony, grę aktorską, uniwersalny język i dialogi,

koncepty reżysera. Przedstaw również swoje refleksje i ustosunkuj się do sądu Tadeusza

Sobolewskiego -„«Będzie piękny dzień, chce się żyć!». I nie jest to pusta retoryka - tego uczy

ten film” (http://wyborcza.pl/1,75475,14752203,Trzeba_niepelnosprawnego__by_pochwalic_zycie__Sobolewski.html#ixzz3kJ68oJm5) (0-18)

.............................................................................

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

http://wyborcza.pl/1,75475,14752203,Trzeba_niepelnosprawnego__by_pochwalic_zycie__Sobolewski.html#ixzz3kJ68oJm5


Strona 10 z 12

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


Strona 11 z 12

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


Strona 12 z 12

Brudnopis

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH - ko.rzeszow.pl · Konkursy w województwie podkarpackim w roku...

Documents

Transcript of DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH - ko.rzeszow.pl · Konkursy w województwie podkarpackim w roku...