Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni...

34
1 Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR Doc. d-r Branislav Stefanovski Univ. klinika za psihijatrija Skopje, R.Makedonija Семејна медицина 16 апр 2011

Transcript of Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni...

Page 1: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

1

Dijagnosti~ki i terapiski

predizvici kaj BAR

Doc. d-r Branislav Stefanovski

Univ. klinika za psihijatrija

Skopje, R.Makedonija

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 2: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

2

BAR- Дефинирање на проблем... Третман на БАР

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 3: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

3

F 31 Bipolarno afektivno rastrojstvo

F 31.0 sega{nata epizoda e hipomani~na

F 31.1 sega{nata epizoda e mani~na, bez psihoti~ni simptomiF 31.2 sega{nata epizoda e mani~na, so psihoti~ni simptomiF 31.3 sega{nata epizoda e blaga ili umereno silna depresijaF 31.4 sega{nata epizoda e te{ka depresija bez psihoti~ni simptomiF 31.5 sega{nata epizoda e te{ka depresija so psihoti~ni simptomiF 31.6 sega{nata epizoda e me{ovitaF 31.7 sega e vo remisija

F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni

epizodi

F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

MKB -10

BAR- Pove}e klini~ki sliki

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 4: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

4

Bipolarno I i II :

Edna (min) depresivnih epizoda + hipomani~na / маничнаčepizodom

DSM -IV

++

--

+

-

BAR- Prakti~nost od aspekt na profilaksa

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 5: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

5

---

++

no

rm

al

ni

var

ija

ci

i n

a

rasp

ol

o`

en

ieto

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman

Problem: Cikli~nost

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 6: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

6

BAR I

+

BAR II

---

++

no

rm

al

ni

var

ija

ci

i n

a

rasp

ol

o`

en

ieto

Time line---

++

re

mi

sija

1 god 2 god 3 god

BAR- Tretman

Problem: Cikli~nost za dijagnostika

I tretman

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 7: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

7

Bipolarno rastrojstvo:

30% = bez celosna remisija

10% = brzoizmenuva~ka forma

20-30% = me{ovita forma

Ishod na bolesta

Gonzales-Pinto et Lalaguna, 2001

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 8: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

8

BAR- Препораки за тretman: Македонија 2009

З О Ш Т О ???

1. Право на пациентите на квалитетен третман

2. Наша дол`ност за усовршување

3. Ширење на нови сознанија за одредена област односно

генерализирање на позитивни искуства

4. Заштiтa од евентуална грешка, и следствено

одговорност при несакани исходи при третман

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 9: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

9

BAR

1

Tretman

Manija

Litium (koncentracii od 0.80-1.20 mmol/l)

ili

Valproat

(или карбамазепин)

vo kombinacija so

Atipi~ni antipsihotici i (Olanzapin, Risperidon,

Kvetiapin)

Benzodijazepinski anksiolitici

Depresija

Litium (koncentracii od 0.80-1.20 mmol/l)

ili

Valproat

ili Lamotrigin

Obavezno so antidepresiv (samo vo

kombinacija so eden od gornite lekovi; se

prestanuva postepeno po 6-12 nedeli od

podobruvaweto)

Terapija za

odr`uvawe

Ordiniran psihostabilizator (ili nivna kombinacija)

vo kombinacija so

Atipi~en antipsihotik (mo`no postepeno namaluvawe)

Antidepresiv (mo`no postepeno namaluvawe)

5

---

++

no

rm

al

ni

va

ri

jac

ii

na

ra

spo

lo

`e

ni

et

o

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman na rezistentnost

Problem: Cikli~nost

BAR- Препораки за тretman: Македонија 2009

Page 10: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

10

BAR

2

Tretman

Hipomanija

Litium (koncentracii od 0.80-1.20 mmol/l)

ili

Valproat

(или карбамазепин)

kombinacija so

Benzodijazepinski anksiolitici

So ili bez atipi~en antipsihotik (Olanzapin,

Risperidon, Kvetiapin)

Depresija

Litium (koncentracii od 0.60-1.00 mmol/l)

ili

Valproat

ili Lamotrigin

Isto kako kaj BAR 1: Depresija (samo prekinot na

antidepresivot ne e obvrzuva~ko)

Terapija za

odr`uvawe

Ordiniran psihostabilizator (ili nivna kombinacija)

vo kombinacija so

Antidepresiv (postepeno namaluvawe)

Atipi~en antipsihotik (upotreba samo kratok period)

5

---

++

no

rm

al

ni

va

ri

jac

ii

na

ra

spo

lo

`e

ni

et

o

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman na rezistentnost

Problem: Cikli~nost

BAR- Препораки за тretman: Македонија 2009

Page 11: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

11

Me{ani ili

brzo

izmenuva~ki

epizodi

Tretman

Kako BAR 1: Manija

Terapija za

odr`uvawe

Ordiniran psihostabilizator (ili nivna kombinacija)

vo kombinacija so

Atipi~en antipsihotik (mo`no postepeno namaluvawe)

5

---

++

no

rm

aln

i

var

ija

ci

i n

a

ra

spo

lo

`en

iet

o

bipolarni II

Манични

+

Депресивни

Time line

Problem: Мешана кл.слика

BAR- Препораки за тretman: Македонија 2009

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 12: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

12

1. Литиум карбонат

2. Валпроат

На валпроat

На валпроат + valproatna kiselina

3. Карбамазепин

4. Ламотригин

5. Антипсихотици од II ген

1. Оланзапине

2. Kvetiapin

Psihostabilizatori

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 13: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

13

1. Литиум карбонат

2. Валпроат

На валпроat

На валпроат + valproatna kiselina

3. Карбамазепин

4. Ламотригин

5. Антипсихотици од II ген

1. Оланзапине

2. Kvetiapin

Psihostabilizatori

5

---

++

no

rm

al

ni

va

ri

jac

ii

na

ra

spo

lo

`e

ni

et

o

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman na rezistentnost

Problem: Cikli~nost

Serumska konc.

0,8-1,2

0,6-1,0

0,5-0,8L

i

Секциски состанок

Холидеј Ин, Дек 2009

Page 14: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

14

1. Литиум карбонат

2. Валпроат

На валпроat

На валпроат + valproatna kiselina

Psihostabilizatori

5

---

++

no

rm

al

ni

va

ri

jac

ii

na

ra

spo

lo

`e

ni

et

o

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman na rezistentnost

Problem: Cikli~nost

Li

Na

Serumska konc.

350-700 mmol/L

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 15: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

15

1. Литиум карбонат

2. Валпроат

На валпроat

На валпроат + valproatna kiselina

Psihostabilizatori

5

---

++

no

rm

al

ni

va

ri

jac

ii

na

ra

spo

lo

`e

ni

et

o

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman na rezistentnost

Problem: Cikli~nost

Li

Na

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 16: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

16

1. Литиум карбонат

2. Валпроат

На валпроat

На валпроат + valproatna kiselina

3. Карбамазепин

Psihostabilizatori

5

---

++

no

rm

al

ni

var

ija

ci

i n

a

ra

spo

lo

`e

ni

eto

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman

Problem: Cikli~nost

Li

Na

Ca

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 17: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

17

1. Литиум карбонат

2. Валпроат

На валпроat

На валпроат + valproatna kiselina

3. Карбамазепин

4. Ламотригин

5. Антипсихотици од II ген

1. Оланзапине

2. Kvetiapin

Psihostabilizatori

5

---

++

no

rm

al

ni

va

ri

jac

ii

na

ra

spo

lo

`e

ni

et

o

bipolarni II

BAR I

+

BAR II

Time line

BAR- Tretman na rezistentnost

Problem: Cikli~nost

Li

Na

Ca

La

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 18: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

18

1. Filakovic P i sur. Terapija stabilizatorima raspolozewa u BAP; Bipolarni Afektivni poremecaj Ed Belupo. Zagreb 2007. 95-101

2. Bauer M.S., Michner L. What is Mood Stabiliser? An Evidence-based responce. Am J Psychiatry 2004; 161 (1); 3-18

3. Khan A et al. J Clin Psychiatry. 2004 Nov;65(11):1483-1490

4. Treatment of Bipolar dissorder, PSYC 774; Psychopharmacol. 2004 http//radford.edu/upjackson/7pharm.BipolarDisorder.

5. APA Practice guidline for treatment of patient with Bipolar disorder (revision) Part B.

http://www.psych.org/psych_pract/treatg/pg/bipolar_revisebook-,_5.cfm.

6. Degner D. Bleich S., Muller P., Hajak G., Adler L., Ruther E. Clozapine in the treatment of mania (letter). J Neuropsychiatry Clin

Neurosci 2000;12(2); 283.

7. Yatham L.N. Newer anticonvulsants in treatment of bipolar disorder. J Clin Psychiatry 2004;65(10);28-35

8. Treating bipolar disorder: a quick reference guide. American Psychiatric Association, Steering Committee on Practice Guidelines

April 2002. http://www.psych.org/psych_pract/treatg/quick_ref_guide/Bipolar_QRG.pdf

9. Practice guideline for the treatment of patients with bipolar disorder (revision). National GuidlineClearinghouse.

http://www.guidelines.gov/summary/summary.aspx?doc_id=3302&nbr=002528&string=

10. Macritchie KA, Geddes JR, Scott J, Haslam DR, Goodwin GM. Valproic acid, valproate and divalproex in the maintenance treatment

of bipolar disorder. Cochrane Database Syst Rev. 2001;(3):CD003196

11. Macritchie K, Geddes JR, Scott J, Haslam D, de Lima M, Goodwin G. Valproate for acute mood episodes in bipolar disorder.

Cochrane Database Syst Rev. 2003;(1):CD004052

12. Emilien G, Maloteaux JM, Seghers A, Charled G. Lithium compared to valproic acid and carbamazepine in the treatment of mania: a

statistical meta-analysis. European Psychopharmacology 1996;6:245-252 [DARE-11997003144 1]

13. Smith LA, Cornelius V, Warnock A, Tacchi MJ, Taylor D. Acute bipolar mania: a systematic review and meta-analysis of co-therapy

vs monotherapy. Acta Psyc Scand 2007;115(1):12-20 DARE

14. Scherk H, Pajonk FG, Leucht S. Second-generation antipsychotic agents in the treatment of acute mania: a systematic review and

meta- analysis of randomized controlled trials. Arch Gen Psychiatry 2007;64:442-55

Literatura

BAR- Dijagnosti~ki i terapiski predizvik

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 19: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

ПРАШАЊА

19

Page 20: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

20

++

--

+

-

BAR- 1. Кога поставуваме дијагноза за БАР

Семејна медицина

16 апр 2011

Page 21: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

21

BAR- 2. Vo koj vremenski period mo`e da ja postavime ili da ja

koregirame dijagnozata vo БАР ???

Page 22: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

22

BAR- 3. Ednoto lice na BAR e MANIJA

Vtoro lice na BAR e DEPRESIJA

Tretoto lice na BAR e ????

Page 23: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

23

BAR- 4. Glavna karakteristika nа БАР

Page 24: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

24

BAR- 5. Kako }e razlikuvate BAR (so psihoti~ni elementi) od

SCH???

Page 25: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

25

BAR- 6. Tretman na БАР se sostoi od 2 dela. KOI se????

Page 26: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

26

BAR- 7. Najbitniot lek za BAR e od grupata na...

Page 27: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

27

BAR- 8. Srerumskata koncentracija na Li se dvi`i vo

granicite pome|u...

Page 28: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

28

BAR- 9. Srerumskata koncentracija na Na-Valproat se dvi`i

vo granicite pome|u...

Page 29: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

29

BAR- 8. Srerumskata koncentracija na Karbamazepine se dvi`i

vo granicite pome|u...

Page 30: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

30

BAR- 9. Srerumskata koncentracija na Lamotrigin se dvi`i vo

granicite pome|u...

Page 31: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

31

BAR- 10. [to ke pravite pri Hipotireoza????

Page 32: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

32

BAR- 11. Vo koj slu~aj }e barate itna psihijatriska pomo{?

Page 33: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

33

BAR- 12. Vo Va[ata ordinacija vleguva atraktivna g-|ica so

izrazeno dikolte i mini zdolni{te. Pogledot ne go

simnuva od Vas iako e vo pridru`ba na svojata majka...

Page 34: Dijagnosti~ki i terapiski predizvici kaj BAR - mednet.mk · F 31.8 Drugi bipolarni afektivni rastrojstva (vklu~uva rekurentni mani~ni epizodi F 31.9 Bipolarno afektivno rastrojstvo-neozna~eno

34

BAR- 13. Dosta e za denes ?...