DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. OD...

DELIMITACJA

POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO.

OD POMYSŁU DO PLANU.

Adam Derc

Jowita Maćkowiak

Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego w Poznaniu

STATYSTYCZNY OBRAZ METROPOLII - STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU

Toruń, 15-16 listopada 2012 r.

STATYSTYCZNY OBRAZ METROPOLII - STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU Toruń, 15-16 listopada 2012 r.

DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. OD POMYSŁU DO PLANU.

GRANICA OBSZARU PLANISTYCZNEGO

AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 1974 r.

POZNAŃSKI OBSZAR METROPOLITALNY

OPRACOWANIE MPU 1995/96

ZASIĘG ISTNIEJĄCY I KIERUNKI ROZWOJU

OM - WBPP 1997 r.

GRANICA AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 2001 r.

ZAŁOŻENIA I ZASADY DELIMITACJI

JAKO PODSTAWOWĄ JEDNOSTKĘ DELIMITACJI PRZYJĘTO GMINĘ, BĘDĄCĄ

NAJMNIEJSZĄ JEDNOSTKĄ STATYSTYCZNĄ NTS 5

ANALIZIE PODDANE ZOSTAŁY WSZYSTKIE GMINY Z POWIATU POZNAŃSKIEGO ORAZ

GMINY Z 10 POWIATÓW GO OTACZAJĄCYCH

GRANICE OBSZARU METROPOLITALNEGO SĄ CIĄGŁE I OPARTE O GRANICE GMIN

ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SĄSIEDZTWA

ZASADA CIĄGŁOŚCI

ZASADA ZWARTOŚCI

ZASADA ROZŁĄCZNOŚCI



KRYTERIUM SPOŁECZNO – GOSPODARCZE • GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA

• DYNAMIKA ZMIAN LICZBY LUDNOŚCI W LATACH 1996- 2003

• SALDO MIGRACJI LUDNOŚCI W LATACH 1996- 2003

• DYNAMIKA PRZYROSTU LICZBY MIESZKAŃ W LATACH 1996- 2003

• UDZIAŁ LUDNOŚCI UTRZYMUJĄCEJ SIĘ ZE ŹRÓDEŁ POZAROLNICZYCH W LICZBIE LUDNOŚCI OGÓŁEM (2002 r.)

• UDZIAŁ LUDNOŚCI UTRZYMUJĄCEJ SIĘ ZE ŹRÓDEŁ POZAROLNICZYCH W LICZBIE LUDNOŚCI PRACUJĄCEJ

(2002 r.)

• LICZBA SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO NA 1000 MIESZKAŃCÓW (2003 r.)

• DYNAMIKA ZMIAN LICZBY SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W LATACH 1996-2003

• LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKTORZE PRYWATNYM NA 1000 MIESZKAŃCÓW (2003 r.)

• DYNAMIKA ZMIAN LICZBY PRZEDSIĘBIORSTW PRYWATNYCH (BEZ SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU

ZAGRANICZNEGO) W LATACH 1996-2003

• LICZBA ZATRUDNIONYCH W USŁUGACH RYNKOWYCH (2003 r.)

• LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ DZIAŁAJĄCYCH W POŚREDNICTWIE FINANSOWYM,

OBSŁUDZE NIERUCHOMOŚCI I FIRM, NAUCE, HANDLU I NAPRAWACH ORAZ HOTELACH I RESTAURACJACH

(2003 r.)

• POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH (2003 r.)

• ZMIANA W UŻYTKOWANIU GRUNTÓW – POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH W LATACH 1996-2003

• ODSETEK GOSPODARSTW ROLNYCH I DZIAŁEK ROLNYCH O POWIERZCHNI DO 2 ha (2002 r.)



KRYTERIA DELIMITACJI

KRYTERIUM DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ • DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA, WYRAŻONA IZOCHRONĄ 30 MINUT DOJAZDU ŚRODKAMI KOMUNIKACJI

ZBIOROWEJ (KOLEJOWEJ I AUTOBUSOWEJ) DO CENTRUM METROPOLII, ODNIESIONA WZGLĘDEM

ODLEGŁOŚCI 10, 30, 50 km OD CENTRUM METROPOLII

• DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA WYRAŻONA IZOCHRONĄ 60 MINUT DOJAZDU ŚRODKAMI KOMUNIKACJI

INDYWIDUALNEJ DO CENTRUM METROPOLII, ODNIESIONA WZGLĘDEM ODLEGŁOŚCI 10, 30, 50 km OD

CENTRUM METROPOLII



KRYTERIUM ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

WALORYZACJA ŚRODOWISKOWA • PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI OBJĘTYCH FORMAMI OCHRONY PRZYRODY W GMINACH (2003 r.)

• WSKAŹNIK LESISTOŚCI W GMINACH (2003 r.)

• PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI GRUNTÓW KWALIFIKUJĄCE SIĘ DO ZALESIEŃ (2000 r.)

• WALORYZACJA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ (2003 r.)

• PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI TRWAŁYCH UŻYTKÓW ZIELONYCH W GMINACH (2003 r.)

PRZYRODNICZE STRUKTURY PRZESTRZENNE • UKŁAD ZLEWNIOWY

• SYSTEM PRZYRODNICZY

• FITOKOMPLEKSY KRAJOBRAZOWE

KRYTERIA DELIMITACJI


GRANICA OBSZARU ANALIZ

poniżej - 4%

- 4 – 0,0%

0 – 10,0%

10,0 – 20,0%

powyżej 20,0%

ŚREDNIA DLA WOJEWÓDZTWA 0,6%

ŚREDNIA DLA POWIATU POZNAŃSKIEGO 13,0%


poniżej 0,6%

0,6 – 13,0%

powyżej 13,0%


DYNAMIKA ZMIAN LICZBY LUDNOŚCI W LATACH 1996- 2003


ŚREDNIA DLA WOJEWÓDZTWA 97,0

ŚREDNIA DLA POW. POZNAŃSKIEGO 120,0


38,0 – 61,0

62,0 – 72,0

73,0 – 95,0

96,0 – 123,0

powyżej 123,0


poniżej 97,0

97,0 – 120,0

powyżej 120,0


LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKTORZE PRYWATNYM NA 1000 MIESZKAŃCÓW (2003 r.)



ŚREDNIA DLA WOJEWÓDZTWA 53,0%

ŚREDNIA DLA POW. POZNAŃSKIEGO 71,0%


-28,0 – 24,0%

25,0 –76,0%

77,0 – 128,0%

129,0 – 180,0%

powyżej 180,0%


poniżej 53,0%

53,0 – 71,0%

powyżej 71,0%

DYNAMIKA ZMIAN LICZBY PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKTORZE PRYWATNYM

W LATACH 1996-2003

POZNAŃ

OBORNIKI

SZAMOTUŁY

Czerwonak

Pobiedziska

Kleszczewo

Swarzędz

Kostrzyn

Kórnik

ŚRODA WLKP

Suchy

LasRokietnica

Dopiewo

Buk

Komorniki

Luboń

Puszczykowo

Mosina

Stęszew

Czempiń

IZOLINIE ODLEGŁOŚCI

10, 30, 50 km od centrum metropolii

GMINY ZNAJDUJĄCE SIĘ W ZASIĘGU

OBSŁUGI KOMUNIKACJĄ KOLEJOWĄ

IZOCHRONA 30 MINUT DLA

KOMUNIKACJI KOLEJOWEJ

AUTOSTRADA

POZOSTAŁE DROGI KOŁOWE

LINIE KOLEJOWE

50 K

M50

KM

30 K

M30

KM

10 K

M10

KM

KOMUNIKACJA KOLEJOWA

DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA





ZEWNĘTRZNEGO WODODZIAŁOWEGO

OBSZARU FUNKCJONALNEGO

SYSTEMU PRZYRODNICZEGO

BEZPOŚREDNIEGO (BLIŻSZEGO) OBSZARU POWIĄZAŃ

SZCZEGÓLNIE CENNYCH FITOKOMPLEKSÓW

KRAJOBRAZOWYCH

GRANICE

POZNAŃSKIEGO DORZECZA WARTY


POŚREDNIEGO (DALSZEGO) POWIĄZANIA OBSZARÓW

PRZYRODNICZYCH ISTOTNYCH DLA FUNKCJONOWANIA

SYSTEMU PRZYRODNICZEGO OBSZARU BADAŃ

PRZYRODNICZE JEDNOSTKI FUNKCJONALNE - SYNTEZA

WALORYZACJA BADANYCH CECH


NATĘŻENIE CECH METROPOLITALNYCH

BRAK ZJAWISK

1 – 10 pkt.

10 – 18 pkt.

18 – 27 pkt.


BRAK ZJAWISK

1,0 – 2,0 pkt.

2,0 – 3,0 pkt.

3,0 – 4,0 pkt.

WALORYZACJA BADANYCH CECH

GMINY WYZNACZONE GRANICĄ

POZNAŃSKIEGO DORZECZA WARTY

GRANICA POZNAŃSKIEGO

DORZECZA WARTY


KRYTERIA

ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ SPOŁECZNO - GOSPODARCZE



TRÓJWYMIAROWA INTERPOLACJA WARTOŚCI

CECH SPOŁECZNO-GOSPODARCZYCH



TRÓJWYMIAROWA INTERPOLACJA

DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ





A

A

0

5

10

15

20

25

Trz

em

es

zn

o

Gn

iez

no

Gn

iez

no

m.

Gn

iez

no

Łu

bo

wo

Po

bie

dz

isk

a

Sw

arz

ęd

z

Po

zn

ań

Do

pie

wo

Bu

k

Op

ale

nic

a

Ku

śli

n

No

wy

To

my

śl

Zb

ąs

zy

ń

Przekrój A-A

B

B

0

5

10

15

20

25

No

we

Mia

sto

n.

Wa

rtą

Krz

yk

os

y

Śro

da

Wlk

p.

Kó

rnik

Po

zn

ań

Ro

kie

tnic

a

Sz

am

otu

ły

Ob

rzy

ck

o

Ob

rzy

ck

o m

.

Ob

rzy

ck

o

Wro

nk

i

Przekrój B-B C

C

0

5

10

15

20

25

30

Ry

cz

yw

ół

Ob

orn

iki

Su

ch

y L

as

Po

zn

ań

Lu

bo

ń

Pu

sz

cz

yk

ow

o

Mo

sin

a

Bro

dn

ica

Śre

m

Przekrój C-C

D

D

Przekrój D-D

0

5

10

15

20

25

30

Go

łań

cz

Wą

gro

wie

c

Wą

gro

wie

c m

.

Wą

gro

wie

c

Sk

ok

i

Mu

row

an

a G

oś

lin

a

Cz

erw

on

ak

Po

zn

ań

Lu

bo

ń

Ko

mo

rnik

i

Stę

sz

ew

Cz

em

piń

Ko

śc

ian

Ko

śc

ian

m.

Ko

śc

ian

Śm

igie

lE

E

Przekrój E-E

0

5

10

15

20

25

30

Wrz

eś

nia

Ne

kla

Ko

str

zy

n

Sw

arz

ęd

z

Po

zn

ań

Ta

rno

wo

Po

dg

órn

e

Ka

źm

ierz

Du

sz

nik

i

Pn

iew

y

WALORYZACJA CECH SPOŁECZNO – GOSPODARCZYCH

PRZEKROJE BADANEGO OBSZARU

0

5

10

15

20

25

30

0 10 20 30 40 50 60 70 80

odległość od centrum metropolii liczona w km

wa

rto

ść ce

ch m

etr

opo

lita

lnych

ŚREDNIA

WSPÓŁZALEŻNOŚĆ CECH METROPOLITALNYCH I ODLEGŁOŚCI OD CENTRUM METROPOLII





0 km 30 km 50 km 60 km 80 km

średnia wartość cech metropolitalnych 8,53 pkt.

TRÓJWYMIAROWY MODEL ROZKŁADU CECH METROPOLITALNYCH



Do obszaru metropolitalnego zaliczono

45 jednostek gminnych

o zróżnicowanym statusie administracyjnym:

6 gmin miejskich,

21 gmin miejsko – wiejskich,

18 gmin wiejskich.

Powierzchnia obszaru metropolitalnego

wynosi 6205 km2

POZNAŃ - KSZTAŁTUJĄCA SIĘ METROPOLIA

RDZEŃ OBSZARU METROPOLITALNEGO

- POWIAT POZNAŃSKI

STREFA ZEWNĘTRZNA OBSZARU

METROPOLITALNEGO

ZDELIMITOWANY OBSZAR METROPOLITALNY



TEORETYCZNY MODEL ROZWOJU POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO



OSADNICTWO

METROPOLIA - MIASTO CENTRALNE

MIASTA POWIATOWE - SATELITY

PODSTAWOWE JEDNOSTKI OSADNICZE

GRANICA OBSZARU METROPOLITALNEGO

ZIELONY PIERŚCIEŃ WEWNĘTRZNY

ZIELONY PIERŚCIEŃ ZEWNĘTRZNY

ODDZIAŁYWANIA

PROCES DYFUZJI ROZWOJU

MIAST - SATELIT

PROCES DYFUZJI ROZWOJU SPOŁ. - GOSP.

MIASTA CENTRALNEGO

OBSZARY KONCENTRACJI ROZWOJU

WZDŁUŻ PROMIENISTEGO UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO

STREFY

STREFA INTENSYWNYCH

PROCESÓW METROPOLIZACYJNYCH

STREFA WIELOFUNKCYJNEGO

UMIARKOWANEGO ROZWOJU

STREFA SUBURBANIZACYJNA

MIAST - SATELIT

POWIĄZANIA

POWIĄZANIA SIECIOWE

POMIĘDZY MIASTAMI - SATELITAMI

ZEWNĘTRZNE POWIĄZANIA

MIAST - SATELIT

POWIĄZANIA SIECIOWE MIĘDZY

METROPOLIAMI

MODEL ROZWOJU POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO



SIEĆ KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ

LINIE KOLEJOWE W UKŁADZIE DOCELOWYM

SIEĆ TRAMWAJOWA W UKŁADZIE DOCELOWYM

ODCINKI LINII O CZĘSTOTLIWOŚCI KURSOWANIA KOLEI

CO 30 MINUT

I - STREFA POWIĄZAŃ WEWNĘTRZNYCH POZNANIA

II – STREFA INTENSYWNYCH POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH

W RELACJACH POZNAŃ - GMINY POM

III – STREFA EKSTENSYWNYCH POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH

W RELACJACH POZNAŃ - GMINY POM

Z UDZIAŁEM KOMUNIKACJI AUTOBUSOWEJ

IV – STREFA ZEWNĘTRZNYCH POWIĄZAŃ KOMUNIKACJĄ

AUTOBUSOWĄ

PUNKTY PRZESIADKOWE

STREFY FUNKCJONOWANIA KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ

STREFY OBSŁUGI POM W OPARCIU O KOLEJ METROPOLITALNĄ

STREFA OBSŁUGI POM W OPARCIU O KOMUNIKACJĘ

AUTOBUSOWĄ

PODMIEJSKIE LINIE AUTOBUSOWE

ODCINKI LINII O CZĘSTOTLIWOŚCI KURSOWANIA KOLEI

CO 60 MINUT

ISTNIEJĄCE STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE

PROJEKTOWANE STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE

DO REALIZACJI W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI

PROJEKTOWANE STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE

DO REALIZACJI W DRUGIEJ KOLEJNOŚCI

STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE O FUNKCJI

REKREACYJNEJ

GŁÓWNE MIASTA SYSTEMU KOLEI METROPOLITALNEJ

GŁÓWNE PUNKTY PRZESIADKOWE W RELACJACH

WEWNĘTRZNYCH POZNANIA (KOMUNIKACJA MIEJSKA)

MIASTO OBSŁUGIWANE WYŁĄCZNIE KOMUNIKACJĄ

AUTOBUSOWĄ

PUNKTY PRZESIADKOWE I STOPNIA W RELACJACH

ZEWNĘTRZNYCH (PORT LOTNICZY / KOLEJ / P&R)

PUNKTY PRZESIADKOWE I STOPNIA W RELACJACH

ZEWNĘTRZNYCH (KOLEJ / TRAMWAJ / P&R)

GŁÓWNE LOKALNE PUNKTY PRZESIADKOWE

PUNKTY PRZESIADKOWE II STOPNIA W RELACJACH

ZEWNĘTRZNYCH (KOLEJ / TRAMWAJ /P&R / TRAMWAJ)

MODEL KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ



ZIELONE PIERŚCIENIE

ZIELONE PIERŚCIENIE

WEWNĘTRZNY - PODMIEJSKI

ZEWNĘTRZNY - REGIONALNY

PRZYRODNICZE POWIĄZANIA PRZESTRZENNE

ZIELONYCH PIERŚCIENI

KLINOWO-PIERŚCIENIOWY SYSTEM ZIELENI POZNANIA

ŁĄCZNIKI MIĘDZY PIERŚCIENIAMI



PIERŚCIENIOWO - PASMOWY UKŁAD KOMUNIKACYJNY

ELEMENTY UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO

OSIE KOMUNIKACYJNE

ELEMENTY PIERŚCIENIOWE

ELEMENTY PASMOWE

SIEĆ KOMUNIKACYJNA

AUTOSTRADA A2

DROGI EKSPRESOWE

POZOSTAŁE DROGI KRAJOWE

DROGI WOJEWÓDZKIE

WYBRANE DROGI POWIATOWE

LINIE KOLEJOWE

DROGA WODNA WARTA



WNIOSKI

PODSTAWOWĄ JEDNOSTKĄ DELIMITACJI POWINNA BYĆ GMINA -

NAJMNIEJSZA JEDNOSTKA STATYSTYCZNA NTS 5;

NALEŻY ZASTOSOWAĆ CZTERY ZASADY SPÓJNEJ TOPOLOGII: BEZPOŚREDNIEGO

SĄSIEDZTWA, CIĄGŁOŚCI, ZWARTOŚCI, ROZŁĄCZNOŚCI;

NALEŻY WYKORZYSTAĆ BAZĘ AKTUALNYCH DANYCH STATYSTYCZNYCH;

DANE STATYSTYCZNE NALEŻY UZUPEŁNIĆ POWIĄZANIAMI FUNKCJONALNYMI

I PRZESTRZENNYMI.

DELIMITACJA FUNKCJONALNA MA PRZEWAGĘ NAD DELIMITACJĄ STATYSTYCZNĄ LUB

POLITYCZNĄ


DELIMITACJA SZERSZYCH STREF MIEJSKICH

(LUZ) na podstawie wyników badania Przepływy

ludności związane z zatrudnieniem (Departament

Badań Regionalnych i Środowiska GUS)

AKTUALNY ZASIĘG TERYTORIALNY

STOWARZYSZENIA METROPOLIA POZNAŃ

DELIMITACJA MIEJSKICH OBSZARÓW

FUNKCJONALNYCH STOLIC WOJEWÓDZTW

prof. dr hab. Przemysław Śleszyński

STATYSTYCZNY OBRAZ METROPOLII - STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU Toruń, 15-16 listopada 2012 r

STATYSTYCZNY OBRAZ METROPOLII - STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU Toruń, 15-16 listopada 2012 r


„Mówiąc o Aglomeracji Poznańskiej mówimy o morfologicznej aglomeracji, tej

silnie urbanizującej się, ale w inicjatywie metropolitalnej biorą tez udział gminy

z ościennych powiatów. To również jest cenne, bo są i takie projekty, które na

pewno wykraczają poza granice Aglomeracji.”

„Inicjatywa metropolitalna związana jest z silną redystrybucją ludności, a w

ślad za tym funkcji zabudowy na tereny podmiejskie, które dotyczą nie tylko

pierwszego i drugiego [pierścienia gmin] ale i wykraczają poza powiat.”

prof. T. Kaczmarek – Dyrektor Centrum Badań Metropolitalnych

Spotkanie Metropolitalnego Forum Planowania Przestrzennego w ramach Akademii Metropolitalnej

18 października 2012 r.

Dziękuję za uwagę

[email protected]

[email protected]

DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. OD...

Documents

Transcript of DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. OD...