Czyste środowisko Czyste środowisko - oceny ekologiczne- oceny ekologiczne

Michał PiaseckiMichał Piasecki

Instytut Techniki BudowlanejInstytut Techniki Budowlanej

BUDMA 2009BUDMA 2009

WYROBY:WYROBY:

Ekoznaki,Ekoznaki,

Pojedyncze stwierdzenia ekologiczne,Pojedyncze stwierdzenia ekologiczne,

Deklaracje środowiskowe.Deklaracje środowiskowe.

BUDYNKI:BUDYNKI:

Ekoznaki,Ekoznaki,

Charakterystyki ekologiczno-energetyczne,Charakterystyki ekologiczno-energetyczne,

Charakterystyki komfortu i jakości,Charakterystyki komfortu i jakości,

Charakterystyki efektywności środowiskowej.Charakterystyki efektywności środowiskowej.

Oceny ekologiczneOceny ekologiczne

Deklaracja środowiskowaDeklaracja środowiskowa

• Symbol, znak na wyrobie, w piśmie technicznym,Symbol, znak na wyrobie, w piśmie technicznym,

reklamie lub ogłoszeniureklamie lub ogłoszeniu

• Określa różne aspekty środowiskowe wyrobuOkreśla różne aspekty środowiskowe wyrobu

• Wspiera systemy zarządzania środowiskowegoWspiera systemy zarządzania środowiskowego

• Informuje o aspektach środowiskowych Informuje o aspektach środowiskowych

wyrobów, którewyrobów, które

powodują mniejsze obciążenie środowiska (ISO powodują mniejsze obciążenie środowiska (ISO

14020) 14020)

• Stymuluje rynek i poprawę stanu środowiskaStymuluje rynek i poprawę stanu środowiska

Typy deklaracji środowiskowychTypy deklaracji środowiskowych

• I typu tzw. etykiety środowiskowe, bez kwantyfikacji oddziaływań na środowisko (ISO 14024)

• II typu - jednoparametrowe stwierdzenia środowiskowe (ISO 14021) • III typu są to deklaracje z odpowiednią weryfikacją wykonaną przez niezależne instytucje (ISO TR 14025)

Deklaracja I typu (ISO 14024)Deklaracja I typu (ISO 14024)

•IInformnformujeuje o spe o spełłnieniu przez wyrób ustalonych, nieniu przez wyrób ustalonych,

kilku kilku prostych kryteriów ekologicznychprostych kryteriów ekologicznych

•Promuje wyroby ekologiczne zwiększając ich Promuje wyroby ekologiczne zwiększając ich

konkurencyjnośćkonkurencyjność

•Identyfikuje wyroby Identyfikuje wyroby które spełniają które spełniają śściciśślele

okreokreśślone kryteria lone kryteria ekologiczne ekologiczne

•MaMa udział w zmniejszeniu wpływów na udział w zmniejszeniu wpływów na

śśrodowiskorodowisko poprzez kształtowanie ekologicznej poprzez kształtowanie ekologicznej

konsumpcjikonsumpcji

•Podnosi świadomość konsumentówPodnosi świadomość konsumentów

Deklaracja I typu- przykładyDeklaracja I typu- przykłady

Istniejące znane systemy Istniejące znane systemy

np. Nordic Swan, Blue Angelnp. Nordic Swan, Blue Angel

kryteria dla budynków oraz kryteria dla budynków oraz wyrobów w opracowaniuwyrobów w opracowaniu

dla kruszyw i okiendla kruszyw i okien

Deklaracja II typu (ISO 14021)Deklaracja II typu (ISO 14021)

• JJednoelementowednoelementowaa informacj informacjaa o spełnieniu przez o spełnieniu przez

wyróbwyrób

wymagania ekologicznego wymagania ekologicznego

• Zapewnia wiarygodnośćZapewnia wiarygodność stwierdze stwierdzeńń

śśrodowiskowychrodowiskowych

producenta producenta

• NNie daje pełnego obrazu ie daje pełnego obrazu o cechach o cechach

środowiskowychśrodowiskowych

wyrobu wyrobu, lecz może wskazywać na pojedyncze,, lecz może wskazywać na pojedyncze,

pozytywne pozytywne cechy ekologiczne wyrobu.cechy ekologiczne wyrobu.

np. producent wełny np. producent wełny mineralnej szklanej mineralnej szklanej deklaruje, że 65% deklaruje, że 65% materiału wsadowego do materiału wsadowego do produkcji pochodzi z produkcji pochodzi z recyklingu (stłuczka recyklingu (stłuczka szklana)szklana)

np. deweloper deklaruje, np. deweloper deklaruje, że 10% materiału pod że 10% materiału pod budowę drogi pochodzi z budowę drogi pochodzi z recyklingu betonurecyklingu betonuInformacja ta jest weryfikowana i na jej Informacja ta jest weryfikowana i na jej

podstawie przyznawany jest znak EKO-ITB.podstawie przyznawany jest znak EKO-ITB.

Deklaracja II typu- przykładDeklaracja II typu- przykład

Deklaracja III typu (ISO 14025)Deklaracja III typu (ISO 14025)

• Opracowana w oparciu o analizę LCA (Life Cycle Opracowana w oparciu o analizę LCA (Life Cycle Assessment)Assessment)

• ZawieraZawiera zestawienie wszystkich zestawienie wszystkich oddziaływań na oddziaływań na środowiskośrodowisko wynikaj wynikająąccychych z całego, lub cz z całego, lub częśęściowego cyklu ciowego cyklu żżycia ycia wyrobuwyrobu

• ObciObciążążenia enia śśrodowiskowe poszczególnych rodowiskowe poszczególnych ocenianych ocenianych kategoriikategorii oddziaływania na środowisko wyrobuoddziaływania na środowisko wyrobu odnosz odnosząą si sięę do do tzw.tzw. jednostki funkcyjnej definiowanej jako ilo jednostki funkcyjnej definiowanej jako ilośściowy efekt ciowy efekt tj.tj. jednostka odniesienia w badaniach LCA, w praktyce jest jednostka odniesienia w badaniach LCA, w praktyce jest to to 1 m 1 m22 wyrobu budowlanego, lub 1 Mg. wyrobu budowlanego, lub 1 Mg.

• Weryfikowana jest przez trzecią stronę (Certyfikacja)Weryfikowana jest przez trzecią stronę (Certyfikacja)

• Daje możliwość porównywania ze sobą wyrobówDaje możliwość porównywania ze sobą wyrobów

Deklaracja III typu-proceduraDeklaracja III typu-procedura

Deklaracja III typu-przykładDeklaracja III typu-przykład

Informacje podstawowe o wyrobieCykl istnienia: od pobrania surowców do bramy zakładuRok opracowania charakterystyki: 2006Trwałość: 30 latJednostka funkcyjna (JF: 1 m2K/W dla =0,039 W/mK, ρ=12,19 kg/m3, masa=0,47 kg)

Kryteria oddziaływań

Jednostki

Faza cyklu istnienia wełny szklanej,oddziaływanie na JF wyrobu

wytwarzania

surowców i nośników energii

 transportu

 

 produkcyjn

a  

Efekt cieplarniany kg CO2 (100 lat) 0,714 0,0145 0,302

Destrukcja warstwy ozonowej

kg CFC11 1,1E-06 0 0

Efekt zakwaszania kg SO2 0,00559 0,000134 0,000902

Deklaracja III typu-przykładDeklaracja III typu-przykład

Porównanie 3 typów deklaracjiPorównanie 3 typów deklaracji

Typ IISO 14024

Typ IIISO 14021

Typ IIIISO 14025

Etykieta środowiskowa

Oświadczenie środowiskowe

Deklaracja środowiskowa

Proste kryteria pokazujące

zalety ekologiczne

wyrobu

Pojedyncze cechy wyrobu opisujące specyficzną zaletę

ekologiczną

Szczegółowe informacje

ilościowe (LCA)

Przykłady: Blue Angel,

Eco-label, Nordic Swan

Przykłady:Konsumpcja wody do

wykonania zaprawy

Przykłady:Environmental

Product Declaration

 

Jak uzyskać znak EKO-ITB ?Jak uzyskać znak EKO-ITB ?

Certyfikat na znak ekologiczny może uzyskać Certyfikat na znak ekologiczny może uzyskać producent:producent:

• posiadający wdrożony system zakładowej posiadający wdrożony system zakładowej kontrolikontroli produkcji, zgodny z wymaganiami specyfikacjiprodukcji, zgodny z wymaganiami specyfikacji technicznej wyrobu technicznej wyrobu

• produkujący wyrób spełniający:produkujący wyrób spełniający:

- wymagania specyfikacji technicznej- wymagania specyfikacji technicznej

- wymagania kryteriów EKO-ITB- wymagania kryteriów EKO-ITB

- wymagania prawa z zakresu ochrony - wymagania prawa z zakresu ochrony zdrowia użytkowników i ochrony zdrowia użytkowników i ochrony środowiska środowiska

„„Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby wykonane w taki sposób, aby minimalizowały zużycie minimalizowały zużycie surowców naturalnych”surowców naturalnych”

ANALIZA LCA, ocena przydatności do recyklinguANALIZA LCA, ocena przydatności do recyklingu

„„Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby wykonane w taki sposób, aby nie stanowiły zagrożenianie stanowiły zagrożenia dla higieny lub zdrowia mieszkańców.”dla higieny lub zdrowia mieszkańców.”

ANALIZA KOMFORTU, FUNKCJONALNOŚCI, ANALIZA KOMFORTU, FUNKCJONALNOŚCI, WARUNKÓW HIGIENICZNYCHWARUNKÓW HIGIENICZNYCH

III WYMAGANIE PODSTAWOWEIII WYMAGANIE PODSTAWOWE

Oceny ekologiczne dla Oceny ekologiczne dla budynkówbudynków

VII WYMAGANIE PODSTAWOWEVII WYMAGANIE PODSTAWOWE

Oceny ekologiczne dla budynkówOceny ekologiczne dla budynków

Istotne obszaryIstotne obszary

• Jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń (nowe normy)Jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń (nowe normy)

Mandat nr M/366, listy substancji niebezpiecznych do Mandat nr M/366, listy substancji niebezpiecznych do

oznaczeniaoznaczenia

• Certyfikacja energetyczna budynkuCertyfikacja energetyczna budynku

• Certyfikacja środowiskowa budynków (normy ISO, CEN)Certyfikacja środowiskowa budynków (normy ISO, CEN)

podejście ilościowe LCA podejście ilościowe LCA

podejście jakościowe (różne metody i znaki)podejście jakościowe (różne metody i znaki)

kryteria do „ekoznaku flower”kryteria do „ekoznaku flower”

• Wdrażanie zasad uwzględniania aspektów środowiskowych Wdrażanie zasad uwzględniania aspektów środowiskowych

w zamówieniach publicznych (polityka GPP, green toolkit)w zamówieniach publicznych (polityka GPP, green toolkit)

Normalizacja ISONormalizacja ISO

Oceny ekologiczne dla budynkówOceny ekologiczne dla budynków

Istotne obszary ocenyIstotne obszary oceny

• Środowisko Środowisko wewnętrzne:wewnętrzne:

Hałas i akustykaHałas i akustyka

Komfort termicznyKomfort termiczny

OświetlenieOświetlenie

Jakość powietrzaJakość powietrza• Jakość użytkowa:Jakość użytkowa:

FunkcjonalnośćFunkcjonalność

TrwałośćTrwałość

Możliwości adaptacyjneMożliwości adaptacyjne

• Środowisko Środowisko zewnętrzne:zewnętrzne:

Ochrona przyrodyOchrona przyrody

Relacja z krajobrazemRelacja z krajobrazem

Wygląd zewnętrznyWygląd zewnętrzny

Aspekt urbanizacyjnyAspekt urbanizacyjny• Energia:Energia:

EnergochłonnośćEnergochłonność

Użycie energii Użycie energii naturalnejnaturalnej

Sprawność instalacjiSprawność instalacji

Zarządzanie Zarządzanie

Oceny ekologiczne dla budynkówOceny ekologiczne dla budynków

Istotne obszary ocenyIstotne obszary oceny

• Zasoby i materiały:Zasoby i materiały:

Zasoby wodyZasoby wody

Ekologiczne materiałyEkologiczne materiały

RecyklingRecykling

• Oddziaływania na Oddziaływania na środowisko:środowisko:

EmisjeEmisje

Hałas, wibracja, zapachHałas, wibracja, zapach

Efekty wiatroweEfekty wiatrowe

Wyspa ciepłaWyspa ciepła

Efekty świetlne, zacienienieEfekty świetlne, zacienienie

Oceny ekologiczne dla budynkówOceny ekologiczne dla budynków

Istotne obszary ocenyIstotne obszary oceny

Efektywność ekologiczna budynkuEfektywność ekologiczna budynku

Efektywność ekologiczna budynkuEfektywność ekologiczna budynku

Certyfikacja środowiskowa ITBCertyfikacja środowiskowa ITB

• Budynki - Budynki - spodziewane wdrożenie systemu sierpień spodziewane wdrożenie systemu sierpień 2009, 2009,

kryteria przyjęte w oparciu o normę PN-EN 15251, kryteria przyjęte w oparciu o normę PN-EN 15251, EPBD, ISO 21931 oraz inne krajoweEPBD, ISO 21931 oraz inne krajowe

• Biura „Green office”Biura „Green office” – wdrożenie początek 2010, – wdrożenie początek 2010,

kryteria dotyczące efektywności energetycznej, kryteria dotyczące efektywności energetycznej, oszczędności wody i materiałów, zarządzania oszczędności wody i materiałów, zarządzania środowiskowego, recyklingu, warunków cieplnych, środowiskowego, recyklingu, warunków cieplnych, jakości powietrza wewnętrznego, oświetlenia, jakości powietrza wewnętrznego, oświetlenia, hałasu etc.hałasu etc.

• Świadoma promocja budowlanych Świadoma promocja budowlanych

rozwiązań rozwiązań

pro-ekologicznych pro-ekologicznych

• Promocja nowego światowego trenduPromocja nowego światowego trendu

• Weryfikowalna ewidencja zagrożeńWeryfikowalna ewidencja zagrożeń

środowiskowych środowiskowych

Podsumowanie (1)Podsumowanie (1)

Podsumowanie (2)Podsumowanie (2)

• Stymulacja rynku w celu Stymulacja rynku w celu polepszenia jakopolepszenia jakośścici

wyrob wyrobów i komfortu życia w budynkachów i komfortu życia w budynkach

• Wiarygodna informacja podnosząca Wiarygodna informacja podnosząca

świadomośćświadomość

konsumentów konsumentów

• PPrzynosi zyski techniczne, finansowe i rzynosi zyski techniczne, finansowe i

ekologiczneekologiczne