człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r....

65
człowiek – najlepsza inwestycja Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce Efekty wdrażania EFS w latach 2004–2014

Transcript of człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r....

Page 1: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Pier

wsz

a de

kada

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Społ

eczn

ego

w P

olsc

e. E

fekt

y w

draż

ania

EFS

w la

tach

200

4–20

14

Wydawca:

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Departament Europejskiego Funduszu Społecznego

ul. Wspólna 2/4

00-926 Warszawa

tel. (+48 22) 273 80 51

fax (+48 22) 273 89 19

e-mail: [email protected]

www.efs.gov.pl

Infolinia EFS:

0 801 EFS 801

0 801 337 801

płatne jak za połączenia lokalne

ISBN 978-83-7610-546-8

Publikacja bezpłatna

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

człowiek – najlepsza inwestycja

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Efekty wdrażania EFS w latach 2004–2014

Okladka_Zlecenie_15_grzbiet_4_mm.indd 1 2015-05-28 15:55:55

Page 2: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

PIERWSZA DEKADA EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

W POLSCEEFEKTY WDRAŻANIA EFS W LATACH 2004–2014

Warszawa, kwiecień 2015 r.

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Page 3: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wydawca:Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Departament Europejskiego Funduszu Społecznegoul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa tel. (+48 22) 273 80 51 faks (+48 22) 273 89 19

e-mail: [email protected]

www.efs.gov.pl

Infolinia EFS0 801 EFS 801 0 801 337 801 (płatne jak za połączenie lokalne)

ISBN 978-83-7610-546-8

Publikacja bezpłatna

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 4: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

3

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Przedmowa

Szanowni Państwo,

mam przyjemność przeka-zać na Państwa ręce pub-likację stanowiącą podsu-mowanie dotychczasowych doświadczeń Polski we wdrażaniu Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

W  2014 r. minęło 10 lat od wejścia Polski na drogę integracji europejskiej. Jest to również 10 lat wdraża-nia funduszy europejskich,

w tym Europejskiego Funduszu Społecznego, którego Pol-ska jest największym beneficjentem. EFS jest najstarszym z  funduszy strukturalnych UE, zmierzającym do wzrostu poziomu zatrudnienia i poprawy spójności społecznej.

Przełom lat 2014 i  2015 to także ważny moment ze względu na fakt, że rozpoczynamy nową perspektywę finansową w Unii Europejskiej. Do 2020 r. w ramach poli-tyki spójności Polska otrzyma aż 82,5 mld euro, z  czego około 13 mld będzie pochodziło z Europejskiego Funduszu Społecznego. Dlatego też jest to okres podsumowań, ocen i wyciągania wniosków z dotychczasowych doświadczeń, skłaniający do refleksji nad tym, co udało się zmienić, ale także sprzyjający określeniu wyzwań, którym musimy stawić czoła w przyszłości. Istnieje zgoda co do tego, że środki EFS powinny być przez najbliższe 7 lat nie tylko wydatkowane, ale przede wszystkim mądrze inwestowane. Dzięki rozsąd-nemu inwestowaniu w przedsięwzięcia zapewniające trwa-łość i przynoszące widoczne, długofalowe efekty, możemy właściwie przygotować się do kolejnych wyzwań, również tych po 2020 r.

Niniejsza publikacja jest nie tylko próbą zebrania najważ-niejszych rezultatów, jakie udało się osiągnąć dzięki środ-kom Europejskiego Funduszu Społecznego (w  tak klu-czowych dla rozwoju Polski sektorach, jak rynek pracy, edukacja czy integracja społeczna), ale również pozwala na formułowanie hipotez, jak rezultaty te przełożyły się na zmiany społeczno-ekonomiczne w prezentowanych obsza-rach. Warto zauważyć, że doświadczenia Unii Europejskiej wyniesione z ostatnich 10 lat (a w szczególności z okresu spowolnienia gospodarczego) ujawniły strukturalne sła-bości niektórych polityk publicznych, a także pokazały ich społeczny wymiar w nowym świetle. Obalone zostało prze-konanie, że wyłącznie wzrost ekonomiczny kreuje zatrud-nienie i dobrobyt, dzięki czemu eliminowane jest ubóstwo. Unia Europejska dostrzegła, że rozwój kapitału ludzkiego jest równie ważny jak inwestycje w infrastrukturę, a inwe-stycje w kapitał ludzki stanowią kluczowy czynnik decydu-jący zarówno o wzroście zatrudnienia, jak i o harmonijnym, długofalowym rozwoju gospodarczym. Na tym tle Polska jest pozytywnym przykładem kraju, który dzięki środkom pomocowym UE rozwija się szybciej i  stabilniej. Pomimo niekorzystnej sytuacji gospodarczej, jaką obserwujemy od kilku lat na rynkach światowych, Polsce udało się odnieść sukces, co pozwoliło w krótkim czasie na zmianę statusu naszego kraju z debiutanta na lidera wśród państw człon-kowskich, skutecznie wykorzystującego otrzymaną szansę rozwojową. Polska stała się nie tylko jednym z  członków unijnej społeczności, ale również wpływowym partnerem do dyskusji na temat przyszłości całej polityki spójności Wspólnoty.

Mając zatem nadzieję, iż niniejszą publikację przeczytacie Państwo z zainteresowaniem i znajdziecie w niej inspirację do dalszych starań na rzecz poprawy sytuacji kapitału ludz-kiego w Polsce, życzę miłej lektury.

Paweł Orłowski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju

Page 5: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Spis treści

4

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Spis treści

I. WPROWADZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

II. WYKORZYSTANIE EFS NA TLE INNYCH KRAJÓW UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

III. INTERWENCJA REALIZOWANA W OBSZARACH WSPARCIA EFS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

3.1. Aktywna polityka rynku pracy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

3.2. Włączenie społeczne – działania integracyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

3.3. Edukacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

3.3.1. Edukacja przedszkolna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.3.2. Wsparcie kształcenia ogólnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.3.3. Wsparcie kształcenia zawodowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

3.3.4. Szkolnictwo wyższe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

3.3.5. Wsparcie kształcenia osób dorosłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

IV. GRUPY W NAJTRUDNIEJSZEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4.1. Interwencja EFS skierowana do kobiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4.2. Wsparcie osób młodych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

4.3. Wsparcie osób w wieku 50+ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

4.4. Wsparcie osób niepełnosprawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

V. WYBRANE INSTRUMENTY WSPARCIA EFS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

5.1. Szkolenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

5.2. Dotacje na założenie działalności gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

5.3. Staże . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

VI. WPŁYW EFS NA POLITYKI PUBLICZNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

VII. MITY I FAKTY NA TEMAT EFS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

VIII. PRZYKŁADY PROJEKTÓW EFS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

ZAŁĄCZNIK NR 1 KLUCZOWE REKOMENDACJE DLA WDRAŻANIA EFS W LATACH 2014–2020 . . . . . . . . . . . . 40

Page 6: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wprowadzenie

5

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

I. Wprowadzenie

Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim, czy podo-łamy pod względem organizacyjnym – wydatkowanie środków unijnych musi być precyzyjnie zaplanowane i wymaga dobrej koordynacji wielu równoczesnych procesów. Beneficjenci (projektodawcy) musieli nauczyć się myślenia i działania w formule projektowej i w kategoriach budżetu zadaniowego. Kolejne lata pokazały jednak, że Polacy potrafią precyzyj-nie identyfikować problemy i wykorzystywać dostępne środki na ich rozwiązanie. Z biegiem czasu i kolejnych perspektyw finansowych założenia i cele EFS modyfikowane były w taki sposób, aby w jak największym stopniu sprostać zachodzącym zmianom i wyzwaniom. Początkowo EFS obejmował jedynie działania ukierunkowane bezpośrednio na wzrost zatrudnie-nia i edukację. Następnie poszerzono jego zakres o obszar integracji społecznej tak, aby wspierać walkę z wykluczeniem społecznym, uwzględniono również wsparcie administracji publicznej w zakresie dobrego rządzenia czy obszaru ochrony zdrowia. Obecnie dopuszcza się możliwość finansowania kolejnych przedsięwzięć odpowiadających na nowe wyzwania, np. te związane z  zachodzącymi procesami demograficznymi. Jednak należy pamiętać, że nadrzędnym celem działań finansowanych ze środków tego funduszu wciąż pozostaje poprawa zdolności do zatrudnienia i spójności społecznej.

Wychodząc naprzeciw potrzebom jasnego zdefiniowania potencjałów rozwojowych i wyzwań do realizacji w kolejnych latach, w niniejszym podsumowaniu prezentujemy wyniki i wnioski uzyskane w toku realizacji różnego rodzaju prac ana-litycznych i ewaluacyjnych. Ich celem jest przybliżenie obrazu zachodzących zmian w oparciu o dane pochodzące ze sta-tystyki krajowej, systemu sprawozdawczości oraz o badania ewaluacyjne, przybliżające jakościową zmianę, jaka dokonuje się dzięki wdrażaniu EFS. Do końca 2014 r. zrealizowano blisko 300 różnego rodzaju badań ewaluacyjnych (ponad ¼ wszystkich badań EFS zrealizowanych w UE), stanowiących cenne źródło wiedzy o efektach i wyzwaniach procesu wyko-rzystywania środków europejskich.

Ich wyniki przedstawiamy w trzech kluczowych wymiarach: wpływu w poszczególnych obszarach interwencji EFS, zmian zachodzących w sytuacji grup docelowych, znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy oraz skuteczno-ści wybranych form wsparcia, z których korzystali uczestnicy projektów1.

Warto zauważyć, że inwestycje w kapitał ludzki mają szczególny charakter. Są to działania wymagające nie tylko dobrej znajomości istniejących potrzeb rozwojowych, ale również stabilnej, długofalowej strategii wdrażania, gdyż uzyskiwane efekty mają kluczowy – choć niejednokrotnie odroczony charakter. Europejski Fundusz Społeczny jest bowiem z  jednej strony katalizatorem zachodzących przemian w  politykach publicznych, z  drugiej zaś pozwala dobrze identyfikować wyzwania i niedoskonałości wciąż obecne w rzeczywistości społeczno-gospodarczej.

1 Tam, gdzie było to możliwe, prezentowane dane obejmują jak najszerszy zakres (tj. ok. 10-letni wdrażania różnych programów finansowanych z EFS), jednakże w niektórych przypadkach z powodu braku danych lub możliwości ich porównywania – prezentowane są jedynie zestawienia dla okresu 2007–2013.

Page 7: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wykorzystanie EFS na tle innych krajów UE

6

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

II. Wykorzystanie EFS na tle innych krajów UE

Pełna ocena efektywności wykorzystania środków pomocowych UE wymaga spojrzenia z szerszej perspektywy, obejmu-jącej nie tylko sytuację krajową ale także uwarunkowania międzynarodowe. Poniżej prezentujemy informacje na temat pozycji Polski w stosunku do innych państw członkowskich UE w wybranych aspektach.

Polska w  latach 2004–2014 otrzymała niepowtarzalną szansę rozwojową, m.in. dzięki największej alokacji środków z Europejskiego Funduszu Społecz-nego, które stanowiły istotny impuls do zmian. Spośród 76,7 miliarda EUR alokowanych na EFS w całej polityce spójności w  latach 2007–2013, blisko 1/8 trafiła do Polski. Program Operacyjny Kapitał Ludzki to była największa tak duża inicjatywa nie tylko pośród 117 programów operacyjnych finansowa-nych w UE w latach 2007–2013, ale również w całej, 50-letniej historii tego funduszu.

Wykres 1. Podział środków EFS 2007 – 2013 pomiędzy kraje członkowskie UE (bez wkładu własnego).

12

10

8

6

4

2

0

Po

lan

d

Ge

rma

ny

Sp

ain

Ita

ly

Po

rtu

ga

l

Fra

nce

Un

ite

d K

ing

do

m

Gre

ece

Ro

ma

nia

Cze

ch R

ep

ub

lik

Hu

ng

ary

Slo

va

kia

Bu

lga

ria

Be

lgiu

m

Lith

ua

nia

Ne

the

rla

nd

s

Slo

ve

nia

Sw

ed

en

Fin

lan

d

Latv

ia

Au

stri

a

Est

on

ia

Ire

lan

d

De

nm

ark

Cro

ati

a

Cy

pru

s

Ma

lta

Luxe

mb

urg

Mil

iard

y E

UR

Źródło: http://ec.europa.eu/esf

Biorąc pod uwagę fakt, że Polska otrzymała nominalnie największe spośród wszystkich krajów członkowskich środki EFS, należy zauważyć, że są one wykorzystywane w sposób bardzo sprawny i dynamiczny. Polska znajduje się w czołówce krajów pod względem poziomu certyfikacji środków otrzymywanych ze strony Komisji Europejskiej, co pozwala na zacho-wanie ciągłości realizacji projektów. Według stanu na 31 stycznia 2015 r. do KE certyfikowano wydatki z EFS (tylko PO KL – bez poprzednich perspektyw finansowych) w wysokości blisko 41,7 mld PLN (85% środków), dzięki czemu zrealizowano blisko 48 tys. projektów na kwotę ponad 50,7 mld zł. Jednocześnie warto zauważyć, że wartość środków per capita, ze względu na liczebność mieszkańców naszego kraju, stawia Polskę dopiero na 11. miejscu pod względem intensywności pomocy otrzymanej z EFS. Wskazuje to, że pomimo znaczących środków, nie wszystkie potrzeby rozwojowe mogły zostać dotychczas w pełni zaspokojone.

Page 8: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wykorzystanie EFS na tle innych krajów UE

7

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Wykres 2. Dofinansowanie EFS per capita w latach 2007–2012.

1000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

Po

rtu

ga

l

Gre

ece

Slo

ve

nia

Hu

ng

ary

Cze

ch R

ep

ub

lik

Lith

ua

nia

Est

on

ia

Latv

ia

Slo

va

kia

Ma

lta

Po

lan

d

Fin

lan

d

Ita

ly

Sp

ain UE

Ro

ma

nia

Be

lgiu

m

Ge

rma

ny

Bu

lga

ria

Ire

lan

d

Cy

pru

s

Fra

nce

Sve

de

n

Au

stri

a

Un

ite

d K

ing

do

m

Ne

the

rla

nd

s

Luxe

mb

ou

rg

Da

nm

ark

Cro

ati

a

877

464432 431 423 407

349 339 326 313 306262 242 242 229

216 209 194 191 164 163 159 145 137 135 11794 91

42

Źródło: Laboratorium Badań Społecznych oraz Primus na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

Mimo to należy uznać, iż Polska na tle innych krajów dobrze wykorzystuje swoją szansę na poprawę wskaźników eko-nomicznych, co należy uznać za niewątpliwy sukces, w szczególności w trudnym momencie światowego kryzysu gospo-darczego. Dzięki wsparciu EFS w samym tylko okresie 2007–2012 udało się objąć różnego typu projektami ponad 16% ludności2 Polski – to nieco więcej niż średnia ogółem dla UE.

Wykres 3. Udział osób biorących udział w projektach EFS w ogóle ludności w 2012 r.

Po

rtu

gal

Est

on

ia

Cze

chR

ep

ub

lic

Hu

nga

ry

Slo

vaki

a

Latv

ia

Spa

in

Lith

ua

nia

Slo

ven

ia

Gre

ece

Ma

lta

Ire

lan

d

Bu

lga

ria

Po

lan

d

UE

28

Be

lgiu

m

Ita

ly

Un

ite

dK

ingd

om

Au

stri

a

Fra

nce

Fin

lan

d

Ge

rma

ny

Ne

the

rla

nd

s

Ro

ma

nia

Luxe

mb

ou

rg

Swe

de

n

Cyp

rus

De

nm

ark

70,0%

60,0%

50,0%

40,0%

30,0%

20,0%

10,0%

0,0%

13,7%

16,1%

Źródło: Laboratorium Badań Społecznych oraz Primus na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

Jeszcze lepiej sytuacja wygląd w przypadku osób młodych – gdzie ze środków EFS skorzystało już 44,6% osób poniżej 25 r.ż. w Polsce (10. miejsce w UE).

2 Należy zauważyć, że niektóre osoby brały udział częściej niż w 1 projekcie, jednakże z analiz wynika, że odsetek tego typu osób nie przekracza 10%.

Page 9: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wykorzystanie EFS na tle innych krajów UE

8

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Wykres 4. Udział osób w wieku 15–24 lata uczestniczących w projektach EFS w latach 2007–2012 w ogóle osób w grupie wiekowej 15–24 w 2012 r.

180,0%

160,0%

140,0%

120,0%

100,0%

80,0%

60,0%

40,0%

20,0%

0,0%

Est

on

ia

Cze

ch R

ep

ub

lik

Hu

ng

ary

Sp

ain

Po

rtu

ga

l

Latv

ia

Slo

va

kia

Slo

ve

nia

Ma

lta

Po

lan

d

Ire

lan

d

Bu

lga

ria

Gre

ece

UE

28

Lith

ua

nia

Ita

ly

Be

lgiu

m

Ge

rma

ny

Un

ite

d K

ing

do

m

Fra

nce

Au

stri

a

Ne

the

rla

nd

s

Fin

lan

d

Ro

ma

nia

Luxe

mb

ou

rg

Sw

ed

en

De

nm

ark

Cy

pru

s

44,6%36,6%

Źródło: Laboratorium Badań Społecznych oraz Primus na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

Środki EFS to przede wszystkim duże inwestycje w kapitał ludzki, od początku edukacji aż po aktywne starzenie się. Duża część środków została przeznaczona na wsparcie systemu edukacji i pomoc w znalezieniu pierwszego zatrudnienia, co obrazują dane wskazujące, że co trzeci (35%) uczestnik projektu EFS w Polsce w latach 2007–2012 miał mniej niż 25 lat, co stawia Polskę nieco powyżej średniej unijnej w tym zakresie. Jest to szczególnie istotna informacja w kontekście wzrastających potrzeb związanych z aktywizacją osób młodych na rynku pracy i dopasowywaniem procesu kształcenia (i jego efektów) do zmieniających się potrzeb rynkowych.

Wykres 5. Udział osób w wieku 15–24 lata w ogóle uczestników projektów EFS w latach 2007–2012.

Po

rtu

gal

Est

on

ia

Cze

chR

ep

ub

lic

Hu

nga

ry

Slo

vaki

a

Latv

ia

Spa

in

Lith

ua

nia

Slo

ven

ia

Gre

ece

Ma

lta

Ire

lan

d

Bu

lga

ria

Po

lan

d

UE

28

Be

lgiu

m

Ita

ly

Un

ite

dK

ingd

om

Au

stri

a

Fra

nce

Fin

lan

d

Ge

rma

ny

Ne

the

rla

nd

s

Ro

ma

nia

Luxe

mb

ou

rg

Swe

de

n

Cyp

rus

De

nm

ark

60,0%

50,0%

40,0%

30,0%

20,0%

10,0%

0,0%

35%31%

Źródło: Laboratorium Badań Społecznych oraz Primus na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

Projekty z EFS są w Polsce skierowane także częściej niż w innych krajach do grupy osób nieaktywnych na rynku pracy. Aż 40% uczestników projektów to osoby nieaktywne w momencie przystępowania do projektu, przy czym średnia dla UE to ok. 33%. Ogółem wsparciem EFS objęto ponad 15% wszystkich osób nieaktywnych zawodowo w kraju (wg liczby z 2012 r.). Osoby bezrobotne stanowiły wśród uczestników projektów nieco ponad 1/5 (21%), a osoby zatrudnione – 14,7%.

Page 10: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Ocena skuteczności wsparcia dla osób niepracujących

9

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Wykres 6. Udział osób nieaktywnych w ogóle uczestników projektów EFS w latach 2007–2012.

70,0%

60,0%

50,0%

40,0%

30,0%

20,0%

10,0%

0,0%

40% 33%

Po

rtu

gal

Est

on

ia

Cze

ch R

ep

ub

lic

Hu

nga

ry

Slo

vaki

a

Latv

ia

Spa

in

Lith

ua

nia

Slo

ven

ia

Gre

ece

Ma

lta

Ire

lan

d

Bu

lga

ria

Po

lan

d

UE

28

Be

lgiu

m

Ita

ly

Un

ite

d K

ingd

om

Au

stri

a

Fra

nce

Fin

lan

d

Ge

rma

ny

Ne

the

rla

nd

s

Ro

ma

nia

Luxe

mb

ou

rg

Swe

de

n

Cyp

rus

De

nm

ark

Źródło: Laboratorium Badań Społecznych oraz Primus na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

W przypadku Polski (PO KL), ponad jedna trzecia (38%) wszystkich uczestników wsparcia posiadała niskie kwa-lifikacje, przez co Polska zajmuje pod tym względem 8. pozycję, osiągając wynik średniej całej UE-27 (38%). Polska jest wymieniana razem z Hiszpanią, Wielką Brytanią i Włochami jako te kraje, w których EFS w szczególności pomógł ludziom o niskich kwalifikacjach, pomagając m.in. w przekwalifikowywaniu osób, które pracowały lub pracują w sektorach: rolni-ctwa, górnictwa i przemysłu ciężkiego, np. poprzez uczenie starszych pracowników nowych technologii teleinformatycz-nych, dzięki czemu mogli je oni zastosować w swojej dotychczasowej pracy. Efektem tego był fakt, że aż 50% starszych pracowników wspartych przez ESF potwierdziło, że zmniejszyło się prawdopodobieństwo utraty przez nich pracy.

Wykres 7. Udział kobiet w ogóle uczestników projektów EFS w latach 2007–2012.

Po

rtu

gal

Est

on

ia

Cze

chR

ep

ub

lic

Hu

nga

ry

Slo

vaki

a

Latv

ia

Spa

in

Lith

ua

nia

Slo

ven

ia

Gre

ece

Ma

lta

Ire

lan

d

Bu

lga

ria

Po

lan

d

UE

28

Be

lgiu

m

Ita

ly

Un

ite

dK

ingd

om

Au

stri

a

Fra

nce

Fin

lan

d

Ge

rma

ny

Ne

the

rla

nd

s

Ro

ma

nia

Luxe

mb

ou

rg

Swe

de

n

Cyp

rus

De

nm

ark

70,0%

60,0%

50,0%

40,0%

30,0%

20,0%

10,0%

0,0%

56%

52%

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

W 2012 r. na zlecenie Komisji Europejskiej została przeprowadzona ewaluacja wpływu środków EFS na efekty recesji gospodarczej wywołanej kryzysem gospodarczym z 2008 r. Wyniki tego badania pokazały, że wskaźniki makroekono-miczne sytuacji gospodarczej dla Polski w okresie osłabienia wzrostu gospodarczego w krajach Unii Europejskiej oka-zały się zdecydowanie bardziej odporne na to spowolnienie – w badanym okresie (lata 2008–2010) zanotowany został dodatni wzrost gospodarczy (najwyższy spośród wszystkich krajów członkowskich), a także niewielki wzrost zatrudnienia.

Page 11: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Ocena skuteczności wsparcia dla osób niepracujących

10

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Wykres 8. Procentowa zmiana wskaźnika zatrudnienia (czerwony kolor) oraz PKB (niebieski kolor) w III kwartale 2008 r.

10,0

5,0

0,0

–5,0

–10,0

–15,0

–20,0

%

GDP

EMPL

LV LT EE

RO IE SI

GR FI

BG

HU ES IT UK

DK

NL

U–

27

CZ

AT

SK

FR

PT

BE

DE

CY

MT

SE

LU PL

Źródło: Eurostat

Autorzy raportu zauważają, że w Polsce, w porównaniu do wszystkich krajów Unii Europejskiej, nastąpił najwięk-szy wzrost (choć tylko o 0,7 p.p.) wydatków na działania związane z aktywną polityką rynku pracy (np. staże, szkolenia, dotacje dla osób bezrobotnych). Tymczasem w pozostałych krajach wspólnoty w odpowiedzi na kryzys pomoc skupiona była na działaniach pasywnych (zasiłki, rekompensaty, pomoc socjalna). Autorzy raportu stwierdzili, że takie pań-stwa, jak Polska, objęte pomocą w ramach celu konwergencji i posiadające znaczący budżet EFS dobrze wykorzystały oka-zję, aby dostosować działania EFS do sytuacji społeczno-gospodarczej w okresie spowolnienia gospodarczego. Inne kraje, które były mniej doświadczone we wdrażaniu funduszy UE – doświadczyły trudności w przyjęciu i zastosowaniu uprosz-czeń w wydatkowaniu środków EFS lub zostały zmuszone do całkowitej redukcji budżetu EFS. Tym samym Polska wraz z krajami bałtyckimi (Litwa, Łotwa, Estonia) została zaklasyfikowana do grupy państw z relatywnie mniejszym doświadczeniem we wdrażaniu EFS (wynikającym z krótkiej obecności w strukturach UE), ale skutecznie wyko-rzystujących w okresie kryzysu zasoby EFS jako główne źródło wsparcia dla aktywnych polityk rynku pracy.

Page 12: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

11

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w PolsceInterwencja realizowana w obszarach wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego

Atywna polityka rynku pracy

III. Interwencja realizowana w obszarach wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego

3.1. Atywna polityka rynku pracy

Na walkę z bezrobociem w latach 2004–2014 Polska otrzymała z EFS ok. 14 mld PLN. Ze środków tych finansowane były na szeroką skalę m.in. szkolenia zawodowe (w tym przekwalifikujące i pozwalające na zdobycie nowych umiejętności zawodowych), promowanie mobilności zawodowej, doradztwo i pośredni-ctwo pracy czy działania wspierające zakładanie własnej działalności gospodarczej. Osiągnięcia Polski w obszarze rynku pracy (mierzone liczbą zaktywizowanych osób czy nowo powstałych firm) świadczą o sze-

rokim zaangażowaniu Polski rozwijanie kapitału ludzkiego, a  także o  gotowości do podejmowania wyzwań, w  celu poprawy ogólnej sytuacji gospodarczej kraju.

W wyniku działań realizowanych przy udziale polityki spójności aktywizacją zawodową objęto blisko 2 mln osób pozostających bez pracy (m.in. poprzez szkolenia, doradztwo, staże, przygotowanie zawo-dowe), a więc tyle, ile wynosi cała populacja osób bezrobotnych w Polsce.

Interwencja EFS przyczyniła się również do powstania 262,2 tys. nowych firm, założonych przede wszystkim przez osoby bezrobotne, dzięki otrzymaniu bezzwrotnych dotacji. Prawie 2/3 spośród nowych firm założonych przy udziale EFS funkcjonuje w okresie dłuższym niż 30 miesięcy.

Wyniki prowadzonych badań ewaluacyjnych pokazują, że już w pół roku po zakończeniu udziału w pro-jekcie częściej niż co druga osoba bezrobotna staje się aktywnym uczestnikiem rynku pracy (59% z nich znajduje pracę lub podejmuje własną działalność gospodarczą), natomiast w 18 miesięcy od zakończenia udziału w projekcie, zatrudnionych było łącznie 68% uczestników projektów.

Udział w projektach EFS w zauważalnym stopniu przyczynia się do znalezienia pracy lub poprawy własnych umiejętności i pewności siebie. Szacowany na podstawie deklaracji uczestników projektów zatrudnieniowy efekt netto wsparcia wystą-pił u 2/3 osób, które pracowały po pół roku od zakończenia udziału w Programie. Oznacza to, że dla co najmniej połowy uczestników projektów pomoc udzielona ze środków EFS pomogła im znaleźć zatrudnienie.

Jak pokazują dane Głównego Urzędu Statystycznego, wskaźnik zatrudnienia osób w wieku produkcyj-nym (15–64 lat) wzrósł z 56,1% w 2004 r. do 67,2% w II kwartale 2014 r., przy czym w Polsce aż 40% wszystkich osób obejmowanych wsparciem stanowią osoby nieaktywne zawodowo na rynku pracy. Dążąc do podwyższenia efektywności projektów realizowanych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, szczególnie w obszarze zatrudnienia i  integracji społecznej, od 2011 r. nałożono na instytucje odpowie-

dzialne za wdrażanie Programu obowiązek osiągania określonej efektywności zatrudnieniowej. Warto również podkreślić, że Polska, jako pierwsze państwo członkowskie UE, wprowadziła ww. kryterium, warunkując nim otrzymanie dofinanso-wania na realizację projektu. Wprowadzenie obowiązku osiągnięcia efektywności zatrudnieniowej w projektach PO KL, przyczyniło się znacząco do zwiększenia skuteczności prowadzonych działań (w tym m.in. szkoleń). Do końca 2013 r. po zakończeniu udziału w projektach pracę podjęło blisko 152,7 tys. osób. Tym samym wskaźnik efektywności zatrudnie-niowej zanotowano na poziomie 60,6%. Najwyższy odsetek uczestników podejmujących pracę zaobserwowano w województwach: wielkopolskim (70,9%), lubelskim (69,1%) i dolnośląskim (69%), zaś najniższą w województwie war-mińsko-mazurskim (45,4%).

Page 13: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Włączenie społeczne – działania integracyjne

12

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Efektywność zatrudnieniowa określa minimalny procent uczestników projektów, którzy powinni podjąć zatrudnienie po udziale w projekcie. Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej jest mierzony w okresie do trzech miesięcy następujących po dniu, w którym uczestnik zakończył udział w projekcie. Uwzględniane są tylko te osoby, które zostały zatrudnione minimum na okres trzech miesięcy. Potwierdzenie zatrudnienia następuje na podstawie dostarczonych przez uczestników projektu dokumentów potwierdzających podjęcie zatrudnienia lub samozatrudnienia (np. kopia umowy o pracę lub umowy cywilno-prawnej, zaświadczenie z zakładu pracy o zatrudnieniu, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospo-darczej, zaświadczenie PUP o wyrejestrowaniu z ewidencji osób bezrobotnych z powodu podjęcia pracy).

Sposób pomiaru wskaźnika efektywności zatrudnieniowej:

Liczba osób, które znalazły zatrudnienie w okresie do trzech miesięcy po zakończeniu przez uczestnika udziału w projekcie

W = ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––- ×100Liczba osób, które zakończyły udział w projekcie (ogółem)

Warto zauważyć, że wsparcie EFS pomaga nie tylko bezrobotnym, ale także już zatrudnionym uczestnikom rynku pracy. Liczne szkolenia dla pracowników przedsiębiorstw (pomimo że bywają czasem przedmiotem krytyki), również przyczyniają się do poprawy sytuacji zawodowej osób już zatrudnionych. Zdecydowana większość osób zatrudnionych, które zakoń-czyły udział w projektach (92%) w 6 miesięcy po projekcie pracuje u tego samego pracodawcy co przed projektem i ten-dencja ta utrzymuje się nawet w przypadku osób uczestniczących we wsparciu w ramach projektów outplacementowych. Nieliczni, którzy jednak zmienili pracę, dokonali tego zazwyczaj z własnej inicjatywy (74%). Oznacza to, że projekty EFS podnoszące kwalifikacje pracowników, pomagają również w utrzymaniu miejsca pracy. Od zakończenia udziału

w projekcie uzyskanie wyższego stanowiska lub rozpoczęcie pracy wymagającej wyższych umie-jętności nastąpiło w przypadku aż 42% uczestników. Było to efektem przede wszystkim (w opinii połowy respondentów) doświadczenia zawodowego i wcześniejszych osiągnięć zawodowych. Jednak na wpływ projektu wskazał co czwarty pracownik doświadczający takiej zmiany, zaś na rozwinięcie

w trakcie projektu wiedzy i umiejętności zawodowych – co piąty. Uczestnicy projektów też w dość znacznym stopniu wykorzystują wiedzę i umiejętności uzyskane w trakcie ich udziału w projekcie (3,2 pkt. w 4-stopniowej skali). Uczestniczy szkoleń oraz ich pracodawcy deklarują, iż dzięki udziałowi w projekcie:• 96% uczestników jest bardziej pewna siebie i swoich umiejętności;• 94% jest bardziej cennym pracownikiem dla pracodawcy;• 92% lepiej radzi sobie przy rozwiązywaniu pojawiających się problemów;• 91% ma większą motywację do pracy zawodowej;• 90% w swojej pracy wykorzystuje wiedzę lub umiejętności zdobyte w trakcie udziału w projekcie.

W latach 2004–2014:

• Polska otrzymała z EFS 14 mld PLN na walkę z bezrobociem.

• Aktywizacją zawodową objęto blisko 2 mln osób pozostających bez pracy.

• Powstało 262,2 tys. nowych firm, założonych przede wszystkim przez osoby bezrobotne.

• W trzy miesiące po zakończeniu udziału w projekcie pracę podjęło blisko 211,4 tys. osób.

• W ciągu pół roku po zakończeniu udziału w projekcie 59% osób pracowało lub prowadziło własną firmę.

3.2. Włączenie społeczne – działania integracyjne

Walka z ubóstwem oraz wykluczeniem społecznym (jak również poprawa spójności społecznej), stanowią jedne z najwięk-szych wyzwań stojących współcześnie przed państwami członkowskimi UE, w tym także przed Polską. Świadczą o tym zapisy Strategii Europa 2020, w której redukcję ubóstwa i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu podniesiono do rangi jednego z trzech najważniejszych celów rozwojowych Unii Europejskiej, wskazując, że dalsze pogłębianie się społecz-nego zróżnicowania może stać się barierą dla utrzymania rozwoju gospodarczego i społecznego w najbliższej przyszłości.

Page 14: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Włączenie społeczne – działania integracyjne

13

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

W związku z  tym, na działania z zakresu aktywnej integracji społecznej i  zawodowej w  latach 2004–2014 Polska otrzymała z EFS blisko 8,5 mld PLN – dzięki czemu znacząco zwiększył się potencjał i możliwości działań pomocowych w obszarze włączenia społecznego. Od momentu akcesji Polski do UE zmniejszyło się natężenie zjawiska ubóstwa, co obrazuje spadek poziomu zagrożenia ubóstwem3 – z 20,3% w 2004 r. do 16,2% w 2013 r. Jednocześnie, jak wskazują badania, maleje również zjawisko

rozwarstwienia ekonomicznego wśród polskiego społeczeństwa.

Dzięki środkom EFS wsparciem objęto blisko 883 tys. osób z grup wykluczonych społecznie lub zagrożonych wykluczeniem. Projekty do nich skierowane miały w zdecydowanej większości charakter kompleksowy i poza aktywizacją zawodową oferowały również szeroki wachlarz wsparcia integracyjnego. Działania szkoleniowe, doradcze oraz warsztatowe skierowane były m.in. do podopiecznych ośrodków pomocy społecznej, osób niepełnosprawnych, wychowanków zakładów poprawczych, więźniów czy człon-

ków społeczności romskiej. Zrealizowane wsparcie charakteryzowało się wysoką efektywnością w zakresie poprawy sytuacji na rynku pracy.

Badania wskazują, że około 1/4 uczestników z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym w 6 mie-sięcy po zakończeniu udziału w projektach podjęła zatrudnienie, a w dłuższej perspektywie – było to nawet 35% (po ok. 30 miesiącach).

Interwencja EFS przyczyniła się także do poprawy jakości działań integracyjnych, realizowanych przez instytucje. Wypracowano liczne standardy usług, według których działają instytucje pomocy społecznej, oraz szereg standardów pracy socjalnej, dotyczących wsparcia osób dotkniętych różnymi czynnikami wykluczenia społecznego (np. niepełnosprawność, choroba psychiczna, bezdomność czy przemoc w  rodzinie). Powstały propozycje zmian aktów prawnych, mających na celu usprawnienie oraz lepsze

dostosowanie wsparcia do potrzeb osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. EFS to również szereg działań stymulu-jących rozwój ekonomii społecznej, która jest skutecznym narzędziem rozwiązywania problemów gospodarczych, spo-łecznych i środowiskowych. Rola przedsiębiorstw społecznych (czy też szerzej – podmiotów ekonomii społecznej) w pro-mowaniu zatrudnienia i wzrostu gospodarczego została potwierdzona w wielu badaniach. Do końca I półrocza 2014 r. wsparcie za pośrednictwem instytucji wsparcia ekonomii społecznej otrzymało ponad 12,4 tys. podmiotów ekonomii społecznej. Projekty EFS pozwoliły na wykształcenie sieci profesjonalnych ośrodków wspierania ekonomii społecznej, a z ideą ekonomii społecznej udało się zapoznać znaczną część przedstawicieli samorządów.

Wypracowano także ramy prawne dla funkcjonowania sektora przedsiębiorczości społecznej, a obecnie wprowadzany jest model pożyczkowego wsparcia tego sektora. Wymiernym rezultatem wdrażanych dzia-łań jest stworzenie dzięki EFS 544 podmiotów ekonomii społecznej oraz utworzenie w tym sekto-rze co najmniej 2 tys. nowych miejsc pracy4 dla osób mających trudności w podjęciu zatrudnienia.

3 Wskaźnik ubóstwa relatywnego wyliczany jest dla osób żyjących w gospodarstwach domowych, w których wydatki wynosiły mniej niż 50% średnich wydatków ogółu gospodarstw domowych w Polsce. 4 Trudno dokładnie oszacować tę liczbę ze względu na brak pełnej policzalności podmiotów ekonomii społecznej i różne definicje funkcjonujące w tym obszarze. Z badania SOF-1 realizowanego przez GUS w latach 2011 i 2013 wynika, że mogło to być ogółem nawet 7 tys. miejsc pracy. Przy czym warto pamiętać, że nie były to wyłącznie miejsca pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, ale również te obejmujące np. zatrudnienie przy realizacji projektów.

Page 15: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

14

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce Edukacja

Edukacja przedszkolna

W latach 2004–2014:

• Polska otrzymała blisko 8,5 mld PLN na działania związane z aktywną integracją społeczną.

• Natężenie zjawiska ubóstwa zmniejszyło się z 20,3% w 2004 r. do 16,2% w 2013 r.

• Wsparciem objęto blisko 883 tys. osób z grup wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym.

• Co 4 osoba zagrożona wykluczeniem społecznym znajduje pracę już w pół roku po zakończeniu udziału w projekcie.

• Ponad 12,4 tys. podmiotów ekonomii społecznej (spółdzielnie socjalne, organizacje pozarządowe) otrzy-mało wsparcie z EFS.

• Utworzono 544 nowych podmiotów ekonomii społecznej, a w nich ponad 2 tys. nowych miejsc pracy.

3.3. Edukacja

Wysoka jakość kapitału ludzkiego oraz łatwy dostęp do uczenia się przez całe życie, stanowią jeden z  podstawowych warunków sprzyjających wykorzystaniu szansy rozwojowej związanej z  gospodarką opartą na wiedzy. Na ten cel Polska w  latach 2004–2014 otrzymała z EFS ok. 12,3 mld PLN, dzięki czemu udało się wprowadzić wiele zmian na wszystkich poziomach edukacji.

3.3.1. Edukacja przedszkolna

Dzięki realizowanym projektom EFS udało się znacząco wzmocnić bazę dydaktyczną i  rozwinąć ofertę edukacji przedszkolnej, co przyczyniło się do masowego wzrostu upowszechnienia edukacji przedszkol-nej. Udział dzieci w wieku 3–6 lat uczestniczących we wczesnej edukacji wzrósł z poziomu 53,7% w 2004 r. do 75,3% w 2013 r., co oznacza najbardziej zauważalną zmianę w całej Unii Europejskiej. Największe zmiany odnotowano szczególnie na obszarach wiejskich, gdzie w 2004 r. zaledwie co szóste

dziecko w wieku 3–5 lat uczęszczało do przedszkola, podczas gdy dziś już częściej niż co drugie. Dzięki realizowanym projektom utworzono, zmodernizowano lub wyposażono blisko 5,7 tys. przedszkoli, zespołów i punktów przed-szkolnych. Ponad 300 tys. dzieci w wieku 3–5 lat z obszarów wiejskich (ponad połowę wszystkich dzieci w tym wieku na wsi) uczestniczyło w różnych formach edukacji przedszkolnej. Szczególne znaczenie ma fakt, iż dzięki EFS otwarto 2,8 tys. zupełnie nowych przedszkoli, co zapewniło dostęp do edukacji przedszkolnej dla tysięcy dzieci, zwiększając tym samym ich szanse edukacyjne w przyszłości. Jednocześnie wyniki badań ewaluacyjnych5 wskazują na wyrównywanie szans rozwojowych tych terenów, gdzie dotychczas brakowało opieki przedszkolnej. Różnice międzypowiatowe pod tym wzglę-dem maleją aż o 11,5% rocznie, co oznacza, że przy utrzymaniu podobnego tempa wzrostu wskaźnika, wciąż ist-niejące różnice pomiędzy powiatami, zostałyby zredukowane o połowę już w ciągu pięciu najbliższych lat.

5 Ocena stopnia realizacji celu głównego i celów szczegółowych PO KL oraz wpływu środków EFS na osiągnięte rezultaty w ramach poszczególnych obsza-rów interwencji Programu. – I RAPORT TEMATYCZNY, Laboratorium Badań społecznych i Pracownia Naukowo-Edukacyjna „Primus”, Warszawa 2014.

Page 16: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie kształcenia ogólnego

15

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Istotnym aspektem edukacji przedszkolnej jest również jakość realizowanych działań. Wyniki przepro-wadzonego badania ewaluacyjnego6 pokazały, że u dzieci objętych wsparciem nastąpił znaczny rozwój poznawczy, rozwój mowy, wzrost kompetencji społecznych i psychologicznych oraz zwiększyła się ich ciekawość i otwartość na nowe środowiska. Z kolei rodzice przedszkolaków zwiększyli świadomość doty-czącą roli edukacji przedszkolnej oraz nabyli nowe kompetencje wychowawcze. Natomiast zrealizowane

przy udziale środków EFS kampanie promujące edukację przedszkolną zwróciły uwagę uczestników życia publicznego, iż edukacja najmłodszych powinna być traktowana jako inwestycja „rozwojowa”, a nie wyłącznie koszt zapewnienia opieki nad osobami najmłodszymi.

3.3.2. Wsparcie kształcenia ogólnego

Dzięki interwencji EFS nastąpiło znaczne podniesienie jakości kształcenia ogólnego. Zmodernizowano podstawy programowe kształcenia ogólnego, opierając je na jasno zdefiniowanych efektach uczenia się7, a  do nowych wymagań został dostosowany system egzaminów zewnętrznych. Równocześnie szkoły zyskały większą autonomię, dzięki możliwości podejmowania decyzji w sprawie sposobów osiągnięcia założonych efektów, czyli wyboru programów nauczania i metod dydaktycznych. Współfinansowanie

z EFS znacznie zwiększyło dostęp dla młodzieży i dorosłych do technik ICT. Około 55% wszystkich szkół w Polsce zostało wyposażonych w pracownie komputerowe, w których udało się stworzyć niemal 250 tys. stanowisk komputerowych. Znacząco zmniejszyło to liczbę uczniów przypadających na jeden komputer z dostępem do Internetu z 42 w 2003 r. do 10 w 2012 r.

Jednocześnie przeszkolono prawie 150 tys. nauczycieli m.in. z zakresu technik informatyczno-komunikacyjnych, tak aby efektywniej wykorzystywali je w prowadzeniu zajęć dydaktycznych. Na terenie całego kraju powstało prawie 12 tys. internetowych centrów informacji multimedialnej, które umożliwiły m.in. rozwój kształcenia na odległość (e-lear-ningu). Wyniki badań8 wskazują także na poprawę spójności pomiędzy powiatami – pod względem udziału szkół wypo-sażonych w komputery. Dzięki interwencji EFS różnice malały aż 17,1% rocznie, co znaczy, że gdyby inwestycje w wypo-sażenie komputerowe szkół były utrzymywane na tym samym poziomie, wciąż istniejące różnice zostałyby zredukowane o połowę już w ciągu trzech najbliższych lat.

W wyniku działań realizowanych przy udziale polityki spójności nastąpiło wsparcie procesu indywidu-alizacji nauczania w ponad 9 tys. szkół podstawowych. Proces ten oznacza pomoc uczniom szcze-gólnie zdolnym, niepełnosprawnym i przewlekle chorym, m.in. poprzez organizację zajęć wyrównujących szanse oraz dodatkowych zajęć rozwijających kompetencje. Ponadto, opracowano i wdrożono oddolnie programy rozwojowe w niemal 12,8 tys. szkół (podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych).

Należy jednak podkreślić, że nie wszystkie efekty działań realizowanych w latach 2004–2014 można uznać za satysfakcjo-nujące – przykładem jest niska efektywność niektórych programów rozwojowych szkół, związana z brakiem trwałości uzyskiwanych efektów. W związku z tym na kolejne lata przewidziano ograniczenie pomocy dla szkolnictwa ogólnego do 4 głównych obszarów: korzystanie z nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych; wykorzystanie metod eksperymentu w edukacji; kształcenie kompetencji kluczowych oraz postaw/umiejętności niezbędnych na rynku pracy; indywidualizacja podejścia do ucznia (metody nauczania, diagnostyka).

6 Ocena ośrodków wychowania przedszkolnego utworzonych lub wspartych ze środków finansowych EFS w ramach Poddziałania 9.1.1 PO KL w latach 2009–2011, Ośrodek Ewaluacji, Warszawa 2012.7 Są to wiadomości, umiejętności i postawy, które powinien umieć uczeń po zakończeniu danego etapu szkolnego.8 Ocena stopnia realizacji celu głównego i celów szczegółowych PO KL oraz wpływu środków EFS na osiągnięte rezultaty w ramach poszczególnych obsza-rów interwencji Programu – I RAPORT TEMATYCZNY, Laboratorium Badań społecznych i Pracownia Naukowo-Edukacyjna „Primus”, Warszawa 2014 r.

Page 17: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie kształcenia zawodowego

16

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

3.3.3. Wsparcie kształcenia zawodowego

Jednym z priorytetowych obszarów EFS jest skuteczna edukacja zawodowa. Realizowane w tym zakresie działania miały przede wszystkim na celu stworzenie zupełnie nowego, atrakcyjnego wizerunku szkoły zawodowej – szkoły pozytywnego wyboru. Do końca 2013 r. w efekcie realizacji projektów EFS zmo-dernizowano podstawę programową kształcenia w  niektórych zawodach oraz dokonano modernizacji kształtu egzaminów zawodowych. Wprowadzone zmiany w strukturze i klasyfikacji

zawodów szkolnictwa zawodowego sprawiają, że osoby dorosłe mają możliwość połączenia zdobywania wykształcenia ogólnego z nabywaniem kwalifikacji zawodowych w systemie pozaszkolnym (w tym zwłaszcza na kwalifikacyjnych kursach zawodowych). Warto podkreślić, że biorąc pod uwagę zakres i efekty tych działań, można mówić o wprowadzanej przy wsparciu środków europejskich reformie systemu kształcenia zawodowego. Zakłada się, że w perspektywie długo-okresowej wpłynie ona na rozwój ustawicznej edukacji zawodowej osób dorosłych zainteresowanych uzyskaniem nowych lub dodatkowych kwalifikacji.

Modernizację oferty kształcenia zawodowego wprowadzono w ponad 3,8 tys. szkół i pla-cówek, które wdrożyły programy rozwojowe. Na koniec 2013 r. programy rozwojowe wdrożyło we współpracy z przedsiębiorstwami prawie 2,8 tys. szkół zawodowych. Jedną z  atrakcyjniejszych form kształcenia zawodowego są staże i praktyki zawodowe

u przedsiębiorców, w których udział wzięło już ok. 245 tys. uczniów. Badanie ewaluacyjne9 dotyczące wsparcia kształcenia zawodowego wskazuje, że wśród uczniów objętych interwencją EFS: 60% stanowili uczniowie notujące słabe wyniki w nauce, 51% to uczniowie z obszarów wiejskich, odpowiednio 36% i 29% – osoby zagrożone patologiami spo-łecznymi oraz zaniedbane wychowawczo. Świadczy to o  trafności realizowanych form wsparcia w stosunku do celów społecznych i wyrównywania szans rozwojowych. Warto również podkreślić, iż systematycznie wzrasta zainteresowanie uczniów edukacją w szkołach zawodowych. Jednak uczniowie kończący zasadnicze szkoły zawodowe mają nadal najwięk-szy problem ze znalezieniem pracy, co pokazuje iż szereg wyzwań stojących przed polskim szkolnictwem zawodowym wymaga dalszej uwagi. Przedsięwzięcia w zakresie dalszego unowocześniania i uatrakcyjniania systemu kształcenia zawo-dowego będą w związku z tym kontynuowane w kolejnych latach. Szczególnym wyzwaniem pozostaje dalsze zachęcenie do współpracy szkół i przedsiębiorstw, w celu lepszego dostosowania kształcenia do potrzeb rynku pracy.

3.3.4. Szkolnictwo wyższe

Strategiczną rolę w zapewnieniu konkurencyjności i innowacyjności polskiej gospodarki odgrywają absol-wenci uczelni wyższych. Stąd jednym z wyzwań rozwojowych Polski jest stymulowanie wzrostu liczby absolwentów kierunków ścisłych. Na działania w  tym zakresie Polska otrzymała z Europejskiego Funduszu Społecznego ok. 1,2 mld PLN. Realizowane projekty ukierunkowane były na tworzenie pro-gramów stypendialnych dla tzw. kierunków zamawianych, wdrażanie programów wyrównawczych

oraz nowych lub zmienionych programów kształcenia. Mechanizm wsparcia dla kierunków zamawianych posłużył podniesieniu atrakcyjności kształcenia na kierunkach technicznych, matematycznych i  przyrodniczych. Począwszy od 2008 r., dzięki interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego, blisko 93,5 tys. studentów rozpoczęło studia na kie-runkach takich jak automatyka i robotyka, biotechnologia, budownictwo, wzornictwo czy informatyka (łącznie 14 kierunków zamawianych), a prawie ¼ z nich zakończyła już studia. Ponadto, do końca czerwca 2014 r. ponad 53 tys. studentów zakończyło staże lub praktyki wspierane ze środków EFS, z czego blisko 19 tys., staże lub praktyki trwające co najmniej 3 miesiące.

9 Wykorzystanie środków europejskich dla rozwoju współpracy pomiędzy szkolnictwem zawodowym a przedsiębiorstwami – efekty Działania 9.2, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa, 2012 r.

Szkolnictwo wyższe

Page 18: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Szkolnictwo wyższe

17

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Jedną z wartości dodanych programu kierunków zamawianych jest rozwój różnych form współpracy uczelni i pracodawców. Poza stażami i praktykami, pracodawcy angażowali się w zajęcia praktyczne, organizowane dla studentów w firmach, w zajęcia dydaktyczne na terenie uczelni, jak również we współ-pracę w zakresie formułowania programu studiów (treści programowych). Dowodem na skuteczność realizowanej interwencji są dane pochodzące z analizy rejestrów ZUS wskazujące, że po zakończeniu

studiów zdecydowana większość (około 80%) absolwentów kierunków zamawianych w ciągu kilku miesięcy znajduje zatrudnienie (odsetek ten jest wyższy wśród osób, które uzyskały dyplom magistra niż wśród tych z tytułem licencjata)10. Absolwenci kierunków zamawianych częściej niż w przypadku osób kończących podobne studia (ale nieob-jęte programem kierunków zamawianych), znajdują zatrudnienie bliskie profilowi ukończonych studiów. Charakte-ryzują się oni także wyższym poziomem satysfakcji z wykonywanej pracy zawodowej11.

Jak pokazują dane Głównego Urzędu Statystycznego, systematycznie wzrasta liczba studentów na kierun-kach matematycznych, technicznych i przyrodniczych (SMT). Wśród 25 najchętniej wybieranych kie-runków studiów, w roku akademickim 2013/2014, było aż dziesięć z listy kierunków zamawia-nych – informatyka, budownictwo, mechanika i  budowa maszyn, automatyka i  robotyka, inżynieria środowiska, biotechnologia, energetyka, mechatronika, matematyka, ochrona środowiska. Jednocześnie

uczelnie techniczne znalazły się w pierwszej piątce najbardziej obleganych szkół wyższych w Polsce. Umacnia się zatem popularność kierunków ścisłych, co jest m.in. efektem projektów współfinansowanych przez EFS. Zmieniająca się dzięki temu na korzyść struktura kształcenia pozytywnie wpłynie na sytuację na rynku pracy w najbliższej przyszłości. W kolejnych latach wdrażania interwencji EFS, aby jeszcze silniej powiązać kształcenie z potrzebami rynku pracy przedmio-tem zamawiania będą kompetencje i moduły kształcenia, a nie tylko kierunki studiów. Programy studiów w większym stopniu uwzględnią zatem kompetencje zawodowe (z różnych specjalności), interpersonalne (komunikacja, współpraca, prowadzenie dyskusji, asertywność), w zakresie przedsiębiorczości (kreatywność, planowanie, wiedza ekonomiczna) i ana-lityczne (dotyczące nowych technologii).

10 „Monitorowanie losów absolwentów uczelni wyższych z wykorzystaniem danych administracyjnych ZUS”, IBE, Warszawa 2014.11 „Ocena jakości i skuteczności wsparcia kierunków zamawianych w ramach Poddziałania 4.1.2 PO KL”, PSDB, 2014.

Page 19: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie kształcenia osób dorosłych

18

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

3.3.5. Wsparcie kształcenia osób dorosłych

Obszarem, który pomimo znaczących inwestycji finansowych wymaga dalszych usprawnień lub nawet zasadniczej zmiany podejścia, jest niewątpliwie kształcenie osób dorosłych. Polska znajduje się w przed-ostatniej grupie krajów Unii Europejskiej pod względem uczestnictwa w  kształceniu i  szkoleniu (4,3% w 2013 r. wg EUROSTAT). Niższe wskaźniki – od 1,7 do 3% – występują jedynie na Węgrzech i Słowacji, w Bułgarii, Rumunii, Chorwacji i Grecji. Inna analiza skali uczestnictwa w kształceniu osób w wieku 25–64

lata wskazuje12, że w roku 2011, w porównaniu z rokiem 2006, uczestnictwo w jakiejkolwiek formie kształcenia wzrosło o 4,2 punkty procentowe. Więcej osób bierze udział w kształceniu pozaformalnym (wzrost z 18,6% w 2006 do 21% w 2011 r.) oraz nieformalnym (wzrost z 25,4% do 29,0%). Prawie nie zmienił się wskaźnik uczestnictwa w kształceniu formalnym, który dla roku 2006 wynosił 5,5%, a dla 2011 r. 5,4%. Około 6 na 10 osób dorosłych nie uczestniczyło w 2011 r. w żadnej formie edukacji, nawet w postaci formy samokształcenia, która nie wymaga ponoszenia kosztów finansowych. W tym miejscu warto również przytoczyć dane z badania Bilans Kapitału Ludzkiego, dotyczące kształcenia ustawicznego osób dorosłych. Zgodnie z wynikami tego badania, zdecydowana większość Polaków (65%) w żaden sposób nie podnosiła swoich kompetencji, nawet poprzez samokształcenie, a z kolei aż 39% Polaków deklaruje, że nigdy nie uczestniczyło w kursach, szkoleniach, warsztatach, praktykach lub innych formach dokształcania. Najczęściej swoje kompetencje podnoszą osoby z wykształceniem wyższym, młodsze lub w średnim wieku oraz mieszka-jące w dużych miastach. Wśród osób pracujących i bezrobotnych, kobiety nieco częściej podnosiły swoje kompetencje na nieobowiązkowych kursach lub szkoleniach. Niestety realizowane dotychczas projekty EFS w niewystarczającym stopniu przyczyniły się do zmiany struktury uczenia się Polaków. Dzięki wsparciu środków europejskich zaledwie ok. 65,4 tys. osób w wieku 25–64 lata uczestniczyło w kształceniu ustawicznym. Dominującym i utrwalonym modelem uczenia się pozostał system instytucjonalny, co ma istotny wpływ na tak niskie wskaźniki w tym obszarze. Wnio-ski pokazują zatem pilną potrzebę wykreowania nowej kultury uczenia się poprzez poprawę jakości oferty edukacyjno--szkoleniowej oraz lepsze wsparcie potrzeb jej odbiorców. Zakłada się, że jednym z kierunków zmiany powinna być mody-fikacja systemu dystrybucji środków na szkolenia z podażowego na popytowy, skutkująca lepszym dopasowaniem oferty szkoleniowej do potrzeb osób dorosłych, co może ich zachęcić do rozwijania się, uczenia i zdobywania nowych kwalifika-cji. Istotnym elementem wprowadzanych zmian jest także modernizacja krajowego systemu kwalifikacji. Dzięki realizacji projektów współfinansowanych z EFS opracowano już koncepcję Polskiej Ramy Kwalifikacji i krajowego rejestru kwalifika-cji, koncentrującą uwagę na skuteczności przedsięwzięć edukacyjnych w postaci konkretnych efektów uczenia się, czyli na tym, co dana osoba umie (wie i potrafi), a nie na tym, czego i jak długo się uczyła.

W latach 2004–2014:

• Polska otrzymała z EFS na rozwój oświaty ok. 13,5 mld PLN.

• O ponad 20 p.p. wzrósł udział dzieci w wieku 3–6 lat uczestniczących w edukacji przedszkolnej.

• Wsparciem objęto blisko 5,7 tys. przedszkoli, zespołów i punktów przedszkolnych.

• Około 55% wszystkich szkół w Polsce zostało wyposażonych w pracownie komputerowe, w których udało się stworzyć niemal 250 tys. stanowisk.

• Liczba uczniów przypadających na jeden komputer z dostępem do Internetu zmniejszyła się z 42 w 2003 r. do 10 w 2012 r.

• Wsparto proces indywidualizacji nauczania w 9,1 tys. szkół podstawowych.

• Opracowano i wdrożono programy rozwojowe w niemal 12,8 tys. szkół.

• 245 tys. uczniów szkół zawodowych odbyło staże i praktyki u przedsiębiorców.

• 65,4 tys. osób w wieku 25–64 lata uczestniczyło w kształceniu ustawicznym.

• Sfinansowano 14 różnych kierunków zamawianych na uczelniach m.in. takich jak automatyka i robotyka, biotechnologia, budownictwo, wzornictwo czy informatyka na których rozpoczęło studia ponad 94 tys. studentów.

12 „Kształcenie dorosłych” GUS, 2012 r.

Page 20: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

19

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w PolsceGrupy w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy

Interwencja EFS skierowana do kobiet

IV. Grupy w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy

4.1. Interwencja EFS skierowana do kobiet

Zgodnie z  zapisami strategii Europa 2020 do końca 2020 roku wskaźnik zatrudnienia w Europie powinien osiągnąć poziom 75% dla obydwu płci. Jak wskazują dane GUS, wskaźnik ten w 2013 roku kształtował się w Polsce na poziomie 64,9% w stosunku do średniej UE na poziomie 68,5%. W  2013 r. w  Polsce, pomimo większej liczby kobiet niż mężczyzn w wieku produkcyjnym (13,5 mln w stosunku do 13,4 mln), pracujących kobiet było mniej niż mężczyzn, co obrazuje wskaźnik zatrudnienia dla tej grupy wieko-wej na poziomie 43,3% dla kobiet i  58,5 % dla mężczyzn. Ponadto, w Polsce występuje jeden z najniższych wskaźników zatrudnienia kobiet w grupie wiekowej 55–64 lata (24,2%) w stosunku do średniej unijnej wynoszącej 38,6%.

Wsparcie Europejskiego Funduszu Społecznego skierowane do kobiet realizowane jest w sposób horyzontalny, zwłaszcza poprzez

tworzenie odpowiednich kryteriów dostępu do projektów, które uwzględniają również kwestie związane z  równością płci. W sposób szczególny natomiast wzmacniane są działania promujące tworzenie nowych rozwiązań w zakresie godzenia życia zawodowego i rodzinnego, skupiające się na budowaniu rozwiązań instytucjonalnych, promowaniu mobilności zawodowej i elastycznych form zatrudnienia (np. poprzez umożliwienie pracy w niepełnym wymiarze godzin, telepracy, zapewnienie opieki nad dziećmi w miejscu pracy) itd.

Do końca I połowy 2014 roku ze wsparcia EFS skorzystało blisko 5,7 mln kobiet (prawie 58% wszystkich uczestników wsparcia). W obszarze zatrudnienia udział w projektach zakończyło blisko 1,6 mln kobiet. Z dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej skorzystało ponad 87 tys. uczestniczek projektów. Jak pokazują wyniki badań13, w pół roku po zakończeniu udziału we wsparciu co trzecia kobieta (34%) znalazła zatrudnienie, zaś po 18 miesiącach od zakończenia udziału w projekcie odsetek ten wyniósł już 58%. Średnio co czwarta kobieta po udziale w projekcie zaobserwowała wzrost swoich dochodów, co jest szczególnie istotne w sytuacji spowolnienia gospodarczego. Nie-mniej jednak należy podkreślić, iż nadal to mężczyźni częściej znajdują pracę niż kobiety (odpowiednio: w 6 miesięcy po udzieleniu wsparcia – 58%, zaś w 18 miesięcy – 69%), a także mężczyźni dwukrotnie częściej zakładają własną działalność gospodarczą ze środków EFS. Wyniki wskazują zatem jednoznacznie, iż wsparcie w obszarze wyrównywa-nia szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy powinno być kontynuowane.

W latach 2004–2014:

• Ze wsparcia EFS skorzystało blisko 5,7 mln kobiet.

• Kobiety założyły ponad 87 tys. nowych firm.

• Co trzecia bezrobotna kobieta znalazła pracę w ciągu 6 miesięcy od zakończenia udziału w projekcie.

13 Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007–2013, Warszawa 2013 r. oraz Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007–2013, Warszawa 2014 r.

Page 21: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie osób młodych

20

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

4.2. Wsparcie osób młodych

Osoby młode należą do grupy osób mających największe trud-ności z wejściem lub utrzymaniem się na rynku pracy. Dotyczy to głównie osób poniżej 25. roku życia, wśród których bezro-bocie utrzymuje się na ponad dwukrotnie wyższym, a wskaźnik zatrudnienia na ok. trzykrotnie niższym poziomie w porówna-niu do innych grup wiekowych. Wobec trudnej sytuacji osób młodych na rynku pracy, a w szczególności wysokiego bezrobo-cia wśród absolwentów uczelni wyższych, wsparcie EFS łagodzi negatywne tendencje pojawiające się w obszarze zatrudnienia. Ze środków EFS realizowane są projekty aktywizacji zawodo-wej, a staże i praktyki zawodowe dają młodym ludziom możli-wość zdobycia doświadczenia zawodowego, zaś szkolenia i kursy prowadzą do podnoszenia dotychczas nabytych kwalifi-kacji oraz zdobywania nowych umiejętności.

Od 2004 r. w ramach projektów EFS wsparcie otrzymało już blisko 3,5 mln osób w wieku 15–24 lata. Równocześnie 51,3 tys. młodych osób założyło własną firmę, a ponad 1,1 mln osób zakończyło udział w różnych formach aktywizacji zawodowej, obejmujących m.in. szkolenia i doradztwo zawodowe. Jak pokazują wyniki badań, w pół roku po zakończeniu udziału w projekcie pracuje od 42% do 59% osób młodych, będących wcześniej bezrobotnymi, w tym od 33% do 52% znalazło zatrudnienie u pracodawcy, zaś od 7% do 11% prowadzi własną firmę. Dwie trzecie młodych osób, które podjęły pracę po udziale w projekcie, potwierdza, że projekt miał duży wpływ na zmianę ich sytuacji zawodowej. Udział w projektach EFS to nie tylko większa szansa na zatrudnienie, ale również katalizator istotnych decyzji życiowych, np. w zakresie podnoszenia własnych kwalifikacji i inwestowania w lepszą przyszłość. Spo-śród tych, którzy nie znaleźli zatrudnienia, blisko co piąty uczestnik projektu podjął dalszą naukę (18–22%). Z kolei wśród niepracujących po projekcie większość deklaruje, że umie lepiej poszukiwać pracy, a ponad 79% czuje się bardziej pewna siebie na rynku pracy.

W latach 2004–2014:

• Wsparcie otrzymało już blisko 3,5 mln osób w wieku 15–24 lata

• Ponad 1,1 mln. osób zakończyło udział w różnych formach aktywizacji zawodowej

• Ponad 51 tys. osób młodych założyło własną firmę

• W pół roku po zakończeniu udziału w projekcie pracuje od 42% do 59% młodych osób bezrobotnych objętych wsparciem EFS

• Spośród tych którzy nie znaleźli zatrudnienia – blisko 20% podjęło dalszą naukę

Page 22: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie osób w wieku 50+

21

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

4.3. Wsparcie osób w wieku 50+

Jak pokazują dane statystyczne, we wszystkich krajach UE obser-wuje się zjawisko intensywnego starzenia się społeczeństwa. Na tym tle, jednym z głównych problemów w obszarze zatrudnienia w Polsce jest niski poziom aktywności zawodowej osób w wieku 50+, przy jednocześnie najniższym wśród państw członkowskich poziomie zatrudnienia w tej grupy wiekowej. Wskaźnik zatrudnie-nia dla osób w  wieku 55–64 lata wynosił w  2013 r. zaledwie 40,6%. W  przeciwieństwie do bezrobotnych ogółem, wśród osób powyżej 50 roku życia zdecydowanie dominują męż-czyźni. którzy stanowią 60,1% bezrobotnych w tej grupie (49,0% w liczbie ogółem zarejestrowanych).

Ze środków EFS realizowany jest cały szereg form wsparcia adre-sowanych do osób w wieku 50+, w tym m.in. usługi o charak-terze aktywizacyjno-zawodowym, edukacyjnym, zdrowotnym czy społeczno-integracyjnym. Dotychczas wsparciem ze środków EFS zostało objętych blisko 588 tys. osób w wieku 55+, w  tym 160 tys. osób zakończyło udział w  różnych formach aktywizacji

zawodowej. Dotacje na założenie własnej firmy otrzymało 20,2 tys. osób w wieku 50+. Zgodnie z danymi sprawo-zdawczymi dla poszczególnych krajów UE, w Polsce zostało objętych wsparciem zaledwie 5,1% spośród wszystkich osób żyjących w Polsce w tej grupie wiekowej – co wynika po części z mniejszej chęci i aktywności osób w wieku 50+ do udziału w projektach aktywizacyjnych.

Wykres 9. Udział osób w wieku 55–64 lata uczestniczących w projektach EFS w latach 2007–2012 w ogóle osób w grupie wiekowej 55–64 w 2012 r.

Po

rtu

gal

Est

on

ia

Cze

chR

ep

ub

lic

Hu

nga

ry

Slo

vaki

a

Latv

ia

Spa

in

Lith

ua

nia

Slo

ven

ia

Gre

ece

Ma

lta

Ire

lan

d

Bu

lga

ria

Po

lan

d

UE

28

Be

lgiu

m

Ita

ly

Un

ite

dK

ingd

om

Au

stri

a

Fra

nce

Fin

lan

d

Ge

rma

ny

Ne

the

rla

nd

s

Ro

ma

nia

Luxe

mb

ou

rg

Swe

de

n

Cyp

rus

De

nm

ark

45,0%

40,0%

35,0%

30,0%

25,0%

20,0%

15,0%

10,0%

5,0%

0,0%

6,4%5,1%

Źródło: Laboratorium Badań Społecznych oraz Primus na podstawie danych z http://ec.europa.eu/esf

Page 23: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie osób niepełnosprawnych

22

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Jednakże to m.in. dzięki EFS w ciągu ostatnich 7 lat wskaźnik aktywności zawodowej osób w wieku 55–59/64 lat systema-tycznie wzrasta (z 36,6% w 2004 roku do 54% w roku 2013)14. Jak pokazują wyniki badania ewaluacyjnego, nawet co druga osoba (51%), która była zarejestrowana jako bezrobotna bądź poszukująca pracy, w ciągu 6 miesięcy po zakończeniu udziału w projekcie podjęła zatrudnienie, w tym co czwarta rozpoczęła własną działalność gospodar-czą. Wśród osób w wieku 50+ pracujących, w osiemnaście miesięcy od zakończenia udziału w projekcie trwałość zatrud-nienia wynosi aż 98%, w tym większość osób pozostaje zatrudnionych u tego samego pracodawcy.

W latach 2004–2014:

• Wsparciem ze środków EFS zostało objętych blisko 588 tys. osób w wieku 55+.

• Około 160 tys. osób zakończyło udział w różnych formach aktywizacji zawodowej.

• Ponad 20 tys. osób w wieku 55+ założyło własną firmę.

• W pół roku po zakończeniu udziału w projekcie pracuje co trzecia starsza osoba bezrobotna objęta wsparciem EFS.

4.4. Wsparcie osób niepełnosprawnych

Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego osoby niepeł-nosprawne stanowią blisko 11% polskiego społeczeństwa w wieku 15 lat i  więcej. W  przypadku osób niepełnosprawnych liczne bariery w  ich aktywizacji stanowią m.in. problemy zdrowotne, finansowe, komunikacyjne czy architektoniczne. Osoby niepełno-sprawne, ze względu na swoją trudną sytuację na rynku pracy są jedną z priorytetowych grup objętych wsparciem EFS. Działania EFS mają duży wpływ na zmianę nastawienia społeczeństwa do osób niepełnosprawnych czy kształtowanie świadomości na temat niepełnosprawności wśród pracodawców. W projektach EFS ofero-wany jest szeroki wachlarz kompleksowego wsparcia, w  tym pomoc specjalistyczna, psychologiczna, kursy i staże oraz praktyki zawodowe, które oceniane są jako najbardziej skuteczne w przeła-

mywaniu bierności i podejmowaniu aktywności edukacyjnej bądź zawodowej. Wraz z postępem wdrażania EFS w Polsce, systematycznie rośnie liczba osób niepełnosprawnych biorących udział w projektach. Zmianie uległa również struktura wspieranej grupy – wsparciem obejmowano coraz częściej osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnospraw-ności. W połowie 2014 r. liczba osób niepełnosprawnych objętych wsparciem EFS wyniosła blisko 439 tys., natomiast liczba zaktywizowanych osób niepełnosprawnych, które zakończyły swoje uczestnictwo w projek-tach EFS wyniosła ponad 114 tys. Z dotacji na założenie własnej firmy skorzystało ponad 6 tys. osób niepełno-sprawnych. Od momentu wejścia Polski do UE odnotowano niewielki wzrost poziomu zatrudnienia osób niepełnospraw-nych z  17,4% w  2004 r. do 20,9% w  2013 r. Tylko od momentu wprowadzania wymogu osiągania efektywności zatrudnieniowej w projektach (od 2011 r.) już ponad 11 tys. osób niepełnosprawnych podjęło zatrudnienie. Jak pokazują wyniki badania ewaluacyjnego nt. efektywności wsparcia na rzecz osób niepełnosprawnych, dzięki wsparciu EFS pracę znalazło od 15% do 19% osób niepełnosprawnych obejmowanych wsparciem. Dla niemal 87% uczestników pro-jektów oferowane wsparcie przyczyniło się do zmian, które wiążą się m.in. ze wzrostem kwalifikacji zawodowych, wzro-stem pewności siebie, nawiązaniem nowych kontaktów. Wśród czynników sprzyjających zatrudnianiu osób z niepełno-sprawnościami zasadniczą rolę pełnią kwestie finansowe, związane z  możliwością dofinansowania zatrudniania pracowników niepełnosprawnych, doposażania ich miejsc pracy czy dostosowywania stanowisk pracy do ich specyficznych potrzeb.

14 Aktywność ekonomiczna ludności Polski I kwartał 2014 r., GUS, 2014 r.

Page 24: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wsparcie osób niepełnosprawnych

23

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

W latach 2004–2014:

• Blisko 439 tys. osób niepełnosprawnych zostało ogółem objętych wsparciem w ramach EFS.

• Z dotacji na założenie własnej firmy skorzystało ponad 6 tys. osób.

• Ponad 11 tys. osób niepełnosprawnych, które zakończyły udział w projektach – podjęło zatrudnienie (dane tylko za lata 2011–2014).

Page 25: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

24

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce Wybrane instrumenty wsparcia EFS

Szkolenia

v. Wybrane instrumenty wsparcia EFS

EFS rozwinął rynek wspierania kapitału ludzkiego w Polsce na niespotykaną dotąd skalę, stanowiąc zachętę i szansę dla firm do inwestowania w kadry i ich kwalifikacje, a dla osób bezrobotnych – szansę na znalezienie zatrudnienia i poprawę swojej sytuacji społeczno-ekonomicznej. EFS dokonał również istotnej zmiany świadomościowej – Polacy uwierzyli, że warto kształcić się przez całe życie i podnosić swoje kwalifikacje, gdyż przekłada się to na większe możliwości i poprawę jakości życia. Efekty tych działań są systematycznie monitorowane i poddawane ocenie niezależnych ekspertów. Dzięki systematycznemu realizowanemu „Badaniu osiągniętych wartości wskaźników komponentu regionalnego PO KL”, które analizowało sytuację osób, które wzięły udział w projektach z EFS w okresie 6, 18 i 30 miesięcy po ich zakończeniu moż-liwe było dokonanie oceny jakości i skuteczności działań EFS, weryfikując na ile przyczynia się ono do uzyskania zatrudnie-nia czy poprawy kwalifikacji zawodowych. Poniższy wykres przedstawia ocenę przydatności poszczególnych form wsparcia finansowanych z EFS.

Wykres 10. Ocena przydatności poszczególnych form wsparcia

3,15

3,06

3,16

3,34

3,49

2,383,81

3,62

3,09

Doradztwo

zawodowe

Indywidualny Plan

Działania/Rozwoju

Wsparcie

psychologiczne

Kursy, szkolenia,

warsztaty

Staż, praktykiPośrednictwo

pracy

Środki na

rozpoczęcie

działalności

gospodarczej

Wsparcie

pomostowe

Doradztwo

dotyczące

założenia lub

prowadzenia firmy

Źródło: „Badanie osiągniętych wartości wskaźników komponentu regionalnego PO KL” Pag Uniconsult 2012; (badanie CATI zrealizowane w 2012 r. na próbie osób, które zakończyły udział w projektach współfinansowanych z EFS około 6 miesięcy wcześniej. Średnia ocena otrzymanego wsparcia na skali: 1 = zdecydowanie nie było pomocne, 2 = raczej nie było pomocne, 3 = raczej pomocne, 4 = zdecydowanie pomocne)

5.1. Szkolenia

Jak wskazują wyniki prowadzonych badań, co czwarta osoba po zakończeniu udziału w projekcie szkoleniowym EFS odczuła poprawę swojej sytuacji, mierzoną wzrostem dochodów z  zatrudnienia, 87% ich uczestników uważa je za pomocne, a ¾ pracowników, którzy wzięli w nich udział, wskazało że wykorzystuje w pracy wiedzę i umiejętności zdobyte w projekcie. Udział w projektach szkoleniowych dostarcza zarówno nową wiedzę, jak i rozwija już istniejące umiejętności zawodowe. Projekty szkoleniowe rozwijają też umiejętności „miękkie”, sprzyjają pewności siebie, wydajniejszej i sprawniej-szej pracy, większej satysfakcji pracownika i pozwalają na budowanie jego pozytywnego wizerunku u pracodawcy.

Page 26: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Szkolenia

25

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Zarówno wśród samych beneficjentów szkoleń, jak i części pracodawców przeważa pozytywna ocena wsparcia szkolenio-wego oferowanego w projektach PO KL. Uczestnicy szkoleń badani w 2014 r. przez PAG Uniconsult wskazywali, że gene-ralnie są z nich zadowoleni. Jako bardzo przydatne ocenia je 38% bezrobotnych, 57% nieaktywnych zawodowo i 58% pracujących. Również większość (¾) pracodawców przyznało, że gdyby mogli podjąć drugi raz taką decyzję, skierowaliby swoich pracowników w większości na te same szkolenia. W procesie delegowania na szkolenie ważnym aspektem jest możliwość uzyskania dofinansowania z EFS. Znaczna część szkoleń by się nie odbyła, gdyby pracodawca lub pracownik był zobowiązany do poniesienia pełnego lub tylko częściowego kosztu uczestnictwa.

Z badań zrealizowanych przez PARP w 2009 r. wynika, że pracodawcy na równi z pracownikami pozytywnie oceniają efekty wsparcia, co więcej sami właściciele przedsiębiorstw stosunkowo często decydowali się na uczestnictwo w realizo-wanych formach wsparcia, stanowiąc ponad 15% wszystkich osób objętych wsparciem szkoleniowym przez PARP w Prio-rytecie II. Zdecydowana większość (ponad 80%) ankietowanych deklarowała, że poprzez udział w badanych projektach szkoleniowych PO KL zdobyła zupełnie nową wiedzę lub umiejętności. Kolejna ewaluacja przeprowadzona przez PARP w 2011 r. pt. „Badanie uczestników projektów szkoleniowych Poddziałania 2.1.1 PO KL Rozwój kapitału ludzkiego przed-siębiorstw” potwierdziła pozytywną ocenę szkoleń. Ponad 95% uczestników wskazało, że osoby prowadzące zajęcia były kompetentne i odpowiednio przygotowane, a ponad 93% poleciłaby szkolenie innym osobom na podobnym stanowisku. Ponadto 82% respondentów zadeklarowało, że zdobyli nową wiedzę lub umiejętności dzięki szkoleniu. Przeciętnie 12% uczestników szkoleń awansowało po zakończeniu szkolenia, przy czym o wpływie szkolenia na awans (duży lub średni wpływ) przekonanych było ok. 54% z nich. Jednocześnie zarobki wzrosły w przypadku 34% respondentów, spośród któ-rych ok. 58% wskazało na duży lub średni wpływ udziału w projekcie na wzrost wynagrodzenia. Jako największe korzyści ze szkoleń badani wyróżnili pogłębienie, usystematyzowanie i zdobycie nowej wiedzy (59%) oraz nabycie umiejętności/ praktyki (13%).

Jednocześnie, mając na uwadze rosnącą podaż ofert na rynku szkoleniowym i związaną z  tym troskę o  jak najwyższą jakość oferowanych form podnoszenia kwalifikacji i umiejętności, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju wspólnie z Pol-ską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowało koncepcję specjalnego systemu koordynacji i weryfikacji działań rozwojowych (głównie w postaci szkoleń, ale obejmujących również np. doradztwo biznesowe, coaching, tutoring, kursy itp.) kierowanych do przedsiębiorstw i  ich pracowników. Nowy system będzie możliwie prosty i przyjazny dla przedsię-biorców, dostarczając im narzędzia do samodzielnego podejmowania decyzji rozwojowych. Dystrybucja środków na te działania rozwojowe (m.in. szkolenia) zostanie oparta na, tzw. podejściu popytowym, oznaczającym, że przedsiębiorca, który ubiega się o dofinansowanie działań rozwojowych ze środków EFS, otrzyma (w zależności od rozwiązań przyjętych w danym regionie) pulę bonów edukacyjnych lub promesę na refundację kosztów usług rozwojowych, z których będzie mógł korzystać w dowolnym czasie i momencie – w zależności od występujących potrzeb. Z kolei po stronie podażowej, system zapewni powszechny dostęp do informacji na temat świadczonych usług, a także jednolite kryteria udzielanego wsparcia na terenie całego kraju. W  tym celu w  ramach krajowego Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020, zostanie utworzony ogólnopolski Rejestr Usług Rozwojowych. Będzie to baza podmiotów i instytucji eduka-cyjnych, a także świadczonych przez nie usług. Zgromadzenie w jednym miejscu informacji o dostępnej ofercie rozwojo-wej ułatwi przedsiębiorcom i pracownikom wyszukiwanie i zamawianie usług. Rejestr będzie dawał również możliwość dokonywania oceny jakości udzielanego wsparcia. Ocena będzie stanowiła ogólnie dostępną informację dla wszystkich uczestników szkoleń, co będzie dodatkową zachętą dla firm szkoleniowych zarejestrowanych w bazie do ciągłego podno-szenia jakości świadczonych usług. Wszystkie te działania są obecnie na etapie opracowywania szczegółowych rozwiązań organizacyjnych, a ich uruchomienie jest planowane w pierwszej połowie 2015 r.

Po udziale w szkoleniu:

• 82% uczestników zadeklarowało zdobycie całkowicie nowej wiedzy i umiejętności.

• 25% osób dostało podwyżkę lub awans w 6 miesięcy po udziale w szkoleniu.

• 75% uczestników szkoleń wykorzystuje zdobytą wiedzę w swojej codziennej pracy.

• Stopień dezaktualizacji nabywanej w projektach wiedzy i umiejętności jest bardzo niewielki (nawet po 1,5 roku).

• Ponad 93% uczestników poleciłaby to szkolenie innym osobom na podobnym stanowisku.

Page 27: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Dotacje na założenie działalności gospodarczej

26

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

5.2. Dotacje na założenie działalności gospodarczej

Rozwijanie przedsiębiorczości i samozatrudnienia jest jedną z metod przeciwdziałania bezrobociu, zwiększania aktywności zawodowej oraz pobudzania rozwoju ekonomicznego i społecznego. Jednak jedną z głównych barier dla osób planują-cych podjąć działalność gospodarczą stanowi brak dostępu do kapitału. Dlatego w ramach EFS przewidziano znaczne środki na wsparcie finansowe przeznaczone na ten cel. Jest to kompleksowa pomoc, nie tylko finansowa, ale również doradcza, finansowo-prawna i  szkoleniowa. Warunkiem bezzwrotności udzielonej pomocy jest prowadzenie założonej działalności przez co najmniej 12 miesięcy. Jednocześnie, wychodząc naprzeciw coraz większemu zapotrzebowaniu w tym zakresie, jak również mając na uwadze efektywne wydatkowanie środków publicznych, od 1 stycznia 2011 r. wprowa-dzono dodatkowy instrument wsparcia w postaci preferencyjnych pożyczek dla osób planujących podjęcie własnej działal-ności gospodarczej, kierowany do osób w relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy.

Dotacje na utworzenie własnej firmy cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem ze strony potencjalnych uczestników i tym samym stanowią jedną z najbardziej popularnych form wsparcia. Od początku wdrażania EFS w Polsce z tej formy aktywi-zacji skorzystało 262,2 tys. osób, w tym: 87 tys. kobiet, 51,3 tys. osób młodych (15–24) i 20,2 tys. osób w wieku 50–64 lata. W ciągu ostatniej dekady w Polsce zostało zarejestrowanych ogółem ok. 3 mln nowych przedsiębiorstw. Tym samym, ok. 9% z nich zostało utworzonych przy zaangażowaniu środków EFS.

Niemal wszystkie firmy powstałe w wyniku otrzymania dotacji ze środków EFS to indywidualne działalności gospodarcze (99%). Największą popularnością cieszą się branże związane z budownictwem, handlem, naprawą samochodów oraz szeroko pojętą inną działalnością usługową. Wyniki badania ewaluacyjnego realizowanego na próbie ogólnopolskiej15 wskazują, iż ok. 7% osób, które w wyniku udzielonego wsparcia rozpoczęły działalność gospodarczą, zatrudniło w ciągu pierwszego roku 2–10 pracowników, generując dodatkowe miejsca pracy.

Środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej prowadzą nie tylko do samozatrudnienia, ale również do tworzenia miejsc pracy w nowych przedsiębiorstwach. W przypadku nowo powstałych firm można zatem mówić o pośrednim efekcie zatrudnieniowym. Po okresie 2 lat średnio pracują w nich 2,2 osoby, a na pełen etat znalazło zatrudnienie 0,97 osoby. Co trzeci przedsiębiorca planuje zatrudnić w ciągu najbliższego roku nowych pracowników. Ponadto, w przedsiębiorstwach, które funkcjonują dłużej niż rok, liczba pracowników ulega zwiększeniu, zaś miejsca pracy charakteryzują się dużą trwałoś-cią. Zdecydowana większość pracowników (¾) to osoby niespokrewnione z właścicielem.

Zgodnie z wynikami prowadzonych badań, przyznanie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest jedną ze skuteczniejszych form wsparcia – w pół roku od założenia działalności nadal istnieje ponad 99% z nich, po 18 miesiącach 79%, a po 30 miesiącach 54%. Jest to wartość porównywalna z danymi ze statystyki publicznej GUS dla nowych przed-siębiorstw w Polsce. Taki stan rzeczy należy ocenić bardzo pozytywnie biorąc pod uwagę, iż wsparciem obejmowane są osoby w trudniejszej sytuacji na rynku pracy tj. osoby bezrobotne i długotrwale bezrobotne, osoby po 50 roku życia, osoby młode (do 25 roku życia), czy osoby bez kwalifikacji zawodowych. Jak pokazują dane GUS, firmy założone przez osoby bezrobotne lub podejmujące pierwszą pracę mają znacznie mniejsze szanse na przetrwanie drugiego i trzeciego roku, niż założone przez osoby uprzednio pracujące (w tym zwłaszcza przez pracowników technicznych i kierujących inną firmą). Ponadto uczestnicy projektów, którzy otrzymali dotację, cechują się nieco mniej korzystną strukturą wykształcenia, niż ogół osób w Polsce rejestrujących działalność gospodarczą w 2009 roku (mniejszy jest udział osób z wykształceniem wyższym).

15 „Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007–2013”, Pag Uniconsult, Warszawa 2013.

Page 28: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Staże

27

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Wykres 11. Wskaźniki przeżycia działalności gospodarczych założonych przy udziale dotacji PO KL w porównaniu ze wskaźnikami podawanymi przez GUS dla ogółu osób fizycznych w Polsce.

100%

78%

53%

40%

100%

76%

53%

100%

94%

67%

54%

100%

83%

54%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2010 2011 2012 2013

GUS zał. 2010

GUS zał. 2011

PO KL zał. 2010

PO KL zał. 2011

Źródło: PAG Uniconsult, badania CATI czerwiec 2013 i czerwiec 2014 odbiorcy dotacji EFS na podjęcie działalności gospodarczej

Wyniki prowadzonych badań ewaluacyjnych16 pokazują, że przyznanie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest skutecznym sposobem zapewnienia wzrostu zatrudnienia. Warto jednak pamiętać, że nie jest to instrument, który jest możliwy do zastosowania w stosunku do każdego uczestnika projektu. Do skutecznego prowadzenia firmy potrzebne są bowiem odpowiednie kompetencje i umiejętności, które częściowo mogą zostać uzupełnione za pomocą dodatkowych szkoleń czy doradztwa, ale nie zawsze są w stanie zastąpić posiadanie odpowiednich predyspozycji i pomysłu na dobry biznes.

Dzięki EFS:

• 262 tys. osób założyło własną firmę.

• Prawie co dziesiąte mikroprzedsiębiorstwo zarejestrowane w ciągu ostatnich 10 lat zostało utworzonych przy zaangażowaniu środków EFS.

• Około 7% osób, które rozpoczęły działalność gospodarczą finansowaną z EFS, zatrudniło w ciągu pierw-szego roku 2–10 pracowników, generując dodatkowe miejsca pracy.

• W pół roku od założenia działalności nadal istnieje ponad 99% z nich, po 18 miesiącach 79%, a po 30 miesiącach 54%.

5.2. Staże

Zgodnie ze stanem realizacji Programu na koniec pierwszego półrocza 2014 roku, z  różnego rodzaju stażów, praktyk i przygotowania zawodowego skorzystało 9,4% beneficjentów. Ten rodzaj pomocy był realizowany we wszystkich obsza-rach wsparcia PO KL, jednak w największym stopniu z  tej formy dotacji skorzystali mieszkańcy Polski zamieszkujących obszary charakteryzujące się niższym poziomem rozwoju gospodarczego. Wyniki te wskazują jednoznacznie na wysoką trafność realizowanego w ramach interwencji EFS wsparcia.

16 Raport końcowy „Badanie osiągniętych wartości wskaźników rezultatu komponentu regionalnego PO KL”, PAG Uniconsult, 2012 r.

Page 29: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Staże

28

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Mapa 1. Liczba uczestników projektów korzystających ze staży, praktyk lub przygotowania zawodowego w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców.

169

250

248

255

216

97193 134

148

236

118

204281

239144

208

Źródło: PEFS

Wyniki realizowanych badań wskazują, iż spośród wszystkich osób niepracujących oraz biernych zawodowo aż 44% uczestniczyło w różnego rodzajów stażach oraz przygotowaniu zawodowym. Staże są również główną formą wsparcia, z której korzystają osoby młode do 24. roku życia (61%). Kierowane są na nie często młode kobiety (64% wszystkich uczestników staży), które mają trudność z wkroczeniem na rynek pracy ze względu na brak posiadanego doświadczenia zawodowego. Spośród młodych osób zarejestrowanych w urzędach pracy aż 83% osób do 24 lat uczestniczyło w stażach lub sfinansowano im staż u pracodawcy, którego sami znaleźli.

W różnego rodzaju stażach uczestniczą również osoby po 50. roku życia (37%). Wywiady indywidualne przeprowadzone z osobami w wieku 50+, które uczestniczyły w  stażach w  ramach interwencji współfinansowanej z  EFS wskazały, iż odbyta praktyka była dla możliwością przećwiczenia wiedzy wyniesionej z wcześniej odbytego szkolenia, poprzez przede wszystkim proces uczenia się od innych pracowników. Sześć miesięcy po zakończeniu udziału w projekcie pracuje aż 42% spośród objętych wsparciem uczestników staży. Warto podkreślić, iż staże są nie tylko jedną z bardziej skutecznych form wsparcia, ale również jedną z najlepiej ocenianych. Zdecydowana większość – aż 92% uznaje je za raczej lub bardzo pomocne, w kontekście zwiększenia szans na znalezienie zatrudnienia na otwartym rynku pracy.

Dzięki EFS:

• Ze staży skorzystało 10% osób objętych aktywizacją zawodową.

• Staże okazały się skutecznym narzędziem zdobywania pierwszych doświadczeń zawodowych przez osoby młode.

• W sześć miesięcy po zakończeniu udziału w stażu pracowało aż 42% objętych wsparciem.

• Aż 92% osób uznaje staże za pomocne w kontekście zwiększenia swoich szans na znalezienie zatrud­nienia.

Page 30: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wpływ EFS na polityki publiczne

29

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

VI. Wpływ EFS na polityki publiczne

Środki Europejskiego Funduszu Społecznego na przestrzeni ostatniej dekady stanowiły z jednej strony uzupełnienie dzia-łalności polityk krajowych, z drugiej zaś stawały się impulsem do zmian w zakresie stosowania bardziej efektywnych pomysłów w dziedzinie realizacji różnych polityk publicznych. Bardzo często też działania podejmowane w ramach pro-jektów finansowanych z tego funduszu stawały się przyczynkiem do dyskusji na temat nowych, istotnych kwestii w takich dziedzinach, jak np. reforma szkolnictwa wyższego, zmiany demograficzne, edukacja przedszkolna czy przeciwdziałanie dyskryminacji na rynku pracy ze względu płeć, wiek czy niepełnosprawność. Do głównych zmian zainicjowanych bądź wspieranych wykorzystaniem środków z Europejskiego Funduszu Społecznego można zaliczyć:• Rozwój opieki nad dziećmi – dotyczy to zarówno opieki żłobkowej, edukacji przedszkolnej, jak i kwestii godzenia

życia zawodowego z rodzinnym. Działania te prowadzone były przez projekty EFS w sposób wielowymiarowy. Przede wszystkim przetestowano różne rozwiązania z zakresu alternatywnych form opieki na dziećmi, w tym usług opiekuń-czych świadczonych w warunkach domowych (np. projekty typu „Dzienna mama”). Na kanwie doświadczeń z reali-zacji tego rodzaju wsparcia w 2008 r. rozszerzono możliwość realizacji edukacji przedszkolnej w punktach i zespołach przedszkolnych (funkcjonujących w mniejszych grupach i z mniejszą liczbą godzin niż tradycyjne przedszkola). Dzięki temu alternatywne formy opieki weszły na stałe do prawodawstwa polskiego i znalazły swoje umocowanie w przepi-sach ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Dzięki znaczącym inwestycjom w edukację przedszkolną, wyrównano szanse edukacyjne tysięcy małych uczniów, w tym w szczególności na obszarach wiejskich – co znalazło swoje odzwierciedlenie w reformie systemu finansowania opieki przedszkolnej przez rząd i samorządy. Środki EFS umożliwiły także przygotowanie infrastruktury (wyposażenie szkół i „zerówek”) do wyzwań związanych z obniżeniem wieku obowiązkowej edukacji w  szkole podstawowej. Pośrednio EFS przyczynił się również do roz-propagowania i wprowadzenia do dyskusji takich pojęć, jak flexicurity, elastyczne formy zatrudnienia, telepraca czy społeczna odpowiedzialność biznesu.

• Wydłużanie wieku aktywności zawodowej. Warto zwrócić również uwagę na liczne działania podejmowane w latach 2004–2014 na rzecz poprawy dostępności rynku pracy dla osób w grupie wiekowej 50+. Złożony i często innowacyjny charakter projektów realizowanych na rzecz tej grupy w ramach EFS stanowił podstawę do stworzenia strategicznego dokumentu na poziomie krajowym pt. Solidarność pokoleń. Działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+. Reforma emerytalna oraz nasilające się skutki zmian demograficznych również posta-wiły przed projektami EFS wyzwania dla szerszej aktywizacji tej grupy społecznej i wzmacniania jakości kapitału ludz-kiego w wymiarze długofalowym.

• Rozwój narzędzi aktywnej integracji – dzięki interwencji EFS powstało lub zostało upowszechnionych wiele nowych instrumentów wsparcia, służących ograniczaniu zjawiska wykluczenia społecznego czy ubóstwa. Zaliczyć można do nich kontrakt socjalny, programy aktywności lokalnej, lokalne strategie rozwiązywania problemów spo-łecznych, standardy pracy w pomocy społecznej (np. asystent rodzinny, asystent osoby niepełnosprawnej, standard pomocy osobom bezdomnym). Wsparcie realizowane w ramach EFS miało także kluczowy wpływ na rozwój ekonomii społecznej. Z jednej strony nastąpił znaczny wzrost liczby podmiotów z tego sektora (głównie spółdzielni socjalnych), z drugiej zaś opracowano ramy prawne i organizacyjne dla funkcjonowania tego rodzaju podmiotów, wypracowano m.in. założenia dla instrumentów zwrotnych dla sektora ekonomii społecznej, Manifest Ekonomii Społecznej, Kra-jowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2014–2020 czy projekt ustawy o przedsiębiorstwie społecznym. W wyniku doświadczeń zebranych z realizacji projektów, znowelizowana została ustawa o zatrudnieniu socjalnym, a także wzrósł potencjał instytucji o charakterze integracyjnym, np. centrów i klubów integracji społecznej.

Page 31: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Wpływ EFS na polityki publiczne

30

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

• Reforma systemu szkolnictwa zawodowego. Dzięki podjętym na przestrzeni ostatnich lat działaniom nastąpiła modernizacja oferty kształcenia zawodowego i dostosowanie jej do potrzeb rynku pracy (m.in. wprowadzanie nowych kierunków kształcenia, modyfikacja istniejących programów we współpracy z pracodawcami, wprowadzenie obo-wiązkowych staży i praktyk u pracodawców, wyposażenie pracowni, zakup maszyn i sprzętu do prowadzenia działań dydaktycznych, staże dla nauczycieli u przedsiębiorców). Dzięki programom rozwojowym w szkołach średnich i wpro-wadzeniu tzw. kierunków zamawianych na uczelniach, wzrosła atrakcyjność szkolnictwa zawodowego (na kierunkach ścisłych, technicznych, matematycznych, w technikach i szkołach zawodowych). Dzięki środkom EFS wypracowano spójne z  europejskimi odpowiednikami Krajowe Ramy Kwalifikacji, pozwalające na określanie efektów kształcenia i kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie edukacji i szkolnictwa wyższego – zwiększając ich rozpoznawalność i uznawalność również na szczeblu międzynarodowym.

• Modernizacja wymiaru sprawiedliwości – dzięki interwencji EFS wprowadzono znaczące uproszczenia w dostę-pie do obsługi sądowej (głównie w sprawach gospodarczych) i w zarządzaniu administracją sądową. Inwestycje EFS w elektronizację wymiaru sprawiedliwości (w tym m.in. uruchomienie e-sądu) pozwoliły na skrócenie czasu obiegu dokumentów niektórych rodzajów postępowań, co przyspiesza bieg spraw i  tempo ich zakończenia. Dla obywa-teli dużym ułatwieniem jest wprowadzenie elektronicznego dostępu do postępowania wieczystoksięgowego, plano-wane jest też wkrótce uruchomienie portalu e-płatności, który znacznie ułatwi kontakt obywatela z sądem w zakresie wnoszenia opłat sądowych oraz pełnej elektronizacji procesu rejestracji spółki z o.o. Uruchomienie Zintegrowanego Systemu Rachunkowości i  Kadr pozwoliło na nowoczesne zarządzanie finansami i  kadrami placówek sądowych, a w rezultacie wszystkie wdrażane zmiany przyczynią się do istotnego obniżenia kosztów obsługi finansowej sądów oraz skrócenia czasu trwania postępowania sądowego.

Jak pokazują powyższe przykłady, Europejski Fundusz Społeczny na przestrzeni ostatnich 10 lat stanowił realny instrument zmian nie tylko w wymiarze indywidualnych sytuacji społeczno-ekonomicznych uczestników projektów, ale również zmian prawnych, gospodarczych czy społecznych w wymiarze makro, wprowadzając nowe, często innowacyjne rozwiązania, upowszechniając i wskazując kierunki działań w ramach różnych polityk publicznych.

Page 32: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Mity i fakty na temat EFS

31

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

VII. Mity i fakty na temat EFS

MIT: EFS TO TYLKO NIEPOTRZEBNE SZKOLENIA

FAKTY: Na koniec 2014 roku, w projektach z PO KL wzięło udział już blisko 8,4 mln osób, a więc ok. 22% wszystkich Pola-ków. To prawda, że duża część z nich skorzystała ze wsparcia szkoleniowego, które jest bardzo popularnym instrumentem inwestowania w kapitał ludzki, ale EFS finansuje też m.in. promowanie mobilności zawodowej, doradztwo i pośrednictwo pracy, staże i praktyki zawodowe, zakładanie działalności gospodarczej, programy rozwojowe szkół, tworzenie i rozwój oferty przedszkoli czy żłobków, kształcenie kadr przedsiębiorstw, programy dla studentów, nowe programy nauczania w szkolnictwie ogólnym i zawodowym. EFS to także cała gama działań skierowanych do małych i średnich firm, szkół i uczelni wyższych, a nawet lekarzy, pielęgniarek czy pracowników administracji publicznej. Dzięki wsparciu z EFS udało się wprowadzić zmodernizować lub wyposażyć blisko 5,7 tys. przedszkoli, zmodernizowano ofertę kształcenia zawodowego w ponad 3,8 tys. szkół i placówek, podniesiono kwalifikacje ok. 16 tys. pielęgniarek i położnych; lekarzy deficytowych spe-cjalizacji m.in. onkologów (612 lekarzy), kardiologów (980 lekarzy) oraz lekarzy medycyny pracy (293 lekarzy).

MIT: SZKOLENIA FINANSOWANE Z EFS SĄ NISKIEJ JAKOŚCI

FAKTY: Jakość szkoleń jako formy wsparcia współfinansowanej w projektach z Europejskiego Funduszu Społecznego, jest mierzona przede wszystkim za pomocą badań ewaluacyjnych. Jak wynika z przeglądu istniejących badań, w zdecydowanej większości przypadków uczestnicy szkoleń byli z nich zadowoleni. Jako bardzo przydatne ocenia je 38% bezrobotnych, 57% nieaktywnych zawodowo i 58% pracujących. Również większość pracodawców (ok. ¾) przyznało, że gdyby mogli podjąć drugi raz taką decyzję, przeprowadziliby w większości te same szkolenia dla swoich pracowników. Uczestniczy szkoleń oraz ich pracodawcy deklarują, iż dzięki udziałowi w projekcie ludzie są bardziej pewni swoich umiejętności, mają wyższą samoocenę. Według deklaracji aż 90% pracowników MŚP w swojej pracy wykorzystuje wiedzę lub umiejętności zdobyte w trakcie udziału w projekcie. Również badania przeprowadzone w latach 2010–201217 wskazują, że wśród osób bezrobotnych, objętych szkoleniami z zakresu aktywizacji zawodowej, ponad połowa (56,6%) znajduje zatrudnienie już w ciągu pół roku po zakończeniu swojego udziału w projekcie.

MIT: EFS SPONSORUJE DUŻE FIRMY KONSULTINGOWE

FAKTY: Analizując strukturę firm będących beneficjentami wsparcia w PO KL według ich wielkości, można dostrzec, że ponad połowa (57%) to najmniejsze podmioty gospodarcze – mikroprzedsiębiorstwa. Do końca czerwca 2014 r. ponad 7,3 tys. firm mikro skorzystało ze wsparcia EFS, i ok 3,3 tys. małych firm. Natomiast tylko co dziesiąty projekt PO KL realizowany był przez duże firmy (ponad 1,3 tys. projektów). Najmniej projektów przypadło na przedsiębiorstwa śred-nie, jedynie 850 projektów. Jeśli chodzi o projektodawców PO KL, to przedsiębiorstwa (głównie MSP) zawarły blisko 1/3 wszystkich o dofinansowanie projektów finansowanych ze środków PO KL, zaś organizacje pozarządowe realizowały 1/4 wszystkich projektów w ramach Programu. Natomiast uczelnie, szkoły i jednostki naukowe zawarły ponad 7% umów o dofinansowanie.

17 Badanie osiągniętych wartości wskaźników komponentu regionalnego PO KL, PAG Uniconsult, 2012 r.

Page 33: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Mity i fakty na temat EFS

32

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

MIT: ŚRODKI EFS NIEWIELE ZMIENIAJĄ: WZRASTA BEZROBOCIE I UBÓSTWO

FAKTY: Stopa bezrobocia w Polsce w 2004 roku była na poziomie 19,7%, a w roku 2014 spadła do poziomu 13%. Nie-wątpliwie pozytywny wpływ na wzrost aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych i biernych zawodowo oraz tworzenie nowych miejsc pracy miało wykorzystanie w Polsce środków z Europejskiego Funduszu Społecznego, przeznaczonych do bezpośredniego oddziaływania na polski rynek pracy. Na walkę z bezrobociem w latach 2004–2013 Polska otrzymała z EFS ok. 14 mld PLN. W wyniku działań realizowanych przy udziale polityki spójności aktywizacją zawodową objęto 1,7 mln osób pozostających bez pracy, ok. 800 tys. osób znalazło zatrudnienie, a także utworzono 243,3 tys. nowych firm. Jak pokazują dane Głównego Urzędu Statystycznego, wskaźnik zatrudnienia osób w wieku produkcyjnym (15–64 lat) wzrósł z 51,9% w 2004 r. do 59,7% w 2012 r., na co częściowo wpływ miała również interwencja EFS. Warto zauważyć, że wsparcie EFS pomaga nie tylko bezrobotnym, ale także już zatrudnionym uczestnikom rynku pracy. Sytuacja zawodowa osób objętych wsparciem jako pracujące jest stabilna, 2/3 dysponuje stałą pracą (w tym 54% na czas nieokreślony i 16% na czas określony). Od momentu wejścia Polski do UE zmniejszyło się też natężenie zjawiska ubóstwa, co obrazuje spadek poziomu zagrożenia ubóstwem – z 20,5% w 2004 r. do 17,1% w 2012 r. Jednocześnie, jak wskazują badania, maleje również rozwarstwienie ekonomiczne polskiego społeczeństwa. Dzięki środkom EFS wsparciem objęto blisko 910 tys. osób z grup wykluczonych społecznie lub zagrożonych wykluczeniem. Szacuje się18, że dzisiejsze różnice pod względem integracji społecznej zmniejszą się o połowę w perspektywie 9 lat.

MIT: Z EFS KORZYSTAJĄ TYLKO MŁODZI LUDZIE

FAKTY: Pomimo że w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki szczególną uwagę zwraca się na dwie grupy wie-kowe: osoby młode, w wieku 15–24 lata, oraz osoby starsze, w wieku 55–64 lata, które zostały wskazane jako grupy znajdujące się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, ze środków EFS realizowany jest cały szereg form wsparcia adresowanych do różnych grup społecznych. Zgodnie z wynikami badania ewaluacyjnego19 struktura wiekowa osób obję-tych wsparciem w Programie jako niepracujący przedstawia się następująco: 37% stanowią osoby młode w wieku 15–24 lat; niespełna połowa (ok. 46%) wspartych to osoby w przedziale wiekowym 25-49 lat, natomiast osoby starsze (w wieku 50+) stanowią około 18% ogółu osób wspartych.

MIT: INTERWENCJE FINANSOWANE Z EFS NIE SĄ TRWAŁE

FAKTY: Europejski Fundusz Społeczny finansuje bardzo zróżnicowane formy wsparcia i przedsięwzięcia. Część z nich ma rzeczywiście charakter krótkoterminowy, ale ich efekty są długofalowe – widoczne w dłuższym okresie. Świadczy o tym chociażby wskaźnik zatrudnienia dla uczestników projektów o charakterze integracyjnym. Badania wskazują, że po ok. 3 miesiącach pracę znajduje 19% osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, które wzięły udział w projekcie, ale po 6 czy 18 miesiącach wskaźnik ten rośnie do 24%, a nawet 31%, przy czym znaczna część ankietowanych wskazuje, że projekt miał istotny wpływ na podjęcie przez nich zatrudnienia. Również stopień dezaktualizacji nabywanej w projektach wiedzy i umiejętności jest niewielki – liczba osób, które deklarują ich wykorzystanie (w dużym stopniu średnio 3,2 pkt w 4-stopniowej skali) praktycznie nie zmieniła się w porównaniu z wynikami takiego samego badania przeprowadzonego rok wcześniej. Podobnie jeśli chodzi o  innego typu inicjatywy. Z badań ewaluacyjnych20 wynika, że aż 87% przedszkoli założonych i wyposażonych dzięki EFS funkcjonuje nadal pomimo zakończenia finansowania w ramach projektu. Podobnie jeśli chodzi o nowe firmy, które założono dzięki dotacjom unijnym. Badania21 wskazują, że ok. 15% mikroprzedsiębiorstw zarejestrowanych w ciągu ostatnich 3 lat zostało utworzonych przy zaangażowaniu środków EFS. Po 1,5 roku od ich założenia średnio funkcjonuje nadal 78% nowo utworzonych firm, a po 2,5 roku blisko połowa z nich. Jest to wartość porównywalna z danymi ze statystyki publicznej GUS dla wszystkich nowych przedsiębiorstw w Polsce.

18 Ocena stopnia realizacji celu głównego i celów szczegółowych PO KL oraz wpływu środków EFS na osiągnięte rezultaty w ramach poszczególnych obszarów interwencji Programu – I raport tematyczny, Laboratorium Badań Społecznych, Pracownia Naukowo-Edukacyjna Primus, 2014 r.19 Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007–2013, etap III, Pag Uniconsult, 2013 r.20 Ocena ośrodków wychowania przedszkolnego utworzonych lub wspartych ze środków finansowych EFS w ramach Poddziałania 9.1.1 PO KL, Ośrodek Ewaluacji, Warszawa, 2012 r.21 Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL 2007–2013, etap III i IV Pag Uniconsult, 2013, 2014 r.

Page 34: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

33

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

VIII. Przykłady projektów EFS

ŻŁOBEK RODZINNY – WSPIERAMY POWRÓT DO PRACY

Nazwa beneficjenta Chrześcijańska Spółdzielnia Socjalna „Nasz Domek” z Warszawy

Miejsce (obszar) realizacji projektu

m.st. Warszawa

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

równość szans/osoby powracające na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem i/lub wychowaniem dzieci

Tryb wyboru projektu konkursowy

Działanie/poddziałanie PO KL Działanie 1.5. Wspieranie rozwiązań na rzecz godzenia życia zawodowego i rodzinnego

Wartość projektu w mln PLN (w tym dofinasowanie z UE)

1,97 mln (1,46 mln) PLN

termin realizacji styczeń 2013–grudzień 2014 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

Projekt był skierowany do mieszkańców Warszawy (głównie dzielnicy Białołęka), powracających na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem/wychowaniem dziecka. Celem głównym projektu było ułatwienie 109 rodzicom powrotu na rynek pracy poprzez zapewnienie opieki ich dzieciom w żłobku utworzonym w ramach projektu. W wyniku działań projektowych do końca pierwszego kwartału 2014 r. na rynek pracy powróciło 48 osób.

Opis dobrej praktyki Projekt realizowany był przez Chrześcijańską Spółdzielnię Socjalną, założoną przez bezrobotne kobiety, które zdecydowały się samodzielnie poprawić swoją sytuację na rynku pracy, a teraz same, będąc aktywne, wspierają w tym inne osoby poprzez utworzenie placówki w ramach projektu, w której osoby powracające na rynek pracy mogą zostawić pod opieką swoje dzieci. W placówce jest miejsce także dla dzieci niepełnosprawnych, które mają zapewnioną opiekę rehabilitanta czy oligofrenopedagoga.

Adres strony internetowej www.mochtynska.naszdomek.com

Page 35: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

34

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

DOJRZAŁA PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ – INNOWACYJNY MODEL PREINKUBACJI PRZEDSIĘBIORCZEJ OSÓB 50+

Nazwa beneficjenta Fundacja Gospodarcza z Gdyni

Miejsce (obszar) realizacji projektu

województwo pomorskie

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

przedsiębiorczość/osoby w wieku 50+ pozostające bez zatrudnienia, zamieszkałe na terenie województwa pomorskiego

Tryb wyboru projektu konkursowy (projekt innowacyjny)

Działanie/poddziałanie PO KL Poddziałanie 6.1.1. Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy

Wartość projektu w mln PLN (w tym dofinasowanie z UE)

1,4 mln (1,4 mln) PLN

Termin realizacji luty 2012–lipiec 2014 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

Celem projektu było opracowanie i przetestowanie innowacyjnego modelu preinkubacji przedsiębiorczej osób 50+ pozostających bez zatrudnienia, mającego na celu aktywizację do zakładania własnej działalności gospodarczej. Celem szczegółowym było natomiast zdobycie wiedzy na temat sytuacji osób 50+, opracowanie nowych narzędzi dla doradców zawodowych, niezbędnych do pracy z osobami powyżej 50. roku życia (m.in. aplikacja Life Design 50+) oraz wymiana doświadczeń w tym zakresie pomiędzy publicznymi a niepublicznymi instytucjami rynku pracy.

Opis dobrej praktyki W ramach projektu przeprowadzona została diagnoza aktualnej sytuacji osób w wieku 50+. Przeprowadzono różnorodne badania i analizy pod kątem rozwijania kompetencji osób 50+ niezbędnych w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej. Spotkania uczestników projektu z doradcą zawodowym odbywały się z wykorzystaniem innowacyjnej aplikacji Life Design 50+. Wsparcie było kompleksowe i posiadało walor praktyczny. Obejmowało również szkolenia miękkie (komunikacja, autoprezentacja, motywacja) oraz z zakresu przedsiębiorczości, a także szkolenia branżowe (z wykorzystanie bonów na szkolenie) oraz spotkania z przedsiębiorcami, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą w wieku 50+.

Adres strony internetowej http://fungo.com.pl/projekty/projekty-w-fazie-realizacji/dojrzala-przedsiebiorczosc.html

Projekt był zgłoszony do konkursu pn. „Regaty Rozwoju. Liderzy Innowacji i Współpracy Ponadnarodowej 2007–2013 – II edycja”.

Page 36: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

35

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

SZKOŁA MARZEŃ

Nazwa beneficjenta Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej (Fundacja CEO), partnerzy: Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży oraz Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej

Miejsce (obszar) realizacji projektu

cały kraj

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

edukacja/uczniowie szkół podstawowych

Działanie SPO RZL Działanie 2.1. Zwiększenie dostępu do edukacji – promocja kształcenia przez całe życie

Wartość dofinasowanie z EFS 43 mln

Termin realizacji lipiec 2005–listopad 2006 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

„Szkoła Marzeń” był jednym z najdroższych projektów SPO RZL dotyczących zwiększania szans realizowanych przez organizacje pozarządowe. Działaniami projektu objęto 443 szkoły, 85 000 uczniów i 5 000 nauczycieli w całej Polsce, którzy stworzyli programy zwiększania szans edukacyjnych i przeprowadzili 250 000 godzin zajęć pozalekcyjnych. Projekt skierowany był do szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z gmin wiejskich oraz do wszystkich szkół ponadgimnazjalnych, w których co najmniej 35% uczniów mieszka w gminach wiejskich. Głównym celem projektu było stworzenie przez szkoły długookresowych programów rozwojowych oraz realizacja rocznych planów działań, nastawionych na zwiększanie szans edukacyjnych uczniów z gmin wiejskich. Dodatkowym celem było przygotowanie szkół, środowisk lokalnych i samorządów do kontynuacji działań rozpoczętych w ramach Szkoły Marzeń oraz zainicjowanie debaty o lokalnych uwarunkowaniach i wynikających z nich potrzebach oświatowych. Projekt obejmował działania zmierzające do zaktywizowania oraz zwiększenia motywacji uczniów, usamodzielnieniu ich w podejmowaniu decyzji. W ramach projektu realizowane były zajęcia obejmujące wiele dziedzin życia, m.in. prawne i muzyczne, nauka tańca i śpiewu itp.

Opis dobrej praktyki W efekcie realizacji projektu udało się zlikwidować podstawową barierę, jaką był dowóz uczniów i nauczycieli na zajęcia popołudniowe. Szkoły marzeń realizowały zaplanowane przez siebie działania, nastawione na zwiększanie szans edukacyjnych swoich uczniów. Ponad 80 000 uczniów uczestniczyło w zajęciach pozalekcyjnych, wycieczkach, wyjazdach i projektach edukacyjnych, zdobywając umiejętności i wiedzę konieczne do poruszania się we współczesnym świecie. Znacznie częściej niż dotychczas w szkołach zaczęli pojawiać się rodzice uczniów, którzy spotykali się, żeby rozmawiać o wychowaniu swoich dzieci, ale także na sporcie, na zajęciach, gdzie uczyli się języka angielskiego i korzystania z internetu, na kursach szukania pracy dla osób bezrobotnych. Dzięki realizacji projektu zwykłe szkoły wiejskie na oczach społeczności lokalnej przemieniały się w szkoły marzeń. Mieszkańcy przychodzili do szkół na występy, oglądać wystawy prac uczniów i prezentacje projektów. Wiele z dzieci mogło spełnić swoje marzenia i zwiększyć poczucie własnej wartości. Projekt pokazał również władzom lokalnym, że dając pieniądze szkole na zajęcie pozalekcyjne, można dokonać wielkiej zmiany, którą dostrzega cała społeczność gminy. Po zakończeniu projektu co najmniej jedna trzecia pomysłów dostała dofinansowanie od władz lokalnych na kontynuację.

Adres strony internetowej http://www.ceo.org.pl/

Projekt znajdował się na liście 60 laureatów I edycji konkursu Dobrych Praktyk i był jednym z 5 wyróżnionych projektów w tym konkursie.

Page 37: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

36

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

CZARNA OWCA. SKAZANI NA OCHRONĘ PRZYRODY

Administrator projektu Przedstawicielstwo Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju w RP – UNDP

Partnerzy projektu Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej, Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „Pro Natura”, Stowarzyszenie Inicjatywa Samorządowa „Razem”, Zakład Karny w Wołowie

Miejsce (obszar) realizacji projektu

Zakład Karny w gminie Wołów

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

aktywizacja zawodowa i integracja społeczna/byli więźniowie, służba więzienna

Źródło finansowania PIW Equal – Temat A. Ułatwianie wchodzenia i powrotu na rynek pracy osobom mającym trudności z integracją lub reintegracją na rynku pracy, celem promowania rynku pracy otwartego dla wszystkich

Wartość dofinasowania z EFS

9,9 mln

Termin realizacji listopad 2004–grudzień 2007 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

Celem Partnerstwa było opracowanie modelu zwiększenia szans byłych więźniów na zatrudnienie po zakończeniu odbywania kary oraz zmiana nastawienia społecznego wobec ich reintegracji i zatrudniania. Partnerstwo opracowało projekt umożliwiający skazanym aktywizację zawodową i przygotowanie do wymagań rynku pracy jeszcze w trakcie odbywania kary. Beneficjentami projektu było 500 skazanych, 50 funkcjonariuszy Służby Więziennej i 80 rolników. Zajęcia adresowane do osadzonych miały na celu podniesienie ich kwalifikacji zawodowych, zaznajomienie z mechanizmami rynku pracy, wyposażenie w umiejętności potrzebne do poszukiwania pracy oraz trening postaw, które pozwolą na utrzymanie zatrudnienia. Odbycie kursów zostało potwierdzone certyfikatem. Zainteresowani rozpoczęciem działalności gospodarczej mieli możliwość korzystania z usług Centrum Doradztwa Prawno--Finansowego. Partnerstwo objęło wsparciem również rodziny osadzonych.

Opis dobrej praktyki Możliwość wykorzystania pracy więźniów dla dobra społeczności lokalnej (np. naprawa stolarki w budynkach użyteczności publicznej) oraz ich zaangażowana postawa przyczyniły się do zmiany nastawienia społecznego wobec skazanych oraz do propagowania idei resocjalizacji przez pracę. Przeprowadzone badania w Zakładzie Karnym w Wołowie wykazały, że więźniowie są bardzo zainteresowani zdobywaniem wiedzy. Praca w zakładach karnych jest często postrzegana przez nich jako nagroda dająca możliwość oderwania się od codzienności w przeludnionych celach. Mechanizm przywracania skazanych dla rynku pracy przy udziale lokalnych rolników i przedsiębiorców posłużył nie tylko skazanym i rolnikom, ale także całej społeczności lokalnej, a także przyczynia się do realizacji zasady zrównoważonego rozwoju. Partnerstwo wypracowało trwały system współpracy między zakładem karnym a społecznością lokalną. Rezultatem projektu jest również wieloaspektowy system szkoleń zawodowych i przedsiębiorczości przygotowujący skazanych do aktywnego wejścia na otwarty rynek pracy, możliwy do powielania w innych regionach i środowiskach lokalnych.

Adres strony internetowej http://czarnaowca.pronatura.org.pl/taxonomy_menu/2/9

Partnerstwo zostało uhonorowane jednym z pięciu wyróżnień w ramach organizowanego konkursu „Dobre praktyki EFS 2008”, a także „Jaskółką Rynku Pracy 2008” – wyróżnieniem przyznanym przez MRR oraz Fundację Fundusz Współpracy.

Page 38: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

37

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

AKTYWNI I EFEKTYWNI

Nazwa beneficjenta Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Głogowie

Miejsce (obszar) realizacji projektu

powiat głogowski

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

integracja społeczna/osoby zagrożone wykluczeniem społecznym

Tryb wyboru projektu systemowy

Działanie/poddziałanie PO KL Poddziałanie 7.1.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej

Wartość projektu w mln PLN (w tym dofinasowanie z UE)

1 mln (0,89 mln) PLN

termin realizacji styczeń 2012–grudzień 2012 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

Projekt adresowany był do osób bezrobotnych, nieaktywnych zawodowo i/lub zatrudnionych, zagrożonych wykluczeniem społecznym, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, posiadających m.in. niskie wykształcenie, umiejętności zawodowe nieodpowiadające aktualnym potrzebom rynku pracy, brak umiejętności poruszania się po rynku pracy, niskie kompetencje społeczne, interpersonalne, doświadczające problemu uzależnienia i problemów zdrowotnych. W ramach projektu w 2012 roku wyłoniona została grupa 70 osób, z czego zakończyło udział 67 uczestników.

Opis dobrej praktyki Projekt warto promować, gdyż pomógł on w skuteczny sposób uczestnikom znajdującym się w gorszym położeniu na rynku pracy oraz osobom, które doświadczają gorszego traktowania w życiu społecznym. Dzięki udziałowi w projekcie osoby zagrożone wykluczeniem społecznym i zawodowym (m.in. ze względu na problemy ze zdrowiem) nabyły nowe umiejętności pozwalające poruszać się po współczesnym rynku pracy. Dodatkowo projekt umożliwił poprawę poziomu umiejętności interpersonalnych uczestników ich gotowości do powrotu do życia społecznego. Dzięki projektowi wzrosła ponadto pewność siebie oraz poziom motywacji u uczestników.

Adres strony internetowej http://www.glogow-info.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=9625&Itemid=2

Projekt był zgłoszony do Konkursu Dobre praktyki EFS 2011, organizowanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.

Page 39: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

38

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

HOLOWNIK – NOWA USŁUGA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ

Nazwa beneficjenta Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie

Miejsce (obszar) realizacji projektu

województwo małopolskie

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

integracja społeczna/pracownicy instytucji rynku pracy oraz instytucji pomocy i integracji społecznej

Tryb wyboru projektu systemowy

Działanie/poddziałanie PO KL Poddziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

wartość projektu w mln PLN (w tym dofinasowanie z UE)

1,9 mln (1,6 mln) PLN

Termin realizacji lipiec 2011–grudzień 2013 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

Projekt miał na celu wyposażenie pracowników instytucji rynku pracy oraz integracji i pomocy społecznej w nowe skuteczne narzędzie aktywizacji zawodowej osób pozostających poza rynkiem pracy – metodę pracy trenera zatrudnienia wspieranego (TZW). Trenerzy pomogli przywrócić na rynek pracy 906 osób mających trudności na rynku pracy. W ramach projektu upowszechniano metodę pracy trenera zatrudnienia wspieranego w publicznych służbach zatrudnienia oraz w instytucjach pomocy i integracji społecznej, a także innych zainteresowanych instytucjach z terenu Małopolski.

Opis dobrej praktyki Projekt osiągnął bardzo dobre wskaźniki realizacji. W ramach projektu trenerzy pracy zatrudnienia wspieranego objęli wsparciem 906 klientów (z 800 zaplanowanych), z czego 892 osoby (na 550 zaplanowanych) zakończyły udział w projekcie. Powstały 3 spółdzielnie socjalne (w Brzeziu, Nowym Targu oraz Krakowie), założono 19 własnych firm, 256 osób znalazło zatrudnienie, 114 odbyło staż, a 10 znalazło pracę w charakterze wolontariuszy. Ponadto 164 osób ukończyło szkolenia zawodowe, 98 zostało objętych job coachingiem, a 231 osób podjęło dalszą naukę.

Adres strony internetowej http://www.holownik.wup-krakow.pl/

Projekt został uhonorowany tytułem „Najlepsza inwestycja w człowieka 2010” w konkursie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego pn. „Dobre Praktyki EFS 2010”. Ponadto został zgłoszony do konkursu pn. „10 lat w UE”. W ramach projektu zorganizowano 11 spotkań upowszechniających.

Page 40: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Przykłady projektów EFS

39

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

WYSOKIE LOTY, SZEROKIE HORYZONTY – PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA DLA POTRZEB LOTNISKA W ŚWIDNIKU

Nazwa beneficjenta Powiatowe Centrum Edukacji Zawodowej im. Zygmunta Puławskiego w Świdniku

Miejsce (obszar) realizacji projektu

powiat świdnicki

Obszar wsparcia z EFS/grupa docelowa

edukacja/osoby uczące się

Tryb wyboru projektu konkursowy

Działanie/poddziałanie PO KL Działanie 9.2. Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego

Wartość projektu w mln PLN (w tym dofinasowanie z UE)

0,35 mln (0,3 mln) PLN

Termin realizacji wrzesień 2010–wrzesień 2012 r.

Opis projektu (cel, podejmowane działania)

Celem projektu było wykształcenie we współpracy z pracodawcami 120 specjalistów w zawodach istotnych dla kluczowych inwestycji w regionie lubelskim (Port Lotniczy Lublin w Świdniku) i w przemyśle lotniczym oraz poprawienie zdawalności egzaminów zewnętrznych oraz wyników w nauce. Prowadzone działania przyczyniły się do zwiększenia efektywności i atrakcyjności nauczania zawodów związanych z produkcją lotniczą i obsługą portu lotniczego, a także przygotowania większej liczby wykwalifikowanej kadry potencjalnych pracowników gotowych do podjęcia zatrudnienia poprzez współpracę z pracodawcami.

Opis dobrej praktyki Projekt odpowiedział na potrzeby lokalnego rynku. Port Lotniczy Lublin w Świdniku został otwarty w 2013 roku, zaś projekt już w 2010 r. rozpoczął pilotaż nowego kierunku kształcenia w kontekście powstającego Portu. Trafnie dobrane działania projektowe stanowiły odzwierciedlenie potrzeb lokalnego rynku pracy, jak również kompleksowo odpowiadały na problemy uczniów, związane z istniejącymi dysproporcjami w wynikach w nauce, zdawalności egzaminów zewnętrznych oraz poradnictwem zawodowym.

Adres strony internetowej http://portal.pcez.pl/zawartosc-projekty-europejskie

Page 41: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

40

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Załą

czni

k nr

1

Kluc

zow

e re

kom

enda

cje

dla

wdr

ażan

ia E

FS w

 lata

ch 2

014–

2020

.

REKO

MEN

DA

CJE

DLA

SYS

TEM

U W

DRA

ŻAN

IA F

UN

DU

SZY

POLI

TYK

I SPÓ

JNO

ŚCI U

E

OBS

ZAR

REK

OM

END

AC

JAŹR

ÓD

ŁOST

AN

WD

RO

ŻEN

IA R

EKO

MEN

DA

CJI

Stab

iliza

cja

syst

emu

w

dra

żan

iaIs

totn

a je

st s

tab

iliza

cja

syst

emu

rea

lizac

ji p

roje

któ

w. C

zęst

e zm

iany

us

taw

i za

sad

real

izac

ji pr

ojek

tów

, nie

jasn

y ję

zyk

doku

men

tów

, br

ak je

dnol

ityc

h in

terp

reta

cji p

rzep

isów

ora

z zb

yt r

ozbu

dow

ane

proc

edur

y sp

raw

iają

, że

real

izac

ja p

roje

któw

, w t

ym z

wła

szcz

a pr

ojek

tów

sys

tem

owyc

h, s

tano

wi d

uże

wyz

wan

ie.

W z

wią

zku

z po

wyż

szym

Inst

ytuc

ja Z

arzą

dzaj

ąca

pow

inna

og

ran

i-cz

yć z

akre

s i l

iczb

ę w

ydaw

anyc

h in

terp

reta

cji d

o k

wes

tii n

iezb

ęd-

nyc

h, k

tóre

zna

cząc

o ut

rudn

iają

lub

unie

moż

liwia

ją w

draż

anie

pr

ogra

mu.

Oce

na ja

kośc

i pro

jekt

ów

syst

emow

ych

real

izow

anyc

h w

 ram

ach

Podd

ział

ania

6.1

.3

PO K

L

GH

K Po

lska

Sp.

z o

.o. n

a zl

ecen

ie IZ

PO

KL,

War

szaw

a 20

11

Oce

na b

arie

r i l

uk p

raw

nych

w

 kon

tekś

cie

efek

tyw

nej

real

izac

ji w

spar

cia

w r

amac

h Eu

rope

jski

ego

Fund

uszu

Sp

ołec

zneg

o

Cof

fey

Inte

rnat

iona

l Dev

e-lo

pmen

t na

zle

ceni

e IZ

PO

KL,

W

arsz

awa

2012

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a ju

ż w

 per

spek

tyw

ie 2

007–

2013

. Na

skut

ek

koni

eczn

ości

dok

onyw

ania

czę

styc

h m

odyf

i-ka

cji w

 sys

tem

ie w

draż

ania

PO

KL

(wyn

ikaj

ą-cy

ch m

.in. z

e zm

ian

ureg

ulow

ań p

raw

nych

, po

stęp

owań

aud

ytow

ych,

ale

rów

nież

i ba

dań

ewal

uacy

jnyc

h) p

odję

to d

ecyz

ję o

 wpr

owa-

dzan

iu w

szel

kich

wię

kszy

ch z

mia

n w

 dok

u-m

enta

ch p

rogr

amow

ych

nie

częś

ciej

niż

dw

a ra

zy d

o ro

ku. P

odob

nie

reko

men

dacj

a bę

dzie

m

iała

zas

toso

wan

ie d

o ok

resu

pro

gram

owa-

nia

2014

–202

0.

Od

po

wie

dn

ie

form

uło

wan

ie

do

kum

enta

cji

pro

gra

mo

wej

Przy

pro

gram

owan

iu s

zcze

góło

weg

o w

spar

cia

w la

tach

20

14–2

020

nale

żało

by z

wró

cić

uwag

ę na

od

ejśc

ie o

d s

zcze

-ło

weg

o d

efin

iow

ania

w d

oku

men

tach

pro

gra

mo

wyc

h t

ypó

w

wsp

arci

a. O

pisy

wsp

arci

a po

win

ny w

 wię

kszy

m s

topn

iu k

once

n-tr

ować

się

na

okr

eśla

niu

pro

ble

w, k

tóre

maj

ą b

yć r

ozw

ią-

zan

e, c

eló

w i 

rezu

ltat

ów

do

osi

ągn

ięci

a o

raz

ich

ad

resa

tów

.

Oce

na b

arie

r i l

uk p

raw

nych

w

 kon

tekś

cie

efek

tyw

nej

real

izac

ji w

spar

cia

w r

amac

h Eu

rope

jski

ego

Fund

uszu

Sp

ołec

zneg

o

Cof

fey

Inte

rnat

iona

l Dev

e-lo

pmen

t na

zle

ceni

e IZ

PO

KL,

W

arsz

awa

2012

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. T

am,

gdzi

e je

st t

o m

ożliw

e st

osow

ane

są z

apis

y og

óle,

ale

w w

ielu

prz

ypad

kach

, np.

tre

ści

sam

ych

prog

ram

ów o

pera

cyjn

ych,

kon

iecz

ne

było

zaw

arci

e za

pisó

w s

zcze

góło

wyc

h i p

recy

-zy

jnyc

h ze

wzg

lędu

na

konk

retn

e oc

zeki

wan

ia

Kom

isji

Euro

pejs

kiej

w t

ym z

akre

sie.

Page 42: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

41

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OBS

ZAR

REK

OM

END

AC

JAŹR

ÓD

ŁOST

AN

WD

RO

ŻEN

IA R

EKO

MEN

DA

CJI

Wyr

aźn

a d

emar

kacj

a p

om

ięd

zy g

rup

ami

do

celo

wym

i

Nal

eży

wsk

azyw

ać ja

sne

kryt

eria

dem

arka

cji p

omię

dzy

grup

ami

doce

low

ymi p

roje

któw

poz

akon

kurs

owyc

h w

 dzi

ałan

iach

rea

lizo-

wan

ych

rów

nole

gle

z ko

nkur

sam

i.

W r

amac

h RP

O o

raz

PO W

ER z

apis

y Pl

anów

Dzi

ałań

(lu

b do

ku-

men

tów

peł

niąc

ych

podo

bną

funk

cję)

, dot

yczą

cych

wdr

ażan

ia

2014

–202

0, p

owin

ny w

skaz

ywać

odp

owie

dnią

dem

arka

cję,

tak

ab

y un

ikną

ć zj

awis

ka „

konk

uren

cji”

pom

iędz

y pr

ojek

tam

i wyb

ra-

nym

i w r

óżny

ch t

ryba

ch. S

łuży

ć te

mu

pow

inny

rów

nież

odp

owie

d-ni

e za

pisy

SZO

P PO

.

Oce

na w

spar

cia

w r

amac

h pr

ojek

tów

PO

KL,

rea

lizow

a-ny

ch w

 try

bie

konk

urso

wym

i s

yste

mow

ym

Cen

trum

Roz

woj

u Sp

ołec

zno-

-Gos

poda

rcze

go P

rzed

sięb

ior-

stw

o Sp

ołec

zne

Sp. z

 o.o

. na

zlec

enie

IZ P

O K

L, W

arsz

awa

2013

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. C

ele

tem

atyc

zne

i pos

zcze

góln

e pr

iory

tety

inw

esty

cyjn

e dz

ielą

ka

tego

rie

odbi

orcó

w w

spar

cia

na o

dpo-

wie

dnie

gru

py. P

odob

nie

now

eliz

acja

ust

awy

o pr

omoc

ji za

trud

nien

ia i 

inst

ytuc

jach

ryn

ku

prac

y, u

moż

liwiła

kat

egor

yzac

ję k

lient

ów

służ

b za

trud

nien

ia, w

 zal

eżno

ści o

d st

opni

a ic

h od

dale

nia

od r

ynku

pra

cy. D

zięk

i tem

u zj

awis

ko k

onku

row

ania

o k

lient

ów p

omoc

y sp

ołec

znej

i sł

użb

rynk

u pr

acy

pow

inno

zos

tać

zmar

gina

lizow

ane.

Zap

ewn

ien

ie w

yso

kiej

ja

kośc

i wsp

arci

aZa

sadn

e je

st, a

by p

roje

ktod

awcy

w r

amac

h sw

oich

pro

jekt

ów

fina

nsow

anyc

h z 

EFS

zape

wni

ali o

dp

ow

ied

nią

jako

ść w

spar

cia,

ta

k ab

y uc

zest

nicy

fak

tycz

nie

zysk

ali n

owe,

sze

rsze

lub

głęb

sze

kom

pete

ncje

, któ

re d

odat

kow

o pr

zeło

żą s

ię p

ozyt

ywni

e na

ich

sytu

ację

na

rynk

u pr

acy.

Nie

zbęd

ne w

ydaj

e si

ę za

tem

ro

zwija

nie

sys

tem

u k

on

tro

li ja

kośc

i w

spar

cia

z ud

ział

em o

sób

kom

pete

ntny

ch w

 zak

resi

e re

aliz

acji

lub

supe

rwiz

ji pr

ojek

tów

maj

ącyc

h w

gląd

w p

roce

s pr

acy

z uc

zest

ni-

kam

i, st

osow

ane

met

ody

itp.

Syst

em k

ontr

oli j

akoś

ci w

spar

cia

móg

łby

pole

gać

na u

czes

tnic

twie

sp

ecja

listó

w z

 kom

pete

ncja

mi p

otw

ierd

zony

mi d

ośw

iadc

zeni

em

w p

row

adze

niu

lub

supe

rwiz

ji sz

kole

ń i i

nnyc

h fo

rm a

ktyw

izac

ji dl

a w

spie

rany

ch g

rup

doce

low

ych

w p

roce

sie

wer

yfik

acji

proj

ektu

.

Ana

liza

osią

gnię

tych

war

-to

ści w

skaź

nikó

w r

ezul

tatu

or

az s

ytua

cji u

czes

tnik

ów

proj

ektó

w w

 sze

ść m

iesi

ęcy

po o

trzy

man

iu w

spar

cia

w r

amac

h Pr

iory

tetó

w V

I–V

III

PO K

L w

 woj

ewód

ztw

ie

doln

oślą

skim

Zach

odni

opom

orsk

a G

rupa

D

orad

cza

Sp. z

 o.o

. na

zlec

e-ni

e U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

W

ojew

ództ

wa

Dol

nośl

ą-sk

iego

, Wro

cław

201

3

Bada

nie

skut

eczn

ości

wsp

ar-

cia

real

izow

aneg

o w

 ram

ach

kom

pone

ntu

regi

onal

nego

PO

KL

2007

–201

3 –

Rapo

rt

cząs

tkow

y I P

AG

Uni

cons

ult

na z

lece

nie

IZ P

O K

L, W

ar-

szaw

a 20

13

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a w

 czę

ści.

Jako

ść

dost

arcz

aneg

o w

spar

cia

jest

mie

rzon

a za

po

moc

ą os

iąga

nych

rez

ulta

tów

. W p

ersp

ek-

tyw

ie 2

014–

2020

pos

taw

iono

zna

cząc

y na

cisk

na

wys

okoś

ć os

iąga

nych

wsk

aźni

ków

re

zult

atu

(zar

ówno

kró

tko-

, jak

i dł

ugot

er-

min

oweg

o), d

zięk

i cze

mu

w z

ależ

nośc

i od

osią

gany

ch e

fekt

ów p

roje

kty

będą

roz

licza

ne

finan

sow

o. T

zw. z

asad

a pr

opor

cjon

alno

ści

pozw

ala

na o

bniż

anie

dof

inan

sow

ania

dla

ty

ch p

roje

któw

, któ

re n

ie z

real

izow

ały

zało

żo-

nych

cel

ów m

.in. n

a sk

utek

nie

wys

tarc

zają

cej

jako

ści w

spar

cia.

Dod

atko

we

dzia

łani

a zo

stał

y pr

zew

idzi

ane

w z

akre

sie

mie

jsc

prac

y uz

y-sk

iwan

ych

prze

z be

zrob

otny

ch u

czes

tnik

ów

proj

ektó

w. K

ryte

ria

efek

tyw

ność

i za

trud

-ni

enio

wej

(3

m-c

e po

pro

jekc

ie)

zost

ały

tak

przy

goto

wan

e, a

by u

wzg

lędn

iać

wył

ączn

ie

mie

jsca

pra

cy o

 wys

okie

j jak

ości

– d

zięk

i cz

emu

bene

ficje

nci b

ędą

„roz

licza

ni”

z ta

kich

w

łaśn

ie e

fekt

ów.

Page 43: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

42

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OBS

ZAR

REK

OM

END

AC

JAŹR

ÓD

ŁOST

AN

WD

RO

ŻEN

IA R

EKO

MEN

DA

CJI

Zaw

iąza

nie

m

ięd

zyse

kto

row

ego

p

artn

erst

wa

Zasa

dne

jest

tw

orz

enie

par

tner

stw

mię

dzy

sekt

oro

wyc

h

w s

zero

kim

ro

zum

ien

iu d

o r

ealiz

acji

pro

jekt

ów

sys

tem

ow

ych

(p

ozak

onku

rsow

ych)

prz

ez p

odm

ioty

pub

liczn

e, r

ozw

iązu

jący

ch

prob

lem

y sp

ołec

zne

o zn

acze

niu

stra

tegi

czny

m d

la r

egio

nów

. Je

dyny

m w

yjąt

kiem

od

regu

ły m

oże

być

sytu

acja

, w k

tóre

j prz

epis

y pr

awa

nie

pozw

alaj

ą in

nym

pod

mio

tom

niż

pub

liczn

e na

rea

lizac

taki

ch d

ział

ań.

Odp

owie

dnie

war

unki

naw

iązy

wan

ia p

artn

erst

w z

osta

ną o

kreś

lone

w

 wyt

yczn

ych

hory

zont

alny

ch d

otyc

zący

ch r

ealiz

acji

zasa

dy p

art-

ners

twa,

prz

ygot

owyw

anyc

h pr

zez

MIiR

. Nie

mni

ej IZ

RPO

pow

inny

wni

eż p

rom

ować

par

tner

stw

o w

 wyb

rany

ch o

bsza

rach

wsp

arci

a,

np. p

oprz

ez w

ymag

ania

okr

eśla

ne z

a po

moc

ą od

pow

iedn

ich

kryt

e-ri

ów w

ybor

u pr

ojek

tów

.

Oce

na w

spar

cia

w r

amac

h pr

ojek

tów

PO

KL,

rea

lizow

a-ny

ch w

 try

bie

konk

urso

wym

i s

yste

mow

ym

Cen

trum

Roz

woj

u Sp

ołec

zno-

-Gos

poda

rcze

go P

rzed

sięb

ior-

stw

o Sp

ołec

zne

Sp. z

 o.o

. na

zlec

enie

IZ P

O K

L, W

arsz

awa

2013

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a w

 czę

ści.

Wyt

yczn

e w

 zak

resi

e re

aliz

acji

zasa

dy p

art-

ners

twa

w la

tach

201

4–20

20 b

ędą

doty

czyć

w

spół

prac

y in

styt

ucji

ucze

stni

cząc

ych

w r

ea-

lizac

ji PO

na

lata

201

4–20

20 z

 par

tner

ami,

a w

ięc

part

ners

tw m

iędz

ysek

toro

wyc

h w

 sze

-ro

kim

roz

umie

niu.

Prz

edm

iote

m w

ytyc

znym

dzie

m.in

. wsp

ółpr

aca

part

ners

ka n

a et

apie

w

draż

ania

PO

na

lata

201

4–20

20, w

 tym

moż

-liw

ość

anga

żow

ania

par

tner

ów w

 pro

ces

iden

-ty

fikac

ji pr

ojek

tów

poz

akon

kurs

owyc

h (je

żeli

jest

to

uzas

adni

one

char

akte

rem

pro

jekt

u,

np. g

dy d

ział

ania

w r

amac

h pr

ojek

tu b

ędą

kier

owan

e do

par

tner

ów).

Prz

ewid

uje

się,

że

wyt

yczn

e w

ejdą

w ż

ycie

na

prze

łom

ie m

arca

i k

wie

tnia

201

5 r.

Pom

oc

ben

efic

jen

tom

p

rzy

rozl

icza

niu

w

nio

skó

w

Nal

eży

orga

nizo

wać

sp

otk

ania

z b

enef

icje

nta

mi,

na

któ

rych

w

 fo

rmie

pra

ktyc

znyc

h w

arsz

tató

w p

rzed

staw

iony

zos

tani

e pr

awid

łow

y sp

osób

wyp

ełni

ania

wni

oskó

w o

 pła

tnoś

ć.

Szko

len

ia p

ow

inn

y m

ieć

form

ę w

arsz

tato

(pra

ca w

 mał

ych

grup

ach,

roz

wią

zyw

anie

cas

ów –

prz

ypad

ków

, pod

awan

ie k

on-

kret

nych

prz

ykła

dów

).

Tem

atyk

a sz

kole

ń po

win

na u

wzg

lęd

nia

ć za

pyt

ania

i p

rob

lem

y zg

łasz

ane

op

ieku

no

m p

rzez

ben

efic

jen

tów

ora

z ra

nki

ng

n

ajcz

ęści

ej p

op

ełn

ian

ych

błę

w w

e w

nios

kach

o p

łatn

ość.

M

ożna

tak

że s

twor

zyć

kata

log

najc

zęśc

iej p

opeł

nian

ych

błęd

ów

i prz

ekaz

ywać

go

– w

 for

mie

pub

likac

ji –

wsz

ystk

im b

enef

icje

ntom

w

spar

cia

z ko

mpo

nent

u re

gion

alne

go P

O K

L.

W p

rzyp

adku

szk

oleń

ski

erow

anyc

h do

pra

cow

nikó

w, n

ależ

y po

prze

dzić

je b

ieżą

cą a

naliz

ą po

trze

b in

form

acyj

nych

.

Ana

liza

syst

emu

rozl

icza

nia

wni

oskó

w o

 pła

tnoś

ć sk

łada

-ny

ch w

 ram

ach

kom

pone

ntu

regi

onal

nego

Pro

gram

u O

pera

cyjn

ego

Kap

itał

Lu

dzki

w w

ojew

ództ

wie

do

lnoś

ląsk

im

Prac

owni

a Ba

dań

i Dor

adzt

wa

„Re-

Sour

ce”

Korc

zyńs

ki S

ara-

pata

sp.

j. na

zle

ceni

e U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

e-w

ództ

wa

Dol

nośl

ąski

ego,

W

rocł

aw 2

010

Oce

na s

yste

mu

zarz

ądza

nia

i wdr

ażan

ia P

O K

L 20

07–2

013

PSD

B Sp

. z o

.o. n

a zl

ecen

ie

IZ P

O K

L, W

arsz

awa

2010

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. P

robl

em z

 roz

li-cz

anie

m w

nios

ków

o p

łatn

ość

był p

robl

emem

ok

reso

wym

, zw

iąza

nym

z k

umul

acją

now

ych

zada

ń i w

ymag

ań w

 zak

resi

e ro

zlic

zani

a i k

wal

ifiko

wal

nośc

i wyd

atkó

w. Z

osta

ł on

roz-

wią

zany

w t

oku

real

izac

ji PO

KL

2007

–201

3,

jedn

akże

ze

wzg

lędu

na

fakt

, że

podo

bne

prob

lem

y m

ogą

poja

wić

się

w n

owym

okr

esie

pr

ogra

mow

ania

, wsk

azan

e je

st u

wzg

lędn

iani

e st

osow

anyc

h ro

zwią

zań

w p

rzyp

adku

poj

awie

-ni

a si

ę ta

kiej

pot

rzeb

y.

Page 44: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

43

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OBS

ZAR

REK

OM

END

AC

JAŹR

ÓD

ŁOST

AN

WD

RO

ŻEN

IA R

EKO

MEN

DA

CJI

Wsp

arci

e d

la

ucz

estn

ikó

w

pro

jekt

ów

Wsp

arci

e sz

kole

nio

we/

dyd

akty

czn

e p

ow

inn

o w

 wię

kszy

m

sto

pn

iu s

kup

iać

się

na

asp

ekci

e p

rakt

yczn

ym w

ykor

zyst

ania

pr

zeka

zyw

anej

wie

dzy

teor

etyc

znej

.

W p

roje

ktac

h s

zko

len

iow

ych

nal

eży

zwię

ksza

ć ilo

ść c

zasu

p

ośw

ięca

prz

ez w

ykła

do

wcó

w n

a p

racę

z p

oje

dyn

czym

uch

acze

m. N

ależ

y ta

kże

dąż

yć d

o p

row

adze

nia

zaj

ęć w

 mo

ż-liw

ie m

ałyc

h g

rup

ach

, co

sp

rzyj

a pr

acy

indy

wid

ualn

ej i 

wsp

ół-

prac

y po

mię

dzy

wyk

łado

wcą

a s

łuch

acze

m.

Oce

na w

pływ

u dz

iała

ń ed

ukac

yjny

ch r

ealiz

owan

ych

w r

amac

h D

ział

ania

2.3

PO

KL

na s

yste

m o

chro

ny z

dro-

wia

w P

olsc

e w

raz

z pr

óbą

okre

ślen

ia p

oten

cjal

nych

ob

szar

ów w

spar

cia

w p

rzy-

szłe

j per

spek

tyw

ie f

inan

so-

wej

, bad

anie

wyk

onan

e na

zl

ecen

ie M

Z pr

zez

IBC

Gro

up,

2012

Reko

men

dac

ja c

zęśc

iow

o w

dro

żon

a.

W r

amac

h PO

KL

wsk

azyw

ane

były

(m

.in. z

a po

moc

ą kr

yter

iów

wyb

oru

proj

ektó

w, j

ak

i w d

okum

enta

cji k

onku

rsow

ej)

zale

ceni

a dl

a be

nefic

jent

ów n

a te

mat

pra

ktyc

znyc

h as

pek-

tów

szk

oleń

fin

anso

wan

ych

z EF

S. Z

alec

enia

te

jedn

ak w

ciąż

poz

osta

ją a

ktua

lne

– zw

łasz

cza

dla

RPO

201

4–20

20. U

spra

wni

enie

m w

 tym

za

kres

ie je

st r

ówni

eż p

lano

wan

y do

rea

liza-

cji s

yste

m p

opyt

owy

finan

sow

ania

szk

oleń

. Za

kład

a si

ę, ż

e og

ólno

pols

ki R

ejes

tr U

sług

Ro

zwoj

owyc

h, k

tóry

zos

tani

e sf

inan

sow

any

w P

O W

ER, b

ędzi

e za

wie

rał e

lem

ent

ocen

y ja

kośc

i szk

olen

ia –

uw

zglę

dnia

jący

rów

nież

je

go w

ymia

r pr

akty

czny

i st

opie

ń re

aliz

acji

zakł

adan

ego

celu

szk

olen

ia.

Zam

ów

ien

ia

pu

blic

zne

W p

roce

dura

ch p

rzet

argo

wyc

h na

wyb

ór u

czel

ni r

ealiz

ując

ych

wsp

arci

e dl

a ka

dry

med

yczn

ej n

ależ

y u

nik

ać d

oko

nyw

ania

w

ybo

ru je

dyn

ie w

 op

arci

u o

 kry

teri

um

cen

y. N

ależ

y uw

zglę

d-ni

ać t

akże

inne

kry

teri

a, t

akie

jak

jako

ść ś

wia

dczo

nych

usł

ug,

baza

szk

olen

iow

a et

c. T

akie

pod

ejśc

ie, p

oleg

ając

e na

wyj

ściu

poz

a m

inim

alne

wym

ogi z

wią

zane

z k

onie

czno

ścią

uzy

skan

ia a

kred

yta-

cji –

opr

ócz

zape

wni

enia

w r

amac

h pr

ojek

tu m

ożliw

e w

ysok

iego

po

ziom

u ks

ztał

ceni

a –

będz

ie s

tym

ulow

ało

konk

uren

cję

pom

iędz

y in

styt

ucja

mi k

szta

łcąc

ymi,

a w

 kon

sekw

encj

i prz

yczy

ni s

ię d

o og

ól-

nego

wzr

ostu

poz

iom

u ks

ztał

ceni

a.

Oce

na w

pływ

u dz

iała

ń ed

ukac

yjny

ch r

ealiz

owan

ych

w r

amac

h D

ział

ania

2.3

PO

KL

na s

yste

m o

chro

ny z

dro-

wia

w P

olsc

e w

raz

z pr

óbą

okre

ślen

ia p

oten

cjal

nych

ob

szar

ów w

spar

cia

w p

rzy-

szłe

j per

spek

tyw

ie f

inan

so-

wej

, bad

anie

wyk

onan

e na

zl

ecen

ie M

Z pr

zez

IBC

Gro

up,

2012

Reko

men

dac

ja c

zęśc

iow

o w

dro

żon

a.

Usp

raw

nien

iem

w t

ym z

akre

sie

jest

m.in

. pla

-no

wan

y do

rea

lizac

ji po

pyto

wy

syst

em f

inan

-so

wan

ia s

zkol

eń. Z

akła

da s

ię, ż

e og

ólno

pols

ki

Reje

str

Usł

ug R

ozw

ojow

ych,

któ

ry z

osta

nie

sfin

anso

wan

y w

 PO

WER

, będ

zie

zaw

iera

ł el

emen

t oc

eny

jako

ści s

zkol

enia

– u

wzg

lędn

ia-

jący

rów

nież

jego

wym

iar

prak

tycz

ny i 

stop

ień

real

izac

ji za

kład

aneg

o ce

lu s

zkol

enia

.

Page 45: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

44

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

REKO

MEN

DA

CJE

HO

RYZO

NTA

LNE

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Prak

tycz

ny

wym

iar

pro

jekt

ów

zakr

esu

g

od

zen

ia

życi

a za

wo

-d

ow

ego

pry

wat

nym

W k

ole

jnej

per

spek

tyw

ie f

inan

sow

ej E

FS p

roje

kty

od

no

sząc

e si

ę d

o

kwes

tii g

od

zen

ia ż

ycia

zaw

od

ow

ego

i p

ryw

atn

ego

po

win

ny

zaw

iera

ć el

emen

ty w

dro

żen

iow

e. R

ekom

endo

wan

e je

st, a

by w

w. p

roje

kty

skła

dały

si

ę m

inim

um z

 nas

tępu

jący

ch f

az:

• an

aliz

a po

trze

b fi

rmy

w z

akre

sie

polit

yki g

odze

nia

życi

a za

wod

oweg

o z 

osob

isty

m (

lub

szer

zej p

olit

yki C

SR),

dora

dztw

o/sz

kole

nie

w z

akre

sie

moż

liwyc

h do

zas

toso

wan

ia

rozw

iąza

ń, o

prac

owan

ie p

rogr

amu/

polit

yki f

irm

owej

, ele

men

t w

droż

enio

wy)

.

Oce

na

sku

tecz

noś

ci k

am-

pan

ii in

form

acyj

no-

pro

mo-

cyjn

ej d

otyc

zące

j zas

ady

rów

noś

ci s

zan

s p

łci

EGO

s.c

. na

zlec

enie

IZ

PO K

L, W

arsz

awa

2012

Reko

men

dac

ja p

ozo

staj

e d

o w

dro

że-

nia

. Rek

omen

dacj

a zo

stał

a pr

zeka

zana

do

wyk

orzy

stan

ia p

rzez

IZ R

PO w

 ram

ach

dzia

łań

plan

owan

ych

prze

z ni

e w

 pro

jekt

ach

skie

row

anyc

h do

prz

edsi

ębio

rstw

w la

tach

20

14–2

020.

Dod

atko

wo

w r

amac

h PO

WER

pl

anow

ane

jest

wdr

ożen

ie n

arzę

dzia

wsp

ie-

rają

cego

prz

eciw

dzia

łani

e dy

skry

min

acji

ze

wzg

lędu

na

płeć

w m

iejs

cu p

racy

i w

 dos

tę-

pie

do z

atru

dnie

nia

w m

ałyc

h pr

zeds

iębi

or-

stw

ach.

Prz

y je

go o

prac

owyw

aniu

zos

taną

uw

zglę

dnio

ne m

.in. m

odel

„G

ende

r in

dex”

, pl

an r

ówno

ścio

wy,

pro

dukt

y pr

ojek

tów

inno

-w

acyj

nych

zre

aliz

owan

ych

w r

amac

h PO

KL.

Do

pas

ow

a-n

ie w

spar

cia

do

ro

dza

ju

i sto

pn

ia

nie

peł

no

-sp

raw

no

ści

ucz

estn

ikó

w

pro

jekt

ów

Inst

ytuc

je z

aang

ażow

ane

we

wdr

ażan

ie p

roje

któw

pow

inny

dąż

yć d

o p

rom

ow

ania

pro

jekt

ów

ded

yko

wan

ych

ko

nkr

etn

ym g

rup

om

osó

b

nie

peł

no

spra

wn

ych

, bio

rąc

po

d u

wag

ę st

op

ień

i ro

dza

j nie

peł

no

-sp

raw

no

ści.

Zdef

inio

wan

ie g

rupy

doc

elow

ej je

st p

ierw

szym

kro

kiem

do

okre

ślen

ia n

ajba

rdzi

ej a

dekw

atny

ch f

orm

wsp

arci

a sk

iero

wan

ych

do o

sób

niep

ełno

spra

wny

ch.

Oso

by n

iepe

łnos

praw

ne r

óżni

ą si

ę ro

dzaj

em i 

stop

niem

nie

pełn

ospr

aw-

nośc

i ora

z zw

iąza

nym

i i w

ynik

ając

ymi z

 teg

o po

trze

bam

i i o

czek

iwan

iam

i. D

la o

sób

ze s

zcze

góln

ymi i

 bar

dzie

j sko

mpl

ikow

anym

i rod

zaja

mi n

iepe

łno-

spra

wno

ści,

np. s

enso

rycz

ną n

arzą

dów

wzr

oku

lub

słuc

hu, p

ost

ulu

je s

org

aniz

ację

pro

jekt

ów

ded

yko

wan

ych

tym

oso

bo

m w

 sp

osó

b c

elo

wy.

Bada

nie

adek

wat

nośc

i i e

fekt

ywno

ści r

ealiz

owan

ego

wsp

arci

a w

 ram

ach

Podd

zia-

łani

a 1.

3.6

oraz

w k

ompo

-ne

ncie

reg

iona

lnym

PO

KL

w k

onte

kści

e po

trze

b os

ób

niep

ełno

spra

wny

ch

Col

lect

Con

sult

ing

Sp. z

 o.o

. na

zle

ceni

e M

PiPS

, War

szaw

a 20

13

Oce

na w

spar

cia

kier

owan

ego

do o

sób

niep

ełno

spra

wny

ch

w r

amac

h ko

mpo

nent

u re

gio-

naln

ego

PO K

L w

 Woj

ewód

z-tw

ie M

azow

ieck

im

Cen

trum

Dor

adzt

wa

Stra

-te

gicz

nego

s.c

. na

zlec

enie

U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

W

ojew

ództ

wa

Maz

owie

-ck

iego

, War

szaw

a 20

13

Reko

men

dac

ja c

zęśc

iow

o w

dro

żon

a.

W z

wią

zku

z ty

m, ż

e pr

omow

anie

rów

nośc

i sz

ans

i prz

eciw

dzia

łani

e dy

skry

min

acji

osób

ni

epeł

nosp

raw

nych

jest

dzi

ałan

iem

o c

ha-

rakt

erze

hor

yzon

taln

ym, s

zcze

góln

ie m

ocno

ak

cent

owan

ym w

 now

ych

regu

lacj

ach

wsp

ólno

tow

ych,

Min

iste

rstw

o In

fras

truk

tury

i R

ozw

oju

przy

goto

wał

o pr

ojek

t W

ytyc

znyc

h w

 zak

resi

e re

aliz

acji

zasa

dy r

ówno

ści s

zans

i n

iedy

skry

min

acji,

w t

ym d

ostę

pnoś

ci d

la

osób

z n

iepe

łnos

praw

nośc

iam

i ora

z za

sady

wno

ści s

zans

kob

iet

i męż

czyz

n w

 ram

ach

fund

uszy

uni

jnyc

h na

lata

201

4–20

20.

W ic

h tr

eści

wsz

ystk

ie p

rogr

amy

oper

acyj

ne

zost

ały

zobo

wią

zane

do

prze

strz

egan

ia

kwes

tii r

ówno

ści s

zans

osó

b ni

epeł

no-

spra

wny

ch n

a w

szys

tkic

h et

apac

h re

aliz

acji

prog

ram

ów –

w t

ym n

a et

apie

rek

ruta

cji d

o pr

ojek

tów

. Pod

kreś

lono

, że

proj

ekty

mus

być

dopa

sow

ane

pod

kąte

m d

ostę

pnoś

ci

i mer

ytor

yczn

ego

zakr

esu

do p

otrz

eb O

N.

Stąd

wdr

ożen

ie t

reśc

i wyt

yczn

ych

będz

ie

stan

owić

wyp

ełni

enie

dys

pozy

cji n

inie

jsze

j re

kom

enda

cji.

Page 46: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

45

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Kie

run

ki

wsp

arci

a d

la n

ow

ej

per

spek

tyw

y w

e o

bsz

arze

p

olit

yki

zdro

wo

tnej

Prio

ryte

tow

e ob

szar

y w

spar

cia

w p

rzys

złej

per

spek

tyw

ie f

inan

sow

ej:

• pr

ojek

ty w

zmac

nia

jące

sys

tem

op

ieki

nad

oso

bam

i ch

ory

mi n

a ch

oro

by

ukł

adu

krą

żen

ia, n

ow

otw

ory

, ch

oro

by

met

abo

liczn

e (c

ukr

zyca

, oty

łość

, mo

czn

ica)

, prz

ewle

kłe

sch

orz

enia

płu

c,

reh

abili

tacj

a p

o e

piz

od

ach

nie

do

krw

ien

nyc

h s

erca

i u

dar

ach

m

ózg

ow

ych

, a t

akże

ura

zy, z

atru

cia,

ch

oro

by

psy

chic

zne.

real

izac

ja p

roje

któw

w z

akre

sie

org

aniz

ow

ania

dzi

enn

ej o

pie

ki n

ad

oso

bam

i sta

rszy

mi o

raz

rozw

ój is

tnie

jący

ch f

orm

inst

ytuc

jona

lnej

op

ieki

.•

real

izac

ja p

roje

któw

na

rzec

z o

pie

ki p

ren

atal

nej

ora

z n

ad m

atką

i d

ziec

kiem

.•

finan

sow

anie

pro

gram

ów w

yrów

naw

czyc

h (k

tóre

pol

egał

by n

a zw

ięks

zan

iu f

inan

sow

ania

wyb

ran

ych

pro

ced

ur

med

yczn

ych

na

tzw

. ter

enac

h d

efaw

ory

zow

anyc

h –

np.

ter

eny

wie

jski

e et

c).

• pr

ojek

ty p

rzyc

zyni

ając

e si

ę do

og

ran

icza

nia

zd

row

otn

ych

czy

nn

ikó

w

ryzy

ka w

 ko

nkr

etn

ych

zak

ład

ach

pra

cy, w

 któ

rych

iden

tyfik

owan

e są

cz

ynni

ki r

yzyk

a.•

po

pra

świa

do

mo

ści z

dro

wo

tnej

sp

ołe

czeń

stw

a o

raz

wyk

ryw

aln

ośc

i ch

oró

b n

egat

ywni

e w

pływ

ając

ych

na z

asob

y ry

nku

prac

y (p

rofil

akty

ka z

drow

otna

), w

 tym

kon

iecz

ne je

st p

row

adze

nie

rz

etel

nej

oce

ny

sku

tecz

no

ści r

ealiz

ow

anyc

h p

roje

któ

w o

raz

anal

iza

wyn

ików

tej

oce

ny w

 cel

u st

ałej

pop

raw

y re

aliz

owan

ych

prog

ram

ów

prof

ilakt

yczn

ych,

a t

akże

wyp

rom

owan

ie n

ajle

pszy

ch p

rakt

yk.

• zw

ięks

zan

ie e

fekt

ywn

ośc

i zar

ząd

zan

ia s

yste

mem

och

ron

y zd

row

ia.

• ro

zwó

j bia

łych

mie

jsc

pra

cy (

eduk

acja

prz

ed-

i pod

yplo

mow

a)•

pilo

tażo

we

two

rzen

ie i 

fun

kcjo

no

wan

ie t

zw. c

ance

r u

nit

s, c

zyli

konc

entr

owan

ie o

piek

i nad

cho

rym

i na

raka

w d

edyk

owan

ych,

w

ielo

spec

jalis

tycz

nych

zes

poła

ch.

• fu

nd

ow

ane

staż

e kr

ajo

we.

• p

rog

ram

y st

ypen

dia

lne

dla

nau

kow

ców

(np.

pop

rzez

wsp

iera

nie

proj

ektó

w p

rzyc

zyni

ając

ych

się

do p

oszu

kiw

ania

i te

stow

ania

now

ych

met

od z

apob

iega

nia

i wcz

esne

go w

ykry

wan

ia c

horó

b bę

dący

ch is

totn

ą pr

zycz

yną

deza

ktyw

acji

zaw

odow

ej.

• sz

kole

nia

dot

yczą

ce o

bsłu

gi f

inan

sow

ej p

odm

iotó

w le

czni

czyc

h,

rozl

icza

nia

i kon

trak

tow

ania

św

iadc

zeń

z N

FZ, b

udże

tow

ania

w

 pod

mio

tach

lecz

nicz

ych.

• sz

kole

nia

dot

yczą

ce k

wes

tii p

raw

nych

, kom

unik

acji

z pa

cjen

tem

, ra

dzen

ia s

obie

z t

rudn

ym p

acje

ntem

i od

pow

iedz

ialn

ości

zaw

odow

ej.

• sz

kole

nia

języ

kow

e.

Oce

na w

pływ

u dz

iała

ń ed

ukac

yjny

ch r

ealiz

owan

ych

w r

amac

h D

ział

ania

2.3

PO

KL

na s

yste

m o

chro

ny z

drow

ia

w P

olsc

e w

raz

z pr

óbą

okre

-śl

enia

pot

encj

alny

ch o

bsza

-ró

w w

spar

cia

w p

rzys

złej

pe

rspe

ktyw

ie f

inan

sow

ej,

bada

nie

wyk

onan

e na

zle

ce-

nie

MZ

prze

z IB

C G

roup

, 201

2

Oce

na s

kute

czno

ści w

ybra

-ny

ch p

rogr

amów

pro

fila

ktyc

z-ny

ch w

 ram

ach

Podd

ział

ania

2.

3.1

PO K

L, b

adan

ie w

yko-

nane

na

zlec

enie

MZ

prze

z W

YG P

SDB,

201

2

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. O

bsza

r w

spar

cia

polit

yki z

drow

otne

j jes

t ob

szar

em w

spół

-dz

ielo

nym

prz

ez r

óżne

pro

gram

y op

erac

yjne

. Z 

EFS

finan

sow

ane

będą

m.in

. pro

gram

y pr

ofila

ktyk

i zdr

owot

nej (

w z

akła

dach

pra

cy)

oraz

akt

ywno

ści z

drow

otne

j dla

osó

b pr

acu-

jący

ch, o

sób

po 5

0 r.ż

. (w

 cel

u ut

rzym

ania

ic

h w

 akt

ywno

ści z

awod

owej

), p

rogr

amy

popr

awia

jące

zar

ządz

anie

inst

ytuc

jam

i sł

użby

zdr

owia

, roz

wija

jące

mie

jsca

pra

cy

dla

piel

ęgni

arek

, lek

arzy

i in

nego

per

so-

nelu

med

yczn

ego,

now

e ki

erun

ki s

tudi

ów

med

yczn

ych

itp.

Dzi

ałan

ia t

e zo

stał

y w

ska-

zane

do

real

izac

ji w

e pr

ogra

mie

PO

WER

na

lata

201

4–20

20.

Page 47: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

46

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

REKO

MEN

DA

CJE

DO

TYC

ZĄC

E O

BSZA

RU Z

ATR

UD

NIE

NIA

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Ryn

ek p

racy

– 

wsp

arci

e d

la in

styt

ucj

i – 

dia

gn

ozo

wan

ie

po

trze

b

W p

roce

sie

podn

osze

nia

kwal

ifika

cji p

raco

wni

ków

in

styt

ucji

rynk

u pr

acy

i ins

tytu

cji p

omoc

y sp

ołec

znej

n

ależ

y w

 wię

kszy

m s

top

niu

uw

zglę

dn

iać

spec

yfic

zne

po

trze

by

inst

ytu

cji.

Potr

zeby

dia

gnoz

owan

e w

 tym

za

kres

ie w

śród

pra

cow

nikó

w p

owin

ny b

yć w

eryf

iko

-w

ane

po

d k

ątem

zg

od

no

ści z

 kie

run

kiem

ro

zwo

ju

wsp

iera

nej

inst

ytu

cji.

Urz

ędo

m p

racy

po

trze

bn

a je

st s

tab

iliza

cja,

jeśl

i cho

-dz

i o k

ieru

nek

zmia

n. W

 pie

rwsz

ej k

olej

nośc

i kad

ra k

ie-

row

nicz

a ur

zędó

w, a

 w ś

lad

za n

ią w

szys

cy p

raco

wni

cy

potr

zebu

ją m

ieć

pocz

ucie

, że

wyp

raco

wan

e pr

zez

nich

ni

ekie

dy a

uten

tycz

nie

now

ator

skie

roz

wią

zani

a i m

odel

e ni

e bę

dą m

usia

ły z

 dni

a na

dzi

eń z

osta

ć za

rzuc

one

i zas

tąpi

one

czym

ś in

nym

.

Met

aew

alua

cja

proj

ektó

w

syst

emow

ych

real

izo-

wan

ych

w D

ział

aniu

7.1

Pr

ogra

mu

Ope

racy

jneg

o K

apit

ał L

udzk

i, D

epar

tam

ent

Zarz

ądza

nia

Euro

pejs

kim

Fu

ndus

zem

Spo

łecz

nym

, M

RR, W

arsz

awa

2011

Cen

tra

Akt

ywiz

acji

Zaw

odo-

wej

. Pie

rwsz

e do

świa

dcze

-ni

a, P

SDB,

War

szaw

a 20

12

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. M

inis

ters

two

Infr

astr

uk-

tury

i Ro

zwoj

u w

ysto

sow

ało

ofic

jaln

e pi

smo,

w k

tóry

m

zobo

wią

zało

IP P

O K

L do

prz

ekaz

ania

czł

onko

m K

omis

ji O

ceny

Pro

jekt

ów, i

nstr

ukcj

i, w

 któ

rej z

nala

zły

się

zapi

sy

doty

cząc

e zw

raca

nia

uwag

i i o

dpow

iedn

iego

pun

kto-

wan

ia d

ekla

racj

i wni

osko

daw

ców

, dot

yczą

cych

bad

ania

po

trze

b po

szcz

egól

nych

gru

p do

celo

wyc

h ob

ejm

owan

ych

wsp

arci

em w

 ram

ach

proj

ektu

(za

rów

no in

styt

ucji,

jak

i ich

pr

acow

nikó

w).

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. Z

alec

enie

zos

tało

uw

zglę

d-ni

one

w r

amac

h no

wel

izac

ji us

taw

y z 

dnia

20

kwie

tnia

20

04 r.

o p

rom

ocji

zatr

udni

enia

i in

styt

ucja

ch r

ynku

pra

cy

(DzU

z 2

013

r. po

z. 6

74, z

 póź

n. z

m.)

ora

z W

ytyc

znyc

h M

inis

tra

Infr

astr

uktu

ry i 

Rozw

oju

w z

akre

sie

real

izac

ji pr

ojek

tów

fin

anso

wan

ych

ze ś

rodk

ów F

undu

szu

Prac

y w

 ram

ach

prog

ram

ów o

pera

cyjn

ych

wsp

ółfi

nans

owan

ych

z Eu

rope

jski

ego

Fund

uszu

Spo

łecz

nego

na

lata

201

4–20

20.

Page 48: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

47

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Naj

tru

dn

iejs

ze

gru

py

do

celo

we

Koni

eczn

e je

st z

wię

ksze

nie

ud

ział

u g

rup

w s

zcze

l-n

ej s

ytu

acji

na

ryn

ku p

racy

(w

 szc

zeg

óln

ośc

i osó

b

z n

iższ

ym w

yksz

tałc

enie

m, b

ez k

wal

ifik

acji

zaw

od

o-

wyc

h, o

sób

w w

ieku

50+

ora

z d

ług

otr

wal

e b

ezro

-b

otn

ych

) w

 pro

jekt

ach

real

izow

anyc

h z 

wyk

orzy

stan

iem

EF

S.

Ud

ziel

ane

wsp

arci

e p

ow

inn

o b

rać

po

d u

wag

ę zd

iag

no

zow

aną

rela

tyw

nie

niż

szą

trw

ało

ść z

atru

d-

nie

nia

ko

bie

t, o

sób

sta

rszy

ch i 

naj

mło

dsz

ych

(d

o 2

4 la

t) u

czes

tnik

ów

pro

jekt

ów

. Pod

ejm

owan

e dz

iała

nia

będą

wym

agał

y zw

ięks

zen

ia a

dek

wat

no

ści w

spar

cia

dla

kobi

et, o

sób

niep

ełno

spra

wny

ch o

raz

najm

łod-

szyc

h i n

ajst

arsz

ych

osób

w p

roje

ktac

h PO

KL,

a t

akże

w

pro

wad

zen

ia d

o p

rog

ram

u s

zko

leń

dla

tyc

h g

rup

ro

zwija

nia

„m

iękk

ich

” u

mie

jętn

ośc

i, sp

rzyj

ając

ych

u

trzy

man

iu s

ię n

a ry

nku

pra

cy (

np. u

mie

jętn

ości

inte

r-pe

rson

alne

, mot

ywac

ji do

ksz

tałc

enia

ust

awic

zneg

o).

Oce

na ja

kośc

i pro

jekt

ów

syst

emow

ych

real

izow

anyc

h w

 ram

ach

Podd

ział

ania

6.1

.3

PO K

L, G

HK,

War

szaw

a 20

11

Bada

nie

osią

gnię

tych

war

-to

ści w

skaź

nikó

w r

ezul

tatu

ko

mpo

nent

u re

gion

alne

go

PO K

L. R

apor

t ko

ńcow

y z 

III

etap

u ew

alua

cji,

PAG

Uni

-co

nsul

t, W

arsz

awa

2011

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. W

 pro

jekt

ach

poza

konk

urso

-w

ych

real

izow

anyc

h pr

zez

PUP

zost

ał z

wię

kszo

ny u

dzia

ł os

ób d

ługo

trw

ale

bezr

obot

nych

, osó

b po

wyż

ej 5

0. r

oku

życi

a, o

sób

bez

kwal

ifika

cji z

awod

owyc

h lu

b be

z w

yksz

tał-

ceni

a śr

edni

ego.

Pon

adto

opi

ekun

owie

pro

jekt

ów z

 IP/IP

2 PO

KL

zwra

cali

uwag

ę ko

ordy

nato

rom

pro

jekt

ów s

yste

mo-

wyc

h PU

P, a

by o

soby

z n

iski

m w

yksz

tałc

enie

m i 

bez

kwal

i-fik

acji

zaw

odow

ych

zost

ały

otoc

zone

szc

zegó

lną

opie

ką z

e st

rony

dor

adcó

w z

awod

owyc

h, k

tóry

ch g

łów

nym

zad

a-ni

em o

bok

iden

tyfik

acji

pred

yspo

zycj

i ora

z po

trze

b sz

kole

-ni

owyc

h są

dzi

ałan

ia w

spie

rają

ce m

otyw

ację

klie

ntów

PU

P do

zm

iany

ich

sytu

acji

na r

ynku

pra

cy. J

edno

cześ

nie

dals

ze

wsp

arci

e uk

ieru

nkow

ane

na o

soby

mło

de (

w s

zcze

góln

ości

tz

w. N

EETs

) zo

stał

o pr

zew

idzi

ane

w P

O W

ER w

 ram

ach

inic

jaty

wy

YEI.

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. IZ

PO

KL

w s

woi

ch Z

alec

enia

ch

dla

Inst

ytuc

ji Po

śred

nicz

ącyc

h w

 zak

resi

e fo

rmuł

owan

ia

i sto

sow

ania

szc

zegó

łow

ych

kryt

erió

w w

ybor

u pr

ojek

tów

co

rocz

nie

reko

men

dow

ało

dost

osow

anie

wsp

arci

a do

sp

ecyf

iczn

ych

potr

zeb

grup

doc

elow

ych.

Z „

Bada

nia

sku-

tecz

nośc

i wsp

arci

a re

aliz

owan

ego

w r

amac

h ko

mpo

nent

u re

gion

alne

go P

O K

L 20

07–2

013”

wyn

ika,

że

są t

o ni

edor

e-pr

ezen

tow

ane

grup

y. R

ekom

enda

cje

z ba

dani

a, m

ając

e na

ce

lu ic

h w

ięks

zą a

ktyw

izac

ję p

rzek

azan

e zo

stał

y do

IZ R

PO

2014

–202

0, c

elem

wdr

ożen

ia w

 ram

ach

now

ych

prog

ra-

mów

. Pon

adto

, MIR

(IZ

PO

WER

) pr

owad

zi o

becn

ie p

race

na

d pr

zygo

tow

anie

m „

Wyt

yczn

ych

w z

akre

sie

real

izac

ji ho

ryzo

ntal

nej z

asad

y ró

wno

ści s

zans

kob

iet

i męż

czyz

n or

az n

iedy

skry

min

acji

ze w

zglę

du n

a pł

eć, r

asę

lub

poch

o-dz

enie

etn

iczn

e, r

elig

ię lu

b św

iato

pogl

ąd, n

iepe

łnos

praw

-no

ść, w

iek

lub

orie

ntac

ję s

eksu

alną

” w

 ram

ach

fund

uszy

un

ijnyc

h 20

14–2

020”

. Cel

em m

a by

ć zw

róce

nie

wię

ksze

j uw

agi n

a re

aliz

ację

wsp

arci

a sk

iero

wan

ego

do g

rup

znaj

-du

jący

ch s

ię w

 szc

zegó

lnej

syt

uacj

i na

rynk

u pr

acy

– w

 tym

w

 szc

zegó

lnoś

ci d

o ko

biet

i os

ób n

iepe

łnos

praw

nych

.

Page 49: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

48

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Kom

ple

kso

wo

ść

i ad

ekw

atn

ość

w

spar

cia

Koni

eczn

e je

st s

toso

wan

ie w

spar

cia

kom

ple

kso

weg

o

i jed

no

cześ

nie

zin

dyw

idu

aliz

ow

aneg

o, z

apro

jekt

owa-

nego

w o

dnie

sien

iu d

o po

trze

b, m

ożliw

ości

i oc

zeki

-w

ań k

onkr

etne

go u

czes

tnik

a, z

 uw

zglę

dnie

niem

osó

b za

leżn

ych,

będ

ącyc

h po

d op

ieką

ucz

estn

ika

proj

ektu

. D

op

aso

wan

ie u

słu

g p

ow

inn

o w

ynik

ać z

 dia

gn

ozy

p

red

ysp

ozy

cji z

awo

do

wyc

h, p

rzep

row

adzo

nej

prz

ez

do

rad

cę z

awo

do

weg

o.

Met

aew

alua

cja

proj

ektó

w

syst

emow

ych

real

izo-

wan

ych

w D

ział

aniu

7.1

Pr

ogra

mu

Ope

racy

jneg

o K

apit

ał L

udzk

i, D

epar

tam

ent

Zarz

ądza

nia

Euro

pejs

kim

Fu

ndus

zem

Spo

łecz

nym

, M

RR, W

arsz

awa,

2011

r.

Oce

na ja

kośc

i pro

jekt

ów

syst

emow

ych

real

izow

anyc

h w

 ram

ach

Podd

ział

ania

6.1

.3

PO K

L, G

HK,

War

szaw

a 20

11

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. J

uż w

 Pla

nach

Dzi

ałan

ia d

la

PO K

L na

lata

201

2, 2

013,

201

4 w

prow

adzo

no w

ymag

ane

kryt

eria

dos

tępu

i st

rate

gicz

ne –

dla

Pri

oryt

etu

VI i

 VII.

W

 odn

iesi

eniu

do

lat

2014

–202

0 pr

zedm

ioto

we

reko

men

-da

cje

zost

ały

uwzg

lędn

ione

w t

reśc

i pro

jekt

ów w

ytyc

znyc

h sk

iero

wan

ych

do w

szys

tkic

h RP

O i 

PO W

ER, t

j. w

ytyc

znyc

h w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć z

 udz

iałe

m ś

rodk

ów

Euro

pejs

kieg

o Fu

ndus

zu S

połe

czne

go w

 obs

zarz

e pr

zy-

stos

owan

ia p

rzed

sięb

iors

tw i 

prac

owni

ków

do

zmia

n na

la

ta 2

014–

2020

ora

z W

ytyc

znyc

h M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć w

 obs

zarz

e w

łącz

enia

spo

łecz

nego

i zw

al-

czan

ia u

bóst

wa

z w

ykor

zyst

anie

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fu

ndus

zu S

połe

czne

go i 

Euro

pejs

kieg

o Fu

ndus

zu R

ozw

oju

Regi

onal

nego

na

lata

201

4–20

20 w

ytyc

znyc

h M

IR d

otyc

zą-

cych

cel

ów t

emat

yczn

ych

8 i 9

.

Cza

s n

a d

ereg

ula

cję

Nie

zbęd

na

jest

der

egu

lacj

a p

rzep

isó

w d

oty

cząc

ych

p

olit

yki s

po

łecz

nej

, w t

ym s

zcze

lnie

zat

rud

nie

-n

ia. D

ereg

ulac

ja p

owin

na d

otyc

zyć

prze

de w

szys

tkim

od

ejśc

ia o

d p

recy

zyjn

ego

wsk

azyw

ania

ad

resa

tów

p

osz

czeg

óln

ych

usł

ug

i in

stru

men

tów

ryn

ku p

racy

, sz

czeg

óło

weg

o o

pis

u z

asad

wyk

orz

ysta

nia

po

szcz

e-g

óln

ych

inst

rum

entó

w. Z

decy

dow

anie

wię

kszy

zak

res

decy

zji d

otyc

zący

wyk

orzy

stan

ia p

oszc

zegó

lnyc

h na

rzę-

dzi p

owin

ien

być

pozo

staw

iony

pra

cow

niko

m lo

kaln

ych

inst

ytuc

ji ry

nku

prac

y.

Oce

na b

arie

r i l

uk p

raw

nych

w

 kon

tekś

cie

efek

tyw

nej

real

izac

ji w

spar

cia

w r

amac

h Eu

rope

jski

ego

Fund

u-sz

u Sp

ołec

zneg

o, C

offe

y In

tern

atio

nal D

evel

opm

ent,

W

arsz

awa

2012

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 zno

wel

izow

a-ne

j ust

awie

o p

rom

ocji

zatr

udni

enia

i in

styt

ucja

ch r

ynku

pr

acy

wpr

owad

zone

zos

tały

prz

epis

y ue

last

yczn

iają

ce

spos

ób a

dres

owan

ia f

orm

pom

ocy

ofer

owan

ych

osob

om

bezr

obot

nym

i po

szuk

ując

ym p

racy

. Akt

ualn

ie t

rwaj

ą pr

ace

uzgo

dnie

niow

e pr

ojek

tu u

staw

y o 

zmia

nie

usta

wy

o po

moc

y sp

ołec

znej

ora

z ni

ektó

rych

inny

ch u

staw

. Rad

a M

inis

trów

pod

jęła

uch

wał

ę w

 spr

awie

prz

yjęc

ia p

rogr

amu

pod

nazw

ą „K

rajo

wy

Prog

ram

Prz

eciw

dzia

łani

a U

bóst

wu

i Wyk

lucz

eniu

Spo

łecz

nem

u 20

20. N

owy

wym

iar

akty

w-

nej i

nteg

racj

i”, p

rzed

łożo

ną p

rzez

Min

istr

a Pr

acy

i Pol

ityk

i Sp

ołec

znej

.

Page 50: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

49

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

REKO

MEN

DA

CJE

DO

TYC

ZĄC

E O

BSZA

RU E

DU

KA

CJI

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Zwię

ksze

nie

jako

ści

kszt

ałce

nia

Bior

ąc p

od u

wag

ę zn

aczn

e zr

óżni

cow

anie

pol

skie

j ed

ukac

ji po

d w

zglę

dem

jako

ści n

aucz

ania

ora

z je

j duż

ą se

lekt

ywno

ść, n

iezb

ędne

jest

wp

row

adze

nie

dzi

ałań

sy

stem

ow

ych

, uki

eru

nko

wan

ych

na

wsp

arci

e sz

kół

i nau

czyc

ieli

w o

siąg

aniu

lep

szyc

h e

fekt

ów

ksz

tałc

e-n

ia, w

 tym

rów

nież

w p

racy

z u

czni

ami o

 spe

cjal

nych

po

trze

bach

edu

kacy

jnyc

h, a

 tak

że z

 ucz

niam

i zdo

lnym

i.

Dia

gnoz

a Sp

ołec

zno-

Ekon

o-m

iczn

a na

pot

rzeb

y kr

ajo-

weg

o pr

ogra

mu

oper

acyj

-ne

go w

spół

fina

nsow

aneg

o ze

śro

dków

EFS

w la

tach

20

14–2

020,

Inst

ytut

Wie

dzy

i Inn

owac

ji, W

arsz

awa

2013

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. W

spar

cie

w t

ym z

akre

sie

skie

-ro

wan

e do

nau

czyc

ieli

zost

ało

zapl

anow

ane

w r

amac

h ce

lu t

emat

yczn

ego

10 i 

opis

ane

w P

O W

ER, a

 zas

ady

jego

ud

ziel

ania

w p

roje

kcie

Wyt

yczn

ych

MIiR

w z

akre

sie

rea-

lizac

ji pr

zeds

ięw

zięć

z u

dzia

łem

śro

dków

Eur

opej

skie

go

Fund

uszu

Spo

łecz

nego

w o

bsza

rze

eduk

acji

na la

ta

2014

–202

0. W

 PO

WER

pod

kreś

la s

ię, ż

e dl

a os

iągn

ięci

a ce

lów

Str

ateg

ii Eu

ropa

202

0 w

 obs

zarz

e ed

ukac

ji sz

cze-

góln

ie is

totn

e je

st z

wię

ksze

nie

wyk

orzy

stan

ia p

rzez

szk

oły

i pla

ców

ki e

duka

cyjn

e in

now

acyj

nych

met

od w

spie

rają

-cy

ch p

roce

s na

ucza

nia.

Wyt

yczn

e z 

kole

i wsk

azuj

ą, ż

e IZ

RP

O z

apew

nia,

że

wsp

arci

e na

rze

cz d

osko

nale

nia

umie

-ję

tnoś

ci i 

kom

pete

ncji

zaw

odow

ych

nauc

zyci

eli w

 zak

re-

sie

stos

owan

ia m

etod

ora

z fo

rm o

rgan

izac

yjny

ch s

przy

ja-

jący

ch k

szta

łtow

aniu

i ro

zwija

niu

u uc

znió

w k

ompe

tenc

ji kl

uczo

wyc

h ni

ezbę

dnyc

h na

ryn

ku p

racy

ora

z w

łaśc

iwyc

h po

staw

/um

ieję

tnoś

ci. P

onad

to, w

ytyc

zne

wsk

azuj

ą, ż

e w

 tra

kcie

otr

zym

ywan

ia s

type

ndiu

m u

czeń

–sty

pend

ysta

po

dleg

a op

iece

dyd

akty

czne

j nau

czyc

iela

, ped

agog

a sz

koln

ego

albo

dor

adcy

zaw

odow

ego

zatr

udni

oneg

o w

 szk

ole

uczn

ia.

Page 51: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

50

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Świa

do

ma

ście

żka

wyb

oru

kar

iery

Reko

men

duje

się

wzm

ocn

ien

ie s

yste

mu

do

rad

ztw

a za

wo

do

weg

o w

 gim

naz

jach

i sz

koła

ch p

on

adg

im-

naz

jaln

ych

– t

ak, a

by d

ecyz

je e

duka

cyjn

e by

ły w

 jak

najw

ięks

zym

sto

pniu

opa

rte

na w

łaśc

iwym

roz

pozn

aniu

w

łasn

ych

pred

yspo

zycj

i i z

aint

eres

owań

w k

onte

kści

e w

iedz

y o 

pers

pekt

ywac

h za

wod

owyc

h zw

iąza

nych

z r

óż-

nym

i ści

eżka

mi k

szta

łcen

ia.

Oce

na ja

kośc

i i s

kute

czno

ści

wsp

arci

a ki

erun

ków

zam

a-w

iany

ch w

 ram

ach

Podd

zia-

łani

a 4.

1.2

PO K

L”, P

SDB,

W

arsz

awa

2012

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. W

spar

cie

w t

ym z

akre

sie

skie

-ro

wan

e do

nau

czyc

ieli

zost

ało

zapl

anow

ane

w r

amac

h ce

lu t

emat

yczn

ego

10 i 

opis

ane

w P

O W

ER, k

tóry

w

skaz

uje

jako

jede

n z 

pods

taw

owyc

h ki

erun

ków

wsp

ar-

cia

z EF

S dl

a os

iągn

ięci

a ce

lów

Str

ateg

ii Eu

ropa

202

0 w

 obs

zarz

e ed

ukac

ji le

psze

prz

ygot

owan

ie u

czni

ów d

o pr

zysz

łego

zat

rudn

ieni

a. D

ział

ania

w t

ym o

bsza

rze

będą

ob

ejm

ował

y m

.in. p

rzyg

otow

anie

szk

ół d

o św

iadc

zeni

a us

ług

ułat

wia

jący

ch u

czni

om w

ybór

odp

owie

dnie

j ści

eżki

za

wod

owej

. Ze

środ

ków

EFS

fin

anso

wan

e bę

dą d

ział

ania

do

tycz

ące

mod

erni

zacj

i sys

tem

u do

radz

twa

eduk

acyj

no-

-zaw

odow

ego

prow

adzo

nego

w s

zkoł

ach.

Zasa

dy u

dzie

lani

a w

spar

cia

z EF

S w

 obs

zarz

e ed

ukac

ji zo

stał

y do

prec

yzow

ane

w p

roje

kcie

Wyt

yczn

ych

Min

istr

a In

fras

truk

tury

i Ro

zwoj

u w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

-w

zięć

z u

dzia

łem

śro

dków

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Spo-

łecz

nego

w o

bsza

rze

eduk

acji

na la

ta 2

014–

2020

. Zgo

d-ni

e w

 ww

. dok

umen

tem

, zak

res

wsp

arci

a ud

ziel

aneg

o w

 ram

ach

RPO

na

rzec

z po

dnos

zeni

a um

ieję

tnoś

ci o

raz

uzys

kiw

ania

kw

alifi

kacj

i zaw

odow

ych

prze

z uc

znió

w i 

słu-

chac

zy s

zkół

lub

plac

ówek

sys

tem

u oś

wia

ty p

row

adzą

-cy

ch k

szta

łcen

ie z

awod

owe

lub

ogól

ne o

raz

ucze

stni

ków

po

zasz

koln

ych

form

ksz

tałc

enia

zaw

odow

ego

obej

mo-

wać

będ

zie

m.in

. dor

adzt

wo

eduk

acyj

no-z

awod

owe.

Ww

. w

ytyc

zne

opis

ują

szcz

egół

owo

zasa

dy r

ealiz

acji

wsp

arci

a do

tycz

ąceg

o ro

zwoj

u do

radz

twa

eduk

acyj

no-z

awod

o-w

ego,

wsp

ółfin

anso

wan

ego

z EF

S w

 ram

ach

RPO

.

Page 52: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

51

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Wię

cej d

ob

rych

p

rzed

szko

liIs

totn

ym w

yzw

anie

m je

st r

ówni

eż r

ozw

ój w

ysok

iej j

akoś

ci

i dos

tępn

ej e

duka

cji p

rzed

szko

lnej

. Upo

wsz

echn

ieni

e ed

ukac

ji pr

zeds

zkol

nej p

owin

no b

yć p

rzed

e w

szys

t-ki

m z

adan

iem

rzą

du. N

iezb

ędne

jest

w t

ym z

akre

sie

wpr

owad

zeni

e:

• d

ota

cji c

elo

wej

na

edu

kacj

ę p

rzed

szko

lną

uwzg

lędn

iają

cą p

otrz

eby

nie

tylk

o dz

ieci

5–6

-letn

ich,

al

e ta

kże

3 i 4

-letn

ich;

• re

aliz

acja

pro

jekt

ów

zw

iąza

nyc

h z

 po

dw

yższ

anie

m

jako

ści e

du

kacj

i prz

edsz

koln

ej (

rów

nież

po

prze

z w

spar

cie

dla

nauc

zyci

eli w

ycho

wan

ia

prze

dszk

olne

go);

• u

po

wsz

ech

nie

nie

ed

uka

cji n

a o

bsz

arac

h

o s

pec

yfic

znyc

h p

otr

zeb

ach

(bar

dzo

mał

e m

iejs

cow

ości

wie

jski

e);

• p

roje

któ

w p

ilota

żow

ych

, tes

tują

cych

no

we

rozw

iąza

nia

, np.

dot

yczą

cych

spe

cyfic

znyc

h fo

rm

eduk

acji,

np.

„w

ędru

jący

nau

czyc

iele

”.

Oce

na o

środ

ków

wyc

ho-

wan

ia p

rzed

szko

lneg

o,

utw

orzo

nych

lub

wsp

arty

ch

ze ś

rodk

ów f

inan

sow

ych

EFS,

w r

amac

h Po

ddzi

ałan

ia

9.1.

1 PO

KL,

Ośr

odek

Ew

alu-

acji,

War

szaw

a 20

12

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 ram

ach

Pod-

dzia

łani

a 9.

1.1

PO K

L uk

ieru

nkow

ano

wsp

arci

e z 

EFS

na o

bsza

ry o

 naj

wyż

szym

zap

otrz

ebow

aniu

i po

tenc

jale

w

 zak

resi

e ed

ukac

ji pr

zeds

zkol

nej t

ym z

akre

sie.

Dzi

ałan

ia

w t

ym o

bsza

rze

będą

kon

tynu

owan

e w

 ram

ach

wsz

yst-

kich

RPO

201

4–20

20 a

 ich

koor

dyna

cja

zost

anie

zap

ew-

nion

a po

prze

z ok

reśl

enie

odp

owie

dnic

h za

sad

real

izac

ji te

go t

ypu

wsp

arci

a w

 ram

ach

proj

ektu

Wyt

yczn

ych

Min

istr

a In

fras

truk

tury

i Ro

zwoj

u w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć z

 udz

iałe

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fun

du-

szu

Społ

eczn

ego

w o

bsza

rze

eduk

acji

na la

ta 2

014–

2020

. Po

nadt

o, O

środ

ek R

ozw

oju

Eduk

acji

real

izuj

e w

 ram

ach

PO K

L pr

ojek

ty d

otyc

zące

mod

erni

zacj

a tr

eści

i m

etod

ks

ztał

ceni

a –

7 z 

nich

jest

zw

iąza

nych

z p

odw

yższ

anie

m

jako

ści e

duka

cji p

rzed

szko

lnej

. Obe

jmuj

ą on

e sw

ym

dzia

łani

em m

.in. o

prac

owan

ie i 

wdr

ożen

ie in

now

acyj

-ny

ch p

rogr

amów

nau

czan

ia/ś

rodk

ów d

ydak

tycz

nych

, z 

uwzg

lędn

ieni

em p

otrz

eb u

czni

ów z

e sp

ecja

lnym

i po

trze

bam

i edu

kacy

jnym

i. Po

zak

ończ

eniu

rea

lizac

ji w

w.

proj

ektó

w o

pisy

tyc

h pr

ogra

mów

nau

czan

ia i 

narz

ędzi

dy

dakt

yczn

ych

zost

aną

umie

szcz

one

na o

góln

odos

tęp-

nym

por

talu

Sch

olar

is, t

ak a

by u

pow

szec

hnić

wie

dzę

na

ich

tem

at w

 sys

tem

ie e

duka

cji.

Page 53: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

52

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Szko

lnic

two

za

wo

do

we

Nal

eży

min

imal

izow

ać c

zynn

iki,

któr

e le

żą u

 źró

deł n

iski

ej

jako

ści k

szta

łcen

ia n

a po

ziom

ie z

awod

owym

, w t

ym

prze

de w

szys

tkim

nal

eży

podj

ąć d

ział

ania

w c

elu:

nas

ilen

ia w

spó

łpra

cy p

om

ięd

zy s

zko

łam

i za

wo

do

wym

i a p

raco

daw

cam

i, w

 tym

st

wor

zeni

e sy

stem

u za

chęt

dla

prz

edsi

ębio

rstw

do

koop

erac

ji ze

szk

ołam

i zaw

odow

ymi n

p. p

oprz

ez

wpr

owad

zeni

e ul

g po

datk

owyc

h i z

wro

t ko

sztó

w d

la

prze

dsię

bior

ców

wra

z z 

syst

emem

nag

radz

ając

ym

efek

tyw

ne p

row

adze

nie

przy

goto

wan

ia d

o za

wod

u;•

pro

mo

cji w

spó

łpra

cy s

zkó

ł z p

rzed

sięb

iors

twam

i zr

zesz

on

ymi w

 ram

ach

str

ukt

ur

klas

tro

wyc

h;

• w

zmac

nia

nia

ko

mp

eten

cji,

w t

ym r

ów

nie

ż d

ośw

iad

czeń

pra

ktyc

znyc

h k

adry

nau

czyc

iels

kiej

pl

aców

ek k

szta

łcen

ia z

awod

oweg

o, m

iędz

y in

nym

i po

prze

z or

gani

zacj

ę st

aży

dla

kadr

y na

uczy

ciel

skie

j w

 now

ocze

snyc

h za

kład

ach

prac

y, w

 cel

u zd

obyc

ia w

iedz

y w

 zak

resi

e no

wyc

h te

chno

logi

i w

ykor

zyst

ywan

ych

w p

oszc

zegó

lnyc

h br

anża

ch,

zgod

nych

z k

ieru

nkie

m n

aucz

ania

;•

zap

ewn

ien

ia d

od

atko

wyc

h ś

rod

ków

na

niw

elo

wan

ie b

rakó

w s

prz

ęto

wyc

h o

raz

umoż

liwia

jący

ch z

akup

nie

zbęd

nych

mat

eria

łów

d

ydak

tycz

nyc

h w

ykor

zyst

ywan

ych

jako

pom

oc p

rzy

kszt

ałce

niu

i nau

ce z

awod

u;

• b

ieżą

cej m

od

yfik

acji

kier

un

ków

ksz

tałc

enia

za

wo

do

weg

o, w

 op

arci

u o

 sys

tem

dia

gn

ozo

wan

ia

spec

yfik

i wew

nąt

rzre

gio

nal

nej

/loka

lnej

, w t

ym

uwzg

lędn

iają

cy in

telig

entn

e sp

ecja

lizac

je, b

ranż

e zi

dent

yfik

owan

e ja

ko k

lucz

owe

dla

rozw

oju

regi

onu

oraz

zaw

ody

nadw

yżko

we

i def

icyt

owe

w r

egio

nie,

w

 tym

prz

y uż

yciu

bad

ań r

egio

naln

ych

i kra

jow

ych

nad

rynk

iem

pra

cy.

Ewal

uacj

a D

ział

ania

9.2

PO

KL

– w

spół

prac

a sz

kół

zaw

odow

ych

z pr

zeds

iębi

or-

cam

i, In

styt

ut B

adań

Edu

ka-

cyjn

ych,

War

szaw

a 20

14

Dia

gnoz

a Sp

ołec

zno

– Ek

o-no

mic

zna

na p

otrz

eby

kra-

jow

ego

prog

ram

u op

erac

yj-

nego

wsp

ółfi

nans

owan

ego

ze ś

rodk

ów E

FS w

 lata

ch

2014

–202

0, In

styt

ut W

iedz

y i I

nnow

acji,

War

szaw

a 20

13

Oce

na e

fekt

ów w

spół

prac

y pr

zeds

iębi

orst

w z

e sz

koła

mi

i pla

ców

kam

i ksz

tałc

enia

za

wod

oweg

o or

az p

ro-

moc

ji pr

zeds

iębi

orcz

ości

dz

ięki

rea

lizac

ji pr

ojek

tów

w

 ram

ach

kom

pone

ntu

regi

onal

nego

PO

KL

w w

oje-

wód

ztw

ie lu

busk

im E

uro-

pejs

kie

Cen

trum

Dor

adzt

wa

Fina

nsow

ego

Bada

nia

i Szk

olen

ia E

wa

Joac

him

czak

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. S

zkol

nict

wo

zaw

odow

e je

st

jedn

ym z

 klu

czow

ych

obsz

arów

wsp

arci

a z 

EFS

w z

akre

sie

eduk

acji.

Pro

jekt

y na

rze

cz w

zmoc

nien

ia w

spół

prac

y sz

kół

z pr

zeds

iębi

orca

mi,

ucze

lnia

mi i

 par

tner

ami s

połe

czny

mi

będą

wsp

ółfin

anso

wan

e z 

EFS

w r

amac

h RP

O. Z

godn

ie

z pr

ojek

tem

Wyt

yczn

ych

Min

istr

a In

fras

truk

tury

i Ro

zwoj

u w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć z

 udz

iałe

m ś

rodk

ów

Euro

pejs

kieg

o Fu

ndus

zu S

połe

czne

go w

 obs

zarz

e ed

uka-

cji n

a la

ta 2

014–

2020

, wsp

arci

e ud

ziel

ane

w r

amac

h RP

O

będz

ie p

rzyc

zyni

ać s

ię d

o zw

ięks

zeni

a ud

ział

u pr

acod

aw-

ców

w p

rzyg

otow

ywan

iu p

rogr

amów

nau

czan

ia o

raz

orga

niza

cji k

szta

łcen

ia p

rakt

yczn

ego

w m

iejs

cu p

racy

dla

uc

znió

w i 

słuc

hacz

y sz

kół l

ub p

lacó

wek

pro

wad

zący

ch

kszt

ałce

nie

zaw

odow

e, w

ypos

ażen

ia s

zkół

lub

plac

ówek

sy

stem

u oś

wia

ty p

row

adzą

cych

ksz

tałc

enie

zaw

odow

e w

 now

e te

chno

logi

e, m

ater

iały

, nar

zędz

ia i 

urzą

dzen

ia;

zape

wni

enia

nau

czyc

ielo

m k

szta

łcen

ia z

awod

oweg

o m

ożliw

ości

akt

ualiz

owan

ia s

woj

ej w

iedz

y pr

zez

bezp

o-śr

edni

kon

takt

z r

zecz

ywis

tym

śro

dow

iski

em p

racy

.

Page 54: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

53

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Kom

pet

encj

e za

maw

ian

eRe

kom

endu

je s

ię, a

by w

 pro

gram

ie w

 ram

ach

now

ej

pers

pekt

ywy

fina

nsow

ej, p

rzed

mio

tem

zam

awia

nia

b

yły

kom

pet

encj

e i m

od

uły

ksz

tałc

enia

, a n

ie k

ieru

nki

st

ud

iów

. Pro

gram

y ks

ztał

ceni

a po

win

ny u

wzg

lędn

iać

w w

ięks

zym

sto

pniu

, w k

onte

kści

e ko

nkre

tneg

o ki

erun

ku,

nast

ępuj

ące

głów

ne t

ypy

kom

pete

ncji:

• ko

mun

ikac

yjne

(sz

czeg

ólni

e ko

mpe

tenc

je

inte

rper

sona

lne:

wsp

ółpr

aca

w g

rupi

e, ja

sne

prze

kazy

wan

ie m

yśli,

naw

iązy

wan

ie i 

utrz

ymyw

anie

ko

ntak

tów

z in

nym

i lud

źmi);

• os

obis

te (

szcz

egól

nie

kom

pete

ncje

kog

nity

wne

: lo

gicz

ne m

yśle

nie

i ana

liza

fakt

ów, w

yszu

kiw

anie

i a

naliz

a in

form

acji

oraz

wyc

iąga

nie

wni

oskó

w,

goto

woś

ć uc

zeni

a si

ę no

wyc

h rz

eczy

, kre

atyw

ność

– 

byci

e in

now

acyj

nym

, wym

yśla

nie

now

ych

rozw

iąza

ń);

• za

wod

owe

ogól

ne (

szcz

egól

nie

kom

pete

ncje

sa

moo

rgan

izac

yjne

: roz

plan

owan

ie i 

term

inow

a re

aliz

acja

dzi

ałań

, pra

ca w

 war

unka

ch p

roje

ktu,

el

asty

czne

rea

gow

anie

na

zmia

ny, s

amod

ziel

ność

po

dejm

owan

ia d

ecyz

ji, p

rzed

sięb

iorc

zość

i p

rzej

awia

nie

inic

jaty

wy)

.

Oce

na ja

kośc

i i s

kute

cz-

nośc

i wsp

arci

a ki

erun

ków

za

maw

iany

ch w

 ram

ach

Podd

ział

ania

4.1

.2 P

O K

L,

PSD

B, W

arsz

awa

2012

Ana

liza

kwal

ifik

acji

i kom

-pe

tenc

ji kl

uczo

wyc

h dl

a zw

ięks

zeni

a sz

ans

abso

lwen

-tó

w n

a ry

nku

prac

y, A

grot

ec

Pols

ka S

p. z

 o.o

., W

arsz

awa

2014

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. W

 ram

ach

PO W

ER p

odkr

eśla

si

ę w

agę

zwię

ksze

nia

jako

ści o

fero

wan

ych

usłu

g ed

uka-

cyjn

ych

i roz

wój

kom

pete

ncji

w o

bsza

rach

klu

czow

ych

dla

gosp

odar

ki. R

efor

ma

szko

lnic

twa

wyż

szeg

o z 

2011

r.

pozw

oliła

na

dost

osow

anie

pro

gram

ów k

szta

łcen

ia d

o m

ożliw

ości

i po

trze

b st

uden

tów

, wym

agań

sta

wia

nych

pr

zez

otoc

zeni

e sp

ołec

zne

i gos

poda

rcze

, a t

akże

pot

rzeb

ro

zwoj

owyc

h pa

ństw

a. N

owe

pode

jści

e op

arte

jest

efek

ty k

szta

łcen

ia o

pisa

ne w

 kat

egor

iach

: wie

dzy,

um

ie-

jętn

ości

i ko

mpe

tenc

ji sp

ołec

znyc

h. W

 PO

WER

wsp

ółfi-

nans

owan

e bę

dą z

 EFS

dzi

ałan

ia w

spie

rają

ce p

rogr

amy

kszt

ałce

nia,

ksz

tałc

ące

zaró

wno

um

ieję

tnoś

ci z

awod

owe

(na

któr

e po

pyt

zgła

szaj

ą pr

acod

awcy

), ja

k i k

ompe

-te

ncje

mię

kkie

stu

dent

ów (

pozw

alaj

ące

na e

last

yczn

e do

paso

wan

ie d

o ry

nku

prac

y) –

w s

zcze

góln

ości

w t

ych

obsz

arac

h, k

tóre

kluc

zow

e z 

punk

tu w

idze

nia

rozw

oju

now

ocze

snej

gos

poda

rki k

raju

.

Ucz

enie

się

d

oro

słyc

h P

ola

ków

Bior

ąc p

od u

wag

ę w

yzw

ania

wyn

ikaj

ące

ze z

mia

n de

mo-

graf

iczn

ych,

gos

poda

rczy

ch i 

społ

eczn

ych,

dzi

ałan

ia r

eali-

zow

ane

na p

ozio

mie

kra

jow

ym p

owin

ny w

spie

rać

rozw

ój

no

wo

czes

neg

o s

yste

mu

kw

alif

ikac

ji, o

bej

mu

jące

go

za

rów

no

ed

uka

cję

form

aln

ą, ja

k i r

óżn

oro

dn

e fo

rmy

ucz

enia

się

prz

ez c

ałe

życi

e. O

znac

za t

o b

ud

ow

anie

n

arzę

dzi

i in

stru

men

tów

wsp

iera

jący

ch in

styt

ucj

e ed

uka

cyjn

e, n

aucz

ycie

li, d

ora

dcó

w e

du

kacy

jno

­zaw

o-

do

wyc

h, k

tóre

po

zwo

lą o

siąg

ać ja

k n

ajle

psz

e ef

ekty

ks

ztał

cen

ia.

Dia

gnoz

a Sp

ołec

zno-

Ekon

o-m

iczn

a na

pot

rzeb

y kr

ajo-

weg

o pr

ogra

mu

oper

acyj

-ne

go w

spół

fina

nsow

aneg

o ze

śro

dków

EFS

w la

tach

20

14–2

020,

Inst

ytut

Wie

dzy

i Inn

owac

ji, W

arsz

awa

2013

Bila

ns K

apit

ał L

udzk

iego

. Ro

zwija

nie

kom

pete

ncji

prze

z do

rosł

ych

Pola

ków

, A

nna

Szcz

ucka

, Kon

rad

Ture

k, B

arba

ra W

orek

, War

-sz

awa

2013

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. W

 ram

ach

PO W

ER o

raz

RPO

re

aliz

owan

e bę

dą d

ział

ania

maj

ące

na c

elu

stw

orze

nie

prze

jrzy

steg

o i s

pójn

ego

kraj

oweg

o sy

stem

u kw

alifi

kacj

i, w

 tym

wpr

owad

zeni

e pr

oced

ur o

ceny

i po

twie

rdza

nia

osią

gnię

ć uc

zący

ch s

ię p

od k

ątem

efe

któw

ucz

enia

się

, up

orzą

dkow

anie

i ro

zwój

sys

tem

u uz

naw

ania

kom

pete

n-cj

i nab

ytyc

h po

za e

duka

cją

form

alną

(sy

stem

wal

idac

ji)

oraz

wdr

ożen

ie s

yste

mów

gro

mad

zeni

a i t

rans

feru

osi

ąg-

nięć

edu

kacy

jnyc

h, s

pójn

ych

z sy

stem

ami e

urop

ejsk

imi.

Pona

dto

w P

O W

ER b

ędzi

e ta

kże

zape

wni

enie

fun

kcjo

-no

wan

ia Z

inte

grow

aneg

o Re

jest

ru K

wal

ifika

cji i

 włą

cze-

nie

do n

iego

kw

alifi

kacj

i nad

awan

ych

poza

sys

tem

ami

ośw

iaty

ora

z sz

koln

ictw

a w

yższ

ego.

Zas

ady

regu

lują

ce

udzi

elan

ie w

spar

cia

z EF

S w

 tym

zak

resi

e zo

stał

y op

isan

e w

 pro

jekc

ie W

ytyc

znyc

h M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

d-si

ęwzi

ęć z

 udz

iałe

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Sp

ołec

zneg

o w

 obs

zarz

e ed

ukac

ji na

lata

201

4–20

20.

Page 55: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

54

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

REKO

MEN

DA

CJE

DO

TYC

ZĄC

E O

BSZA

RU P

RZED

SIĘB

IORC

ZOŚC

I

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Wsp

arci

e sz

kole

-n

iow

e d

la p

rzed

-si

ębio

rstw

/po

daż

vs

. po

pyt

W o

bsza

rze

wsp

iera

nia

kom

pete

ncji

prac

owni

ków

pr

zeds

iębi

orst

w, w

 szc

zegó

lnoś

ci w

 odn

iesi

eniu

do

ofer

ty

szko

leń

zaw

odow

ych,

nie

zbęd

ne je

st:

• st

wo

rzen

ie s

yste

mu

wsp

arci

a p

rzed

sięb

iorc

zośc

i, w

 któ

rym

klu

czo

rolę

od

gry

wać

będ

zie

po

pyt

, a 

nie

po

daż

na

po

szcz

egó

lne

typ

y u

słu

g, n

p.

w o

parc

iu o

 vou

cher

y sz

kole

niow

o-do

radc

ze;

• w

droż

enie

mec

hani

zmów

kon

trol

nych

poz

wal

ając

ych

na le

psz

ą w

eryf

ikac

ję ja

kośc

i ofe

row

anyc

h s

zko

leń

(e

wal

uacj

a i t

wor

zeni

e ra

nkin

gu p

rofe

sjon

alny

ch

bene

ficje

ntów

, tzn

. tak

ich

któr

zy d

bają

o w

ysok

ą ja

kość

);•

nał

oże

nie

ob

ow

iązk

u c

zęśc

iow

ej o

dp

łatn

ośc

i za

szko

leni

a w

 cel

u zw

ięks

zeni

a m

otyw

acji

ucze

stni

ków

do

akt

ywne

go u

czes

tnic

twa

w p

roje

ktac

h;•

wzm

acni

anie

roz

wią

zań,

któ

re b

ędą

umoż

liwia

ły

do

kon

ywan

ie w

ybo

ru o

fert

y sz

kole

nio

wej

na

po

dst

awie

jej j

ako

ści,

a n

ie t

ylko

naj

niż

szej

cen

y of

erow

anej

usł

ugi;

• z 

uwag

i na

nadm

iern

ą ko

ncen

trac

ję w

spar

cia

na

tere

nach

wys

oko

zurb

aniz

owan

ych

reko

men

du

je

się

prz

ygo

tow

anie

ded

yko

wan

ej o

fert

y sz

kole

nio

wej

dla

po

ten

cjal

nyc

h p

roje

kto

daw

ców

(p

rzed

sięb

iors

tw)

z te

ren

ów

naj

słab

iej

rozw

inię

tych

go

spo

dar

czo

;•

po

trze

by

szko

len

iow

e n

ie p

ow

inn

y b

zasp

akaj

ane

w o

der

wan

iu o

d m

ożl

iwo

ści

par

tycy

pac

ji w

 szk

ole

nia

ch p

rzez

pos

zcze

góln

e fi

rmy

(zas

oby

ludz

kie,

fin

anso

we,

odp

ływ

w

ykw

alifi

kow

anyc

h pr

acow

nikó

w);

• po

lityk

a ro

zwoj

u za

sobó

w lu

dzki

ch w

spie

rana

w

 ram

ach

EFS

po

win

na

rozw

ijać

po

pyt

na

szko

len

ia

w p

rzyp

adku

tyc

h f

irm

, któ

re je

szcz

e ni

e są

tak

imi

dzia

łani

ami z

aint

eres

owan

e, n

ie w

idzą

tak

iej

potr

zeby

pop

rzez

dzi

ałan

ia d

orad

cze,

ski

erow

ane

na

rzec

z fo

rmuł

owan

ia d

iagn

ozy

zapo

trze

bow

ania

na

umie

jętn

ości

.

Ewal

uacj

a ko

mpl

emen

-ta

rnoś

ci i 

efek

tyw

nośc

i w

spar

cia

inst

ytuc

ji ot

ocze

nia

bizn

esu

świa

dczą

cych

usł

ugi

dla

prze

dsię

bior

ców

, PA

G

Uni

cons

ult

z La

bora

tori

um

Bada

ń Sp

ołec

znyc

h, W

ar-

szaw

a 20

12

Rozw

ój u

mie

jętn

ości

i sz

ko-

leni

a w

 ram

ach

MSP

, OEC

D,

2012

Kw

alif

ikac

je d

la p

otrz

eb p

ra-

coda

wcó

w, K

PP L

ewia

tan,

W

arsz

awa

2012

Wpł

yw p

roje

któw

szk

olen

io-

wyc

h re

aliz

owan

ych

w P

rio-

ryte

cie

VIII

na

potr

zeby

pr

zeds

iębi

orst

w, p

opra

ich

konk

uren

cyjn

ości

/fun

k-cj

onow

ania

ora

z zm

ianę

po

lityk

i szk

olen

iow

ej f

irm

, a 

takż

e w

pływ

na

adap

tacy

j-no

ść u

czes

tnik

ów p

roje

ktu

szko

leń

w k

onte

kści

e zm

ian

gosp

odar

czyc

h za

chod

zą-

cych

w r

egio

nie,

Ope

nfie

ld,

2013

Oce

na e

fekt

ów w

spół

prac

y pr

zeds

iębi

orst

w z

e sz

koła

mi

i pla

ców

kam

i ksz

tałc

enia

za

wod

oweg

o or

az p

rom

ocji

prze

dsię

bior

czoś

ci d

zięk

i rea

-liz

acji

proj

ektó

w w

 ram

ach

kom

pone

ntu

regi

onal

nego

PO

KL

w w

ojew

ództ

wie

lu

busk

im E

urop

ejsk

ie C

en-

trum

Dor

adzt

wa

Fina

nso-

weg

o Ba

dani

a i S

zkol

enia

Ew

a Jo

achi

mcz

ak

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. J

edny

m z

 cel

ów

PO W

ER b

ędzi

e w

spar

cie

prac

owni

ków

i pr

zeds

iębi

orst

w

ukie

runk

owan

e na

pod

nies

ieni

e ja

kośc

i zar

ządz

ania

ro

zwoj

em p

rzed

sięb

iors

tw. Z

e śr

odkó

w E

FS w

 ram

ach

Prog

ram

u zo

stan

ie u

twor

zony

m.in

. ogó

lnop

olsk

i Re

jest

r U

sług

Roz

woj

owyc

h (R

UR)

, obe

jmuj

ący

wsz

ystk

ie

podm

ioty

św

iadc

zące

usł

ugi r

ozw

ojow

e fin

anso

wan

e ze

śr

odkó

w p

ublic

znyc

h, n

atom

iast

w r

amac

h RP

O z

apro

-je

ktow

ane

zost

aną

kom

plem

enta

rne

syst

emy

dyst

rybu

cji

środ

ków

opa

rte

na p

odej

ściu

pop

ytow

ym. W

 pro

jekc

ie

wyt

yczn

ych

MIiR

w z

akre

sie

real

izac

ji pr

zeds

ięw

zięć

udzi

ałem

śro

dków

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Społ

ecz-

nego

w o

bsza

rze

przy

stos

owan

ia p

rzed

sięb

iors

tw i 

pra-

cow

nikó

w d

o zm

ian

na la

ta 2

014–

2020

wpr

owad

zono

od

pow

iedn

ie z

apis

y re

gulu

jące

udz

iela

nie

wsp

arci

a w

 tym

ob

szar

ze w

 ram

ach

PO W

ER o

raz

RPO

.

Page 56: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

55

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Prak

tycz

na

stro

na

nau

czan

ia

prz

edsi

ębio

rczo

ści

W c

elu

rozw

oju

prze

dsię

bior

czoś

ci n

a uc

zeln

iach

i w

zmoc

nien

ia p

rakt

yczn

ej s

tron

y na

ucza

nia

prze

dsię

bior

-cz

ości

kon

iecz

ne je

st:

• po

dejś

cie

wie

loto

row

e, u

wzg

lędn

iają

ce m

.in.

wsp

ółpr

acę

B+R,

zak

łada

nie

now

ych

firm

typ

u sp

in-

off

i spi

n-ou

t lu

b ks

ztał

ceni

e st

uden

tów

w z

akre

sie

prze

dsię

bior

czoś

ci;

• na

uka

prze

dsię

bior

czoś

ci o

bejm

ując

a ni

e ty

lko

trad

ycyj

ne w

ykła

dy z

 zak

resu

eko

nom

ii cz

y pr

zeds

iębi

orcz

ości

, ale

tak

że n

p. a

naliz

ę st

udió

w

przy

padk

ów k

onkr

etny

ch p

rzed

sięb

iors

tw, g

ry,

proj

ekty

i sy

mul

acje

rze

czyw

isty

ch d

ział

ań, s

taże

ora

z in

ne f

orm

y pr

akty

czny

ch d

ział

ań, k

tóre

wym

agaj

ą in

tera

kcji

z „r

ealn

ym”

prze

dsię

bior

cą;

• w

spół

prac

a uc

zeln

i z b

izne

sem

ora

z z 

sekt

orem

pu

blic

znym

, w c

elu

wym

iany

doś

wia

dcze

ń i k

reow

ania

pos

taw

prz

edsi

ębio

rczy

ch w

 reg

ioni

e po

prze

z ta

kie

inic

jaty

wy,

jak

twor

zeni

e i r

ozw

ój

park

ów n

auko

wo-

tech

nolo

gicz

nych

, ink

ubat

orów

pr

zeds

iębi

orcz

ości

;•

twor

zeni

e ze

społ

ów b

adaw

czyc

h ds

. dzi

ałań

, któ

re

będą

odg

ryw

ać w

iodą

cą r

olę

w r

ozw

oju

zaró

wno

na

ukow

ym, j

ak i 

elem

entó

w p

omoc

owyc

h dl

a in

icja

tyw

prz

edsi

ębio

rczy

ch;

• op

raco

wan

ie p

rogr

amów

szk

olen

iow

ych

dla 

nauc

zyci

eli i

 kad

ry n

auko

wej

w d

zied

zini

e pr

zeds

iębi

orcz

ości

, któ

re m

ożna

wdr

ożyć

na

pozi

omie

kr

ajow

ym lu

b na

poz

iom

ie k

ażde

j ucz

elni

. Waż

ne

jest

, aby

zor

gani

zow

ać k

onsu

ltac

je t

ych

prog

ram

ów

zaró

wno

z p

rzed

sięb

iorc

ami j

ak i 

z ka

drą

nauk

ową

spec

jaliz

ując

ą si

ę w

 dzi

edzi

nie

prze

dsię

bior

czoś

ci, 

np.p

oprz

ez r

egul

arne

spo

tkan

ia lu

b w

arsz

taty

;•

wyp

raco

wan

ie z

inte

grow

aneg

o m

odel

u w

spar

cia

rozw

oju

prze

dsię

bior

czoś

ci i 

bizn

esu,

któ

ry łą

czy

dwa

najw

ażni

ejsz

e za

dani

a uc

zeln

i w p

rom

ocji

prze

dsię

bior

czoś

ci –

zac

hęty

do

rozw

oju

prze

dsię

bior

czoś

ci o

raz

wsp

arci

e sa

meg

o pr

oces

u za

kład

ania

dzi

ałal

nośc

i gos

poda

rcze

j (in

kuba

cji);

dals

zy r

ozw

ój a

kade

mic

kich

inku

bato

rów

prz

ed-

sięb

iorc

zośc

i w k

ieru

nku

twor

zeni

a z 

nich

bar

dzie

j ko

mpl

ekso

wyc

h ce

ntró

w d

s. p

rzed

sięb

iorc

zośc

i.

Skill

s an

d co

mpe

tenc

es f

or

Entr

epre

neur

ship

(Um

ieję

t-no

ści i

 kom

pete

ncje

w z

akre

-si

e pr

zeds

iębi

orcz

ości

), O

ECD

, 201

3

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

skaz

ane

reko

-m

enda

cje

zost

aną

wzi

ęte

pod

uwag

ę w

 tra

kcie

opr

aco-

wyw

ania

zał

ożeń

impl

emen

tacy

jnyc

h PO

WER

w o

si IV

do

tycz

ącej

sys

tem

u w

spie

rani

a sz

koln

ictw

a w

yższ

ego.

M

inis

ters

two

Nau

ki i 

Szko

lnic

twa

Wyż

szeg

o ot

rzym

ało

już

prze

dmio

tow

e re

kom

enda

cje

do w

ykor

zyst

ania

, m.in

. w

 pro

cesi

e za

maw

iani

a ks

ztał

ceni

a ok

reśl

onyc

h ko

mpe

-te

ncji

wśr

ód s

tude

ntów

i ka

dry

ucze

lni.

Page 57: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

56

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Wsp

iera

nie

za

kład

ania

i k

on

tyn

uac

ji d

ział

aln

ośc

i g

osp

od

arcz

ej

W c

elu

opty

mal

izac

ji w

draż

ania

inst

rum

entó

w w

spar

cia

zakł

adan

ia p

rzed

sięb

iorc

zośc

i nal

eży:

• w

 szc

zegó

lnym

sto

pniu

wsp

iera

ć p

ow

staw

anie

d

ział

aln

ośc

i go

spo

dar

czyc

h w

 bra

nża

ch

klu

czo

wyc

h/p

ersp

ekty

wic

znyc

h d

la r

egio

nu

, ze

wzg

lędu

na

stos

unko

wo

wyż

szą

prze

żyw

alno

ść f

irm

tw

orzo

nych

w t

ych

bran

żach

;•

skie

row

anie

do

osó

b b

ezro

bo

tnyc

h p

lan

ują

cych

ro

zpo

częc

ie d

ział

aln

ośc

i go

spo

dar

czej

bar

dzi

ej

kom

ple

kso

weg

o w

spar

cia

w r

amac

h pr

ojek

tów

, ob

ejm

ując

ego

wsp

arci

e ps

ycho

logi

czno

-dor

adcz

e je

szcz

e pr

zed

wła

ściw

ym e

tape

m w

spar

cia

szko

leni

oweg

o i d

orad

czeg

o do

tycz

ąceg

o za

kład

ania

i p

row

adze

nia

dzia

łaln

ości

gos

poda

rcze

j;•

uśc

iśle

nie

kry

teri

ów

prz

yzn

awan

ia d

ota

cji (

lub

poży

czki

) na

roz

pocz

ęcie

dzi

ałal

nośc

i gos

poda

rcze

j pr

zez

osob

y ni

epra

cują

ce, t

ak a

by t

a ko

szto

wna

fo

rma

wsp

arci

a tr

afia

ła d

o os

ób, k

tóre

zar

azem

m

ają

nisk

ie s

zans

e po

djęc

ia p

racy

naj

emne

j i w

ysok

ie

szan

se u

trzy

man

ia n

owej

dzi

ałal

nośc

i gos

poda

rcze

j;•

nal

eży

po

łoży

ć n

acis

k n

a o

dp

ow

ied

nią

wer

yfik

ację

p

om

ysłó

w b

izn

eso

wyc

h i 

biz

nes

pla

w

ucz

estn

ikó

w p

roje

któ

w. N

ależ

y za

pew

nić

w

spar

cie

zwię

ksza

jące

prz

eżyw

aln

ość

dzi

ałal

no

ści

go

spo

dar

czyc

h u

czes

tnik

ów

;•

ud

ziel

ając

do

fin

anso

wan

ia o

sob

om

w w

ieku

do

24

lat,

55+

czy

dłu

go

trw

ale

bez

rob

otn

ym, n

ależ

y lic

zyć

się

z w

yższ

ym r

yzyk

iem

;•

nal

eży

bra

ć p

od

uw

agę

czyn

nik

i ko

rzys

tnie

w

pły

waj

ące

na

prz

eżyw

aln

ość

fir

m:

–sz

kole

nia

z za

kres

u tw

orze

nia

bizn

espl

anu,

–w

ysok

ość

dota

cji (

każd

e do

datk

owe

10 t

ys. z

ł do

tacj

i pow

odow

ało

spad

ek r

yzyk

a za

prze

stan

ia

dzia

łaln

ości

o 1

3%),

–za

anga

żow

anie

wła

snyc

h śr

odkó

w u

czes

tnik

a.

Bada

nie

skut

eczn

ości

wsp

ar-

cia

real

izow

aneg

o w

 ram

ach

kom

pone

ntu

regi

onal

nego

PO

KL

2007

–201

3 –

Rapo

rt

cząs

tkow

y II

oraz

rap

ort

końc

owy,

PA

G U

nico

nsul

t,

2013

, 201

2

Bada

nie

skut

eczn

ości

wsp

ar-

cia

real

izow

aneg

o w

 ram

ach

kom

pone

ntu

regi

onal

nego

III f

ala

bada

nia

PO K

L 20

07–2

013,

PA

G U

nico

nsul

t,

2014

Oce

na e

fekt

ywno

ści i

 sku

-te

czno

ści p

roje

któw

rea

lizo-

wan

ych

w r

amac

h pr

iory

tetu

V

I, V

III P

oddz

iała

nie

6.1.

1,

Dzi

ałan

ie 6

.2, 8

.1 n

a ro

zwój

po

staw

prz

edsi

ębio

rczy

ch

w w

ojew

ództ

wie

łódz

kim

, PA

G-U

nico

nsul

t, Ł

ódź

2011

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. N

iekt

óre

prop

o-no

wan

e ro

zwią

zani

a zo

stał

y za

war

te ja

ko o

blig

ator

yjne

w

 Wyt

yczn

ych

MIiR

w z

akre

sie

real

izac

ji pr

ojek

tów

fi

nans

owan

ych

ze ś

rodk

ów F

undu

szu

Prac

y w

 ram

ach

prog

ram

ów o

pera

cyjn

ych

wsp

ółfi

nans

owan

ych

z Eu

ro-

pejs

kieg

o Fu

ndus

zu S

połe

czne

go n

a la

ta 2

014–

2020

. W

w. w

skaz

ują

m.in

. na

koni

eczn

ość

zape

wni

enia

bar

dzie

j ko

mpl

ekso

weg

o w

spar

cia

osob

om b

ezro

botn

ym, m

.in.

popr

zez

wsk

azan

ie w

ymog

u po

prze

dzen

ia u

dzie

lani

a w

spar

cia

w p

osta

ci u

sług

i in

stru

men

tów

wsk

azan

ych

w u

staw

ie z

 dni

a 20

kw

ietn

ia 2

004

r. o 

prom

ocji

zatr

ud-

nien

ia i 

inst

ytuc

jach

ryn

ku p

racy

mus

i pog

łębi

oną

anal

izą

umie

jętn

ości

, pre

dysp

ozyc

ji i p

robl

emów

zaw

odow

ych

dane

go u

czes

tnik

a pr

ojek

tu, m

.in. p

oprz

ez o

prac

owan

ie/

aktu

aliz

ację

Indy

wid

ualn

ego

Plan

u D

ział

ania

. Ana

liza

ta

ma

pozw

olić

na

dopa

sow

anie

ofe

rty

pom

ocy

w t

aki s

po-

sób,

aby

odp

owia

dała

na

rzec

zyw

iste

pot

rzeb

y da

nego

uc

zest

nika

pro

jekt

u. K

ażdy

z u

czes

tnik

ów p

roje

ktu

pow

inie

n ot

rzym

ać o

fert

ę w

spar

cia

obej

muj

ącą

wsz

ystk

ie

form

y w

spar

cia

z uw

zglę

dnie

niem

pro

filu

pom

ocy,

któ

re

zost

aną

zide

ntyf

ikow

ane

u ni

ego

jako

nie

zbęd

ne w

 cel

u po

praw

y je

go s

ytua

cji n

a ry

nku

prac

y lu

b uz

yska

nia

zatr

udni

enia

.

W c

elu

uspr

awni

enia

pro

cesu

akc

epta

cji p

omys

łów

biz

ne-

sow

ych

dla

now

ych

firm

prz

ez M

PiPS

pod

jęte

zos

taną

dz

iała

nia

info

rmac

yjne

, wsk

azuj

ące

na z

asad

ność

fin

anso

-w

ania

z F

undu

szu

Prac

y sz

kole

ń dl

a pr

acow

nikó

w p

owia

-to

wyc

h ur

zędó

w p

racy

w z

akre

sie

wer

yfik

acji

wni

oskó

w

o pr

zyzn

anie

śro

dków

na

podj

ęcie

dzi

ałal

nośc

i gos

poda

r-cz

ej. P

rzed

mio

tow

e sz

kole

nia

mog

ą zo

stać

sfin

anso

wan

e pr

zez

PUP-

y ze

śro

dków

Fun

dusz

u Pr

acy,

zgo

dnie

z a

rt.

108

ust.

1 p

kt 3

8 us

taw

y z 

dnia

20

kwie

tnia

200

4 r.

o pr

omoc

ji za

trud

nien

ia i 

inst

ytuc

jach

ryn

ku p

racy

.

Pona

dto,

w r

amac

h PO

WER

będ

ą re

aliz

owan

e pr

ojek

ty

doty

cząc

e m

onit

orow

anie

pot

rzeb

prz

edsi

ębio

rstw

i pr

a-co

wni

ków

w k

onte

kści

e za

potr

zebo

wan

ia n

a ko

mpe

-te

ncje

, w t

ym a

naliz

y za

potr

zebo

wan

ia n

a ko

mpe

tenc

je

w b

ranż

ach

zalic

zany

ch d

o gr

ona

inte

ligen

tnyc

h sp

ecja

-liz

acji,

a t

akże

pod

nosz

enie

kom

pete

ncji

osób

ucz

estn

i-cz

ącyc

h w

 edu

kacj

i na

pozi

omie

wyż

szym

, w o

bsza

rach

kl

uczo

wyc

h dl

a go

spod

arki

i ro

zwoj

u kr

aju.

Page 58: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

57

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Inst

rum

enty

zw

ięks

zają

ce

stra

teg

iczn

e p

lan

ow

anie

b

izn

eso

we

Ze w

zglę

du n

a fa

kt, i

ż w

ięks

zość

MŚP

nie

pos

trze

ga

szko

leń

jako

waż

nego

czy

nnik

a z 

pers

pekt

ywy

ich

funk

-cj

onow

ania

na

rynk

u, ja

k ró

wni

eż n

ie je

st w

 sta

nie

ocen

zapo

trze

bow

ania

pra

cow

nikó

w w

 zak

resi

e ni

ezbę

dnyc

h do

poz

yska

nia

umie

jętn

ości

(br

ak s

trat

egic

zneg

o pl

ano-

wan

ia b

izne

sow

ego)

, nie

zbęd

ne je

st:

• za

chęc

anie

prz

edsi

ębio

rstw

, do

prz

epro

wad

zan

ia

oce

ny

wła

snyc

h p

otr

zeb

szk

ole

nio

wyc

h o

raz

info

rmow

ania

o t

ych

potr

zeba

ch;

• u

two

rzen

ie s

ieci

i pl

atfo

rm w

spół

prac

y dz

iała

jący

ch

na

rzec

z w

spar

cia

prz

edsi

ębio

rstw

w z

akre

sie

wpr

owad

zani

a st

rate

gicz

nego

pla

now

ania

bi

znes

oweg

o or

az p

opra

wne

go d

iagn

ozow

ania

po

trze

b;•

otw

arta

dys

kusj

a w

 zak

resi

e o

pra

cow

ywan

ia

i tw

orz

enia

loka

lnyc

h s

trat

egii

szko

len

iow

ych

.

Rozw

ój u

mie

jętn

ości

i sz

ko-

leni

a w

 ram

ach

MSP

, OEC

D,

2011

Kw

alif

ikac

je d

la p

otrz

eb

prac

odaw

ców

, KPP

Lew

ia-

tan,

201

0

Prze

dsię

bior

cy ja

ko o

dbio

rcy

wsp

arci

a w

 ram

ach

Prio

ry-

tetu

VIII

na

War

mii

i Maz

u-ra

ch, P

SDB,

201

2

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. Z

e śr

odkó

w E

FS w

 ram

ach

Prog

ram

u zo

stan

ie u

twor

zony

m.in

. ogó

lnop

olsk

i Re

jest

r U

sług

Roz

woj

owyc

h (R

UR)

, obe

jmuj

ący

wsz

ystk

ie

podm

ioty

św

iadc

zące

usł

ugi r

ozw

ojow

e fin

anso

wan

e ze

śr

odkó

w p

ublic

znyc

h, n

atom

iast

w r

amac

h RP

O z

apro

-je

ktow

ane

zost

aną

kom

plem

enta

rne

syst

emy

dyst

rybu

cji

środ

ków

opa

rte

na p

odej

ściu

pop

ytow

ym. W

 pro

jekc

ie

wyt

yczn

ych

MIiR

w z

akre

sie

real

izac

ji pr

zeds

ięw

zięć

udzi

ałem

śro

dków

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Społ

ecz-

nego

w o

bsza

rze

przy

stos

owan

ia p

rzed

sięb

iors

tw i 

pra-

cow

nikó

w d

o zm

ian

na la

ta 2

014–

2020

wpr

owad

zono

od

pow

iedn

ie z

apis

y re

gulu

jące

udz

iela

nie

wsp

arci

a w

 tym

ob

szar

ze w

 ram

ach

PO W

ER o

raz

RPO

.

Inst

rum

enty

w

spar

cia

Nal

eżał

oby

rozw

ażyć

opr

acow

anie

inst

rum

entu

o c

ha-

rakt

erze

mie

szan

ym (

hybr

ydow

ym),

łącz

ąceg

o el

emen

ty

finan

sow

ania

zw

rotn

ego

(poż

yczk

a) z

 ele

men

tam

i fin

an-

sow

ania

bez

zwro

tneg

o (d

otac

ja).

Do

rozw

ażen

ia p

ozo-

staj

e na

tom

iast

, czy

oba

str

umie

nie

pow

inny

poc

hodz

ze ś

rodk

ów p

ublic

znyc

h, c

zy t

eż f

inan

sow

anie

zw

rotn

e po

win

no b

yć u

dzie

lane

prz

ez in

styt

ucje

kom

ercy

jne

(na

wzó

r kr

edyt

u te

chno

logi

czne

go).

Ze w

zglę

du n

a du

że r

yzyk

o, w

iążą

ce s

ię z

 fin

anso

wan

iem

os

ób r

ozpo

czyn

ając

ych

dzia

łaln

ość

gosp

odar

czą

znac

znie

ba

rdzi

ej u

zasa

dnio

ne je

st p

ierw

sze

rozw

iąza

nie.

Oce

na t

rwał

ości

i ef

ekty

w-

nośc

i wsp

arci

a ud

ziel

oneg

o na

roz

pocz

ęcie

dzi

ałal

nośc

i go

spod

arcz

ej w

 ram

ach

SPO

RZ

L, Z

PORR

ora

z PO

KL,

PA

G

Uni

cons

ult,

201

2

Reko

men

dac

ja w

dro

żon

a. W

 Wyt

yczn

ych

MIiR

w z

akre

-si

e re

aliz

acji

proj

ektó

w f

inan

sow

anyc

h ze

śro

dków

Fu

ndus

zu P

racy

w r

amac

h pr

ogra

mów

ope

racy

jnyc

h w

spół

fina

nsow

anyc

h z 

Euro

pejs

kieg

o Fu

ndus

zu S

połe

cz-

nego

na

lata

201

4–20

20 z

apew

nion

o m

ożliw

ość

łącz

enia

w

spar

cia

bezz

wro

tneg

o ze

zw

rotn

ym. U

czes

tnik

pro

jekt

u w

spół

finan

sow

aneg

o z 

EFS

w r

amac

h RP

O m

oże

otrz

y-m

ać w

spar

cie

bezz

wro

tne

oraz

wsp

arci

e zw

rotn

e, o

 ile

real

izac

ja p

rzyg

otow

aneg

o pr

zez

nieg

o bi

znes

plan

u te

go

wym

aga

i nie

ozn

acza

to

podw

ójne

go f

inan

sow

ania

. IZ

RPO

moż

e za

pew

nić

mec

hani

zmy

pozw

alaj

ące

na łą

czen

ie

wsp

arci

a zw

rotn

ego

i wsp

arci

a be

zzw

rotn

ego.

Obi

e fo

rmy

wsp

arci

a re

aliz

owan

e bę

dą z

 w je

dnym

pro

jekc

ie,

wsp

ółfin

anso

wan

ym z

 EFS

.

Page 59: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

58

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

REKO

MEN

DA

CJE

DO

TYC

ZĄC

E O

BSZA

RU IN

TEG

RAC

JI S

POŁE

CZN

EJ

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Mo

nit

oro

wan

ie

efek

tów

wsp

arci

aW

 cel

u m

aksy

mal

izac

ji re

zult

atów

wsp

arci

a re

kom

endo

-w

ane

jest

:•

stw

orz

enie

sys

tem

u o

raz

nar

zęd

zi w

 zak

resi

e au

toew

alu

acji

i mo

nit

oro

wan

ia r

ezu

ltat

ów

w

spar

cia

wyp

raco

wan

ych

wsp

ólni

e pr

zez

ROPS

, PC

PR o

raz

OPS

;•

wyp

raco

wan

ie w

skaź

nik

ów

mię

kkic

h d

o m

ierz

enia

re

zult

ató

w a

ktyw

nej

inte

gra

cji.

Nie

istn

ieją

obe

cnie

kw

anty

fikow

alne

wsk

aźni

ki, k

tóre

mie

rzył

yby

pozi

om

akty

wne

j int

egra

cji.

Z ko

lei m

ierz

enie

akt

ywiz

acji

społ

eczn

ej m

iarą

efe

ktyw

nośc

i zat

rudn

ieni

owej

je

st n

iew

ysta

rcza

jące

do

poka

zani

a re

zult

atów

ud

ziel

aneg

o w

spar

cia;

bież

ące

mon

itor

owan

ie r

ezul

tató

w u

dzie

lone

go

wsp

arci

a, w

 szc

zegó

lnoś

ci p

oprz

ez m

on

ito

row

anie

lo

sów

ucz

estn

ikó

w w

spar

cia

(ró

wn

ież

w z

nac

znie

od

rocz

on

ej p

ersp

ekty

wie

cza

su),

co

w k

onse

kwen

cji p

ozw

oli n

a le

psze

zap

lano

wan

ie

przy

szły

ch d

ział

ań;

• p

osz

erze

nie

zes

taw

u o

raz

wię

ksza

ad

ekw

atn

ość

w

 sto

sun

ku d

o r

ealiz

ow

aneg

o w

spar

cia

wsk

aźn

ikó

w w

 obs

zarz

e in

tegr

acji

społ

eczn

ej

w o

dnie

sien

iu d

o pe

rspe

ktyw

y fi

nans

owej

20

07–2

013.

Got

owi d

o po

moc

y. G

otow

i do

pra

cy. A

dekw

atno

ść

pom

ocy

udzi

elan

ej w

 pro

-je

ktac

h sy

stem

owyc

h i j

ej

efek

ty. R

apor

t ko

ńcow

y ba

dani

a ew

alua

cyjn

ego

pro-

jekt

ów s

yste

mow

ych

7.1.

1 i 7

.1.2

rea

lizow

anyc

h pr

zez

ośro

dki p

omoc

y sp

ołec

znej

i p

owia

tow

e ce

ntra

pom

ocy

rodz

inie

w w

ojew

ództ

wie

lu

busk

im, G

HK

Pols

ka

Sp. z

 o.o

., 20

13

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. S

yste

m w

skaź

nikó

w

przy

jęty

ch d

la K

PO/R

PO w

 dok

umen

tach

pro

gram

owyc

h op

arty

zos

tał o

 wyt

yczn

e KE

dot

yczą

ce m

onit

orow

ania

i e

wal

uacj

i wsp

arci

a z 

EFS.

W z

akre

sie

niez

będn

ym d

la

zape

wni

enia

spó

jnyc

h da

nych

na

pozi

omie

KE

pom

iar

będz

ie d

otyc

zył z

arów

no b

ezpo

śred

nich

(da

ne z

 sys

tem

u m

onit

orow

ania

) ja

k i d

ługo

falo

wyc

h ef

ektó

w in

terw

en-

cji –

w p

ersp

ekty

wie

6–1

8 m

iesi

ęcy

po p

roje

kcie

(da

ne

z ew

alua

cji).

Jedn

ocze

śnie

nal

eży

wsk

azać

, że

w p

roje

kcie

Wyt

ycz-

nych

MIiR

w z

akre

sie

real

izac

ji pr

zeds

ięw

zięć

w o

bsza

rze

włą

czen

ia s

połe

czne

go i 

zwal

czan

ia u

bóst

wa

z w

ykor

zy-

stan

iem

śro

dków

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Społ

eczn

ego

i Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Rozw

oju

Regi

onal

nego

na

lata

20

14–2

020

zaw

arto

zas

ady

i spo

sób

pom

iaru

rez

ulta

tów

w

spar

cia

w o

bsza

rze

akty

wne

j int

egra

cji d

la p

oszc

ze-

góln

ych

grup

doc

elow

ych

– w

 zal

eżno

ści o

d in

stru

men

-tó

w w

ykor

zyst

ywan

ych

w p

roje

kcie

(tz

w. e

fekt

ywno

ść

społ

eczn

o-za

trud

nien

iow

a).

Page 60: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

59

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Rozw

iąza

nia

n

a p

ozi

om

ie

pro

gra

mo

wan

ia

W c

elu

mak

sym

aliz

acji

rezu

ltat

ów w

spar

cia

reko

men

do-

wan

e je

st:

• ro

zró

żnie

nie

w d

oku

men

tach

pro

gra

mo

wyc

h

dw

óch

ro

dza

jów

prz

edsi

ęwzi

ęć: u

kier

un

kow

anyc

h

bez

po

śred

nio

na

inte

gra

cję

zaw

od

ow

ą o

sób

za

gro

żon

ych

wyk

lucz

enie

m s

po

łecz

nym

ora

z u

kier

un

kow

anyc

h n

a in

teg

racj

ę sp

ołe

czn

ą n

a b

ard

ziej

po

dst

awo

wym

po

zio

mie

. Prz

yjęc

ie,

że k

ryte

rium

efe

ktyw

nośc

i zat

rudn

ieni

owej

jest

st

osow

ane

wył

ączn

ie d

o pr

ojek

tów

pie

rwsz

ego

rodz

aju;

• pr

ojek

toda

wcy

pro

wad

zący

inte

grac

ję z

awod

ową

osób

zag

rożo

nych

wyk

lucz

enie

m s

połe

czny

m b

yli

zob

ow

iąza

ni d

o o

siąg

ania

okr

eślo

neg

o p

ozi

om

u

efek

tyw

no

ści d

ział

ań in

teg

racy

jnyc

h o

raz

efek

tyw

no

ści p

roza

tru

dn

ien

iow

ej (

na p

ozio

mie

20

–30%

, w z

ależ

nośc

i od

spec

yfik

i gru

py d

ocel

owej

),

w r

amac

h re

aliz

owan

ych

prze

z si

ebie

pro

jekt

ów;

• o

blic

zan

ie p

ozi

om

u e

fekt

ywn

ośc

i zat

rud

nie

nio

wej

p

roje

ktu

uw

zglę

dnia

ło p

rzyp

adki

zaw

arci

a pr

zez

ucze

stni

ka p

roje

ktu

umow

y o 

prac

ę lu

b um

owy

cyw

ilnop

raw

nej –

z w

yłąc

zen

iem

prz

ypad

ków

, w

 któ

rych

zat

rud

nie

nie

jest

su

bsy

dio

wan

e.

Uzy

skan

ie z

atru

dnie

nia

subs

ydio

wan

ego

jest

ła

twie

jsze

niż

zat

rudn

ieni

a ni

esub

sydi

owan

ego,

dl

ateg

o ni

e po

win

ny b

yć t

rakt

owan

e ja

ko

rów

now

ażne

;•

popr

zez

odpo

wie

dnią

mod

yfik

ację

kry

teri

ów w

ybor

u pr

ojek

tów

pre

mio

wan

ie t

ych

pro

jekt

od

awcó

w,

któ

rych

sta

tuto

wa

dzi

ałal

no

ść je

st z

go

dn

a z 

ob

szar

em m

eryt

ory

czn

ym p

roje

któ

w,

w s

zcze

góln

ości

pos

iada

jący

ch d

ośw

iadc

zeni

e w

 pra

cy n

a rz

ecz

osób

zag

rożo

nych

wyk

lucz

enie

m

społ

eczn

ym;

• u

mo

żliw

ien

ie p

roje

kto

daw

com

rea

lizo

wan

ia

pro

jekt

ów

wie

lole

tnic

h. D

opus

zcze

nie

w d

okum

enta

ch o

kreś

lają

cych

zas

ady

przy

znaw

ania

śr

odkó

w z

 RPO

201

4–20

20 r

ealiz

acji

(m.in

.)

proj

ektó

w t

rwaj

ącyc

h 3

lata

lub

dłuż

ej.

Ana

liza

efek

tyw

nośc

i za

trud

nien

iow

ej p

roje

któw

zr

ealiz

owan

ych

w r

amac

h Po

ddzi

ałan

ia 7

.2.1

PO

KL,

w

 kon

tekś

cie

ich

skut

eczn

o-śc

i w a

ktyw

izow

aniu

osó

b za

groż

onyc

h w

yklu

czen

iem

sp

ołec

znym

, Ann

a C

hroś

-ci

cka

Dys

pers

ja n

a zl

ecen

ie

Urz

ędu

Mar

szał

kow

skie

go

Woj

ewód

ztw

a Ku

jaw

sko-

-Pom

orsk

iego

, 201

3

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 pro

jekc

ie

Wyt

yczn

ych

MIiR

w z

akre

sie

real

izac

ji pr

zeds

ięw

zięć

w

 obs

zarz

e w

łącz

enia

spo

łecz

nego

i zw

alcz

ania

ubó

-st

wa

z w

ykor

zyst

anie

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fun

-du

szu

Społ

eczn

ego

i Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Rozw

oju

Regi

onal

nego

na

lata

201

4–20

20 o

pisa

no o

góln

e za

sady

re

aliz

acji

proj

ektó

w w

spół

finan

sow

anyc

h z 

EFS

w z

akre

-si

e ce

lu t

emat

yczn

ego

9 or

az z

asad

y i s

posó

b po

mia

ru

rezu

ltat

ów w

spar

cia

w o

bsza

rze

akty

wne

j int

egra

cji

posz

czeg

ólny

ch g

rup

doce

low

ych

(tzw

. efe

ktyw

ność

sp

ołec

zno-

zatr

udni

enio

wa)

.

Page 61: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

60

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Wsp

arci

e d

la

inst

ytu

cji i

nte

gra

cji

spo

łecz

nej

Wsp

arci

e pr

acow

nikó

w in

styt

ucji

pom

ocy

społ

eczn

ej

w z

akre

sie:

• sk

ute

czn

ego

wyk

orz

ysta

nia

nar

zęd

zi a

ktyw

nej

in

teg

racj

i ora

z ic

h a

dek

wat

neg

o d

ob

oru

w

zglę

dem

ind

ywid

ual

nyc

h p

otr

zeb

klie

ntó

w O

PS;

• lo

bb

ow

anie

ro

zwią

zań

typ

u P

AL

i PIO

N n

a p

ozi

om

ie lo

kaln

ym o

raz

do

rad

ztw

o w

 tym

za

kres

ie. R

ekom

endo

wan

e je

st w

pro

wad

zen

ie

do

rad

ztw

a/an

imac

ji d

la in

styt

ucj

i, kt

óre

zain

tere

sow

ane

są r

ealiz

acją

teg

o ty

py p

roje

któw

. D

orad

ztw

o po

win

no iś

ć w

 par

ze z

 pro

moc

ją d

obry

ch

prak

tyk;

• ro

zbu

do

wan

ie in

fras

tru

ktu

ry s

po

łecz

nej

m.in

. p

op

rzez

KIS

i C

IS o

raz

lep

sza

wsp

ółp

raca

OPS

i P

CPR

z p

od

mio

tam

i eko

no

mii

i in

teg

racj

i sp

ołe

czn

ej o

raz

up

ow

szec

hn

ian

ie id

ei t

wo

rzen

ia

loka

lnyc

h p

artn

erst

w z

 ud

ział

em P

ES;

• w

zmo

cnie

nie

po

ten

cjał

u f

izyc

zneg

o in

styt

ucj

i in

tegr

acji

społ

eczn

ej, w

 szc

zegó

lnoś

ci n

a po

ziom

ie

loka

lnym

(sp

rzęt

, śro

dki t

rans

port

u, lo

kale

);

Got

owi d

o po

moc

y. G

otow

i do

pra

cy. A

dekw

atno

ść

pom

ocy

udzi

elan

ej w

 pro

-je

ktac

h sy

stem

owyc

h i j

ej

efek

ty. R

apor

t ko

ńcow

y ba

dani

a ew

alua

cyjn

ego

pro-

jekt

ów s

yste

mow

ych

7.1.

1 i 7

.1.2

rea

lizow

anyc

h pr

zez

ośro

dki p

omoc

y sp

ołec

znej

i p

owia

tow

e ce

ntra

pom

ocy

rodz

inie

w w

ojew

ództ

wie

lu

busk

im, G

HK

Pols

ka

Sp. z

 o.o

. na

zlec

enie

RO

PS

Pozn

ań, 2

013

Ana

liza

potr

zeb

inst

ytuc

ji dz

iała

jący

ch w

 obs

za-

rze

pom

ocy

i int

egra

cji

społ

eczn

ej o

raz

dzia

łań

prow

adzo

nych

na

pozi

omie

ce

ntra

lnym

i re

gion

alny

m

w r

amac

h Pr

ogra

mu

Ope

-ra

cyjn

ego

Kap

itał

Lud

zki

w k

onte

kści

e zm

niej

szan

ia

obsz

arów

zja

wis

ka w

yklu

-cz

enia

spo

łecz

nego

, PA

G

Uni

cons

ult

Sp. z

 o.o

. na

zlec

enie

MPi

PS, 2

011

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 pro

jekc

ie W

ytyc

z-ny

ch M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć w

 obs

zarz

e w

łącz

enia

spo

łecz

nego

i zw

alcz

ania

ubó

stw

a z 

wyk

orzy

-st

anie

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Sp

ołec

zneg

o i E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Ro

zwoj

u Re

gion

alne

go n

a la

ta

2014

–202

0 za

war

to z

asad

y re

aliz

acji

wpa

rcia

w r

amac

h RP

O 2

014–

2020

w t

ym z

akre

sie.

Page 62: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

61

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Prac

a z 

klie

nte

m

po

mo

cy s

po

łecz

nej

• pr

omow

anie

wsp

arci

a In

terd

yscy

plin

arne

go/

syst

emow

ego,

pop

rzez

rea

lizo

wan

ie

pro

jekt

ów

zaw

iera

jący

ch e

lem

ent

wsp

ółp

racy

in

styt

ucj

i po

mo

cy i 

inte

gra

cji s

po

łecz

nej

, słu

żb

zatr

ud

nie

nia

, sąd

ów

, org

aniz

acji

po

zarz

ądo

wyc

h

(NG

O)

i in

nyc

h s

łużb

sp

ołe

czn

ych

; •

wsp

arci

e p

ow

inn

o b

yć p

op

rzed

zon

e d

iag

no

ind

ywid

ual

nyc

h p

otr

zeb

i p

ote

ncj

ału

ucz

estn

ikó

w,

w m

nie

jszy

m z

aś s

top

niu

– d

iag

no

zą p

rob

lem

ów

sp

ołe

czn

ych

prz

epro

wad

zaną

w o

dnie

sien

iu d

o da

nego

obs

zaru

(gm

iny,

pow

iatu

, woj

ewód

ztw

a);

• p

rem

iow

anie

pro

jekt

ów

zak

ład

ając

ych

st

aże/

sub

syd

iow

ane

zatr

ud

nie

nie

dla

osó

b po

zost

ając

ych

bez

zatr

udni

enia

. Jed

nym

pożą

dany

ch e

lem

entó

w p

roje

któ

w p

ow

inn

a b

yć p

om

oc

ucz

estn

iko

m w

 po

szu

kiw

aniu

za

tru

dn

ien

ia;

• ni

ezbę

dnym

ele

men

tem

szk

ole

ń o

 ch

arak

terz

e za

wo

do

wym

po

win

ny

być

zaj

ęcia

pra

ktyc

zne,

m

ając

e na

cel

u do

skon

alen

ie u

mie

jętn

ości

za

wod

owyc

h i z

doby

wan

ie d

ośw

iadc

zeni

a za

wod

oweg

o;

• na

leży

pre

mio

wać

pro

jekt

y, w

 któ

rych

ofe

row

ane

jest

uc

zest

niko

m w

spar

cie

tow

arzy

sząc

e zo

rien

tow

ane

na

og

ran

icze

nie

lub

cał

kow

ite

zniw

elo

wan

ie

czyn

nik

ów

mo

gąc

ych

un

iem

ożl

iwia

ć o

sob

om

kw

alif

iku

jący

m s

ię d

o u

dzi

ału

w p

roje

kcie

p

arty

cyp

ację

w n

im;

• zm

odyf

ikow

ać s

posó

b ud

ziel

ania

wsp

arci

a os

obom

be

zdom

nym

. Nal

eżał

oby

rozw

ażyć

wyo

drę

bn

ien

ie

typ

u p

roje

któ

w d

edyk

ow

aneg

o o

sob

om

b

ezd

om

nym

. W r

amac

h w

spar

cia

nale

żało

by

w p

ierw

szej

kol

ejno

ści s

kupi

ć si

ę na

zas

poko

jeni

u po

dsta

wow

ych

potr

zeb

odbi

orcó

w w

spar

cia,

któ

re

w d

użej

mie

rze

maj

ą ch

arak

ter

mat

eria

lny.

Dop

iero

po

zas

poko

jeni

u po

trze

b z 

tej s

fery

mog

łyby

być

po

dejm

owan

e dz

iała

nia

z za

kres

u ak

tyw

izac

ji sp

ołec

znej

i za

wod

owej

Got

owi d

o po

moc

y. G

otow

i do

pra

cy. A

dekw

atno

ść

pom

ocy

udzi

elan

ej w

 pro

-je

ktac

h sy

stem

owyc

h i j

ej

efek

ty. R

apor

t ko

ńcow

y ba

dani

a ew

alua

cyjn

ego

pro-

jekt

ów s

yste

mow

ych

7.1.

1 i 7

.1.2

rea

lizow

anyc

h pr

zez

ośro

dki p

omoc

y sp

ołec

znej

i p

owia

tow

e ce

ntra

pom

ocy

rodz

inie

w w

ojew

ództ

wie

lu

busk

im, G

HK

Pols

ka

Sp. z

 o.o

. na

zlec

enie

RO

PS,

Pozn

ań 2

013

Oce

na w

pływ

u ud

ział

u w

 pro

jekc

ie n

a sy

tuac

osob

istą

i za

wod

ową

osób

w

yklu

czon

ych/

zagr

ożon

ych

wyk

lucz

enie

m u

czes

tnic

zą-

cych

w p

roje

ktac

h re

aliz

o-w

anyc

h w

 ram

ach

Prio

ryte

tu

VII

w w

ojew

ództ

wie

łódz

-ki

m, Z

akła

d Ba

dań

Nau

ko-

wyc

h Po

lski

ego

Tow

arzy

stw

a So

cjol

ogic

zneg

o na

zle

ceni

e W

UP,

Łód

ź 20

10

Ana

liza

efek

tyw

nośc

i za

trud

nien

iow

ej p

roje

któw

zr

ealiz

owan

ych

w r

amac

h Po

ddzi

ałan

ia 7

.2.1

PO

KL,

w

 kon

tekś

cie

ich

skut

eczn

o-śc

i w a

ktyw

izow

aniu

osó

b za

groż

onyc

h w

yklu

czen

iem

sp

ołec

znym

, Ann

a C

hroś

-ci

cka

Dys

pers

ja n

a zl

ecen

ie

Urz

ędu

Mar

szał

kow

skie

go

Woj

ewód

ztw

a Ku

jaw

sko-

-Pom

orsk

iego

, 201

3

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 pro

jekc

ie W

ytyc

z-ny

ch M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć w

 obs

zarz

e w

łącz

enia

spo

łecz

nego

i zw

alcz

ania

ubó

stw

a z 

wyk

orzy

-st

anie

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Sp

ołec

zneg

o i E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Ro

zwoj

u Re

gion

alne

go n

a la

ta

2014

–202

0 za

war

to z

asad

y re

aliz

acji

wpa

rcia

w r

amac

h RP

O 2

014–

2020

w t

ym z

akre

sie.

Page 63: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

62

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Zasa

dy

two

rzen

ia

i fu

nkc

jon

ow

ania

sy

stem

u w

spar

cia

eko

no

mii

spo

łecz

nej

w

 reg

ion

ach

W d

okum

enta

ch p

rogr

amow

ych

RPO

nal

eży:

okr

eślić

w ja

ki s

po

sób

i n

a ja

kich

zas

adac

h b

ędą

wyb

iera

ne

OW

ES­y

w n

ow

ej p

ersp

ekty

wie

;•

prz

ewid

zieć

ko

nie

czn

ość

bu

do

wan

ia s

yste

mu

w

spar

cia

w r

amac

h p

roje

któ

w s

yste

mo

wyc

h

(rea

lizow

anyc

h np

. prz

ez s

amor

ząd

woj

ewód

ztw

a),

gdyż

tak

ie r

ozw

iąza

nie

zape

wni

wię

kszą

gw

aran

cję

wyb

oru

podm

iotó

w o

 odp

owie

dnim

pot

encj

ale;

reko

men

do

wać

wyb

ór

po

dm

iotó

w, k

tóre

p

osi

adaj

ą d

ośw

iad

czen

ie n

a te

ren

ie

wo

jew

ód

ztw

a, a

 tak

że d

ośw

iad

czo

ny

zesp

ół;

po

siad

ają

akre

dyt

ację

, w z

akre

sie

świa

dcze

nia

wys

okie

j jak

ości

usł

ug, w

 tym

dot

yczą

cych

spo

sobó

w

diag

nozo

wan

ia p

otrz

eb k

lient

ów i 

prac

y z 

klie

ntam

i, sp

osob

ów m

onit

orow

ania

losó

w k

lient

ów;

• pr

zy w

ybor

ze O

WES

nal

eży

zape

wni

ć, a

by k

ryte

ria

i zas

ady

wyb

oru

inst

ytu

cji z

ost

ały

okr

eślo

ne

wsp

óln

ie z

 klu

czo

wym

i in

tere

sari

usz

ami;

• in

styt

ucj

e te

po

wo

ływ

ane

był

y co

naj

mn

iej

na

4 la

ta (

np. k

onku

rs d

wa

razy

w o

kres

ie

prog

ram

owan

ia);

dla

każ

dej

inst

ytu

cji w

skaz

ane

zost

ały

rezu

ltat

y d

o o

siąg

nię

cia;

przy

wyb

orze

OW

ES n

ależ

y p

rom

ow

ać p

od

mio

ty,

któ

re p

osi

adaj

ą d

ośw

iad

czen

ie w

 zak

resi

e d

ora

dzt

wa

biz

nes

ow

ego

lub

ofe

rują

wsp

ółp

racę

inst

ytu

cjam

i oto

czen

ia b

izn

esu

;•

rozl

icza

nie

OW

ES z

 licz

by

PES,

któ

re f

un

kcjo

nu

pew

ien

okr

es p

o u

two

rzen

iu (

np

. 2–3

lata

) i p

rzyr

ost

u li

czb

y m

iejs

c p

racy

w f

un

kcjo

nu

jący

ch

PES.

Oce

na w

spar

cia

w o

bsza

-rz

e ek

onom

ii sp

ołec

znej

ud

ziel

oneg

o ze

śro

dków

EF

S w

 ram

ach

PO K

L, C

offe

y In

tern

atio

nal S

p. z

 o.o

., na

zl

ecen

ie M

IiR (

DZF

), 2

013

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 pro

jekc

ie W

ytyc

z-ny

ch M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć w

 obs

zarz

e w

łącz

enia

spo

łecz

nego

i zw

alcz

ania

ubó

stw

a z 

wyk

orzy

-st

anie

m ś

rodk

ów E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Sp

ołec

zneg

o i E

urop

ejsk

iego

Fun

dusz

u Ro

zwoj

u Re

gion

alne

go n

a la

ta 2

014–

2020

zaw

arte

zos

tały

zap

isy

doty

cząc

e za

sad

real

izac

ji w

spar

cie

na r

zecz

roz

woj

u se

ktor

a ek

onom

ii sp

ołec

znej

w r

amac

h PO

WER

i RP

O. W

ięks

zość

wsk

aza-

nych

zal

eceń

(O

WES

mus

zą p

osia

dać

akre

dyta

cję,

okr

es

pow

ołan

ia –

nie

kró

tszy

niż

36

mie

sięc

y, k

ryte

ria

i zas

ady

wyb

oru

OW

ES, „

rozl

icza

lnoś

ć” O

WES

z o

siąg

nięc

ia w

skaź

-ni

ków

efe

ktyw

nośc

iow

ych)

.

Page 64: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Załączniki

63

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

OB

SZA

RR

EKO

MEN

DA

CJA

ŹRÓ

DŁO

STA

N W

DR

OŻE

NIA

REK

OM

END

AC

JI

Wsp

arci

e d

la o

sób

ni

epeł

nosp

raw

nych

Wsp

arci

e d

la o

sób

i u

czn

iów

z n

iep

ełn

osp

raw

no

ścią

(O

zN, U

zN)

obej

muj

ące

m.in

.:•

wpr

owad

zeni

e sa

nkcj

i za

zani

echa

nie

real

izac

ji pr

awa

w k

wes

tiac

h do

tycz

ącyc

h sy

tuac

ji O

zN

lub 

niep

raw

idło

we

jego

sto

sow

anie

;•

wzm

ocni

enie

koo

rdyn

acji

dzia

łań

na r

zecz

OzN

; •

opra

cow

anie

met

ody

wcz

esne

go d

otar

cia

do O

zN

i ich

rod

zin

z in

form

acją

na

tem

at d

ostę

pneg

o w

 sys

tem

ie w

spar

cia;

• ob

jęci

e O

zN i 

ich

rodz

in s

koor

dyno

wan

ymi

dzia

łani

ami o

 cha

rakt

erze

te

rape

utyc

zno-

eduk

acyj

nym

;•

dost

osow

anie

infr

astr

uktu

ry s

zkół

z z

asto

sow

anie

m

zasa

d pr

ojek

tow

ania

uni

wer

saln

ego;

• ut

rzym

anie

w s

yste

mie

edu

kacj

i szk

olni

ctw

a sp

ecja

lneg

o;•

włą

czan

ie k

las

spec

jaln

ych

do s

zkół

og

ólno

dost

ępny

ch;

• ks

ztał

ceni

e na

uczy

ciel

i ze

szkó

ł ogó

lnod

ostę

pnyc

h w

 kie

runk

u od

pow

iedn

iego

wsp

iera

nia

UzN

w

 pro

cesi

e ed

ukac

ji;•

zape

wni

enie

doś

wia

dczo

nych

spe

cjal

istó

w d

s. p

racy

UzN

w s

zkoł

ach

ogól

nodo

stęp

nych

mię

dzy

inny

mi

popr

zez

wyk

orzy

stan

ie p

oten

cjał

u sz

kół s

pecj

alny

ch;

• do

stos

owan

ie o

fert

y sz

koln

ictw

a za

wod

oweg

o do

po

trze

b O

zN;

• tw

orze

nie

punk

tów

info

rmac

yjny

ch d

la p

raco

daw

ców

• pr

omow

anie

sto

sow

ania

kla

uzul

spo

łecz

nych

;•

zwię

ksze

nie

dost

ępno

ści u

sług

tre

nera

pra

cy;

• w

prow

adze

nie

paki

etu/

bonu

akt

ywiz

acyj

nego

dla

O

zN.

Włą

czaj

ący

syst

em e

duka

cji

i ryn

ku p

racy

– r

ekom

enda

-cj

e dl

a po

lityk

i pub

liczn

ej.

IBE,

War

szaw

a 20

14

Reko

men

dac

ja w

 czę

ści w

dro

żon

a. W

 pro

jekc

ie W

ytyc

z-ny

ch M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

prze

dsię

wzi

ęć z

 udz

iałe

m

środ

ków

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Społ

eczn

ego

w o

bsza

-rz

e ed

ukac

ji na

lata

201

4–20

20, a

 tak

że w

 ram

ach

pro-

jekt

u w

ytyc

znyc

h M

IiR w

 zak

resi

e re

aliz

acji

zasa

dy r

ówno

-śc

i sza

ns i 

nied

yskr

ymin

acji,

w t

ym d

ostę

pnoś

ci d

la o

sób

z ni

epeł

nosp

raw

nośc

iam

i ora

z za

sady

rów

nośc

i sza

ns

kobi

et i 

męż

czyz

n w

 ram

ach

fund

uszy

uni

jnyc

h na

lata

20

14–2

020

zaw

arte

zos

tały

odp

owie

dnie

zap

isy

podk

re-

ślaj

ące

koni

eczn

ość

real

izac

ji w

spar

cia

udzi

elan

ego

m.in

. ze

śro

dków

EFS

w r

amac

h po

lityk

i spó

jnoś

ci z

 uw

zglę

d-ni

enie

m s

pecy

ficzn

ej s

ytua

cji o

sób

niep

ełno

spra

wny

ch

oraz

w s

posó

b re

spek

tują

cy p

raw

a os

ób n

iepe

łnos

praw

-ny

ch. W

w. n

ie d

otyc

zą je

dnak

że r

ealiz

acji

inny

ch p

olit

yk

publ

iczn

ych

niż

polit

yka

spój

nośc

i.

Page 65: człowiek – najlepsza inwestycja...Pierwsza dekada E F S ROVFH I. Wprowadzenie Gdy w 2004 r. uruchamiano w Polsce wdrażanie EFS, istniało wiele obaw z tym związanych. Przede wszystkim,

Pier

wsz

a de

kada

Eur

opej

skie

go F

undu

szu

Społ

eczn

ego

w P

olsc

e. E

fekt

y w

draż

ania

EFS

w la

tach

200

4–20

14

Wydawca:

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Departament Europejskiego Funduszu Społecznego

ul. Wspólna 2/4

00-926 Warszawa

tel. (+48 22) 273 80 51

fax (+48 22) 273 89 19

e-mail: [email protected]

www.efs.gov.pl

Infolinia EFS:

0 801 EFS 801

0 801 337 801

płatne jak za połączenia lokalne

ISBN 978-83-7610-546-8

Publikacja bezpłatna

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

człowiek – najlepsza inwestycja

Pierwsza dekada Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce

Efekty wdrażania EFS w latach 2004–2014

Okladka_Zlecenie_15_grzbiet_4_mm.indd 1 2015-05-28 15:55:55