ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA: Część opisowa fileZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA: Część opisowa: I. CZĘŚĆ OGÓLNA.....3
Część 6
description
Transcript of Część 6
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Część 6Część 6
OiZPIOiZPI>Zarządzanie, zakres czynności
>Komunikacja
w materiałach wykorzystano:K.Subieta: Budowa i integracja systemów informatycznych
A.Kobieliński: Inżynieria OprogramowaniaI.Sommerville: Software Engineering
IBM Rational: RUP™E. Berne, W co grają ludzie
T.A.Harris, „Ja jestem OK, Ty jesteś OK”
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Zarządzanie w projekcie informatycznymZarządzanie w projekcie informatycznym
Objaśnienie podstawowych pojęć Zakres i charakterystyka czynności wykonywanych w
ramach zarządzania Problematyka doboru osób do pracy w projekcie Dokumentacja i raportowanie
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
ZarządzanieZarządzanie
Zarządzanie projektem informatycznym to działalność mająca na celu:-zapewnienie terminowej realizacji projektu, -spełnienie przyjętych przez wytwórcę zasad tworzenia oprogramowania,-spełnienie oczekiwań i wymagań strony zamawiającej.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Czynności wchodzące w zakres zarządzania Czynności wchodzące w zakres zarządzania
Opracowanie ofert Wykonanie kosztorysów Planowanie i harmonogramowanie Nadzór nad realizacją projektu Dobór osób i organizacja pracy Raportowanie, gromadzenie dokumentacji,
prezentacje
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Planowanie projektu Planowanie projektu
Planowanie jest najbardziej czasochłonną czynnością związaną z zarządzaniem projektem.
Proces szczegółowego planowania i przygotowania harmonogramu rozpoczyna się de facto jeszcze przed zawarciem umowy i jest kontynuowany przez cały czas realizacji przedsięwzięcia. Proces planowania przebiega cyklicznie. W miarę realizacji kolejnych etapów przedsięwzięcia otrzymuje się informacje mające wpływ na planowanie (lub zmianę planów) następnych pozostających do wykonania prac.
Planowanie wymaga umiejętności rozsądnego gospodarowania zasobami, synchronizacji działań i przewidywania zagrożeń.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Planowanie projektu Planowanie projektu (rodzaje planów)(rodzaje planów)
Plan zarządzania jakością Opisuje procedury zapewnienia jakości oraz wszelkie standardy przyjęte przy realizacji projektu
Plan testów Opisuje podejście, zaangażowane zasoby oraz przyjęte schematy i zasady wykonywania testów
Plan zarządzania konfiguracją
Opisuje wszystkie obiekty pojawiające się w projekcie (rozumiane jako dowolne kombinacje sprzętu komputerowego, oprogramowania, usług i szkoleń)
Plan utrzymania systemu Określa wymagania związane z utrzymaniem systemu.
Plan rozwoju kwalifikacji Określa, w jaki sposób podnoszone będą kwalifikacje osób pracujących nad projektem.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Organizacja działań Organizacja działań
Każde działanie (każda czynność) powinno zakończyć się powinno zakończyć się wymiernym efektemwymiernym efektem w postaci dokumentu lub elementu oprogramowania (artefakty).
Koniec działania (lub zespołu działań) wyznaczają tzw. kamienie milowekamienie milowe (milestone).
Dla każdego działania należy określić zbiór potrzebnych zbiór potrzebnych zasobówzasobów oraz stopień ich wykorzystania.
Należy stosować odpowiednie metody weryfikacji wyników weryfikacji wyników działania.działania.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Harmonogramowanie prac Harmonogramowanie prac (zakres czynności)(zakres czynności)
4/7 11/7 18/7 25/7 1/8 8/8 15/8 22/8 29/8 5/9 12/9 19/9
T4
T1T2
M1
T7T3
M5T8
M3
M2T6
T5M4
T9
M7T10
M6
T11M8
T12
Start
Finish
Podział projektu na zadania. Oszacowanie czasu potrzebnego do ich realizacji. Przypisanie zasobów potrzebnych do realizacji każdego
zadania. Uszeregowanie zadań z uwzględnieniem kryterium
optymalnego wykorzystania zasobów. Minimalizacja zależności pomiędzy zadaniami z
uwzględnieniem kryterium czasowego. W przypadku wystąpienia kolizji i problemów – modyfikacja
założeń w zakresie terminów i zasobów. Przekazanie zespołowi ustaleń wynikających z
opracowanego harmonogramu.4/7 11/7 18/7 25/ 1/8 8/8 15/8 22/8 29/8 5/9 12/9 19/9
T4
T8 T11
T12
T1
T3
T9
T2
T6 T10
T7
T5
Fred
Jane
Anne
Mary
Jim
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Harmonogramowanie prac Harmonogramowanie prac (problemy)(problemy)
Oszacowanie złożoności zadań jest rzeczą niezmiernie trudną; dokładność szacunku zależy w dużej mierze od intuicji oraz doświadczenia osoby zarządzającej projektem.
Wydajność nie jest wprost proporcjonalna do wielkości zaangażowanych zasobów.
Angażowanie dodatkowych zasobów nie powoduje bezpośredniego wzrostu wydajności (wdrożenie osoby w projekt, nauka posługiwania sie nowym narzędziem, itp.)
„Nieoczekiwane zawsze się zdarza” – układając harmonogram należy zawsze zachować pewien margines bezpieczeństwa.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Harmonogramowanie prac Harmonogramowanie prac (narzędzia)(narzędzia)
Wspomaganie ze strony narzędzi dotyczy następujących aspektów harmonogramowania:
zdefiniowania zasobów i ich dostępności, przypisania zasobów do zadań, określenia czasu trwania zadań, konstruowania sieci działań, ustalenia ścieżki krytycznej (najdłuższej) w sieci
aktywności zdefiniowania harmonogramu przy użyciu diagramu
Gantta. Obliczenie sumarycznej ilości wymaganych zasobów,
ustalenia czasu trwania działań, estymacji kosztu, czasu, pracochłonności.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Harmonogramowanie Harmonogramowanie (narzędzia – definicje zasobów)(narzędzia – definicje zasobów)
Arkusz zasobów MS Project
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Harmonogramowanie prac Harmonogramowanie prac (narzędzia)(narzędzia)
Wykres Gantta MS Project
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Harmonogramowanie prac Harmonogramowanie prac (narzędzia)(narzędzia)
Diagram sieciowy MS Project
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Problemy związane z doborem osób Problemy związane z doborem osób
Zebranie pożądanego zespołu ludzi do realizacji projektu informatycznego często nie jest możliwe:
Ograniczony budżet przedsięwzięcia nie pozwala na zatrudnienie wykwalifikowanych osób.
Nawet w przypadku, w którym dysponuje się odpowiednimi środkami, pozyskanie osób o odpowiednich kwalifikacjach może nie być możliwe
Firma realizująca projekt pragnie, aby jej pracownicy podnosili swoje kwalifikacje poprzez uczestnictwo w realizacji projektu.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Dobór osób Dobór osób (praca zespołowa)(praca zespołowa)
Czynniki psychologiczne mają zasadniczy wpływ na efektywność pracy zespołu. Wyróżnia się następujące typy psychologiczne:
A. Zorientowani na zadaniaZorientowani na zadania (task-oriented). Osoby samowystarczalne, zdolne, zamknięte, agresywne, lubiące współzawodnictwo, niezależne.
B. Zorientowani na siebieZorientowani na siebie (self-oriented). Osoby niezgodne, dogmatyczne, agresywne, zamknięte, lubiące współzawodnictwo, zazdrosne.
C. Zorientowani na interakcjęZorientowani na interakcję (interaction-oriented). Osoby nieagresywne, o niewielkiej potrzebie autonomii i indywidualnych osiągnięć, pomocne, przyjazne.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Dobór osób Dobór osób (praca zespołowa)(praca zespołowa)
Zjawisko lojalności grupowej.Zjawisko lojalności grupowej. Terminem tym określa się silny, osobisty związek pomiędzy poszczególnymi członkami zespołu, grupą i wynikami pracy grupy. Niekorzystne efekty:
Trudność zmiany lidera.. Silnie związana grupa nie akceptuje nowego lidera narzuconego z zewnątrz. Często jednak formalny lider źle kieruje pracą.
Myślenie grupowe (groupthink). Brak krytycyzmu w stosunku do efektów pracy grupy, nie rozważanie jakichkolwiek pomysłów i rozwiązań nie pochodzących z wnętrza grupy, wzajemne podtrzymywanie się w poglądach, często niesłusznych lub tendencyjnych. Rezultatem jest znaczny spadek jakości wyników pracy.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Dobór osób Dobór osób (ocena umiejętności)(ocena umiejętności)
Umiejętność pracy w stresie. W pracy często zdarzają się okresy wymagające szybkiego wykonania złożonych zadań. Dla większości osób niewielki stres działa mobilizująco. Po przekroczeniu jednak pewnego progu następuje spadek możliwości danej osoby. Próg ten jest różny dla różnych osób.
Zdolności adaptacyjne. Informatyka jest jedną z najszybciej zmieniających się dziedzin. Ocenia się, że 7-9 miesięcy przynosi w informatyce zmiany, które w innych dziedzinach zajmują 5-7 lat. Oznacza to konieczność stałego kształcenia dla wszystkich inżynierów oprogramowania - stałe poznawanie nowych narzędzi, sprzętu, oprogramowania, technologii, metod, sposobów pracy. Niestety, nie wszyscy to tempo wytrzymują. (Uśpienie, zajmowanie się jednym problemem w jednym środowisku przez lata jest w informatyce bardzo groźne!)
Pożądane cechy członka zespołu
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Dobór osób Dobór osób (ocena umiejętności)(ocena umiejętności)
Rodzaje wiedzy
Wiedza składniowaWiedza składniowa.. Polega na mechanicznym zapamiętaniu pewnych faktów, bez ich istotnego przetworzenia. Jest słabo zintegrowana z wcześniej zdobytą wiedzą. Np. do takiej wiedzy zaliczamy reguły składniowe danego języka programowania.
Wiedza semantycznaWiedza semantyczna (znaczeniowa). Fakty są zapamiętane nie w postaci ich formy, lecz w postaci znaczenia. Np. znajomość zasady instrukcji while, znajomość koncepcji pojęcia klasy i dziedziczenia, itd. Nowa wiedza jest zintegrowana z wcześniej zdobytą wiedzą.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Dokumentacja i raportowanie Dokumentacja i raportowanie
Dokładne i aktualne raportowanie jest istotne dla sterowania projektem.Kierownicy projektu dają raporty dla inicjalizatorów i zwierzchnictwa projektu. Członkowie zespołu dają formalne raporty dla swoich bezpośrednich kierowników.
Raporty odnośnie postępu pracRaporty odnośnie postępu prac (rutynowe, np. co miesiąc):– stan techniczny– stan zasobów– stan harmonogramu– napotkane problemy– stan finansowy
Raporty odnośnie zakończonych prac.Raporty odnośnie zakończonych prac. Raporty obciążenia czasowego pracownikówRaporty obciążenia czasowego pracowników.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Dokumentacja i raportowanie Dokumentacja i raportowanie
W trakcie trwania przedsięwzięcia powstają następujące dokumenty:
–dokumentacja procesu produkcji oprogramowania.–dokumentacja techniczna opisująca wytworzony produkt.
PlanyPlany, szacunki, harmonogramy - dokumenty tworzone przez , szacunki, harmonogramy - dokumenty tworzone przez kierownictwo przedsięwzięcia Odbiorcami ich są przełożeni kierownictwo przedsięwzięcia Odbiorcami ich są przełożeni wyższego szczebla. Zaakceptowane dokumenty tego typu pełnia wyższego szczebla. Zaakceptowane dokumenty tego typu pełnia rolę poleceń dla wykonawców.rolę poleceń dla wykonawców.
RaportyRaporty - Dokumenty przygotowywane przez kierowników dla - Dokumenty przygotowywane przez kierowników dla przełożonych. Opisują przebieg i rezultaty prac.przełożonych. Opisują przebieg i rezultaty prac.
StandardyStandardy - dokumenty opisujące pożądany sposób realizacji - dokumenty opisujące pożądany sposób realizacji Dokumenty roboczeDokumenty robocze - rozmaite dokumenty zawierające - rozmaite dokumenty zawierające
propozycje rozwiązań. Twórcami są członkowie zespołu. propozycje rozwiązań. Twórcami są członkowie zespołu. Zaakceptowane mogą stać się standardami.Zaakceptowane mogą stać się standardami.
KomunikatyKomunikaty - rozmaite, z reguły krótkie dokumenty służące do - rozmaite, z reguły krótkie dokumenty służące do wymiany informacji pomiędzy członkami zespołu.wymiany informacji pomiędzy członkami zespołu.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Zarządzanie komunikacjąZarządzanie komunikacją
Cel i zadania Analiza transakcyjna – jako uogólniony język psychologii Gry i ich identyfikacja Unikanie gier Postawy życiowe
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Zarządzanie komunikacjąZarządzanie komunikacją
Podstawowy cel : kontrolowanie komunikacji Obszar zastosowania :
Samokontrola Relacje wewnątrz zespołu Relacje z klientem (użytkownikami)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjnaAnaliza transakcyjna
Twórca analizy transakcyjnej : Eric Lennard Bernstein (1910-1970) – amerykański lekarz psychiatra
Podstawowe publikacje: „Transactional Analysis And Psychoterapy”, 1961 „W co grają ludzie” „Dzień dobry i co dalej?”
AT – uogólnienie, upraszcza język psychologii i pojmowanie relacji międzyludzkich
AT znalazła zastosowanie w zarządzaniu relacjami w biznesie (handel, zarządzanie zasobami ludzkimi)
Dodatkowa uwaga: uproszczenia pojęciowe AT można przenieść na grunt języka informatyki (komputer, zapis, wzorzec, transakcja, skrypt)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – analogia informatyczna– analogia informatyczna
magistrala
jednostka potrzeb i doznań
jednostka przetwarzania
informacji
jednostka zapisu zasad
urządzenia IO
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – stany ego– stany ego
Ja-Dziecko Ja-Dorosły Ja-Rodzic
Ciało
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – stany ego– stany ego
Stan ego Stan ego - "spójny zbiór uczuć i doświadczeń bezpośrednio powiązanych z odpowiadającym im spójnym zbiorem zachowań”.
DzieckoDziecko – obszar odpowiedzialny za generowanie potrzeb i zapis doznań związanych z ich zaspokajaniem
RodzicRodzic – obszar zapisu normatywnych sądów o rzeczywistości, wzorców zachowań, nakazów, przejęty od rodziców lub osób występujących w ich roli
DorosłyDorosły – obszar intelektu, „ludzki komputer” przetwarzający dane napływające do umysłu oraz dane zapisane w Dziecku i Rodzicu
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – stany ego, Rodzic– stany ego, Rodzic
Rodzic Rodzic – Obszerny zbiór dokonanych w mózgu zapisów zdarzeń zewnętrznych, przyjętych bez zastrzeżeń lub narzuconych, postrzeganych we wczesnych latach dzieciństwa
Zawiera „taśmy” z zapisami zachowań, wzorców, opinii zaobserwowanych u rodziców (lub osób spełniających ich rolę)
Zapis jest dokładny, pozbawiony redakcji, bezkrytyczny Funkcja: przekaz pokoleniowy, optymalizacja podejmowania
podstawowych decyzji, decyzje podejmowane są szybko bez angażowania intelektu
Schemat zapisu: wzór sytuacji – wzór zachowania Przykłady zapisów:
Uważaj na samochody! (dziecko zawsze dostało klapsa, jeśli wbiegło na ulicę)
Nie jedz surowego! (zakaz, który chroni przed zatruciami pokarmowymi)
Szef jest debilem! (ojciec często wyrażał taką opinię przy dziecku w rozmowie z matką, przypadkowy i niekonstruktywny zapis)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – stany ego, Dziecko– stany ego, Dziecko
Dziecko Dziecko – Obszar zapisu wczesnodziecięcych doznań wewnętrznych, związanych głównie z podejmowaniem działań mających na celu zaspokojenie potrzeb oraz doznań spowodowanych podjęciem tych działań
Zawiera „taśmy” z zapisem uczuć towarzyszących określonej sytuacji (dziecko nie posługuje się językiem, jest w stanie rejestrować jedynie doznania)
Schemat zapisu: określona sytuacja – określone doznanie Przykłady zapisów:
Wybiegnięcie na ulicę – ból spowodowany otrzymaniem klapsa
Grymaszenie przy jedzeniu – satysfakcja wynikająca ze skupienia uwagi na sobie
Namalowanie rysunku – przyjemność związana z otrzymaniem pochwały
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – stany ego, Dorosły– stany ego, Dorosły
Dorosły Dorosły – Obszar przetwarzający bardzo obszerne informacje, podejmujący decyzje, wydający opinie
Dorosły działa na zasadzie obliczania prawdopodobieństw Najbardziej wartościowy składnik osobowości Nie jest skonstruowany na zasadzie zapisów lecz na zasadzie
algorytmów związanych ze skomplikowanymi kalkulacjami Przykład działania:
Czy przejście przez ulicę jest możliwe: Co mówiła mama ? (odwołanie do zapisów Rodzica) Jak czułem się próbując przejść przez ulicę (odwołanie do
Dziecka) Jaki jest obecnie ruch? Czy warto przejść przez ulicę ? (po co przechodzę?)
Czy mam to zjeść? Czy to jest ugotowane? (pytanie do Rodzica) Jestem głodny? (pytanie do Dziecka) Ile to ma kalorii? (kompilacja danych zewnętrznych) Czy jadłem już cos dzisiaj? (j.w.)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – stany ego– stany ego
Cokolwiek mówimy, czynimy – ujawnia się jeden z trzech stanów ego
Wszystkie stany mogą „przemawiać” jednocześnie, silniejszy przejmuje „sterowanie” i generuje określone zachowanie
Dialog wewnętrzny – konfrontacja propozycji zachowań generowanych poprzez poszczególne stany ego
Notacja graficzna
R
D
Dz
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – dialog wewnętrzny, przykład– dialog wewnętrzny, przykład
Pan Nowak robiąc zakupy spożywcze w supermarkecie napotyka informację o promocyjnej sprzedaży wiertarek.
Dziecko: Chciałbym mieć nową wiertarkę Rodzic: Nigdy nie marnuj okazji ! Dorosły: (analizuje cenę, rozważa stan starej wiertarki
używanej obecnie, bierze pod uwagę „złudy” charakter wszystkich promocji oraz obecną jakość produktów pochodzących głównie z Chin, rozważa pragnienie dziecka, nakaz rodzica) Myślę, że to nie jest żadna atrakcyjna okazja.
Wynik: pan Nowak kontynuuje zakupy spożywcze rezygnując z realizacji chwilowego pragnienia.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – dialog wewnętrzny, konflikt wewnętrzny, przykład– dialog wewnętrzny, konflikt wewnętrzny, przykład
Pan Nowak robiąc zakupy spożywcze w supermarkecie napotyka informację o promocyjnej sprzedaży wiertarek.
Dziecko: Chciałbym mieć nową wiertarkę Rodzic: Uważaj na naciągaczy! Dorosły: (nie jest wystarczająco pobudzony, nie potrafi
rozstrzygnąć) Brak rozstrzygnięcia. Wynik: pan Nowak pozostaje w stanie konfliktu
wewnętrznego. Cokolwiek zrobi, będzie odczuwał frustrację. Rozwój sytuacji:
Dziecko: Nie potrafię rozsądnie gospodarować pieniędzmi, jestem do niczego.
Rodzić: Dałeś się naciągnąć ! Wynik: pogłębiona frustracja.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcja, model– transakcja, model
TransakcjaTransakcja – jednostka interakcji (stosunków) społecznych Jeśli dwoje ludzi spotyka się, prędzej czy później któryś z
nich przemówi lub w inny sposób okaże, że zauważa inne osoby – przekaże bodziec transakcyjnybodziec transakcyjny.
W odpowiedzi osoba, do której zaadresowano bodziec odezwie się, albo uczyni coś, co będzie związane z bodźcem – odpowie reakcją transakcyjnąreakcją transakcyjną.
Osoba inicjująca transakcje to agensagens, osoba odpowiadająca to respondentrespondent.
Najistotniejszy aspekt: zarówno agens, jaki respondent mogą angażować w transakcję określone stany ego.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – prosta transakcja, przykład– prosta transakcja, przykład
Pan Nowak robiąc zakupy spotyka panią Kowalską, sąsiadkę.
N: Dzień Dobry! K: Dzień Dobry! N: Sąsiadka robi zakupy? K: A owszem? N: Mamy dzisiaj sporo promocji? K: Tak, ale szczerze mówiąc nie znalazłam nic, co by mi
odpowiadało? N: Prawdę mówiąc ja też niczego takiego nie znalazłem. K: No cóż, mimo wszystko życzę udanych zakupów. N: A…, wzajemnie, do zobaczenia! K: Do zobaczenia! Rozstają się.
Przykład ilustruję serię transakcji Dorosły (Nowaka) – Dorosły (Kowalskiej)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – prosta transakcja, przykład– prosta transakcja, przykład
Przykład z uwidocznieniem „myśli” Dorosłych. N: (O, to Kowalska, wypada się przywitać) Dzień Dobry! K: (O, to Nowak, jest zawsze bardzo miły, muszę mu grzecznie
odpowiedzieć) Dzień Dobry! N: (Trzeba zagaić, zapytam się więc o zakupy, to
najbezpieczniejszy temat w tej sytuacji) Sąsiadka robi zakupy? K: (W prawdzie wpadłam tylko po masło, ale potwierdzę) A
owszem? N: (Co jeszcze można powiedzieć o dzisiejszych zakupach?)
Mamy dzisiaj sporo promocji? K: (Nie wiem nic o promocjach, ale się nie przyznam, tylko
powiem, że nic nie znalazłam, będzie prościej) Tak, ale szczerze mówiąc nie znalazłam nic, co by mi odpowiadało?
N: (Co za ulga, bo ja tez nic nie znalazłem) Prawdę mówiąc ja też niczego takiego nie znalazłem.
K: (No to trzeba już kończyć, jakoś uprzejmie oczywiście) No cóż, mimo wszystko życzę udanych zakupów.
N: (Odczuwa ulgę, ale nie daje tego po sobie poznać) A…, wzajemnie, do zobaczenia!
K: Do zobaczenia!
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – prosta transakcja, przykład– prosta transakcja, przykład
Pan Nowak robiąc zakupy spotyka panią Kowalską, sąsiadkę.
N: Dzień Dobry! K: Dzień Dobry! N: Sąsiadka robi zakupy? K: A owszem? N: Mamy dzisiaj sporo ciekawych promocji ? K: Proszę pana, te wszystkie promocje to naciąganie ludzi (w
domyśle: a pan się dajesz na to nabierać) ! Nastaje cisza.
Przykład ilustruję serię transakcji Dorosły (Nowaka) – Dorosły (Kowalskiej), później Rodzic (Kowalskiej) – Dziecko (Nowaka)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje komplementarne– transakcje komplementarne
Transakcja komplementarna – reakcja jest właściwa i oczekiwana i następuje zgodnie z naturalnym porządkiem zdrowych stosunków międzyludzkich.
Graficznie – wektory bodźca i reakcji (wektory interakcji) są równoległe
Pierwsza reguła komunikacji Pierwsza reguła komunikacji – komunikacja przebiega bez problemów, dopóki transakcje są komplementarne.
R
D
Dz
R
D
Dz
Dzień dobry !
Dzień dobry !
Nowak Kowalska
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje niekomplementarne– transakcje niekomplementarne
Transakcja niekomplementarna – reakcja jest sprzeczna z naturalnym porządkiem zdrowych stosunków międzyludzkich.
Graficznie – wektory bodźca i reakcji krzyżują się Druga reguła komunikacji Druga reguła komunikacji – komunikacja przerywa się,
kiedy zajdzie transakcja niekomplementarna.
R
D
Dz
R
D
Dz
Mamy dzisiaj ciekawe promocje
Jest pan frajerem!
Nowak Kowalska
Transakcja niekomplementarna
II typu
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje niekomplementarne– transakcje niekomplementarne
Transakcja niekomplementarna I typu – bodziec D-D, reakcja Dz-R
Transakcja niekomplementarna II typu – bodziec D-D, reakcja R-Dz
R
D
Dz
R
D
Dz
Mamy dzisiaj ciekawe promocjeAleż pan mądry!
Nowak Kowalska
Transakcja niekomplementarn
a I typu
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje niekomplementarne– transakcje niekomplementarne
Pan Nowak: Gdzie są moje spinki do mankietów? Pani Nowakowa: Zawsze wszystko gubisz!
R
D
Dz
R
D
Dz
Gdzie są spinki ?
Zawsze wszystko gubisz!
NowakowaNowak
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje niekomplementarne– transakcje niekomplementarne
Pani Nowakowa: Nie śpij tyle, ostatnio nic nie robisz tylko śpisz !
Pan Nowak: Kochanie! Wydaje mi się, że po tylu przepracowanych nocach należy mi się solidna drzemka.
Transakcja nie jest komplementarna, ale odpowiedź wyprowadzona z pozycji Dorosłego – konstruktywna.
Transakcja mogła by trwać, gdyby Nowak odpowiedział z pozycji Dziecka: ależ kochanie ja tylko …
R
D
Dz
R
D
Dz
Kochanie, wydaje mi się że …
Nie śpij tyle!
NowakowaNowak
Ależ ja tylko …
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje komplementarne kątowe– transakcje komplementarne kątowe
Pani Nowakowa na meczu sportowym do rozochoconego męża: Nie wygłupiaj się, wrzeszczysz i wrzeszczysz !
Pan Nowak: Kochanie! Nasi po raz pierwszy w tym sezonie wygrywają.
Transakcja jest komplementarna, dopóki Rodzic Nowakowej będzie rozmawiał z Dzieckiem Nowaka, niezależnie od kierunku odpowiedzi.
Nawet jeśli Nowakowa skieruje się do Dziecka Nowaka z pozycji Dorosłego: Racja, wrzeszcz, masz do tego prawo, to się zdarza niezwykle rzadko!
Nowak: Wrzeszczy.
R
D
Dz
R
D
DzKochanie nasi wygrywają !
NowakowaNowak
Nie wygłupiaj się!
Racja! Wrzeszcz !
O-le,O-le,O-le,O-le ! – znana melodia
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje ukryte, podwójne– transakcje ukryte, podwójne
Często mamy do czynienia z dwiema warstwami transakcji Jedna przebiega na poziomie społecznym (unormowanym) Druga na poziomie psychologicznym (ukrytym, wolnym od
norm) Nowak na koktajlu u przyjaciela, do (przyszłej) żony:
Kochanie, piękny dom, zwiedzimy piętro? Przyszła Nowakowa: O, tak uwielbiam taka architekturę. Nowak na poziomie ukrytym, psychologicznym: Choć
pójdziemy w ustronne miejsce, będziemy uprawiać seks Przyszła Nowakowa na poziomie ukrytym, psychologicznym:
Zgadzam się
R
D
Dz
R
D
DzCzy chcesz uprawiać seks?
Przyszła NowakowaNowak
Zwiedźmy pięterko!
O tak uwielbiam taką architekturę!
Tak, zgadzam się
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – transakcje ukryte, kątowe– transakcje ukryte, kątowe
Szczególnie ciekawy dla zastosowań w biznesie jest przypadek transakcji ukrytej kątowej
Wytrenowany sprzedawca do Nowakowej: ta kolia jest piękna, ale obawiam się, że nie na Pani kieszeń
Nowakowa: Ależ nie ma problemu, kupuję. Sprzedawca: odwołał się do „niezaspokojonego nigdy”
Dziecka Nowakowej, rozdrażnił je, sprowokował – jesteś za biedna na to!
Dziecko: w złości, wbrew logice i zawartości portfela: To ja ci pokażę, że nie jestem byle kim i kupie to cacko!
R
D
Dz
R
D
DzNie stać cię!
NowakowaSprzedawca
Wydaje mi się, że to zbyt drogie!
Ależ skąd, zapewniam pana!
A właśnie, że stać!
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – głaski– głaski
Zasadniczym celem prowadzenia transakcji jest wzajemne udzielanie sobie tzw. głasków – bodźców
Nowonarodzone dziecko „wydobywszy się na świat” dokonuje przerażającego odkrycia – świat jest okrutny i przerażający
To przerażające brzemię potrafi udźwignąć zdobywając „głaski”
Pierwszym źródłem głasków jest matka Z czasem dziecko inicjuje transakcje i samo zdobywa sobie
głaski GłaskGłask - każdy pozytywny lub negatywny bodziec odebrany z
otoczenia Brak głasków prowadzi do śmierci ! Dzieci pozostawione same sobie umierają.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – głaski– głaski
Przykład obdarowywania się „głaskami” Nowak do Kowalskiego: Witam sąsiada! (udziela mu 6
głasków) Witam (odpowiada Kowalski) udzielając 6 głasków Ładnie Panu rośnie trawa – 10 głasków A panu choinki, niczego sobie – 10 głasków
Inny przykład Przy stole, w domu żona rozmawia z mężem o pracy
zapominając o dziecku. Dziecko: wypluwa zawartość ust na śliniaczek Dorośli przerywają rozmowę, zajmują się dzieckiem,
udzielają mu 20 głasków. Dziecko samo zadbało o swoje głaski.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – głaski– głaski
Dobra komunikacja – wymiana spodziewanej, ogólnie przyjętej „liczby” głasków
Nadmiar i niedostatek głasków zakłócają komunikację Przykład (nadmiar głasków)
Nowak do Kowalskiego: (w powszedni dzień): Dzień Dobry sąsiedzie!
Kowalski: Witaj kochanieńki, co u Ciebie (podchodzi bliżej), jak tam Twoja żonka, już lepiej, kiedy się znowu spotkamy, już tak się za wami stęskniliśmy.
Nowak: (myśli: co mu strzeliło do głowy, dlaczego on taki uprzejmy, pewnie ma do mnie jakiś interes) - nastaje cisza.
Przykład (niedobór głasków) Nowak do Kowalskiego: (widzą się po powrocie Kowalskiego z
długich wakacji) Witam pana sąsiada, długo Pana nie widziałem!
Kowalski: Dzień dobry (idzie dalej). Nowak (co go ugryzło, obraził się, czy co?).
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – głaski– głaski
Komunikacja może przybierać formę „wojny” o głaski Przykład
Nowak zapomniał wstąpić do kiosku i kupić żonie obiecaną gazetę z programem telewizyjnym
Żona: Zawsze o wszystkim zapominasz gamoniu (odbiera mężowi 20 głasków, czuje się lepiej)
Nowak: Wiem, zawsze zapominam o danych obietnicach (krytykując samego siebie odzyskuje swoje 20 głasków, żona czuje niepokój – mąż przyznał się do winy, nie akceptuje remisu)
Powiedziałeś tak tylko dla świętego spokoju (próba odzyskania głasków)
Nie, szczerze cię przepraszam! (unosi głos) Jak zwykle potrafisz się jedynie dąsać i wydzierać! (kolejne 10
głasków da żony) Mąż (nie wytrzymuje): Mam tego dosyć (trzaska drzwiami,
kolejne 20 głasków dla żony) Żona: (myśli: my kobiety mamy z tymi mężczyznami wieczne
utrapienie, sumarycznie 30 głasków dla niej)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu– strukturalizacja czasu
Transakcje służą nam do ustrukturalizowania czasu Zespoły transakcji zwane strukturami czasowymi pozwalają
na „przepędzić” czas, wpełnić czas W czasie, który „musimy” przeżyć jesteśmy zmuszeni do
ustawicznego pozyskiwania głasków Najbardziej powszechna metoda strukturalizacji –
aktywnośćaktywność Aktywność polega na sporządzeniu planu działania w
materii świata zewnętrznego, formą aktywności jest praca
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu– strukturalizacja czasu
Innym rodzajem struktury jest wyobcowaniewyobcowanie – odsunięcie się, unikanie transakcji
Kolejnym, bardzo bezpiecznym sposobem strukturalizacji czasu są rytuałyrytuały – zespoły komplementarnych transakcji o ściśle określonym przebiegu, są bezpieczne – nic nietypowego się nie zdarzy
Kolejna struktura czasowa to proceduraprocedura – zestaw komplementarnych transakcji D-D, związanych często z profesjonalną, zespołową realizacją pracy.
Dla dobrego fachowca procedura jest bezpieczna.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu– strukturalizacja czasu
RozrywkiRozrywki – semirytualne rozmowy na różne tematy Cel rozrywek: utwierdzanie w przekonaniu. Przykład:
Nowakowa: Ach ta dzisiejsza młodzież Kowalska: No właśnie, co to się porobiło Obie strony utwierdziły się w pewnym przekonaniu
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – struktury czasowe w pracy, przykłady– struktury czasowe w pracy, przykłady
Aktywność – plan pracownika dotyczący zakodowania określonej funkcji w tworzonym przezeń programie
Wyobcowanie – czas spędzony na kodowaniu Rytuał – poranna sesja „scrum” Procedura – uzgadnianie interfejsu klasy z kolegą Rozrywka – rozmowa z kolegami w trakcie lanczu : „ależ w
tej firmie mało płacą”, „nasz projekt jest najważniejszy”, „nasza firma jest <<cool>>”
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu, gry– strukturalizacja czasu, gry
Gra – najgroźniejsza forma strukturalizowania czasu GraGra – seria komplementarnych transakcji prowadzących do
dobrze określonego, dającego przewidzieć się wyniku. Inaczej mówiąc: okresowy, często powtarzający się zestaw
transakcji, pozornie bez zarzutu, o utajonej motywacji, Bardziej potocznie: seria posunięć z pułapką lub „sztuczką”.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu, gry– strukturalizacja czasu, gry
Agens – inicjuje grę. „Wypłata” ma postać zagarnięcia głasków. Gry są najgroźniejszą konfiguracja transakcji – ktoś
wygrywa, ktoś przegrywa. Z reguły wygrywa agens – wynik gry jest z reguły ustalony,
o ile respondent nie zastosuje „antytezy” Gry angażują różne stany ego graczy.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu, gry– strukturalizacja czasu, gry
AT zajmuje się m.in. identyfikacją i analizą gier. Gry są typowe, nazywa się je sugestywnymi nazwami. Dla każdej gry podaje się:
TezęTezę – ogólny opis gry Antytezę Antytezę – założenie, że pewna sekwencja tworząca
grę jest tymczasowa i wymaga potwierdzenia przez sytuację wziętą z życia. Postawienie antytezy polega na odmownie uczestnictwa w grze albo na „obcięciu” wypłaty.
CelCel – Określający ogólny cel gry. RoleRole – określającą zestaw osób i odgrywanych ról,
specyfikując jednocześnie jakie stany ego osób uczestniczących w grze są angażowane.
PosunięciaPosunięcia – przebieg gry. KorzyściKorzyści – zestaw korzyści odnoszących się do osoby
prowadzącej grę. Korzyści stabilizują stan psychiczny osoby grającej
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – strukturalizacja czasu, gry– strukturalizacja czasu, gry
Gry klasyfikuje się, ze względu na obszar wpływu i ich oddźwięk
Gry życiowe Gry małżeńskie Gry na przyjęciach Gry seksualne Gry świata przestępczego Gry terapeutyczne Gry konstruktywne
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – gry, przykłady– gry, przykłady
Gra wczesnodziecięca: „Moje lepsze niż twoje” Mama dała dwójce dzieci dwa identyczne ciastka. Dziecko 1: „Moje ciastko jest takie same jak twoje” Dziecko 2: „Moje jest bardziej takie samo niż twoje”
Teza: Jestem lepszy Antyteza: Odmowa gry, te ciastka są przecież jednakowe! Cel: Uzyskanie głasków – jestem lepszy. Role: Lepszy (Dziecko) – gorszy (Dziecko) Posunięcia: prezentacja własnej wartości, porównanie, bunt. Korzyści: Ponieważ z teza jest nielogiczna, zawsze jest
prawdziwa, agens zawsze staje się lepszy (w tym tkwi tzw. sztuczka).
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – gry, przykłady– gry, przykłady
Popularna gra w pracy: „Zobacz co przez ciebie zrobiłem” Szef nie wie jak rozwiązać problem, pyta się podwładnego. Podwładny chce się wykazać, generuje rozwiązanie. Od tego momentu będzie odpowiedzialny za ewentualne
niepowodzenie dotyczące wdrożenia swojego pomysłu. Teza: To ty jesteś odpowiedzialny za skutki takiej
decyzji! Antyteza: Odmowa udziału, odbicie piłeczki: „Jaki jest
Twój (Szefa) pomysł? Cel: Usprawiedliwienie. Role: podejmujący decyzję, konsultant Posunięcia: pytanie, konsultacja, obarczenie winą. Korzyści: Rozgrzeszenie.
Możliwy odwrotny podział ról: Agens – podwładny, respondent – szef.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – gry, przykłady– gry, przykłady
Gra „towarzyska” – „Dlaczego ty nie – tak ale” Kowalski ma kompleks wynikający z nadwagi. Na spotkaniu z przyjaciółmi mówi:
Kowalski: Och, jakże chciałbym się odchudzić. Respondent 1: Dlaczego nie zapiszesz się na siłownię. K: Tak, ale nie mam na to czasu, tyle projektów
realizujemy ostatnio. Respondent 2: Dlaczego nie pobiegasz wieczorem ? K: No tak, ale lekarz kazał mi oszczędzać serce, mam
nadciśnienie. R1: Przestań, możesz pewnie zastosować jakąś dietę. K: Tak, ale lekarz zabronił mi wszelkich diet. R2: Dobrze, w takim razie możemy razem pojeździć na
rowerze. K: No tak, ale nie mam roweru!
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – gry, przykłady– gry, przykłady
Dyskusja trwa jakiś czas aż strona respondentów traci cierpliwość.
R1: No to nie wiem do prawdy co mam Ci poradzić. R2: O co Ci chodzi, chcę Ci pomóc, ale się nie da. Kowalski: (myśli: mój problem nie jest błahy, dwóch
gości skapitulowało). Przebieg gry
Teza: Mój problem jest nierozwiązywalny. Antyteza: Odmowa udziału w grze, zwrócenie się do
agensa z pytaniem: Jakie ty proponujesz rozwiązanie? Cel: Usprawiedliwienie. Role: Osoba szukająca pomocy, doradcy. Posunięcia: Pytanie, Odpowiedź, zakwestionowanie
odpowiedzi, Pytanie – Frustracja doradcy. Korzyści: Utwierdzenie w przeświadczeniu: mój
problem jest nierozwiązywalny.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – gry, przykłady– gry, przykłady
Gra „życiowa– „Teraz cię mam, ty sukinsynu!” Przykład:
Kowalski zamówił u hydraulika usługę związaną z wymiana rur w łazience.
Ustalił z nim, że rachunek wyniesie równo 800,00 zł. Hydraulik, szczerze zaangażowany w zadanie, dokonał
dodatkowych drobnych prac związanych z uszczelnieniem głównego zaworu wody, za co doliczył do rachunku 20,00 zł.
Kowalski miał zły dzień w pracy. Po otrzymaniu rachunku od hydraulika, Kowalski
przekonany o tym, że hydraulik w sposób rażący złamał umowę (dodatkowe 20,00 zł) wyładował na nim całą swoją frustrację (zły dzień w pracy) wyzywając go od złodziei i oszustów.
Uczciwy skądinąd hydraulik musiał się intensywnie tłumaczyć przed Kowalskim.
Kowalski tryumfował.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – gry, przykłady– gry, przykłady
Przebieg gry: Teza: ponosisz odpowiedzialność za wszystkie moje
problemy. Antyteza: jasne ustalenie reguł współdziałania Cel: osiągnięcie odprężenia. Role: Prowokator, uczestnik. Posunięcia: Wysunięcie zarzutu, tłumaczenie,
obwinienie. Korzyści: usprawiedliwienie, unikniecie konfrontacji z
własnymi wadami, utwierdzenie w przekonaniu: zawsze na ciebie czyhają.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania– wskazania
Samokontrola Zdać sobie sprawę z funkcjonowania trzech głosów
wewnętrznych reprezentujących trzy stany ego Podejmować decyzje w oparciu o „kalkulacje”
Dorosłego, występować z pozycji Dorosłego Podczas przypływu emocji dać sobie czas na
przeprowadzenie wewnętrznego dialogu (liczenie do dziesięciu) i wypracowanie wynikowej odpowiedzi
Zawierać „wewnętrzne kontrakty” - umowy pomiędzy Dzieckiem, Rodzicem i Dorosłym dotyczące rozstrzygania ważnych kwestii
Żyć w harmonii – Dziecko, Rodzic i Dorosły wspólnie i jednomyślnie popierają podejmowane działania i decyzje.
Unikać uczestnictwa w grach (nie inicjować i nie brać udziału).
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania– wskazania
Relacje wewnątrz zespołu Wszyscy członkowie zespołu angażują swoich
Dorosłych w rozwiązywanie problemów merytorycznych.
Eliminujemy transakcje wychodzące od Dziecka i Rodzica – te są nieprzydatne na gruncie profesjonalnym.
Realizujemy raczej procedury, eliminujemy gry, dopuszczamy rozrywki.
Pobudzamy Dziecko – źródło twórczego napędu. W relacji Szef-Podwładny unikamy gry „zobacz co przez
ciebie zrobiłem”.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania– wskazania
Relacje z klientem (użytkownikiem) Znowu – angażujemy Dorosłego. Eliminujemy transakcje wychodzące od Dziecka i
Rodzica – te są nieprzydatne na gruncie profesjonalnym.
Szczególnie ważna kwestia : przeciwdziałanie grom. Typowe gry podczas wdrażania systemu:
„Zobacz co przez ciebie zrobiłem” „Teraz cię mam, ty sukinsynu” „Ale to straszne” „Czemu ty nie – tak ale”
Eliminacja gry – stosowanie antytezy.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania, przykład gry DTNTA– wskazania, przykład gry DTNTA
Sytuacja – spotkanie związane z podsumowaniem wdrożenia systemu finansowo-księgowego
Jedna z osób uczestniczących w spotkaniu nie potrafi sobie poradzić z problemem uzgodnienia sald kont magazynowych
Osoba: Nie potrafię nigdy uzgodnić tych sald Wdrożeniowiec: Powinna pani sporządzić notę syntetyczną Osoba: ta nota niczemu nie odpowiada Wdrożeniowiec: ależ odpowiada, to jest dokładne zestawienie
transakcji przychodowych i rozchodowych na magazynie Osoba: to ma się nijak do konta magazynu! Wdrożeniowiec: to zależy jak poprawnie księgujemy
dokumenty. Osoba: No to ja już nie wiem: ja mam księgować, czy system? Wdrożeniowiec (prawie się poddaje) : No … pani księguje, ale
dekrety podpowiada system. Osoba: Ten system jak widać zawodzi !
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania, przykład gry DTNTA– wskazania, przykład gry DTNTA
Dwa możliwe scenariusze: Wdrożeniowiec podda się:
Wdrożeniowiec: no to ja już nie wiem co mam pani poradzić.
Osoba: a no właśnie, mój problem jest nie do rozwiązania, jestem w pełni usprawiedliwiona. Kończy grę usatysfakcjonowana, odbiera należne głaski.
W tym scenariuszu gra była z góry przegrana, gdyż wprawny agens jest w stanie znaleźć zaprzeczenie dla każdej konstruktywnej propozycji, za każdym razem utwierdzając się w przekonaniu, że jego problem jest trudny, a tym samym pogłębić uczucie usprawiedliwienia i wprawić doradców w frustracje.
Wdrożeniowiec podejdzie do sprawy z pozycji Dorosłego i zastosuje antytezę:
Wdrożeniowiec: Uzgodnienie magazynów to trudny problem, czy ma pani jaką propozycję jego rozwiązania? (odmowa udziału w grze)
Osoba: Kończy grę bez odebrania wypłaty, podaje sama rozwiązanie.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania, przykład gry ZCPCZ!– wskazania, przykład gry ZCPCZ!
Pomiędzy pracownikiem i kierownikiem Pracownik staje przed dylematem: używać biblioteki A czy B.
Biblioteka A jest czytelna, ale ma ograniczenia funkcjonalne, biblioteka B nie ma tych ograniczeń ale korzystanie z niej jest stosunkowo trudniejsze.
Pracownik nie potrafiąc podjąć decyzji rozpoczyna grę z kierownikiem, pyta go: jak myślisz, czy należy użyć biblioteki A, czy tez B, wiesz, że B jest bardziej skomplikowana.
Kierownik nieświadom wciągania w grę: ja bym użył A, będzie nam łatwiej.
Po pewnym czasie okazuje się, że w bibliotece A nie znaleziono pewnej potrzebnej funkcji.
Pracownik do kierownika: mówiłem, że trzeba użyć biblioteki B, że z A będą problemy (ZCPCZ!).
Kierownik (pomimo szczerych chęci podjęcia poprawnej decyzji jest sfrustrowany) nie potrafię podejmować decyzji.
Pracownik (odbiera wypłatę – głaski). Już na początku należało postawić antytezę:
Kierownik: To bardzo ważny wybór, podaj swój typ wraz z argumentacją. (odmowa udziału grze)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania, przykład gry TCMTS! – najtrudniejsze rozgrywki– wskazania, przykład gry TCMTS! – najtrudniejsze rozgrywki
Pomiędzy klientem i wdrożeniowcem Program ma realizować funkcję A, B i C Podczas wdrożenia okazuje się, że dodatkowo, bez zastrzeżeń
trzeba zrealizować funkcję D Pracownik klienta, świadom, że ma wdrożeniowca w garści:
Ten wasz system jest do chrzanu! Nie realizuje podstawowych funkcji!
Wdrożeniowiec skonsternowany: No tak, ale ta funkcja pojawiła się po fakcie.
Pracownik: a co nas to obchodzi! Wdrożeniowiec - może jedynie się wycofać udzielając
pracownikowi satysfakcji w postaci oddania głasków. Pracownik: (myśli: co za debile, a ja taki mądry)
Rada: szybkie postawienie antytezy w postaci czytelnie sformułowanych reguł gry:
Wdrożeniowiec: Nowe wymagania są rozpatrywane przez Komitet Wdrożeniowy i są wprowadzane do specyfikacji, bądź nie, zgodnie z obopólnie przyjęta procedurą, proszę poczekać na decyzję komitetu.
Pracownik: nie odbiera wypłaty.
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – wskazania, przykład gry PSTZ (popatrz sam to zrobiłem)– wskazania, przykład gry PSTZ (popatrz sam to zrobiłem)
Gra jest przegrana dla odbiorcy, agens przedstawia zwykle jakieś faktycznie doniosłe osiągnięcie – a więc w wyniku gry agens staje się lepszy niż odbiorca
Pomiędzy dwoma pracownikami Agens (chce się z wszystkich sil pochwalić) Rozgryzłem
interfejs klasy TJPGImage Odbiorca: Tak, co zrobiłeś? Agens: Mogę już z nią robić wszystko, co zechcę. Odbiorca: nie do wiary! Agens: a jednak stary! Odbiorca: czuje się gorszy, agens odbiera wypłatę.
Rada: szybkie postawienie antytezy – wystąpienie z pozycji Dorosłego:
Odbiorca: Co sprawia, że posługiwanie się klasą TJPGImage nie jest łatwe?
Agens: (Podaje różne kwestie techniczne). Odbiorca: Racja, czy tylko ty w zespole jesteś sobie w stanie z
tym poradzić? Agens: Noooo – chyba nie. (odmowa podjęcia gry)
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – postawy życiowe– postawy życiowe
Pozycja życiowa – przyjmowane przez człowieka nastawienie definiujące charakter jego relacji z otoczeniem
W zależności od przyjętego nastawienia definiujemy cztery pozycje życiowe
Ja nie jestem ok, wy jesteście ok Ja nie jestem ok, wy nie jesteście ok Ja jestem ok, wy nie jesteście ok Ja jestem ok, wy jesteście ok
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – postawy życiowe, ja nie jestem OK, wy jesteście OK– postawy życiowe, ja nie jestem OK, wy jesteście OK
Pozycja życiowa przyjmowana we wczesnym dzieciństwie na podstawie analizy bodźców zewnętrznych dostępnych dla człowieka w tym czasie
Ja jestem mała(y) on(tata) jest duży– ja nie jestem ok, tata jest ok
Ja jestem słaby, koledzy z podwórka są silni – ja nie jestem ok, oni są ok.
Powstaje stereotyp – ja nie jestem ok Przeważnie utrzymuje się on przez większość czasu życia
każdego z nas Innymi słowy dźwigamy brzemię bycia NIE OK Uczestnicząc w strukturach czasowych wychodzimy z
wyjściowej postawy życiowej – nie jestem OK
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – postawy życiowe, ja jestem OK, wy nie jesteście OK– postawy życiowe, ja jestem OK, wy nie jesteście OK
Ja jestem OK, wy nie jesteście OK – bardzo patologiczna pozycja, Mówi ona tyle, że : moja pozycja upoważnia mnie do zrobienia wszystkiego z wami
Pozycja właściwa dla tyranów pokroju Hitlera i Stalina, często dla dzieci maltretowanych.
Podczas okresów rekonwalescencji związanej z dochodzeniem do siebie po pobiciu młody umysł stopniowo przyjmował postawę bazującą na twierdzeniu: mogę powstać sam ze zgliszczy, nie jesteście mi do niczego potrzebni : ergo: ja jestem OK wy nie jesteście OK!
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – postawy życiowe, ja nie jestem OK, wy jesteście OK– postawy życiowe, ja nie jestem OK, wy jesteście OK
Ja nie jestem OK, wy nie jesteście OK – pozycja przybierana w sytuacji braku głasków (w dzieciństwie),
Mówi ona tyle, że : moja pozycja upoważnia mnie do zrobienia wszystkiego z wami, a wy możecie zrobić wszystko ze mną
Organizacja i Zarządzanie Projektem Informatycznym
Analiza transakcyjna Analiza transakcyjna – postawy życiowe, ja OK, wy jesteście OK– postawy życiowe, ja OK, wy jesteście OK
Ja jestem OK, wy jesteście OK – Pozycja przybierana w sytuacji działania wyemancypowanego dorosłego,
Mówi ona tyle, że : moja pozycja jest poprawna, wasza też – możemy współżyć.
W tej pozycji cała nadzieja! Jest to postawa oparta na myśleniu! Pozostałe oparte są na emocjach. Najbardziej pożądana postawa dla managera projektu. Zarządzam i myślę, uwalniam Dorosłego.
Gwarancja niezakłóconej komunikacji.