blisko - luxmed.pl · sowanych zachęcamy też do zapoznania się z materiałami o firmowej ......

bliskozdrowiawww.luxmed.pl

nr 1

/52

rok

XIV

kw

arta

lnik

wio

sna

2012

ISSN 2081-1039

Magazyn Pacjentów Centrów Medycznych Grupy LUX MED

zapalenie skóry u dzieci s. 12

Atopowe

Potęga naszych mózgów s. 8

Abonament na zdrowie s. 4

2 b l i s k o z d r o w i a 1 / 2 0 1 2 w i o s n a

A k t u A l n o ś c iW n u m e r z e

wszyscy zdajemy sobie sprawę, że aby firma działała efektywnie, naj-ważniejszy jest zdrowy i zadowolony personel, dlatego z roku na rok coraz większym zainteresowaniem pracodawców cieszy się opieka zdro-wotna dla pracowników. Posiadamy 20-letnie doświadczenie w tym zakresie i przy okazji rocznicy w Temacie Numeru chcemy jeszcze raz przybliżyć historię, a także obecną ofertę opieki medycznej. Zaintere-sowanych zachęcamy też do zapoznania się z materiałami o firmowej profilaktyce oraz przepisach dotyczących chorób zakaźnych. W Porad-niku kontynuujemy temat problemów zdrowotnych kobiet, prezentu-

jemy też zabiegi, które można wykonać, aby poprawić wygląd. Rodzi-com polecamy materiał o atopowym zapaleniu skóry. Wszyscy – nie tylko zestresowani – warto, aby zapoznali się z artykułem o wrzodach żołądka. W Wieściach z Rady Naukowej z profesorem Jerzym Vetula-nim rozmawiamy o starzeniu się mózgu, a na koniec jak zwykle pasje, o których tym razem opowiada dr n. med. Jarosław Minkowski.

Życzymy dużo wiosennego słońca i ciekawej lektury.Redakcja

A k t u A l n o ś c i 3 Certyfikowane Centrum

Medycyny Podróży

3 e-kiosk

3 Gratulujemy

3 Prawo medyczne dla chętnych

3 Metamorfozy – to warto

zobaczyć

3 LUX MED – Superbrand

t e m At n u m e r u 4 Abonament na zdrowie

6 Pracodawcy chcą sprostać

wyzwaniom

7 Żeby nie zarażać...

r A d A n A u k o WA 8 Potęga naszych mózgów

P o r A d n i k

10Zapalenie narządów

rodnych

11 Młoda, młodsza...

12 Atopowe zapalenie skóry

u dzieci

14 Nieproszeni goście

n A s i l e k A r z e 15 Największa przygoda jeszcze

przede mną

Ad res re dak cji: ul. Postępu 21c, 02-676 War sza wa, tel. 22 450 42 69 e -ma il: info@lu xmed.plWydawca: LUX MED Sp. z o.o. z siedzibą: ul. Postępu 21c, 02-676 Warszawa

Projekt redakcyjny, graficzny i realizacja: Mediapolis Sp. z o.o., tel. 22 313 22 00 www.mediapolis.com.pl

Foto w numerze: archiwum LUX MED, ShutterstockFoto na okładce: Shutterstock. Data wydania marzec 2012 rok.

Spis treści

szanowni czytelnicy,

Najprostszą metodą przedłużenia czynnego fizycznie i psychicznie życia jest regularny wysiłek.

Objawy choroby wrzodowej mogą być bardzo różne, najczęstsze to ból i dyskomfort w nadbrzuszu. r A d A n A u k o WA s. 8

P o r A d n i k s. 14

Obecnie dodatkowa opieka medyczna – z jednej strony mocniej wiąże pracownika z firmą, z drugiej przynosi wymierne korzyści pracodawcy.

t e m At n u m e r u s. 6

1 / 2 0 1 2 w i o s n a b l i s k o z d r o w i a 3

A k t u A l n o ś c iA k t u A l n o ś c i

e-kiosk

Gratulujemy

certyfikowane centrum medycyny Podróży

Wnaszych placówkach roz-począł się program pilo-tażowy e-kiosków –

urządzeń, które umożliwiają sa-modzielną rejestrację wizyt, bez konieczności zgłaszania się do recep-cji. Ponadto e-kioski pozwalają zare-zerwować lub odwołać termin wizy-ty, zarejestrować się przed konsulta-cją, zapoznać się z listą wcześniej re-zerwowanych i odbytych wizyt oraz wystawionych skierowań. Program pilotażowy obejmuje obecnie cztery placówki w Warszawie.

Akcja Metamorfozy, którą prowadziliśmy w Szpitalu GrupyLUX MED, dobiegła końca. Po okresie rekonwalescencji laure-atki konkursu wzięły udział w profesjonalnej sesji zdjęciowej

poprzedzonej zakupami pod okiem stylistek. Każda z Pań miała trzy takie sesje przeprowadzone w różnych stylizacjach. Projekt był zreali-zowany w całości za pośrednictwem mediów społecznościowych. Wię-cej na temat przemiany laureatek, od momentu pierwszych konsultacji, przez relację z operacji, aż po samą sesję, można znaleźć na profilu „Zdrowie w stylu LUX MED” na Facebooku, w zakładce „Metamorfo-zy”, a także na naszym kanale na YouTube.

Wspólnie z Wyższą Szkołą Informatyki, Zarządzania i Administra-cji w Warszawie uruchomiliśmy studia podyplomowe dla osób zarządzających placówkami medycznymi. Studia „Prawo me-

dyczne w administrowaniu podmiotem leczniczym – teoria i praktyka” to program prowadzony m.in. przez pracowników Grupy LUX MED. Studia skierowane są zarówno do osób, które pełnią już funkcje menedżerskie, jak i tych, które dopiero planują swój rozwój w tym obszarze. Zajęcia trwają dwa semestry. Program podyplomowego nauczania realizowany jest w trybie niestacjonarnym. Słuchacze będą mogli zapoznać się z zagadnieniami m.in. z zakresu organizacji systemu ochrony zdrowia, zarządzania, prawa medycz-nego, a także marketingu. Warunkiem rozpoczęcia nauki jest dyplom ukoń-czenia studiów wyższych. Więcej informacji na www.luxmed.pl

13 lutego bieżącego roku Bartosz Kapczyński został powołany na Członka Zarządu LUX MED Sp. z o. o., odpowiadającego za

Sprzedaż oraz Obsługę Klienta. Bartosz Kapczyński pracuje w LUX MED od 2002 roku, początkowo był zatrudniony na stano-wisku Dyrektora Wsparcia Sprzedaży, a od 2008 roku – Dyrektora Sprzedaży, odpowiedzialnego za strategię i realizację sprzedaży Spółki LUX MED.

Placówka LUX MED przy ulicy Jana Pawła II w Gdańsku znalazła się na liście Certyfikowanych Centrów Medycyny Podróży (CCMP). Projekt został stworzony przez Gdański Uniwersytet Medyczny przy

wsparciu Głównego Inspektoratu Sanitarnego i World Health Organiza-tion. W certyfikowanej placówce Pacjent może uzyskać pełną informację o sytuacji epidemiologicznej w wybranym kraju, profilaktyce malarycznej, a także zaczerpnąć wiedzy na temat chorób tropikalnych. Ma też możli-wość uzyskania Międzynarodowego Certyfikatu Szczepień.

Nasza firma już po raz czwarty została wyróż-niona tytułem Super-

brand. Jest on przyznawany markom, które zapracowały na znaczącą pozycję w swojej branży. Kandydaci oceniani są na podstawie siły marketingo-wej – rozpoznawalności i ko-rzyści kojarzonych z marką. O przyznaniu Superbrand de-cyduje Rada Marek składająca się z ekspertów w dziedzinie marketingu, reklamy i brandin-gu. Co roku status Superbrand otrzymują firmy w 80 krajach na całym świecie.

Prawo medyczne dla chętnych

luX med – superbrand

metamorfozy– to warto zobaczyć

Pakiety były odpowiedzią na potrze-by firm międzynarodowych, których centrale korzystały wcześniej z pry-watnej opieki w krajach macierzy-stych i po otwarciu filii w Polsce po-

szukiwały podobnych rozwiązań. Ówczesna oferta ograniczona była najczęściej do badań z zakresu medycyny pracy, których finansowa-nie, zgodnie z kodeksem pracy, spoczywało na pracodawcy (podobnie jak obecnie). Wtedy możliwość korzystania z prywatnej opie-ki medycznej była ograniczona ze względu na małą liczbę placówek świadczących tego typu usługi. Z czasem powstawały kolejne prywat-ne firmy medyczne, początkowo zlokalizowa-ne tylko w Warszawie, z biegiem lat rozsze-rzały sieć placówek także na inne duże miasta. Zaletą nowo powstających centrów medycz-nych, obok łatwego dostępu do lekarzy, był też niewątpliwie nowoczesny sprzęt, np. LUX MED dysponował pierwszym prywatnym rezonan-sem w Polsce.

obiecujący rynekOstatnie lata przyniosły dynamiczny rozwój prywatnych usług medycznych. Korzysta z nich coraz więcej osób – już nie tylko z międzyna-rodowych, dużych korporacji, ale także małych i średnich przedsiębiorstw. W odpowiedzi na wzrost zainteresowania firmy medyczne sys-tematycznie zwiększają liczbę swoich placó-wek. Grupa LUX MED ma obecnie ponad 70 centrów medycznych. Cały czas rozszerzana jest również oferta. Oprócz usług świadczonych w ramach me-dycyny pracy Pacjenci mogą korzystać z kom-pleksowej diagnostyki, konsultacji lekarzy wszystkich specjalności (bez konieczności po-siadania skierowania od lekarza rodzinnego), stomatologii, wizyt domowych, przyjazdu ka-retki czy rehabilitacji. – Kiedyś mieliśmy przychodnię zakładową, ale nie najlepiej funkcjonowała. Gdy pojawiły się

prywatne firmy medyczne, oferujące pakiety zdrowotne dla pracowników, postanowiliśmy z nich skorzystać. W 2008 r. wybraliśmy firmę, którą uznaliśmy za najlepszą na poznańskim rynku. Korzystamy z dwóch rodzajów pakie-tów: podstawowego, tzw. Medycyna pracy (zawierają się w nim świadczenia medycyny pracy plus profilaktyka, czyli podstawowa opie-ka zdrowotna) oraz rozszerzonego, tzw. Kom-fort (świadczenia rozciągnięte na członków rodziny, za dopłatą pracownika) – mówi Ryszard Piotrowski, Kierownik Działu Kadr Aquanet S.A.

– W mojej firmie od blisko 11 lat korzystamy z prywatnej opieki medycznej – dodaje Jerzy Nocuń, Dyrektor Kadr i Płac firmy CEMEX. – Około 87 proc. pracowników ma dostęp do dodatkowych pakietów medycznych oprócz pakietu Medycyna pracy, którym objęci są wszyscy pracownicy firmy CEMEX w Pol-sce. Pozostałe 13 proc. zatrudnionych nie jest zainteresowanych takim rozwiązaniem, bo prawdopodobnie ma alternatywę w za-kresie opieki medycznej. Pakiety są różne, w zależności od stanowiska zajmowanego w firmie przez daną osobę. Te najbardziej

rozbudowane obejmują również np. lekar-skie wizyty domowe. – Wszyscy pracownicy naszej firmy – blisko 4 tys. osób – objęci są pakietami Medycyny pracy (w wersji standardowej i rozszerzonej) – mówi Elżbieta Głuchowska, Kierownik Dzia-łu Administracji Personalnej OBI Centrala Systemowa Sp. z o.o. – Zawarte są w nich różne usługi medyczne, od badań okulistycz-nych, przez psychotesty, aż po EKG.

nowoczesne rozwiązaniaPacjenci doceniają wysoką jakość obsługi, nowo-czesny sprzęt oraz komfortowe wyposażenie pla-cówek. Dużym plusem prywatnej opieki medycz-nej są również zaawansowane rozwiązania informatyczne, np. w Grupie LUX MED dzięki wykorzystaniu elektronicznej historii choroby i podpisu elektronicznego cała dokumentacja me-dyczna utrzymywana jest na specjalnie zabez-pieczonych serwerach, a lekarz ma do niej dostęp w każdej placówce.Atutem jest też możliwość korzystania z pomocy na terenie całego kraju np. w czasie delegacji czy urlopu (w placówkach należących do danej sieci lub z nią współpracujących). Na wizytę w do-godnym dla siebie terminie można umówić się, korzystając z całodobowego Call Center lub online przez internetowy system rezerwacji. W przed-dzień konsultacji Pacjent otrzymuje SMS-owe przypomnienie.

kto za to płaciSposób finansowania jest zróżnicowany – praco-dawca może opłacać abonament w całości lub tylko częściowo. W tym drugim przypadku róż-nicę w cenie pokrywa pracownik. Za dodatkową


t e m At n u m e r u z d r o w i e p r a c o w n i k ó w

Abonamentna zdrowie

szacuje się, że w ub.r. w Polsce z pakietów

medycznych, opłacanych przez pracodawcę,

korzystało blisko 2 mln pracowników. Według analiz firmy Pmr (zajmującej się

badaniami rynku), do 2020 r. z pakietów medycznych

ma korzystać nawet 10 mln osób.

Pakiety medyczne, czyli abonamenty na usługi zdrowotne

w prywatnych placówkach, pojawiły się w Polsce

w połowie lat 90. XX w., razem z pierwszymi

niepublicznymi centrami medycznymi.


t e m At n u m e r uz d r o w i e p r a c o w n i k ó w

opłatą opieką medyczną mogą zostać objęci tak-że członkowie najbliższej rodziny pracownika (współmałżonek lub partner, dzieci). – Pakiety medyczne, wykraczające poza Medy-cynę pracy, są bezpłatne dla pracowników, a ich koszty pokrywa pracodawca – dodaje Jerzy No-cuń. – Pracownik płaci od tej kwoty tylko poda-tek dochodowy. Jest też możliwość rozszerzenia pakietu medycznego na członków rodziny pra-cownika – musi on jednak za to zapłacić, ale po preferencyjnych cenach.– Pracodawca pokrywa koszty badań okreso-wych i innych, związanych z medycyną pracy – mówi Elżbieta Głuchowska. – Natomiast pra-cownicy, którzy chcą rozszerzyć zakres pakietów (np. inne badania laboratoryjne, konsultacje le-karskie) albo objąć nimi członków rodzin lub partnerów życiowych, dopłacają.

obustronne korzyściOferta prywatnej opieki medycznej jest dostosowywana do potrzeb danego przedsię-biorstwa.– Systematyczne korzystanie przez kilka lat z usług podstawowej opieki zdrowotnej i konsultacji spe-cjalistów spowodowało zauważalną poprawę sta-nu zdrowia naszych pracowników. Przyzwycza-ili się oni do korzystania z pakietów, dzięki czemu bardziej dbają o zdrowie. Nawet podczas urlo-pów, bo są objęci prywatną opieką medyczną na terenie całego kraju. W przypadku nagłych za-chorowań zbędne są dodatkowe badania, ponie-waż karty chorobowe są zdigitalizowane – opo-wiada Ryszard Piotrowski z firmy Aquanet S.A.

– Zdarzyło się, że podczas badań okresowych u kilku pracowników zdiagnozowano na tyle zły stan zdrowia, że niezbędna była ich na-tychmiastowa hospitalizacja. Być może unik-nęli dzięki temu poważniejszego schorzenia – dodaje.– Pakiety medyczne moim zdaniem są zna-komitym benefitem, bo w pewnym zakresie uniezależniają nas od państwowej służby zdro-wia – uważa Jerzy Nocuń. – Mają one wiele plusów – przede wszystkim nie trzeba stać w długich kolejkach po numerek do lekarza ani czekać kilku miesięcy na wizytę u specja-listy. Nie traci się na to czasu, wystarczy uzgod-nić telefonicznie termin konsultacji. – Plusem korzystania z prywatnej opieki zdro-wotnej jest niewątpliwie łatwość dostępu do le-karza, nieodległe terminy wyznaczanych wizyt, czyli mówiąc ogólnie komfort korzystania z tej usługi – potwierdza Elżbieta Głuchowska.Poza tym osoby posiadające pakiet medyczny mo-gą dodatkowo skorzystać z rabatów i ofert specjalnych we współpracujących z Grupą LUX MED ośrodkach świadczących usługi od-nowy biologicznej, kosmetyczne czy fitness. Wykupienie opieki medycznej dla pracowni-ków niesie także wiele korzyści pracodawcy. Przede wszystkim poprawia się dzięki nim stan zdrowia zatrudnianych osób, a w efekcie zmniejsza absencja chorobowa. W ramach współpracy z firmą Grupa LUX MED może np. zorganizować szczepienia przeciw grypie, co jest ważne w przypadku personelu mają-cego stały kontakt z klientami, czy też inne

akcje dostosowane do specyfiki przedsiębior-stwa, takie jak seminaria edukacyjne na temat profilaktyki bólów pleców lub sposobów za-pobiegania infekcjom sezonowym.– W naszej firmie, w ramach pakietu prze-prowadzane są wiosenne i jesienne przeglądy stanowisk pracy z udziałem lekarza i naszego specjalisty ds. bhp. Otrzymujemy wskazówki, jak poprawić lub zmienić warunki pracy, by zmniejszyć ryzyko zachorowań wśród pra-cowników – opowiada Ryszard Piotrowski.– Tak, dla pracodawcy pakiety medyczne też są korzystne: zatrudnieni mają łatwiejszy do-stęp do opieki medycznej, a co z tego wynika – są diagnozowani i leczeni już na początko-wym etapie chorób, co w konsekwencji przy-czynia się do lepszego stanu ich zdrowia – stwierdza Elżbieta Głuchowska. – Potwierdzam, że korzyści odczuwa również pracodawca – pracownicy nie zwalniają się w godzinach pracy „do lekarza”, łatwo i szyb-ko można zapewnić im przeprowadzenie ba-dań okresowych czy akcji szczepień przeciw-ko grypie w różnych miejscach Polski w formie grup wyjazdowych – dodaje Jerzy Nocuń.

Opieka medyczna jest przez wielu uważana za jeden z najcenniejszych i najbardziej po-żądanych benefitów, o który często pytają kandydaci do pracy. Dzięki zapewnieniu pry-watnych usług zdrowotnych pracownikom firmy zwiększają efektywność, ale też budu-ją swój pozytywny wizerunek odpowiedzial-nego pracodawcy.

F i r m y z A i n t e r e s o WA n e o P i e k ą m e d y c z n ą d l A P r A c o W n i k ó W z A P r A s z A m y d o k o n tA k t u : s P r z e d A z @ l u X m e d . P l

Jedną z podstawowych funkcji społecz-nych człowieka jest wykonywanie pra-cy. Pozwala ona nie tylko na zdobycie dochodu, ale umożliwia rozwój, do-starcza nowych bodźców, przyczynia

się do zawierania i utrzymywania znajomości. Coraz częściej psychologowie apelują o unikanie prezentowania pracy jako zła koniecznego, od którego trzeba jak najszybciej uciekać na emery-tury. Aby pracować – musimy mieć co najmniej taki poziom zdrowia, aby nasze ciało i umysł po-zwoliły nam na osiąganie zakładanych celów.

inwestycja, która się opłacaUstawa o służbie medycyny pracy nałożyła na pra-codawców obowiązek finansowania profilaktycznej opieki zdrowotnej, której głównym celem jest nie-dopuszczanie do pogorszenia się zdrowia wskutek wykonywanej pracy. Wykonywanie wielu zawodów wiąże się z występowaniem czynników szkodli-wych, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia chorób zawodowych. Dlatego też badania wstępne i okresowe mają na celu ocenienie obecnej sytuacji zdrowotnej pracownika i wskazanie ryzyka wystą-pienia choroby. Dzięki temu systemowi udało się od lat 80. XX w. o połowę obniżyć liczbę stwier-dzanych chorób zawodowych w Polsce.

Drugim cennym elementem jest czas i koncen-tracja na zadaniach zawodowych. Choroba własna lub członka rodziny, nawet niezwiązana z wykonywanym zawodem (jak infekcje dróg oddechowych czy nadciśnienie tętnicze) wiąże się z koniecznością poszukiwania opieki medycz-nej, zwolnieniami lekarskimi itp. Czas oczeki-wania na konsultacje lub badania diagnostyczne w publicznym systemie ochrony zdrowia jest dość długi, a pracownik nie może do chwili badania stosować skutecznego leczenia. Dlatego praco-dawcy w latach 90. ubiegłego wieku zaczęli in-westować w rozszerzenie obowiązkowego pro-gramu medycyny pracy o dostęp do konsultacji ambulatoryjnych, badań diagnostycznych czy na-wet leczenia szpitalnego dla pracowników. Na-stępnie programy te za-częły obejmować także członków rodzin pra-cowników. Obecnie dodatkowa opieka medyczna – z jednej strony mocniej wiąże pracownika z firmą, z dru-giej dodatkowo przynosi wymierne korzyści pra-codawcy w postaci skrócenia czasu od wystąpie-

nia problemu do wdrożenia postępowania medycznego. Lepsze zdrowie pracowników mo-że także obniżyć skalę zwolnień lekarskich w fir-mie czy poprawić efektywność pracy.

myślmy o przyszłościW XXI wieku stoimy przed dużymi wyzwaniami demograficznymi − ostatnie 50 lat w Polsce przy-niosło wzrost średniej długości życia o ok. 8 lat z poziomu 67 do 75 lat. Równocześnie zmniejszy-ła się liczba dzieci przypadających na jedną kobie-tę z poziomu ok. 2,2 do 1,3 (tzw. dzietność). Ko-nieczne staje się zatem w dalszej perspektywie jak

najdłuższe utrzymanie takiego poziomu zdro-wia, który zapewni nam możliwość aktywności zawodowej. Bo zdrowie stało się zasobem szcze-gólnie cennym wobec de-mograficznych wyzwań dla systemów emerytal-nych czy rentowych.

Dlatego kluczowa jest profilaktyka – zarówno na poziomie całego kraju, jak i przedsiębiorstwa. W fir-mie mamy możliwość wdrożenia inicjatyw proz-drowotnych dostępnych bezpośrednio w miejscu pracy, które zwykle cieszą się dużym zaintereso-waniem pracowników. Edukacja w zakresie po-prawy nawyków żywieniowych, profilaktyki dole-gliwości układu ruchu (bóle pleców) czy korzyści z wykonywania badań profilaktycznych wcześnie wykrywających choroby cywilizacyjne zwiększa świadomość zdrowotną pracowników. Połączenie profilaktyki z możliwością wykonywania badań w dogodnym terminie daje bardzo dobre efekty. W USA, gdzie w zasadzie wszystkie koszty cho-roby pracowników można policzyć, gdyż nie ko-rzystają oni z systemu publicznego, inwestycje w programy zdrowotne przynoszą nawet 6 dolarów zwrotu z każdego zainwestowanego dolara. W Polsce i Europie, gdzie programy pra-cownicze uzupełniają obowiązkowy system pu-bliczny, znaczenie dodatkowej opieki medycznej podkreślają sami pracodawcy i pracownicy – jest to jedna z najbardziej cenionych pozapłacowa korzyść z podjęcia zatrudnienia.


t e m At n u m e r u z d r o w i e p r a c o w n i k ó w

Pracodawcy chcą sprostać wyzwaniom

obecnie dodatkowa opieka medyczna stała się

standardem rynkowym i zachętą do podejmowania pracy przez kandydatów.

Każdy z nas dba o zdrowie indywidualnie, ale troszczą się o nie także nasi pracodawcy. Bo zdrowi

pracownicy to lepsze wyniki w biznesie.

n A s z e k s P e rtdr n. med. Grzegorz Juszczyk,Dyrektor Działu Innowacji Produktowych i Profilaktyki Grupy LUX MED


t e m At n u m e r uz d r o w i e p r a c o w n i k ó w

Choroby zakaźne szerzą się w po-pulacji tylko w przypadku wy-stąpienia trzech elementów do-tyczących zakażenia, tj. źródła, dróg jego szerzenia się oraz wraż-

liwych na nie osób. Czyli nawet obecność cho-rego i względnie łatwa droga szerzenia się cho-roby (np. drogą powietrzno-kropelkową, jak przy grypie) nie oznacza jeszcze ryzyka zacho-rowania − jeśli układ odpornościowy pracow-ników poradzi sobie z infekcją.

zgodnie z ustawąObecnie zwalczanie chorób zakaźnych jest re-gulowane ustawą o zapobieganiu oraz zwal-czaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Zgod-nie z tą ustawą każdy le-karz, który rozpoznaje chorobę zakaźną, jest zo-bowiązany zgłosić ten fakt do Inspekcji Sanitarnej (tzw. Sanepid), powoła-nej do sprawowania nadzoru nad chorobami zakaźnymi. Następnie Inspekcja Sanitarna do-konuje weryfikacji i podejmuje stosowne dzia-

łania w zależności od zagrożenia, jakie dana choroba zakaźna stwarza dla zdrowia publicz-nego. W przypadku takiego zdarzenia Inspek-cja Sanitarna z urzędu wszczyna postępowanie przeciwepidemiczne. Wszelkie działania zwią-zane z rozpoznaniem i zgłaszaniem choroby zakaźnej, podobnie jak każdej innej, podlega-ją ochronie danych osobowych.Przepisy prawa określają również, że praco-dawca nadzoruje występowanie chorób zakaź-nych wśród swoich pracowników tylko w przy-padku zarządzania przedsiębiorstwem, w którym wykonywane są prace umożliwiają-ce przeniesienie zakażenia na inne osoby. To dość długa lista branż – dotyczy podmio-

tów zatrudniających pracowników w: pla- cówkach oświatowo- -wychowawczych, zakładach opieki zdrowotnej, zakła-dach fryzjerskich i ko-smetycznych, zakła-dach zajmujących się produkcją, obrotem

oraz sprzedażą żywności, poborem i uzdatnia-niem wody, zakładach produkujących leki lub

wyroby medyczne czy kosmetyki oraz miejscach sprzedaży leków, instytucjach i urzędach pro-wadzących bezpośrednią obsługę interesantów, transporcie publicznym czy obsłudze kąpielisk, łaźni, saun i basenów kąpielowych.

Pracownik pod kontroląO dopuszczeniu pracownika do wykonywa-nia prac na stanowisku, na którym obowią-zują badania dla celów sanitarno-epide- miologicznych, decyduje lekarz, który je przeprowadza. W przypadku orzeczenia trwa-łego lub czasowego przeciwwskazania do wy-konywania prac na tym stanowisku praco-dawca jest zobowiązany, z zachowaniem poufności, do odsunięcia pracownika od wy-konywania czynności zawodowych. W innych przypadkach pracodawca nie ma obo-wiązku zgłaszania choroby zakaźnej do Inspek-cji Sanitarnej czy poddawania pracowników badaniom w kierunku chorób zakaźnych. Wszel-kie informacje dotyczące stanu zdrowia pracow-nika są objęte ochroną danych osobowych i nie powinny być ujawniane. Choroba zakaźna jest medycznie takim samym wyzwaniem, jeśli cho-dzi o troskę o ochronę tajemnicy medycznej Pacjenta, jak niezakaźna. Jedynie gdy Inspekcja Sanitarna ma uzasadnione podstawy do podję-cia działania w otoczeniu chorego w celu ochro-ny innych osób, kontaktuje się z rodziną, a tak-że z pracodawcą chorego. Wtedy osoby z tzw. grupy ryzyka otrzymują już bezpośrednio rze-telne informacje i wsparcie medyczne, co mini-malizuje ich obawy. Mając na względzie zapobieganie chorobom zakaźnym w miejscu pracy, pracodawca powi-nien zapewnić higieniczne warunki pracy. Do takich zaliczamy odpowiednie ubrania ochron-ne, dostęp do urządzeń sanitarnych, możliwość spożycia posiłku w higienicznych warunkach oraz zapewnienie pracownikom szczepień ochronnych, gdy są szczególnie narażeni na pewne choroby zakaźne. A jeśli Inspekcja Sa-nitarna zwróci się o pomoc w podjęciu działań profilaktycznych u pracowników i w samym miejscu pracy – warto do takiej sytuacji podejść, jak do rutynowego działania ochronnego. Epi-demie strachu zdarzają się znacznie częściej niż epidemie chorób zakaźnych w zakładach pracy.

Żeby nie zarażać…Choroby zakaźne są wywoływane przez drobnoustroje. Zwykle

powodują niepokój związany z ryzykiem zakażenia się od osoby

chorującej. Szczególnie często obawy te występują w środowisku

pracy.

Wszelkie informacje dotyczące stanu zdrowia

pracownika są objęte ochroną danych osobowych

i nie powinny być ujawniane.

n A s z e k s P e rtlek. med. Grażyna dulny,specjalista epidemiolog, Konsultant Grupy LUX MED ds. Epidemiologii

P o r A d n i kr A d A n A u k o WA

n A s z e k s P e rtprof. Jerzy Vetulani, biolog, chemik, psychofar- makolog i neurobiolog

co to jest starzenie mózgu i na czym polega?Jerzy Vetulani: Starzenie mózgu jest naturalnym procesem wynika-jącym ze starzenia się całego orga-nizmu. Ciało człowieka wraz z wiekiem ule-ga procesom, za sprawą których zaczyna pogar-szać się funkcjo-nowanie po-szczególnych komórek, na-rządów czy sys-temów. Więk-szość komórek w ustroju, w tym znajdujące się w mózgu komórki glejowe, rozmna-ża się przez podział. Podczas tego procesu ich materiał informacyjny, przekazywany komórkom potom-nym, a zawarty w chromosomach, ulega zmniejszeniu, gdyż w trakcie podziałów chromosomy ulegają skróceniu. Komórki nerwowe za-kończyły już swój cykl rozwojowy i nie ulegają dalszym podziałom, ale wraz ze starzeniem się dochodzi w nich do uszkodzenia struktur pod-komórkowych i w konsekwencji np. gorszego funkcjonowania mitochon-driów. Starzenie jest procesem im-manentnym – to znaczy zachodzi niezależnie od czynników zewnętrz-nych i nieuchronnie prowadzi do śmierci. Procesy zachodzące w całym na-szym organizmie występują także w mózgu, w którym główną rolę odgrywają dwa rodzaje komórek – nerwowe i glejowe. Komórki ner-wowe, które są podstawowe dla pro-cesów poznawczych, żyją bardzo

długo, ponieważ się nie dzielą. U zdrowego człowieka wymierają powoli i większość z nich funkcjo-nuje tak długo, jak trwa życie. W ko-mórkach glejowych, które są na

usługach komó-rek nerwowych, zachodzi jednak wiele niepożą-danych proce-sów, które mogą zmniejszyć ich sprawność w ob-sługiwaniu ko-mórek nerwo-wych. Wraz z zaawansowa-niem wieku co-

raz więcej problemów pojawia się również w samych neuronach. Zmia-ny dotyczą neurochemii neuronów, ale widać też zmiany morfologicz-ne, takie jak skracanie się i zmniej-szanie liczby wypustek, co powo-duje zmniejszanie objętości całych struktur, na przykład hipokampa. Ponadto, do normalnych procesów starzenia mogą dołączać się pato-logiczne procesy neurodegenera-cyjne prowadzące do wymierania komórek nerwowych, co wiąże się z różnymi chorobami. Wymieranie dopaminergicznych komórek ner-wowych w istocie czarnej prowadzi do rozwoju choroby Parkinsona, a umieranie komórek cholinergicz-nych (komórek nerwowych komu-nikujących się przez substancję – acetylocholinę) w przodomózgo-wiu, zwłaszcza w jądrze Meynerta, powoduje wystąpienie choroby Alzheimera.

skoro jesteśmy już przy dysfunk-cjach związanych ze starością,

to proszę wyjaśnić, co to jest de-mencja?J.V.: Demencja, inaczej otępienie, to stan, kiedy nasz mózg traci moż-liwość kontaktu z zewnętrznym światem. Starość zazwyczaj wiąże się z silnym osłabieniem jednego ze zmysłów, np. wzroku, słuchu albo węchu. W związku z tym wra-żenia zmysłowe są zaburzone i po-jawiają się kłopoty z przetwarza-niem danych oraz pamięcią. Jest to bardzo widoczne np. przy cho-robie Alzheimera. Osoby, które tra-cą pamięć, w pewnym sensie stają się bezradne, gdyż muszą uczyć się niektórych rzeczy od nowa. Ma-jąc dobrą pamięć, mamy możliwość podejmowania właściwych decyzji

w oparciu o wcześniejsze doświad-czenia. Wraz z jej utratą nasze funk-cje poznawcze przestają działać poprawnie i coraz mniej prawidło-wo oraz wolniej reagujemy na bodź-ce zewnętrzne. Inną, wspomnianą już neurodegeneracyjną dolegli-wością charakterystyczną dla sta-rzenia się mózgu jest choroba Par-kinsona, która wiąże się z utratą układu dopaminowego. U osób cierpiących na chorobę Parkinsona wymarła wielka liczba neuronów odpowiadających za koordynację ruchów, stąd np. drżenie kończyn, niepewny chód itp. Neurony te są ważne także dla naszego samopo-czucia. U osób starszych bardzo często w związku ze zmniejszoną

Naturalną granicą długowieczności wydaje się około 120 lat. Dlatego liczę, że przy obecnym

stanie medycyny będziemy mogli dożyć spokojnie 100 lat – mówi prof. Jerzy Vetulani.

Potęga naszych mózgów

starzenie jest procesem

immanentnym – to znaczy zachodzi

niezależnie od czynników

zewnętrznych.


P r o F. J e r z y V e t u l A n i

Członek PAU i PAN, Doctor honoris causa Śląskiego UM i UM w Łodzi, członek honorowy Indian Academy of Neuroscience i kilku towarzystw naukowych. Pracuje w Instytucie Farmakologii PAN w Krakowie i Małopolskiej Wyższej Szkole im. J. Dietla w Krakowie. Wykładowca na Collegium Medicum UJ, Wydziale Psychologii UJ, Wydziale Filozofii Przyrody Uniwersytetu Jana Pawła II. Przewodniczący sekcji Neuroscience w Centrum Kopernika w Krakowie. Prowadzi blog Piękno neurobiologii.

r A d A n A u k o WA


aktywnością układów dopamino-wych występuje także depresja, ob-niżenie nastroju czy też po prostu spadek siły i motywacji. Jednak w za-awansowanym wieku zarówno uczu-cia pozytywne, jak i negatywne prze-żywamy mniej intensywnie.

Jak można się uchronić przed takim procesem?J.V.: Odwieczne pytanie, jak żyć długo i szczęśliwie? Przede wszyst-kim należałoby wybrać długowiecz-nych rodziców, na to jednak nie ma-my wpływu. Teorii starzenia jest ponad 200, ale w zasadzie możemy wyróżnić dwie podstawowe kate-gorie – opisujące problem genetycz-ny i uszkodzenia zewnętrzne. Genem odpowiedzialnym za dłu-gowieczność jest SIR 2, produku-jący białko – sirtuinę. Możemy go pobudzać do działania np. przez sporadyczne głodówki czy posty. Gen ten można też aktywować mniej drastyczną metodą, jaką jest dieta bogata we flawonoidy czy nienasy-cone kwasy tłuszczowe, takie jak Omega 3. Dlatego korzystne jest np. picie czerwonego wina, w któ-rym znajdują się liczne flawonoidy, a zwłaszcza przechodzący doń z łu-pin w procesie fermentacji, reswe-ratrol. Jednak najprostszą metodą przedłużenia czynnego fizycznie i psychicznie życia jest regularny wysiłek, który działa niesłychanie pozytywnie na stan naszego zdro-wia. Aktywność fizyczna zmniejsza ilość wylewów i zawałów. Starsze osoby, które uprawiają gimnastykę, umierają statystycznie później. Nie-dawno w Australii przeprowadzo-no doświadczenie, w którym bada-

no, z jaką szybkością poruszają się osoby po 70. roku życia, a następnie sprawdzano po pięciu latach, czy osoby te nadal żyją. Okazało się, że nie było przypadków zgonów po-śród tych osób, które przemieszcza-

ły się żwawo, tempem ponad 5 km/h. Szczególnie u mężczyzn ważnym elementem wysiłku fizycznego w za-awansowanym wieku jest aktyw-ność seksualna. Potwierdza to fakt, że wdowcy umierają często 1–2 la-

ta po śmierci żony. Wdowy z kolei żyją zazwyczaj jeszcze długo po śmierci męża. Oczywiście, zawsze niezmiernie ważna jest także ak-tywność umysłowa – intelektualiści żyją dłużej.

W ciągu ostatniego 100-lecia dłu-gość życia wzrosła trzykrotnie. czy spodziewa się Pan Profesor, że ten proces będzie ulegał dal-szemu wydłużeniu?J.V.: Być może do pewnego stop-nia średnia długość naszego życia ulegnie jeszcze wydłużeniu, ale nie spodziewam się już znacznych zmian. Statystycznie człowiek ży-je dłużej zwłaszcza za sprawą zmniejszenia się śmiertelności przy porodzie i w wieku średnim. Wie-le chorób, które w przeszłości pro-wadziło do śmierci ludzi w mło-dym i średnim wieku, dziś jest

uleczalnych. Naturalną granicą długowieczności wydaje się oko-

ło 120 lat. Dlatego liczę, że przy obecnym stanie medycyny bę-dziemy mogli dożyć spokoj-nie 100 lat. Jednak najważ-niejsze jest, aby życie było aktywne, w pełni świadome i przynoszące satysfakcję, któ-rą w tym wieku często daje dzielenie się z młodszymi wła-sną wiedzą i doświadczeniem.

niektóre osoby w wieku 70 lat zdają się być peł-ne wigoru i prze-jawiają duże

zainteresowanie światem. Bywa jed-

nak, że ludzie w tym samym wieku nie chcą

się już w nic angażować. Jak można wpłynąć na tych

drugich? J.V.: Starym prawidłem jest po-

wiedzenie, że żyjemy tak długo, jak chcemy żyć. Dlatego osoby, które czerpią radość z otaczają-cego je świata, często prowadzą długie i świadome życie, a u tych, które są mniej aktywne, mają pro-blemy o podłożu psychologicz-nym, a także cielesnym, satys- fakcjonujące życie kończy się szybciej. Przede wszystkim na-leżałoby więc zdiagnozować przy-czynę ich samopoczucia i spró-bować im pomóc w powrocie do radości życia. Cieszy mnie, że w Polsce w ostatnim czasie po-wstaje wiele instytucji, które ak-tywizują starsze osoby, np. Uni-wersytet Trzeciego Wieku.

najważniejsze jest, aby życie było aktywne, w pełni świadome i przynoszące satysfakcję, którą w późnym wieku często daje dzielenie się z młodszymi wiedzą i doświadczeniem.

1 0 b l i s k o z d r o w i a 1 / 2 0 1 2 w i o s n a

P o r A d n i k

n A s z e k s P e rtprof. dr hab. roman czekanowski,specjalista ginekolog i położnik CM LIM Warszawa

Zakażenie pochwy jest najczęściej mieszane i de-cydujące znaczenie ma badanie stopnia czysto-ści pochwy, cytologia

i ocena mikrobiologiczna (z pochwy i szyjki). Wśród najczęstszych przy-czyn wymienia się zakażenia bak-teryjne, grzybicę, waginozę oraz rzę-sistka pochwowego.

Biocenoza pochwyPochwa i jej wydzielina stanowią ba-rierę ochronną przed zakażeniem ca-łego narządu rodnego (szyjka, maci-ca, jajowody). Odpowiednie pH i flora bakteryjna produkująca kwas mlekowy pełnią ważną rolę bakterio-statyczną. Okresem dużej wrażliwo-ści na zakażenie jest pokwitanie i prze-kwitanie, gdzie może łatwiej dojść do zakażenia bakteriami chorobotwór-czymi. Należy podkreślić, że w wa-runkach fizjologicznych w pochwie znajdują się liczne bakterie (tlenowe i beztlenowe), które znajdują się w biologicznej równowadze. Jednak może ona łatwo ulec zmianom (an-tybiotyki) w przypadku dodatkowej infekcji. W leczeniu stosujemy gałki z celowanym antybiotykiem.

Bakteryjne zapalenie pochwyObjawami są upławy o różnym cha-rakterze, świąd i pieczenie w obrę-bie pochwy, a także sromu, często dyspareunia (dysfunkcja objawia-jąca się odczuwaniem bólu w cza-sie stosunku). Bakteryjne zapalenie pochwy wywo-łują bakterie-pałeczki (Gram+ i Gram-) i flora mieszana głównie E. coli (20 %). Zapalenie może też

wywołać gronkowiec złocisty, efektem czego może być ciężkie zakażenie, tzw. septic Shock – (syndrom u kobiet stosujących tampony do pochwy pod-czas miesiączki). Bakteryjne zapale-nie pochwy jest również często przy-czyną powikłań pooperacyjnych w ginekologii i położnictwie. Chorobę tę leczy się dwuetapowo. W pierwszym etapie w celu usu-nięcia przyczyny stosuje się iryga-cję, nasiadówki, maści, kremy lub globulki z celowanym antybioty-kiem. W drugim zaś poleca się przy-wrócenie prawidłowego zakwasze-nia pochwy poprzez czopki z witaminą C, zastosowanie gałek z laktozą, kwasu bornego lub goto-wych leków. W celu dbania o pra-widłową higienę pochwy ostatnio poleca się płyny, żele, emulsje do pielęgnacji intymnej oraz tzw. pro-biotyki – środki przywracające pra-widłową florę bakteryjną.

Waginoza bakteryjna pochwy (BV)Etiologia tej choroby nie jest jasna. Składa się na nią wiele czynników, jak np. zaburzenia hormonalne czy zmiany pH. BV obok grzybicy jest najczęściej spotykanym zakażeniem pochwy u kobiet.Większość kobiet skarży się na sza-robiałe upławy, prowadzące do po-drażnienia, zaczerwienienia, świądu i pieczenia oraz trudność w odda-waniu moczu. U 40 % Pacjentek za-każenie jest bezobjawowe, a w pra-wie 100 % przypadków rozpoznanie oparte jest na teście aminowym i obec-ności komórek clue cells oraz cha-rakterystycznym zapachu ryby lub pleśni, pH najczęściej >4,5. Defi-

nitywną diagnozę potwierdzają ba-dania bakteriologiczne. Powikłania przy zakażeniach BV można podzielić na ginekologiczne i położnicze. Wśród pierwszych na-leży wymienić:

niepłodność, zapalenie narządu rodnego mied-nicy mniejszej, ropne zapalenie szyjki i rak szyjki macicy.

Położnicze to: endometritis puerperalis – za-palenie połogowe błony śluzowej macicy

zakażenie błon i płynu owodnio-wego,

przedwczesne pęknięcie pęche-rza płodowego, poród przedwczesny.

Decyzję o leczeniu podejmuje lekarz, przepisując specjalne leki w postaci tabletek i maści.

GrzybiceGrzybica pochwy (kandydoza, droż-dżyca) wywołana jest najczęściej przez drożdżaki Candida albicams. Przynajmniej ¾ kobiet przebyło w swoim życiu infekcję grzybiczą, a połowa z nich kilkakrotnie lub częściej. W warunkach prawidło-

wych drożdże są obecne w pochwie, uaktywniają się np. przy spadku od-porności (AIDS), różnych sytuacjach stresowych, zmianach hormonal-nych i zaburzeniach metabolicz-nych (cukrzyca). Często po anty-biotykoterapii.Główny objaw to typowy świąd sromu z gęstą białawą serowatą wydzieliną, z małymi grudkami. Grzybica pochwy może towarzy-szyć innym zakażeniom. Rozpo-znanie stawia się na podstawie wy-wiadu, badania przedmiotowego oraz badań dodatkowych – np. my-kogramu, czyli testu wrażliwości wyhodowanych grzybów na leki przeciwgrzybicze. W ramach leczenia zaleca się środ-ki przeciwgrzybicze w postaci table-tek, globulek i maści dopochwowej.

rzęsistek pochwowy (tV)W połowie przypadków zakażenie jest bezobjawowe. W przypadku jego ujawnienia obserwuje się ob-fite zielonkawe pieniste upławy. W około 50% towarzyszy temu za-palenie sromu i krocza. Ponadto, bolesność przy stosunkach i pod-czas oddawania moczu.W czasie leczenia ważna jest wstrze-mięźliwość seksualna. W razie ko-nieczności stosunki powinny odby-wać się przy użyciu prezerwatywy oraz wskazane jest jednoczesne le-czenie partnera, by uniknąć powtór-nego zakażenia (tzw. ping-pong).

Zapalenia pochwy często prowadzą do zapalenia szyjki macicy, co sprzy-ja powstawaniu nadżerki, którą uwa-ża się już za stan przedrakowy.

zapalenie narządów rodnych

Ponad połowa kobiet zgłasza się do poradni ginekologicznej z powodu zakażeń pochwy

na różnym tle. Spadek odporności, niewłaściwa higiena, nadmierne stosunki oraz choroby

metaboliczne, jak np. cukrzyca, warunkują większą wrażliwość na stany zapalne.

należy prowadzić higieniczny tryb życia,

trzeba unikać wspólnej toalety,

unikać wspólnej kąpieli w basenach,

unikać częstej zmiany partnerów.

J A k z A P o B i e c z A k A Ż e n i o m ?

Wraz z upływem czasu z powodu działania pro-mieni słonecz-nych oraz sił gra-

witacji skóra twarzy i szyi wykazuje cechy zwiotczenia. Przez to, że za-czynają pojawiać się zmarszczki i bruzdy mamy wrażenie, że jest jej za dużo. Wygląd twarzy staje się wte-dy smutny i nieatrakcyjny.

mezoterapia Jest wiele sposobów na poprawienie wyglądu skóry, tak aby sprawiała wra-żenie mniej zmęczonej, bardziej roz-świetlonej – po prostu o wiele lat młodszej. Do metod tych należy me-zoterapia, która wykorzystuje dzia-łanie różnych substancji czynnych, kwasów hialuronowych, a także specjalnych preparatów. Jednym z nich jest program biostymulacji komórek skóry, który opiera się na uzyskaniu osocza bogatopłytkowego z własnej krwi. Preparat zawiera naturalne ko-mórki i czynniki wzrostu, które po-budzają skórę do regeneracji, dzięki czemu odzyskuje ona młodzieńczą

witalność. W efekcie staje się gład-sza, bardziej elastyczna i wyraźnie młodsza. Specyfik można wstrzyki-wać w skórę na różne sposoby – sto-sując klasyczną technikę mezotera-pii bądź też liniowo, wzdłuż zmarszczki lub fałdu skóry. Metoda ta może być stosowana w każdym wieku, poprawia wygląd niezależ-nie, ile ma się lat.

Preparat sculptraInnym zabiegiem, który pozwala na wypełnienie płytkich zmarszczek oraz uzyskanie efektu uniesienia tkanek i odtworzenia prawidłowego kształ-tu twarzy jest zastosowanie prepara-tu Sculptra. Powstał on z myślą o ko-rygowaniu zagłębień skóry, takich jak bruzdy, zmarszczki, fałdy, blizny oraz ubytki tkanki tłuszczowej w ob-rębie twarzy i całego ciała. Sculptra polega na wstrzyknięciu w skórę i tkan-kę podskórną kwasu L-polimleko-wego, który pobudza produkcję no-wego kolagenu. W ciągu dwóch lat substancja wchłania się, natomiast nowe warstwy kolagenu pozostają na dużo dłużej. Ta metoda przezna-

czona jest dla kobiet dojrzałych, któ-rym zależy na odtworzeniu zarysu twarzy i poprawie wyglądu skóry.

PellevéMetodą nieinwazyjną, pozwalającą na ogólną poprawę wyglądu skóry, jest Pellevé. Podczas jej stosowania

wykorzystuje się urządzenie, które emituje fale radiowe wysokiej często-tliwości. W styczności ze skórą wy-twarzają one ciepło wewnątrz tkanek.

Warto wiedzieć, że gdy temperatura pod skórą wzrasta do ok. 45 stopni C, fibroblasty produkują nawet 10 razy więcej kolagenu. Pellevé pozwala na podwyższenie temperatury w skórze właściwej aż do 65 stopni C. Dzięki temu te włókna, które były zwiotcza-łe i tworzyły zmarszczki, szybko ule-gają skurczeniu, a co za tym idzie – skóra staje się gładsza. Jednak na pełny efekt tego zabiegu musimy po-czekać około miesiąca, bo tyle zajmu-je fibroblastom wytworzenie nowego kolagenu. Fale radiowe przyczyniają się więc do pobudzenia naturalnych procesów regeneracyjnych w naszej skórze i twarz zyskuje nowe „rusz-towanie”, a nam w sposób widoczny ubywa lat. Ze względu na brak ja-kichkolwiek niekorzystnych zmian w wyglądzie zaraz po zabiegu meto-da ta bywa traktowana jako zabieg lunchowy, po którym można wrócić do pracy.

Przeszczep tkanki tłuszczowejInną metodą, która cieszy się dużą popularnością i skutecznością, jest zastosowanie przeszczepów własnej tkanki tłuszczowej. Przeszczep polega na przeniesieniu komórek tłuszczowych przy zastosowaniu mi-kro-wstrzyknięć z okolic, gdzie wy-stępuje ich nadmiar (biodra, brzuch, uda) do miejsc, które mamy zamiar skorygować (piersi, twarz, łydki, po-śladki, ręce). Przeszczepy tkanki tłusz-czowej mogą być stosowane w oko-licy policzków lub do wypełniania głębokich zmarszczek i bruzd twa-rzy. Dzięki temu uzyskujemy trwa-ły efekt kosmetyczny, który zapewnia dobry wygląd i lepsze samopoczucie przez wiele lat. Tkanka tłuszczowa ma tę przewagę nad innymi wypeł-niaczami, że pewien procent komó-rek tłuszczowych pozostaje do koń-ca życia i zabiegu czasami nie trzeba powtarzać.

1 / 2 0 1 2 w i o s n a b l i s k o z d r o w i a 1 1

P o r A d n i k

młoda, młodsza… W zależności od indywidualnych rysów i naszego wieku można zredukować

powstawanie nowych zmarszczek, skorygować te już istniejące, jak również

odmłodzić wygląd skóry poprzez zwiększenie liczby włókien kolagenowych

i elastycznych.

medycyna estetyczna nie tylko pozwala na uzyskanie poprawy wyglądu skóry, ale również oferuje wiele metod na wymodelowanie lub odzyskanie poprzedniego

kształtu twarzy.

n A s z e k s P e rtdr małgorzata chomicka- -Janda,chirurg plastyk Szpital Grupy LUX MED


P o r A d n i k

n A s z e k s P e rtdr n. med. carmen Vincent,specjalista dermatolog, Medycyna Rodzinna Piaseczno

AZS, obok sezonowego zapalenia spojówek, błony śluzowej nosa oraz astmy, należy do tzw. chorób z kręgu ato-

pii. Termin atopia pochodzi z języ-ka greckiego (a topos) i oznacza cho-robę, która nie ma określonej lokalizacji, czyli mogącą dotykać wie-lu różnych narządów (skórę, spo-jówki, błonę śluzową układu odde-chowego). W przebiegu atopowego zapalenia skóry objawy choroby ma-ją skłonność do zaostrzeń i nawro-tów, na przemian z ich okresowym ustępowaniem. Mogą dotyczyć je-dynie skóry lub też współistnieć z ob-jawami ze strony innych narządów.

charakterystyczne objawyU podłoża atopowego zapalenia skóry leżą wrodzone zaburzenia w budowie i funkcji naskórka, które prowadzą do uszkodzenia tzw.

bariery naskórkowej, co obja-wia się bardzo nasiloną

suchością skóry, częstym występo-

waniem podraż-nienia oraz in-tensywnego świądu skóry. Uszkodzenie bariery na-skórkowej po-

woduje łatwiej-sze wnikanie do

organizmu aler-genów środowisko-

wych, takich jak kurz,

roztocza, pyłki drzew i krzewów, sierść zwierząt. Sprzyja to uogól-nionej alergizacji organizmu, a co za tym idzie, prowadzi do wystę-powania objawów ze strony innych narządów – spojówek, układu od-dechowego, pokarmowego i innych.Zmiany zapalne powstające w skó-rze chorych różnią się wyglądem w różnych okresach życia. U nie-mowląt jest to zwykle zaczerwie-

nienie skóry oraz sączące zmiany zapalne dotyczące policzków, skó-ry głowy, a także ramion i kończyn dolnych. W przypadkach o cięższym przebiegu skóra całego ciała może być dotknięta objawami chorobo-wymi. U nieco starszych dzieci (od 2. roku życia do okresu dojrzewa-nia) zmiany mają charakter ognisk przesuszonej i pogrubiałej skóry oraz grudek zapalnych i nadżerek. Objawy te najczęściej występują w obrębie zgięć łokciowych i pod-kolanowych, nadgarstków, grzbie-tów stóp, a na twarzy zazwyczaj dotyczą ust i powiek. Skóra całego

ciała może być znacznie przesuszo-na i zaczerwieniona. Może ulegać powierzchniowemu złuszczaniu, a w miejscach nadżerek mogą two-rzyć się odbarwienia, przebarwienia i blizny. U młodzieży i osób doro-słych zmiany skórne mogą ulec wy-ciszeniu, ale w wielu wypadkach objawy AZS mogą występować u cho-rych przez wiele lat. U osób doro-słych mogą także ujawnić się zmia-ny skórne, które występowały w dzieciństwie, a przez wiele lat po-zostawały w fazie remisji lub w po-staci zmian skórnych o bardzo nie-wielkim nasileniu. W tym okresie życia zmiany skórne zlokalizowane są najczęściej w obrębie fałdów oraz zgięć łokciowych i podkolanowych, powiek oraz grzbietów rąk i stóp. Jedną z postaci atopowego zapale-nia skóry jest przewlekły wyprysk rąk, który objawia się przesusze-niem i pogrubieniem naskórka z okresowym wysiewem zmian o ty-pie grudek, pęcherzyków wypełnio-nych płynem oraz nadżerek, a tak-że pęknięć naskórka. Zmiany te mogą być bolesne i swędzące, co w znacznym stopniu utrudnia wy-konywanie codziennych czynności oraz pracy zawodowej.

co może zaszkodzić?Jakkolwiek w okresie niemowlę-cym czynnikiem mogącym przy-czynić się do ujawnienia choroby oraz sprzyjać nasileniu jej obja-wów jest mleko krowie, w żywie-niu starszych dzieci z atopowym zapaleniem skóry istotne jest uni-

kanie produktów zawierających konserwanty, barwniki oraz wszel-kiego rodzaju chemiczne dodat-ki spożywcze. Dotyczy to szcze-gólnie zup i sosów z koncentra- tów, peklowanych wędlin, konserw mięsnych, owoców cytrusowych i nowalijek oraz kolorowych li-zaków i cukierków. Dzieci z ato-powym zapaleniem skóry powin-ny być karmione produktami jak najmniej przetworzonymi, przy-gotowywanymi w domu.W ostatnich latach ukazało się wie-le publikacji potwierdzających bardzo istotny wpływ stresu i czyn-ników psychologicznych na powsta-wanie i przebieg atopowego zapa-lenia skóry, a chorobę tę zalicza się obecnie do chorób psychosomatycz-nych. Wykazano, że stopień nasi-lenia objawów zapalnych u dziecka zależy od jego stanu emocjonalne-go, na który wpływ ma nie tylko samopoczucie fizyczne, ale także stosunki panujące w rodzinie, re-lacje dziecka z rodzicami czy ró-wieśnikami.

Początek problemówAZS jest chorobą bardzo przykrą i uciążliwą dla dziecka. Towarzy-szące objawom skórnym uporczywy świąd, pieczenie i bolesność skóry powodują rozdrażnienie, płaczliwość, stan ciągłego napięcia, mogący pro-wadzić do przewlekłego stresu zarówno u dziecka, jak i u jego opie-kunów. Wraz z rozwojem emocjo-nalnym u dzieci dotkniętych tą cho-robą może pojawić się drażliwość,

Atopowe zapalenie skóry u dzieci

Jednym z najczęstszych problemów dermatologicznych występujących u niemowląt i małych

dzieci jest tzw. skóra atopowa, która jest synonimem atopowego zapalenia skóry (AZS). Jest to

przewlekła choroba zapalna rozpoczynająca się zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie i często

towarzysząca chorym przez całe życie.

charakterystycznym objawem atopowego zapalenia skóry jest intensywny świąd, który w znacznym stopniu upośledza

jakość życia chorych.

niska tolerancja na odmowę i rosz-czeniowość (wobec rodziców, opie-kunów i rówieśników), frustracja. U młodzieży mogą wystąpić trudno-

ści w nauce, podwyższony poziom lęku i poczucie własnej odmienności, w efekcie czego dochodzi do ograni-czenia kontaktów społecznych. U ro-

dziców i opiekunów konieczność co-dziennej konfrontacji z przewlekłą, uciążliwą chorobą dziecka może pro-wadzić do postawy buntu, poczucia bezradności, a nawet być źródłem reakcji depresyjnych. Czasem cho-roba dziecka może doprowadzić do problemów małżeńskich rodziców, szczególnie gdy jedno z nich jest nad-miernie skoncentrowane na opiece

nad chorym, a drugie − pozosta-je na dalszym planie.

Wszech-stronne działaniaAtopowe zapalenie skóry jest więc zło-

żoną chorobą wie-loczynnikową. Efek-

tywne leczenie dzieci z AZS powinno obejmo-

wać nie tylko stosowanie leków, ale także uwzględniać właściwą pielęgnację skóry i mo-dyfikację diety. W przypadkach, gdy nasilenie choroby w istotny

sposób związane jest ze stanem emocjonalnym dziecka, do uzy-skania poprawy konieczny bywa kontakt rodziny z psychologiem. W zależności od sytuacji może on sprawować opiekę psychologiczną nad dzieckiem, zajmować się po-radnictwem i psychoedukacją lub też udzielać wsparcia rodzicom. W cięższych przypadkach koniecz-na bywa psychoterapia dziecka, ro-dziców lub całej rodziny.


P o r A d n i k

WA rto W i e d z i e ć

1 W leczeniu dzieci ze skórą atopową, oprócz stosowania leków łagodzą-cych świąd i miejscowego stoso-

wania leków przeciwzapalnych, kluczową rolę odgrywa właściwa pielęgnacja skóry.

2W okresie nasilonych zmian zapal-nych konieczne jest stosowanie aktywnego leczenia miejscowego

w postaci maści z dodatkiem antybio-tyków i leków przeciwzapalnych, które

likwidują stan zapalny i przyczyniają się do ustępowania rumienia i nadżerek.

3 W okresie remisji, kiedy objawy choro-by mogą ograniczać się jedynie do suchości i okresowego swędzenia, naj-

istotniejszą sprawą jest ochrona skóry przed wy-suszeniem, czyli prawidłowe nawilżanie

i natłuszczanie ciała.

4 Codzienne stosowanie emolientów (olejków dodawanych do kąpieli, specjalnych prepa-ratów myjących oraz kremów i balsamów do

twarzy i ciała) umożliwia przywrócenie prawidłowej funkcji skóry, jako bariery ochronnej, co zapobiega dalszej alergizacji organizmu i stanowi istotny element profilaktyki astmy i innych chorób alergicznych.

P o r A d n i k

n A s z e k s P e rtlek. med. Wojciech dąbrowski,chirurg ogólny, Koordynator Centrum Endoskopii Przewodu Pokarmowego, Szpital Grupy LUX MED

Istotą choroby wrzodowej jest cy-kliczne pojawianie się wrzodów trawiennych w żołądku i dwu-nastnicy. Choroba ta występuje częściej u osób z grupą krwi „0”

i u palaczy tytoniu. Schorzenie to dotyczy 5-10% dorosłej populacji, najczęściej pomiędzy 25. a 55. ro-kiem życia; u mężczyzn występuje trzy razy częściej niż u kobiet.

skąd te wrzodyPodstawowymi czynnikami wywo-łującymi wrzody żołądka są: zaka-żenie bakterią Helicobacter pylori i stosowanie niesteroidowych le-ków przeciwzapalnych. Helico-bacter pylori to bakteria przysto-sowana do życia w kwaśnym środowisku żołądka. Produkuje ona enzymy uszkadzające komór-ki błony śluzowej żołądka i wy-wołujące reakcję zapalną. Już sam proces zapalny związany z infek-cją tą bakterią może powodować dokuczliwe dolegliwości. Do za-każenia Helicobacter pylori docho-

dzi drogą pokarmową. Nie wszyst-kie osoby, które ją mają, cierpią na chorobę wrzodową. Infekcja tą bakterią towarzyszy niemal wszystkim wrzodom dwunastni-cy i około 70% wrzodów zlokali-zowanych w żołądku. Drugim z wymienionych czynników są po-wszechnie stosowane niesteroidowe leki przeciwzapalne. Liczne prepa-raty wykorzystywane w bólach sta-wów, zatok, infekcjach mogą stać się przyczyną choroby wrzodowej. Szczególnie narażeni na niepożą-dane działanie tych leków są Pa-cjenci przyjmujący je przewlekle lub w skojarzeniu ze steroidami. Zanim więc sięgniemy po kolejny lek przeciwbólowy, warto zastano-wić się, jakie mogą być tego konse-kwencje i czy jest to naprawdę konieczne. Stres, alkohol, ostre przy-prawy mogą nasilać objawy choro-by, jednak nie ma dowodów, że sa-modzielnie ją wywołują.

nie ma żartówObjawy choroby wrzodowej mogą być bardzo różne, a niejednokrot-nie jej przebieg jest przez długi czas bezobjawowy. Najczęstsze to ból i dyskomfort w nadbrzuszu, uczucie pełności, czasem wymio-

ty. Charakterystyczny jest związek dolegliwości z przyjmowaniem po-siłków. Bóle mogą nasilać się na czczo lub po jedzeniu w zależno-ści od lokalizacji owrzodzenia. Nie-leczona choroba może prowadzić do groźnych powikłań, jakimi są krwotok z owrzodzenia charakte-ryzujący się krwistymi lub fuso-watymi wymiotami lub perforacja wrzodu, która najczęściej objawia się bardzo silnym i utrzymującym się bólem w nadbrzuszu. W obu przypadkach mamy do czynienia z zagrożeniem zdrowia oraz życia i wskazana jest niezwłoczna ho-spitalizacja.

Po wykonaniu gastroskopii można prowadzić skuteczne leczenie, sto-sując leki zmniejszające wydziela-nie kwaśnej treści żołądkowej i an-tybiotyki mające na celu eliminację Helicobacter pylori. Warunkiem jest także zaprzestanie palenia tytoniu.

Po przeprowadzonym leczeniu w nie-których przypadkach wskazane jest wykonanie kontrolnej gastroskopii. Dotyczy to zwłaszcza choroby wrzo-dowej żołądka. Samą skuteczność leczenia infekcji Helicobacter pylo-ri można sprawdzić przy użyciu nieinwazyjnego testu oddechowego lub testów stolca. Po zakończeniu leczenia nie trzeba zachowywać specjalnej diety. Bez-względnie zaleca się unikanie leków przeciwzapalnych. W przypadku konieczności stosowania leków przeciwbólowych i przeciwgorącz-kowych zaleca się paracetamol.

nieproszeni gościeKiedyś uważano, że wrzody żołądka są skutkiem wielu stresów

i nieregularnego odżywiania się. Dziś wiadomo, że mają je także

ludzie prowadzący spokojne życie.

WA rto W i e d z i e ćNajważniejszym badaniem służącym do rozpoznania choroby wrzo-dowej jest gastroskopia. Polega ona na wprowadzeniu przez usta apa-ratu z kamerą umożliwiającego precyzyjne obejrzenie przełyku, żołądka i dwunastnicy, pobranie niezbędnych próbek do oceny mikroskopowej i do testów potwierdzających infekcję Helicobacter pylori. Badanie trwa około 10 minut. Nie należy do przyjemnych, jednak nie jest bolesne. Przed wprowadzeniem aparatu stosuje się leki miejscowo znieczulające śluzówkę gardła, zmniejszające jednocześnie odruch wymiotny. U większości chorych można z powodzeniem przeprowadzić to ba-danie. Osoby wrażliwe, z nasilonym lękiem lub negatywnymi doświad-czeniami mogą mieć wykonaną gastroskopię w znieczuleniu dożylnym zapewniającym pełny komfort Pacjentowi.

częstość występowania

wrzodu żołądka wynosi około

50 zachorowań/ 100 000 osób/rok.

warstwa mięśniowa błony śluzowej

infekcja bakterią Helicobacter pylori

Wrzody żołądka

uszkodzenie nabłonka

proteaza

stan zapalny



n A s i l e k A r z e

Spacery, rowery, wycieczki, a niekiedy, jak przyjaciel nas zaprosi,

to i balonem polecimy – mówi dr n. med. Jarosław Minkowski.

największa przygoda jeszcze przede mną

czym zajmuje się Pan po pracy?Jarosław minkowski: Całą rodzi-ną staramy się spędzać czas wolny bardzo aktywnie. Spacery, rowery, wycieczki, a niekiedy, jak przyjaciel nas zaprosi, to i balonem polecimy. W chwilach gdy rodzina mnie nie potrzebuje, lubię się zmęczyć. Trzy lata temu wróciłem do biegania. Zacząłem od kilkukilometrowych marszobiegów, dochodząc do etapu, w którym przebiegnięcie poniżej 20 kilometrów wywołuje uczucie niedosytu. Jeżeli bieganiu towarzy-szy jakiś element utrudniający – ni-ska temperatura, deszcz czy ciężki teren, odczuwana frajda jest potę-gowana. To hobby spowodowało, że łatwo dałem się namówić kole-dze na uczestnictwo w dość ekstre-malnych przygodach, jak np. Harpagan, Bieg Rzeźnika, gdy dy-stans do pokonania waha się od 80 do 100 km. Nie jest wówczas istot-ne, czy uda się pokonać całą trasę, czy też koniec przyjdzie w połowie, tak jak w październiku ubiegłego roku, gdy w czasie kilkunastogo-dzinnego marszu w większości po kostki w błocie, przy ni-skiej temperaturze

i w deszczu zostaliśmy pokonani. Zacząłem od porażki i teraz jeszcze bardziej mi się chce. Poza bieganiem istnieje jeszcze kil-ka pasji bardziej statycznych: kino, literatura, muzyka. Czytam dużo i szukam wciąż rzeczy wartych prze-czytania. Miło, gdy stwierdzam, że autor, którego lubię, np. Maria Var-gas Llosa, otrzymuje Nagrodę No-bla, a ja już znam większość wy-danych w naszym kraju pozycji jego autorstwa.

inne pasje, np. zimowe?J.m.: Oczywiście, raz w roku wy-jeżdżam na narty. Jazdy na nich nauczyłem się niespełna 10 lat te-mu. Zadowolenie mam o tyle duże, że praktycznie jestem samoukiem, a nie spotkałem jeszcze trasy, której nie sprawdziłbym „własnonożnie”. Pamiętam, że w początkowym okre-sie nauki bardzo szybko pozbyłem się lęku przed spadkami i prędko-ścią, pozostawała jednak dyspro-porcja między chęcią szybkiej jaz-dy, a umiejętnością hamowania. Teraz jest już lepiej.

czy to prawda, że uczy się Pan grać na pianinie, skąd się wziął taki pomysł?J.m.: Muzyka zawsze była dla mnie istotna. W rodzinnym domu stało nawet przez pewien czas pianino, na którym uczyła się grać moja starsza siostra. Niestety rodzice ni-gdy nie zmusili mnie do grania. Przez 30 lat uważałem to niedo-ciągnięcie za ich jedyny błąd wy-chowawczy. Kilka lat temu moja młodsza córka poprosiła o kupno instrumentu i znalezienie nauczy-ciela. Skoro „maestro” przychodził już do Ewy, pomyślałem, że nie będzie robiło różnicy, jak zostanie i pouczy jeszcze mnie. Ewie chęć przeszła – popełniłem tradycyjny w mojej rodzinie błąd wychowaw-czy i jej nie zmusiłem. A we mnie chęć pozostała i trwa. Cieszy mnie granie dla samego siebie. Z pew-nością inaczej słucham teraz swo-ich płyt. Rozumiem, co oznacza „matematyczność” Bacha, inaczej odbieram Jarreta, Możdżera. W pra-wie każdym rodzaju muzyki po-trafię odkryć coś ciekawego. Nie męczy mnie muzyka słuchana przez moje córki.

czy lubi Pan podróżować, jeśli tak, to czy ma Pan jakieś ulu-

bione miejsca?J.m.: Ukochanym miej-scem, szczęśliwie dla całej rodziny, jest Toskania. Klimat, zabytki, pejzaże i oczywiście włoska kuchnia. Tam nas cią-

gnie najbardziej. Moje osobiste marzenia związane

są zawsze z górami – wyprawa, któ-ra byłaby wyzwaniem.

największa przygoda życia?J.m.: Nie mam pojęcia, cieszą mnie wszystkie rodzinne wyjazdy. Z każ-dego wyjazdu wracamy z bagażem wrażeń i nowych przyjaciół. Było mi dane zaprzyjaźnić się nawet z ro-dziną flisaków pływających po Du-najcu – nawet dali tratwą „pokiero-wać”, jak jesteśmy w Pieninach, przyjmują jak swoich – to zostaje w pamięci. Największa przygoda jeszcze przed nami.

Plany na przyszłość?J.m.: Knujemy z przyjaciółmi z pra-cy wspólną wyprawę. Gdzieś, gdzie jest wysoko, pięknie, gdzie aby do-trzeć, trzeba się nieźle napocić i naj-ważniejsze − gdzie cywilizacja nie dotarła w pełni. Nie mogę powie-dzieć, gdzie to jest, ale leci się daleko. Jak wyjazd dojdzie do skutku, to opowiem, jak było.dziękuję za rozmowę.

Urodzonyw 1968 r. w Toruniu. W 1995 r. ukończył wydział lekarski Akademii Medycznej w Gdańsku.

W latach 1995–2003 praco-wał w Klinice Gastroenterolo-gii i Nefrologii Akademii Me-dycznej w Gdańsku.

W latach 2002−2003 był Dyrektorem ds. Medycznych ZOZ MSWiA w Gdańsku.

W 2003 r. uzyskał tytuł dok-tora.

Absolwent Podyplomowych Studiów Zarządzania Służbą Zdrowia oraz MBA.

Specjalizacje: II stopień z Chorób Wewnętrznych, w trakcie specjalizacji z Hi-pertensiologii.

Od 2003 r. zatrudniony w Grupie LUX MED, od po-czątku na stanowisku kierow-niczym.

dr n. med. Jarosław minkowski, dyrektor regionu Północ Grupy luX med

c u r r i c u l u m V i tA e

Biegi, jazda na nartach, a nawet loty balonem – Pan doktor jest otwarty na nowe doświadczenia.

blisko - luxmed.pl · sowanych zachęcamy też do zapoznania się z materiałami o firmowej ......

Documents

Transcript of blisko - luxmed.pl · sowanych zachęcamy też do zapoznania się z materiałami o firmowej ......