Bezpieczny cyfrowy ?wiat

23 lutego 2016 roku w Dolno?l?skiej Bibliotece Pedagogicznej we Wroc?awiu odby?o si? spotkanie szkoleniowe zorganizowane z okazji Dnia Bezpiecznego In-ternetu Bezpieczny cyfrowy ?wiat adresowane do nauczycieli i bibliotekarzy.

Dzie? Bezpiecznego Internetu (DBI) ma na celu przede wszystkim inicjowanie i propagowanie dzia?a? na rzecz bezpiecznego dost?pu dzieci i m?odzie?y do za-sobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyk? bezpiecze?stwa dzieci w Internecie oraz nag?o?nienie tematyki dotycz?cej bezpiecze?stwa online.

Tematyczne zestawienie bibliograf iczne opracowano w oparciu o ?ród?a wiedzy i informacji dost?pne w zasobach zgromadzonych w Dolno?l?skiej Bibliotece Pedagogicznej we Wroc?awiu. Zestawie-nie zawiera opisy bibliograf iczne artyku?ów z czasopism, ksi??ek oraz f ilmów.

W roku 2016 DBI obchodzono 9 lutego. Wszystkie dzia?ania podejmowane w ramach DBI by?y realizowane pod has?em "Lepszy internet zale?y od Ciebie!". Celem obchodów by?o podkre?lenie, ?e ka?dy internauta mo?e przyczyni? si? do tego, ?e Internet b?dzie miejscem bezpiecznym i pozytywnym. Ka?dy u?ytkownik ponosi odpowiedzialno?? za to, co robi w sieci i w jaki sposób z niej korzysta. Obchody DBI to tak?e zwrócenie szczegól-nej uwagi na potencja? sieci, który mo?na wykorzysta? zarówno w edukacji, kontaktach z rówie?nikami jak równie? jako form? twórczej rozrywki.

p r y wa t n o s c w s ie c i

Spotkanie rozpocz??a pani Aleksandra Nalazek, nauczyciel bibliotekarz DBP we Wroc?awiu, miniwyk?adem Prywat-no?? w sieci. Podczas wyst?pienia pod-j??a temat prywatno?ci w Internecie. Prelegentka przypomnia?a, ?e ka?dy zostawia po sobie jaki? ?lad w sieci, ?e u?ytkownicy Internetu poruszaj? si? po Internecie w sposób mniej lub bardziej ?wiadomy. Wiele f irm ?ledzi poczyna-nia u?ytkowników w Internecie i zbiera dane na ich temat. Cz?sto za us?ugi in-ternetowe, aplikacje mobilne (rekla-mowane jako darmowe) zap?at? s? dane u?ytkowników. Istniej? jednak narz?dzia, które pozwalaj? na kon-trolowanie i zabezpieczenie prywat-no?ci w sieci. Warto pami?ta? o takich podstawowych dzia?aniach jak: ustale-nie silnego has?a, (dla hakera z?amanie has?a z 6 znaków z?o?onego z ma?ych liter to 10 min., z ma?ych i du?ych liter - 10 godzin, ma?ych i du?ych liter, cyfr, symboli ? 10 dni, z kolei has?o z 9 znaków - ma?e i du?e litery, cyfry i

symbole: 44 530 lat). Prelegentka podkre?li?a, ?eby nie publikowa? wa?nych informacji ? daty urodzin, danych wra?liwych (np. o stanie zdrowia), skanów dokumentów, nie dzieli? si? informacjami o planowanych pod- ró?ach. Istotne jest tak?e zacho- wanie ?rodków os-tro?no?ci podczas korzystania z por-tali spo?eczno?ciowych - materia? raz umieszczony w sieci, pozostaje tam na zawsze!

Warto obejrze? "Uwa?aj, co udos-t?pniasz" :

Dodatkowym zabezpieczeniem mo?e by? instalowanie rozszerze? w naszej przegl?darce, które blokuj? tropicieli ? np. wtyczki Ghostery czy DoNotTrackMe. To dodatki do przegl?-darek internetowych, zabezpieczaj?ce Internaut? przed us?ugami reklamowymi, blokuj? tak?e dzia?anie skryptów monitoruj?cych zachowanie u?ytkownika podczas przegl?dania Internetu. Ponadto mo?na korzysta? z wyszukiwarek, które stawiaj? na ochron? prywat-no?ci swoich u?ytkowników i pozwalaj? na anonimowe przeszukiwanie zasobów Sieci, np. DuckDuckGo, Start Page. Ciekawym rozwi?zaniem mo?e by? tak?e korzystanie z bez-piecznego komunikatora WICKR - Top Secret Messenger. Narz?dzie, w którym tylko odbiorca mo?e odczyta? wiadomo?ci, nie maj? dost?pu do niego zewn?trzne aplikacje. Nadawca decyduje kto odczyta jego wiadomo?ci i przez jaki czas.

p o my s l y n a e - p o d r e c zn ik i

Pomys?y na e- podr?cznik to prezentacja ciekawych propozycji wykorzystania w pracy z uczniami zasobów internetu. Pani Alina Dyrek - nauczyciel bibliotekarz DBP we Wroc?awiu - przedstawi?a e- podr?cznik jako integracj? opracowanych w oparciu o podstaw? pro-gramow? materia?ów dydaktycznych po??-czonych z zewn?trznymi, otwartymi zasobami edukacyjnymi. Prelegentka przedstawi?a ko-rzy?ci dla uczniów, rodziców i nauczycieli ko-rzystania z tej formy podr?cznika.

Ilustruje to infograf ika obok:

Nast?pnie prelegentka omówi?a zalety e-podr?czników: przekazywanie wiedzy, kszta?-towanie kompetencji informatycznych, czytelniczych i medialnych, przeniesienie nauki do naturalnego ?rodowiska dzieci i m?odzie?y, jakim jest Internet czy uzu-pe?nienie oferty edukacyjnej nie zast?puj?c przy tym podr?czników drukowanych. G?ówna cz??? wyst?pienia pani Aliny Dyrek to prezentacja e- podr?czników dla ró?nych poziomów edukacyjnych. Sporo uwagi po?wi?ci?a e- podr?cznikowi dla edukacji wczesnoszkolnej. Zapozna?a uczestników z innowacyjnymi za?o?eniami e ?podr?cznika i zastosowanymi metodami nauczania, a przede wszystkim mo?liwo?ciami samo-dzielnego uczenia si?. E- podr?cznik to dos-

kona?e narz?dzie do wykorzystania przy stosowaniu zró?nicowanych metod aktywizu-j?cych takich jak grywalizacja, WebQuest czy odwrócona lekcja.

Prelegentka przedstawi?a struktur? e-podr?cznika, na który sk?adaj? si?:

- multimedia ? ilustracje, zdj?cia, f ilmy, ani-macje, galerie, pokazy slajdów,

- ciekawostki zwi?zane z tematem lekcji,

- tre?ci ponadpodstawowe adresowane do uczniów zainteresowanych tematem,

- polecenia ? dodatkowe zadania dla uczniów zdolnych.

Szczególnie warte polecenia s? zasoby e- podr?cznika opracowane i udost?pnione przez nauczycieli z ca?ej Polski:

?Wa?nym zadaniem szko?y podsta-wowej jest przygotowanie uczniów do ?ycia w spo?ecze?stwie informa-cyjnym. Nauczyciele powinni stwa-rza? uczniom warunki do nabywania umiej?tno?ci wyszukiwania, porz?d-kowania i wykorzystywania informa-cji z ró?nych ?róde?, z zastosowaniem technologii informacyjno- komunika-cyjnych, na zaj?ciach z ró?nych przedmiotów.?

Cz??? wyk?adow? zako?czy?a pani Joanna Pali?ska, nauczycielka mate-matyki w SP nr 1 w K?tach Wro-c?awskich, przedstawicielka grupy SuperBelfrzy, prezentacj? Technolo-gia w szkole ? sposoby na ciekawe lekcje. Prelegentka w niezwykle obrazowy sposób pokaza?a jak mo?na wykorzysta? w szkole Inter-net i sie?. Powo?uj?c si? na podstaw? programow? przypomnia?a, ?e wyko-rzystanie TIK to obowi?zek ka?dego nauczyciela:

Tec h n o l o g ia w s zk o l e ? s p o s o b y n a c iek a we l ek c j e

Dla zilustrowania tego zagad-nienia pani Joanna Pali?ska pokaza?a zebranym f ilm Na-talii Hatalskiej: OnOff - Gen-eracja Z.

Praca z tak wymagaj?cymi uczniami jest nie lada wyzwaniem i dlatego pani Joanna Pali?ska zwróci?a uwag? na konieczno?? doskonalenia si? nauczycieli w zakresie stosowania technologii w pracy z ucz-niami. Podkre?li?a, ?e nauczyciele powinni zmienia? swoje metody pracy poprzez wykorzystanie TIK, uatrakcyjnia? zaj?cia, a przede wszystkim wychodzi? naprzeciw potrzebom uczniów.

G?ówn? cz??? wyst?pienia po?wi?ci?a na omówienie przyk?adów zastosowa-nia technologii u?atwiaj?cych prac? w szkole zwi?zan? z:

- kontaktami z rodzicami, nauczy-cielami i uczniami (e- mail, portale spo?eczno?ciowe, dziennik elektron-iczny), - przechowywaniem dokumentów - chmura (Dropbox, Box, Microsoft OneDrive czy Google Drive, - wspó?tworzeniem, udost?pnianiem dokumentów (Microsoft OneDrive, Google Dysk), - publikowaniem, prowadzeniem stron internetowych, blogów, - nagrywaniem f ilmów, instrukcji (YouTube, WikiVid).

Pani Joanna Pali?ska poleci?a równie? programy, aplikacje oraz strony z za-sobami edukacyjnymi:

http:/ /matematykawpodstawowce.pl/

http:/ / learningapps.org/

https:/ /www.epodreczniki.pl/ begin/

http:/ / quivervision.com/

http:/ / quizizz.com/

Na zako?czenie zaprezentowa?a zain-teresowanym uczestnikom jak dzia-?aj? omawiane aplikacje na urz?dzenia mobilne.

Jed en z uc zes t n ik o w n a p is a l p o s p o t k a n iu:

Uprzejmie dzi?kuj? za mo?liwo?? uczestnictwa w spotkaniu, które Pa?stwo zorganizowali.

Mam wra?enie, ?e otworzy?a mi si? nowa przestrze? poznawcza. Do tej pory by?em uczestnikiem "?wiata wirtualnego". Wydawa?o mi si? nawet, ?e do?? zaawansowanym. Jednak poszczególne wyk?ady i szkolenia u?wiadomi?y mi, jak du?o jeszcze mam do odkrycia.

Pani Aleksandra Nalazek w ciekawy sposób w czasie swojego wyst?pienia zwróci?a uwag? na zagro?enia czyhaj?ce w In-ternecie.

Prezentacja e- podr?czników przeprowadzona przez Pani? Alin? Dyrek u?wiadomi?a mi, jak du?e s? ich mo?liwo?ci wykorzysta-nia.

Natomiast "Sposoby na ciekawe lekcje" zaprezentowane przez Pani? Joann? Pali?sk? by?y kompletnym zaskoczeniem i objawieniem jednocze?nie. Nie s?dzi?em, ?e nowoczesne tech-nologie mo?na zastosowa? w szkole a? w takim stopniu.

Po krótkiej przerwie na kaw? uczestnicy spotkali si? w dwóch grupach na warsztatach prowadzonych przez nauczycieli bibliotekarzy DBP we Wroc?awiu.

Zr o b p ie r ws zy k r o k d o mo b il n o s c i

Pierwszy z nich ? Zrób pierwszy krok do mobil-no?ci prowadzi?a pani Aleksandra Nalazek z DBP we Wroc?awiu.

Celem warsztatu by?o wskazanie sposobów i mo?liwo?ci wykorzystania smartfonów i tabletów w edukacji oraz poznanie bezp?atnych aplikacji mobilnych przydatnych w edukacji. Podczas warsztatu uczestnicy pracowali na swoich urz?dzeniach mobilnych. Prowadz?ca omówi?a Model BYOD, czyli stworzenie takich warunków do uczenia si?, w których uczniowie

mog? u?ywa? w?asny sprz?t komputerowy. Za-prezentowa?a tak?e narz?dzia do zbierania danych oraz informacji zwrotnych, takich jak a-plikacje do tworzenia testów, quizów, ankiet: Kahoot, Socrative, Quizizz oraz aplikacje do przeprowadzenia cyfrowej burzy mózgów, dyskusji, usprawniaj?cych komunikacj?: Answer-Garden, TodaysMeet. Omówi?a tak?e zas-tosowanie kodów QR w edukacji i poda?a przyk?ady gier edukacyjnych.

No wa p r zes t r zen ed uk a c y j n a - k a mp a n ia s p o l ec zn a , c y f r o wa n a r r a c j a

Drugi warsztat Nowa przestrze? edukacyjna - kampania spo?eczna, cyfrowa narracja przeprowadzi?a pani Beata Malentowicz. G?ównym przes?aniem by?o zaproszenie nauczycieli do prowadzenia w szko?ach kam-panii spo?ecznych jako projektów, w których m?odzi ludzie anga?uj? si? w dzia?ania spo?eczne. Prelegentka przedstawi?a korzy?ci z prowadzenia kampanii spo?ecznych: poszerze-nie kompetencji medialnych, informacyjnych, informatycznych oraz interpersonalnych ucz-niów. Podkre?li?a, ?e przy okazji planowania i prowadzenia kampanii spo?ecznej uczniowie ucz? si? nie tylko j?zyka mediów, ale równie? odpowiedzialno?ci za swoje zadania i spraw-nego zarz?dzania swoim czasem. Podczas warsztatu zosta?y przedstawione przyk?ady kampanii spo?ecznych i omówione ich cechy.

Nast?pnie prelegentka omówi?a etapy planowa-nia i prowadzenia kampanii oraz zadania ucz-iów i nauczycieli w poszczególnych etapach, a uczestnicy warsztatu opracowali w grupach szkic projektu zawieraj?cy informacje o: - grupie odbiorczej, temacie projektu, - ramach czasowych, - propozycji dzia?a?, - potencjalnych sojusznikach, - sposobach publicznej prezentacji i upow-szechnienia, - sposobach oceny. Na zako?czenie zaprezentowa?a jedn? z form prezentacji wyników kampanii spo?ecznej, jak? jest cyfrowa opowie??.