Bezp

iecz

eńst

wo

i jak

ość

żyw

nośc

i Bezpieczeństwo i jakość żywności

oraz trend w kierunku certyfikacji

Spis treści

1 Certyfikacja: nadzór, obowiązki i korzyści

2 Wybór normy

3 Normy akceptowane przez GFSI

4 Porównanie norm

5 Przykładowa procedura audytowa

6 Prognozy

7 Podsumowanie

8 Materiały dodatkowe

W dzisiejszych czasach konsumenci, sieci handlowe i producenci żywności zwracają coraz większą uwagę na problematykę bezpieczeństwa i jakości produktów żywnościo-wych. Doroczna branżowa ankieta prowadzona przez The Consumer Goods Forum pokazała, że bezpieczeństwo żywności i pozostałych wyrobów stanowi priorytetową kwestię dla pro-ducentów i sprzedawców detalicznych.

Jedyna rzecz, o której sieci detaliczne i producenci myślą bardziej niż o bezpieczeństwie? Gospodarka i popyt ze strony konsumentów, co bezpośrednio prze-kłada się na dochodowość. Na konkurencyjnym świa-towym rynku, na którym poruszanie się dodatkowo utrudniły wprowadzone niedawno przez Stany Zjedno-czone i Chiny ustawy mające na celu wzmocnienie zaufania klientów, producenci we wszystkich ogniwach łańcucha dostaw starają się maksymalizować marże, a jednocześnie szukają nowych strategii pozwalają-cych utrzymać udział w rynku.

Poza kwestiami ogólnego bezpieczeństwa żywności wzrasta rola innych zagadnień, takich jak zdrowotne aspekty żywności, jej naturalne/organiczne pochodze-nie czy dobrostan zwierząt. Odpowiednie reagowanie na te wyzwania w połączeniu z gwarancją bezpieczeń-stwa i jakości oferowanych wyrobów potwierdzoną powszechnie uznawanymi międzynarodowymi certyfi-katami to jeden ze sposobów, w jaki producenci starają się znajdować dla siebie nisze na globalnym rynku.

2 METTLER TOLEDO - White Paper - Normy bezpieczeństwa i jakości żywności

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i

2011©Mettler-Toledo AG

W sposób najbardziej uproszczony „certyfikację” można opisać jako proces, za którego pomocą jed-nostka certyfikująca potwierdza zgodność wybranego produktu lub procesu z odnośną normą. Normy mogą być wyznaczane przez sektor publiczny (instytucje rządowe) lub prywatny (stowarzyszenia detalistów/branżowe).

Zalety certyfikacji

Oprócz powszechnie znanych norm jakościowych, takich jak ISO9001, GMP czy HACCP, wśród produ-centów i sprzedawców żywności upowszechnia się zwyczaj certyfikowania na zgodność ze specyficznymi normami żywnościowymi akceptowanymi przez orga-nizację GFSI. Najważniejsze korzyści:• Większe zaufanie u konsumentów. • Poprawa wizerunku marki. • Wprowadzenie jednolitego miernika

procesów/jakości. • Obniżenie kosztów dzięki uniknięciu konieczności

awaryjnego reagowania po sprzedaży niezgodnych produktów

Globalna Inicjatywa ds. Bezpieczeństwa Żywności (GFSI)

Organizacja GFSI została założona w 2000 r. jako fundacja non-profit na wniosek ok. 30 prezesów sieci handlowych z całego świata. Obecnie zarządza nią organizacja The Consumer Goods Forum. Fundację powołano w reakcji na szereg kryzysów w obszarze bezpieczeństwa żywności, w tym epidemii BSE. Ce-lem było zwiększenie zaufania do żywności wśród konsumentów na całym świecie.

GFSI porównuje istniejące standardy dotyczące pro-duktów żywnościowych z kryteriami bezpieczeństwa żywności w celu ujednolicenia wszystkich systemów certyfikacji i wyeliminowania konieczności stosowania osobnych audytów dla każdego certyfikatu. W sugero-wanym modelu wdrażania norm GFSI zajmuje miejsce tuż nad specjalistycznymi firmami zewnętrznymi/jednostkami akredytacyjnymi, co pokazano na po-niższym schemacie. Najważniejsze elementy i dalsze wymagania można znaleźć w wytycznych GFSI (łącze do dokumentu znajduje się na końcu publikacji).

1 Certyfikacja: nadzór, obowiązki i korzyści

Liczy się jednak nie tylko specjalizacja. Dzięki upo-wszechnianiu się międzynarodowych standardów żyw-nościowych sprzedawcy i producenci są obecnie w stanie preferować certyfikowanych dostawców i poddo-stawców. Dlatego też podejmuje się starania w celu zharmonizowania norm i pozostawienia producentom

swobody wyboru w zakresie programu certyfikacyj-nego. Głównym organizatorem tych działań jest Global Food Safety Initiative (GFSI) zrzeszająca sieci detaliczne i producentów. W tym dokumencie przedstawiono w zarysie cztery najczęściej stosowane systemy norm.

Producent/dostawca

Forum konsumentów

GFSI

Standardy uznawane przez GFSI BRC, SQF, IFS, FSSC 22000...

Międzynarodowe Forum Akredytacyjne (IAF)

Jednostki akredytujące

Jednostki certyfikująceSGS, QMI SAI Global...

3 METTLER TOLEDO - White Paper - Normy bezpieczeństwa i jakości żywności

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i

2011©Mettler-Toledo AG

2 Wybór normy

GFSI prowadzi nieustanne prace mające na celu po-twierdzenie rzetelności i jakości wszystkich programów certyfikacyjnych. Docelowo planowane jest wprowa-dzenie zasady powszechnego uznawania wszystkich zatwierdzonych norm. Jednak praktyka pokazuje, że sprzedawcy, producenci, a nawet całe segmenty

rynku, mają różne preferencje w zakresie certyfikacji.Dlatego przed podjęciem decyzji o wyborze programu należy się skonsultować z docelowymi klientami i po-znać ich preferencje. Mając świadomość istnienia ta-kich preferencji, niektóre jednostki certyfikujące oferują audyty zintegrowane (np. BRC i FSSC 22000).

3 Normy akceptowane przez GFSI

Według stanu na połowę 2011 r. organizacja GFSI uznaje wymienione poniżej standardy produkcyjne. Programy zapisane pogrubioną czcionką są najczę-ściej stosowane i akceptowane na całym świecie.• BRC Global Standard — międzynarodowy stan-

dard Brytyjskiego Konsorcjum Detalistów• Dutch HACCP (holenderska strona systemu HACCP)• FSSC 22000• Najlepsze praktyki rolnicze według organizacji Glo-

bal Aquaculture Alliance • Międzynarodowy Standard Mięsa Czerwonego

(GRMS) • IFS, International Featured Standards —

Międzynarodowy Standard Żywności• SQF 2000• Synergy 22000Poniżej omówiono najczęściej stosowane standardy bez-pieczeństwa i jakości żywności akceptowane przez GFSI. Uszeregowano je według stopnia upowszechnienia.

BRC (British Retail Consortium)

Opracowane pierwotnie w reakcji na potrzeby człon-ków Brytyjskiego Konsorcjum Detalistów, normy BRC zyskały popularność na całym świecie. Są akcepto-wane przez coraz większą liczbę sieci handlowych i markowych producentów w Unii Europejskiej, Ameryce Północnej i innych regionach. Normy obejmują cztery grupy odpowiadające różnym segmentom łańcucha dostaw: BRC Global Food Standard (bezpieczeństwo żywności), BRC Storage and Distribution (magazy-nowanie i dystrybucja), BRC IOP for Food Packaging (pakowanie żywności) and BRC Consumer Products (towary konsumpcyjne).

Międzynarodową normę BRC w zakresie bezpieczeń-

stwa żywności po raz pierwszy przedstawiono w 1998 r. Obecnie jest stosowana w prawie 14 000 placówkach w ponad 100 krajach. Opracowano ją w celu zdefiniowania kryteriów bezpieczeństwa, jako-ści i bieżącej działalności dla producentów żywności chcących skutecznie przestrzegać przepisów i chronić konsumentów. W 2000 roku był to pierwszy standard zaakceptowany przez organizację GFSI.

International Featured Standards (IFS)

Organizacja IFS została założona w 2002 r. przez stowarzyszenie niemieckich sieci detalicznych. W roku 2011 r. IFS reprezentuje ponad 190 sprzedawców, w tym ponad 12 000 dostawców z 90 krajów. Ten stan-dard przewiduje cały szereg czynności kontrolnych w zakresie bezpieczeństwa i jakości dla przedsię-biorstw zajmujących się przetwarzaniem żywności.Normy IFS obejmują pięć grup: IFS Food (żywność), IFS Broker (pośrednictwo), IFS Logistics (logistyka), IFS Cash & Carry/Wholesale (sprzedaż hurtowa) i IFS HPC.

Norma Instytutu Jakości i Bezpiec-zeństwa Żywności (SQF) 2000

Norma SQF 2000 to połowa dwuczęściowego pro-gramu certyfikacyjnego obejmującego wytwarzanie i dystrybucję oraz produkcję podstawową (SQF 1000). Opracowano ją pod kątem potrzeb nabywców i do-stawców na całym świecie. Certyfikat uzyskany w ramach tej normy potwierdza, że system kontroli bez-pieczeństwa i jakości żywności dostawcy jest zgodny z krajowymi i międzynarodowymi przepisami w zakre-sie bezpieczeństwa produktów żywnościowych.

4 METTLER TOLEDO - White Paper - Normy bezpieczeństwa i jakości żywności

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i

2011©Mettler-Toledo AG

FSSC 22000

Ten standard łączy normę ISO 22000 dotyczącą za-rządzania bezpieczeństwem żywności z Publicznie Dostępną Specyfikacją (PAS) 220, która koncentruje się na programach przygotowawczych do certyfikacji. Został zaakceptowany przez organizację GFSI w 2010 r. Obecnie stosuje go 400 różnych podmiotów. Są wśród nich przedsiębiorstwa państwowe i prywatne wytwarzające m.in. świeże produkty zwierzęce i ro-ślinne, produkty o dłuższym terminie przydatności do spożycia, półprodukty żywnościowe i dodatki do żywności.

Producenci posiadający certyfikaty zgodności z normą ISO 22000 muszą się tylko poddać kontroli na zgod-ność ze specyfikacją PAS 220 oraz spełniania wszelkich pozostałych wymogów sformułowanych dla certyfikatów akceptowanych przez GFSI. O ile może to być najłatwiej-sza ścieżka certyfikacji dla przedsiębiorstw już spełnia-jących wymagania normy ISO 22000, wielu klientów jeszcze nie zna i/lub nie akceptuje tego programu. Pozostałe normy są przeważnie specyficzne dla konkretnych segmentów (czerwone mięso, uprawy hydroponiczne). Z drugiej strony wiele tych unikato-wych cech jest uwzględnianych w różnych głównych programach certyfikacyjnych.

4 Porównanie norm

Akceptacja certyfikatów przez GFSI — dotyczących za-równo produkcji podstawowe, jak i dodatkowej — za-leży od spełniania wymogów w trzech podstawowych obszarach:• Przedsiębiorstwa muszą dowieść, że dysponują sys-

temami zarządzania bezpieczeństwem żywności.• Przedsiębiorstwa muszą dowieść stosowania do-

brych praktyk produkcyjnych, dystrybucyjnych i/lub rolniczych.

• Przedsiębiorstwa muszą dowieść przeprowadzenia analizy źródeł zagrożeń i zidentyfikowania krytycz-nych punktów kontrolnych zgodnie z zasadami HACCP.

Wszystkie programy różnią się pod względem zakresu i struktury. W poniższej tabeli przedstawiono główne różnice między najczęściej stosowanymi normami.

Temat BRC IFS SQF FSSC 22000

Wymagania sys-temu

Jakość i bezpieczeń-stwo żywności

Jakość i bezpieczeń-stwo żywności

Poziom 2: bezpie-czeństwo żywnościPoziom 3: obejmuje kontrolę jakości (na-leży dokonać analizy bezpieczeństwa żyw-ności i wyznaczyć krytyczne punkty kon-troli jakości).

Bezpieczeństwo produktów żywnościowych

Opracowanie i wdrożenie systemu

Wymogi normatywne Wymogi normatywne Niektóre wymogi są normatywne i wy-magają zatrudnienia specjalisty ds. jakości i bezpieczeństwa żywności (na pełny etat).

Zdefiniowanie ramo-wych wymagań okre-ślających sposób prze-strzegania przepisów i prezentacji posiadanego systemu bezpieczeń-stwa żywności

Sprawozdawczość/zarządzanie danymi

Przez jednostkę certy-fikującą i właściciela normy

Przez jednostkę certy-fikującą i właściciela normy

Przed rozpoczęciem procesu certyfikacji przedsiębiorstwo musi się zarejestrować w systemie Quickfire.

Przez jednostkę certy-fikującą i właściciela normy

5 METTLER TOLEDO - White Paper - Normy bezpieczeństwa i jakości żywności

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i

2011©Mettler-Toledo AG

Poniższy schemat blokowy przedstawia standardową procedurę uzyskiwania certyfikatu FSSC 22000. Pro-cedury uzyskiwania innych certyfikatów mogą się nieco różnić, jednak podstawowe założenia prowadze-nia audytów są takie same.

Cały proces może być bardzo żmudny. Na szczęście można skorzystać ze wsparcia specjalistów działają-cych przy jednostkach certyfikujących i organizacjach branżowych.

5 Przykładowa procedura audytowa

Temat BRC IFS SQF FSSC 22000

Proces certyfikacji Brak etapu 1; firma przechodzi od razu do audytu certyfika-cyjnego w miejscu instalacji.

Brak etapu 1; firma może od razu przejść do audytu certyfika-cyjnego w miejscu instalacji.

Etap 1 w miejscu instalacji lub innej lokalizacji; etap 2 w miejscu instalacji;każda poważna niezgodność zi-dentyfikowana na etapie 1 musi zostać rozwiązana przez roz-poczęciem audytu w ramach etapu 2.

Etap 1 w miejscu in-stalacji; etap 2 w miejscu instalacji; problemy krytyczne zauważone na eta-pie 1 muszą zostać rozwiązane podczas audytu w ramach etapu 2.

Okres ważności cer-tyfikatu

Certyfikat ważny przez 1 rok; recertyfikacja klasy C w ciągu 6 miesięcy.

Certyfikat ważny przez 1 rok.

Certyfikat ważny przez 1 rok; recertyfikacja klasy C w ciągu 6 miesięcy.

Certyfikat ważny przez 3 lata.

Zintegrowany audyt Recertyfikacja zależy od wyników audytu (recertyfikację klasy C należy przeprowadzić w ciągu 6 miesięcy; jej wynik wpłynie na przedział czasu do kolejnej recertyfikacji lub jej zintegrowane warunki).

Nie można łączyć z systemem zarządza-nia wg normy ISO, można łączyć z pro-gramami certyfikacji produktów.

Inna struktura systemu zarządzania, jednak istnieje możliwość przeprowadzenia zin-tegrowanego audytu — będą potrzebne osobne raporty, ponie-waż sprawozdania w zakresie jakości i bez-pieczeństwa żywności są przekazywane do bazy danych.

Taka sama struktura systemu zarządzania jak w normie ISO, dzięki czemu możliwe jest łatwe połączenie z innymi systemami zarządzania.

Wizyta recertyfika-cyjna/kontrolna

Taki sam audyt jak przy wizycie certyfika-cyjnej.

Taki sam audyt jak przy wizycie certyfika-cyjnej.

Taki sam audyt jak podczas etapu 2 w miejscu instalacji.

Audyt kontrolny wymaga poświęce-nia mniej czasu w miejscu instalacji niż audyty pierwszy i re-certyfikacyjny.

Znak certyfikacyjny Nie może być wi-doczny na produkcie.

Nie może być wi-doczny na produkcie.

Certyfikacja na pozio-mie 3 — możliwość umieszczenia znaku na produkcie.

Nie może być wi-doczny na produkcie.

Producenci chcący poddać się certyfikacji według określonego programu powinni wziąć pod uwagę na-stępujące aspekty:• właściwości produktu,• miejsce firmy w łańcuchu dostaw,• obecnie systemy zarządzania,• dotychczasowe doświadczenia z przestrzeganiem

przepisów w firmie,

• preferencje konsumentów/innych podmiotów w branży.

Jak wspomniano wcześniej, często norma może być łatwiejsza do wprowadzenia, jednak może nie oferować oczekiwanych korzyści ze względu na brak akceptacji przez konkretną grupę klientów przedsię-biorstwa.

Źródło: COMPARING GLOBAL FOOD SAFETY INITIATIVE GFSI RECOGNISED STANDARDS, SGS, 2011 r.

6 METTLER TOLEDO - White Paper - Normy bezpieczeństwa i jakości żywności

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i

2011©Mettler-Toledo AG

6 Prognozy

Na świecie istnieje tendencja do wprowadzania coraz bardziej restrykcyjnych przepisów w dziedzinie bez-pieczeństwa i jakości żywności. Pojawiają się nowe rodzaje wyzwań wynikające ze zjawisk takich jak organizmy modyfikowane genetycznie (GMO), nano-technologia czy intensyfikacja międzynarodowego handlu/pozyskiwania żywności i najprawdopodobniej wzmocnią one bieżącą tendencję. Zdaniem Roberta J. Parrisha, wiceprezesa ds. międzynarodowego rynku żywności w SGS Geneva w dziale usług analiz kon-sumenckich, w najbliższych latach w sferze bezpie-

czeństwa żywności należy się liczyć z następującymi najważniejszymi problemami:• Dalsza rozbudowa systemów kontroli bezpieczeń-

stwa żywności w samych przedsiębiorstwach spo-wodowana dbałością o markę.

• Ściślejsza kontrola łańcuchu dostaw żywności.• Identyfikowalność i zintegrowane programy admini-

stracyjne staną się kluczowym — a być może także obowiązkowym — elementem procesu wytwarzania żywności.

*System zarządzania bezpieczeństwem żywności

Pobranie kopii z opisem wymogów programu ze strony www.FSSC22000.com

Wypełnienie formularza samooceny w celu stwierdzenia zakresu zgodności z wymogami określonymi w części

1, rozdział 3 dokumentacji programu

Wybór zatwierdzonej jednostki certyfikującej

Pierwszy audyt, etap 1 Ocena dokumentacji, zakresu i systemu FSMS* oraz

jego gotowości na etap 2

Pierwszy audyt, etap 2Ocena wdrożenia i efektywności działania systemu

FSMS*

Spotkanie kończące i podsumowanie niezgodności

Nie zgłoszono niezgodności

Zrealizowano korekty i działania naprawcze po pierwszym audycie

Działania naprawcze nieukończone lub niezadowalające

Świadectwo nie jest wydawane

Korekty i dowody działań naprawczych zweryfikowane przez jednostkę

certyfikującą na podstawie otrzymanych dokumentów lub podczas ponownej wizyty.

Udokumentowanie pomyślnej finalizacji

Wykonany niezależny przegląd atestacyjny

Decyzja o przyznaniu certyfikatu podjęta przez jednostkę certyfikującą

Bieżące audyty nadzorujące

7 METTLER TOLEDO - White Paper - Normy bezpieczeństwa i jakości żywności

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i

2011©Mettler-Toledo AG

W efekcie tych trendów i towarzyszących zmian w prawie międzynarodowym i krajowym należy oczekiwać, że normy i procesy certyfikacyjne będą podlegały regularnym rewizjom. Poniżej wymieniono przykładowe nowe ustawodawstwa w zakresie procesów certyfikacyjnych:

Nowe chińskie przepisy dotyczące bez-pieczeństwa żywności

W lutym 2009 r., po dwóch latach konsultacji i analiz, stały komitet chińskiego parlamentu przegłosował ustawę o bezpieczeństwie żywności dla obywateli Chińskiej Republiki Ludowej. Ta ustawa skonsolido-wała setki rozproszonych przepisów i norm rządzą-cych chińskim przemysłem spożywczym w jeden spójny, oficjalnie upubliczniony, krajowy zbiór norm w zakresie bezpieczeństwa produktów spożywczych. Dzięki tej ustawie do końca 2011 r. powinny się poja-wić pierwsze przepisy dotyczące zdrowej żywności.

Ustawa o modernizacji systemu kontroli bezpieczeństwa żywności przez FDA (FSMA)

W Stanach Zjednoczonych prezydent Obama podpisał w styczniu 2011 r. ustawę o modernizacji systemu kontroli bezpieczeństwa żywności. Przenosi ona punkt

ciężkości działań odnośnych władz z reagowania na przypadki zanieczyszczeń na zapobieganie im. Wdrażanie nowych przepisów wciąż trwa i obejmuje następujące aspekty:• rozbudowane mechanizmy zapobiegania, • zwiększenie częstotliwości obowiązkowych kontroli

prowadzonych przez FDA, • większa odpowiedzialność importerów.

Zasadniczo nowa ustawa chińska i ustawa FSMA:• wzmacniają uprawnienia w zakresie monitorowania/

nadzoru, • wprowadzają bardziej restrykcyjne normy bezpie-

czeństwa, • zezwalają na wycofywanie produktów o nieodpo-

wiedniej jakości z rynku,• wprowadzają dotkliwe kary dla podmiotów nieprze-

strzegających przepisów.Mając na uwadze te rygorystyczne wymagania oraz wiedząc, że organy nadzorcze na całym świecie pra-cują nad kompleksowym i powszechnie uznawanym systemem certyfikacji, coraz więcej producentów i dostawców stara się uzyskać stosowne świadectwa, przewidując zmiany ustawodawcze i chcąc wzmocnić swoją pozycję rynkową.

Konsumenci i rządy na całym świecie coraz bardziej niepokoją się niskim poziomem bezpieczeństwa żyw-ności. Najnowsze przypadki masowych zatruć (epide-mia bakterii EHEC z czerwca 2011 r.) są intensywnie nagłaśniane przez media elektroniczne. Skutkiem jest wyraźny spadek dochodów producentów, a nawet prawdopodobnie całej branży.

Uzyskanie certyfikatu akceptowanego przez GFSI, np. od organizacji takiej jak IFS, SQF, FSSC 22000 czy BRC, potwierdza nasze zaangażowanie w zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa wyrobów.

O ile wszystkie programy certyfikacyjne nawiązują ogólnie do problematyki jakości produktów spożyw-czych, bardzo duże znaczenie ma wybór programu właściwego dla reprezentowanej branży, potrzeb i pre-ferencji konsumentów — przynajmniej do czasu, gdy GFSI uda się zharmonizować różne inicjatywy i wpro-wadzić model wzajemnego uznawania certyfikatów.

Znajomość i wdrażanie wymagań według jednej z tych norm tworzy doskonałe środowisko do ciągłego doskonalenia jakości procesów produkcyjnych. Prze-kłada się to na wzmocnienie wizerunku marki oraz perspektywy przyszłej zyskowności na konkurencyjnym globalnym rynku.

7 Podsumowanie

Nor

my

bezp

iecz

eńst

wa

i jak

ości

żyw

nośc

i 8 Materiały dodatkowe • METTLER TOLEDO: przestrzegaj globalnych standardów bezpieczeństwa żywności i zwiększ wydajność

www.mt.com/food-regulations

• SGS — Niniejszy rozdział „Bezpieczeństwo i jakość żywności oraz trend w kierunku certyfikacji” zawiera frag-menty dokumentu „COMPARING GLOBAL FOOD SAFETY INITIATIVE (GFSI) RECOGNISED STANDARDS” (Porównanie standardów uznawanych przez GFSI (Globalna Inicjatywa dotycząca Bezpieczeństwa Żywności)), który objęty jest prawami autorskimi organizacji SGS. Ten dokument techniczny można pobrać ze strony głównej organizacji SGS www.sgs.com/comparing-gfsi-recognized-standards-information-request

• GLOBAL TRENDS IN FOOD SAFETY (Globalne trendy w dziedzinie bezpieczeństwa żywności), Robert J. Parrish, wiceprezes ds. międzynarodowego rynku żywności w SGS Geneva w dziale usług analiz konsumenckich www.sgs.com/comparing-gfsi-recognized-standards-information-request

• International Featured Standards (IFS) www.ifs-certification.com

• Brytyjskie Konsorcjum Detalistów (BRC) www.brcglobalstandards.com

• Instytut Jakości i Bezpieczeństwa Żywności (Safe Quality Food, SQF) www.SQFI.com

• Globalna Inicjatywa dot. Bezpieczeństwa Żywności (GFSI) www.mygfsi.com

• The Consumer Goods Forum www.ciesnet.com

• Food Safety System Certification 22000; FSSC 22000 www.fssc22000.com

• Ustawa o modernizacji systemu kontroli bezpieczeństwa żywności przez FDA, FSMA http://www.fda.gov/food/foodsafety/fsma/default.htm

Mettler-Toledo Sp.z.o.oul. Poleczki 21PL 02-822 WarszawaTel. +48 22 545 06 80Fax +48 22 545 06 88

Zmiany techniczne zastrzeżone© 11/2011 Mettler-Toledo AG

www.mt.com/food-regulationsW celu uzyskania szczegółowych informacji