Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg...

51
Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Transcript of Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg...

Page 1: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Układ nerwowy

Centralny układ nerwowy

Mózg

Rdzeń kręgowy

Obwodowy układ nerwowy

Nerwy

Zwoje

Zakończenia nerwowe

Page 2: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Tkanka nerwowa

Komórki glejoweKomórki nerwowe

NEURONY

Page 3: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 4: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 5: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Typy neuronów

Czuciowe (afferentne)

Ruchowe (efferentne)

Wstawkowe - Interneurony

Page 6: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Typy neuronów

Neurony dwubiegunowe

Siatkówka

Błona węchowa

Zwój przedsionkowo -

ślimakowy

Neurony

rzekomojednobiegunowe

Neurony czuciowe

Neurony wielobiegunowe

Neurony ruchowe

Neurony wstawkowe

Page 7: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 8: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Typy komórek glejowych

Centralny układ nerwowy

Oligodendrocyty

Astrocyty

Ependymocyty

Komórki mikrogleju

Obwodowy układ nerwowy

Komórki Schwanna

(neurolemmocyty)

Komórki glejowe zwojów

( amficyty)

Page 9: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Astrocyty Pochodzenie – neuroektoderma (pierwotna cewa nerwowa)

2 typy

Protoplazmatyczne

Włókniste

Pełnią funkcję podporową

Otaczają neurony, naczynia krwionośne, synapsy

Tworzą błonę na zewnętrznej powierzchni mózgu i rdzenia

kręgowego

Kontrolują jonowo – chemiczne środowisko tkanki nerwowej

Regulują aktywność i metabolizm neuronów

Łączą się połączeniami typu neksus – tworząc sieć

komunikacyjną

Page 10: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 11: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 12: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Astrocytes

Blood vessel

Page 13: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Komórki mezogleju (mikrogleju)

Pochodzenie mezodermalne

–pochodzą ze szpiku

kostnego

Komórki układu monocytowo

– makrofagowego -Makrofagi

CUN

Mają zdolność do fagocytozy i

migracji

Biorą udział w procesach

zapalnych

Fagocytują uszkodzone

neurony

Uczestniczą w embriogenezie

usuwając nadmiar neuronów

Page 14: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Ependymoycty Pochodzenie – neuroektoderma (pierwotna

cewa nerwowa)

Komórki kształtu sześciennego

Wyścielają ściany komór mózgu i kanału

centralnego rdzenia kręgowego

Page 15: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Oligodendrocyty

Pochodzenie – neuroektoderma

(pierwotna cewa nerwowa)

Tworzą osłonki mielinowe w CUN

Page 16: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 17: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Komórki tworzące osłonki mielinowe

CUN

Oligodendrocyty

OUN

Neurolemmocyty

Page 18: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Komórka Schwanna

Miedzywężle

Przewężenie Ranviera

Page 19: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 20: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 21: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Obwodowy układ nerwowy

Włókna bezrdzenne1 neurolemmocyt→ wiele aksonów

Włókna rdzenne1 neurolemmocyt→ 1 akson

Shwann cell

Shwann cell

Axon

Włókna somatyczne

Przedzwojowe włókna układu

autonomicznego

Drobne włókna czuciowe

Zazwojowe włókna układu

autonomicznego

Page 22: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Axons

Oligodendrocyte

Page 23: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Centralny układ nerwowy

Włókna bezrdzenne

Nagie włókna nerwowe

– nie otoczone przez kom. glejowe

Włókna rdzenne

Oligodendrocytes

Page 24: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Obwodowy układ nerwowy

Nerwy

czuciowe

ruchowe

mieszane

Zwoje

Zakończenia nerwowe

Page 25: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Nanerwie

Onerwie

Sródnerwie

Page 26: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Nerw

Śródnerwie –tkanka łączna włóknista

lużna

Onerwie – kilka warstw płaskich

nabłonkowatych komórek

Nanerwie – tkanka łączna włóknista

zbita o układzie nieregularnym

Page 27: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 28: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 29: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 30: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 31: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 32: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 33: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 34: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 35: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 36: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Układ nerwowy

Układ nerwowy somatyczny – mięśnie

szkieletowe

Układ nerwowy autonomiczny –mięśnie gładkie , gruczoły, modulacja rytmu serca

Page 37: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 38: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Układ nerwowy autonomiczny

Układ współczulny – neurony przedzwowjowe

zlokalizowane są w piersiowym i lędzwiowym odcinku

rdzenua kręgowego

Układ przywspółczulny – neurony

przedzwojowe zlokalizowane są w rdzeniu przedłużonym ,

śródmózgowiu i odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego

Page 39: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Zakończenia nerwowe

Aferentne – receptory czuciowe

Eferentne

Page 40: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Receptory czuciowe

Receptory czucia powierzniowego -

exteroceptory

Receptory czucia głębokiego -

proprioceptory

Interoceptory

Page 41: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Receptory czuciowe

Nieotorbione

Wolne zakończenia nerwowe

Ciałka Merkela

Otorbione (korpuskularne)

Ciałka Meissnera

Ciałka Vatera -Paciniego

Ciałka Ruffiniego

Page 42: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Wolne zakończenia nerwowe

Obecne głównie w

skórze, nabłonku

rogówki

Rozgałęziają się w

naskórku

Pozbawione osłonki

mielinowej i

Schwanna

Wrażliwe na dotyk,

ciepło, zimno, ból

Page 43: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Ciałka Merkela

Wolne zakończenia

nerwowe połączone

z komórkami Merkela

Komórki Merkela –

zmodyfikowane

komórki naskórka

Mechanoreceptory –

wrażliwe na dotyk

Page 44: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Ciałka Vatera -Paciniego

Receptory korpuskularne

Włókno nerwowe otoczone jest

przez koncentryczne blaszki

utworzone z nabłonkowatych

fibroblastów

Obecne w tkance podskórnej,

powięziach , torebkach

stawowych

Wrażliwe na wibracje i nacisk

Page 45: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 46: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Ciałka Meissnera Receptory korpuskularne

Wypełnone

neurolemmocytami , które

tworzą nieregularne, kręte

blaszki

Pomiędzy blaszkami

zygzakowato biegną

włókna nerwowe

Obecne w warstwie

brodawkowej skóry bez

włosów (wargi, dłonie,

podeszwy stóp)

Wrażliwe na dotyk

Page 47: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 48: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 49: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Proprioceptory

Wrzecionko nerwowo – mięśniowe

Wrzecionko nerwowo - ścięgniste

Page 50: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Page 51: Bez tytułu slajdu - Pomorski Uniwersytet Medyczny · Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe