Badania przeciwciał antyneuronalnychsą już dostępne w Polsce!

Dlaczego warto badać przeciwciała antyneuronalne?

1. Przeciwciała antyneuronalne pozawalają na różnicowanie chorób psychicznych i neurologicznych z chorobami o podłożu autoimmunologicznym.

Objawy sugerujące choroby psychiczne występują w limbicznym zapaleniu mózgu w przebiegu zespołów paranowotworowych i autoimmunologicznym zapaleniu mózgu (z lub bez obecności nowotworu).

2. Wczesne wykrycie przeciwciał antyneuronalnych pozwala na właściwe decyzje terapeutyczne i całkowity powrót do zdrowia.

Niektóre przeciwciała antyneuronalne (onkneuronalne) są wczesnym markerem nowotworowym. Objawy psychiatryczne i neurologiczne wyprzedzają objawy wynikające z obecności guza, dlatego ich wykrycie jest kluczowe dla rokowania.

W autoimmunologicznym zapaleniu mózgu agresywne leczenie immunosupresyjne daje szansę całkowitego wycofania objawów i pełnego wyleczenia.

więcej informacji o przeciwciałach antyneuronalnych na:

Ouroboros - wąż pożerający własny ogon. Symbol autoagresji.

www.antyneuronalne.pl

Psychozy o podłożu autoimmunologicznymObjawy psychotyczne mogą występować u pacjentów cierpiących na limbiczne zapalenie mózgu w przebiegu neurologicznych zespołów paranowotworowych lub autoimmunologicznego zapalenia mózgu. Ze względu na konieczność leczenia przeciwnowotworowego i/lub immunosupresyjnego postawienie właściwej diagnozy jest kluczowe dla decyzji terapeutycznych i rokowania.

Neurologiczne zespoły paranowotworoweDefinicjaW neurologicznych zespołach paranowotworowych zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne towarzyszą nowotworom złośliwym, ale nie są bezpośrednio wywołane przez nowotwory lub ich przerzuty, nie mają pochodzenia naczyniowego lub infekcyjnego i nie są wynikiem niepożądanych skutków działania leków. Objawy kliniczne są wynikiem immunologicznych mechanizmów inicjowanych przez nowotwory (m in. produkcja autoprzeciwciał), których efektem jest stan zapalny niektórych obszarów układu nerwowego.

Zapalenie układu limbicznegoWybitne objawy psychiatryczne towarzyszą zespołom paranowotworowym przebiegającym z zapaleniem układu limbicznego (limbic encephalitis, LE). Zapalenie układu limbicznego określa proces zapalny obejmujący hipokamp, ciało migdałowate, rzadziej podstawne obszary płata czołowego oraz wyspę. Jego cechą charakterystyczną jest podostry rozwój zaburzeń czynności poznawczych, które narastają w ciągu dni lub tygodni i najczęściej dotyczą pogorszenia pamięci krótkoterminowej.

Zaburzenia psychiczne i neurologiczneZaburzenia psychiczne występujące u chorych z LE obejmują: drażliwość, zmiany osobowości, zaburzenia afektywne, zachowania agresywne, odhamowanie / zaburzenia osobowości, urojenia, halucynacje, zaburzenia snu, bóle głowy, napady padaczkowe, letarg lub pobudzenie. Wśród zaburzeń czynności poznawczych obserwuje się: apraksję, afazję, akalkulię, zaburzenia myślenia abstrakcyjnego i agnozję wzrokową, rzadziej występują mioklonie i inne zaburzenia ruchowe. Jeśli proces zapalny sięga podwzgórza, pojawiają się senność, hipertermia oraz zaburzenia endokrynologiczne.

Nowotwory rozpoznawane u chorych z zapaleniem układu limbicznego:

Nowotwór Częstość występowania [%]

Rak płuc Drobnokomórkowy rak płuc (SCLC) Niedrobnokomórkowy rak płuc (Non-SCLC)

504010

Nowotwory jąder 20

Rak piersi 8

Ziarnica złośliwa 4

Potworniak jajnika 4

Grasiczak 2

Inne: rak gruczołowy jelita grubego, jajnika, przewlekła białaczka szpikowa, dyskrazja komórek plazmatycznych 8

Obecne przeciwciała anty-neuronalne bez zidentyfikowanego nowotworu 4

Źródło: Paraneoplastic limbic encephalitis: neurological symptoms, immunological findings and tumour association in 50 patients. Brain (2000), 123, 1481–1494

Autoprzeciwciała przeciwko antygenom układu nerwowegoW różnicowaniu autoimmunologicznego zapalenia mózgu i zapalenia układu limbicznego od innych chorób psychicznych i neurologicznych przydatne jest wykrywanie swoistych autoprzeciwciał skierowanych przeciwko strukturom układu nerwowego:

1. Typowe przeciwciała onkoneuronalne: Anty-Yo, Ri, Hu, CV2, amfifizyna, Ma2/Ta - szczególnie istotne u pacjentów z niejasnymi objawami psychiatrycznymi, ponieważ ich wykrycie wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo nowotworu.

W 80% przypadków zaburzenia psychiatryczne i neurologiczne wyprzedzają objawy związane z istnieniem guza, co czyni przeciwciała onkoneuronalne ważnym markerem nowotworowym. Obecność typowych przeciwciał onkoneuronalnych potwierdza paranowotworowy charakter choroby, który jest wskazaniem do podjęcia badań diagnostycznych zmierzających do wykrycia pierwotnego ogniska nowotworowego. U tych pacjentów należy prowadzić skryning nowotworowy co 6 miesięcy.

2. Rzadkie przeciwciała onkoneuronalne:Anty-Tr, GABAB receptor, przeciwciała przeciw receptorom glutaminianowym typu NMDA, AMPA-1, AMPA-2, pc. przeciw podjednostkom kanałów potasowych bramkowanych napięciem (VGKC) – Anty-CASPR2, LGI-1, DPPX mogą również towarzyszyć chorobom nowotworowym lub występować bez obecności nowotworu, powodując autoimmunologiczne zapalenia mózgu np. Limbic encephalitis.

Obecność przeciwciał przeciw neuronalnym antygenom powierzchniowym przemawia za nieparanowotwo- rowym, „czysto” autoimmunologicznym charakterem schorzenia, które dobrze odpowiada na włączone leczenie immunomodulujące.

Autoimmunologiczne zapalenie mózguU osób bez zaburzeń psychicznych, po kilku dniach prodromalnych objawów paragrypowych nagle pojawiają się niepokojące objawy psychiatryczne i neurologiczne. Symptomy są o różnym stopniu nasilenia, zmienne w czasie, naśladujące inne choroby, co znacznie utrudnia postawienie diagnozy.

Objawy psychiczne:urojenia, halucynacje (wzrokowe i słuchowe), stany lękowe, zmiany osobowości (gwałtowne wahania nastroju, brak zahamowań w kontaktach społecznych, nietypowe zachowanie), pobudzenie, bezsenność, zaburzenia mowy (dotyczące treści, tempa, rytmu, melodii, siły i modulacji, mowa mimowolna), zaburzenia odżywiania (utrata apetytu, zaburzenia smaku, nudności, obżarstwo), deficyty poznawcze i pamięci, szybko postępujące otępienie.

Objawy neurologiczne:osłabienie siły mięśniowej lub czucia w kończynach, zaburzenia równowagi i zborności, zaburzenia widzenia, ruchy mimowolne (tiki, grymasy ust, przymus aktywności ruchowej i nadpobudliwość), napady padaczkowe, zaburzenia wegetatywne (wahania ciśnienia krwi, ciepłoty, rytmu serca), zaburzenia świadomości (od dezorientacji do śpiączki).

Pozytywne próbki przeciwciał antyneuronalnych (n=108):

Powierzchniowe przeciwciała anty-neuronalne

n=63%

n=31%

Żródło: Multiparametric serological testing in autoimmune encephalitis using recombinant immunofluorescence cell substrates and EUROTIDE technology; K.P. Wandinger, C. Klingbeil, P. Waters, J. Dalamau, S. Saschenbrecker, K. Borowski, A. Vincent, C. Probst, and W. Stoecker

n=7%

Klasyczne przeciwciała paranowotworowe

Równoczesne wykrycie dwóch przeciwciał anty-neuronalnych

Antygen Pozytywne n=108 w teście IIFTNMDA 41 38%AMPA 0 0%GABAB receptor 3 3%LGI1 12 11%CASPR2 12 11%Hu 6 6%Yo 9 8%Ri 10 9%Ma 2 2%PCA-2 1 1%CV2 4 4%Amfifizyna 1 1%Hu i CV2 3 1%NMDA i Hu 2 1%NMDA i GABAB receptor 1 2%NMDA i CASPR2 1 3%

Rodzaj przeciwciał

Obecność nowotworu [%] Objawy neurologiczne i psychiatryczne Rodzaj nowotworu

Przeciwciała przeciwko wewnątrzkomórkowym antygenom w NZP

Anty-Hu (ANNA-1) 98

Zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, zapalenie układu limbicznego, neuropatia czuciowa, zwyrodnienie móżdżku, neuropatia autonomiczna

SCLC, neuroblastoma, rak prostaty

Anty-Yo (PCA-1) 98 Zwyrodnienie móżdżku Nowotwór jajnika,

rak piersi

Anty-CV2 (CRMP-5) 96

Zwyrodnienie móżdżku, neuropatia czuciowa i ruchowa, pląsawica, zapalenie układu limbicznego, zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, zapalenie nerwu wzrokowego

SCLC, grasiczak

Anty-Ma2 (Ta) 96 Zapalenie układu limbicznego, zapalenie pnia

mózgu, zwyrodnienie móżdżku

Rak jąder (mężczyźni < 50 r.ż.), rak płuc, piersi

Anty-Ri (ANNA-2) 97 Zespół mioklonii i opsoklonii, zapalenie pnia

mózgu, zwyrodnienie mózgu

Rak piersi, SCLC, nowotwory narządów rodnych kobiety

Anty-Amfifizyna 95

Zespół sztywnego człowieka, zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, neuropatia czuciowa i ruchowa

Rak piersi, SCLC, rak jajnika

Anty-rekoweryna 99 Retinopatia związana z nowotworem

SCLC, rak endometrium, grasiczak, rak prostaty

Anty-Tr (DNER) 89 Zwyrodnienie móżdżku Ziarnica złośliwa

Anty-GAD 81 Zwyrodnienie móżdżku, zapalenie układu limbicznego, zespół sztywnego człowieka

SCLC, rak płuc, grasicy, trzustki, nerek

Przeciwciała przeciwko powierzchniowym antygenom w NZP

Anty-VGCC 55 Zespół Lamberta-Eatona, Zwyrodnienie móżdżku2

SCLC

Anty-AChR 15 Myasthenia gravis Grasiczak

Anty-gAChR 15 Neuropatia autonomiczna SCLC, grasiczak

Anty-NMDAR 9-56Zapalenie mózgu z objawami psychiatrycznymi, napady, dyskinezy, dystonia, zaburzenia układu autonomicznego

Potworniak jajnika, jąder

Anty-VGKC (LGI1, CASPR2)

25-31Zapalenie układu limbicznegoNeuromiotoniaZespół Morvana

Grasiczak, SCLC

Anty -GABABR 47 Zapalenie układu limbicznego SCLC, nowotwór płuc

Anty-AMPAR 70 Zapalenie układu limbicznego Grasiczak, rak płuc,

piersiPrzeciwciał raportowane w pojedynczych przypadkachAnty-mGluR1-α b.d. Zwyrodnienie móżdżku Ziarnica złośliwa

ANNA-3 b.d. Zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, neuropatia czuciowa SCLC

PCA-2 b.d. Zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, zwyrodnienie móżdżku

SCLC

Anty-Zic4 b.d. Zwyrodnienie móżdżku SCLC

Pc. anty-neuronalne w odniesieniu do objawów neurologicznych i powiązanych nowotworów. Najczęściej występujące nowotwory i przeciwciała zostały pogrubione

Objawy neurologiczne Rodzaj przeciwciał Rodzaj nowotworu

Zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego/zapalenie układu limbicznego

Hu, Ma2, CV2,VGKC (LGI1, CASPR2), Ri, amfifizyna, GABABR, AMPAR, GAD

SCLC, nowotwór jąder, grasiczak, neuroblastoma, rak prostaty, piersi, ziarnica złośliwa

Zwyrodnienie móżdżku Yo, Hu, VGCC, CV2, Ma2, Ri, Tr (DNER), GAD, mGluR1-α

SCLC, rak jajnika, piersi, ziarnica złośliwa, grasiczak

Zapalenie pnia mózgu/zespół opsoklonii i mioklonii Ri, Ma2, Hu, amfifizyna Rak piersi, jajnika, jąder,

SCLC, neuroblastoma

Zapalenie mózgu z objawami psychiatrycznymi, dyskinezy, dystonia, zaburzenia układu autonomicznego

NMDAR Potworniak jajnika, jąder, SCLC

Neuromiotonia VGKC (LGI1, CASPR2) Grasiczak, SCLC

Zespół Lamberta-Eatona VGCC SCLC

Myasthenia gravis AChR Grasiczak

Podostra neuropatia czuciowa Hu, CV2, amfifizyna SCLC, rak piersi, jajnika

Podostra neuropatia autonomiczna gAChR, Hu SCLC, grasiczak

Zespół sztywnego człowieka Amfifizyna, GAD Rak piersi, SCLC

Retinopatia związana z nowotworem Rekoweryna SCLC, rak endometrium

Źródło: Screening for tumours in paraneoplastic syndromes: report of an EFNS Rask Force. Eur J Neurol. 2011 January; 18(1): 19-e3.

SCLC – drobnokomórkowy rak płuc1 – możliwe związek z przeciwciałami anty-GABABR 2 – prawie zawsze z nowotworem

Wskazania do badań przeciwciał antyneuronalnychW związku z możliwym ciężkim przebiegiem choroby prowadzącym nawet do śmierci, specyficzne przeciwciała powinny być oznaczane u wszystkich pacjentów z objawami zapalenia mózgu o nieznanej przyczynie oraz przy podejrzeniu zapalenia układu limbicznego. Szczególnie dotyczy to młodych kobiet (nowotworem indukującym produkcję przeciwciał często bywa potworniak jajnika) oraz u dotychczas zdrowych osób, u których nagle wystąpiły epizody psychotyczne bądź objawy neurologiczne.

Metody badania przeciwciał antyneuronalnych

Móżdżek Anty-Hu Móżdżek Anty-Yo

Immunofluorescencja pośrednia

Blot

Komórki nietransfekowane

Kontrola PNMA2

(Ma2/Ta)Amfifizyna

CV2Hu RiYoRekoweryna

SOX1Tytyna

DL 1111-1601-4 G

Komórki transfekowane Anty-NMDA Hipokamp

Choroby neurologiczne i autoprzeciwciała

EUROIMMUN POLSKA Sp. z o. o.ul. Widna 2a, 50-543 Wrocławtel. 71/373 08 08, fax 71/373 00 11NIP: PL8992364659www.euroimmun.pl

Więcej niż sprzedaż...

Oferujemy testy laboratoryjne do diagnostyki chorób autoimmunologicznych, zakaźnych i alergii metodami IIFT, ELISA, Blot oraz RIA. W ofercie znajduje się również sprzęt laboratoryjny, pozwalający na pełną automatyzację badań. Produkty firmy EUROIMMUN posiadają certyfikaty EN ISO 9001:2000 i EN ISO 13485:2000 oraz znak CE.

W ramach laboratorium EUROIMMUN DNA oferujemy wykonanie badań genetycznych, m.in. w kierunku celiakii, hemochromatozy, nietolerancji laktozy, ZZSK, łuszczycy, zakrzepicy i trombofilii, nawracających poronień, raka piersi i jajnika, prostaty, jelita grubego, infekcji dróg moczowo-płciowych oraz oddechowych.Więcej informacji na www.euroimmundna.pl

Doradcy Medyczni

mgr Małgorzata Walerychtel. 509 836 090m.walerych@euroimmun.pl

Wyszukiwarka przeciwciał, powiązanych objawów i nowotworów

Pomoc w znalezieniu najbliższego LaboratoriumPełna lista Laboratoriów w Polsce wykonujących badania przeciwciał antyneuronalnych.Wykaz wszystkich badanych w Polsce przeciwciał antyneuronalnych.

Uporządkowanie i prostotaPorządkuje nazwy przeciwciał nadawane w różnych systemach nomenklatury.Umożliwia znalezienie przeciwciała po każdej stosowanej nazwie (istnieją synonimy).

Pomoc przy wyborze badania i w interpretacji wyniku dla lekarza!Dopasowuje do przeciwciała powiązane objawy i zespoły neurologiczne.Podpowiada z jakimi nowotworami związane są dane przeciwciała antyneuronalne.Podsuwa jakie przeciwciała powiązane są z danym nowotworem.Wynajduje przeciwciała powiązane z danym objawem lub zespołem neurologicznym.

Ponad 500 laboratoriów w Polsce wykonuje badania przeciwciał anty-neuronalnych

Dokładny adres oraz lokalizacja na mapie Pełne dane teleadresowe

Nazwa laboratoriumAdresTelefonOsoba kontaktowaWykaz wykonywanych badań przeciwciał anty-neuronalnych

www.antyneuronalne.pl