Arkusz wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/M

Opracowaa:Anna Gulczyska [email protected] Arkusz wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/MProjekt narzdzia badawczegoPRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)Zakad Promocji Zdrowia i PsychoterapiiUniwersytet im. Adama Mickiewicza - Pozna

Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAM

Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMZakres prezentacji Podstawy teoretyczne arkusza wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/M,Narzdzia stosowane w Polsce do diagnozy transseksualizmu, Historia arkusza,Opis techniki badawczej i narzdzia badawczego,Trafno i rzetelno metody,Procedura badania,Bibliografia.

PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMPodstawy teoretyczne arkusza wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/M

wiatowa Organizacja Zdrowia w Midzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorb i Problemw Zdrowotnych (ICD-10) umieszcza transseksualizm w grupie Zaburze osobowoci i zachowania dorosych (F60-F69). W tym typie kategorii diagnostycznych, okrelonych jako zaburzenia identyfikacji pciowej, obok transseksualizmu, wymienia si: transwestytyzm o typie podwjnej roli, zaburzenia identyfikacji pciowej w dziecistwie, inne zaburzenia identyfikacji pciowej oraz zaburzenia identyfikacji pciowej nieokrelone. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)



Transseksualizm wg ICD-10 diagnozuje si, kiedy pacjent pragnie y i by akceptowanym jako przedstawiciel pci przeciwnej, czemu towarzyszy zazwyczaj uczucie niezadowolenia z powodu niewaciwoci wasnych anatomicznych cech pciowych oraz ch poddania si leczeniu hormonalnemu czy operacyjnemu, by wasne ciao uczyni moliwie najbardziej podobnym do ciaa pci preferowanej. Tosamo transseksualna powinna si utrzymywa przynajmniej od 2 lat i nie moe by przejawem innego zaburzenia psychicznego. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)



Amerykaskie Towarzystwo Psychiatryczne w Diagnostycznym i Statystycznym Podrczniku Zaburze Psychicznych (DSM-IV) nie uywa nazwy transseksualizm (obowizujcej jeszcze w DSM-III). Zosta on zastpiony jednostk opisan jako: zaburzona identyfikacja pciowa, znajdujca si w kategorii diagnostycznej: zaburzenia identyfikacji pciowej i zaburzenia seksualne. Tym samym znajduje si obok takich grup kategorii diagnostycznych, jak dysfunkcje seksualne i parafilie. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMPodstawy teoretyczne arkusza wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/MZaburzenia identyfikacji pciowej wg DSM-IV diagnozowa naley u osb przejawiajcych siln i trwa identyfikacj z pci odmienn, pragnienie bycia lub obstawanie przy tym, e ni si jest. Identyfikacja z pci odmienn nie moe by wynikiem chci uzyskania jakichkolwiek korzyci spoecznych. Zaburzenia identyfikacji pciowej wspwystpuj z izolacj spoeczn, lkami, depresj. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMPodstawy teoretyczne arkusza wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/MW pimiennictwie (Kaczyska, Dulko, 1993; Rekers za: Carroll, 2004; Gangne et all, 2004) spotyka si najczciej dwie odmiany zespou dezaprobaty pci: 1. Transseksualizm u kobiet bardziej homogeniczny w porwnaniu do grupy mczyzn, przebiega wedug jednego schematu o podobnym rdzeniu, zmienionym jedynie indywidualnymi aspektami rozwoju osobowego2. Transseksualizm u mczyzn przyjmuje dwie formy: a) typ androfiliczny, b) typ autogynefiliczny. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMPodstawy teoretyczne arkusza wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/MTyp androfiliczny Jest dokadnym przeciwiestwem opisywanego wyej transseksualizmu kobiet i uwaa si go za form najbardziej klasyczn. Typ autogynefiliczny Znany jest rwnie w pimiennictwie jako heteroseksualna lub transwestytyczna forma transseksualizmu. Autogynefilia oznacza czerpanie podniecenia seksualnego z fantazjowania na temat samego siebie jako kobiety. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMPodstawy teoretyczne arkusza wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/MZaproponowane w arkuszu diagnostycznym pytania, zostay opracowane w oparciu o wiedz psychologiczn, medyczn, seksuologiczn i pedagogiczn (por. bibliografia), przy uwzgldnieniu opisu zjawiska i kryteriw diagnostycznych zawartych w ICD-10 oraz DSM-IV. Z uwagi na wiksz populacj transseksualnych kobiet w Polsce (K/M:M/K wynosi 4:1) oraz homogeniczno tej grupy (Fajkowska-Stanik, 2001), zawarte w kwestionariuszu pytania dotycz transseksualizmu typu K/M.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMNarzdzia stosowane w Polsce do diagnozy transseksualizmu

W Polsce przy diagnozie transseksualizmu wykorzystuje si nastpujce metody: MMPI Minesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowoci, IPP Inwentarz do oceny pci psychologicznej Rysunek postaci ludzkiej, RISB Test Niedokoczonych Zda Rottera, Kwestionariusza do badania transseksualizmu autorstwa S. Dulko.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMHistoria powstania kwestionariusza Pracom nad arkuszem do wywiadu diagnostycznego przywiecay dwa gwne cele: 1.Skonstruowanie narzdzia umoliwiajcego przeprowadzenie wywiadu psychoseksualnego z osobami zgaszajcymi si do gabinetu psychoterapeutycznego prof. dr hab. L. Gapika, ktre deklaroway odmienne przeywanie swojej tosamoci pciowej;2. Dostarczenie osobom diagnozujcym transseksualizm, uporzdkowanego arkusza diagnostycznego, zgodnego z zaleceniami Midzynarodowego Stowarzyszenia Przeciwdziaania Zespoowi Dezaprobaty Pci. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMOpis metody badawczej W niniejszej pracy wykorzystano metod indywidualnych przypadkw. Jest ona sposobem polegajcym na analizie jednostkowych losw ludzkich uwikanych w okrelone sytuacje () przez pryzmat jednostkowych biografii ludzkich z nastawieniem na opracowanie diagnozy przypadku lub zjawiska w celu podjcia dziaa terapeutycznych (za: Pilch, Bauman, 2001, s. 78). W badaniach prowadzonych metod indywidualnych przypadkw najczciej pracuje si technik wywiadu i rozmow, uzupenion obserwacj i analiz dokumentw osobistych.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMOpis techniki badawczejZaproponowana w niniejszej pracy technika do diagnozy transseksualizmu to wywiad diagnostyczny polegajcy na rozmowie badajcego z osob badan w oparciu o specjalny arkusz. Wywiad ten, majcy standaryzowan struktur, moe by rozszerzony o pytania dodatkowe, wynikajce z potrzeby pozyskania informacji, istotnych dla szczegowego okrelenia cech indywidualnych pacjenta. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMOpis narzdzia badawczegoZastosowanym narzdziem jest arkusz diagnostyczny stanowicy uporzdkowany system notowania informacji pozyskiwanych od pacjenta w ramach wywiadu ustrukturalizowanego zgodnie z fazami rozwoju psychoseksualnego czowieka. Kwestionariusz skada si ze 180 pyta, podzielonych na 6 nastpujcych czci: 1. Metryczka zawiera podstawowe dane o osobie badanej;2. Dom i rodzice - dotyczy retrospektywnej oceny postaw rodzicw;



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMOpis narzdzia badawczego3. Aktywno okresu dziecistwa, dojrzewania i wczesnej dorosoci. 4. Funkcjonowanie psychospoeczne.5. Stosunek do wasnego ciaa.6. Aktywno seksualna:Sny i fantazje,Zachowania seksualne bez partnera,Zachowania seksualne z parterem,Aktualna aktywno seksualna i relacje partnerskie. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMOpis narzdzia badawczegoArkusz przeznaczony jest do wywiadu z kobietami, ktre deklaruj odmienne przeywanie swojej tosamoci pciowej. Osobami badanymi mog by wszystkie kobiety, ktre ukoczyy 18 rok ycia. Arkusz uzupeniany jest przez osob badajc, jednak w szczeglnych przypadkach (np. diagnoza osb niesyszcych), moe by wypeniany przez badanego.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMTrafno i rzetelno metodyW badaniach jakociowych rzetelno metody okrela si midzy innymi kompatybilnoci uzyskanych wynikw z wynikami uzyskanymi w skalach ilociowych. Aktualnie metoda znajduje si w fazie eksperymentalnej; mona jednak stwierdzi istnienie wysokiej korelacji z takimi narzdziami jak MMPI (skala MF), IPP, RISB czy rysunek postaci ludzkiej. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMProcedura badaniaBadanie odbywa si w ramach indywidualnego spotkania diagnostycznego. Osobami badajcymi mog by psychologowie, pedagodzy, lekarze, posiadajcy odpowiednie przygotowanie kierunkowe. Po nawizaniu kontaktu, badany zostaje poinformowany o celu przeprowadzenia badania oraz o koniecznoci udzielania szczerych odpowiedzi, odzwierciedlajcych faktyczne zachowania i odczucia. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMProcedura badaniaAnaliza jakociowa uzyskanych odpowiedzi odbywa si w celu potwierdzenia lub wykluczenia charakterystycznych dla transseksualnych kobiet wzorw rozwoju i funkcjonowania psychoseksualnego. Na podstawie uzyskanych wynikw sporzdzona zostaje diagnoza, zawierajca opis tego funkcjonowania. PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMBibliografiaBee H. (2004). Psychologia rozwoju czowieka. Pozna: Wydawnictwo Zysk i S-ka, Beisert, M. (2004). W poszukiwaniu modelu seksualnoci. W: M. Beisert (red.) Seksualno w cyklu ycia czowieka. Pozna: Zakad Wydawniczy - K. Domke.Bem S. (2000). Msko i kobieco. O rnicach wynikajcych z pci. Gdask: Gdaskie Wydawnictwo Psychologiczne.Benjamin H. (1966). The transsexual phenomenon. New York: THE JULIAN PRESS, INC. PUBLISHERS. Biekowska-Ptasznik, M. (2003) Pe spoeczna transseksualizm rekonstrukcja tosamoci, [w:] A. Kuczyska, Zrozumie pe. Studia interdyscyplinarne. Wrocaw Brown, S.L. (2004). Family Structure and Child Well-Being: The Significance of Parental Cohabitation. Journal of Marriage and Family 66, Minneapolis: Publisher: National Council on Family Relations s. 351 - 367.Brown, S.L., Booth, A. (1996). Cohabitation Versus Marriage: A Comparison of Relationship Quality. Journal of Marriage and Family 58, Minneapolis: Publisher: National Council on Family Relations, s. 668 678.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMBibliografiaDulko, S. (199) Transseksualici w spoeczestwie. Problemy. Rodziny. 1990 nr 3 s. 38-41Fajkowska, M (1992) Projekcyjny obraz relacji maeskiej rodzicw w percepcji transseksualistw. Roczniki Socjologii Rodziny. T. 4, s. 225-234Fajkowska-Stanik, M. (1999). Operacyjna zmiana pci i inne rodzaje korekt stosowanych w przypadku transseksualizmu. Psychiatria Polska, 32, 6, 959-967. Fajkowska-Stanik M. (2001). Transseksualizm i rodzina. Przekaz pokoleniowych wzorw relacyjnych w rodzinach transseksualnych kobiet. WIP PAN. Heszen-Niejodek I. (2003). Iluzoryczno zaoe kwestionariuszy samoopisowych. w: Fajkowska-Stanik, M., Drat-Ruszczak, K. & Marsza-Wisniewska, M. (red.) Warszawa: Academica. Wydawnictwo SWPS. Gapik L. (1998) Psychospoeczne uwarunkowania zachowa seksualnych. [w:] J. Przepka (red.) Zagadnienia prorodzinnej edukacji seksuologicznej i profilaktyka HIV/AIDS, Tom II, Katowice: Wydawnictwo Agat.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMBibliografiaGapik, L. (1984). Psychospoeczne aspekty zachowania seksualnego. W: Imieliski K.(red.), Seksuologia spoeczna, Warszawa, PWN.Gapik, L. (2005). Seksuologia zagadnienia wybrane. W: G. Brborowicz (red.) Ginekologia. Warszawa: Pastwowy Zakad Wydawnictw Lekarskich (w druku).Herman Jegliska (1999). Rnice midzy kobietami a mczyznami w zdolnociach poznawczych i organizacji funkcjonalnej mzgu : wpyw pci psychicznej. Przegld Psychologiczny, 42, 1-2, s.73 98.Herman-Jegliska A, Grabowska A, Dulko S. (2002) Masculinity, femininity and transsexualism. Archives of Sexual Behavior, 31(6): 527-534, Imieliski K., Dulko S., Filar M. (2001). Transpozycje pci. Krakw: Wydawnictwo ARC-EN-CIEL. Kaczyska ,A., Dulko, S. (1993). Inwentarz do oceny pci psychologicznej (IPP) w diagnozie i terapii osb transseksualnych. Problemy Rodziny. nr 1 s. 46-49Lew Starowicz, Z. (2000). Zarys seksuologii sdowej dla prawnikw. Warszawa: Wydawnictwo Zrzeszenia Prawnikw Polskich.



Zakad Promocji Zdrowia i Psychoterapii UAMBibliografiaMacmillan, R., Copher, R. (2005). Familie in the Life Course: Interdependency of Roles, Role Configurations, and Pathways. Journal of Pilch, T., Bauman, T., (2001). Zasady bada pedagogicznych. Strategie ilociowe i jakociowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ak. Smart, D. (2002). Relationships, marriage and parethood. Views of young people and their parents. Family Matters no 63. Melbourne: Publisher: Australian Institute of Family Studies, s. 28 35.The Harry Benjamin International Gender Dysphoria Associations Standards of Care for Gender Identity Disorders, Sixth Version. (2001). Urbaniak-Zajc, D., Piekarski J., (2003). Badania jakociowe uwagi wprowadzajce. W: Jakociowe orientacje w badaniach pedagogicznych. Studia i materiay. d: Wydawnictwo Uniwersytetu dzkiego.Internet: http://www.wpath.org/, dnia 02.02.2008 Internet: http://www.wpath.org/Documents2/socv6.pdf, dnia 08.07.2008 PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


Anna GulczyskaThe Department of Health Promotion and Psychotherapy Adam Mickiewicz University Pozna

Diagnostic interview spreadsheet for diagnosing F/M type (female - male type) transsexualism Research tool design PRZEGLD TERAPEUTYCZNY NR 6/7(2009)


*****

Arkusz wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/M

Documents

Transcript of Arkusz wywiadu diagnostycznego w badaniu transseksualizmu typu K/M