ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM HISTORIA · 4 Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z...
-
Upload
phungxuyen -
Category
Documents
-
view
223 -
download
0
Transcript of ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM HISTORIA · 4 Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z...
Pobrano ze strony www.sqlmedia.plPobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Miejsce na identyfikacj´ szko∏y
GRUDZIE¡ROK 2007
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURYZ OPERONEM
HISTORIA
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 120 minut
Instrukcja dla zdajàcego
1. Sprawdê, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 24 strony(zadania 1–32). Ewentualny brak zg∏oÊ przewodniczàcemuzespo∏u nadzorujàcego egzamin.
2. Rozwiàzania zadaƒ zamieÊç w miejscu na to przeznaczo-nym.
3. Pisz czytelnie. U˝ywaj d∏ugopisu/pióra tylko z czarnymtuszem/atramentem.
4. Nie u˝ywaj korektora, a b∏´dne zapisy wyraênie przekreÊl.5. Pami´taj, ˝e zapisy w brudnopisie nie podlegajà ocenie.
˚yczymy powodzenia!
Za rozwiàzaniewszystkich zadaƒmo˝na otrzymaç
∏àcznie 100 punktów.
dysleksja
PESEL ZDAJÑCEGO
Wpisuje zdajàcy przed rozpocz´ciem pracy
Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadaƒ przez
dyrektorów szkó∏ bioràcych udzia∏ w programie Próbna Matura z OPERONEM.
KODZDAJÑCEGO
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 1
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
2
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 2
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
3
Zadanie 1. (2 pkt)Przeczytaj tekst i, odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej, wykonaj polecenia.OpowieÊç Utanapisztima o potopie przekazana Gilgameszowi.
Chudobà swojà okr´t wype∏ni∏em, [...]Wszystko, com tylko posiada∏ ˝ywego,Wznios∏em na okr´t. S∏ugi, s∏u˝ebnice I byd∏o rolne i wszystkie zwierz´ta,I wszystkich razem cz∏onków swej rodziny.
I gdy nadszed∏ czas, [...] nagle bóg ciemnoÊci SpuÊci∏ ulew´. [...]
Tak up∏yn´∏o szeÊç dni i szeÊç nocy.Wicher i potop wszystko unicestwi∏.W dzieƒ siódmy burza przycich∏a z powodzià [...].
Patrzàc na morze, jam krzycza∏ rozpaczliwie Gdy˝ ludzkoÊç ca∏a w mu∏ si´ zamieni∏a. W miejscu pól dawnych bagniska przede mnà. [...]Spojrza∏em na Êwiat – wszystko morzem by∏o. [...]
Tak mi te˝ przeszed∏ dzieƒ pierwszy i drugi. [...]Dzieƒ piàty, szósty nic mi nie odmieni∏,
Ale nareszcie w ciàgu dnia siódmego[...] gdym kruka wyprawi∏ nareszcie,Ten, skoro spostrzeg∏, ˝e woda opad∏a,Brodzàc i kraczàc w pobli˝u, nie wróci∏.
Wówczas, na cztery wiatry wypuÊciwszyWszystkie zwierz´ta, ofiar´ z∏o˝y∏em [...].
Pieʃ o Gilgamesie, cyt. za: R. Kwiatkowski, Literatura babiloƒsko-asyryjska, Warszawa 1908.
a) Podaj nazw´ krainy historycznej, w której powsta∏ cytowany tekst. .................................................
b) Podaj przyk∏ad innego kr´gu kulturowego, w którym powsta∏a opowieÊç o podobnej tematyce.
....................................................................................................................................
Zadanie 2. (4 pkt)Przeczytaj uwa˝nie tekst i, korzystajàc z wiedzy pozaêród∏owej, wykonaj polecenia.Powstawa∏y [...] budowle zdumiewajàce swà wielkoÊcià, niedoÊcig∏e w swej sztuce i pi´knoÊci. [...] Przy-puszczano, ˝e ka˝da z nich b´dzie wymaga∏a do ukoƒczenia czasu co najmniej kilku pokoleƒ [...], a tym-czasem wszystkie one zosta∏y doprowadzone do koƒca w ciàgu tych jednych rzàdów Peryklesowych.
Plutarch, ˚ywoty s∏awnych m´˝ów, t∏um. N. Bro˝ek, Wroc∏aw 1977.
a) Napisz, jakiego kraju dotyczy cytowany tekst. ...................................................................................
b) Podaj, jakie stanowisko piastowa∏ w swoim kraju Perykles. ..............................................................
c) Nazwij system ustrojowy panujàcy w opisywanym kraju za ̋ ycia Peryklesa. ............................................
d) Podaj przyk∏ad budowli powsta∏ej w staro˝ytnoÊci w kraju, o którym mowa.
..............................................................................................................................................................
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 3
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
4
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 3. (2 pkt)Przeczytaj fragment tekstu êród∏owego i opracowania popularno-naukowego, a nast´pnie wykonajpolecenia.Tekst 1.Nie wolno by∏o nikomu chowaç syna, jak mu si´ podoba∏o, lecz natychmiast po ukoƒczeniu szóste-go roku ˝ycia brano wszystkich pod nadzór paƒstwowy; podzieleni na dru˝yny, ˝yli razem i nawykali do towarzystwa [...] w trudach [...]. Z post´pem wieku zaostrzano metod´ hartowania,strzy˝ono do skóry, przyuczano chodziç boso i gry odbywaç po wi´kszej cz´Êci nago. [...] Wiecze-rza bywa∏a skàpa, aby walka z niedostatkiem zmusza∏a ich do odwagi i przemyÊlnoÊci [...]. Uczo-no te˝ ch∏opców wys∏awiaç si´ w sposób ci´ty a dowcipny i przy swej zwi´z∏oÊci pobudzajàcy domyÊlenia... [lakoniczny].
Plutarch, ˚ywoty s∏awnych m´˝ów, cyt. za: J. Wolski, Teksty êród∏owe do nauki historii w szkole, nr 2, Warszawa 1960.
Tekst 2.Ze strachu przed ogromnà wi´kszoÊcià uciemi´˝onych, gn´bionych i pozbawionych praw obywate-li, [...] p´dzili ˝ycie koszarowe, g∏ównym ich zaj´ciem by∏y çwiczenia wojskowe, wojna by∏a Êwi´-tem, a Êmierç na polu bitwy najwy˝szà chwa∏à. [...]. ˚ycie rodzinne, literatura, sztuki pi´kne by∏y w zaniedbaniu, kontakty ze Êwiatem zewn´trznym – minimalne. Arystokratyczni i konserwatywni[...] szczycili si´ odwagà, [...] dyscyplinà, ma∏omównoÊcià [...]. Wychowanie [...], równie˝ dziew-czàt, dostosowane by∏o do zadaƒ militarnych. Od najwczeÊniejszego dzieciƒstwa hartowano [...] naból, niewygody, uczono podst´pów [...].
W. Kopaliƒski, S∏ownik mitów i tradycji kultury, Kraków 1997.
a) Podaj nazw´ paƒstwa staro˝ytnego, którego dotyczà oba teksty. ......................................................
b) WyjaÊnij, co warunkowa∏o sposób ˝ycia mieszkaƒców kraju oraz metody wychowawcze stosowa-ne wobec dzieci.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Zadanie 4. (3 pkt)Zidentyfikuj postaci scharakteryzowane w tabeli. W rubryce obok ka˝dego opisu wpisz ich imiona.
a) W VI w. p.n.e. przeprowadzi∏ reform´ ustrojowà Aten. Wprowadzi∏ mi´dzyinnymi instytucj´ sàdu skorupkowego i nada∏ prawa polityczne metojkom.
b) Przywódca rzymski, cz∏onek pierwszego triumwiratu, zdobywca Galii. Za-mordowany przez spiskowców Brutusa i Kasjusza.
c) Cesarz rzymski, który przeÊladowa∏ chrzeÊcijan. W 293 r. n.e. wprowadzi∏system tetrarchii.
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 4
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 5. (4 pkt)Zabytkom widocznym na fotografiach przyporzàdkuj w∏aÊciwe podpisy, wpisujàc w wykropkowanemiejsca w∏aÊciwe liczby.
1. Âwiàtynia egipska
2. Âwiàtynia grecka
3. Akwedukt rzymski
4. Babiloƒska wie˝a obronna
5. Stupa buddyjska
5
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
a) .......................................................................... b) ........................................................................
c) .......................................................................... d) ........................................................................
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 5
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
6
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 6. (1 pkt)Wybierz spoÊród podanych nazw´ miejsca, w którymrozegra∏a si´ ukazana na planie bitwa. Nast´pnie wpiszt´ nazw´ w wykropkowane miejsce.
...................................................................
a) Kanny
b) Akcjum
c) Salamina
d) Maraton
Zadanie 7. (4 pkt)Do podanych w tabeli wydarzeƒ dopisz ich daty roczne.
Zadanie 8. (4 pkt)Przeczytaj tekst, a nast´pnie, odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej, podkreÊl prawid∏owe odpo-wiedzi na pytania.
Przeto król Otton [...] podporzàdkowawszy swojej w∏adzy prawie wszystkie królestwa, które odpa-d∏y po Êmierci Karola, podniós∏ broƒ na Duƒczyków. [...] Za∏atwiwszy te sprawy w Danii w sposób w∏a-Êciwy, najm´˝niejszy Otton skierowa∏ swe wojska w celu pobicia buntowniczych S∏owian. [...] Przyjà∏te˝ chrzest ca∏y lud pogaƒski i po raz pierwszy zbudowano wówczas koÊcio∏y na S∏owiaƒszczyênie. [...]Nast´pnie [...] króla Ottona wezwano do Italii w celu wyzwolenia Stolicy Apostolskiej [...].
[Przez papie˝a Jana XII] zosta∏ koronowany, a lud rzymski obwo∏a∏ go cesarzem i Augustem w dwudziestym ósmym roku jego panowania; od koronacji Karola w Rzymie up∏yn´∏y 153 lata [fak-tycznie 162]. [...]
[Otton] nakaza∏ z∏o˝yç z tronu papie˝a Jana [...]. Na jego miejsce poleci∏ wyÊwi´ciç prze∏o˝o-nego archiwum Leona [Leona VIII]. [...] Potem wróci∏ cesarz do ojczyzny i ca∏y swój wysi∏ek skie-rowa∏ ku nawracaniu pogan, przede wszystkim zaÊ S∏owian.
Helmolda Kronika S∏owian, t∏um. J. Matuszewski, Warszawa 1974.
Wydarzenie Data roczna
a) Detronizacja Romulusa Augustulusa, ostatniego cesarza zachodniorzym-skiego
b) Koronacja cesarska Karola Wielkiego
c) Bitwa pod Hastings
d) Zjazd gnieênieƒski
Mo
r ze
Jo
ƒs k
i e
Zatoka A
mbrakijska
A k a r n a n i a
Flo
ta
Kle
opatry
Flo
ta A
nto
niu
sza
Flota
Oktawiana
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 6
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
7
a) Którego wieku dotyczy tekst?
1. VIII w.
2. IX w.
3. X w.
b) W∏adcà jakiego paƒstwa by∏a opisywana postaç przed przyj´ciem korony cesarskiej?
1. Francji
2. Niemiec
3. Italii
c) Którego z w∏adców opisuje tekst?
1. Ottona I
2. Ottona II
3. Ottona III
d) Który z w∏adców panowa∏ w Polsce w okresie opisywanym w tekÊcie?
1. Mieszko I
2. Boles∏aw Chrobry
3. Mieszko II
Zadanie 9. (3 pkt)Przeczytaj tekst êród∏owy i wykonaj polecenia.
Poniewa˝ wszystkim jest doskonale znane, ˝e nie posiadam niczego co pozwoli∏oby mi wy˝ywiçsi´ i odziaç, dlatego te˝ zwróci∏em si´ do waszej ∏askawoÊci i postanowi∏em, ˝e powinienem si´ od-daç i powierzyç waszej opiece. [...] na nast´pujàcych warunkach: winniÊcie mnie wspieraç i wspo-magaç tak wy˝ywieniem jak odzie˝à, abym móg∏ stosownie do tego s∏u˝yç wam i byç po˝ytecznym,a dopóki b´d´ ˝y∏, winienem wam s∏u˝b´ i pos∏uszeƒstwo na prawach wolnego cz∏owieka i nie je-stem w mocy za ˝ywota mego uwolniç si´ spod waszej w∏adzy i opieki, lecz a˝ do Êmierci winienempozostawaç pod waszà w∏adzà i ochronà.
Cyt. za: Teksty êród∏owe do nauki historii w szkole. Wczesne Êredniowiecze, nr 4, oprac. J. W∏odarczyk, Warszawa 1960.
a) Napisz, jak nazywa si´ Êredniowieczny akt prawny przedstawiony w dokumencie.
......................................................................................................................................................
b) Podaj nazwy, jakimi okreÊlano obie strony cytowanej umowy.
......................................................................................................................................................
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 7
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
8
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 10. (4 pkt)Uzupe∏nij tabel´, wpisujàc we w∏aÊciwe rubryki po jednym imieniu w∏adcy panujàcego w danym kra-ju i wieku.
Zadanie 11. (3 pkt)Przeanalizuj map´ oraz tekst êród∏owy, a nast´pnie, odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej, wyko-naj polecenia.
Kraj i wiek Imi´ jednego z w∏adców
a) Niemcy, X w.
b) Anglia, XI w.
c) Polska, XII w.
d) Francja, XIII w.
Dunaj
Wis∏a
Niemen
Klar
¸ow
aç
Odr
a
Dniepr
Ren
Moz
aLoara
J. CzudzkieJ. Wener
J. Wetter
J. ¸adoga
Dêwina
Kana∏ La M
anche
Warszawa
Helsinki
SztokholmOslo
Kopenhaga
Skanör
Göteborg
Karlskrona
Drezno
Frankfurt
Antwerpia
Strasburg Stuttgart
Praga
Monachium
AugsburgLinz
Wiedeƒ
Ratyzbona
Norymberga
Boulogne
Hawr
York
Berwick
Pary˝Reims
Lipsk
Miƒsk
Wilno
Kowno
Psków
Grodno
Zatoka Fiƒska
ZatokaRyska
MO
RZ
E
BA
¸T
YC
KI
E
P Ó ¸N
OC
NE
M OR
ZE
Rewel
Parnawa
Narwa
Dorpat
Windawa
Lipawa
K∏ajpeda
Malbork
Toruƒ
Che∏mno
BraniewoElblàg
Królewiec
S∏upskDar∏owo
Frankfurt n. O.
SzczecinTangermünde
StralsundKILONIA
Münster
Dortmund
Soest
Dinant
Amsterdam
Londyn
Bergen
Nowogród
Brugia
RYGAVISBY
HAMBURG
BREMA
MAGDEBURG
BERLIN
GDA¡SK
WROC¸AW
KRAKÓW
BRUNSZWIK
KOLONIA
LUBEKA
Bergen
GDA¡SK
Kilonia
g∏ówne miasta zwiàzkowe
zagraniczne przedstawicielstwa(kantory)
wybrane mniejsze miasta zwiàzkowe
g∏ówne miasta
szlaki morskie
szlaki làdowe200 km0
Praga
0° 5°5°
60°
55°
50°
60°
55°
50°
10° 15° 20° 25° 30° 35°
5° 10°0° 15° 20° 25° 30°
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 8
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
9
W Lubece dom kupieckiW Hamburgu browar jest
W Kolonii sukiennice Lüneburg s∏ony jest
W Brunszwiku stoi cekhausMagdeburg ma piekarnie
W Rostocku s∏ód zakupiszW Szczecinie ryb nie braknie
Gdaƒsk spichlerzami stoiW Krakowie za to miedê
W Rydze konopie oraz mas∏oW Rewalu wosk i len
Po smo∏´ zaÊ i dziegieç do Visby prosto jedêCyt. za: „Mówià Wieki”, nr 10/2006.
a) Podaj nazw´ zwiàzku handlowego, którego szlaki handlowe i wybrane miasta cz∏onkowskie uka-zano na mapie.
................................................................................................................................................................
b) Bez wymieniania nazw konkretnych produktów podaj trzy kategorie towarów, którymi handlowa-li kupcy zrzeszeni w opisywanym w tekÊcie zwiàzku handlowym.
................................................................................................................................................................
c) Podaj wiek powstania omawianego zwiàzku handlowego.
................................................................................................................................................................
Zadanie 12. (4 pkt)Przeczytaj tekst êród∏owy, a nast´pnie, odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej, wykonaj polecenia.Skargi kierowane do króla Polski w 1453 r.11. Równie˝ w Gdaƒsku du˝o dobrych patrycjuszów pozosta∏o zamordowanych wbrew Bogu i pra-wu bez winy, którzy w dobrej wierze udali si´ na zamek [...].21. Równie˝ zabierano dobra na Pomorzu [...] rycerzom, którzy po sobie nie pozostawili potomkówm´skich, mimo ˝e mieli braci rodzonych i stryjecznych [...]. 34. Równie˝ ∏okieç flamandzki uleg∏ skróceniu, a wi´c gdzie po staremu mierzy∏o cztery ∏any, tamsi´ teraz liczy pi´ç ∏anów, aby Zakon móg∏ obcià˝yç ludzi wi´kszym czynszem. [...].
Cyt. za: Polska w okresie monarchii stanowej 1346–1454. Wybór tekstów, oprac. R. Heck, Warszawa 1955.
a) Podaj imi´ króla polskiego, do którego skierowane by∏y skargi.
................................................................................................................................................................
b) Napisz, przeciwko komu skierowane by∏y skargi. ...........................................................................
c) Podaj, kto skierowa∏ skargi do króla. ...............................................................................................
d) Opisz skutki sformu∏owania skarg dla wymienionych w tekÊcie ziem. ...........................................
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 9
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
10
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Zadanie 13. (5 pkt)Przeanalizuj fragment uproszczonego drzewa genealogicznego jednego z europejskich rodów panu-jàcych, a nast´pnie, posi∏kujàc si´ wiedzà pozaêród∏owà, wykonaj polecenia.
a) Podaj nazw´ dynastii opisanej w drzewie genealogicznym. ..............................................................
b) Podaj nazw´ paƒstwa, w którym panowa∏a przedstawiona dynastia.
................................................................................................................................................................
c) OkreÊl pokrewieƒstwo ∏àczàce Mari´ II z Jakubem I. ......................................................................
d) Podaj imi´ jedynego w∏adcy z tej dynastii straconego na mocy wyroku sàdowego.
................................................................................................................................................................
e) WyjaÊnij, jaki zwiàzek z omawianà dynastià mia∏a „chwalebna rewolucja” w XVII w.
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
Jakub I (✝1625)
Karol I (✝1649)
El˝bieta (✝1662)
˝ona Fryderyka V, elektora Palatynatu
Jakub II (✝1701)
Zofia (✝1714)
˝ona Ernesta Augusta, elektora Palatynatu
Anna (✝1714)
Jakub Franciszek Edward (✝1766)
pretendent do tronu, mà˝ Marii Klementyny Sobieskiej,
wnuczki Jana III Sobieskiego króla Polski
Henryk (✝1807)
kardynał York
Maria II (✝1694)
˝ona Wilhelma III
Jerzy I (✝1727)
Maria (✝1660)
˝ona Wilhelma II Oraƒskiego
Wilhelm III (✝1702)
namiestnik Niderlandów
Karol II (✝1685)
mał˝eƒstwo
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 10
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
11
Zadanie 14. (4 pkt)Ukazanym na fotografiach dzie∏om sztuki przyporzàdkuj w∏aÊciwe podpisy, wpisujàc w wykropko-wane miejsca odpowiednie liczby.
1. Rzeêba antyczna
2. Rzeêba romaƒska
3. Rzeêba gotycka
4. Rzeêba barokowa
5. Rzeêba klasycystyczna
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
b) .........................................
c) .......................................................................... d) ........................................................................
a) ..........................................................................
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 11
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
12
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 15. (4 pkt)Rozstrzygnij, czy podane w tabeli informacje sà prawdziwe (P), czy fa∏szywe (F), stawiajàc we w∏a-Êciwej rubryce odpowiednià liter´.
Zadanie 16. (2 pkt)WÊród wymienionych w tabeli wydarzeƒ wska˝ to, które by∏o chronologicznie najwczeÊniejsze, wpi-sujàc przy nim cyfr´ 1, oraz to, które by∏o najpóêniejsze, wpisujàc przy nim liczb´ 5. Pozosta∏ych wy-darzeƒ nie musisz opisywaç.
Zadanie 17. (5 pkt)Przeanalizuj treÊç mapy, a nast´pnie,odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏o-wej, wykonaj polecenia.
a) Bohdan Chmielnicki dowodzi∏ wojskami rosyjskimi broniàcymi Kremlaprzed armià hetmana ˚ó∏kiewskiego.
b) W bitwie pod Korsuniem polscy ˝o∏nierze pokonali Turków.
c) W 1629 r. Polska i Szwecja podpisa∏y rozejm w Starym Targu.
d) Pokój po „potopie szwedzkim” podpisano w 1660 r. w Sztumskiej Wsi.
a) Zawarcie pokoju religijnego w Augsburgu
b) Zakoƒczenie obrad soboru trydenckiego
c) Og∏oszenie w Wittenberdze 95 tez przez Marcina Lutra
d) Poczàtek wojny ch∏opskiej w Niemczech
e) „Noc Êwi´tego Bart∏omieja” we Francji
1709
Warszawa
¸uck
Kijów
Po∏tawa
Grodno
Kopenhaga
Mitawa
SztokholmNarwa
Wyborg
Nowogród
Wielki
Kraków
DreznoLipsk
Wiedeƒ
BudaPeszt
Kolonia
Osnabrück
K r ó l e s t w o W ´ g i e rs k i
e
R z e c z p os p o
l i ta
K r ó l e s t w o
D a n i i
K r ó l e s t w o
S z w e c j i
Imperi um
Rosyj ski e
0 500 km
Rzym
Neapol
I mp e
tereny przyłàczone do Rosji w 1721 r. (pokój nysztadzki)
Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego
szwedzkich (1700–1702)
bitwa pod Połtawà (1709)
kierunki marszu wojsk:
szwedzkich (1705–1709)
rosyjskich (1708–1709)
rosyjskich (1700–1721)
tereny przyłàczone do Prus w 1713 r. (układ w Utrechcie)
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 12
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
a) Nazwij konflikt ukazany na mapie. ....................................................................................................
b) Napisz, w jakich latach toczy∏ si´ ten konflikt. ................................................................................
c) Podaj nazwy dwóch paƒstw, których wojska star∏y si´ pod Po∏tawà.
................................................................................................................................................................
d) Podaj nazw´ paƒstwa, które wysz∏o z ukazanej na mapie wojny pokonane.
................................................................................................................................................................
Zadanie 18. (3 pkt)Przeanalizuj treÊç zamieszczonego rysunku, a nast´pnie, odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej,wykonaj polecenia.
a) Podaj nazw´ systemu ekonomicznego, którego mechanizmy ukazano na rysunku.
................................................................................................................................................................
b) Podaj nazw´ paƒstwa, które jako pierwsze zacz´∏o stosowaç ten system ekonomiczny.
................................................................................................................................................................
c) WyjaÊnij, co twórcy ukazanego na rysunku systemu ekonomicznego uwa˝ali za êród∏o bogactwa paƒstwa.
................................................................................................................................................................
13
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
5
5
3
4
2
6
7
1
1. Bariery celne
2. Popieranie
rozwoju przemysłu
(manufaktury)
3. Rozbudowa dróg
4. Ujednolicenie
miar i wag
5. Zdobywanie
kolonii i rozwój flot
handlowej
i wojennej
6. Popieranie
przywozu
surowców i zakaz
ich wywozu
7. Popieranie
wywozu towarów
rzemieÊlniczych
i przemys∏owych
i zakaz ich
przywozu
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 13
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
14
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 19. (4 pkt)Przeanalizuj êród∏a, a nast´pnie, posi∏kujàc si´ wiedzà pozaêród∏owà, wykonaj polecenia.èród∏o 1.
Uwa˝amy nast´pujàce prawdy za oczywiste: ˝e wszyscy ludzie stworzeni sà równymi, ˝e stwór-ca obdarzy∏ ich pewnymi nienaruszalnymi prawami, ˝e w sk∏ad tych praw wchodzi ˝ycie, wolnoÊçi swoboda ubiegania si´ o szcz´Êcie, ˝e celem zabezpieczenia tych praw wy∏onione zosta∏y spoÊródludzi rzàdy, których sprawiedliwa w∏adza wywodzi si´ ze zgody rzàdzonych [...]. Kiedy jednak d∏u-gi szereg nadu˝yç i uzurpacji [...] zdradza zamiar wprowadzenia w∏adzy absolutnej i despotycznej,to s∏usznym i ludzkim prawem i obowiàzkiem jest odrzucenie takiego rzàdu [...].
Dlatego my [...] uroczyÊcie og∏aszamy i oÊwiadczamy [...], ˝e po∏àczone Kolonie sà i majà s∏usz-nie prawo byç wolnymi i niepodleg∏ymi paƒstwami; [...] ˝e jako wolne i niepodleg∏e kraje majà onepe∏ne prawo wypowiadania wojny, zawierania pokoju, wst´powania w sojusze, nawiàzywania sto-sunków handlowych i czynienia wszystkiego, do czego majà prawa paƒstwa niezale˝ne.
Cyt. za: Powszechna historia paƒstwa i prawa. Wybór tekstów êród∏owych, oprac. M. J. Ptak, M. Kinstler, Wroc∏aw 1996.
èród∏o 2.
Z a t o k a
M e k s y k a ƒ s k a
O c e a n
A t l a n t y c k i
J. Huron
J. Erie
J. Ontario
J. M
ichi
gan
Missisipi
Ohio
J. Górne
działania wojsk amerykaƒskich w czasie wojny o niepodległoÊç
działania wojsk brytyjskich
wa˝niejsze bitwy
Georgia
Luizjana
Floryda
Wirginia
Massachusetts
New Hampshire
Rhode IslandNew YorkConnecticut
New Jersey
DelawareMaryland
Karolina P∏n.
Karolina Pd.
Pensylwania
Minnesota
IllinoisOhio
Mich
igan
Alabama
Tennessee
Kentucky
Ind
ian
a
Mis
sisi
pi
K a n a d aNowa
Szkocja
Nowy Orlean Pensacola
Savannah
St. Augustin
Charleston
Baltimore
Fort
Pontchartrain
Saint Louis
Vincennes
Richmond
Petersburg
Guilford Court House
Wilmington
Mecklenburg
Court House
Hillsborg Court House
Bedford
Filadelfia Trenton
YorktownLexington
New York
Princeton
Fort Niagara
Wilkesbarre
Oriskany
SaratogaBennington
Boston
Quebec
Mont Royal
0 250 km
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 14
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
15
a) Podaj rok og∏oszenia dokumentu cytowanego jako êród∏o 1. ..........................................................
b) Nadaj tytu∏ mapie ukazanej w êródle 2. Powinien on zawieraç okreÊlenie tematu, przestrzeni i czasu.
................................................................................................................................................................
c) Podaj nazwy wszystkich trzynastu „po∏àczonych Kolonii”, o których jest mowa w tekÊcie êród∏o-wym.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
Zadanie 20. (3 pkt)Przeanalizuj dane statystyczne z tabeli, a nast´pnie, odwo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej, wyko-naj polecenia.Produkcja ˝elaza na jednego mieszkaƒca (w kilogramach) w wybranych paƒstwach w latach1770 i 1850.
Dane wed∏ug: J. Ciepielewski, I. Kostrowicka, Z. Landau, J. Tomaszewski, Dzieje gospodarcze Êwiata do roku 1980,
Warszawa 1985.
a) Oblicz i napisz, o ile procent (w przybli˝eniu) zwi´kszy∏a si´ produkcja ˝elaza na osob´ w Wiel-kiej Brytanii mi´dzy 1770 a 1850 r.
................................................................................................................................................................
b) Napisz, jak nazywa si´ ca∏okszta∏t przemian technicznych, ekonomicznych i spo∏ecznych, któresprawi∏y, ˝e Wielka Brytania tak znaczàco zdystansowa∏a pozosta∏e kraje w produkcji ˝elaza.
................................................................................................................................................................
c) Podaj nazw´ jednego z wynalazków, które przyczyni∏y si´ do szybkiego wzrostu produkcji ˝elazaw Wielkiej Brytanii.
................................................................................................................................................................
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Kraj 1770 r. 1850 r.
Wielka Brytania 3,7 105
Francja 2,5 17
kraje niemieckie 1,2 8,4
USA 3,5 24,4
Rosja 2,8 3,7
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 15
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
16
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 21. (3 pkt)Przeanalizuj poni˝szy schemat ukazujàcy organizacj´ ustrojowà jednego z paƒstw, a nast´pnie, po-si∏kujàc si´ wiedzà pozaêród∏owà, wykonaj polecenia.
a) Podaj nazw´ paƒstwa, którego ustrój ukazano w schemacie. ............................................................
b) Podaj imi´ i nazwisko I konsula. .......................................................................................................
c) Napisz, ile lat utrzyma∏ si´ system konsulatu ukazany na schemacie. ..............................................
władza ustawodawcza
Trybunat
od 1807 r. 100 członkówUprawnienia:1. dyskutowanie nad projektami ustaw2. przyjmowanie lub odrzucanie projektów ustaw
Rada Starszych
500 członkówUprawnienia:1. przyjmowanie lub odrzucanie projektów ustaw bez dyskusji (tzw. sejm niemy)
Sàdy
trybunały pierwszej instancjitrybunały apelacyjne
TRYBUNAŁ KASACYJNY
Rada Stanu
mianowana przez konsulaUprawnienia:1. opracowywanie projektów ustaw2. sàdownictwo administracyjne
I konsul
1. II i III konsul – głos doradczy2. kadencja 10 latUprawnienia:1. posiadanie inicjatywy ustawodawczej2. sprawowanie władzy wykonawczej3. pełnienie funkcji głowy paƒstwa4. ogłaszanie ustawy
Ministrowie
mianowani przez konsula
władza wykonawcza
Zmiana konstytucji w 1804 r. (tzw. konstytucja cesarska) wprowadziła dziedzicznà godnoÊç cesarza.
Senat
80 członków do˝ywotnich (pierwszy skład mianowany przez I konsula)Uprawnienia:1. badanie zgodnoÊci ustaw z konstytucjà2. inicjatywa ustawodawcza w zakresie rewizji konstytucji3. wybór konsulów, członków Trybunatu, ciała ustawodawczego i s´dziów Sàdu Kasacyjnego z listy narodowej – gminy powy˝ej 100 tys. mieszkaƒców podzielono na dzielnice z własnymi organami administracyjnymi
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 16
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
17
Zadanie 22. (4 pkt)Obok definicji podanych w tabeli wpisz w∏aÊciwe terminy historyczne.
Zadanie 23. (2 pkt)WÊród wymienionych w tabeli wydarzeƒ wska˝ to, które by∏o chronologicznie najwczeÊniejsze, wpi-sujàc przy nim cyfr´ 1, oraz to, które by∏o najpóêniejsze, wpisujàc przy nim cyfr´ 5. Pozosta∏ych wy-darzeƒ nie musisz oznaczaç.
Zadanie 24. (4 pkt)Rozwiƒ skróty nazw polskich partii politycznych dzia∏ajàcych w XIX i na poczàtku XX w.
a) SDKPiL .............................................................................................................................................
b) PPS ....................................................................................................................................................
c) SN-D .................................................................................................................................................
d) PSL ...................................................................................................................................................
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Definicja Termin
a) Powstanie ch∏opskie w Galicji w 1846 r.
b) Pobór do wojska rosyjskiego przeprowadzony w Królestwie Pol-skim z inicjatywy Aleksandra Wielopolskiego w 1863 r.
c) Jedna z postaw politycznych wÊród spo∏eczeƒstwa polskiego poupadku powstania styczniowego, zak∏adajàca lojalnoÊç wobectrzech zaborców i rezygnacj´ z dà˝enia do niepodleg∏oÊci
d) Rosyjski pojazd zaprz´gowy (na ko∏ach lub p∏ozach) u˝ywany w XIXi na poczàtku XX w., s∏u˝àcy do przewo˝enia na zes∏anie wi´êniów
a) Wybuch powstania krakowskiego
b) Uw∏aszczenie ch∏opów w Królestwie Polskim
c) Poczàtek Wielkiej Emigracji
d) W∏àczenie Rzeczpospolitej Krakowskiej do Austrii
e) Strajk dzieci szkolnych we WrzeÊni
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 17
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
18
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 25. (3 pkt)Przeanalizuj poni˝sze teksty êród∏owe, a nast´pnie, posi∏kujàc si´ wiedzà pozaêród∏owà, wykonaj po-lecenia.Tekst 1.Rezolucja stanu Missisipi o koniecznoÊci secesji z 30 listopada 1860 r.
Zwa˝ywszy, ˝e [...] wbrew zasadom Unii [...] mieszkaƒcy Stanów Pó∏nocnych zaj´li wrogie sta-nowisko wobec Stanów Po∏udniowych; [...] ˚e zach´cali naszych niewolników do ucieczki [...]; ˚e˝àdajà, aby Kongres przeprowadzi∏ zniesienie niewolnictwa [...]; ˚e [...] niezmiennie g∏oszà, abynie przyjmowaç do Unii ˝adnego nowego stanu, którego konstytucja toleruje niewolnictwo [...]; ˚eprzy wyborze elektorów do wyboru prezydenta [...] kierowali si´ zasadà, ˝e pomi´dzy dwoma od∏a-mami Konfederacji istnieje g∏´boki, nie do pogodzenia konflikt [...] i ˝e [...] dali do zrozumienia cy-wilizowanemu Êwiatu, ˝e u˝yjà w∏adze rzàdowe do tego, aby Po∏udniowà Cz´Êç Wielkiej Konfede-racji okryç haƒbà i doprowadziç do upadku. Dlatego: [...]
cia∏o ustawodawcze [...] Missisipi podejmie rezolucj´, w której da wyraz swemu przekonaniu, i˝secesja ka˝dego ze skrzywdzonych stanów jest jedynym sposobem wyrównania tych krzywd.
Cyt. za: T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach êród∏owych, t. 2, Toruƒ 1994.
Tekst 2.Or´dzie inauguracyjne prezydenta USA z 4 marca 1861 r.
W Êwietle prawa i konstytucji uwa˝am Uni´ Stanów za trwa∏à. [...] ˝aden ze stanów nie mo˝e,z w∏asnej inicjatywy, legalnie wystàpiç z Unii; [...] decyzje i zarzàdzenia zmierzajàce do tego sànielegalne i [...] jeÊli jakiÊ stan czy stany dopuszczà si´ aktów przemocy przeciwko autorytetowiStanów Zjednoczonych, to zale˝nie od okolicznoÊci, wystàpienia te b´dà uznane za rebelianckie lubrewolucyjne.
Cyt. za: T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach êród∏owych, t. 2, Toruƒ 1994.
a) Przy jedynym prawdziwym stwierdzeniu w tabeli wstaw znak X.
b) Podaj imi´ i nazwisko prezydenta, którego mow´ zacytowano w tekÊcie 2.
................................................................................................................................................................
c) Napisz, jaki by∏ skutek og∏oszenia obu cytowanych dokumentów.
................................................................................................................................................................
A. Stany po∏udniowe by∏y zwolennikami utrzymania niewolnictwa.
B. Secesj´ z USA og∏osi∏y stany pó∏nocne.
C. Prezydent USA rzàdzàcy w 1861 r. by∏ zwolennikiem abolicjonizmu.
D. Senat Missisipi optowa∏ za zniesieniem niewolnictwa w USA.
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 18
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
19
Zadanie 26. (4 pkt)Do fragmentów biogramów dobierz imiona i nazwiska postaci i wpisz je we w∏aÊciwe rubryki.
Postaci: Klemens Metternich, Paul von Hindenburg, Aleksander II, Miko∏aj II, El˝bieta I Wielka,Wiktoria, Friedrich Ebert, Otto von Bismarck
Zadanie 27. (3 pkt)Przeanalizuj diagram statystyczny ukazujàcy zmiany wskaênika produkcji przemys∏owej w II Rzecz-pospolitej, a nast´pnie, posi∏kujàc si´ wiedzà pozaêród∏owà, wykonaj polecenia.
a) Napisz, w którym roku wskaênik produkcji przemys∏owej w Polsce by∏ najni˝szy.
................................................................................................................................................................
b) Podaj przyczyny dwóch gwa∏townych za∏amaƒ produkcji widocznych na wykresie.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
a) Premier i minister spraw zagranicznych Prus; doprowadzi∏ do wybuchuwojny francusko-pruskiej i zjednoczenia Niemiec „krwià i ˝elazem”.
b) Brytyjska królowa z dynastii hanowerskiej panujàca od 1837 r.; by∏arównie˝ cesarzowà Indii.
c) Car Rosji, zdetronizowany i zamordowany wraz z rodzinà przez bol-szewików.
d) Niemiecki wojskowy i polityk, który w latach 1925–1934 pe∏ni∏ funk-cj´ prezydenta Niemiec.
40
60
80
100
120
85
1924
1925
1926
1927
1929
1928
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
7173
71
88
100 101
86
74
5963
71
76
83
98
106
rok
wskaênik produkcji
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 19
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
20
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 28. (3 pkt)Rozpoznaj wybitnych polskich polityków XX w. widocznych na fotografiach. Wpisz w wykropko-wane miejsca ich imiona i nazwiska.
Zadanie 29. (1 pkt)Przeanalizuj poni˝sze mapy, a nast´pnie wstaw znak X w wykropkowanym miejscu przy tej, któraukazuje Europ´ bezpoÊrednio przed wybuchem II wojny Êwiatowej.
a) .............................................. b) .............................................. c) ..............................................
a) ................................
ZS
RR
Fin
landia
Austr ia
W∏ o
ch
y
H i s z p a n i a
Szw
ecjaN
orw
egia
RFN NRD
Francja
Po
rtu
ga
l ia
W´gry
Rumunia
Bu∏garia
T u r c j a
Dania
Polska
Czechos∏owacja
Grecja
Cypr
Holandia
Belgia
Ir landia
Albania
Luksemburg
Jugos∏awia
Szwajcaria
Islandia
Wielka
Brytania
M o r z eN o r w e s k i e
Ren
Dunaj
Dniepr
Pad
Wis∏a
Loara
Tag
500 km0
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 20
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
21
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
b) ................................
Dniepr
Ren
Dunaj
Loara
Pad
Tag
Wis∏a
H i s z p a n i a
F r a n c j a
P o l s k a
C z e c h o s ∏ o w a c j a
T u r c j a
W ´ g r y A u s t r i a
R u m u n i a
Grecja
Alban ia
Dania
Ho land ia
Be lgia
Bu∏garia
L itwa
¸otwa
Eston ia
Irlandia
Islandia
Nie
mcy
No
rwe
gia
Szw
ecja
Fin
land
ia
R
O
S
J
A
R
A
D
Z
I
E
C
K
A
W∏
oc
hy
Szwa jcar ia
Port
ug
alia
Wielka
Brytania
Król. Serbów,
Chorwatów
i S∏oweƒców
(SHS)
Baleary
Sardynia
Korsyka
Sycylia500 km0
c) ................................
Dniepr
Ren
Dunaj
Loara
Pad
Tag
Wis∏a
H i s z p a n i a
F r a n c j a
P o l s k a
P r o t e k t o r a t
C z e c h i M o r a w
T u r c j a
W ´ g r y
Austr ia
Rumunia
G r e c j a
Alban ia
Dania
Ho land ia
Be lgia
Bu∏gar ia
L itwa
¸otwa
Eston ia
Irlandia
Islandia
Ni
em
cy
Norw
eg
ia
Szw
ecja
Fin
landia
Z
S
R
R
W∏o
chy
Szwa jcar ia
Po
r tu
ga
l ia
Wielka
Brytania
Jugos∏awia
S ∏owacja
Baleary
Sardynia
Korsyka
Sycylia500 km0
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:10 AM Page 21
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
22
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 30. (2 pkt)Przeanalizuj diagram statystyczny ukazujàcy zmiany produkcji zbrojeniowej USA, a nast´pnie, od-wo∏ujàc si´ do wiedzy pozaêród∏owej, wykonaj polecenia.
a) Wymieƒ produkt, na produkcj´ którego USA wyda∏y w czasie II wojny Êwiatowej najwi´cej pieni´dzy.
...............................................................................................................................................................
b) WyjaÊnij, dlaczego w USA na prze∏omie 1941 i 1942 r. nastàpi∏ skokowy wzrost wydatków nazbrojenia.
...............................................................................................................................................................
Zadanie 31. (1 pkt)WÊród ukazanych ni˝ej dzie∏ zaznacz znakiem X w wykropkowanym miejscu to, które mo˝na uznaçza socrealistyczne.
0
1
2
3
4
5
1940 1941 1942 1943 1944 1945
samoloty
statki
broƒ palna
amunicja
czołgi (i inne pojazdy ci´˝kie)
Êrodki komunikacji
sprz´t zaopatrzeniowy
rok
mld dol.
a) ................................ b) ................................
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:11 AM Page 22
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
23
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
c) .......................................................................... d) ........................................................................
Zadanie 32. (2 pkt)Przeanalizuj tekst êród∏owy, a nast´pnie, posi∏kujàc si´ wiedzà pozaêród∏owà, wykonaj polecenia. [...] Kiedy twórcy naszej republiki, ojcowie za∏o˝yciele spisywali donios∏e s∏owa, sk∏adajàce si´ naKonstytucj´ i Deklaracj´ Niepodleg∏oÊci, podpisywali jednoczeÊnie weksel, którego dziedzicemmia∏ czuç si´ ka˝dy Amerykanin. Na mocy tego czeku wszystkim ludziom – tak, wszystkim czarnymna równi z bia∏ymi – gwarantowano niezbywalne prawo do ˝ycia, do wolnoÊci oraz do dà˝enia doszcz´Êcia. DziÊ oczywistym jest, ˝e jeÊli idzie o obywateli o innym ni˝ bia∏y kolorze skóry, StanyZjednoczone nie wywiàza∏y si´ ze swego zobowiàzania. Ameryka nie potrafi∏a spe∏niç swej obiet-nicy, w miejsce tego zaoferowa∏a Murzynom czek bez pokrycia [...].
Wielu ludzi kieruje pod adresem dzia∏aczy na rzecz praw cz∏owieka stale to samo pytanie:„Czego trzeba, byÊcie byli zadowoleni?”. Nie b´dziemy zadowoleni, dopóki Murzyn b´dzie ofiaràkoszmaru policyjnych przes∏uchaƒ. Nie b´dziemy zadowoleni, dopóki, znu˝eni podró˝à, nie b´dzie-my mogli zaznaç odpoczynku w motelach przy autostradzie i w hotelach wielkich miast. Nie b´dzie-my zadowoleni, dopóki Murzyn w Missisipi nie b´dzie mia∏ prawa g∏osu, a Murzyn w Nowym Jor-ku nie b´dzie widzia∏ powodu, dla którego mia∏by z tego prawa korzystaç. [...]Nadal marz´, nadal Êni´. Marz´, ˝e czworo moich ma∏ych dzieci pewnego dnia b´dzie ˝y∏o w spo∏eczeƒstwie, w którym oce-niane b´dà nie po kolorze swej skóry, lecz po swym charakterze. [...]
Cyt.za: Wielkie mowy historii, t. 4, Warszawa 2006.
a) Podaj imi´ i nazwisko twórcy cytowanego tekstu.
................................................................................................................................................................
b) WyjaÊnij, czego w swojej mowie domaga si´ autor tekstu.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:11 AM Page 23
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
24
Historia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)
LHD-2008-arkusz I ZP 11/15/07 7:11 AM Page 24
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl