ANTOLOGIA WILEŃSKA tom IV ZMIERZCH - Willkommen ... · Spis treści PIEŚNI LUDU LITEWSKIEGO...

ANTOLOGIA WILEŃSKA

tom IV

ZMIERZCH

Oficyna Literatów i DziennikarzyPOD WIATR

Spis treści

PIEŚNI LUDU LITEWSKIEGO

Ludwik Jan Reza

Józef Ignacy Kraszewski

Ludwik Adam Jucewicz***

Perkun 9Przełożył z litewskiego Ludwik Adam Jucewicz

*** 10Przełoży! z litewskiego Józef Ignacy Kraszewski

Słońce 11Przełożył z litewskiego Franciszek Zatorski

Gwiazda Poranna 12Spolszczyła Agnieszka Karaś

Ożenek Księżyca 14Spolszczyła Agnieszka Karaś

Rozważania o litewskich pieśniachludowych 15Dajny. Pieśni litewskie 18

Przełożyła z niemieckiego Agnieszka Karaś

Kruk 19Przełożył z litewskiego Kazimierz Brodziński

Dumka 20Przełożył z litewskiego Ludwik Adam Jucewicz

Pawie pióra 22Przełożył z litewskiego Ludwik Adam Jucewicz

Pieśni litewskie 23*** 25

Przełożył z litewskiego Kazimierz Brodziński

Wierna miłość 26Przełożył z litewskiego Franciszek Zatorski

Matka i córka 27Przełożył z litewskiego Franciszek Zatorski

*** 28Przełożył z litewskiego Józef Ignacy Kraszewski

Zamężcie 29Przełożył z litewskiego Franciszek Zatorski


749

Franciszek Zatorski

POCZĄTKI BAROKUKasper WilkowskiCzesław HernasPiotr ChmielowskiMikołaj Sęp SzarzyńskiMikołaj Sęp SzarzyńskiHenryk SienkiewiczMikołaj Sęp SzarzyńskiMikołaj Sęp SzarzyńskiOprać. Krzysztof MrowcewiczJan Eysymont

Aleksander BriicknerAntoni ChołoniewskiPiotr SkargaCzesław Hernas

Fabian BirkowskiRomuald Karaś



Siostra 33Przełożył z litewskiego Franciszek Zatorski

O pieśniach żmudzkich 35

Przyczyny nawrócenia 39Rzeczpospolita po soborze trydenckim 43Ucisk różnowierców 46Sonet I 47Sonet II 48Mikołaj Sęp Szarzyński 49Pieśń V 53Stefanowi Batoremu królowi polskiemu 56Mikołaj Sęp Szarzyński 59Threnodia abo żałosne pienieo zgorzeniu Wilna 61Studia nad literaturą wieku XVII 65Duch dziejów Polski 67Żołnierskie nabożeństwo 69Piotr Skarga jako teoretyk przemianykulturowej 77Exorbitancye Ruskie 79Niezwykłe perły, perełki i.... poślad 83

POETA ALEGORII I SYMBOLIKIDaniel Naborowski Fraszki 89Daniel Naborowski Awizyje domowe żałosne (...) 91Daniel Naborowski Nagrobek księciu Januszowi

Radziwiłłowi (...) 93Daniel Naborowski Nagrobek Jerzemu Hołowni (...) 94Daniel Naborowski Do Anny 95Daniel Naborowski In Werki Solatium 96Daniel Naborowski Droga z Litwy do Prus 97Jan Diir-Durski Daniel Naborowski 99

750

HORACY CHRZEŚCIJAŃSKIMaciej Kazimierz SarbiewskiMaciej Kazimierz Sarbiewski

Maciej Kazimierz Sarbiewski

Bohdan UrbankowskiMaciej Kazimierz SarbiewskiKazimierz BrodzińskiMaciej Kazimierz Sarbiewski

Piotr Chmielowski



Jan Swierzowicz




Władysław SyrokomlaJózef Ignacy KraszewskiMaciej Kazimierz Sarbiewski


Maciej Kazimierz SarbiewskiIgnacy ChrzanowskiMaciej Kazimierz Sarbiewski

Mikołaj BobrzyńskiMaciej Kazimierz Sarbiewski

Ad caelestem adspirat patriam 103Tęsknota do niebiańskiej ojczyzny 104

Przełożył z łaciny Władysław Syrokomla

Do rycerstwa polskiego 105Przełożył z łaciny Samuel ze Skrzypny Twardowski

Nieśmiertelność sławy 107Do rycerstwa polskiego 111Sarbiewski 113Do źródła Sony 115

Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Sarbiewski. Młodość poety 117Do Narwi 119

Przełożył z łaciny Anzelm Załęski

Pochwała rzeki Bugu... 121Przełożył z łaciny Władysław Syrokomla

[Wizerunek psychologicznySarbiewskiego] 123OdaX 125

Przełożył z łaciny Adam Naruszewicz

Serce jednakie 128Przełożył z łaciny Jan Andrzej Morsztyn

Do Najświętszej Panny 130Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

[Literatura tworzona...] 131[Naśladowca pokorny Horacego] 134Do Moskwy 135


Na poświęcenie kamienia węgielnego 136Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Posąg Chodkiewicza 138[Tyrteusz chrześcijański] 139Do władców Europy 141

Przełożył z łaciny Samuel ze Skrzypny Twardowski

[Cecora i Chocim] 143Sławne zwycięstwo Polakównad Osmanem (...) 145


751

Wojciech PiotrowiczMaciej Kazimierz Sarbiewski






Maciej Kazimierz SarbiewskiWłodzimierz Piątkiewicz



Czesław Miłosz





Tadeusz Sinko




Sarbiewskiego miejsca na Litwie 151Litewska modlitwa 159

Przełożył z łaciny Julian Ejsmond

Cztery mile Najświętszej Panny 161Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Do Pawła Kozłowskiego 165Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Do Stefana Paca (...) 168Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Orła Radziwiłłów godowa uroczystośćPrzełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Na obrazek 174Przełożył z łaciny Jan Andrzej Morsztyn

Listy Sarbiewskiego do biskupaStanisława Łubieńskiego 175Laska marszałkowska 181„Laska marszałkowska"Sarbiewskiego 185Descriptio gentium 189

Przełożył z łaciny Daniel Naborowski

[Charakterystyka Polaków] 192Przełożył z łaciny Marian Plezia

Maciej Kazimierz Sarbiewski 195Epigramat 25 197


Do Świętej Elżbiety 198Przełożył z łaciny Anzelm Załęski

0 poezji doskonałej czyli Wergiliusz1 Homer 199

Przełożył z łaciny Marian Plezia

Do Asteryusza 202Przełożył z łaciny Adam Naruszewicz

Poetyka Sarbiewskiego 203Do Wojciecha Turskiego 207


Do Jezusa 209Przełożył z łaciny Władysław Syrokomla

Do konika polnego 210Przełożył z łaciny Piotr Puzyna

171

752

Józef Warszawski



Jakub Zdzisław Lichański



SARMACIAleksander Gwagnin

Jan St. BystrońMaciej StryjkowskiAlexander Guagninus

Stanisław CynarskiSzymon Starowolski

Szymon Starowolski

Ignacy ChrzanowskiJohn Barclay

Łukasz Opaliński

Kazimierz TyszkowskiWojciech Dębołęcki

Andrzej WiszowatyStanisław Cynarski

Mickiewicz uczniem Sarbiewskiego 211[Na skale karpackiej] 215


Do wolności 218Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Horatius christianus et Horatiussarmaticus 221Do lutnie 225

Przełożył z łaciny Jan Andrzej Morsztyn

Do mądrości bożej 226Przełożył z łaciny Tadeusz Karyłowski

Kalendarium 227

Kronika Sarmacyey Europskiey 231Przełożył z łaciny Marcin Paszkowski

Szlachta 241Goniec cnoty do prawych ślachciców 243Kronika Sarmacyey Europskiey 247

Przełożył z łaciny Marcin Paszkowski

Sarmatyzm - ideologia i styl życia 251Wojownicy sarmaccy 259

Przełożył z łaciny Ignacy Lewandowski

Jan Chodkiewicz 265Przełożył z łaciny Jerzy Stamawski

[Ostatnie błyski zachodzącego słońca] 267Obraz charakterów 269

Przełożył z łaciny Kazimierz Tyszkowski

Obrona Polski 272Przełożył z łaciny Kazimierz Tyszkowski

Łukasz Opaliński i jego Obrona Polski 281Wywód jedynowłasnego państwaświata 285Wiersze do księdza Dębolęckiego (...) 289[Hamulec postępu] 293

753

LIBERUM VETOSzymon StarowolskiMichał BobrzyńskiBogusław LeśnodorskiSamuel ze Skrzypny Twardowski

Krzysztof OpalińskiKrzysztof OpalińskiŁukasz OpalińskiKazimierz TyszkowskiJulian KrzyżanowskiLudwik KubalaAlbrycht Stanisław Radziwiłł

Krzysztof OpalińskiWacław PotockiWacław PotockiAleksander BriicknerStanisław KutrzebaWespazjan Kochowski

Wespazjan KochowskiWespazjan KochowskiJulian KrzyżanowskiAleksander Briickner

Prywat Polską kieruje 305Złota wolność 309„Rządu potrzeba" 314Na sejm rozerwany w Warszawie15 listopada 1639 315Satyry 317*** 318Coś nowego 319Program reform Łukasza Opalińskiego 321[Satyra Łukasza Opalińskiego] 323Pierwsze „liberum veto" 325Pamiętniki 341

Przełożyli z łaciny Adam Przyboś i Roman Żelewski

Satyry 346Kto pijany, zrywa sejmiki 347Nierządem Polska stoi 348[Pióro, jak kopia husarska] 349Źrenica wolności 351Zbytnia wolność na rozerwanym sejmieroku 1652 353Dixit et facta sunt 357Psalm XI 358Psalmodia polska 361Wiek siedemnasty. Tło dziejowe i prądyumysłowe 363

STOLNIK Z UPITY W ŻYCIU I LEGENDZIE*** Sejm w Warszawie VI niedzielny

- 26 stycznia 1652 371*** Z Warszawy ze Sejmu 1652 374*** Z Warszawy d. 11 Marti (1652) 376Dawid Braun O sejmach warnych

Królestwa Polskiego (...) 377Dawid Braun Rok: 1652 (...) 379

Przełożył z łaciny Zbigniew Kolek

754

Stanisław Konarski

Adam MickiewiczWładysław Józef MaleszewskiFeliks KonecznyWładysław KonopczyńskiAndrzej BiernackiOprać. Andrzej Rachuba

MARSZAŁEK FREDROAndrzej Maksymilian Fredro

Andrzej Maksymilian FredroStanisław TarnowskiAndrzej Maksymilian FredroAndrzej Maksymilian FredroStanisław TarnowskiAndrzej Maksymilian FredroJacek Juliusz Jadacki

MATKA BOŻA W POEZJI***Mikołaj Hussowski

Tomasz JodełkaFabian BirkowskiMaciej Kazimierz Sarbiewski

***

Wojciech Piotrowicz

BRACIA POLSCYZbigniew MorsztynOlbrycht KarmanowskiOlbrycht KarmanowskiBogusław Leśnodorski

[... rwać sejmy i publiczne obradySyciński odkrył...] 380Popas w Upicie 384Trup upickiego posła 389[Sprzeciw jednego posła] 393Liberum veto 395[Kara niebios] 399[Symbol warcholstwa szlacheckiego] 401

[Przysłowia na przysługę polskiegojęzyka] 407Przysłowia mów potocznych 411Przysłowia Fredry 413[W obronie liberum veto] 417Przestrogi polityczno-obyczaj owe 421Monita 425Przestrogi polityczno-obyczajowe 427Siłą - ale nie na siłę 431

Bogurodzica 437*** 438

Przełożył z łaciny Jan Kasprowicz

Poezja maryjna w Polsce 439Kazania obozowe o Bogarodzicy 443Bogurodzica 445


Hymn 448O początkach kultu Matki Bożejna Litwie 449

Pieśń w ucisku 453Pieśni pokutne 459List do lisowczykówBracia polscy 463

461

755

Olbrycht Karmanowski Pieśni pokutne 467Józef Domaniewski Ekscytarz 469Hieronim Moskorzowski [O odwiecznym istnieniu materii

- przeciw Marcinowi Śmigleckiemu] 471Przełożył z łaciny Tadeusz Włodarczyk

Samuel Przypkowski Gadka o prostej a prawdziwej próbiekażdej wiary 473

Przełożył z łaciny Zbigniew Morsztyn

Samuel Przypkowski Elegia 474Ludwik Chmaj Samuel Przypkowski 477Samuel Przypkowski Te Deum laudamus 479Walerian Otwinowski [Rzeczpospolita Matka] 481Walerian Otwinowski Przekładania Waleriana 482Andrzej Wiszowaty O religii zgodnej z rozumem 483

Przełożył z łaciny Edwin Jędrkiewicz

Andrzej Wiszowaty Bodźce cnót, wędzidła grzechów 487Przełożył z łaciny Tadeusz Włodarczyk

Andrzej Wiszowaty Rozprawka o dążeniu do prawdziwejszczęśliwości człowieka 489

Krzysztof Niemirycz Prawda i Religia (...) 491Stefan Żeromski Nawracanie Judasza 495

SPRAWA ŁYSZCZYŃSKIEGOKazimierz Łyszczyński Suplika 499Kazimierz Łyszczyński De non existentia Dei 503Ignacy Chrzanowski Szlachcicowi Łyszczyńskiemu wytoczono

proces o ateizm 507Tadeusz Żeleński-Boy [Skazanie Łyszczyńskiego...] 508

SZTUKA WOJENNAIwan Fedorow [List do Augusta Elektora Saskiego

w sprawie niezwykłej broni] 511Włodzimierz Hubicki Pierwszy drukarz Moskwy i Lwowa (...) 515Szymon Starowolski O sztuce prowadzenia wojen 523Kazimierz Siemienowicz Sztuka artylerii 526Kazimierz Siemienowicz Łączenie materiałów 530Eryk Habowski Lach bez konia jest jak ciało bez duszy 531

756

STAROOBRZĘDOWCYProtopop Awwakum Żywot 539

Przełożył z rosyjskiego Wiktor Jakubowski

Tadeusz Kołakowski

Czesław SeniuchProtopop Awwakum

Ludmił NadziejaCzesław SeniuchWojciech Piotrowicz

GDY BIAŁORUŚ ZAWIODŁYSymeon Potocki

******Feliks Koneczny***

***

• * *

* * *

* * *

* * *

* * •

Aleksander Barszczewski

Rozłam („raskoł") w Rosyjskim KościelePrawosławnym (...) 543Żywcem do nieba 547List trzeci do Symeona 553

Przełożył z rosyjskiego Czesław Seniuch

Starowiercy 559Los starowierców 563Staroobrzędowcy na Litwie 565

ELITYCzemu świat hołduje sławieniestatecznej 571[Przeciwieństwa] 573Modlitwa HIeba 574[Działo się to jakoś „samo przez się..." :Zmartwychwstanie Chrystusa 577

Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

List do Obuchowicza 580Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

0 pseudopasterzach 583Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

Pieśń 585Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

Przestań wreszcie, miły,mnie w domu nachodzić 588

Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

A w dolinie mak 587Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

Pani cudnej urody 588Przełożył z białoruskiego Aleksander Barszczewski

Gdy Białoruś zawiodły elity... 589

575

757

„MY LITWA..."

Wojciech Piotrowicz***

Petras Travainis

Steponas Jaugelis-Telega

Wojciech Piotrowicz

Maria Konopka-Wichrowska

Przysłowia litewskie 595Przełożył ze siarolitewskiego Wojciech Piotrowicz

Zagadki 599Przełożył ze starolitewskiego Wojciech Piotrowicz

Folklor, literatura religijna i świecka 601Zaproszenie rodu litewskiego (...) 607

Przełożył ze starolitewskiego Wojciech Piotrowicz

Zaproszenie króla władcy... 608Przełożył ze starolitewskiego Wojciech Piotrowicz

Powitanie biskupa JerzegoTyszkiewicza 609

Przełożył ze starolitewskiego Wojciech Piotrowicz

Na herb Księcia Jaśnie Pana 611Przełożył ze starolitewskiego Wojciech Piotrowicz

Fortuna kołem się toczy,kto dziś górą jutro dołem 613Szkody w ogródku 617

Przełożyła z litewskiego Julia Wichert-Kajruksztisowa

Oj ty jawor, jaworze zielonieńki 619Przełożył z litewskiego Wojciech Piotrowicz

Z tamtej strony Warszawy źródełkapłynęły 620

Przełożył z litewskiego Wojciech Piotrowicz

„My Litwa"... 621

PREKURSORZY LITERATURY FAKTUMikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka Peregrynacja do Ziemi Świętej 633

Habent sua fata libelli 641Opisanie Ziemi Świętej 645Peregrynanci 649Ogród Różany 653[Nad Bosforem i w... Baranów ie][Nazajutrz po zburzeniu zboru...

Stanisław MackiewiczAnzelm PolakMelchior WańkowiczSamuel OtwinowskiOprać. Zygmunt AbrahamowiczJan CedrowskiKrzysztof RadziwiłłMikołaj JemiołowskiAdam Kamieński Dłuźyk

655657

List Krzysztofa Radziwiłła (...) 659Pamiętnik dzieje Polski zawierający 662Dyariusz więźnia moskiewskiego 665

758

Jan Władysław Poczobut Odlanicki(Testament)(Testament)(Testament)(Testament)Małgorzata SzejnertJan PasekRomuald Karaś

Merkuriusz Polski 671Pamiętnik 677Ostatni list groźnej „Zosieńki"Testament żołnierza 683Testament sfałszowany 684Fundator klasztoru 685[Czas spisywać testament?] 687Pamiętniki 689Zwierciadło czasu i spraw 695

679

ZMIERZCH RZECZPOSPOLITEJWacław Potocki Wojna chocimska 701Jan Sobieski Listy do Marysieńki 707Jan Sobieski Listy do Marysieńki 713Tadeusz Żeleński-Boy [Sobieski - pisarz] 721Feliks Koneczny Ocalenie chrześcijaństwa 725Michał Bobrzyński Usiłowanie wydźwignięcia się z upadku 737

759

ANTOLOGIA WILEŃSKA tom IV ZMIERZCH - Willkommen ... · Spis treści PIEŚNI LUDU LITEWSKIEGO...

Documents

Transcript of ANTOLOGIA WILEŃSKA tom IV ZMIERZCH - Willkommen ... · Spis treści PIEŚNI LUDU LITEWSKIEGO...