Anthony de Mello - Wezwanie do miłości

7/31/2019 Anthony de Mello - Wezwanie do mioci

1/35

Anthony de Mello

Wezwanie do mioci

scanned and edited by: pherens

PrzekadEwa Nartowskaks. Stanisaw Obirek S J

Zysk i S-ka WydawnictwoPozna

Tytu oryginau: Call to Love. Meditations

Copyright by Gujarat Sahitya Prakash Anand, India 1991

Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo WAM, Ksia Jezuici

Projekt graficzny okadki Mirosaw AdamczykRedaktor Barbara Borowska

ISBN 83-7298-014-4

Zysk i S-ka Wydawnictwo s.c.ul. Wielka 10, 61-774 Poznatel. (0-61) 853 27 51, 853 27 67, fax 852 63 26Dzia handlowy, ul. Zgoda 54, 60-122 Poznatel. (0-61) 864 14 03, 864 14 04e-mail: [email protected] strona: www.zysk.com.pl

amanie komputerowe i nawietlanie perfekt s.c. 60-327 Pozna, ul. Grodziska 11Druk i oprawa: Zakady Graficzne im. KEN S.A. Bydgoszcz, ul. Jagielloska l, tel. (0-52) 322-18-21

SPIS TRECI

PrzedmowaPamitaj o duszyO szczciuTwoje oprogramowanieNasze aosne posiadociUcho igielneBez zabezpieczeZauki miastaSd nad wiatemNawrcenieycie wiecznePikno wityniJamunaMdro naturyLudzie gwatowniBd wolny od opinii innych ludziJeden nauczycielBy dzieckiem


2/35

Istota miociRka przy puguMiuj nieprzyjaciWsplnota z grzesznikamiCo to jest mio?Potrzeba samotnociZobaczy siebie i innychZnaki mioci

Ziarenko bluGdzie szuka szczcia?Przypatrz si ptakomJak uczy si traci?Gdzie wieci wiato prawdy?Droga do witoci

PRZEDMOWA

Medytacje zawarte w tym tomiku nie stanowi nowej doktryny. S to zapiski mistyka, ktry mia odwagzobaczy rzeczywisto i dlatego peen by wspczucia i mioci dla wszelkich istot i rzeczy; mistyka, ktryrozkoszowa si wszystkim i niczym. S to w pewnym sensie medytacje autobiograficzne. Przedstawiaj one bolesndrog, ktr Tony by prowadzony w ostatnich latach swego ycia. Dy do wyzucia si z wszelkich systemwprzekona, wierze, ideologii, formu i przywiza, by dotrze do ycia, do mioci, do wolnoci, do samotnoci.Tematem tych medytacji jest przede wszystkim mio i to, co j utrudnia: przywizania, pragnienia, dze, chciwo,systemy wierze lub przekona jednym sowem uwarunkowania oraz sposb, w jaki mona si od nich wyzwolipo to, aby widzie, aby kocha.

Tony zaczyna kad medytacj od fragmentu Pisma witego. Kto mgby mie zastrzeenie, e te teksty zPisma witego to dla Tony'ego zaledwie wieszaki, na ktrych wiesza wasne myli. To prawda, Tony nie

przeprowadza egzegezy tekstu; jego refleksje s bardzo osobistymi medytacjami mistyka, dla ktrego ostatecznymcelem jest wolno osoby od wszystkiego, stan, gdy czowiek zachwyca si (rozkoszuje si) wszystkim i niczym, gdykocha bezwarunkowo. On wydobywa z tych tekstw gbsze osobiste intuicyjne rozumienie, ktre wykracza pozawszelk egzegez.

S to medytacje pene mocy, ktre pomagaj w rozbijaniu naszego wizienia zbudowanego z uwarunkowa,w wyzwalaniu nas z naszych formu, nie pozwalajcych widzie rzeczywistoci. Ich lektura prowadzi nas dozrozumienia, e aby dotrze do Prawdy, nie potrzebujemy doktrynalnych sformuowa, lecz serca, ktre pozbdzie siwszelkiego zaprogramowania i egoizmu serca, ktre nie ma niczego, co by naleao zabezpieczy; sercapozbawionego ambicji, a wic odwanego i wolnego. Medytacje te podwaaj niektre z powszechnie przyjtych teoriitakich, jak: moesz kocha jedynie wtedy, gdy czujesz si bardzo kochany przez kogo innego itd. Obfituj one wenigmatyczne stwierdzenia: moesz kocha tylko wtedy, gdy jeste sam, mio jest, mio nie ma podmiotu. Tony

pomaga nam zagldn w gb tajemnicy, jak jest mio.Nie spodziewam si, e wszyscy zgodz si z Tonym. Wielu moe nie bdzie chciao zobaczy tego, na co on

wskazuje. Tony wiedzia dobrze, e wikszo woli swoje mury wizienne od wolnoci panujcej na zewntrz;niektrzy chcieliby zaledwie poprawi swoje warunki ycia. Mia on jednak nadziej, e znajdzie si troch takich,ktrzy zdobd si na odwag zburzenia murw wizienia i bd chcieli zobaczy rzeczywisto i ulec przemianiedziki temu, co zobacz. Niektrzy bd go obwiniali o to, e na wszystko patrzy ze swojego, tak bardzo osobistegopunktu widzenia, zaniedbujc spoeczne wymiary rzeczywistoci. Tony nie pozostawa lepy na te wymiary: chciaraczej przedstawi zasadnicz postaw potrzebn wszystkim: reformatorom spoecznym, rewolucjonistom,chrzecijanom, hinduistom, ateistom komukolwiek. Chodzio mu o postaw podobn do niszkama karma z tradycjihinduskiej lub, jak to okreli, mistycyzm dziaania nie przynoszcego zyskw, ktry jest konieczny kademu, kto chcewnie wkad w budow spoeczestwa sprawiedliwszego i bardziej ludzkiego.

Niewtpliwie znajdziemy w tej ksice pewne powtrzenia. Trudno jednak ich unikn, jeli nie chce sistraci cennych intuicji autora i jego wgldu w rzeczywisto. Dlatego tekst zosta zachowany w takiej formie, w jakiejpozostawi go Tony, z wyjtkiem kilku bardzo drobnych poprawek. Publikujemy te medytacje nawet za cenwzbudzenia wielu kontrowersji, ze wzgldu na ich nadzwyczajn warto, a nie dlatego, e spodziewamy sientuzjastycznych naladowcw. Aczkolwiek moe niektrzy zdobd si na odwag, aby potraktowa je powanie, i


3/35

moe zobacz.

Ahmedabad, 4 stycznia 1991 Joseph Mattam SJ

PAMITAJ O DUSZY

C bowiem za korzy odniesie czowiek, chobycay wiat zyska, a na swej duszy szkod ponis?

(Mt 16, 26)

Przypomnij sobie uczucie, jakiego dowiadczasz, gdy kto ci chwali, kiedy jeste uznany, zaakceptowany,oklaskiwany. A teraz zestaw je dla kontrastu z uczuciem, jakiego doznajesz na widok zachodu lub wschodu soca, lubw ogle przyrody, albo kiedy czytasz ksik czy ogldasz film, ktry ci si naprawd podoba. Staraj si odwiey wsobie to ostatnie uczucie i porwnaj je z pierwszym, ktre przeywae, gdy ci chwalono. Zrozum, e ten pierwszyrodzaj uczucia pochodzi z szukania swojej wasnej chway i stawiania siebie na pierwszym miejscu. Jest to uczucie ztego wiata. Drugie uczucie natomiast pochodzi ze spenienia aspiracji i nadziei, jest to uczucie duszy.

A oto inny kontrast. Przypomnij sobie uczucie, ktrego doznajesz, gdy odnosisz sukces, gdy udaje ci si czego

dokona, kiedy jeste na grze, gdy wygrasz gr lub zakad, albo wychodzisz zwycisko z dyskusji. I porwnaj je ztwoim uczuciem, gdy cieszy ci praca, ktr wykonujesz, gdy jeste ni pochonity, albo gdy sprawia ci przyjemnoto, co w tej chwili robisz. I znw zauwa jakociow rnic midzy uczuciem wiatowym a uczuciem duszy.I jeszcze jeden kontrast. Przypomnij sobie, jak si czue, gdy miae wadz, gdy bye szefem, a ludzie patrzyli naciebie z dou i suchali twoich rozkazw, albo kiedy bye osob popularn. Zestaw teraz to wiatowe uczucie zuczuciem zayoci i koleestwa wtedy, gdy prawdziwie radowae si z towarzystwa przyjaciela lub grupy kolegw,z ktrymi wesoo spdzie czas wrd miechw.

Gdy ju to zrobie, sprbuj zrozumie prawdziw natur uczu wiatowych, mianowicie uczu zwizanych zszukaniem wasnej chway, uczu zwizanych z wybijaniem si na czoo. Te uczucia nie s naturalne. Wymylio jetwoje spoeczestwo i twoja kultura po to, by uczyni ci bardziej produktywnym i by mona byo sprawowa nadtob kontrol. Te uczucia nie oywiaj ci i nie przynosz szczcia, ktre przeywasz, kontemplujc natur lub

radujc si towarzystwem przyjaci albo cieszc si swoj prac. Ich celem jest wzbudzi dreszcz emocji, pod-niecenie... i pustk.Postaraj si poobserwowa samego siebie w cigu dnia albo podczas jednego tygodnia i pomyl, ile czynnoci,

ktre wykonae, ile dziaa, w ktre bye zaangaowany, pozostao nie splamionych pragnieniem tych dreszczy, tegopodniecenia, ktre rodz jedynie pustk, ch zwrcenia na siebie uwagi, uznania, sawy, popularnoci, sukcesu czywadzy.

Przyjrzyj si otaczajcym ci ludziom. Czy jest wrd nich cho jedna jedyna osoba, ktra nie byabyuzaleniona od tych wiatowych uczu? Jedna jedyna osoba, ktra nie byaby przez nie kontrolowana, nie pragnaich, nie spdzaa kadej minuty swego ycia na wiadomym czy niewiadomym ich poszukiwaniu? Gdy to zobaczysz,zrozumiesz, jak ludzie staraj si zyska wiat, a zyskujc go, trac dusze. Przeywaj puste ycie, pozbawione ducha.

Proponuj ci rozway nastpujc przypowie, ktra jest obrazem ycia. Autobus peen turystw

przemierza przepikn okolic; wokoo peno jest jezior, gr, rzek i k. Ale zasony w oknach s opuszczone i turycinie maj najmniejszego pojcia o tym, jaki widok rozpociera si na zewntrz autobusu. Spdzaj podr nasprzeczkach, kto powinien zaj najbardziej honorowe miejsce w autobusie, kogo powinno si oklaskiwa, kto jestnajbardziej godny zainteresowania. I tak to trwa a do koca podry.

O SZCZCIU

Jeli kto przychodzi do Mnie, a nie ma w nienawici swego ojca i matki, ony i dzieci,braci i sistr, nadto i siebie samego, nie moe by moim uczniem.

(k 14, 26)

Przyjrzyj si wiatu i zobacz, e nie ma szczcia wok ciebie i w tobie samym. Czy wiesz, co jest tegoprzyczyn? Pewnie powiesz, e jest ni samotno lub ucisk, wojna, nienawi albo ateizm. I nie bdziesz mia racji.Jest tylko jedna przyczyna braku szczcia: faszywe przekonania, ktre gnied si w twojej gowie; tak bardzorozpowszechnione, tak powszechnie uznawane, e nigdy nie przychodzi ci do gowy, by je poda w wtpliwo.Przekonania te powoduj, e patrzysz na wiat i na siebie w sposb znieksztacony. Twoje zaprogramowanie jest tak


4/35

silne i presja spoeczestwa jest tak wielka, e dosownie tkwisz w potrzasku i postrzegasz wiat w taki wanieznieksztacony sposb. I nie ma wyjcia, bo nawet nie podejrzewasz, e twj obraz rzeczywistoci jest wypaczony,twoje mylenie jest bdne, a twoje przekonania s faszywe.

Rozejrzyj si wokoo i popatrz, czy potrafisz znale cho jedn osob, ktra jest naprawd szczliwa toznaczy wolna od lku, rnego rodzaju obaw, niepokojw, napi i zmartwie. Miaby szczcie, gdyby znalazjedn tak osob na sto tysicy. To powinno doprowadzi ci do wniosku, e to zaprogramowanie i te przekonania,ktre dzielisz z tyloma innymi ludmi, s podejrzane. Lecz ty take zostae zaprogramowany w taki sposb, byniczego nie podwaa, by nie mie wtpliwoci; by po prostu zaufa zaoeniom, ktre narzuca ci twoja tradycja,

kultura, spoeczestwo i religia. I tak zostae wywiczony, e jeeli nie jeste szczliwy, to obwiniasz siebie, a nie toswoje zaprogramowanie, nie idee i przekonania wyniesione ze rodowiska swej kultury. Sytuacj pogarsza jeszczefakt, e wikszo ludzi zostaa poddana takiemu praniu mzgu, e nawet nie zdaj sobie z tego sprawy, jak bardzo snieszczliwi podobnie jak czowiek, ktry ni, nie majc najmniejszego pojcia o tym, e ni.

Jakie faszywe przekonania przeszkadzaj ci w osigniciu szczcia? Oto kilka przykadw. Nie mona byszczliwym bez tego, do czego jest si przywizanym i co si ceni. Nieprawda. W yciu nie ma takiej chwili, abymynie mieli wszystkiego, co potrzebne, aby czu si szczliwymi. Pomyl o tym przez minut... Jeli jeste nieszczliwy,to dlatego, e cay czas mylisz raczej o tym, czego nie masz, zamiast koncentrowa si na tym, co masz w danej chwili.

Inny przykad: Szczcie to przyszo. Fasz. Dokadnie tu i teraz jeste szczliwy, ale o tym nie wiesz,poniewa twoje faszywe zapatrywania, twj znieksztacony obraz rzeczy zamkny ci w puapce lkw, niepokojw,przywiza, konfliktw, poczucia winy; wreszcie w caej gamie rl, ktre odgrywasz, poniewa tak zostae

zaprogramowany. Gdyby potrafi spojrze dalej, ni siga to wszystko, zrozumiaby, e jeste szczliwy, tylko o tymnie wiesz.

Jeszcze jedna opinia: Szczcie pojawi si, gdy uda ci si zmieni sytuacj, w ktrej tkwisz, oraz ludzi, ktrzyci otaczaj. Nieprawda. W gupi sposb trwonisz tyle energii, by na nowo urzdzi wiat. Jeli twoim powoaniem jestzmienia wiat, to id miao do przodu i zmieniaj go, ale nie pielgnuj zudzenia, e to ci uszczliwi. To nie wiat iludzie wok ciebie czyni ci szczliwym lub nieszczliwym, ale twoje mylenie. Rwnie dobrze moesz szukaorlego gniazda na dnie oceanu, jak szczcia w wiecie, ktry ci otacza. Wic jeli rzeczywicie szukasz szczcia,przesta traci energi na usiowanie pozbycia si ysiny czy uzyskanie atrakcyjnej sylwetki, na zmian miejscazamieszkania, pracy, wsplnoty, stylu ycia, czy nawet swojej osobowoci. Czy wiesz o tym, e mgby dokona tychwszystkich zmian, wietnie si prezentowa, mie czarujc osobowo, mieszka w najpikniejszej okolicy..., a mimoto nadal by nieszczliwy? W gbi swego serca wiesz, e to prawda, ale mimo to nadal marnujesz swoje siy i energi

na usiowanie osignicia tego, o czym dobrze wiesz, e ci nie uszczliwi.Jeszcze inne faszywe przekonanie: Gdy speni si wszystkie twoje pragnienia, bdziesz szczliwy.

Nieprawda. To wanie te pragnienia i przywizania powoduj twoje napicie, frustracj, brak poczuciabezpieczestwa; stajesz si nerwowy i peen lkw. Sporzd list wszystkich swoich przywiza i pragnie i dokadego z nich skieruj nastpujce sowa: W gbi serca wiem, e nawet gdy ju ci zdobd, nie osign szczcia. Idugo rozwaaj prawd zawart w tych sowach. Spenienie pragnienia moe, co najwyej, sprawi ci przyjemno ipodnieci ci na mgnienie oka. Nie myl tego ze szczciem.

Czyme wic jest szczcie? Niewielu ludzi je zna i nikt nie potrafi ci powiedzie, czym ono jest, bo szczcianie mona opisa. Czy moesz opisa sowami, czym jest wiato, czowiekowi, ktry cae ycie spdzi w ciemnoci?Czy potrafisz ukaza to, co si dzieje na jawie, komu, kto ni? Zrozum swoj ciemno, a ona zniknie; wtedy bdzieszwiedzia, czym jest wiato. Zrozum, e twj koszmarny sen jest koszmarnym snem, ktry skoczy si, gdy si przebu-

dzisz do rzeczywistoci. Zrozum swoje faszywe pogldy, a opuszcz ci; wtedy poznasz smak szczcia.Jeli ludzie tak bardzo pragn szczcia, to dlaczego nie staraj si zrozumie, e ich przekonania, wierzenia s

faszywe? Po pierwsze dlatego, e nigdy im nawet nie przychodzi do gowy to, i s one faszywe; co wicej, nietraktuj ich jak przekonania czy wierzenia, lecz uznaj za fakty i rzeczywisto. Tak dalece zostali zaprogramowani. Podrugie, poniewa przeraa ich moliwo utraty jedynego wiata, jaki znaj: wiata pragnie, przywiza, lkw,presji spoeczestwa, napi, ambicji, zmartwie, poczucia winy... przeplatanych krtkimi chwilami przyjemnoci, ulgii podniecenia, ktre one ze sob przynosz. Wyobra sobie kogo, kto boi si wyzwoli z koszmaru, poniewa mimowszystko jest to jedyny znany mu wiat. Oto obraz ciebie i innych ludzi.

Jeli pragniesz osign trwae szczcie, musisz by gotw nienawidzi swego ojca, matki, a nawet wasnegoycia i utraci wszystko, co posiadasz. W jaki sposb? Nie wyrzekajc si ani nie rezygnujc, bo gdy wyrzekasz siczego na si, wiesz si z tym na zawsze. Ale raczej patrzc na to jak na koszmar, bo tym w rzeczywistoci jest.

Wwczas, obojtnie czy jeszcze bdziesz to mia czy nie, nie bdzie ci to trzymao w swoim ucisku, nie bdzie mogoci zrani. Wreszcie wyzwolisz si ze swojego snu, ze swojej ciemnoci, lku i swego braku szczcia.Dlatego powi troch czasu na to, by zobaczy kad z tych osb lub rzeczy, ktrych si tak kurczowo czepiasz, abyj zobaczy tak, jaka ona naprawd jest koszmarem, ktry z jednej strony porusza ci i sprawia przyjemno, ale zdrugiej strony przynosi zmartwienie, brak pewnoci, napicie, niepokj, lk i powoduje, e jeste nieszczliwy.


5/35

Ojciec i matka koszmar. ona i dzieci, bracia i siostry koszmar. Wszystko, co posiadasz koszmar.Twoje obecne ycie takie, jakie ono jest koszmar. Kada jedna rzecz, do ktrej jeste bardzo silnie przywizany i codo ktrej przekonae siebie, e bez niej nie moesz by szczliwy koszmar. Wtedy znienawidzisz ojca i matk,on i dzieci, braci i siostry, a nawet swoje ycie. Wwczas z atwoci zostawisz wszystko, co posiadasz, to znaczyprzestaniesz si tego trzyma kurczowo, a zatem twoja wasno nie bdzie miaa moliwoci zranienia ci. Wtedy wkocu dowiadczysz tego tajemniczego stanu, ktrego nie mona opisa ani wypowiedzie stanu nie koczcego siszczcia i pokoju. I zrozumiesz, jak prawdziwe s sowa, e kto przestaje by tak bardzo przywizany do swych bracii sistr, ojca i matki, do swych dzieci, ziemi lub domw... zostaje stokrotnie wynagrodzony i zyskuje ycie wieczne.

TWOJE OPROGRAMOWANIE

Temu, kto chce prawowa si z tob i wzi twoj szat, odstp i paszcz!Zmusza ci kto, eby i z nim tysic krokw, id dwa tysice!

(Mt 5, 40-41)

Jeli przyjrzysz si, z czego si skadasz i w jaki sposb funkcjonujesz, odkryjesz, e wewntrz twojej gowyznajduje si cay program, cay system wymaga, jaki powinien by wiat, jaki powiniene by ty sam i czegopowiniene pragn.

Kto jest odpowiedzialny za ten program? Nie ty. Tak naprawd to nie zadecydowae nawet o takpodstawowych sprawach, jak twoje pragnienia, chci i tak zwane potrzeby; twoje wartoci, gusta i postawy. Twjkomputer zosta zaadowany instrukcjami, jak ma dziaa, przez twoich rodzicw, spoeczestwo, twoj kultur,religi i cae twoje dotychczasowe dowiadczenie. Niezalenie od tego, ile masz lat, niezalenie od tego, dokdzmierzasz, twj komputer poda razem z tob i dziaa w kadej wiadomie przeywanej przez ciebie chwili dnia, wsposb wadczy dajc, by jego wymagania byy spenione przez ycie, przez ludzi i przez ciebie samego. Gdy jegodania zostan zaspokojone, komputer pozwala ci, by czu si spokojny i szczliwy. Jeli nie, to nawet wwczas,gdy dziao si to niezalenie od ciebie, komputer wyzwoli w tobie negatywne uczucia, przynoszce ci cierpienie.

Na przykad, jeli inni ludzie nie yj zgodnie z oczekiwaniami twojego komputera, drczy ci on, wywoujcfrustracj, gniew lub zgorzknienie. Albo, gdy sprawy wymykaj ci si spod kontroli lub przyszo staje si niepewna,nalega, by dowiadcza niepokoju, napicia, by si zamartwia. Wtedy zuywasz wiele energii, by poradzi sobie z

tymi negatywnymi uczuciami. Z reguy robisz to w ten sposb, e spalasz jeszcze wicej energii, prbujc zmieniotaczajcy ci wiat tak, by zaspokoi dania swojego komputera. Jeli ci si uda, uzyskasz nieco chwilowego pokoju.Jest on bardzo nietrway, bo wystarczy jakikolwiek drobiazg (spniony pocig, zepsuty magnetofon, list, ktry nieprzychodzi czy cokolwiek innego) niezgodny z programem komputera, by ten na nowo wznieci twj niepokj.

W ten sposb prowadzisz aosn egzystencj, yjc stale na asce wydarze i ludzi, rozpaczliwie starajc sipodporzdkowa to, co ci spotyka, wymaganiom twojego komputera, aby mg zazna jedynej znanej ci postacipokoju: chwilowego wytchnienia od negatywnych uczu, od widzimisi twego komputera i twojegozaprogramowania.

Czy istnieje jakie wyjcie? Tak. Oczywicie nie jeste w stanie zmieni swojego zaprogramowania z dnia nadzie. By moe nawet nigdy ci si to nie uda. Zreszt to nie jest potrzebne. Sprbuj czego innego. Wyobra sobie, eznajdujesz si w nieprzyjemnej sytuacji albo spotykasz osob, ktrej starasz si unika. Zaobserwuj teraz, jak twj

komputer wcza si instynktownie i zaczyna naciska, by unikn tej sytuacji lub prbowa j zmieni. Jeli ty niepoddasz si i odmwisz zmiany, zauwa, jak twj komputer bdzie nalega, aby dowiadczy rozdranienia, nie-pokoju, poczucia winy czy jakiegokolwiek innego negatywnego uczucia. Obserwuj to, przygldaj si tej nieprzyjemnejsytuacji czy osobie wytrwale, a uwiadomisz sobie, e to nie one wywouj te negatywne emocje. One po prostu idswoj drog, s sob, robi swoje prawidowo czy nieprawidowo, dobrze lub te le. Natomiast to twj komputerdomaga si, by twj program odpowiedzia negatywnie. Zobaczysz to lepiej, jeli uwiadomisz sobie, e kto, kto mainne oprogramowanie, w obliczu tej samej sytuacji czy wydarzenia, w obecnoci tej samej osoby zachowa cakowityspokj, a nawet zadowolenie. Nie ustawaj, dopki nie zrozumiesz tej prawdy: jedynym powodem, dla ktrego niezachowujesz spokoju i radoci, jest twj komputer, ktry uparcie dopomina si, aby rzeczywisto zostaaprzemodelowana zgodnie z jego programem. Popatrz na to wszystko z zewntrz i dostrze t cudown zmian, jakasi w tobie dokona.

Gdy to ju zrozumiesz i w konsekwencji zatrzymasz wywoywanie negatywnych uczu przez twj komputer,moesz podj takie dziaanie, ktre bdziesz uwaa za stosowne. Moesz unika danej sytuacji lub osoby; lub moeszsi stara je zmieni; moesz dopomina si, by szanowano twoje prawa, albo prawa innych osb; moesz si nawetuciec do zastosowania siy. Lecz dopiero wtedy, gdy udao ci si uwolni od uczuciowego wzburzenia, poniewadopiero wtedy twoje dziaanie bdzie owocem pokoju i mioci, a nie neurotycznego pragnienia zaspokojenia swojego


6/35


7/35

szczcia, trzymajc si ciaru, ktry ci przygniata. Ju sama myl o tym wydaje si absurdem. Tragedia polega natym, e wszyscy jestemy przekonani, i jest to jedyny sposb osignicia szczcia tymczasem prowadzi on dolku, rozczarowania i smutku. Niezmiernie rzadko dane byo czowiekowi usysze nastpujc prawd: odprogramujsi, uwolnij si od swoich przywiza.

Kiedy ludzie zetknli si z t oczywistoci, przerazia ich perspektywa cierpie zwizanych z uwalnianiemsi od przywiza. Tymczasem proces ten wcale nie jest bolesny. Wprost przeciwnie, pozbywanie si przywiza jestzadaniem wrcz zachwycajcym, o ile narzdziem, ktrego w tym procesie uywasz, nie jest sia woli ani rezygnacja,lecz widzenie. Jedyne, czego ci potrzeba, to otworzy oczy i zobaczy, e przedmioty, do ktrych jeste przywizany,

nie s ci niezbdne, e bye zaprogramowany, poddany praniu mzgu prowadzcemu do mylenia, e nie moeszby szczliwy, albo e nie moesz y bez tej konkretnej osoby czy rzeczy. Przypomnij sobie, jak pkao ci serce, jakbye pewny, e ju nigdy nie bdziesz mg by szczliwy po utracie kogo lub czego, co stanowio tak wielkwarto dla ciebie. A potem co si stao? Czas mija i pozbierae si cakiem dobrze, czy nie tak byo? Ta refleksjapowinna pomc ci w zobaczeniu faszywoci twoich przekona i w zdemaskowaniu sztuczek twojego zaprogramowa-nego umysu, ktrych bye ofiar.

Przywizanie nie stanowi rzeczywistoci. Jest ono przekonaniem, fantazmatem w twojej gowie nabytympoprzez zaprogramowanie. Gdyby te fantazmaty nie istniay w twojej gowie, nie byby do niczego przywizany.Kochaby przedmioty i osoby, cieszyby si nimi gboko, nie bdc jednoczenie do nich przywizany. A poza tymczy istnieje inna droga do prawdziwej radoci? Przyjrzyj si teraz wszystkim swoim przywizaniem. Do kadej osoby ido kadego przedmiotu, ktry przychodzi ci do gowy, powiedz: W gruncie rzeczy nie jestem wcale do ciebie przywi-

zany. Zwyczajnie udziem si wierzc, e bez ciebie nie bd mg by szczliwy. Rb to uczciwie i dostrze zmianyzachodzce w tobie: Nie jestem wcale do ciebie przywizany. Zwyczajnie oszukiwaem siebie samego wierzc, e bezciebie nie osign szczcia.

UCHO IGIELNE

atwiej jest wielbdowi przej przez ucho igielne,ni bogatemu wej do krlestwa Boego.

(Mk 10, 25)

Co mona zrobi, by osign szczcie? Nie ma nic takiego, co ty albo ktokolwiek inny mgby zrobi.Dlaczego? Dla tej prostej racji, e ty ju teraz jeste szczliwy. Jak wic moesz osign co, co ju w tej chwiliposiadasz? Jeli tak jest, to dlaczego nie dowiadczasz tego szczcia, ktre ju teraz jest twoim udziaem? Poniewatwj umys nieustannie jest dla ciebie rdem nieszczcia. Wyrzu to nieszczcie z twego umysu, a uczucieszczcia, ktre zawsze byo w tobie, dojdzie do gosu. Jak moe czowiek pozby si nieszczcia? Znale jegoprzyczyn i niewzruszenie si w ni wpatrywa. Samo zniknie w sposb automatyczny.

Jeli bdziesz patrzy uwanie, zrozumiesz, e istnieje tylko jedna jedyna przyczyna nieszczcia. Nosi onaimi: przywizanie. Co to jest przywizanie? Emocjonalny stan kurczowego przywizania wynikajcy z przekonania,e bez pewnych rzeczy czy osb nie moesz by szczliwy. Ten emocjonalny stan przywizania skada si z dwchelementw: jednego pozytywnego i drugiego negatywnego. Pozytywnym elementem jest bysk przyjemnoci ipodniecenia, wzruszenie, jakiego dowiadczasz w chwili osignicia tego, czego pragniesz. Negatywnym elementem

jest poczucie zagroenia i napicia, ktre towarzyszy kademu przywizaniu. Pomyl o winiu w oboziekoncentracyjnym, ktry zdoby troch poywienia; jedn rk podnosi do ust, a drug zasania poywienie przedssiadem, ktry mgby mu je porwa w chwili nieuwagi. Oto masz przed sob doskonay obraz osoby zniewolonejprzywizaniami. Tak wic przywizanie, ze swej natury, czyni ci podatnym na emocjonalne zamieszanie i grozirozbiciem twego wewntrznego spokoju. Jak moesz si spodziewa, by osoba zniewolona przywizaniami bya wstanie wej do tego oceanu szczliwoci, ktry nazywamy krlestwem Boym? Rwnie dobrze moesz oczekiwa, bywielbd przeszed przez ucho igielne!

Tragedia kadego przywizania polega na tym, i jeli jego przedmiot nie zostanie osignity, to staje siprzyczyn nieszczcia. Jeli jednak go osigniesz, nie stajesz si szczliwy zwykle jest rdem krtkichprzyjemnoci, po ktrych nastpuje znudzenie; towarzyszy mu zawsze, co jest oczywiste, lk, i mona go utraci.Pewnie zapytasz: Czy nie mgbym zatrzyma cho jednego przywizania? Ale oczywicie. Moesz zatrzyma ich

tyle, ile tylko chcesz. Ale cen zatrzymania kadego z nich bdzie utrata szczcia. Pomyl tylko: natura przywizajest taka, e nawet jeli w cigu dnia uda ci si zaspokoi wiele z nich, to jedno, ktrego nie zaspokoisz, bdzie cidrczy i uczyni ci nieszczliwym. Zwycistwo w walce z przywizaniami jest niemoliwe. Jak woda nie moeistnie bez wilgoci, tak przywizanie bez jednoczesnego poczucia nieszczcia. Jeszcze nie narodzi si taki czowiek,ktry znalazby recept, jak mona zatrzyma podane przedmioty bez walki, obaw, lkw, wczeniej czy pniej nie


8/35

ponoszc klski.Istnieje tylko jeden sposb wygrania walki z przywizaniami odrzucenie ich. Przeciwnie do tego, co si

powszechnie uwaa, odrzucenie przywiza jest rzecz atw. Jedyne, co trzeba zrobi, to widzie, ale naprawdwidzie nastpujce prawdy. Pierwsza prawda: Trzymasz si faszywego przekonania, e bez niektrych osb i rzeczynie moesz by szczliwy. Przyjrzyj si z pewnego dystansu swoim przywizaniem i zobacz faszywo takiegoprzekonania. Moesz si spotka z oporem wasnego serca, ale w momencie, w ktrym to dostrzeesz, dokona sinatychmiastowa uczuciowa zmiana. W tej samej chwili przywizanie straci swoj si. Druga prawda: Jeli cieszc sirnymi sprawami, odrzucisz jednoczenie przywizanie do nich, inaczej mwic, gdy odrzucisz faszywe

przekonanie, e bez nich nie moesz by szczliwy, to zaoszczdzisz sobie wszystkich tych walk i emocjonalnegonapicia, ktre powstaje zawsze, gdy zapragniesz je ochroni i zachowa tylko dla siebie. Jeli chcesz zatrzymawszystkie rzeczy, do ktrych jeste przywizany, nie rezygnujc choby z jednej z nich, i cieszy si nimi corazbardziej, trzeba by rado, ktrej one s rdem, bya oparta nie na przywizywaniu si do nich i kurczowymtrzymaniu si ich. Tylko wtedy zachowasz wewntrzny spokj i w sposb nie zagroony bdziesz si mg nimicieszy. Trzecia i ostatnia prawda: Jeli nauczysz si ceni zapach tysica kwiatw, nie przywiesz si kurczowo dojednego i nie bdziesz cierpia, jeli go nie dostaniesz. Jeli masz tysic ulubionych przysmakw, utrata jednego niezostanie nawet zauwaona i nie naruszy twego szczcia. To wanie twoje przywizania uniemoliwiaj ci szerszy,bardziej zrnicowany rozwj rozumienia i smakowania rzeczy i ludzi.

W wietle tych prawd nie moe przey adne przywizanie. Jednak to wiato musi wieci nieprzerwanie,jeli chcesz osign podany skutek. Przywizania rozwijaj si tylko w ciemnoci iluzji. Bogaty czowiek nie moe

wej do krlestwa radoci nie dlatego, e jest zy, ale dlatego, i zdecydowa si pozosta lepy.

BEZ ZABEZPIECZE

Lisy maj nory i ptaki powietrzne gniazda, lecz Syn czowieczynie ma miejsca, gdzie by gow mg oprze.

(Mt 8, 20)

Zwr uwag na bd, jakiego dopuszcza si wikszo ludzi we wzajemnych kontaktach. Staraj sizbudowa stae i solidne miejsce w wiecznie ywym strumieniu ycia.

Pomyl o kim, kogo mioci podasz. Czy nie pragniesz by dla niego kim wanym, wyjtkowym i wieleznaczy w jego yciu? Czy nie chciaby, by ta osoba troszczya si o ciebie i interesowaa si tob w sposbszczeglny? Jeli tak jest, to otwrz oczy i zobacz, jak szaleczo oczekujesz, by inni zarezerwowali sobie ciebie nawasny uytek, by ograniczyli twoj wolno dla wasnej korzyci, by kontrolowali twoje zachowanie, twj wzrost itwj rozwj zgodnie z osobistym interesem. Przypomina to sytuacj, w ktrej kto powiedziaby do ciebie: Jeli chceszby dla mnie kim wyjtkowym, musisz si zgodzi na moje warunki. Z chwil gdy przestaniesz y zgodnie z moimioczekiwaniami, przestaniesz by dla mnie kim szczeglnym. Ty przecie chcesz odegra w czyim yciu wyjtkowrol, czy nie tak? A wic musisz paci cen swojej wolnoci. Musisz taczy tak, jak inni ci zagraj; podobnie jak samspodziewasz si., e inni bd taczy na twoj melodi, jeli maj by dla ciebie kim szczeglnym.

Zatrzymaj si na chwil i zapytaj samego siebie, czy warto paci tak wysok cen za tak niewiele. Wyobrasobie, e do osoby, na ktrej uczuciach ci zaley, zwracasz si nastpujco: Pozwl mi by sob, zachowa swoje myli,

zaspokaja kaprysy, zachowywa si w sposb, ktry odpowiada moim gustom. W chwili gdy to powiesz, zrozumiesz,e domagasz si rzeczy niemoliwej. Oczekiwa od kogo, by by dla ciebie kim wyjtkowym, w gruncie rzeczyoznacza bez przerwy stara si o to, by temu komu zrobi przyjemno. A w konsekwencji straci wasn wolno.Powi na to wystarczajco duo czasu.

By moe teraz jeste w stanie powiedzie: Wol raczej swoj wolno ni twoj mio. Jeli masz do wyborutowarzystwo w wizieniu i samotny spacer na wolnoci, co wybierzesz? Teraz powiedz tej osobie: Pozwalam ci bysob, mie wasne myli, zaspokaja wasne kaprysy, i za wasnymi skonnociami, zachowywa si w sposbodpowiadajcy twoim gustom. W chwili gdy to powiesz, zauwaysz dwie rzeczy. Albo twoje serce oprze si tymsowom i zdemaskujesz si jako czowiek kurczowo trzymajcy si swoich przywiza i wyzyskiwacz, ktrym wgruncie rzeczy jeste; nadszed wic czas, by podda prbie twoje faszywe przekonanie, e bez tego kogo nie moeszy i nie moesz by szczliwy. Albo twoje serce szczerze wypowie te sowa i w tym samym momencie wszelka

kontrola, manipulacja, bycie wyzyskiwanym, uczucie zalenoci i zazdroci przestanie istnie. Pozwalam by ci sob:myle samodzielnie, zaspokaja wasne kaprysy, i za wasnymi skonnociami, zachowywa si w sposbodpowiadajcy twoim gustom.

Zauwaysz jeszcze co innego: ten kto automatycznie przestanie by kim wyjtkowym i wanym dla ciebie.Bdzie tak samo wany jak wschd soca albo symfonia, ktra jest pikna sama w sobie, podobnie jak drzewa


9/35

wyjtkowe niezalenie od owocw, ktre przynosz, czy cienia, ktrym mog ci obdarzy. Tak wic ukochana osobanie bdzie naleaa do ciebie, ale do kadego, albo raczej do nikogo, tak jak wschd soca i drzewa. Przekonaj si otym, powtarzajc: Pozwalam ci by w peni sob... Mwic te sowa, sam stae si czowiekiem wolnym. Teraz jestezdolny do mioci. Jak dugo trzymasz si kogo kurczowo, masz mu jedynie do zaoferowania nie mio, lecz acuch,ktrym oboje, ty i osoba kochana, jestecie sptani. Mio moe istnie tylko w wolnoci. Prawdziwa mio szukadobra kochanej osoby, polegajcego na uwolnieniu kochanego od kochajcego.

ZAUKI MIASTA

Wtedy rozgniewany gospodarz nakaza sudze: Wyjd co prdzej na ulicei zauki miasta i wprowad tu ubogich, uomnych, niewidomych i chromych.

(k 14, 21)

Pomyl o kim, kogo nie lubisz o kim, kogo zwykle unikasz, bo jego/jej obecno budzi w tobie negatywneuczucia. Wyobra sobie, e jest w tej chwili obok ciebie i obserwuj, jak budz si negatywne uczucia...najprawdopodobniej znajdujesz si w pobliu kogo, kto jest ubogi, okaleczony, niewidomy albo chromy.

Teraz zrozum, e jeli zaprosisz tak osob, takiego ebraka z ulicy do twojego domu, tzn. dopucisz go dosiebie, to on/ona obdarzy ciebie takim prezentem, jakiego nie otrzymasz od adnego z twoich czarujcych i miych

przyjaci, choby nie wiem, jak byli bogaci. On czy ona objawi ci, kim naprawd jeste; objawi ci prawd o ludzkiejnaturze jest to jedno z najcenniejszych objawie, jakie moesz znale w Pimie witym. Bo na c ci si przydaznajomo caego Pisma witego, jeli nie poznasz samego siebie i bdziesz y jak robot? Objawienie, ktre przyniesieci ebrak, rozszerzy twoje serce tak dalece, i bdzie w nim miejsce dla kadego yjcego stworzenia. Czy moe byjaki cenniejszy dar?

Teraz przyjrzyj si sobie, gdy budz si w tobie negatywne uczucia, i postaw sobie nastpujce pytanie: Czyjestem panem tej sytuacji czy te raczej jestem t sytuacj zdominowany? To jest pierwsze objawienie. Razem z nimprzychodzi nastpne: Stopie panowania nad sytuacj okrela te stopie panowania nad samym sob, a ty nad sobnie panujesz. Jak mona posi ow sztuk? Wystarczy, by zda sobie spraw, e istniej na wiecie ludzie, ktrzygdyby si znaleli na twoim miejscu, nie ywiliby do tej osoby negatywnych uczu. Oni panowaliby nad sytuacj,stanliby ponad ni, a nie byliby, tak jak ty, jej podporzdkowani. Tak wic twoje negatywne uczucia maj swe rdo

nie w drugiej osobie, jak bdnie mylisz, ale w twoim byciu zaprogramowanym. To jest trzecie i najwaniejszeobjawienie. Zobacz, co si stanie, jeli naprawd to zrozumiesz.Po poznaniu tych objawie dotyczcych siebie samego, wsuchaj si w objawienie odnoszce si do natury

ludzkiej. Czy zdajesz sobie spraw, e konkretne zachowanie, jaka cecha innych ludzi, ktre budz w tobienegatywne uczucia, nie obciaj danej osoby? Negatywne uczucia bd si w tobie budziy tak dugo, jak dugobdziesz bdnie przekonany, e dana osoba jest wolna, wiadoma, a wic w peni odpowiedzialna za swojepostpowanie. Kt jednak czyni zo z pen wiadomoci? Zdolno czynienia za czy bycia zym nie wypywa zwolnoci, ale jest wynikiem choroby, gdy wynika z braku wiadomoci i wraliwoci. Ci, ktrzy s naprawd wolni,nie mog grzeszy, tak jak Bg nie moe grzeszy. Ta biedna osoba tu, przed tob, jest kaleka, niewidoma, chroma, anie uparta i zoliwa, jak niemdrze mylisz. Zrozum t prawd; wpatruj si w ni dugo i gboko; zobaczysz, jaktwoje negatywne uczucia ustpi miejsca uprzejmoci i wspczuciu. Nagle w swoim sercu odkryjesz miejsce dla

kogo, kto by wyrzucony na ulic, a kto zczy si z innymi ludmi i z tob.Teraz zdasz sobie spraw, e ten ebrak przyszed do twojego domu z jamun dla ciebie uczyni twojeserce wspczujcym i twego ducha obdarzy wolnoci. Tam, gdzie wczeniej si kontrolowae (pewne osoby budziyw tobie negatywne uczucia i schodzie im z drogi, by unikn spotkania), obecnie jeste wolny i nie musisz nikogounika, moesz i, dokd tylko zechcesz. Kiedy to zobaczysz, zdasz sobie spraw, jak postawa wspczucia wzbogacasi o uczucie wdzicznoci dla tego ebraka, ktry sta si twoim dobroczyc. I jeszcze jedno nowe i zaskakujceuczucie: teraz czujesz potrzeb szukania towarzystwa tych kalekich, niewidomych i chromych ludzi, ktrzy srdem wzrostu. Przypomina to czowieka, ktry nauczy si pywa i ktry szuka wody. Gdy jak wczeniej czasspdzany z tymi ludmi by dla ciebie czasem zniewolenia i tyranii negatywnych uczu, tak obecnie moeszodczuwa wszechogarniajce wspczucie i wolno niebios. I tylko wtedy bdziesz mg rozpozna samego siebie,kiedy pjdziesz na ulice i w zauki miasta, posuszny zaleceniu Mistrza, by przyprowadzi ubogich, kalekich,

niewidomych i chromych.

SD NAD WIATEM


10/35

Przyszedem na ten wiat, aby przeprowadzi sd, aby ci, ktrzy nie widz,przejrzeli, a ci, ktrzy widz, stali si niewidomymi.

(J 9, 39)

Zwyko si mwi, e mio jest lepa. Ale czy tak jest naprawd? W gruncie rzeczy nic na tej ziemi nie jesttak jasno widzce jak mio. Jeli za co jest lepe to nie mio, tylko przywizanie. Przywizanie polega nakurczowym trzymaniu si przedmiotw czy osb, ktre ma swe rdo w bdnym przekonaniu, e co albo kto jestkoniecznie potrzebny dla twojego szczcia. Czy jeste do czego albo kogo przywizany czy istniej ludzie albo

rzeczy, bez ktrych wydaje ci si, e nie moesz by szczliwy? U ich list wanie teraz, zanim zaczniemy ana-lizowa, jak dalece czyni ci one lepym.Wyobra sobie polityka, ktry jest przekonany, e nie bdzie szczliwy, jeli nie zdobdzie wadzy po-

litycznej. dza wadzy stpia jego wraliwo na wszystkie inne aspekty ycia. Z trudem znajduje czas dla swojejrodziny i przyjaci. Wszyscy ludzie zaczynaj by przez niego postrzegani tylko w kategoriach pomocy albozagroenia dla jego ambicji. A ci, ktrzy ani nie zagraaj, ani nie s pomocni, w ogle nie zostaj zauwaeni. Jeli pozatym, w swoim deniu do wadzy, jest on przywizany do takich rzeczy, jak seks czy pienidze, to ten biedny czowieksta si tak wybirczy w swoim postrzeganiu wiata, e mona wrcz powiedzie, i sta si niewidomy. Kady towidzi poza samym zainteresowanym. Jest to stan prowadzcy do odrzucenia Mesjasza, odrzucenia prawdy, pikna idobra, gdy taki czowiek sta si niezdolny do zauwaenia tych wartoci.

Teraz wyobra sobie, e suchasz orkiestry, w ktrej dwik bbna jest tak gony, e adnego innego dwiku

nie mona usysze. By odczu przyjemno pync ze suchania symfonii, musisz by wraliwy na wszystkieinstrumenty orkiestry. Jeli chcesz by zdolny do mioci, musisz by wraliwy na niepowtarzalno i pikno kadegoprzedmiotu i kadej pojedynczej osoby, ktre ci otaczaj. Trudno powiedzie, e kochasz co, czego nawet niedostrzegasz; jeli dostrzegasz tylko nieliczne stworzenia z wykluczeniem wszystkich innych, to nie mona tu wcalemwi o mioci, gdy mio nie wyklucza niczego ani nikogo; ona obejmuje cae ycie; wsuchuje si w dwik caejsymfonii, a nie w gosy poszczeglnych instrumentw.

Zatrzymaj si na chwil, by zobaczy, jak twoje przywizania zuboaj symfoni ycia, podobnie jakprzywizanie polityka do wadzy czy przywizanie biznesmena do pienidzy stpiy ich wraliwo na melodi ycia.Albo spjrz na t spraw z odmiennej nieco strony: jestemy wiadkami przepywu ogromnej liczby danych, ktrenieustannie przechodz ze wiata do naszych zmysw, do kadego organu naszego ciaa. Tylko niewielka cz tychinformacji dociera do twojej wiadomoci. Przypomina to troch sytuacj, kiedy nieskoczona liczba listw zostaje

wysana do prezydenta jakiego narodu; tylko znikoma ich cz naprawd do niego dotrze. Kto inny dokonujewyboru i opracowuje je w urzdzie prezydenta. Kto ostatecznie decyduje, ktre wiadomoci ze wiata i co zzalewajcego ci materiau dotrze do twojej wiadomoci? Decyduj o tym trzy zasadnicze filtry: przede wszystkimtwoje przywizania, poza tym twoje przekonania i wreszcie twoje lki.

Twoje przywizania: w sposb nieunikniony bdziesz si rozglda za tym, co mogoby je zaspokoi, albobdziesz si wystrzega wszystkiego, co mogoby im zagrozi, pozostajc jednoczenie cakowicie niewraliwy na careszt rzeczywistoci. Bdziesz na ni rwnie obojtny jak chciwy biznesmen, ktrego interesuje tylko to, co moeprzynie pienidze.

Twoje przekonania: wystarczy, by przyjrza si fanatykowi, ktrzy zauwaa jedynie to, co potwierdza jego/jejprzekonania i nie dopuszcza niczego, co mogoby je naruszy, a zrozumiesz, co twoje przekonania robi z tob samym.

I wreszcie twoje lki: gdyby wiedzia, e za tydzie masz by skazany na mier, to ten fakt cakowicie by ci

pochon, wykluczajc z pola uwagi wszystkie inne problemy. Oto co powoduj lki; w sposb nieubaganyprzykuwaj uwag do pewnych spraw, powodujc, i inne zupenie umykaj z pola wiadomoci. ywisz bdneprzewiadczenie, e twoje lki ci chroni, przekonania czyni ci tym, kim jeste, a przywizania sprawiaj, e yciejest pene wrae i jest zabezpieczone. Nie zdajesz sobie sprawy, e tak naprawd pomidzy tob a symfoni yciaznajduje si zasona.

Oczywicie jest rzecz prawie niemoliw, by czowiek by w peni wiadom kadego poruszenia symfoniiycia. Ale jeli twj umys uwolni si od przeszkd, a twoje zmysy si otworz, bo zaczniesz poznawa rzeczy takimi,jakimi one naprawd s, Wejdziesz w kontakt z rzeczywistoci i zachwycisz si harmoni wszechwiata. Wtedyzrozumiesz, kim jest Bg i na czym polega mio.

Spjrz na ca spraw w nastpujcy sposb: postrzegasz osoby i rzeczy nie takimi, jakimi one naprawd s,ale takimi, jakimi ty je uczynie. Jeli chcesz zobaczy, jakie one s naprawd, to musisz si przyjrze twoim

przywizaniem i twoim lkom, zrodzonym przez te przywizania. Dzieje si tak dlatego, e kiedy patrzysz na ycie,twoje przywizania i lki decyduj o tym, co dostrzeesz, a co umknie twojej uwadze. To one kieruj twoj uwagniezalenie od tego, co dostrzege. A poniewa postrzegasz wiat wybirczo, to wynik twego ogldu jest zudnwersj otaczajcych ci ludzi i rzeczy. Im duej yjesz z ow skrzywion wizj, tym mocniej jeste przekonany, e jestto jedynie prawdziwy obraz wiata, gdy twoje przywizania i lki nieustannie poddaj obrbce wszystkie docierajce


11/35

do ciebie informacje, tak e wzmacniaj jeszcze twj obraz. Tutaj wanie rodz si twoje przekonania: ustalony,niezmienny sposb patrzenia na rzeczywisto, ktra wcale nie jest ustalona ani niezmienna, ale podlega cigemuruchowi i zmianom. Tak wic wiat, ktry masz przed oczyma i ktry kochasz, wcale nie jest prawdziwy, ale jest towiat stworzony przez twj umys. Tylko wtedy gdy wyciszysz swoje przekonania i lki oraz odrzucisz przywizania,ktre je zrodziy, wyzwolisz si z niewraliwoci, ktra uczynia ci tak bardzo guchym i niewidomym wobec samegosiebie i wobec wiata.

NAWRCENIE

Nawracajcie si, albowiem blisko jest krlestwo niebieskie.(Mt 4,17)

Wyobra sobie, e masz radio, ktre niezalenie od krcenia gakami odbiera tylko jedn stacj. Nie maszwpywu na natenie gosu. Czasami gos jest zaledwie syszalny, kiedy indziej znowu jest tak gony, e uszy cipkaj. Poza tym nie mona go wyczy; bywa, e zachowuje si spokojnie; czasami jednak zaczyna hucze i to wchwilach, gdy chcesz odpoczywa albo spa. Kt pogodziby si z tak dziaajcym radiem? A jednak kiedy twoje sercezachowuje si w tak idiotyczny sposb, ty nie tylko zgadzasz si na to, ale nazywasz ten stan normalnym i ludzkim.

Pomyl o niezliczonych chwilach, gdy niepokoiy ci twoje uczucia, kiedy cierpiae z powodu zoci, depresji,

lkw. Dziao si to wtedy, gdy chciae zdoby co, czego w danym momencie nie miae, albo zachowa co, co juposiadae, albo unikn czego, na co nie miae ochoty. Kochae, a jednoczenie czue si odrzucony i ogarnityzazdroci; nagle cay twj umys i twoje serce skoncentroway si na tej jednej rzeczy. I tak oto bankiet ycia stawa sidla ciebie pogorzeliskiem. Chciae koniecznie wygra wybory i w ogniu walki piew ptakw by niesyszalny; twojaambicja zaguszaa kady inny dwik. Stane wobec perspektywy powanej choroby albo utraty ukochanej osoby.Bye niezdolny do koncentracji nad czymkolwiek.

Krtko mwic, w momencie gdy ogarna ci dza posiadania, dziaanie tego wspaniaego mechanizmunazywanego ludzkim sercem zostao zniszczone. Jeli chcesz naprawi swoje radio, musisz pozna jego mechanizm.Jeli chcesz zmieni twoje serce, musisz na serio i przez duszy czas podda si wyzwalajcemu dziaaniu czterechprawd. Ale najpierw wybierz jakie przywizanie, ktre jest dla ciebie rdem niepokoju, co, na czym ci bardzozaley, albo co, czego szczeglnie pragniesz, i miej w pamici to przywizanie, gdy bdziesz si wsuchiwa w na-

stpujce prawdy.Pierwsza prawda: Musisz wybra pomidzy twoim przywizaniem a szczciem. Nie moesz mie obu naraz.Ju w tej chwili, w ktrej przylgniesz do czego, twoje serce bdzie podzielone i utracisz zdolno ycia penegoradoci, beztroskiego i pogodnego. Zobacz, jak bardzo jest to prawdziwe, gdy uwzgldnisz twoje przywizanie.

Druga prawda: Skd bior si twoje przywizania? Nie narodziy si razem z tob. Zrodzio je kamstwo,ktrym karmio ci twoje spoeczestwo i twoja kultura, albo kamstwo, ktre sam sobie wmwie, a mianowicie, ebez tego czy tamtego, bez tej czy tamtej osoby, nie moesz by szczliwy. Otwrz wreszcie oczy i zobacz, jak bardzojest to faszywe. Jest wielu ludzi, ktrzy s cakowicie szczliwi bez tych rzeczy, osb lub sytuacji, ktrych ty takbardzo podasz i bez ktrych, jak ci si wydaje, nie jeste w stanie si obej. Tak wic dokonaj wyboru: pragnieszswoich przywiza czy wolnoci i szczcia?

Trzecia prawda: Jeli chcesz cieszy si peni ycia musisz si nauczy waciwej perspektywy. ycie jest

nieskoczenie wiksze ni ta drobnostka, do ktrej przywaro twoje serce i ktrej dae wadz nad sob. Tak, jest tobahostka, gdy jeli yjesz wystarczajco dugo, zdajesz sobie spraw, e wkrtce przyjdzie dzie, w ktrymprzestanie ona stanowi dla ciebie warto. Nie bdziesz nawet o tym pamita potwierdzi ci to twoje wasnedowiadczenie. Jeszcze nie tak dawno wyprowadzay ci z rwnowagi te straszliwe bahostki, po ktrych pozostao cidzisiaj tylko sabe wspomnienie.

Tak oto czwarta prawda prowadzi ci do nieuniknionej konkluzji, e nic ani nikt poza tob samym nie moesprawi, by by szczliwy albo nieszczliwy. Niezalenie od tego, czy jeste tego wiadom czy nie, tylko ty sammoesz zdecydowa, czy bdziesz szczliwy czy nieszczliwy, czy zechcesz kurczowo trzyma si swoichprzywiza, czy te zdecydujesz si od nich uwolni i to w kadej sytuacji, jaka moe ci spotka.

Jeli zastanowisz si nad tymi prawdami, moe uwiadomisz sobie, e twoje serce burzy si przeciwko nimalbo im si sprzeciwia i nie chce ich do siebie dopuci. Jest to znak, e nie cierpiae jeszcze wystarczajco z powodu

swoich przywiza, by naprawd zrobi co dla swego duchowego radia. Albo moe twoje serce nie bdzie si imsprzeciwiao; jeli tak jest, to uciesz si. Nawrcenie, ksztatowanie na nowo twego serca rozpoczo si i krlestwoBoga pene wdzicznoci i beztroskie ycie dzieci zaczo by rwnie twoim udziaem i jeste niedaleko,je posi.


12/35

YCIE WIECZNE

Nauczycielu, co dobrego mam czyni, aby otrzyma ycie wieczne?(Mt 19, 16)

Wyobra sobie, e jeste w sali koncertowej na wystpie wspaniaego zespou muzycznego i nagleuwiadamiasz sobie, e zapomniae zamkn swj samochd. Boisz si o samochd, nie moesz wyj z sali i nie

jeste w stanie cieszy si muzyk. Masz przed sob doskonay obraz ludzkiego ycia przeywanego przez wikszoz nas.ycie dla ludzi umiejcych sucha jest symfoni; ale naprawd tylko niewielu jest zdolnych do suchania tej

muzyki. Dlaczego? Gdy s zajci suchaniem haasw zwizanych z ich uwarunkowaniami i z ichzaprogramowaniem. Poza tym jest jeszcze co innego ich przywizania. Przy wizanie jest najwikszym wrogiemycia. By naprawd usysze symfoni, musisz by uwraliwiony na kady instrument w orkiestrze. Jeli tylko dwikbbna sprawia ci przyjemno, to nie usyszysz symfonii, gdy bben zagusza wszystkie inne instrumenty. Moeszszczeglnie lubi bben, skrzypce lub fortepian; nie ma w tym nic zego. Ulubione instrumenty w niczym nie ogra-niczaj twojej zdolnoci syszenia i podziwiania innych instrumentw. Ale w chwili gdy twoja preferencja stanie siprzywizaniem, stpi twoj wraliwo na inne dwiki i zaczniesz je lekceway. Przywizanie czyni ci lepym naten jeden instrument, zaczynasz obdarza go wartoci, ktrej on w gruncie rzeczy nie posiada.

Teraz przyjrzyj si osobie lub rzeczy, do ktrej jeste przywizany: komu lub czemu, co otrzymao od ciebiemoc uczynienia ci szczliwym lub nieszczliwym. Zobacz, jak z powodu twojej koncentracji na zdobyciu tej osobyczy rzeczy i w miar kurczowego trzymania si ich oraz czenia twoich radoci tylko z t osob czy rzecz zwykluczeniem wszystkich innych osb czy rzeczy, tracisz wraliwo na ca reszt wiata. Ogarnia ci znieczulica.Zdobd si na odwag i zobacz, jak zaczynasz kierowa si uprzedzeniami i jak bardzo stajesz si lepy w obecnocitej osoby czy rzeczy, do ktrych jeste przywizany.

Jeli to dostrzeesz, odczujesz wielk tsknot, by pozby si wszelkich przywiza. Powstaje pytanie, w jakisposb? Wyrzeczenie i ucieczka w niczym nie pomog, gdy zaguszanie dwiku bbna uczyni ci rwnie twardym iniewraliwym jak skupienie uwagi tylko na bbnie. To, czego ci potrzeba, to nie wyrzeczenie, ale zrozumienie, samo-wiadomo. Jeli twoje przywizania stay si powodem cierpie i zmartwie, to mog sta si pomoc wzrozumieniu. Jeli ostatnio byo ci dane pozna sodki smak wolnoci i przey zachwyt nad yciem nie ograniczonym

adnym przywizaniem, to rwnie moe ci pomc. Moe ci pomc wiadome przysuchiwanie si dwikom innychinstrumentw w orkiestrze. Jednak nic nie moe zastpi samowiadomoci, ktra odsania ci, co tracisz w chwili, gdyprzeceniasz dwik bbna i stajesz si guchy na ca reszt orkiestry.

W dniu, w ktrym si to stanie, kiedy uwolnisz si od przywizania do bbna, ju wicej nie zwrcisz si doswego przyjaciela ze sowami: Jak bardzo uczynie mnie szczliwym. Mwic tak, pochlebiasz jego egoizmowi imanipulujesz nim po to, by w dalszym cigu pragn ci si przypodoba. A sam yjesz w iluzji, e twoje szczciezaley od twego przyjaciela. Powiesz raczej: Kiedy si spotykamy, rodzi si szczcie. Takie postawienie sprawyoczyszcza szczcie z waszych egoizmw. aden z was nie moe go gwarantowa. Pozwala to rwnie na waszerozstanie bez przywizywania si do siebie albo na dowiadczenie czego, co zrodzio wasze spotkanie i co sprawiowam wielk rado; nie rado jeden z drugiego, ale rado z symfonii stworzonej przez wasze spotkanie. I jeliznajdziesz si w innej sytuacji, z innymi osobami, przy innej pracy, przeyjesz to samo bez jakiegokolwiek

uczuciowego przenoszenia wczeniejszych dowiadcze. Wwczas dokonasz radosnego odkrycia, e symfonia rodzisi wci na nowo, z inn melodi, w nowym kontekcie i cigle inaczej.Teraz bdziesz zdolny przeywa ycie jedna chwila po drugiej, bdc cakowicie pochonity teraniejszoci,

tak mao niosc z sob z przeszoci, e twj duch bdzie mg przej przez ucho igielne; nie zatroskany o przyszojak ptaki niebieskie i kwiaty polne. Nie bdziesz przywizany ani do osb, ani do rzeczy, gdy rozwiniesz w sobiewraliwo na symfoni ycia. I bdziesz kocha tylko ycie z penym pasji przywizaniem caego twego serca, caejtwojej duszy, caego twego umysu i ze wszystkich twoich si. Spostrzeesz, i wdrujesz nie obciony i wolny jakptak na niebie, bez przerwy yjc w Wiecznym Teraz. I znajdziesz w swoim sercu odpowied na pytanie: Nauczycielu,co mam robi, by osign ycie wieczne?

PIKNO WITYNI

Podeszli do Niego uczniowie, aby Mu pokaza budowle wityni.Lecz On rzek do nich: Widzicie to wszystko? Zaprawd, powiadam wam,

nie zostanie tu kamie na kamieniu, ktry by nie by zwalony.(Mt 24, 1-2)


13/35

Wyobra sobie zgnuniaego czowieka obronitego warstwami tuszczu. Taki moe sta si twj umys zgnuniay, pokryty tuszczem do tego stopnia, e stanie si zbyt tpy i leniwy, by myle, obserwowa, bada iodkrywa. Gubi wrodzon mu czujno, ywo i elastyczno i powoli zapada w sen. Rozejrzyj si wok siebie, azobaczysz, e wikszo ludzi ma wanie taki umys: stumiony, ospay, chroniony warstwami tuszczu, niechtnyjakimkolwiek zakceniom czy pytaniom mogcym go obudzi.

Czym s owe warstwy? Kade przekonanie, ktre nosisz w sobie, etykietki, ktrymi naznaczye ludzi iprzedmioty, kade przyzwyczajenie i kade przywizanie. Kiedy dorastae, twoi wychowawcy powinni byli ci pomc

wydosta si z tych warstw i wyzwoli twj umys. Tymczasem spoeczestwo i twoja kultura, ktre najwiksz wagprzywizuj do tych warstw, a nie do twego umysu, nauczyy ci nawet ich nie zauwaa, lecz upiy ci do tegostopnia, by pozwoli innym ludziom ekspertom: politykom, przedstawicielom kultury i religii myle za ciebie.Tak oto zostae przywalony ciarem nie znoszcego krytyki autorytetu i tradycji.

Sprbujmy przeanalizowa jedn warstw po drugiej. Najpierw twoje przekonania. Jeli jeste komunist albokapitalist, muzumaninem albo ydem, yjesz naznaczony uprzedzeniami, a wic w sposb skrzywiony; istniejebariera, warstwa tuszczu pomidzy Rzeczywistoci a tob, gdy nie dostrzegasz jej ani jej nie dotykasz w sposbbezporedni.

Druga warstwa: twoje idee. Jeli jeste przywizany do pewnej opinii na temat jakiej osoby, nie kochasz tejosoby, lecz pogld, ktry masz na jej temat. Gdy widzisz, e ta osoba co mwi albo gdy zachowuje si w okrelonysposb, od razu przyklejasz jej etykietk: ona jest gupia albo on jest tpy, albo on jest okrutny, a ona jest zachwycajca

itd. Tak wic masz ju gotowy obraz, warstw tuszczu pomidzy tob i t osob. Kiedy spotkasz j nastpnym razem,bdziesz j odbiera poprzez pryzmat opinii, jakie masz na jej temat, choby ta osoba si w tym czasie zmienia.Zauwa, jak patrzysz na wikszo znanych ci ludzi.

Trzecia warstwa: przyzwyczajenia. Przyzwyczajenie odgrywa zasadnicz rol w yciu ludzkim. Czybylibymy w stanie w ogle chodzi, mwi czy prowadzi samochd, gdyby nie nasze przyzwyczajenia? Jednakprzyzwyczajenia powinny si ogranicza do spraw czysto mechanicznych nie powinny dotyczy mioci i sposobuwidzenia. Kt chciaby by kochany na mocy przyzwyczajenia? Czy siedziae kiedy nad brzegiem morza urzeczonymajestatem i tajemnic oceanu? Rybak patrzy kadego dnia na ocean i nie dostrzega jego wielkoci. Dlaczego? Jest tootpiajcy wynik warstwy tuszczu zwanej przyzwyczajeniem. Masz wyrobione stae pojcia na temat rzeczy, ktrewidzisz, i z chwil gdy je spotkasz, waciwie nie postrzegasz ich w zmieniajcej si wieoci, ale jako cigle te samemtne, tpe i nudne idee, do ktrych doszede si przyzwyczajenia. I to jest twj sposb postpowania z ludmi i z

przedmiotami; tak wanie si do nich odnosisz: nie ma tu wieoci, zaskoczenia nowoci, ale cigle ten samrutynowo nudny stosunek wynikajcy z przyzwyczajenia. Jeste niezdolny do patrzenia w inny, bardziej twrczysposb, gdy wyrobiwszy w sobie taki wanie nawyk patrzenia na wiat i na ludzi, moesz wczy w twoim umyleautomatycznego pilota i pj spa.

Czwarta warstwa: twoje przywizania i twoje lki. T warstw mona najatwiej zobaczy. Wemy pod uwagsilne przywizanie, lk albo antypati, ktre odczuwamy wobec kogo lub czego w momencie, gdy kierujesz sitakim odczuciem, przestajesz widzie, jaka ta osoba lub rzecz jest naprawd. Wystarczy, by przypomnia sobie osoby,ktrych nie lubisz, ktrych si boisz, albo do ktrych jeste przywizany, by zda sobie spraw, jak bardzo jest toprawdziwe.

Czy widzisz teraz, e znajdujesz si w wizieniu stworzonym przez wierzenia i tradycje twego spoeczestwa ikultury, przez idee, uprzedzenia, przywizania i lki wynikajce z twoich uprzednich dowiadcze? Kolejne mury

otaczaj twoj wizienn cel, tak e wydaje si rzecz prawie niemoliw, by mg kiedykolwiek z niej wyj idowiadczy bogactwa ycia, mioci i wolnoci, ktre znajduj si daleko poza wizienn fortec. A jednak zadanie tojest nie tylko moliwe, ale w gruncie rzeczy atwe, a nawet zachwycajce. Jak moesz si wydosta z twojej celiwiziennej? Powiniene zrobi cztery rzeczy: po pierwsze, zda sobie spraw, e jeste otoczony murami wiziennymi,e twj umys jest upiony. Wikszoci nawet nie przychodzi to do gowy, tak wic yj i umieraj jako winiowie.Wikszo udzi staje si konformistami; dostosowuj si do wiziennego ycia. Nieliczni staj si reformatorami;walcz o popraw warunkw ycia w wizieniu, o lepsze wiato, lepsz wentylacj. Niezmiernie rzadko pojawiaj sibuntownicy, rewolucjonici, ktrzy rozwalaj mury wizienia. Moesz sta si rewolucjonist, jeli mury wiziennestan si. dla ciebie spraw najwaniejsz.

Po drugie, przypatruj si murom. Spdzaj godziny, przypatrujc si wasnym ideom, przyzwyczajeniom,swoim przywizaniem i lkom, nie osdzajc ich ani ich nie potpiajc. Przypatruj si im, a one run.

Po trzecie, powi troch czasu na obserwacj ludzi i rzeczy wok siebie. Przypatruj si, ale patrzrzeczywicie tak, jakby je widzia po raz pierwszy; twarzy przyjaciela, liciom drzewa, ptakowi w locie, zachowaniu igestom ludzi, ktrych spotykasz. Zobacz ich znowu naprawd takimi, jakimi w istocie s, bez tumicego iogupiajcego dziaania twoich idei i przyzwyczaje.

Czwarty i najwaniejszy krok: usid spokojnie i obserwuj dziaanie twojego umysu. Jest on ywym


14/35

strumieniem myli, uczu i reakcji. Przygldaj si temu wszystkiemu przez duszy czas tak, jak wpatrujesz si wpync rzek albo jak patrzysz na film. Po pewnym czasie bdzie to dla ciebie o wiele bardziej pasjonujce niprzygldanie si jakiej rzece czy filmowi. A przede wszystkim odczujesz przypyw ycia i coraz wiksze wyzwolenie.A poza tym, czy mona to nazwa yciem, jeli nie jeste wiadom swoich wasnych myli i odczu? Mwi si, e yciebez samowiadomoci nie jest nic warte. Nie mona nawet nazywa go yciem; jest to mechaniczna egzystencja robota;sen, niewiadomo, mier; a przecie jest to co, co ludzie nazywaj ludzkim yciem.

Tak wic patrz, obserwuj, pytaj, badaj, a twj umys stanie si ywy i rozproszy warstwy tuszczu; stanie siostry, czujny i aktywny. Mury twego wizienia run, tak e nie pozostanie kamie na kamieniu ze wityni i bdziesz

uszczliwiony, bo zobaczysz rzeczy takimi, jakimi one s, dowiadczysz bezporednio Rzeczywistoci.

JAMUNA

Kiedy za ty dajesz jamun, niech nie wie lewa twoja rka, co czyni prawa.(Mt6,3)

Z jamun jest podobnie jak ze szczciem i witoci. To niemoliwe, by mg powiedzie, e jesteszczliwy, gdy w tej samej chwili, w ktrej uzmysowisz sobie swoje szczcie, ono ci opuci. Poza tym to, co tynazywasz szczciem, wcale nie jest dowiadczeniem szczcia, ale chwilowym podnieceniem, poruszeniem

wywoanym przez pewne osoby, rzeczy czy wydarzenia. Prawdziwe szczcie nie ma przyczyny. Jeste szczliwy bezadnej racji. Ono samo wymyka si wiadomoci. Jest wiadomoci nie-siebie.Podobnie jest ze witoci. W momencie uwiadomienia sobie, e jeste wity, smakujesz gorzkiego owocu

samousprawiedliwienia. Dobry uczynek jest dobrym uczynkiem tylko wtedy, gdy ty sam nie uwiadamiasz sobie, eon taki jest wkadasz tak wiele mioci w swoje dziaanie, e prawie nie uwiadamiasz sobie tego, e jest to dobry izasugujcy na pochwa uczynek. Twoja lewa rka nie ma pojcia, e prawa rka czyni co dobrego, zapewniajcegozasug w niebie. Robisz tak, bo to wydaje ci si naturalne i oczywiste. Powi troch czasu, by uwiadomi sobie, ejakakolwiek cnota, ktr moesz w sobie dostrzec, wcale nie jest cnot, ale czym, co chytrze sam z trudemwypracowae. Gdyby to bya prawdziwa cnota, cieszyby si ni gboko i odczuwaby j jako co tak dalecenaturalnego, e do gowy by ci nie przyszo sdzi, e to jest cnota. Tak wic pierwsz cech witoci jest to, eczowiek sobie jej nie uwiadamia.

wito nie wymaga specjalnych stara. Wysiek moe zmieni twoje zachowanie, ale nie moe zmieniciebie. Pomyl: swoim staraniem moesz zdoby poywienie, ale nie moesz wzbudzi w sobie apetytu; moesz sampooy si do ka, nie jeste jednak w stanie wymusi snu; z wasnej inicjatywy moesz komu wyjawi sekret, alenie potrafisz obudzi zaufania; moesz komu powiedzie komplement, ale nie potrafisz wzbudzi naturalnegopodziwu; starajc si, moesz wiele dokona, jeste jednak bezsilny wobec mioci i witoci. Wszystko, co moeszosign poprzez wysiek, bdzie tumieniem, a nie naturaln zmian i wzrostem. Zmiana dokonuje si tylko dzikisamowiadomoci i zrozumieniu. Gdy zrozumiesz wasne nieszczcie, ono zniknie a owocem bdzie poczucieszczcia. Gdy zrozumiesz wasn pych, ona ucichnie owocem bdzie pokora. Gdy zrozumiesz wasne lki, one siroztopi owocem bdzie poczucie bycia kochanym. Gdy zrozumiesz swoje przywizania, one znikn a w konse-kwencji poczujesz si czowiekiem wolnym. Mio, wolno i szczcie nie s przedmiotami, ktre mgbywypracowa. Ty nawet nie jeste w stanie zrozumie ich istoty. Jedyne, co moesz uczyni, to przypatrywa si stanom

im przeciwnym i poprzez t obserwacj sprawi, e one powoli zagin.Jest jeszcze trzecia cecha witoci ona nie moe by przedmiotem podania. Jeli bdziesz pragnszczcia, bdziesz niespokojny, dopki go nie osigniesz. Bdziesz nieustannie przeywa stan frustracji;niezadowolenie i niepokj zabij kade prawdziwe szczcie, jakie moe si pojawi. Jeli pragniesz witoci dlasiebie samego, to staniesz si czowiekiem chciwym, penym ambicji, staniesz si egoist, czowiekiem prnym idalekim od witoci.

Chodzi tu o co, co musisz zrozumie: istniej dwa rda zmian, ktre mog w tobie zaj. Jednym jest sprytego, ktre zmusza ci do wysikw, by sta si kim innym, ni jeste. W ten sposb moesz dowartociowa si izacz sam siebie gloryfikowa. Innym rdem jest mdro Natury. Dziki tej mdroci uzyskujesz samowiadomoi zaczynasz rozumie. To jest wszystko, co moesz zrobi, pozostawi zmian rodzaj, sposb, jej przebieg, czassamej zmiany Rzeczywistoci czyli Naturze. Twoje ja jest wielkim technokrat. Ono nie jest w stanie by twrcze.

Poprzez rne metody, techniki produkuje tzw. witych ludzi. S oni rygorystyczni, twardzi, mechaniczni, bez ycia,nietolerancyjni zarwno w stosunku do siebie, jak i do innych s to ludzie gwatowni, stanowi prawdziweprzeciwiestwo witoci i mioci. Jest to ten rodzaj uduchowionych ludzi, ktrzy wiadomi swej duchowej wielkocizaaranowali proces i ukrzyowali Mesjasza. Natura nie jest technokrat. Natura jest twrcza. I ty moesz byczowiekiem twrczym, a nie chytrym technokrat, jeli si wyzujesz z wszystkiego jeli nie bdzie w tobie dzy,


15/35

ambicji, niepokoju, pragnienia walki, zwyciania, osignicia celu, dojcia do czego. Wszystko to staje si moliwedziki ostrej, bdcej zawsze w pogotowiu, przenikliwej i czujnej samowiadomoci, ktra prowadzi do zaniku wszy-stkich moliwych szalestw i egoizmw, wszystkich moliwych przywiza i lkw. Zmiany, ktre nastpi, nie swynikiem twego sprytu ani wysikw, ale s owocem Natury, ktra lekceway twoje plany i dobre chci. Dlategowanie nie pozostawia miejsca dla poczucia zasugi czy radoci z osignicia czego. Twojej lewej rce nie pozostawianawet ladu wiadomoci tego, co Rzeczywisto dokonuje poprzez twoj prawic.

MDRO NATURY

Bdcie wic roztropni jak we, a nieskazitelni jak gobie!(Mt 10, 16)

Wpatruj si w mdro gobi, kwiatw, drzew i caej natury. Jest to ta sama mdro, ktra dokonuje w nastego, czego nasz rozum nie byby w stanie nigdy dokona: krenia krwi, trawienia pokarmu, poruszania naszegoserca, oddychania, uodparniania naszego ciaa, leczenia ran, za nasz rozum jest zajty zgoa innymi sprawami. Owmdro natury zaczynamy dopiero teraz odkrywa u tzw. ludw prymitywnych, ktre podobnie jak gobie s prostei mdre.

My, ktrzy uwaamy siebie za bardziej cywilizowanych, rozwinlimy inny rodzaj mdroci; chytro

rozumu, dziki ktrej uwiadomilimy sobie, e moemy poprawi Natur i sami jestemy w stanie zapewni sobiebezpieczestwo i dugie ycie, zwikszy jego tempo i komfort zupenie nie znane ludom prymitywnym. A towszystko dziki w peni rozwinitemu rozumowi. Wyzwaniem dla nas jest osignicie prostoty i mdroci gobia bezutraty sprytu rozumu wa.

Jak moesz to osign? Poprzez uwiadomienie sobie bardzo istotnej sprawy, mianowicie ilekro starasz sipoprawi Natur wbrew niej samej, bdziesz dziaa na wasn szkod, gdy Natura jest twoj prawdziw istot. Jestto tak, jakby twoja prawa rka walczya z lew albo twoja prawa stopa deptaa po twojej lewej stopie. Obie stronyprzegrywaj i zamiast by twrczym i penym ycia, wikasz si w konflikt. To jest sytuacja wikszoci ludzi na wie-cie. Przyjrzyj si im: mier, szablonowo i klska, oto co ich spotyka, bo weszli w konflikt z natur; starajc siulepszy siebie samych, wystpuj przeciw naturalnym potrzebom natury. W konflikcie Natury z twoim rozumempokazuje si druga strona Natury; jeli bdziesz z ni walczy, ona zniszczy ciebie. Sekret polega na poprawianiu

Natury zgodnie z prawami Natury. Jak moesz osign t harmoni?Po pierwsze, pomyl o zmianach, ktrych chciaby dokona w swoim yciu i w swojej osobowoci. Czy niedysz do tych zmian, zadajc gwat swojej naturze i dc do bycia kim wedug planw wasnego ja? Jest toprzykad walki wa z gobiem. A moe zadowala ci studiowanie, obserwacja i zrozumienie, bycie wiadomymswego obecnego stanu i problemw, bez forsowania rzeczy wedug pragnie twojego "ja", moe pozwalasz, by samaRzeczywisto dokonywaa zmian zgodnie z planami Natury, a nie twoimi? Jeli tak, to twoje ycie jest przykademdoskonaego poczenia wa i gobia. Przyjrzyj si niektrym swoim problemom, owym pragnieniom dokonaniazmian w tobie samym i obserwuj, jak chcesz te problemy rozwiza. Zobacz, jak chciaby dokonywa zmiany zarwno w tobie, jak i w innych posugujc si nagrod i kar, poprzez dyscyplin i kontrol, poprzezmoralizowanie i wywoywanie poczucia winy. Bardziej poprzez dz i dusz. ambicj i prno ni poprzez penmioci akceptacj i cierpliwo, pene rozumienie i czujn samowiadomo.

Po drugie, przyjrzyj si swojemu ciau i porwnaj je z organizmem zwierzt kierujcych si naturalnymipotrzebami. Zwierz nigdy nie jest przecione, napite, poza momentami walki i lotu. Ono nigdy nie je ani nie pijeczego, co mogoby mu zaszkodzi. Ruchu i wypoczynku ma tyle, ile mu potrzeba. Zwierz ma naturalne wyczucie,kiedy i w jakim stopniu powinno si wystawi na ywioy przyrody: wiatr, soce, deszcz, gorco czy zimno. Dzieje sitak dlatego, poniewa zwierzta suchaj swojego ciaa i pozwalaj si kierowa jego mdroci. Porwnaj to z gupottwego wasnego sprytu. Gdyby twoje ciao potrafio mwi, co by ci powiedziao? Obserwuj dze, ambicje, prnoci,pragnienie pokazywania siebie i podobania si innym, poczucie winy, ktre zagusza w tobie gos twego ciaa, gdygonisz za celami wyznaczonymi przez twoje ja. Istotnie, utracie prostot gobia.

Po trzecie, postaw sobie pytanie, do jakiego stopnia jeste w kontakcie z Natur, z drzewami, ziemi, k iniebem, wiatrem i deszczem, socem i kwiatami, ptakami i wszelk zwierzyn. Czy w ogle masz kontakt z Natur?Co masz z ni wsplnego, czy obserwujesz j, czy podziwiasz jej cuda, czy utosamiasz si z ni? Jeli twoje ciao zbyt

dugo jest od niej odcite, wysycha, staje si wiotkie i sabe, gdy jest izolowane od swoich si witalnych. Jeli zbytdugo jeste odizolowany od Natury, twj duch wysycha i obumiera, bo jeste oderwany od swoich Korzeni.


16/35

LUDZIE GWATOWNI

Krlestwo niebieskie doznaje gwatu i ludzie gwatowni zdobywaj je.(Mt 11, 12)

Porwnaj spokojn i prost wspaniao kwitncej ry z twoim yciem penym niepokoju i napi. Raobdarowana jest cech, ktrej tobie brak: jest ona cakowicie zadowolona z tego, czym jest. W przeciwiestwie dociebie nie zaprogramowano w niej ju w chwili narodzin niezadowolenia z siebie, tak wic nawet na myl jej nie

przychodzi, by moga by czym innym. Oto dlaczego jest ona obdarzona naturalnym piknem i brakiemwewntrznych konfliktw; stan, ktry w wiecie ludzi mona spotka u maych dzieci i mistykw.Zastanw si nad swoim smutnym pooeniem. Jeste cigle z siebie niezadowolony, bez przerwy chcesz si

zmieni. Tak wic w konsekwencji peno jest w tobie gwatu i braku tolerancji dla samego siebie, ktre w miarwysikw, by si zmieni, tylko potguj si. Kadej zmianie, ktr udaje ci si osign, towarzysz wewntrznekonflikty. Ty sam cierpisz, gdy widzisz, e inni osigaj to, czego ty nie posiadasz, albo staj si kim, kim ty nie jeste.Czy byby tak drczony zazdroci i zawici, gdyby jak ra by zadowolony z tego, kim jeste i gdyby ^e pragnby kim innym. Ale ty cigle dysz, czy tak nie jest, by by kim innym; kim, kto wicej wie, lepiej wyglda, ktojest bardziej popularny czy kto odnis wikszy sukces yciowy. Pragniesz by bardziej cnotliwy, chcesz by bardziejkochany, wicej rozmodlony, chcesz znale Boga, chcesz bardziej zbliy si do swoich ideaw. Pomyl o smutnej hi-storii twoich wysikw, by sta si coraz doskonalszym, ktre koczyy si zwykle cakowitym fiaskiem albo

dokonyway si za cen walki i blu.Zamy teraz, e cakowicie rezygnujesz z wysikw, by sta si kim innym, i e zgadzasz si na siebietakiego, jakim jeste. Czy byby w takim przypadku skazany na biern akceptacj siebie takiego, jakim jeste, i swegootoczenia takim, jakie ono jest? Oprcz pracowitego zmagania si ze sob albo zupenie biernej akceptacji istniejejeszcze jedna droga. Jest to droga samo-zrozumienia. To wcale nie jest droga atwa, gdy aby zrozumie, kimnaprawd jeste, musisz si cakowicie uwolni od pragnienia zmiany siebie na kogo innego, musisz si nastawi naco zupenie innego. Zrozumiesz to, jeli porwnasz postaw uczonego badajcego zachowanie si mrwek beznajmniejszej nawet prby oddziaywania na nie z postaw trenera, ktry poznaje zwyczaje psa, by nauczy gookrelonych zachowa. Jeli bdziesz przyglda si sobie bez zamiaru zmieniania siebie, jeli bdziesz poznawaswoje reakcje wobec ludzi i przedmiotw bez osdzania czy potpiania, czy wreszcie bez pragnienia reformowaniasiebie, to twoja obserwacja nie bdzie selektywna, ale wszechogarniajca, nie bdzie prowadzi do sztywnych

wnioskw, ale bdzie w kadej chwili wiea i otwarta. Wtedy dostrzeesz, i dziej si w tobie cudowne rzeczy:bdziesz zalany wiatem samowiadomoci, staniesz si przejrzysty i przeksztacisz si.A wic zmiana si dokona? Ale tak. W tobie i w twoim otoczeniu. Ale nie bdzie wynikiem dziaa twego

chytrego i niespokojnego Ja", ktre zawsze musi walczy, porwnywa, wywiera nacisk, moralizowa i manipulowapoprzez swoje ambicje, prowadzc do powstawania napi, konfliktw i oporw pomidzy tob i Natur - jest towyczerpujcy i prowadzcy do samozniszczenia proces, przypominajcy jazd samochodem przy wczonychhamulcach. Tutaj dzieje si zupenie co innego. Przeksztacajce wiato samowiadomoci pomija twoje schematy-czne i szukajce siebie ja i pozostawia cakowit swobod Naturze, ktra dokonuje w tobie podobnych zmian jak wkwiecie ry: naturalnych, penych wdziku, bezwiednych, zdrowych i nie skaonych wewntrznymi konfliktami.

Jako e wszelkie zmiany s gwatowne, rwnie i ta zmiana nie obejdzie si bez gwatu. Jednakegwatowno Natury ma w sobie t cudown cech, e nie jest ona konsekwencj nietolerancji i nienawici wobec

samego siebie. Tak wic w gwatownej ulewie znoszcej wszelkie przeszkody nie ma gniewu, tak jak nie ma go w rybiepoerajcej swoje mode potomstwo, posusznej tylko tym nie znanym nam prawom ekologii, albo w komrkach ciaa,ktre niszcz si nawzajem dla dobra caego organizmu. Kiedy Natura niszczy, to nie czyni tego z dzy niszczeniaczy dla zaspokojenia wasnych ambicji, ale dlatego, e jest posuszna tajemniczym prawom, ktre zapewniaj dobrocaego kosmosu za cen ycia i dobra poszczeglnych czci.

Ten sam rodzaj gwatu budzi si we wntrzu mistykw, ktrzy walcz przeciwko ideom i strukturomzakorzenionym w spoeczestwach i kulturach, kiedy 8amowiadomo budzi w nich wraliwo na zo, Podczas gdyim wspczeni stali si na nie zupenie gusi. Ten sam rodzaj gwatu sprawia, e ra minio wrogich jej si, zakwita. Tasama gwatowna sia sprawia, e ra, podobnie jak mistyk, bezgonie umrze po wystawieniu swych wonnychpatkw na soce, yjc w delikatnym, penym wraliwoci uszczliwieniu, niepomna, by doda choby jedn mi-nut do wyznaczonego jej czasu ycia. Tak oto yje pena bogosawiestwa i pikna jak ptak powietrzny i jak kwiat

polny, bez ladu niepokoju czy niezadowolenia, zazdroci, lku czy rywalizacji tak charakterystycznej dla ludziusiujcych wszystko kontrolowa i do czego zmusza, zamiast pozwoli zakwitn samowiadomoci, pozostawiajcca trosk potnym siom Boga w Naturze.


17/35

BD WOLNY OD OPINII INNYCH LUDZI

Nauczycielu, wiemy, e susznie mwisz i uczysz, i nie maszwzgldu na osob, lecz drogi Boej w prawdzie nauczasz.

(k 20, 21)

Przypatrz si swemu yciu i zobacz, jak jego pustk wypenie innymi ludmi. W konsekwencji dusisz sinimi. Zauwa, jak oni kontroluj twoje zachowanie poprzez akceptacj albo wyrazy dezaprobaty. Dziki swej

obecnoci agodz poczucie osamotnienia; podnosz ci na duchu przez pochway i staj si przyczyn rozpaczypoprzez krytyki i odrzucenie. Przyjrzyj si sobie uwanie i zobacz, jak prawie kady moment swego ycia powicaszna zjednywanie sobie ludzi, na pochlebianie im, i to niezalenie od tego, czy s to yjcy czy zmarli. yjesz wedug ichnorm, zgodnie z ich standardami, szukasz ich towarzystwa, pragniesz ich mioci, boisz si, by ci nie wymiali,tsknisz za ich poklaskiem, potulnie poddajesz si narzuconym wyrzutom sumienia; przeraa ci myl postpowaniawbrew modzie czy to w sposobie ubierania, mwienia, postpowania, czy nawet mylenia.

Zauwa, e nawet kiedy kontrolujesz innych, jeste od nich zaleny i przez nich zniewolony.Inni ludzie tak dalece stali si czci twego bytu, e nawet nie jeste w stanie wyobrazi sobie ycia bez ich

nieustannej kontroli. Jest faktem, e zdoali ciebie przekona, i gdyby kiedykolwiek uwolni si od nich, to stanieszsi wysp samotn, ponur, bez mioci. Tymczasem prawda wyglda dokadnie odwrotnie. Jake moesz kogokocha, kto ci zniewoli? Moesz tylko poda, potrzebowa, by zalenym, ba si i by kontrolowanym. Mio

mona spotka tylko tam, gdzie nie ma lku i gdzie panuje wolno. Jak moesz osign tak wolno? Posugujc sidwojak broni w zwalczaniu twojej zalenoci i zniewolenia. Po pierwsze, samowiadomoci. Jest rzecz prawieniemoliw, by kto, obserwujc stale gupot bycia zalenym, pozosta w tej zalenoci i zniewoleniu. Jednake osobiepoddanej naogowi innych ludzi samowiadomo moe nie wystarczy. Musisz powica czas tym czynnociom,ktre kochasz. Musisz odkry prac, ktrej dokonujesz nie ze wzgldu na jej uyteczno, ale ze wzgldu na ni sam,niezalenie od tego, czy przyniesie ci ona sukces czy nie, czy bdziesz chwalony czy nie, czy bdziesz kochany ipodziwiany czy nie, niezalenie od tego, czy ludzie j znaj i bd za ni wdziczni czy nie. Czy istniej w twoim yciuzajcia, ktrym si oddajesz po prostu dlatego, e sprawiaj ci przyjemno i pochaniaj ca twoj istot? Odkryj je,powicaj im swoj uwag, gdy one bd twoj przepustk do wolnoci i mioci.

Tymczasem prawdopodobnie zostae poddany praniu mzgu i przyje konsumpcyjny sposb mylenia,ktry mona przedstawi w nastpujcy sposb: rado z poezji, pejzau czy fragmentu utworu muzycznego wydaje

si strat czasu; ty musisz napisa poemat albo stworzy dzieo muzyczne czy dzieo sztuki. W zasadzie stworzeniedziea samo w sobie nie ma wielkiej wartoci; twoje dzieo musi zosta poznane. Jak moe ono mie warto, jelinikt go nie pozna? A nawet jeli jest ono znane, to jeszcze nic nie znaczy, jeli nie jest oklaskiwane i chwalone przezludzi. Twoje dzieo zyska najwiksz warto, jeli zdobdzie popularno i jeli bdzie si sprzedawa! Tak oto napowrt znalaze si w ramionach i pod kontrol ludzi. Wedug nich o wartoci jakiego dziaania czy dziea decydujenie to, e zostao wykonane, e jest kochane i e jest rdem radoci samo w sobie, ale fakt, e pozwolio odniesukces.

Krlewska droga do mistyki i do Rzeczywistoci nie prowadzi przez wiat ludzi. Wiedzie ona przez wiatczynnoci, ktre si wykonuje dla nich samych niezalenie od perspektywy sukcesu czy zarobku. Przeciwnie do tego,w co si powszechnie wierzy, lekarstwem na mio i samotno nie jest towarzystwo innych ludzi, ale kontakt zRzeczywistoci. W chwili gdy dotkniesz tej Rzeczywistoci, zrozumiesz, na czym polega wolno i mio. Wolno

od udzi inaczej mwic, zdolno do prawdziwej mioci.Nie myl, e warunkiem narodzin mioci w twoim sercu jest spotkanie z ludmi. To nie bdzie mio, alepowab albo wspczucie. Mio rodzi si w twym sercu raczej dziki kontaktowi z Rzeczywistym. Nie jest to miodla jakiej szczeglnej osoby czy rzeczy, ale jest to rzeczywisto mioci stosunek i postawa mioci. Taka miobdzie nastpnie promieniowa na zewntrz na wiat rzeczy i osb.

Jeli pragniesz, by taka mio zaistniaa w twoim tyciu, to musisz zerwa z wewntrzn zalenoci od innychludzi. Wtedy uwiadomisz sobie jej istnienie. Musisz zaangaowa si w sprawy, ktre kochasz dla nich samych.

JEDEN NAUCZYCIEL

Ot wy nie pozwalajcie nazywa si Rabbi, albowiem jedenjest wasz Nauczyciel, a wy wszyscy brami jestecie.(Mt 23, 8)

Zawsze moesz spotka kogo, kto zapozna ci troch z technik, naukami cisymi, na przykad z algebr lubjzykiem angielskim, moe ci nauczy jazdy na rowerze czy obsugi komputera. Ale w sprawach naprawd istotnych


18/35

takich, jak ycie, mio, rzeczywisto, Bg nikt nie moe ci niczego nauczy. Kady nauczyciel moe ci dostarczysztywnych formu. W momencie kiedy zaczynasz si posugiwa tymi formuami, dostrzegasz ca rzeczywistopoprzez umysowy filtr kogo innego. Jeli te sztywne formuy uznasz za swoje, stan si one twoim wizieniem.Bdziesz marnia coraz bardziej i w chwili mierci nie bdziesz wiedzia, co to znaczy patrze wasnymi oczami i coznaczy uczy si na wasny rachunek.

Popatrz na to w taki oto sposb: w twoim yciu byy takie dowiadczenia, o ktrych wiesz, e bdziesz jemusia zabra ze sob do grobu, gdy nie jeste w stanie znale waciwych sw, by si nimi z kimkolwiek podzieli.Po prostu nie ma sw w adnym ludzkim jzyku, ktre pozwoliyby wyrazi to, czego dowiadczye. Pomyl o

uczuciach, jakie ci ogarniay w chwilach, gdy widziae leccego nad jeziorem ptaka albo gdy obserwowae dboroliny wychylajce si ze szczeliny w murze, albo gdy w nocy syszae krzyk dziecka, albo widziae pikno nagiegociaa ludzkiego, albo gdy wpatrywae si w zimne i sztywne zwoki lece w trumnie. Moesz prbowa wyrazi tedowiadczenia w muzyce, poezji albo w malarstwie. Ale w gbi serca wiesz przecie, e nikt nie zrozumie tego, co tynaprawd odczuwae i czego dowiadczye. Jest to co, czego nie jeste w stanie wyrazi, jake wic moesz tegonauczy drugiego czowieka.

To jest wanie to, czego dowiadcza Mistrz, gdy ucze zwraca si do niego z pytaniami dotyczcymi ycia,Boga czy w ogle rzeczywistoci. Jedyne, co moe on zrobi, to dostarczy ci sztywnej formuy; wielu swpoczonych w formu. Ale do czego mog suy te sowa?

Wyobra sobie grup turystw w autobusie. Zasony w oknach s opuszczone tak, e pasaerowie nie s wstanie ani usysze, ani dotkn, ani odczu niczego z tego dziwnego egzotycznego kraju, przez ktry przejedaj.

Tymczasem ich przewodnik cay czas plecie, mylc, e to, co on mwi, jest ywym opisem zapachw, dwikw iwiate otaczajcego ich wiata. Jedyne, czego oni dowiadcz, to obrazy, ktre powstan w ich sercach pod wpywemusyszanych sw. Zamy, e autobus zatrzymuje si i przewodnik pozwala turystom rozej si. Oni maj ju wgowach obraz tego, co mog zobaczy i czego mog dowiadczy. Ich dowiadczenie bdzie skaone, uwarunkowanei skrzywione przez te obrazy i bd odbiera nie Rzeczywisto sam w sobie, ale Rzeczywisto przefiltrowan przezsztywne formuy przewodnika.

Bd patrze na Rzeczywisto w sposb wybirczy albo bd na ni projektowa swoje wasne pojcia; takwic to, co oni zobacz, nie bdzie Rzeczywistoci, ale potwierdzeniem ich wasnych sztywnych formu.

Czy mona rozpozna, e to, czego dowiadczasz, jest Rzeczywistoci? Oto jeden ze znakw rozpoz-nawczych: tego, czego dowiadczasz, nie mona zanikn w adn sztywn formu, czy to podan przez kogo, czystworzon przez ciebie: to po prostu wymyka si sowom. Co w takiej sytuacji powinni zrobi nauczyciele? Mog ci

pomc w rozrnieniu tego, co nie jest rzeczywiste, oni nie s w stanie pokaza ci Rzeczywistoci; oni mog zniszczytwoje sztywne formuy, ale nie mog sprawi, by zobaczy to, na co owe formuy wskazuj; oni mog wskaza nabd, ale nie s w stanie zapewni ci posiadania Prawdy. Co najwyej mog wskaza kierunek drogi prowadzcej doRzeczywistoci, ale nie mog ci powiedzie, co masz zobaczy. Bdziesz musia przej t drog cakiem samotnie idokona odkrycia na wasn rk.

I samotnie oznacza konieczno zerwania z wszelkimi sztywnymi formuami, tymi, ktrych nauczyli ciinni albo ktre poznae z ksiek, wreszcie z tymi, ktre sam wymylie dziki wasnemu dowiadczeniu. By moejest to najwspanialsza rzecz, jakiej czowiek moe dokona: wyj w kierunku nieznanego bez zabezpieczejakkolwiek sztywn formu. Oddalenie od wiata ludzi, jak to czynili prorocy i mistycy, nie jest rezygnacjtowarzystwa, ale odejciem od sztywnych formu. Zatem nawet wtedy, gdy jeste otoczony przez ludzi, tak naprawdjeste cakowicie sam. Co za straszliwa samotno! Owa samotno, owo bycie pozostawionym samemu sobie jest

Milczeniem. Zobaczysz tylko to Milczenie. W momencie, gdy je zobaczysz, odrzucisz wszelkie ksiki, przewodnika iguru.

A co tak naprawd zobaczysz? Cokolwiek, wszystko: spadajcy li, zachowanie przyjaciela, fale napowierzchni jeziora, blok skalny, ruiny budynku, zatoczon ulic, gwiadziste niebo, cokolwiek. Potem kto moechcie ci pomc wyrazi twoj wizj sowami, ale ty bdziesz krci przeczco gow. Nie, to nie to to jest znowusztywna formua. Kto inny zechce ci wytumaczy znaczenie tego, co widziae. Ty znowu bdziesz przeczco krcigow, gdy znaczenie jest te tylko formu. Czym, co mona wyrazi za pomoc poj i co ma sens dla mylcegoumysu, a tymczasem to, co ty widziae, przekracza wszelkie formuy i wszelkie znaczenia. A w tobie samym dokonasi dziwna zmiana, na pocztku ledwie uchwytna, ale radykalnie przeksztacajca. Gdy jeli raz zobaczye, nigdy junie bdziesz tym samym czowiekiem. Poczujesz oywiajc wolno i nadzwyczajn pewno siebie, ktre bd miayswe rdo w znajomoci faktu, i kada sztywna formua, choby nie wiadomo jak uwicona, jest bez wartoci; od tej

chwili ju nikogo nie nazwiesz swoim nauczycielem. Od tej chwili nie przestaniesz si uczy. Kadego dnia z nowwieoci bdziesz obserwowa i pojmowa na nowo cay proces i ruch ycia. Wwczas kada poszczeglna rzecz b-dzie twoim nauczycielem.

A wic odrzu ksiki i sztywne formuy; miao odejd od swojego nauczyciela, kimkolwiek by on by, ipopatrz na wiat swoimi wasnymi oczami. Popatrz miao i bez lku na otaczajcy ci wiat bez sztywnych formu, a


19/35

przekonasz si, e ju wkrtce zobaczysz.

BY DZIECKIEM

Zaprawd, powiadam wam: Jeli si nie odmienicie i nie stanieciejak dzieci, nie wejdziecie do krlestwa niebieskiego.

(Mt 18, 3)

Czowieka, ktry patrzy w oczy dziecka, uderza przede wszystkim ich niewinno: owa przejmujcaniezdolno do kamstwa, do zakadania maski czy chci bycia kim innym, ni jest. W tym sensie dziecko zachowujesi dokadnie tak jak caa przyroda. Pies jest psem; ra jest r; gwiazda jest gwiazd; kada istota jest po prostutym, czym jest. Tylko dorosy czowiek nie chce zgodzi si na bycie tym, kim jest. Kiedy doroli karc dziecko dlatego,e mwi prawd, e wyjawia to, co myli i czuje, wtedy dziecko uczy si udawania i jego niewinno zostaje zni-szczona. Docza ono do tej niezliczonej rzeszy ludzi, ktrzy bezsilnie powtarzaj: Sam nie wiem, kim jestem. Dzieje sitak dlatego, e przez dugi czas skrywali prawd o sobie przed innymi ludmi i w kocu doszli do tego, e ukrywali jprzed sob. Jak wiele z dziecicej niewinnoci jeszcze w tobie zostao, czy jest taka osoba, wobec ktrej byby w stanieby absolutnie sob, tak cakowicie otwarty i niewinny jak dziecko?

Dzieci trac swoj niewinno jeszcze w inny, bardziej subtelny sposb: kiedy dziecko zostaje zaraone

pragnieniem stania si kim znanym. Przypatrz si. tej masie ludzi, ktrzy za wszelk cen chc sta si kim znanym,nie kim wyznaczonym niejako przez Natur muzykiem, kucharzem, mechanikiem, stolarzem, ogrodnikiem czywynalazc ale kim znanym; chc osign sukces, sta si sawnymi, chc osign wadz; sta si kim nie po to,by siebie w peni zrealizowa, ale by osign chwa i znaczenie. Przypatrz si ludziom, ktrzy stracili swojniewinno, gdy wybrali nie bycie sob, ale ycie na pokaz, nawet jeli mieliby si pokazywa tylko przed sob.Przypatrz si twemu codziennemu yciu. Czy jest w tobie choby jedna myl, sowo czy gest nie skaone pragnieniemstania si kim, nawet jeli jedynym twoim pragnieniem jest bycie czowiekiem uduchowionym i witym ukrytymcakowicie przed wiatem, a znanym tylko, by tak powiedzie, tobie samemu? Dziecko, podobnie jak nie skaonezwierz, poddaje si naturze, aby by i sta si tym, kim po prostu jest. Ludzie doroli, ktrzy zachowali swojniewinno, podobnie jak dzieci poddaj si impulsom Natury czy Przeznaczenia, nie mylc o tym, by sta si kimznaczcym albo by robi na kim wraenie. Niemniej jednak, w odrnieniu od dziecka, opieraj si nie na instynkcie,

ale na nieustannej wiadomoci siebie i otaczajcego ich wiata; owa samowiadomo chroni ich przed zem iumoliwia im wzrost przewidziany dla nich przez Natur, a nie przez ambicje ich ja. Istnieje jeszcze inny sposb, wjaki doroli niszcz niewinno dziecistwa: ucz dzieci naladowania innych ludzi. Z chwil gdy chcesz zrobi zdziecka dokadn kopi kogo innego, zabijasz w nim iskr oryginalnoci, z ktr przychodzi na wiat. W chwili gdyzdecydowae si by podobny do kogo innego, niezalenie od tego jak byby on wielki czy wity, zdradzie samegosiebie. Pomyl o boskiej iskrze wyjtkowoci, ktr masz w sobie, a ktra zostaa pogrzebana pod warstwami strachu.Strachu przed byciem wymianym lub odrzuconym, jeli omieliby si by sob i nie chciaby w sposbautomatyczny dostosowa swego sposobu ubierania, postpowania czy mylenia do obowizujcych norm. Zobacz,jak dalece dostosowae si nie tylko w swoim dziaaniu i myleniu, ale nawet w odruchach, uczuciach, sposobiepostpowania i w przyjtej hierarchii wartoci. Nie masz odwagi zerwa z t prostytucj i powrci do pierwotnejniewinnoci. Jest to cena, ktr pacisz za bycie akceptowanym przez spoeczestwo czy organizacj. Tak oto

wchodzisz w wiat ludzi skrzywionych, poddanych nieustannej kontroli i wyrzuconych z krlestwa, ktre jestudziaem niewinnego dziecistwa.Wreszcie istnieje jeszcze jeden sposb zniszczenia wasnej niewinnoci, kiedy zaczynasz rywalizowa i

porwnywa si z innymi ludmi. Gdy wchodzisz na t drog, to zamieniasz twoj prostot na ambicj bycia rwniedobrym jak kto inny, albo nawet lepszym od niego. Pomyl. Powodem, dla ktrego dziecko jest w stanie zachowaniewinno podobn caemu stworzeniu i cieszy si bogosawiestwem krlestwa, jest fakt, i nie zostao onowchonite przez tzw. wiatow przestrze ciemnoci zamieszkan przez dorosych, ktrych egzystencja nie polega nanormalnym yciu, ale na cigym szukaniu aprobaty i podziwu; ktrzy nie yj w penym bogosawiestwie byciasob, ale cigle neurotycznie porwnuj si i rywalizuj, walczc o tak prne sprawy jak sukces i sawa, nawet jelimog by one osignite tylko za cen klsk, upokorze i niszczenia najbliszych ludzi. Jeli naprawd odczujesz tecierpienia prawdziwego pieka na ziemi, ostateczn pustk, ktr one przynosz, to by moe zrodzi si w tobie bunt i

niesmak tak potny, e roztrzaska on acuchy zalenoci i faszu, ktre zacisny si wok twej duszy, i wyzwoliszsi do krlestwa niewinnoci, w ktrym mieszkaj mistycy i dzieci.

ISTOTA MIOCI


20/35

To jest moje przykazanie, abycie si wzajemnie miowali, tak jak Ja was umiowaem.(J 15, 12)

Czyme jest mio? Przyjrzyj si kwiatowi ry. Czy ra moe powiedzie: Zapach mj przeznaczam tylkodla dobrych ludzi, a odmawiam go ludziom niegodziwym? Albo czy moesz sobie wyobrazi lamp, ktra ukrywaswoje wiato przed zymi ludmi, ktrzy szukaj w nim drogi? Mogaby to zrobi tylko wtedy, gdyby przestaa bylamp. Zauwa, jak naturalnie i bez ogranicze drzewo udziela swego cienia kademu czowiekowi, dobremu i zemu,

modemu i staremu, wysokiemu i niskiemu; wszystkim zwierztom, kadej ywej istocie, a nawet tym, ktrzypodcinaj jego korzenie. Tak oto okrelilimy pierwsz cech mioci: nie robi ona adnych rnic. Wanie dlategojestemy wezwani, by by podobni Bogu, ktry sprawia, e soce wieci zarwno nad dobrymi, jak i zymi, e deszczpada zarwno nad witymi, jak i nad grzesznikami; bdcie doskonaymi jak Ojciec wasz niebieski doskonay jest".Kontempluj w zadziwieniu nieskaziteln doskonao ry, lampy i drzewa, & zrozumiesz, na czym polega istotamioci.

Jak czowiek moe osign tak jako mioci? Cokolwiek by zrobi, bdzie ona zawsze wymuszona,sztuczna i przez to samo zafaszowana, gdy mioci nie mona wymusi. W gruncie rzeczy nie moesz nic zrobi.Moesz jednak pewnych rzeczy zaprzesta. Zauwa cudown zmian, jaka zajdzie w tobie w chwili, gdy przestanieszdzieli ludzi na dobrych i zych, na witych i grzesznikw, i zaczniesz widzie ich jako niewiadomych tego, coczyni. Musisz odrzuci faszywe przekonanie, e ludzie mog wiadomie grzeszy. Nikt nie moe popeni grzechu

w wietle samowiadomoci. Grzech nie jest wynikiem, jak bdnie mylimy, zoliwoci, ale ignorancji. Ojcze, odpuim, bo nie wiedz, co czyni. Zrozumienie tej prawdy pozwala osign zdolno nie czynienia rnic, tak podziwianw ry, lampie i drzewie.

Drug cech mioci jest jej bezinteresowno. Tak jak drzewo, kwiat ry i lampa daj, nie dajc niczego wzamian. Jak bardzo pogardzamy mczyzn, ktry w wyborze ony nie kieruje si jej zaletami, ale wielkoci posagu.Taki czowiek, susznie mwimy, nie kocha kobiety, ale korzyci finansowe, ktre ona moe mu zapewni. Ale czytwoja wasna mio jest inna, jeli szukasz towarzystwa tylko takich ludzi, ktrych obecno sprawia ci przyjemno, aunikasz tych, ktrzy s ci antypatyczni; jeli jeste nastawiony przyjanie tylko do ludzi, ktrzy zapewniaj ci to, czegood nich pragniesz, i yj zgodnie z twoimi oczekiwaniami, a wobec innych jeste nastawiony wrogo albo obojtnie?By osign t bezinteresowno w mioci potrzeba tylko jednego. Musisz otworzy twoje oczy i zobaczy.Wystarczy, e zobaczysz, czym ta twoja tzw. mio w rzeczywistoci jest; maskowaniem egoizmu i wasnych dz, a

bdzie to ogromny krok w kierunku osignicia bezinteresownoci.Trzeci cech mioci jest brak samowiadomoci. Mio tak zapamituje si w kochaniu, e traci wiadomosamej siebie. To tak jak lampa zajta wieceniem nie myli o tym, czy kto z jej wiata korzysta czy te nie. Podobniejak kwiat ry rozlewa swoje zapachy, gdy on nic innego nie potrafi robi, i to niezalenie od tego, czy kto si tymzapachem rozkoszuje, czy te nie. Czy te sposb, w jaki drzewo rzuca swj cie. wiato, zapach i cie nie powstajtylko wtedy, gdy w pobliu znajd si ludzie i nie znikaj po ich odejciu. Owe rzeczy, podobnie jak mio, istniejniezalenie od ludzi. One po prostu s, niezalenie od tego, czy kto z nich korzysta czy nie. Tak wic one w ogle nieuzmysawiaj sobie, e czyni co dobrego i e zasuguj na pochwa. Ich lewa rka nie wie, co czyni prawa. Panie,kiedy widzielimy ci godnym albo spragnionym, a pomoglimy ci?

Najwaniejsz cech mioci jest wolno. Z chwil gdy pojawia si przymus, kontrola albo konflikt, mioumiera. Zauwa, jak kwiat ry, drzewo i lampa pozostawiaj ci cakowit wolno. Drzewo nie bdzie ci zmusza,

by skorzysta z jego cienia, jeli bdzie ci grozi udar soneczny. Lampa nie bdzie na si owietlaa ci drogi, by sinie potkn w ciemnociach. Pomyl na chwil o tych wszystkich przymusach i kontrolach ze strony innych ludzi,ktrym poddajesz si, kiedy tak lkliwie yjesz zgodnie z ich oczekiwaniami, by kupi ich mio albo zyska ichaprobat, albo po prostu z obawy przed ich utrat. Za kadym razem, kiedy poddajesz si tej kontroli i temunaciskowi, niszczysz w sobie zdolno mioci, ktra jest twoj prawdziw natur. Dzieje si tak, gdy nie moeszpostpowa z innymi ludmi inaczej, jeli przyzwalasz, by zachowywali si wobec ciebie w taki, a nie inny sposb.Wpatruj si wic we wszystkie te naciski i kontrole w twoim yciu, a by moe Ju to wpatrywanie si w nie sprawi, esi od nich Uwolnisz. W chwili gdy one ustpi, pojawi si wolno. A wolno to inne okrelenie mioci.

RKA PRZY PUGU

Ktokolwiek przykada rk do puga, a wstecz si oglda, nie nadaje si do krlestwa Boego.(k 9, 62)

Krlestwo Boe jest mioci. Ale co to znaczy kocha? Mio oznacza wraliwo na ycie, na osoby, na


21/35

przedmioty, wczuwanie si we wszystko i w kadego bez wykluczania kogokolwiek. Czowiek zaczyna wykluczai

Anthony de Mello - Wezwanie do miłości

Documents

Transcript of Anthony de Mello - Wezwanie do miłości