wyd.A nr 1 (291)

STYCZEÑ2017

KRAKÓW

KA

TA

LO

GB

EZ

P£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

dla

kie

row

ców

#291

Przepisy prawne I Rozrywka I Technika I Testy I Wywiad

Toyota Prius Kia Sportage GT-Line 4x4Peugeot GTi Opel Astra Sports Tourer

Biturbo Škoda Kodiaq I Sonda lambda- technika Samochód z LPG - przepisy

> s. 5 I > s. 9> s. 12 I

> s. 14 I > s. 17> s.20 I > s. 22

Toyota Prius Kia Sportage GT-Line 4x4Peugeot GTi Opel Astra Sports Tourer

Biturbo Škoda Kodiaq I Sonda lambda- technika Samochód z LPG - przepisy

> s. 5 I > s. 9> s. 12 I

> s. 14 I > s. 17> s.20 I > s. 22

CZYTANIEAUTA

dla Ciebie bezp³atnyegz.

RE

KL

AM

Y/O

G£

OS

ZE

NIAB

EZ

P£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

02

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

jKraków, ul. Wielicka 250tel. 12 288 04 10, 288 05 00

ZAPRASZAMY:poniedzia³ek - pi¹tek: 8.00 - 18.00, sob: 8.00 - 14.00

SERWIS:

SKLEP:

UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE:

KREDYTY:

- komputerowa diagnostyka samochodów- pe³ny serwis pogwarancyjny- klimatyzacja ( monta¿ - obs³uga )- serwis ogumienia

- czêœci zamienne do samochodów,oryginalne i tañsze zamienniki

- korzystne pakiety

- samochodowe- gotówkowe ( expresowo )

Wypo¿yczamysamochody

www.autocenter.com.pl

BEZP£ATNA WYMIANA OLEJU

M bilo

PRZEGL¥DYREJESTRACYJNE

WSZYSTKICH POJAZDÓW DO 3,5 T

- kompleksowe bezgotówkowe naprawyblacharsko-lakierniczne

- ca³odobowa pomoc drogowa

BLACHARSTWO - LAKIERNICTWO:

tel. 601 470 971

PRUSY 13, 32 010 Kocmyrzówtel. +12 387 30 52; +48 881 931 352

-

pn.-pt.: 8. - 17. , sob.: 8. - 13.00 00 00 00

- czêœci mechaniczne i elektryczne- uk³ady zawieszenia i wspomagania- filtry, oleje, akumulatory

DOSAMOCHODÓWFRANCUSKICH

www.auto radar.pl-

Cê

œid

zc

ow

sz

sc

au

Ytk

ih

t

Katalizatory - Haki / WulkanizacjaPompowanie azotem

Kraków,ul. ¯ó³kiewskiego 28

tel. (12) 430 47 53,tel. kom. 601 48 96 03

(Rondo Grzegórzeckie)

zapraszamy:pn.-pt.: 8.00-18.00, sb.: 10.00-14.00

Kraków,ul. ¯ó³kiewskiego 28

tel. (12) 430 47 53,tel. kom. 601 48 96 03

(Rondo Grzegórzeckie)

zapraszamy:pn.-pt.: 8.00-18.00, sb.: 10.00-14.00

www.tlumiki.krakow.pl

SPRZEDA¯ - MONTA¯ - WYMIANA

T£UMIKIT£UMIKISAMOCHODOWAMECHANIKA

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

03

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

j

Cę

śid

zc

ow

sz

sc

au

Ytk

ih

t

W 2008 roku pożegnał się z nazwą Vectra, którąsamochody klasy średniej z Rüsselsheim nosiły przezokrągłe 20 lat. Następczynią tej linii modelowejzostała Insignia. Auto od początku było chwalone załadny i elegancki wygląd, natomiast krytykowano je za

sporą nadwagę oraz niezbyt efektywne wykorzystanie przestrzeni wewnętrzu. Wszystko wskazuje na to, że takie problemy będą zupełnieobce nowej odsłonie największego modelu Opla. Samochód jest jużgotowy, a jego oficjalna premiera odbędzie się podczas marcowegosalonu w Genewie, ale już teraz dużo o nim wiadomo.

, bo taką nazwę nosi auto, prezentuje się nie tylko szykownie, ale idynamicznie. Na tle poprzedniczki zewnętrzne wymiary nowego samo-

chodu nie uległy radykalnym zmianom, nato-miast proporcje nadwozia - owszem. Przyczynątego jest m.in. zwiększony o ponad 9 cmrozstaw osi. W związku z tym można się równieżspodziewać obszerniejszej kabiny niż dotych-czas. Co równie istotne, dzięki staraniominżynierów nowy model waży nawet o 175 kgmniej od obecnej Insignii. A to z kolei powinnosię przełożyć na lepsze własności jezdne orazniższe zużycie paliwa. Samochód przeszedłwięc podobną ewolucję, jak kompaktowa Astra.Czy będzie się sprzedawał równie dobrze, jakona? Już wkrótce się przekonamy.

Z kolei poddało liftingowi modelAuto jest już dostępne w salonach

sprzedaży japońskiej marki. Odświeżonysamochód najłatwiej rozpoznać patrząc na jegoprzód. W oczy rzuca się bowiem brak chara-

kterystycznego grilla zwanego „Jet Fighter”, który towarzyszył ASX od samego początku produkcji.Jednocześnie oznacza to, że Mitsubishi definitywnie żegna się z tym rozwiązaniem stylistycznym wswoich samochodach. Nowy projekt przedniej części nadwozia sprawia, że niewielki SUV z trzemadiamentami w logo prezentuje się bardziej elegancko niż dotychczas. Oprócz dobrze już znanychwersji Inform, Invite, Intense Plus i Instyle, zmodernizowany ASX jest dostępny również w dwóch

nowych, specjalnych odmianach: Cool Edition i RalliArt Edition. Pierwsza znich wyróżnia się 16-calowymi, dwukolorowymi alufelgami oraz dachem,pokrywą bagażnika, bocznymi słupkami i obudowami lusterek w czarnym,matowym kolorze. Natomiast druga stanowi topową wersję ASX-a, a jejwyposażenie obejmuje m.in. 18-calowe, srebrne alufelgi, skórzano-materiałową tapicerkę z czerwonymi przeszyciami oraz liczne emblematyRalliArt. Pytanie tylko, czy kolejny, dość niewielki lifting zaprezentowanegow marcu 2010 roku samochodu pozwoli mu na nawiązanie równorzędnejwalki o klientów z młodszą i nowocześniejszą konkurencją.

Tymczasem świętowała niedawno. Od 7 grudnia 2006 roku fabrykę koreańskiej marki

w mieście Żylina na Słowacji opuściło już ponad 2,5 mln pojazdów oraz3,8 mln jednostek napędowych. To właśnie tutaj wytwarzane są modeleCee’d, Sportage i Venga. Z fabryki codziennie wyjeżdżają dwa pełne

pociągi oraz 90 naczep samochodowych z 1400 autami. 5% z nich zaspokaja potrzeby rynkulokalnego, natomiast cała reszta przeznaczona jest na eksport. Począwszy od roku 2006 najwięcejsamochodów trafiło do Wielkiej Brytanii (21%), Rosji (18%), Niemiec (9%), Hiszpanii (6%) oraz Włoch(6%). Oprócz tego w słowackiej wytwórni działają równolegle dwa zakłady produkujące jednostkinapędowe, zarówno benzynowe, jak i wysokoprężne. Do tej pory Kia zainwestowała w swoją fabrykęna Starym Kontynencie ponad 1,7 mld Euro, tworząc co najmniej 20000 nowych miejsc pracy wsamym zakładzie produkcyjnym oraz wśród czterdziestu najważniejszych dostawców.

Natomiast wprowadza dwa nowe systemy bezpieczeństwa związane z funkcjonalnościąconnected. Pierwszy z nich to , natomiast drugi -

. Systemy te będą wykorzystywać chmurę danych do wymianyinformacji pomiędzy samochodami w celu zapobiegania niebezpiecznym sytuacjom. W pierwszejkolejności trafią do topowych modeli Volvo, a więc S90, V90 oraz XC90. Samochody będąkomunikować się ze sobą i wymieniać informacje o śliskiej nawierzchni. Dzięki temu kierowca zwyprzedzeniem dowie się o trudnych warunkach drogowych, co da mu czas na odpowiednią reakcję.Podobnie działa ostrzeżenie o nieoczekiwanych zdarzeniach na drodze, które bazuje na informacji owłączonych światłach awaryjnych. Kierowca pojazdu, który zbliża się do takiego zdarzenia będzie onim wiedział, zanim je zobaczy. Obydwa rozwiązania zostaną uruchomione w Szwecji i Norwegii, anastępnie będą wdrażane w innych krajach.

Opel

Insignia Grand

Sport

Mitsubishi

ASX.

Kia dziesiątą rocznicę rozpoczęcia

produkcji w Europie

Volvo

ostrzeżenie przed śliską nawierzchnią ostrzeżenie

o awariach i zdarzeniach na drodze

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

04 kdk

(powyżej)Opel Insignia GrandSport

(poniżej)Fabryka Kii w Żyliniena Słowacji

zdjęcie:

zdjęcie - Kia

GM Company

Subiektywnyprzeglądmiesiąca

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

Co kto lubi

Niesamowity komfort i luksus

Stylistyka eko-Toyoty od samego początku wzbudzała

kontrowersje. Nie inaczej jest z obecnym modelem.

Producent tłumaczy, że udziwniony wygląd samochodu

spowodowany jest walką o jak najniższy współczynnik

oporu powietrza Cx. I że w najnowszej generacji, wzoro-

wanej stylistycznie na modelu Mirai (napędzanym wodo-

rem), uzyskano współczynnik oporu powietrza o warto-

ści zaledwie 0,24. No fajnie, ale np. najnowsze BMW

serii 5 schodzi z tym parametrem do poziomu 0,22. A

jak wygląda? No właśnie…

Wnętrze najnowszego Priusa jest niesamowicie prze-

stronne, a zarazem bardzo nowoczesne. Piątka doro-

słych osób podróżować będzie w naprawdę przyzwoitych

warunkach, a jeśli pozbyć się jednej z nich, komfort

będzie wręcz doskonały. Przestrzeń na nogi i nad głowa-

mi, brak tunelu na środku podłogi oraz bardzo wygodne

fotele i tylna kanapa nie dadzą powodów do narzekań.

O bagażniku również można wypowiadać się w samych

superlatywach. Nie tylko jest duży (502 litry), ale

również bardzo prosty do zagospodarowania dzięki dość

niskiemu progowi załadunku.

Spójrzmy teraz na deskę rozdzielczą. Prius przyzwyczaił

nas do umieszczenia wszystkich zegarów na środku

deski rozdzielczej, pod sporym „daszkiem”. Mimo

natłoku ukazujących się tam informacji ich czytelność

jest bez zarzutu. Niżej znajduje się dotykowy ekran o

przekątnej 10”. Jest to multimedialne centrum sygno-

wane znaną wśród audiofilów marką JBL. I trzeba

przyznać – nieźle wszystko gra. Tuż za „samochodowym05

TEST Toyota Prius 1,8 HSD 122KM PrestigeI

Eko-Toyota

W 2015 roku na salonie samochodowym we Frankfurcie japońska marka Toyota zaprezentowałacałemu światu kolejne wcielenie swojego ekologicznego bestsellera, czyli model Prius czwartejgeneracji. Auto dostępne obecnie jest tylko w odmianie hybrydowej, ale lada chwila do ofertyma dołączyć również wersja plug-in. I właśnie ten model chciałbym dzisiaj Państwuzaprezentować w moim artykule.

Artur Ławnik (Auto Testy - www.autotesty.com.pl)

www.japan-czesci.pl

31-831 Kraków

ul. Fatimska 2

tel.: (12) 642 19 50

tel. kom.: 509 343 272

tel. kom.: 509 727 521

CZĘŚCINOWE I UŻYWANE

DO SAMOCHODÓWJAPOŃSKICH ORAZ KOREAŃSKICH

2

Al. Gen. Andersa

TOMEX

OS. SPÓŁDZIELCZE

OS. PRZYARCE

OS. TEATRALN

E

CENTRUM N. HUTY

OB

RO

ŃC

ÓW

KR

ZY

ŻA

PLA

CTA

RG

OW

YB

IEŃ

CZ

YC

E

OS. KRAKOWIAKÓW

KOCMYRZOWSKA

FATIMS

KA

CIE

NIS

TAB

ULW

AR

OW

A

części

tabletem” znalazły swoje miejsce przyciski obsługu-

jące automatyczną klimatyzację. Poniżej panelu stero-

wania klimatyzacją umieszczono bodaj najbardziej

charakterystyczny element Priusa, czyli maleńki,

fikuśny lewarek bezstopniowej skrzyni biegów. Tuż

obok kierowca znajdzie też przyciski >>>>

>>>>

Zmniejszona moc

To się nazywa oszczędność

sterujące trybem pracy silnika elektrycznego. I na koniec

ostatni krzyk mody – indukcyjna ładowarka smartfonów.

A jak jest z jakością wykończenia? Można powiedzieć, że Toyota

poszła na całość. Plastiki i materiały wykorzystane we wnętrzu

są najwyższej jakości i bardzo dobrze spasowane. Dzięki temu

auto jest nieźle wygłuszone. Jasno-beżowa skórzana tapicerka

jest miła w dotyku, ale to nie jest jedyna jej zaleta. Jaskrawy

kolor daje poczucie obcowania z autem naprawdę prestiżowym.

Pod maską naszej „testówki” znajdziemy, rzecz jasna, dwa

silniki. Z lewej jednostka spalinowa o pojemności 1797 ccm i

mocy 98 KM. Po prawej 72-konny silnik elektryczny. Jednak nie

dajcie się zwieść pozorom i nie myślcie, że te wartości są

sumowane i dadzą łączną moc rzędu 170 KM. Sumarycznie

kierowca ma do dyspozycji 122 KM. I mimo że jest to nowa

konstrukcja układu hybrydowego, to jest to wynik o 13 KM

mniejszy, niż w przypadku poprzedniej generacji.

Lecz koniec suchych faktów. Dzięki dwóm silnikom auto żwawo

przyśpiesza do pierwszych 100km/h, które osiąga po niespełna

10,6 sekundy. Na tym oczywiście nie koniec i Prius dalej

przyspiesza, kończąc zabawę dopiero przy okolicach 180 km/h.

Bezstopniowa, automatyczna skrzynia biegów E-CVT jest bardzo

dobrym rozwiązaniem podczas spokojnej jazdy. Co ciekawe, w

najnowszej generacji zastosowano walcową przekładnię

redukcyjną silnika elektrycznego, która zastąpiła dotychczas

stosowaną planetarną. Podobno jest lżejsza i mniejsza od

swojego poprzednika. Może właśnie dzięki temu płynność

zwiększania prędkości i spokój panujący w tym czasie we

wnętrzu auta są niedoścignione?

Akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe mogą być ładowane

na trzy sposoby. Po pierwsze – podczas pracy silnika spalinowe-

go część energii jest przekazywana na ładowanie. Po drugie –

energia kinetyczna odzyskiwana jest przez układ hamulcowy

podczas hamowania. Po trzecie – kierowca może wykorzystać

tzw. hamulec górski, który powoduje zwiększenie oporów

toczenia kół, co pomaga w odzyskaniu energii trafiającej

do baterii.

Przyszła pora na kilka słów o zawieszeniu testowanego

Priusa. Jest stosunkowo miękko, ale nie jest to wadą.

Dzięki takiemu zestrojeniu samochodem podróżuje się

wygodnie i bardzo komfortowo, niczym limuzyną klasy

wyższej. Owszem, do szybszej jazdy po zakrętach Prius

nie zachęca, lecz nie mamy co narzekać, bo i tak

prowadzi się pewnie i bez nerwowości.

Podobny spokój ogarnia nas podczas wizyty na stacji

benzynowej w celu zatankowania 43-litrowego baku.

Dzięki silnikowi elektrycznemu, który mocno wspomaga

pracę spalinowego w najtrudniejszych dla niego momen-

tach (ruszanie, powolna jazda w korkach) oraz odzyski-

waniu energii, średnie spalanie w cyklu mieszanym

wynosi zaledwie 4,6 litra benzyny bezołowiowej na

każde 100 km. Rewelacja!

Niesłabnący wzrost popularności bycia „eko” i sprze-

daży aut przyjaznych środowisku to fakt, z którym trudno

dyskutować. Poprzednie generacje Priusa przetarły

szlak, walczyły z „chorobami wieku dziecięcego” techno-

logii hybrydowej i spowodowały, że na teraz Toyota może

zaoferować auto dopracowane do perfekcji. I że nie

tylko na świecie, ale i na polskich ulicach widać aut

coraz więcej hybrydowych. Według mnie jest to

nieunikniona przyszłość motoryzacji, która wyprze

całkowicie jednostki wysokoprężne z aut osobowych.

Dlatego uważam, że warto inwestować w nowoczesne

samochody hybrydowe. Czemu nie w Priusa?

Silnik: 16V, benzynowy, elektryczny

Pojemność silnika: 1797 ccm

Moc: 98 KM przy 5200 obr./min

72 KM (silnik elektryczny)

Moc sumaryczna: 122 KM

Moment obr.: 142 Nm przy 3600 obr./min

207 Nm (silnik elektryczny)

Skrzynia biegów: automatyczna, bezstopniowa E-CVT

Napęd: przedni

0-100km/h: 10,6 s

Vmaks: 180 km/h

Zużycie paliwa: 3,6/3,6/3,6 (l/100km)

(miasto/poza miastem/cykl mieszany)

Zużycie paliwa testowe: 4,6 (l/100km) (cykl mieszany)

Pojemność baku: 43 litrów

Teoretyczny zasięg: 914 kilometrów

Wymiary: 4540/1760/1470

(długość/szerokość/wysokość) (w milimetrach)

Waga: 1375 kg

Ładowność: 420 kg

Pojemność bagażnika: 503 l

Liczba drzwi/Liczba miejsc: 5/5

Emisja CO : 84 g/km

Opony: 215/45R17

Wersja wyposażeniowa: Prestige

Cena wersji podstawowej: 141 900 PLN

Cena wersji testowanej: 144 200 PLN

Czy warto?

Dane techniczne:

2

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

06

kdk

BE

ZP

£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

Robert Lorenc: Aktualna generacja Toyoty Prius to

ewolucja czy rewolucja?

Tomasz Bogacki:

Co wiêc zosta³o zmienione w najnowszej generacji

Priusa w porównaniu do poprzedniej?

Myœlê, ¿e bardziej ewolucja. Toyotajest mark¹, która stawia na innowacje, ale równie¿pamiêta o tradycji i historii. wiêc w wiêkszoœci przypad-ków mamy do czynienia z rozwojem obecnej technologii.Rewolucj¹ by³o wprowadzenie pierwszego Priusa, ateraz tak¿e Toyoty Mirai o napêdzie wodorowym.Bazuj¹cna tym, co znamy i co œwietnie siê sprawdzawprowadzamy nowoœci, ³¹cz¹c jedno z drugim.

Przede wszystkim mamy tutaj nowy uk³ad hybrydowy.Jest to ju¿ jego czwarta generacja. Analogicznie, obec-nie mamy ju¿ czwart¹ generacjê Priusa, czyli modelu,który rozpocz¹³ erê samochodów hybrydowych. By³o topierwsze hybrydowe auto na rynku, co ma odbicie nawetw jego nazwie: prius po ³acinie oznacza pierwszy. Oprócznowego uk³adu hybrydowego czwarta generacja Priusa

07

WYWIAD Toyota Prius IV generacjiI

Toyota PriusIV generacji– ewolucja czy rewolucja?„W nowym Priusie trochê inaczej skonstruowano i zestrojono skrzyniê biegów, co finalniespowodowa³o niewielkie obni¿enie mocy. Nie ma to jednak negatywnego wp³ywu na osi¹gi.Za to zu¿ycie paliwa i emisja CO s¹ du¿o ni¿sze ni¿ w poprzedniku. Przeprojektowany silnikspalinowy uzyskuje sprawnoœæ ciepln¹ na poziomie 40%, co jest najlepszym wynikiem wœródwszystkich jednostek benzynowych.” mówi w wywiadzie Tomasz Bogacki, ManagerOmotenashi, Toyota Romanowski Kraków.

2

otrzyma³a równie¿ nowy design, podyktowany wspó³-czynnikiem oporu powietrza. To bardzo wa¿ne z punktuwidzenia zarówno zu¿ycia paliwa, jak i osi¹gów.Samochód mo¿e siê obecnie pochwaliæ najbardziejaerodynamicznym nadwoziem w klasie. To zas³ugaczerpania inspiracji z natury, poniewa¿ odniesieniemdla stylistów by³ tutaj kszta³t spadaj¹cej kropli wody.

Tak, zreszt¹ jak ka¿dy wczeœniejszy Prius. Jest jednakrównie¿ innowacyjny. Innowacje wprowadzane przezToyotê maj¹ znamiona takiego trochê „kosmicznego”wygl¹du. Niektórym siê to podoba, niektórym nie. Aletak czy inaczej mo¿na powiedzieæ, ¿e stylistykanajnowszego Priusa wyprzedza obecne czasy.

Wygl¹d to oczywiœcie kwestia gustu, ale mo¿na

chyba zaryzykowaæ stwierdzenie, ¿e nowy Prius

prezentuje siê doœæ kontrowersyjnie.

Przyznam, ¿e to doœæ zaskakuj¹ce, poniewa¿ wczeœ-

niej Toyota by³a kojarzona z samochodami wtapiaj¹-

cymi siê w t³o. Natomiast Prius IV to drugi >>>>

Schowek przed pasa¿erem ma rozmiary 38 x 13 x 8 cm (szerokoœæ x g³êbokoœæ x wysokoœæ otworu).W schowku umeszczona jest ksi¹¿ka Cartera Wilsona "Pokusa czerni"

- 336 stron - (wydawnictwa Œwiat Ksi¹¿ki), posiadaj¹ca rozmiary20 x 12,5 x 2,5 cm (szerokoœæ x g³êbokoœæ x wysokoœæ grzbietu)

Schowek przed pasa¿erem ma rozmiary 38 x 13 x 8 cm (szerokoœæ x g³êbokoœæ x wysokoœæ otworu).W schowku umeszczona jest ksi¹¿ka Cartera Wilsona "Pokusa czerni"

- 336 stron - (wydawnictwa Œwiat Ksi¹¿ki), posiadaj¹ca rozmiary20 x 12,5 x 2,5 cm (szerokoœæ x g³êbokoœæ x wysokoœæ grzbietu)

>>>> model po C-HR, który wyró¿nia siê designem i przyci¹ga

spojrzenia. Czy tendencja wyjœcia Toyoty z cienia bêdzie siê

utrzymywa³a?

Uwa¿am, ¿e kiedyœ Toyota chcia³a siê podobaæ wszystkim i

stylizowa³a swoje samochody tak, aby nie wzbudza³y one

kontrowersji. Przynosi³o to ca³kiem niez³e wyniki sprzeda¿y. W

tamtych czasach bardzo du¿o ludzi przekona³o siê do Toyoty.

Czy obecnie Japoñczycy nie robi¹ przypadkiem drugiego

kroku? Maj¹ ju¿ wielu przekonanych klientów, a teraz trzeba

by „uderzyæ” do tych, którym przez lata nie odpowiada³ zbyt

stonowany design. Technologia Toyoty jest ju¿ powszechnie

ceniona. Przekonani do niej klienci nie odejd¹, mo¿na wiêc

postawiæ na bardziej wyrazist¹ stylistykê, aby przyci¹gn¹æ do

salonów ludzi, którzy dotychczas w ogóle nie rozwa¿ali zakupu

Toyoty.

Wróæmy do Priusa. Jego najnowsza generacja jest o 13 KM

s³absza od poprzedniej. Z czego to wynika? I czy ma to wp³yw

na takie parametry, jak elastycznoϾ i przyspieszenie?

Oprócz tzw. akumulatora trakcyjnego Prius posiada

tak¿e tradycyjny akumulator rozruchowy. Do czego on

s³u¿y, skoro uk³ad hybrydowy sam wytwarza pr¹d?

Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e Toyota staje siê coraz bardziej

wyrazista i coraz celniej stara siê trafiæ w gusta europejskich

klientów. Od d³u¿szego ju¿ czasu nasza marka ma centrum

designu na po³udniu Francji, zwane ED (European Design

Development). Przy udziale projektantów z Japonii, Europy i

Stanów Zjednoczonych projektowane s¹ tam najnowsze Toyoty.

Pierwszym zwiastunem efektowniejszej stylistyki by³o Aygo,

które wyraŸnie wyró¿nia³o siê spoœród innych samochodów. A

teraz mamy nowego Priusa i C-HR, które jest obecnie hitem

sprzeda¿owym.

Na pewno interesuj¹cy design jest takim elementem, który ma

przekonaæ do nas nowych klientów, szczególnie tych m³odszych,

którzy coraz bardziej stawiaj¹ na wygl¹d, a coraz mniej na to, co

tak naprawdê w danym samochodzie jest. Toyota od lat

produkuje samochody bezpieczne, niezawodne, najbardziej

zaawansowane technologicznie, wiêc m³odszy klient, o którym

wspomnia³em, nie musi siê tym martwiæ (bo to ma), wiêc zwraca

uwagê, jak auto wygl¹da i czy bêdzie mu siê podoba³o.

Nie, nie ma wp³ywu, poniewa¿ mówimy o samochodzie z

napêdem hybrydowym. Mamy wiêc tutaj silnik elektryczny, który

wspomaga jednostkê spalinow¹ podczas przyspieszania. Silnik

elektryczny jest tak naprawdê taki sam, jak w poprzednim

Priusie. Natomiast trochê inaczej skonstruowano i zestrojono

skrzyniê biegów, co finalnie spowodowa³o niewielkie obni¿enie

mocy. Nie ma to jednak negatywnego wp³ywu na osi¹gi. Za to

zu¿ycie paliwa i emisja CO s¹ w przypadku najnowszego

Priusa du¿o ni¿sze ni¿ w poprzedniku. Przeprojektowany

silnik spalinowy uzyskuje sprawnoœæ ciepln¹ na poziomie

40%, co jest najlepszym wynikiem wœród wszystkich

jednostek benzynowych. Pracuje on w cyklu Atkinsona,

który jest bardziej wydajny ni¿ klasyczny cykl Otto. Dziêki

temu zu¿ycie paliwa i emisja spalin s¹ tak niskie.

Napiêcie systemu hybrydowego siêga 650 V, które

przechodz¹c przez inwerter zasila ca³y uk³ad. Natomiast

2

akumulator rozruchowy jest akumulatorem niskiego

napiêcia. Na niskie napiêcie jest te¿ rozrusznik silnika.

Zwyk³y akumulator jest wiêc potrzebny do uruchomienia

jednostki spalinowej, jak równie¿ zasila takie elementy

jak radio czy œwiat³a.

Umieszczono go ca³oœci pod tyln¹ kanap¹.

Nigdy nie by³o przypadku, ¿eby bateria uk³adu

hybrydowego stworzy³a jakiekolwiek zagro¿enie dla

pasa¿erów czy innych uczestników ruchu drogowego. Na

podstawie prawie 20-letniego doœwiadczenia mo¿emy z

pe³nym przekonaniem powiedzieæ, ¿e ta technologia

jest bezpieczna. Oczywiœcie, bateria uk³adu hybrydo-

wego jest odpowiednio zabezpieczona. Pasa¿erowie nie

maj¹ do niej dostêpu. Trzeba by naprawdê rozebraæ pó³

samochodu, ¿eby siê do niej dostaæ.

Toyota ma w swojej gamie zarówno samochody z

klasycznymi silnikami, jak i samochody z napêdem

hybrydowym, a od niedawna równie¿ model Mirai,

wyposa¿ony w innowacyjny napêd wodorowy. Stanowi on

wizjê Toyoty na przysz³oœæ. Z kolei Prius plug-in (a

w³aœciwie Prius PHV, bo tak¹ nazwê nosi ten model)

plasuje siê gdzieœ pomiêdzy hybrydowym Priusem a

Mirai. Dlatego te¿ jego design posiada cechy obydwu

tych modeli.

To szereg czujników i sensorów, które monitoruj¹

zachowanie siê samochodu na drodze, zwracaj¹c uwagê

na pasy ruchu i ruchy kierownicy. Je¿eli wykryj¹, ¿e

samochód „myszkuje”, czyli jedzie od jednej krawêdzi

pasa do drugiej, to uznaj¹, ¿e kierowca jest coraz

bardziej zmêczony, a przez to coraz mniej skupiony na

jeŸdzie. Po rozpoznaniu takiej sytuacji system ostrzega

prowadz¹cego poprzez sygna³ dŸwiêkowy i informacjê

na wyœwietlaczu, sugeruj¹c zrobienie sobie

odpoczynku. Decyzja nale¿y jednak do kierowcy. W

ramach ciekawostki dodam, ¿e s¹ równie¿ systemy

wykrywania zmêczenia kierowcy dzia³aj¹ce na innej

zasadzie. Przyk³adowo, Lexus LS na kolumnie

kierowniczej ma zamontowany czujnik podczerwieni,

który obserwuje twarz kierowcy, a mówi¹c œciœlej bada

pewne geometrie twarzy i na tej podstawie ocenia

zmêczenie.

Gdzie w nowym Priusie znajduje siê akumulator

napêdu hybrydowego?

Czy nie stanowi to potencjalnego zagro¿enia dla

pasa¿erów siedz¹cych na tylnych miejscach? W jaki

sposób ten akumulator jest zabezpieczony?

Prius to teraz tak naprawdê dwa modele: zwyk³a

hybryda i hybryda plug-in, która ma siê pojawiæ lada

moment. Ró¿nica miêdzy nimi polega na tym, ¿e t¹

drug¹ mo¿na ³adowaæ z gniazdka. Oprócz tego

samochody te maj¹ odmienny wygl¹d. Czym to jest

podyktowane? Z ekonomicznego punktu widzenia to

przecie¿ tylko wchodzenie w dodatkowe koszty.

Prius IV generacji posiada system wykrywania

zmêczenia kierowcy. W jaki sposób on dzia³a?

BE

ZP

£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

08

kdk

W schowku przednich drzwi znajdzie siê miejsce dla najpotrzebniejszych i - najlepiej - p³askich rzeczy, tak samo jak w drzwiach tylnych.W schowku przednich drzwi znajdzie siê miejsce dla najpotrzebniejszych i - najlepiej - p³askich rzeczy, tak samo jak w drzwiach tylnych.

2

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

09

TEST Kia Sportage 1.6 T-GDI GT-Line 4x4I

Znacznapoprawa

Kia Sportage to jedna z możliwości spełnienia swoich marzeń o SUV-ie. Być może właśnietemu zawdzięcza też swoją popularność, ale to nie brzmi dobrze. Czy nowy Sportage możebyć marzeniem samym w sobie? Dowiemy się podczas testu.

Mateusz Raczyński

Kia Sportage to jedna z możliwości spełnienia swoich marzeń o SUV-ie. Być może właśnietemu zawdzięcza też swoją popularność, ale to nie brzmi dobrze. Czy nowy Sportage możebyć marzeniem samym w sobie? Dowiemy się podczas testu.

Mateusz Raczyński

Kia Sportage nie miała łatwego życia. Model, który utrzymuje się

na rynku tak długo, może być kojarzony ze średnio udanymi

poprzednikami. Weźmy na przykład Sportage pierwszej genera-

cji. Nie sprzedawała się zbyt dobrze nawet w Korei Południowej.

W budowaniu zaufania do modelu nie pomagały też akcje

serwisowe - samochody były wzywane do ASO dwukrotnie z

powodu… odpadających podczas jazdy tylnych kół. Druga

poprawiła jakość, ale to dopiero trzecia generacja stała się

prawdziwym sukcesem Koreańczyków - Sportage zajmował aż

13% polskiego rynku w segmencie C-SUV. Sukces ten wiązał się

ciekawszą stylistyką i ogólną praktycznością - raczej nie z tym,

jak ten samochód się prowadził.

Czy po burzliwej przeszłości Sportage wreszcie stał się

samochodem godnym marzeń klientów?

Porównania do Porsche Macan są jak najbardziej na miejscu.

Kia Sportage czwartej generacji nie tyle czerpie garściami z

projektu Porsche, co jest do niego, zupełnie przypadkiem,

bardzo podobna. Podobnie wyglądają reflektory umieszczone na

wysokości maski, podobnie wygląda zwarta i masywna postura

obu samochodów. Nie mamy jednak wątpliwości, że to Macan

jest tym bardziej sportowym samochodem, a Sportage

rodzinnym.

By nie rozwodzić się specjalnie nad liniami projektu Petera

Schreyera, który wcześniej przecież kreślił dla Audi, muszę

przyznać, że do nudy tu daleko.

Poprzednia generacja koreańskiego SUV-a mogła chwalić się

wieloma rzeczami, na przykład śpiewającym zdaniem

testów zderzeniowych IIHS, tylko nie wnętrzem. Jakość

materiałów była raczej mierna. Sam projekt deski

rozdzielczej był dość nudny, choć można było w nim

znaleźć jakieś przebłyski umiejętności pana Schreyera.

Taki obraz Kii Sportage odchodzi do lamusa. Jej wnętrze

jest teraz nowoczesne i bardzo dobrze wykończone.

Oczywiście dopóki patrzymy powierzchownie, na to, co

znajduje się w zasięgu ręki i możliwie jak najwyżej - wtedy

plastiki są miękkie i przyjemne w dotyku. Poniżej jakość

jest o wiele niższa, ale takie rozwiązania stosuje

mnóstwo producentów, nawet tych z segmentu premium.

Żabo-tygrys

Nowa jakość wewnątrz

Optymalizacja kosztów

Jeździ dużo lepiej, ale…

Nie można mieć jednak zastrzeżeń co do wyposażenia.

Fotele mogą być podgrzewane, także z tyłu lub

wentylowane - wyłącznie z przodu. Podgrzewana może

być też kierownica. Klimatyzacja jest oczywiście

dwustrefowa. Generalnie miło się tu spędza czas i

bardzo wygodnie podróżuje.

A jeśli gdzieś jechać, to z bagażem. Bagażnik zmieści

503 litry, jeśli zdecydujemy się na zestaw naprawczy i

491 litrów z kołem dojazdowym.

No właśnie. Kia miała sporo do nadrobienia, jeśli

chodziło o właściwości jezdne. Czy to się zmieniło?

Testowy model napędzał silnik 1.6 T-GDI o mocy 177

KM, co oznacza, że to wersja o bardziej sportowym

zacięciu, GT-Line. Na 19-calowe felgi nawinięto opony

Continental o szerokości 245 mm i profilu 45%. Już to

sugeruje, że Sportage powinien prowadzić się dobrze.

I tak też się prowadzi - jeździ pewnie, sprawnie

przyspiesza i nie przechyla się zbytecznie w zakrętach,

co było cechą szczególną poprzedniczki. Przeskok

jakościowy jazdy jest bardzo duży, ale nadal widać tu

pole do poprawy. W każdym ostrzejszym, ale szybko

pokonywanym zakręcie, czujemy na kierownicy lekkie

wibracje. Te wibracje naturalnie zwiastują granicę

przyczepności przednich kół i idącą za nią podsterow-

ność. Mimo, że de facto z samochodem nic się nie

dzieje i jedzie tam, gdzie mu wskażemy, sprawia

wrażenie, jakby miał zaraz pojechać prosto - a to nie

budzi zaufania kierowcy.

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

10

Sportage pierwszej generacji.W budowaniu zaufania domodelu nie pomagały akcjeserwisowe - samochody byływzywane do ASO dwukrotniez powodu… odpadającychpodczas jazdy tylnych kół.

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

Na pochwałę zasługuje na pewno adaptacyjny układ

kierowniczy. Działa bezpośrednio i dokładnie, od razu

możemy wyczuć samochód i przekazuje nieco informacji

na koło kierownicy. To właśnie dlatego jesteśmy w

stanie zauważyć tak wczesne oznaki podsterowności.

Silnik, który generuje 265 Nm momentu obrotowego w

zakresie od 1500 do 4500 obr/min sprzężono z 7-

stopniową, dwusprzęgłową automatyczną skrzynią

biegów. DCT używane w Kiach i Hyundaiach to bardzo

fajne przekładnie - nie szarpią i przez większość czasu

nadążają za stylem jazdy kierowcy. Napęd 4x4 i automat

dodają prawie 100 kg masy, więc osiągi są po prostu

przyzwoite - 9,1 do 100 km/h, prędkość maksymalna

201 km/h.

Choć GT-Line raczej z dróg zjeżdżać nie powinna,

szczególnie na tych kołach, to jednak spróbowaliśmy

swoich sił. W końcu prześwit wynosi 17,2 cm, więc jest

nieco wyższy, niż w zwykłej osobówce, a dodatkowo na

desce rozdzielczej umieszczono przycisk blokady

tylnego mostu.

Jazda w lekkim terenie wiąże się z dość mocnym

bujaniem i trzęsieniem - zawieszenie jest ewidentnie

drogowe, nastawione na bardziej sportowe doznania.

Podjazd pod mokre, błotniste wzniesienie okazał się już

niemożliwy, mimo blokady. Koła się kręcą, ale nie są w

stanie dźwignąć 1534 kg masy - prawdopodobnie na

tylne koła trafia zbyt mało momentu, choć po raz kolejny

spójrzmy na niskoprofilowe opony. Na terenowej

„kostce” na pewno byłoby lepiej, ale przecież nikt nie

będzie zakładał takich opon do miejskiego SUV-a.

Jakie jest zapotrzebowanie na paliwo? Producent mówi

o 9,2 l/100 km w mieście, 6,5 l/100 km poza nim i 7,5

l/100 km średnio. Dodałbym do tych wartości

przynajmniej 1,5 l/100 km więcej, ale tu oczywiście nie

ma reguły - wszystko zależy od kierowcy.

Pokochaj za dizajn, dojrzyj do zakupu

Nowa Kia Sportage to samochód, który w niczym nie przypomina

poprzednika. Poprzednik osiągnął jednak wielki sukces, także w

Polsce, więc jeśli nowa generacja nadrobiła tyle zaległości, na

pewno będziemy o niej mówić jako o kolejnym hicie Kii. Sportage

możemy szybko pokochać za bardzo wyrazisty dizajn, który i

wpada w oko, i je cieszy. Niektórym może wydać się brzydki, ale

to tylko potwierdza wyrazistość projektu. Do zakupu na pewno

przybliży nas obcowanie z wnętrzem, bo ciężko znaleźć w nim

większe mankamenty, ale przed podpisaniem umowy ze

sprzedawcą, koniecznie powinniśmy wybrać się na jazdę

próbną. Być może za kierownicą konkurencyjnego samochodu

poczujemy się pewniej, a być może to, o czym pisałem

wcześniej, nie będzie nam w żaden sposób przeszkadzało.

Czy może odstraszyć nas cena? Nie

powinna. Podstawowy model z wolno-

ssącym silnikiem 1.6 GDI o mocy 133

KM i wyposażeniem „S” kosztuje 75 990

zł. Samochód z tą samą jednostką

napędową, ale wyposażeniem „M”

będzie kosztował 82 990 zł, a z wyposa-

żeniem „L” 93 990 zł. Najdroższy jest

oczywiście GT-Line z silnikiem 2.0 CRDI o

mocy 185 KM, 6-biegowym automatem i

napędem 4x4. Kosztuje 137 490 zł.

No dobrze, ale jeśli chcielibyśmy kupić

taką Kię Sportage za 75 tys. zł, co dostaniemy w standardzie?

Przede wszystkim komplet poduszek powietrznych, system

ESC, mocowania ISOFIX i pasy bezpieczeństwa z funkcją

wykrywania obecności pasażerów. Dostaniemy też elektrycznie

sterowane szyby, manualną klimatyzację z nawiewem z tyłu,

alarm, radio z sześcioma głośnikami i 16-calowe felgi ze stopów

lekkich. Czy to wystarczy?

tekstpochodzi z:

kdk

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

11

PREZENTY

DLACZEGONIE!

W STYCZNIU?

Sprawdź: www.prezenty.kdk.pl

TEST Peugeot 308 GTiI

Jednak najdziwniejszym jest stwierdzenie, ¿e lepsze jest

wrogiem dobrego. Oczywistym jest, ¿e lepiej mieæ wiêcej

pieniêdzy. Albo wiêksze rodzinne klejnoty. Nikt jednak nie bierze

pod uwagê, ¿e to przys³owie nie sprawdza siê w ka¿dej sytuacji.

Ka¿dy ¿onaty mê¿czyzna wie, ¿e jedna ¿ona w domu w

zupe³noœci wystarczy. Dlatego religia katolicka zawsze bêdzie

lepsza ni¿ muzu³mañska. My mamy bekon i alkohol, a oni wiele

kobiet i z tego powodu nigdy nie zapanuj¹ nad œwiatem.

Ale weŸmy na przyk³ad gor¹ce hatchbacki. Tu o wiele lepsze jest

„mniej znaczy wiêcej”. W ten sposób mo¿na zdefiniowaæ raptem

kilka samochodów na rynku. Przepis jest prosty, bierzemy

relatywnie tani samochód, wk³adamy mocny silnik i odprawiamy

nieco magii w zawieszeniu. Jednak in¿ynierowie skupiaj¹c siê na

naszych proœbach o wiêksz¹ liczbê koni mechanicznych poszli

odrobinê za daleko. Obecne Clio ma dwieœcie dwadzieœcia koni

mechanicznych, podczas gdy pierwsze w wersji Williams mia³o o

siedemdziesi¹t mniej. Nowa Honda Civic Type-R? Trzysta

dziesiêæ. Poprzednik mia³ o jedn¹ trzeci¹ mniej.

Ju¿ dobre dziesiêæ lat temu specjaliœci z Saab’a

twierdzili, ¿e przednionapêdowy samochód jest w stanie

przenieœæ nie wiêcej ni¿ dwieœcie piêædziesi¹t koni

mechanicznych. Technika posz³a nieco do przodu, ale nie

proporcjonalnie do przyrostu mocy.

Zdecydowanej wiêkszoœci i tak nie wykorzystujemy, wiêc

liczby wygl¹daj¹ dobrze tylko na papierze. Jednak

najgorszy jest fakt, ¿e Honda za najszybszego Civica ¿¹da

niemal stu piêædziesiêciu tysiêcy. Ró¿nica w cenie miêdzy

obecn¹ wersj¹ a poprzednikiem jest podobna, jak w

przypadku mocy, jedna trzecia dro¿ej.

I to spowodowa³o, ¿e zacz¹³em siê zastanawiaæ. Tak,

technika i inne sprytne rzeczy s¹ sporo warte. Ale

odnoszê wra¿enie, ¿e mniej mocy i komplikacji wysz³oby

na dobre. Dla w³aœciciela i jego portfela. Popatrzmy na

Golfa GTI. Kosztuje niemal czterdzieœci tysiêcy mniej i

byæ mo¿e ma o dziewiêædziesi¹t koni mechanicznych

mniej, ale w przyspieszeniu do setki jest wolniejszy tylko

o osiem dziesi¹tych sekundy.

Jednak do walki z nim i do licytacji na moc w³¹cza siê

w³aœnie pierwsza z gor¹cych zesz³orocznych premier,

szybki Peugeot. Niespodziewanie okazuje siê, ¿e

czeka³o na niego du¿o osób, co szczególnie dziwi,

poniewa¿ ostatni ciekawy samochód tej marki by³

produkowany zaraz przed tym, kiedy jazda na

dinozaurach sta³a siê modna.

Design równie¿ jest z tego okresu. Francuski koncern

tak bardzo zapatrzy³ siê na Volkswagena, ¿e nada³ 308

wiêcej cech Golfa, ni¿ ma sam Golf. I najwyraŸniej

postanowi³, ¿e wersja GTI bêdzie jeszcze bardziej

nudna. Tak, ma dwukolorowe nadwozie, ale wygl¹da ono

pretensjonalnie. I kosztuje niemal osiem tysiêcy z³o-

tych. Reszta pseudosportowych atrybutów, uk³ad wyde-

chowy, zderzaki oraz wiêksze felgi równie dobrze pasuj¹

do modelu z trzycylindrowym silnikiem, jak i do GTI. I

spójrzcie na tarcze hamulcowe z ty³u. W porównaniu z

dziewiêtnastocalowymi felgami przypominaj¹ M&M’sy.

BE

ZP

£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

12

M¹droœci ludowe, przys³owia. Niezale¿nie, gdzie jesteœcie i co robicie znajdzie siê ktoœ, kto z powa¿n¹min¹ skomentuje pewne zdarzenie oczywist¹ myœl¹. ¯e jak dzisiaj pada œnieg, to za piêæ tygodni bêdzielód. Lub, ¿e kiedyœ bêdzie dobrze. Albo, ¿e rozmiar nie ma znaczenia.

Tekst: (99octanow.pl), Zdjêcia: PeugeotWojciech Dorosz

Wnętrze również specjalnie się nie wyróżnia. Z

praktycznego punktu widzenia nie jest źle, materiały

wykończeniowe są niezłe, miejsca w środku jest sporo,

a fotele są całkiem wygodne. Gorzej jest, gdy spojrzymy

na nie z punktu widzenia kogoś zorientowanego na

sportowe doznania. Siedziska i oparcia są zbyt

obszerne jak na standardowego Europejczyka. Mała

ilość akcentów GTI sprawia, że trudno rozpoznać

najszybszą wersję. Mała kierownica zasłania

niefortunnie umieszczone zegary, więc nie będziecie

wiedzieli jak szybko jedziecie. Są tego również dobre

strony, zakryje wkurzający obrotomierz kręcący się w

drugą stronę i to co się zepsuło. I częste kręcenie

sprawi, że nie będziecie potrzebowali depilacji w

męskich rejonach.

Do napędzania najszybszego 308 Peugeot zaprzągł

silnik z RCZ, BMW i Mini. 1.6 z turbosprężarką generuje

272 konie mechaniczne oraz 330 Nm. Przekłada się to

na więcej niż rozsądne osiągi w postaci 6 sekund do

pierwszej setki i prędkości maksymalnej wynoszącej

250 km/h. Przy tym potrafi zadowolić się jedynie

dziewięcioma litrami paliwa na sto kilometrów. Niestety,

ma kilka denerwujących cech. Jest cichy, pracuje

delikatnie, zupełnie nie absorbując i nie okazując

entuzjazmu. Nie jest jak lew, bliżej mu do kanapowego

kota. Podobnie jak sześciobiegowej manualnej skrzyni

biegów. Ma krótkie przełożenia i jest dość precyzyjna,

ale nie ma się ochoty jej dotykać, jak Krystynę

Pawłowicz. I to nawet gdyby była ostatnią kobietą na

Ziemi.

Jeśli zapytasz entuzjastę samochodów o ciekawego

Peugeota bez wahania wskaże 205 GTI. Był mały,

zwrotny i zadziorny. Zupełnie nie przypomina większego i

młodszego brata. Posiada mechanizm różnicowy

Torsen, ale z drugiej strony belkę skrętną. Zawieszenie

jest zestrojone, by zachować niezły balans między

wygodą a szybkim pokonywaniem zakrętów, ale prawda

jest taka, że jest komfortowe jak herbata z cytryną w

jesienny wieczór. Wrażeń nie poprawia nawet tryb sport,

którego włączenie powoduje jedynie zmianę koloru

podświetlenia zegarów na czerwone oraz głośniejszy wydech,

którego dźwięk sączy się z pokładowego systemu audio.

Reszta podobnie nie jest spektakularnie dobra. Układ

kierowniczy jest w porządku, ale to tylko tyle. Hamulce

gwarantują krótką drogę hamowania, ale nie wydają się

specjalnie ostre. Podobnie jak cały samochód. GTI nie jest

sportowe. To bardziej wersja wyposażenia, która jest nieco

szybsza niż pozostałe.

Na dodatek nie jest tania. Peugeot żąda przelewu opiewającego

na co najmniej 132 tysiące, co jest dużą sumą. Robi się jeszcze

gorzej, gdy uświadomimy sobie, że nie oferuje za nią czegoś

wystarczająco specjalnego ani dobrego. Wielu z was taką cenę

będzie tłumaczyło inflacją, postępem technologicznym i winą

Tuska. Ale problem leży gdzie indziej. Producenci licytują się na

liczbę koni mechanicznych, urywają kolejne sekundy na

Nurburgringu, a turbosprężarki są nowymi rogami obfitości bez

dna. Pomyślcie o tym przez chwilę. Gdy zaczęliście pić kawę

wystarczyła wam pojedyncza łyżeczka. Następnie dodawaliście

półtorej. Później piliście dwie kawy z jednej łyżeczki, potem dwie

z dwóch, by któregoś dnia stwierdzić, że trzy kawy w ciągu dnia to

jest to, aby ostatecznie skończyć zalewając wrzątkiem całą

puszkę. I tak jest z niemal wszystkimi przedstawicielami

gatunku. Są droższe o jakieś 40-50

tysięcy, ponieważ dokładnie tyle

poch ł oną ł p r o j e k t p r z edn i e go

zawieszenia zdolnego jako tako

przenieść zbyt dużą moc na asfalt.

Spójrzcie tylko na rysunki techniczne.

Wiele inżynierskiej magii dzieje się w

okolicach przedniej osi. Dokładnie jak ze

zbyt mocną kawą, nie wyczuwamy

smaku.

A jakby tego był mało jest kolejny problem. Natura wyposażyła

wszystkie zwierzęta w napęd na tylne łapy. Lata prób i ewolucji

uznały, że jest najwłaściwszy. To prowadzi do smutnej konkluzji.

Wydajecie na samochód więcej, niż wynosi budżet

Azerbejdżanu i dostajecie coś, co nie do końca działa.

Mądre głowy w kitlach będą was przekonywać, że oto

pokonali kolejną barierę, ale poprawiają coś, co nigdy nie

sięgnie ideału. Przykro mi, ale 308 ani też żaden z innych

gorących hatchbacków nie został stworzony do szybkiej

jazdy. Tak, są szybkie, ale zostały tylko dostosowane.

Inżynierowie brali to pod uwagę w konstrukcji, ale

prędkość nie była celem samym w sobie. To zupełnie jak z

homoseksualizmem. Stwórca nie brał go pod uwagę, ale

wielu przekonuje, że jest w porządku. I generalnie nie

obchodzi cię co inni robią w sypialni, ale staromodne

podejście wydaje się zwyczajnie lepsze.

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

13kdk

TEST I Opel Astra Sports Tourer 1.6 CDTI BiturboTEST Opel Astra Sports Tourer 1.6 CDTI BiturboI

To ju¿ pi¹te pokolenie jednego z najpopularniejszych kompaktów

w Europie - Opla Astry. Testowana odmiana Astry o nazwie

Sports Tourer to coœ wiêcej ni¿ kompaktowe kombi. Eleganckie,

o sportowej linii, auto zaprojektowano z pewn¹ fantazj¹, jego

stylizacja doœæ mocno odstaje od tej, do jakiej przyzwyczai³y nas

europejskie kompakty. Aby wizualnie obni¿yæ dach i pog³êbiæ

wra¿enie sportowej linii, zaprojektowano ozdobn¹ listwê

ci¹gn¹c¹ siê nad boczn¹, przeszklon¹ powierzchni¹ samocho-

du. W efekcie s³upek C zosta³ przedzielony i sprawia

wra¿enie, jakby dach by³ pewnego rodzaju nak³adk¹.

Dziêki temu zabiegowi ty³ nadwozia utrzymany jest w stylu

sportowej elegancji, ale „normalna” wysokoœæ dachu

zapewnia funkcjonalnoϾ kombi.

Pi¹ta generacja Astry kombi ma prawie identyczne

wymiary zewnêtrzne co poprzedniczka ( jest tylko od niej

o nieca³e 3 cm ni¿sza), ale odnosi siê wra¿enie, i¿ mamy

do czynienia z wiêkszym samochodem.

Decyduj¹c siê na nadwozie typu kombi nabywca zwraca

uwagê na baga¿nik, jego kszta³t i pojemnoœæ. W przypad-

ku tej Astry jest on w miarê du¿y (540 litrów) i foremny,

tak¿e solidnie wykonany. Dostêp do niego u³atwia

elektrycznie sterowana klapa. Na plus dodaæ trzeba te¿

automatycznie sk³adane oparcie tylnej kanapy (dostêp

do przycisków od strony baga¿nika).

Testowane auto wyposa¿one by³o w nowoczesne

reflektory matrycowe LED, automatycznie dostosowu-

j¹ce wi¹zkê œwiat³a do warunków na drodze. Czyni to

jazdê noc¹ mniej stresuj¹c¹ dla kierowcy i nie wymaga

ci¹g³ego prze³¹czania œwiate³. Auto ma tak¿e wyj¹tkowo

estetyczne 18-calowe alufelgi z szerokimi oponami o

rozmiarze 225/40, te¿ zas³uguj¹cymi na przydomek

„sportowe”.

Nie tylko sylwetka nowej Astry sprawia wra¿enie

wiêkszej, równie¿ jej wnêtrze jest pojemniejsze. Tutaj

przyby³o kilka centymetrów. Przestrzeñ nad g³ow¹

kierowcy powiêkszy³a siê o 26 mmm, a osoby

podró¿uj¹ce z ty³u maj¹ prawie o 3 cm wiêcej miejsca na

nogi.

BE

ZP

£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

14

Astra Sports Tourer nie jest z pewnoœci¹ szablonowym kombi. Oryginalna sylwetka i mocne 160-konnebiturbo zas³uguj¹ co najmniej na uwagê.

Tekst: , Zdjêcia: GMJanusz Steinbarth

Skórzane fotele Astry z powodzeniem zaliczyć można do

tych z górnej półki. Są nie tylko właściwie wyprofilowane,

ale również elektrycznie podgrzewane i wentylowane.

Elektrycznie podgrzewana jest także kierownica.

Jeszcze wczoraj takie rozwiązania dostępne było w

pojazdach droższych, dziś mamy je w tańszych

kompaktach. W jesienno-zimowym klimacie, który

panuje u nas przez pół roku sprawdzają się na piątkę. W

testowanym aucie było też kilka opcjonalnych systemów

podnoszących bezpieczeństwo jazdy, m.in. układ

rozpoznający znaki drogowe.

Pod maską testowanego auta pracowała nowa

jednostka napędowa Opla, silnik 1.6 CDTi o mocy 160

KM i maksymalnym momencie obrotowym 350 Nm,

wspierany dwiema turbosprężarkami. Podwójnie

doładowany silnik płynnie rozwija moc i sprawia, iż auto

jest dynamiczne, w końcu przydomek „sports” do

czegoś zobowiązuje. Osiągnięcie setki zajmuje Astrze

8,9 sekundy, ale trzeba dodać, iż w tym czasie do kabiny

dochodzi trochę zbyt natarczywy pomruk diesla. Dopiero

po osiągnięciu zadanej prędkości w kabinie robi się cicho.

Według producenta, w mieście auto powinno zadowolić się 5,7

litrami oleju napędowego w przeliczeniu na 100 km. W teście

wyszło jak zwykle więcej, bliżej 7, ale i tak jest to wynik do

zaakceptowania.

Jak prowadzi się Astra Tourer? Odpowiedź jest jedna: świetnie.

Jej zawieszenie zaliczyć można do tych twardszych, do tego

mamy niskoprofilowe opony. Jednak komfort jazdy jest dobry, a

do kabiny nie dochodzą żadne

poważniejsze odgłosy z podwozia. Tylko

na wyboistej drodze twarde zawieszenie

daje o sobie trochę znać nieprzyjemnym

stukaniem. Astra jest wyjątkowo

przewidywalna także podczas szybkiego

pokonywania zakrętów, można powie-

dzieć, że właściwie zachowuje się na nich

neutralnie.

Do kogo skierowana jest Astra Sports

Tourer 1.6 CDTI Biturbo? To komfortowe, dobrze wyko-

nane kombi ze sportowym zacięciem. Samochód na tyle

wygodny, że można wybrać się nim w daleką, rodzinną

podróż po Europie oszczędzając jednocześnie na paliwie

(na trasie zużycie oleju napędowego oscyluje w granicach

4 litrów). Ceny opisywanego modelu zaczynają się od

96.900 zł.

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

15

kdk

Informacji dostarcza

TEST Nokian WR D4 175/65 R14IB

EZ

PŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

16

Od wymiany opon nie minęło zbyt wiele czasu, ale naliczniku auta przybyło już prawie 2500 km przebytych wróżnych warunkach pogodowych – sucho, deszcz, śnieg,mróz. I jestem pod wielkim wrażeniem, jak świetnie teopony spisują się na każdej z tych nawierzchni. Już samwygląd bieżnika sugeruje, że fińskie opony są stworzonedo zapobiegania aquaplaningowi. Liczne nacięcia nalamelach powodują niesamowitą przyczepność naśniegu i lodzie, o czym miałem okazję przekonać się nawłasnej skórze, dojeżdżając co dzień do pracy ponieodśnieżanej wiejskiej drodze.Aby uzyskać tak dobre parametry, które umożliwiająniemalże idealne prowadzenie auta w trudnychwarunkach, producent zastosował kilka ciekawychrozwiązań: „Obszar centralny jest zdominowany przezmocne i masywne żebro centralne. Lamele tegomocnego żebra, co ciekawe, nie biegną przez całą jegoszerokość, co zwiększa precyzję i kontrolę prowadzenia.Natomiast wyjątkowe rozłożenie cząsteczek mieszankikauczukowej Nokian Twin Trac Silica, zawierającejnaturalny kauczuk, krzemionkę i olej rzepakowy,zapewnia doskonałe wyniki na śniegu i mokrejnawierzchni.” To wszystko i jeszcze kilka ciekawychrozwiązań połączonych w całość daje jedną znajlepszych opon zimowych na rynku!Podsumowując miesięczną przygodę z nowymi letnimioponami Nokian WR D4 mogę stwierdzić, że opony sąbardzo dobrej jakości. Ich cena nie jest możekonkurencyjna w porównaniu do konkurencji, ale sąwarte każdej wydanej złotówki. Krótko pisząc, polecamw stu procentach wyżej opisane opony.

Założone opony to: Nokian WR D4 w rozmiarze 175/65R14 82T, klasa paliwowa: C, klasa na mokrym: B, hałas:68 dB

Test opon zimowychNie czekając na pierwszy atak zimy, już w listopadzie postanowiłem zmienić rewelacyjnie spisujące sięopony letnie Nokian Line na całkowicie nowe „zimówki” tej fińskiej marki – WR D4.

Artur Ławnik

kdk

Poprzedni artykuł, zapowiadający test tych opon, zakończyłemzawołaniem ZIMO PRZYBYWAJ, KIEDY TYLKO CHCESZ!!! I wiecieco? Zima się mnie posłuchała i w ciągu dwóch tygodni przyszła. Ito z impetem, przynajmniej w moim regionie. Śnieg, mróz docho-dzący do -10 C i co najgorsze – marznący deszcz. No cóż, dziękitemu miałem przynajmniej okazję solidnie wypróbować zimowyhit marki Nokian.

0

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

Nowa Škoda Kodiaq została zaprojektowana przezprojektanta Jozefa Kabana na podstawie kolejnej nowo-ści w koncernie VW – uniwersalnej płycie podłogowejMQB A2. Kodiaq mierzy prawie 4697 mm długości,1676 mm wysokości i 1882 mm szerokości. Dzięki tymwymiarom jest oferowany w dwóch wersjach: 5- i 7-oso-bowej. Przy wersji 5-osobowej bagażnik ma pojemnośćaż 720 litrów, zaś przy siedmiu osobach na pokładzieoferuje 270 litrów.

Stylistyka zewnętrzna auta może się podobać, ponieważoprócz wyrazistych kształtów nadwozia, rzekłbym „męs-kiego kulturysty”, Kodiaq posiada kilka smaczkówstylistycznych, które przypadną także niejednejkobiecie, choćby styl zaprojektowania przednich itylnych lamp zbudowanych w technologii LED.

Jakość wykończenia wnętrza nie prowokuje donegatywnych uwag. Stylistyka nie odbiega od tej znanejz Superba. We wnętrzu, na konsoli centralnej, umie-

szczono 6,5-calo-wy (8-calowy wwyższych wer -sjach wyposaże-niowych) ekran,z a p o m o c ąktórego obsługu-jemy multimedia,a przy pomocyuk ładu ŠkodaConnect, możemy 17

PREZENTACJA Škoda KodiaqI

Škoda Kodiaq

– europejska premieraPo wielu miesiącach oczekiwania na informacje prasowe odnośnie nowego modelu SUV markiŠkoda, przyszła wyczekiwana chwila europejskiej premiery modelu Kodiaq. Jak przystało narasowego SUV'a, okazję do zaprezentowania swoich właściwości jezdnych otrzymałw górzystych obszarach leżącej na Morzu Śródziemnym Majorki.

Artur Ławnik (Auto Testy - www.autotesty.com.pl) połączyć się z dowolnym smartfonem czy tabletem.Dodatkowym atutem jest możliwość podłączenia siędo Internetu. We wnętrzu znajdziemy również innydetal znany z Superba – ukryte w przednich drzwiachdwie parasolki. Z tyłu zaś auto możemy doposażyć wuniwersalne uchwyty do smartfona lub tabletu.

Pod maską Kodiaka znajdą się trzy silniki benzynowe:1,4 TSI w wersji 125 i 150 KM oraz 2,0 TSI o mocy 180KM. Dostępny będzie też motor wysokoprężny 2,0 TDIoferujący 150 lub 190 KM. Niezależnie od silnikaklient będzie miał do wyboru trzy skrzynie biegów. Po-cząwszy od 6-biegowej przekładni manualnej po dwaautomaty DSG o 6 lub 7 biegach. Dodatkowo możnaauto wyposażyć w najnowszą odmianę napędu na obieosie.

Bardzo ciekawym i całkowicie nowym systemem jestelektroniczna pomoc w parkowaniu autem zprzyczepą, np. kempingową.

W Polsce auto będzie dostępne w trzech wersjachwyposażeniowych: Active, Ambition i Style. Jużpocząwszy od wersji podstawowej, której cenarozpoczyna się od 89 900 PLN z silnikiem 1,4 TSI 125KM, dostajemy bardzo bogate wyposażenie.Najtańsza odmiana z silnikiem wysokoprężnym towydatek rzędu 118 500 PLN.

Jestem pewny, że Škoda Kodiaq nie tylko w Polsce, alei na całym świecie, solidnie namiesza w klasie SUV.Wróżę bardzo szybki i długotr wały sukcessprzedażowy. k

dk

RE

KL

AM

Y/O

GŁ

OS

ZE

NIAB

EZ

PŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

18

SPECJALIZACJA ZAKŁADU:

- naprawa felg stalowych i aluminiowychdo pojazdów samochodowych

- lakierowanie proszkowe

32-020 Wieliczka, ul. Podleśna 3,tel. (12) 278 18 21, 602-138-246www.felgi-naprawa.krakow.pl

NAPRAWA FELG MAREK CZAJA

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

j

Czêœci nowe i u¿ywanedo samochodów dostawczych

Partner 2000, ul. Danalówka 6, Kraków

biuro@p2000.com.pl, www.p2000.com.pltel. 602 33 87 18, 12 653 00 51

Dziekanowice 78, 32-086 Węgrzce tel.: 602 300 424, 502 424 686

- Regeneracja belek- Wymiana rozrządu

- Remonty zawieszenia- Naprawa układów hamulcowych- Bieżące naprawy

- Wymiana sprzęgieł

DIAGNOSTYKA KOMPUTEROWA

KRISCAR

SERWIS SAMOCHODÓW osobowych

A U T O S E R W I S

PEŁNY ZAKRES USŁUG

ul. Stadionowa 1, Krakówtel. 12 269 29 73, tel. kom. 660 470 160

Auto Komis - www.wamat.otomoto.pl

AUTO GAZ

BG-Gas

MONTA¯ SERWIS NAPRAWY REGULACJE

ZAPRASZAMY: PN.-PT.: 8:00-16:00

HOMOLOGACJE KOMPUTEROWE ANALIZY SPALINRATY ODCZYT I KASOWANIE B£ÊDÓWKraków - Nowa Huta, ul. ¯aglowa 25a

tel. 12 686 60 53 608 616 169 694 887 167www.lpg.krakow.pl e-mail: bggas@poczta.fm

zapraszamypon.-pt. 8 - 18sobota 9 - 14

Kraków, ul. Czyżówka 35A(Rondo Mateczny- przedłużenie ulicy Zamoyskiego)

e-mail: biuro sqad.com.pl@

SQAD SKLEP

CITROEN PEUGEOT RENAULT..

(12) 296 35 65, 296 35 66, 296 33 39

TRANSPORT SAMOCHODÓW, MOTOCYKLI, ŁODZITRANSPORT URZĄDZEŃ BUDOWLANYCH

POLSKA - UNIA EUROPEJSKA

JAN HOL

POMOC DROGOWA

tel. 781 777 666, 783 777 666

www.janhol.plC

ęś

id

zc

ow

sz

sc

au

Ytk

ih

t

IMPORTERCZĘŚCI SILNIKOWYCH

OSOBOWE - DOSTAWCZE - CIĘŻAROWE - MASZYNY ROLNICZE- MASZYNY BUDOWLANE - WÓZKI WIDŁOWE

CER MOTOR KRAKÓW

307 70 00 307 90 00, 30-716 Kraków

tel.: 12 , 12e-mail: krakow@cermotor.com.pl

ul. Przewóz 34a

TURBINY

CZĘŚCIDO TURBIN

www.fhumaripol.ple-mail: sklep@fhumaripol.pl

Kraków, ul. Pachońskiego 2atel. 12 636-21-01, tel. kom.:606-230-750

SKLEP MOTORYZACYJNYFILTRY - OLEJE - PASKI - CZĘŚCI - AKCESORIA

BE

ZP

£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

£O

SZ

EN

IA

19

AUTO SERVICE s.c.B. Fija³kowski, P. Dudek

TEL. 12 644-37-43KRAKÓW, OS. S£ONECZNE 8A

www.fijalkow.plopony zakupione w naszej firmiewymieniamy i wywa¿amy GRATIS

Castrol Castrol Authorised Dealer

~ KOMPUTEROWY POMIAR GEOMETRII KÓ£~ KOMPUTEROWE WYWA¯ANIE KÓ£~ BEZSTYKOWA WYMIANA OPON~ POMPOWANIE KÓ£ AZOTEM~ PNEUMATYCZNE SMAROWANIE~ WYMIANA P£YNU CH£ODZ¥CEGO~ NAPRAWA ZAWIESZEÑ

~ MYCIE PODWOZIA, NADWOZIA I SILNIKA~ PRANIE TAPICERKI

~ PODCIŒNIENIOWA WYMIANA OLEJÓW~ ODGRZYBIANIE OZONEM UK£ADÓW KLIMATYZACJI

~ WYMIANA CZYNNIKA CH£ODZ¥CEGO KLIMATYZACJI

p³atnik

VAT

OLEJE SILNIKOWEFILTRY OLEJOWEoraz

Castrolzakupione w naszej firmie

wymieniamy GRATIS

CZYNNE: pn.-pt.: 8.00 - 16.00, sob.: 8.00 - 13.00

Sklep z czêœciami iSerwis Aut Francuskich

Kraków, ul. Podskale 11a (rejon Ronda Matecznego)Kraków, ul. Podskale 11a (rejon Ronda Matecznego)

Sklep:tel. 12 423 50 88 w. 21tel. 12 296 36 57

Serwis:tel. 12 423 50 88 w. 22

tel.kom. 502 123 334

Andrzej Zêbala & Tomasz Kulis

s.c.

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

j

CRACOW BUSINESS CORPORATION

PE£NY ASORTYMENT CZÊŒCI ZAMIENNYCH

CBC

Kraków, ul. G³owackiego 56

sklep i serwissklep i serwissklep i serwis

tel. (12) 637 48 18, 623 08 15e-mail: cbc@cbc.com.pl , www.cbc.com.pl

PEUGEOT RENAULTCITROEN

CB RADIO - CAR AUDIOŒWIAT£A DO JAZDY DZIENNEJ

ZABEZPIECZENIA, STEROWNIKICZUJNIKI PARKOWANIA

MONTA¯ - SERWIS

Krakówul. Jana Brzechwy 1

tel.: 501 809 408503 626 219www.twojecbradio.pl

Czêœci nowe i u¿ywaneimportowane z Francjido samochodów marki

Kraków, ul. Rybitwy 38atel./fax 12 653-00-99, tel. 601 42-05-00

AUTODominikMigas

SERWISMechanika i elektryka samochodowa

Serwis opon - Naprawa i obs³uga klimatyzacji

Pomoc drogowa 24h tel. 509 948 210

Czêœci zamienne do wszystkich marekSpecjalizacja: Hyundai, Kia

tel. 12 637 85 47tel. kom. 509 948 210

ul. Che³moñskiego 264czynne: pn.-pt.: 8-18, sob.: 8-14

kw

ota

do

zap

³aty

z³55,00

Zakres us³ug wchodz¹cych w kupon rabatowy

znajduje siê na stronie: www.vulko.pl

KrakówOs. 2 Pu³ku Lotniczego 2b

tel. 12 648 18 19

Ca³orocznaobs³uga

samochodu

www.vulko.pl

Cê

œid

zc

ow

sz

sc

au

Ytk

ih

t

SERWIS

SAMOCHODÓW AMERYKAÑSKICH

- n r p- c- n

aprawy, egulacje, rzegl¹dyzêœci zamienneaprawy automatycznych skrzyñ biegów

30-424 Kraków, ul. Koœciuszkowców 16tel. (12) 268 13 97

zapraszamy: pn. - pt. 8-17

TECHNIKA

Czasami jest tak, ¿e bardzo niepozorne z wygl¹du urz¹dzeniespe³nia niezwykle istotn¹ funkcjê. Œwietnym tegopotwierdzeniem s¹ sondy lambda - niewielkie, elektrochemiczneczujniki instalowane w uk³adach wydechowych samochodów,odpowiadaj¹ce za pomiar zawartoœci tlenu w spalinach.Urz¹dzenie to zosta³o opracowane i wprowadzone do produkcjiprzez firmê Bosch. Sondê lambda zaczêto stosowaæ w 1976roku, a pierwszym autem w ni¹ wyposa¿onym by³o Volvo serii240. Przez d³ugie lata z takim rozwi¹zaniem mo¿na by³o siêspotkaæ tylko w przypadku samochodów napêdzanych silnikiembenzynowym. Pocz¹tkowo w ich uk³adach wydechowychmontowano jedn¹ sondê lambda, któr¹ umieszczano przedkatalizatorem. Jest to tzw. sonda regulacyjna, mierz¹cazawartoœæ tlenu w spalinach opuszczaj¹cych cylindry.Informacja na ten temat zostaje przekazana sterownikowisilnika, który na tej podstawie ustala, czy stosunek iloœcipowietrza do iloœci paliwa, czyli substancji wchodz¹cych w sk³admieszaniny ulegaj¹cej spalaniu w cylindrach, jest optymalny.Parametrem obrazuj¹cym t¹ zale¿noœæ jest bezwymiarowywspó³czynnik AFR (skrót od angielskiego wyra¿enia Air to FuelRatio). W idealnym przypadku jego wartoœæ wynosi 14,7. Mamywtedy do czynienia z mieszanin¹ stechiometryczn¹, co oznacza,¿e powietrze i paliwo s¹ wzglêdem siebie we wzorowej proporcji

iloœciowej. Do utrzymania takiego stanu d¹¿y sterowniksilnika, który dziêki sygna³om z sondy lambda mamo¿liwoœæ modyfikowania sk³adu mieszanki, jeœlizachodzi taka potrzeba. Gdy wspó³czynnik AFR mawartoœæ wiêksz¹ ni¿ 14,7, to mamy do czynienia zmieszank¹ ubog¹, co oznacza, ¿e jest w niej zbyt du¿opowietrza. Co prawda silnik oszczêdniej obchodzi siêwtedy z paliwem, jednak emituje przy tym wiêcej tlenkówazotu. Po wykryciu takiej sytuacji sterownik zwiêkszaobjêtoœæ wtryskiwanej benzyny. Je¿eli natomiastwspó³czynnik AFR ma wartoœæ mniejsz¹ ni¿ 14,7, tomamy do czynienia z mieszank¹ bogat¹, co oznacza, ¿ejest w niej zbyt du¿o paliwa. Skutkuje to wzrostem emisji

BE

ZP

£A

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IÊC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

20

Obni¿eniu zawartoœci substancji toksycznych w gazach wydechowych sprzyja odpowiedni sk³admieszanki paliwowo-powietrznej ulegaj¹cej spalaniu w cylindrach podczas pracy silnika. Parametrem,który to obrazuje jest bezwymiarowy wspó³czynnik AFR. Za utrzymanie jego w³aœciwej wartoœciodpowiadaj¹ specjalne czujniki, zwane sondami lambda.

Mariusz BarañskiTekst: , Zdjêcie: Bosch

tlenku wêgla oraz wêglowodorów. Aby temu przeciw-dzia³aæ sterownik zmniejsza objêtoœæ wtryskiwanejbenzyny. Z czasem w uk³adach wydechowych samo-chodów zaczêto montowaæ drug¹ sondê lambda,okreœlan¹ jako diagnostyczna. Znajduje siê ona zakatalizatorem i ma kontakt ze spalinami oczyszczonymiz niebezpiecznych substancji. Sonda diagnostycznakontroluje, czy katalizator dzia³a poprawnie. Je¿eli takjest, to w spalinach, które go opuszczaj¹ nie powinnobyæ tlenu. Dlaczego? Poniewa¿ gdy wszystko dzia³a jaknale¿y ca³a jego objêtoœæ jest zu¿ywana naneutralizowanie szkodliwych zwi¹zków. Im wiêkszazawartoœæ tlenu w spalinach za katalizatorem, tymgorsza jego kondycja. Najgorzej jest, gdy sondy regula-cyjna i diagnostyczna wskazuj¹ takie same wartoœci.Oznacza to, ¿e katalizator jest ca³kowicie zu¿yty i w ogólenie spe³nia ju¿ swojej funkcji. Kilkanaœcie lat temusondy lambda zaczêto stosowaæ równie¿ wsamochodach z silnikami wysokoprê¿nymi, które ca³yczas pracuj¹ na mieszance ubogiej, a wiêc ca³kieminaczej ni¿ benzyniaki. Dlatego w dieslach sondy lambdamaj¹ nieco inne zadanie. Polega ono mianowicie naregulacji dzia³ania filtra cz¹stek sta³ych i uk³adu SCR.

Ze wzglêdu na budowê sondy lambda dzieli siê napalcowe oraz planarne. Jeœli chodzi o sondê palcow¹, tojej najwa¿niejszym elementem jest komora elektro-lityczna, wype³niona sta³ym elektrolitem. Najczêœciejstanowi go dwutlenek cyrkonu z domieszka tlenku itru.Elektrolit przewodzi tylko jony tlenu, jednak warunkiemzachodzenia takiego procesu jest temperaturawynosz¹ca minimum 350 C. Od wewn¹trz na œcianachkomory elektrolitycznej znajduj¹ siê elektrodyplatynowe, maj¹ce zdolnoœæ przepuszczania gazu.Natomiast od zewn¹trz komorê os³ania ceramicznawarstwa porowata, zabezpieczaj¹ca czujnik przed

0

TECHNIKA

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

mechanicznymi chroni go podwójna metalowa osłona.

Sondy lambda, jak każde inne podzespoły samochodu, z

czasem ulegają zużyciu i awariom. Po części jest to spowo-

dowane bardzo trudnymi warunkami, w których pracują. Miano-

wicie, jeden koniec urządzenia ma kontakt z gorącymi spalina-

mi, natomiast drugi wystaje na zewnątrz i jest narażony na

działanie różnego rodzaju czynników atmosferycznych. Sondzie

lambda

s z k o d z i

również paliwo nis-

kiej jakości, a także pozosta-

łości sadzy i oleju w gazach wydechowych.

Aby czujnik dłużej funkcjonował poprawnie należy

m.in. regularnie wykonywać przeglądy pojazdu, w razie potrzeby

awar yjnego rozruchu silnika używać wyłącznie kabli

rozruchowych (przy uruchamianiu „na pych” do układu wydecho-

wego może dostać się niespalone paliwo), dbać o to, aby poziom

oleju silnikowego nie przekraczał maksymalnej wartości zazna-

czonej na miarce oraz tankować paliwo wysokiej jakości. Regu-

larnie co 30000 km warto kontrolować działanie sondy,

natomiast jej wymiany należy dokonywać w terminach

zalecanych przez producenta pojazdu.

Bezapelacyjnym liderem w produkcji sond lambda jest Bosch. W

jego fabrykach na całym świecie produkuje się obecnie około

5000 takich czujników na godzinę, czyli około 45 milionów

rocznie. Dane firmy Bosch wyraźnie wskazują również na znacz-

ny wzrost zapotrzebowania na sondy lambda przez ostatnie 40

lat. Potrzeba było 32 lat (od roku 1976 do 2008), aby wyprodu-

kować 500 milionów sztuk oraz tylko ośmiu lat (od roku 2008 do

2016), aby podwoić wielkość produkcji do 1 miliarda czujników.

Wszyscy europejscy i większość światowych producentów

pojazdów wykorzystuje sondy lambda Boscha do montażu

fabrycznego. Bogatą wiedzę i długoletnie doświadczenie Bosch

wykorzystuje również na rynku części zamiennych, dysponując

na nim najszerszą ofertą sond lambda.

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

21

kdk

zanieczyszczeniami. Całość znajduje się dodatkowo w

szczelinowatej, metalowej osłonie chroniącej przed

uszkodzeniami mechanicznymi i szokiem termicznym.

Na początku sondy nie miały grzejnika. Za ogrzanie

urządzenia do wymaganej temperatury odpowiadały

gorące spaliny, jednak w pewnych sytuacjach takie

rozwiązanie nie do końca się sprawdzało. Po pierwsze,

osiągnięcie właściwej temperatury przez sondę po

rozruchu silnika wymagało czasu. Po drugie, trudność

sprawiało

r ó w n i e ż

u t r z y m a n i e

c i ep ł o t y c zu j n i ka

podczas pracy jednostki

napędowej na biegu jałowym. W

obu powyższych przypadkach urządzenie wysyłało

błędne sygnały na temat zawartości tlenu w gazach

wydechowych. Problem udało się rozwiązać poprzez

zastosowanie zintegrowanego z sondą grzejnika, który

zapewnia jej optymalną temperaturę w czasie pracy

silnika przy małym obciążeniu (przy dużym obciążeniu

spaliny są na tyle gorące, że z powodzeniem spełniają

rolę grzejnika).

Jeśli natomiast chodzi o sondę planarną, to jest ona

bardziej zaawansowana konstrukcyjnie od sondy

palcowej. Jej korpus składa się ze stosu laminowanych

warstw ceramicznych. Odpowiednie kanały i otwory

wytwarza się metodami wyciskania oraz nawiercania.

Poza tym każda warstwa musi posiadać określoną

strukturę o specyficznych właściwościach. Taka

struktura jest nadawana w procesie zwanym

sitodrukiem. Następnie poszczególne warstwy są

układane jedna na drugiej i laminowane. Ostatni etap

produkcji sondy planarnej polega na wypaleniu laminatu

w temperaturze 1425 C. Gotowy czujnik przypomina

kształtem wydłużoną płytkę. Przed uszkodzeniami

0

pomp rzędowych sterowanych

mechanicznie i elektrycznie

pomp rozdzielaczowych VE, VE-EDC

pomp wtryskowych VP 29/30, VP 44

pomp wysokiego ciśnienia cp , cp , cp , cp

wtryskiwaczy wszystkich typów

wtryskiwaczy COMMON RAIL

pompowtryskiwaczy i pomp pld

Bosch QualityScan

1 2 3 4

5%RABATU

Z

KATALOGIEM

Transbud Nowa Huta S.A.

30-969 Kraków,

tel.: 12 681 82 54, fax: 12 681 81 64, e-mail: transbud@bosch-service.pl

ul. Ujastek 11

www.transbud.com.pl

NA

PR

AW

AD

IAG

NO

ST

YK

A

Profesjonalny aparatury wtryskowej

do samochodów osobowych i ciężarowych

SERWIS

Partner rubryki prawnicy

RE

KL

AM

Y/O

GŁ

OS

ZE

NIA

INFORMATOR PRAWNY

Znaki i sygnały obowiązujące w ruchu drogowym, ich znaczenie i

zakres obowiązywania reguluje m.in. rozporządzenie Ministrów

Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia

31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych,

(Dz.U.2002.170.1393). Warto jednak zauważyć, że w akcie tym

nie występuje znak, który zakazywałby samochodom z instalacją

gazową wjeżdżania i parkowania na parkingu. Tym samym uznać

należy, że skoro ustawodawca nie usankcjonował takiego

zakazu, z punktu widzenia prawa o ruchu drogowym zignoro-

wanie pojawiającego się zakazu

przez kierowcę pojazdu nie

niesie dla niego negatywnych

konsekwenc j i w postac i

mandatu.

Trzeba jednak wspomnieć o

tym, że w świetle obowiązujące-

go rozporządzania Ministra Sp-

raw Wewnętrznych i Administra-

cji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w

sprawie ochrony pr zeciw-

pożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i

terenów (Dz. U. Nr 80 poz. 563), nałożony został na

zarządców nieruchomością obowiązek umieszczania przy

wjazdach do garaży zamkniętych z podłogą znajdującą się

poniżej poziomu terenu czytelnej informacji o

dopuszczeniu lub niedopuszczeniu parkowania w tych

garażach samochodów zasilanych gazem płynnym

propan-butan. Zapis ten obliguje zarządców do

poinformowania kierowców w zaistniałych warunkach o

możliwości lub niedopuszczalności parkowania.

Jednocześnie pr zepis nie regulu je kwest i i

odpowiedzialności niezastosowania się do informacji

zabraniającej wjazdu do garaży pojazdów z butlą LPG.

Wobec czego na gruncie i tego przepisu kierowca nie

może ponosić odpowiedzialności niezastosowania się

do znaku, brak bowiem podstawy prawnej do

wystawienia mandatu.

Obowiązujące normy prawne nie uprawniają co do

zasady Straży Miejskiej, jak i Policji do egzekwowania

zasad parkowania na terenach prywatnych oraz na

terenach dróg wewnętrznych (z wyłączeniem strefy

zamieszkania i strefy ruchu), jak

również poza sytuacjami

zagrożenia bezpieczeństwa

uczestników ruchu drogowego

oraz sytuacji, gdy wynika to z

istniejącego oznakowania. Nie

można jednak zapominać, że

wykroczenie zagrożone karą

grzywny stanowi samowolne i

niezgodne z przepisami prawa

oznakowanie dróg wewnętrz-

nych. Za drogi wewnętrzne

należy zaś rozumieć parkingi, place przeznaczone do

ruchu pojazdów, drogi rowerowe oraz drogi niezaliczone

do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane

w pasie drogowym tych dróg.

Warto również odpowiedzieć na pytanie, czy właściciele

(zarządcy) obiektu mogą samodzielnie kształtować

ograniczenia parkingowe i np. zakazać wjazdu pojazdom

z silnikiem wysokoprężnym. Otóż zasadniczo należy

przyjąć, że jeżeli wolą właściciela jest zakaz parkowania

pojazdów z silnikami Diesla na jego prywatnej posesji

parkingowej, to jest to wyrażenie jego prawa do

dysponowania własnością i należałoby je uszanować.

Posiadanie i użytkowanie samochodu z instalacją gazową to dla wielu kierowców spora oszczędnośćfinansowa. Często można jednak zauważyć, że np. galerie handlowe zakazują takim pojazdom wjazduna swoje parkingi podziemne. Czy działają w zgodzie z przepisami? Oto, co na ten temat mówi prawo.

Adwokat Beata Biernacka. Kazusy przygotowywane są przez prawników Availo, operatora programu prawnicy.Trynid.pl

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

Certyfikowany Rzeczoznawca SamochodowyCertyfikowany Rzeczoznawca Samochodowywww.rzkrakow.pl, , e-mail: biuro@rzkrakow.pltel. 600 318 039

---- konsultacje, opinie i ekspertyzy techniczne pojazdów,również zabytkowych

---- wycena wartości rynkowej pojazdów (również dla UC i WK)-------- weryfikacja numeru VIN pojazdów-------- kosztorysowanie napraw pojazdów---- opinia zmian w specyfikacji technicznej

pojazdów (również dla WK i Stacji Diagnostycznych)

profesjonalna pomoc przy zakupie pojazdu używanego

weryfikacja jakości napraw pojazdów

22

Czego niemoże samochód

z LPG?

kdk

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

23

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

j

PALIWA:

Paliwa dedykowane:

USŁUGI:

Pb 95: benzyna bezołowiowa Eurosuper 95; Pb 98: benzyna bezołowiowa 98; ON: olej napędowy; LPG: gaz;olej napędowy DYNAMIC; FS 95: FuelSave 95;

FSD: FuelSave Diesel; ML95: benzyna miles95; ML95+: benzyna miles95+; ML+: benzyna miles98; MLD: miles diesel;MLD+: miles diesel plus; SLPG: Supra gaz LPG;VPN: benzyna V-Power Nitro+; VPNR: benzyna V-Power Nitro+ Racing; VPND: olej napędowy V-Power Nitro+ Diesel.

S: sklep, M: myjnia, MR: myjnia ręczna, O: odkurzacz, K: pompowanie opon (kompresor), G: sprzedaż butli z gazem płynnym,

N: najazd samochodowy, W: wypożyczalnia przyczep,

UL-98: benzyna bezołowiona Ultimate 98, UL-ON: olej napędowy Ultimate;

FF: fast food, P: prysznic, R: restauracja

DN-98: benzyna bezołowiowa DYNAMIC; DN-ON:

PALIWA:

Paliwa dedykowane:

USŁUGI:

Dane adresowe Asortyment paliw Usługi

S, O, K, FF

S, K, R, FF

S, O, K, FF

S, M, O, K, MR, R

S, O, K

S

S, M, O, K, MR, FF, R

S, O, K, MR, FF

S, O, K, MR, FF

S, M, O, K, MR, FF

S, M, O, K, MR, FF

S, M, O, K, R, FF

S, FF

S, K, R, FF

S

S, M, O, K, FF

S, K, FF

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON

Bieruń, ul. Krakowska 107, tel. 32 216 40 41

Chyżne 297A, tel. 18 263 17 40

Czarny Dunajec, ul. Kolejowa 30D, tel. 18 265 70 14

Gorlice, ul. Biecka, tel. 12 353 03 15

Kraków, ul. Bulwarowa 1, tel. 12 680 43 00

Kraków, Al. Jana Pawła II 37b, tel. 12 648 62 96

Kraków, ul. Opolska 60, tel. 12 415 81 48

Kraków Pasternik 65, tel. 12 631 61 04

Kraków Pasternik 66, tel. 12 623 04 60

Kraków, ul. Powstańców Wlkp. 13, tel. 12 257 00 30

Kraków, ul. Wielicka 22, tel. 12 257 11 45

Kraków, ul. Zakopiańska 290, tel. 12 264 93 15

Książ Wielki Chrusty, tel. 41 383 86 86

Mogilany, ul. Krakowska 24, tel. 12 276 95 55

Niepołomice, ul. Akacjowa, tel. 12 281 13 33

Nowy Sącz, ul. Tarnowska 177, tel. 18 443 21 90

Słomniki, ul. Krakowska 62, tel. 12 388 23 55

S, K, FF

S, M, O, K, FF

S, K, FF

S, K, FF

S, M, O, K, FF

S, K, FF

Pb 95, DN-98, ON, DN-ON

Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG

Pb-95, Pb-98, ON, LPG

Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG

Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG

Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG

Kraków, ul. Kapelanka 14, tel. 726 158 504

Kraków, os. Kombatantów 20, tel. 12 647 22 77

Kraków, ul. Nowohucka 17

Kraków, ul. Opolska 5, tel. 797 601 143

Kraków, Al. Pokoju 91, tel. 12 686 12 74

Wieliczka, ul. Krakowska 37, tel. 519 075 660

Pb 95, UL-98, ON, UL-ON, LPGKraków, ul. Kocmyrzowska 43, tel. 12 645 00 00 S, O, K, G, FF, R

ML95, ML95+, MLD, MLD+, SLPG

ML95, ML+, MLD, SLPG

ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG

ML95, ML95+, MLD, MLD+, SLPG

ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG

ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG

ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG

ML95, ML+, MLD, SLPG

ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG

Kraków, ul. Armii Krajowej 10, tel. 12 626 21 05

Kraków, ul. Białoruska 11a

Kraków, os. Dywizjonu 303 21a, tel. 12 641 63 01

Kraków, Al. Jana Pawła II 200, tel. 12 642 04 81

Kraków, ul. Lublańska 16a, tel. 12 417 29 36

Kraków, ul. Mogilska 81, tel. 12 413 89 71

Kraków, ul. Powstańców Wlkp.17,tel. 12 257 13 49

Kraków, ul. Siewna 28, tel. 12 420 01 65

Kraków, ul. Wielicka 183, tel. 12 659 02 01

S, M, O, K, W, FF

S, kawa

S, M, O, K, G, W, FF

S, M, O, K, G, W, FF

S, M, O, K, W, FF

S, M, O, K, G, W, FF

S, M, O, K, W, FF

S, kawa

S, M, O, K, G, W, FF

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG

FS 95, FSD, VPN, VPND

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG

FS 95, FSD, VPN, VPND, LPG

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG

Kraków, ul. Bratysławska 1, tel. 12 631 89 20

Kraków, ul. J. Conrada 36, tel. 12 290 14 21

Kraków, ul. J. Conrada 33, tel. 12 626 70 11

Kraków, ul. Marii Konopnickiej 78, tel. 12 656 10 39

Kraków, Al. Pokoju 65, tel. 12 686 40 30

Kraków, ul. Stojałowskiego 1, tel. 12 650 43 60

Kraków, ul. Wielicka 77, tel. 12 265 23 51

Kraków, ul. Witosa 20, tel. 12 265 30 00

Kraków, ul. Zakopiańska 48, tel. 12 259 05 61

S, M, O, K, G, R, FF

S, K, G, FF

S, M, O, K, G, FF

S, K, MR, FF

S, M, O, K, G, FF

S, M, O, K, G, FF

S, M, O, K, G, FF

S, M, O, K, FF

S, M, O, K, G, FF

S, K, FF

S, M, O, K, FF

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Pb 95, Pb 98, ON, LPG

Kraków, ul. G. Libertowska 2, tel. 12 270 33 46

Kraków, ul. Opolska 9, tel. 12 415 52 06

Pb 95, ON

Pb 95, ON, LPG

Pb 95, ON

Pb 95, ON

Pb 95, ON

Pb 95, ON, LPG

Kraków, ul. Głowackiego 56, tel. 12 425 60 02

Kraków, ul. Igołomska 29b, tel. 515 025 150

Kraków, ul. Kapelanka 30, tel. 881 288 803

Kraków, ul. Prądnicka 32, tel. 570 369 639

Myślenice, ul. Przemysłowa 4, tel. 533 929 793

Wieliczka, ul. Narutowicza 5, tel. 691 729 208

G

S, G, R

S

MR, O

S

S, G

LE

GE

ND

A

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

24

Czytanie

auta

na zdjęciach od lewejgóra: Silnik 3.0 V6 Twin-Turbo (Infiniti);Dwusprzęgłowa skrzynia biegów TCT (AlfaRomeo); Silnik 5.0 V8 (Ford Mustang Boss 302)środek: Zawieszenie tylne (Porsche Cayenne);Układ kierowniczy (Mercedes-Benz GL);Silnik 4.0 V8 TDI (Audi SQ7 TDI)dół: Zawieszenie HiPerStrut (Opel Cascada);Zawieszenie przednie (Mercedes-Benz klasy C)

zdjęcia: Infiniti, Fiat Chrysler Automobiles, Ford,Dr.Ing.h.c.F.Porsche AG, Audi AG, GM, Daimler.zdjęcie bazowe: U amuel Zellernsplash S

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

Dla jednych to było praktycznie wczoraj, dla innych to takzamierzchłe czasy, jak te, gdzie przesyłki pocztowedocierały za pośrednictwem koni. Są i tacy, którzyuznają to za ludową legendę. Ale czasy, kiedy wsamochodzie występowały praktycznie tylko elementymechaniczne, a elektronika w nim praktycznie niegościła, naprawdę istniały. Praktycznie każdy zelementów w trakcie eksploatacji informował kierowcęo stopniu swojej wytrzymałości i zużyciu. Czasy, kiedykażdy kierujący samochodem wiedział lub domyślał sięna jakie ekstremalne fanaberie może sobie pozwolić „zakółkiem”. Czasy, kiedy płynne wejście i równie płynnewyjście z zakrętu było przede wszystkim zasługąumiejętności kierowcy i „zgrania” z samochodem, a niezamontowanych w nim systemów.

Aktualnie większość nowych samochodów toelektroniczne układy na kołach. Coraz więcej w nich jestelektroniki, a coraz mniej mechaniki. A jak wiemy,elektronika w zasadzie ma dwa tryby pracy: działa lubnie działa. Nie ma trybu pośredniego. Nie wierzycie?Zróbcie najprostszy test i zastanówcie się, kiedy ostatniraz pojawiła się na komórce, komputerze lubtelewizorze ikona „myślenia”. Nie wspominając już ozawieszeniu się systemu. Prawda, że nie było to wcaletak dawno temu? Oczywiście to nie ta sama elektronika,jednak w ten prosty sposób jesteśmy sobie w stanieuświadomić, jaki wpływ może mieć chwilowy brakszybkiej reakcji na bodziec. A przy prowadzeniusamochodu czasami ważne są nie tyle sekundy, co ichułamki. Nie oznacza to, że samochody przestałykomunikować się z kierowcą. Ciągle się komunikują,jednak w inny sposób, a i charakter komunikatów sięzmienił. Dzisiaj w zasadzie nie komunikują o stopniuswojego zużycia. Dzisiaj, jeżeli jakiś dźwięk nieprzypomina dźwięku przychodzącego smsa lubwiadomości z komunikatora, nie wiadomo co z nimzrobić. Dlatego co jakiś czas trafiają się osobyprzyjeżdżające na serwis, bo „coś przy małychprędkościach klika w samochodzie. Takie,klik...klik...klik”. Nie wysiądzie z auta i nie sprawdzi,ponieważ pewnie nawet nie wie, na co miałby zwrócićuwagę i gdzie zobaczyć. Łatwiej jest przyjechać naserwis, bo „samochód się zepsuł”, nawet jeżeli przyodbiorze okaże się, iż był to kamyczek, który usadowiłsię w bieżniku opony.

Dzisiejsze samochody coraz mocniej izolują nas odotoczenia. Aktualnie prędkość, z którą poruszamy sięjest praktycznie niewyczuwalna. Wyczuwalna staje siędopiero w momencie, kiedy przyjdzie nam wykonaćnieprzewidziany manewr lub zahamować. Ale i tutaj na„pokładzie” mamy wszelkiego rodzaju systemywspomagające: hamowanie, przyczepność do podłożaczy też łagodzące (a nawet – zgodnie z marketingowymprzekazem – niwelujące) skutki wypadku. Jeszczechwila, a będzie można zmierzyć poziom IQ samochodu.Oby nie okazało się, że jest wyższy od jego właściciela.

Jakie obecnie najczęściej pojawiają się pytania przy25

Czy potrafimy jeszcze prowadzić auto?

Praktycznie od początku istnienia motoryzacji samochody komunikowały się z kierowcą. Takdzieje się również i w czasach obecnych. Zmieniła się tylko forma i treść. Czy jednak potrafimyjeszcze „czytać” komunikaty auta? Czy te informacje coś dla nas znaczą? I najważniejsze. Czypotrafimy jeszcze w ogóle prowadzić samochody?

Robert Lorenc

zakupie nowego auta w salonie? Jakie ma multimedia.Nie napęd, zawieszenie, tylko właśnie multimedia. Nieinteresuje nas, czy auto ma zawieszeniewielowahaczowe, czy opar te na kolumnachMacPhersona lub belce skrętnej. Czy silnik jestwolnossący, czy doładowany. Okazuje się, że nawetforma napędu (przedni, tylny, czy też na wszystkiekoła) nie wzbudza pytań kupujących. Przypuszczalnie,niektórzy nie pytają, bo takich pojęć nie znają i niewiedzą, co one oznaczają, a niejednokrotnie wiążą sięone z formą prowadzenia auta. Najważniejsze sąmultimedia, czyli ile i co możemy „wpiąć” w samo-chód. Czy nawigacja ma aktualne mapy? Czy będziemymogli słuchać na sprzęcie audio w samochodziepiosenek nagranych na komórce? Tak, teraz to jestnajważniejsze.

Skończmy jednak już ten przydługawy wstęp i skupmysię konkretach i twardych danych, czyli statystykach.Nie jest żadną tajemnicą, że umiejętnie dobraneparametry są w stanie dać nam taki wynikstatystyczny, żeby zgadzał się z naszą – nawetnajbardziej absurdalną – tezą. Jednak, zawsze jest tojakieś narzędzie. Mniej lub bardziej bliskie prawdy, alezawsze miarodajne. Pobawmy się zatem i przyjrzyjmydanym statystycznym.

W 2010 roku było 17 239 800 samochodówosobowych (74,8% ogółu wszystkich zarejestrowa-nych). W 2015 roku 20 688 200 samochodów (75,5%ogółu). Średni wiek pojazdu w 2015 roku to prawie 14lat. Na koniec 2015 roku samochody osobowe 4-let-nie i młodsze stanowiły 10% parku pojazdów, od 5 do10 lat – 21,7%, od 11 do 20 lat – 56%, zaś auta >>>>

Poprosiliśmy osoby z branży motoryzacyjnej oopinie na dwa zagadnienia (

):1. Czy ciągłe podnoszenie ilości systemówwspomagających kierującego w samocho-dach (od tych najprostszych typu ABS, dotych najbardziej skomplikowanych) idzie „wparze” z umiejętnościami kierowców? Innymisłowy, czy kierujący autami mają corazwiększe umiejętności, czy też coraz bardziejzdają się i zawierzają pracy powyższychsystemów?

2. Czy ograniczenie ilości systemów (lubnawet ich likwidacja jako opcje dostępneprzy zakupie) spowodowałaby zmniejszeniepopytu na auta? Innymi słowy, czy ludzie takjuż przyzwyczaili się do systemówwspomagających kierowanie, że niewyobrażają już sobie kierowaniasamochodem nie wyposażonym w nie?

znajdują się jakocytaty śródtekstowe

Systemy aktywnego bezpieczeństwa, które

pojawiają się we współczesnych samochodach,

mają różne zastosowanie i ciężko wrzucać je

wszystkie do jednego worka. O ile np. informacja o

ograniczeniach prędkości może uchodzić za ułatwienie,

które nie jest niezbędne do prawidłowego i bezpiecznego

prowadzenia samochodu, o tyle możliwość automa-

tycznego wykonania manewru hamowania przez

samochód w sytuacji krytycznej, informacja o obiekcie w

tzw. martwym polu, wykrywanie ruchu pieszych i

rowerzystów (zwłaszcza po zmierzchu), informacja o

niekontrolowanej zmianie pasa ruchu i/lub korekta toru

jazdy czy modelowanie promienia świetlnego, to w moim

odczuciu elementy znacząco poprawiające poziom

bezpieczeństwa na drogach publicznych. W świecie, w

którym dostęp do informacji staje się z dnia na dzień

łatwiejszy, można zaobserwować wzrost świadomości

wielu aspektów związanych z prowadzeniem pojazdów

mechanicznych. Jednocześnie nie da się ukryć, iż w tym

strumieniu informacji wiele z nich to tylko przełożone na

nowy język motoryzacyjne mity. Często zależy to od

możliwości poznawczych danej jednostki, ale już sama

komunikacja związana z zasadą działania jakiegoś

rozwiązania w zakresie aktywnego bezpieczeństwa może

skutkować szerszym spojrzeniem, uwrażliwieniem

wyobraźni na sytuacje, które mogą się zdarzyć na drodze,

a także uwidocznić, co dzieje się z samochodem podczas

jazdy. Z perspektywy osoby, która wykonuje jazdy testowe

z klientami, a także rozmawia o możliwościach, jakie daje

współczesna technologia w zakresie poprawy

bezpieczeństwa, mogę kierowców podzielić na kilka

kategorii. Być może jest to związane z marką, którą się

zajmuję, ale spora część naszych klientów ma świado-

mość, że nawet przy wysokiej samoocenie w zakresie

umiejętności prowadzenia samochodu, zawsze może

zdarzyć się sytuacja nagła i nieprzewidziana. Ci kierowcy

zdają sobie sprawę z mnogości bodźców, które powinny

być odbierane i na które powinno się reagować

prowadząc pojazd. Z drugiej strony mają świadomość

ograniczonych możliwości ludzkiej percepcji, traktują

zatem aktywne systemy bezpieczeństwa trochę jak

polisę ubezpieczeniową – dobrze, aby się nie przydały,

ale jeśli choć raz uratują zdrowie lub życie, to oznacza, że

warto było w nie zainwestować. Są to osoby, dla których

poczucie odpowiedzialności jest ważniejsze od poziomu

swojego motoryzacyjnego ego, rozumiejące, że prowa-

dzenie samochodu w ruchu publicznym to nie rodzaj gry

komputerowej, ale taki element codzienności, w którym

stawką może być życie. Druga grupa, to osoby także

świadome możliwości, jakie oferują aktywne systemy

bezpieczeństwa, ale pozostające niejako w

uzależnieniu od tego typu rozwiązań. Można powie-

dzieć, że ci kierowcy „wyłączają myślenie”, bo

przecież system „pomyśli” i zareaguje za nich.

Nierzadko skupiają się na informacji wstępnie

przetworzonej przez system w samochodzie,

pomijając w ogóle bezpośredni ogląd sytuacji. Co

gorsza, wielu z nich całkowicie brakuje refleksji na

temat tego, co dzieje się z samochodem podczas

jazdy, a ponieważ pewne rozwiązania potrafią do

pewnego stopnia skor ygować ich błędne

poczynania, to osoby te wciąż naginają prawa

fizyki, nierzadko nie mając świadomości, jak

często jakiś system czy mechaniczne rozwiązanie

wyratowały ich z opresji. Osoby te zazwyczaj nie

mają pojęcia o siłach, które oddziałują na

samochód podczas jazdy i wychodzą z założenia,

że skoro jakiś manewr udał się raz, to uda się i po

raz drugi. W ten sposób płynnie możemy przejść

do kolejnej grupy, która także nie jest wolna od

tych przywar. Jest to grupa kierowców absolutnie

przekonanych o swoich umiejętnościach, dla

których rozwiązania, o których tutaj mowa, to

„zbędne bajery”, „mydlenie oczu” czy po prostu

zamach na ich kieszeń. Częsty argument słyszany

z ich ust, to: „tyle lat jeżdżę i nie miałem żadnego

wypadku, więc po co mi to ?”.

Pomijając kwestię zasadności ograniczenia ilości

systemów, ciężko przewidzieć, jak mogłoby to

zmienić rynek motoryzacyjny. Pomimo, iż wciąż

można spotkać samozwańczych specjalistów w

tej materii uważających, że używanie pasów

bezpieczeństwa jest niepotrzebne, niebezpiecz-

ne, a nawet uwłaczające ich wolności, to z drugiej

strony konsumenci motoryzacji mają świado-

mość, iż ABS to nie jest tylko trochę lepszy i

zautomatyzowany rodzaj hamowania pulsacyjne-

go. Człowiek szybko przyzwyczaja się do dobrego i

o ile nie zawsze zdaje sobie sprawę, że jakiś

system uchronił go od znalezienia się w przydroż-

nym rowie, o tyle skutki braku tegoż systemu

mogłyby dać o sobie znać już na kolejnym

zakręcie. Przypuszczam, że zwłaszcza młode

pokolenie kierowców mogłoby mieć spory

problem z odnalezieniem się w takiej nowej

rzeczywistości za kółkiem i zapewne sytuacja taka

wymagałaby przeorganizowania systemu szkole-

nia młodych adeptów jazdy.

Na koniec dygresja związana pośrednio z

deklaracją marki Volvo, która dotyczy całkowitej

redukcji śmiertelnych skutków zdarzeń drogo-

wych w naszych samochodach od roku 2020.

Realizacja tego założenia w dużej mierze oparta

będzie o rozwój właśnie systemów aktywnego

bezpieczeństwa, zakłada ewolucję prewencji i

niezależnej komunikacji pomiędzy wszystkimi

uczestnikami ruchu. Pod kątem bezpieczeństwa

biernego pojazdy osiągnęły już bowiem tak wysoki

poziom, że trudno o rozwiązania, które

przyniosłoby rewolucję w tym zakresie. Konkluzja

jest więc taka, że niezależnie od tego, który typ

kierowcy reprezentujemy, rola aktywnych

systemów bezpieczeństwa będzie wzrastać, będą

powszechniejsze, czy wręcz obowiązkowe.

Wspomnę tu choćby o zaawansowanych

systemach informujących o zaistniałym wypadku,

które od 2018 będą stanowiły obowiązkowe

wyposażenie każdego nowego samochodu

sprzedanego w ramach Unii Europejskiej.

Grzegorz Włosek z firmy Wadowscy - Autoryzowanego

Dealera Volvo

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

26

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

>>>>

ponad 20-sto letnie 12% ogółu zarejestrowanych pojaz-

dów osobowych.

Za 2016 rok możemy posłużyć się cząstkowymi danymi

Komendy Głównej Policji. Od stycznia do października

odnotowano 328,6 tysięcy kolizji, przy 296,6 tys. w

okresie I-X 2015 co stanowi wzrost o 10,8%. Wzrosła

również liczba wypadków z 27,6

tys. do 28 tys. oraz zabitych z

2,4 tys. do 2,5 tys.

Ale posłużmy się danymi za

pełny rok. W 2015 roku w Polsce

odnotowano 362 265 kolizje

oraz 32 967 wypadki drogowe w

których zginęło 2 938 osób, a

rannych było 39 778. Przyjrzyj-

my się bliżej najważniejszym, ze

względu na skutki, pozycjom. Ze

względu na rodzaj zdarzenia

najczęstszymi przyczynami

wypadków było: zderzenie boczne (9 768 przypadki),

najechanie na pieszego (8 436), zderzenie tylne (3

985), zderzenie czołowe (3 049). Największą ilość

wypadków (21 162) zanotowano przy dobrych

warunkach atmosferycznych na prostym odcinku drogi -

18 004 przypadki. Ze względu na wiek pojazdu,

kierujący samochodami osobowymi 4-letnimi i

młodszymi spowodowali 88 wypadków (97 osób

zabitych), od 5 do 10 lat – 188 (210), od 11 do 20 lat –

850 (975), zaś auta ponad 20-sto letnie – 152 (175).

Wnioski? Bez dogłębnej analizy, jeden wysuwa się na

czoło. Bez względu na wiek samochodu, taki, jaki jest

jego procentowy udział w ogólnej ilości wszystkich

samochodów, taki sam również jest udział w spowo-

dowanych wypadkach, jak i w przypadkach śmiertelnych

które są jego skutkiem.

Jak zaznaczyłem wcześniej, statystykę można „ułożyć”

pod tezę, którą chcemy udowodnić. Przykład, że jest

coraz lepiej? Proszę bardzo, „dolejmy” zatem trochę optymizmu.

W 2000 roku poruszało się po drogach 9 991 260 samochodów

osobowych, których kierowcy spowodowali 57 331 wypadki (6

294 osoby poniosły śmierć). W roku 2015 na drogach było

ponad dwa razy więcej aut osobowych (20 688 200), których

kierowcy spowodowali 32 967 wypadki (2 938 śmiertelne

przypadki). Na praktycznie niezmienionym poziomie pozostaje

również ilość kolizji: 362 262 w 2015 roku, wobec 335 703 w

roku 2000. Czyli, przez okres 16

lat, ponad dwukrotnie wzrosła

l iczba samochodów, pr zy

jednoczesnym prawie dwu-

krotnym spadku ilości wypad-

ków i ponad dwukrotnym spadku

ofiar śmiertelnych.

Skoro zatem jest tak dobrze, to

dlaczego jest tak źle? Ponieważ,

analizując dane, główną przyczy-

ną wypadków i kolizji jest

nieuwaga i brawura kierujących.

Czy, jeżeli kierowcy poruszaliby

się młodszymi samochodami „obudowanymi” systemami

wspomagającymi ich pracę, byłby ich mniej? Czy, jeżeli już się

wydarzyły, ich skutki byłyby mniejsze? Tego, niestety, statystyki

nam nie „powiedzą”. Możemy tylko przypuszczać.

Czy zatem warto zmieniać samochody na nowsze? Oczywiście,

że warto. I nie chodzi tutaj tylko o walory ekologiczne (każda

kolejna generacja samochodów mniej obciąża

środowisko naturalne od poprzednika), ale również o

bezpieczeństwo. Każde urządzenie w trakcie eksploatacji

zużywa się. Czasami szybciej, czasami wolniej, ale jest to

proces nieodwracalny. O ile zużycie pojedynczych

elementów nie jest groźne, o tyle ich „grupowa” erozja

może być niebezpieczna (szczególnie, kiedy użytkownik

nie kontroluje stanu samochodu, bo „nic nie stuka”).

Dlaczego zatem ludzie nie kupują nowszych samocho-

dów? Czy rzeczywiście chcą i lubią jeździć wyeksploa-

towanymi samochodami? Czy barierą są tylko pieniądze?

A może problem leży gdzie indziej – w psychice kierowcy.

Bojaźni przed nieznanym. Czy to logiczna teza? >>>>27

Kolizja czy wypadekZdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowanepoprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwaobowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem:- są straty materialne (uszkodzenie pojazdu, płotu, urządzeniadrogowego, bagażu, itp.) lub też jeden z uczestników doznałobrażeń ciała powodujących naruszenie czynności narządu ciałalub rozstrój zdrowia trwające poniżej 7 dni nazywamy kolizją- jest śmierć jednego z uczestników lub obrażenia ciałapowodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrójzdrowia trwające dłużej niż 7 dni nazywamy wypadkiem.

Kolizja czy wypadekZdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowanepoprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwaobowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem:- są straty materialne (uszkodzenie pojazdu, płotu, urządzeniadrogowego, bagażu, itp.) lub też jeden z uczestników doznałobrażeń ciała powodujących naruszenie czynności narządu ciałalub rozstrój zdrowia trwające poniżej 7 dni nazywamy kolizją- jest śmierć jednego z uczestników lub obrażenia ciałapowodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrójzdrowia trwające dłużej niż 7 dni nazywamy wypadkiem.

Kolizje i wypadki w MałopolsceW 2015 roku w Małopolsce odnotowano 27 264 kolizje.Ze względu na rodzaj zdarzenia najczęstszymi ichprzyczynami było: zderzenie boczne (9328 przypadki),zderzenie tylne (7014), najechanie na stojący pojazd(3131), co stanowi ponad 71% ogółu wszystkich kolizji.Najczęstszą przyczyną wypadków (ogółem 3838przypadków) było niedostosowanie prędkości dopanujących warunków – średnio co 3-4 wypadek (772).Na kolejnym miejscu znajduje się nieudzieleniepierwszeństwa przejazdu (średnio co 4 wypadek – 724przypadki) oraz niezachowanie odległości międzypojazdami (średnio co 8 wypadek – 392 przypadki). Tymsamym 2015 rok był najbezpieczniejszym rokiem odmomentu powstania województwa małopolskiego. Na100 wypadków wskaźnik zabitych wyniósł 5,2 (8,9średnia ogólnopolska) i był najniższy w Polsce, anajwięcej ofiar śmiertelnych było w przedziale wieku od25 do 39 lat. Kierowcy spowodowali 81,1%wszystkich zdarzeń drogowych (

).

wszystkiedane za raportem Wydziału RuchuDrogowego Komendy WojewódzkiejPolicji w Krakowie „Ocena stanubezp ieczeństwa na drogachwojewództwa małopolskiego w 2015roku

Kolizje i wypadki w MałopolsceW 2015 roku w Małopolsce odnotowano 27 264 kolizje.Ze względu na rodzaj zdarzenia najczęstszymi ichprzyczynami było: zderzenie boczne (9328 przypadki),zderzenie tylne (7014), najechanie na stojący pojazd(3131), co stanowi ponad 71% ogółu wszystkich kolizji.Najczęstszą przyczyną wypadków (ogółem 3838przypadków) było niedostosowanie prędkości dopanujących warunków – średnio co 3-4 wypadek (772).Na kolejnym miejscu znajduje się nieudzieleniepierwszeństwa przejazdu (średnio co 4 wypadek – 724przypadki) oraz niezachowanie odległości międzypojazdami (średnio co 8 wypadek – 392 przypadki). Tymsamym 2015 rok był najbezpieczniejszym rokiem odmomentu powstania województwa małopolskiego. Na100 wypadków wskaźnik zabitych wyniósł 5,2 (8,9średnia ogólnopolska) i był najniższy w Polsce, anajwięcej ofiar śmiertelnych było w przedziale wieku od25 do 39 lat. Kierowcy spowodowali 81,1%wszystkich zdarzeń drogowych (

).

wszystkiedane za raportem Wydziału RuchuDrogowego Komendy WojewódzkiejPolicji w Krakowie „Ocena stanubezp ieczeństwa na drogachwojewództwa małopolskiego w 2015roku

Ludzie nie do końca wierząsystemom bezpieczeństwa. Ciągle

jeszcze bardziej ufają własnymumiejętnościom, a zamontowane systemy wsamochodzie traktują jako dodatek.Dodatek, który będzie w stanie im pomóc wekstremalnej sytuacji.

Tomasz NiedojadłoAnwa

zdję

cie

:unspla

sh

>>>>

Pomyślmy. O ile nie wyobrażam sobie sytuacji, gdziezastanawiamy się nad zakupem nowego auta, a sprzedawcamówi nam, że „... nie ma czasu wyjaśniać nam i pokazaćdziałania wszystkich systemów zainstalowanych w samochodzie...”, o tyle kupując używane auto, byłbym mocno zdziwiony, gdybysprzedający poświęcił nam więcej czasu, niż niezbędneminimum, na opis i prezentację samochodu. Czy człowiekchcący zamienić swoje 11-letnie lub starsze auto (dla przy-pomnienia, mówimy tutaj w sumie o 68% populacji), przykła-dowo na takie do 4 lat będzie czuł się w nim od razu pewnie?Zdecydowanie nie. W ciągu takiego czasu motoryzacja wprowa-dziła do standardowego wyposażenia rozwiązania, które wcześ-niej nie były dostępne nawet w wysokopłatnych opcjach. Jakzatem rozpocząć obcowanie z technicznymi nowinkami? O ile nieprzypuszczam, żeby podejście sprzedawców używanychsamochodów mogło się zmienić, o tyle nie widzę powodu, abytakie ich podejście spowodowało naszą rezygnację z zakupunowszego modelu. Co zatem można zrobić? Proponuję udać siędo ... salonu wybranej marki. Tak, salonu. Może nie jest to zbyteleganckie, ale uważam że w powyższej sytuacji stosowne. A jużidealnym rozwiązaniem byłoby, gdyby wybrany przez nas salon,sprzedawał również używane samochody. Nie tylko uzyskamystosowną wiedzę, ale też nie „odbijemy się” od odpowiedzi „nie

wiem”. Bo jak sprzedawca może nie znać działania syste-mów w marce, którą na co dzień się zajmuje? Tak przygo-towani nie damy się zaskoczyć normalnemu zachowaniusamochodu, które dla nas będzie anormalne, jak naprzykład gasnący silnik po zatrzymaniu. Wyjdzie to zkorzyścią nie tylko dla naszych nerwów, ale również (amoże przede wszystkim) dla innych użytkowników drogi.

A jak adepci sztuki kierowania samochodem są aktualnieprzygotowani do roli przewodnika auta? Za poligon niechnam posłużą dane z Małopolskiego Ośrodka RuchuDrogowego w Krakowie dotyczące zdawalnościegzaminów na kategorię B (samochody osobowe) za pier-

wszym razem w okresie ostatnich pięciu lat. W 2011roku 83,67% osób z 17 874 które przystąpiły doegzaminu teoretycznego zdało go. Zdawalność egza-minu praktycznego była na poziomie 29,65%. Analo-gicznie w 2015 roku zdawalność egzaminu teoretycz-nego była na poziomie 54,9% (przy 11 023 osobach,które do niego przystąpiły), a praktycznego – 38,02%.Aktualnie (do 15.12.2016) wskaźniki nieco się popra-wiły i wynoszą 66,36% (egzamin teoretyczny), 41,72%(praktyczny). Z powyższych danych wynika, że albo naprzestrzeni ostatnich 5 lat tak skomplikowaliśmy

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

28

Jako instruktor techniki jazdy na przestrzeniostatnich 10 lat zaobserwowałem, że z roku

na rok zwiększa się liczba osób zaintere-sowanych podniesieniem swoich kwalifikacji w prowa-dzeniu samochodu. Świadomość polskich kierowcóww tej kwestii wyraźnie się zwiększa. Dowodem na tojest systematyczny wzrost ilości organizowanych przeznas szkoleń z zakresu doskonalenia techniki jazdy. Wszczególności chodzi tutaj o szkolenia dla osób,których narzędziem pracy jest samochód. Coraz więcejfirm zgłasza do nas swoich pracowników, aby dziękinaszej pomocy stali się oni przede wszystkim świado-mymi i jeszcze lepszymi kierowcami. Prowadzimyrównież szkolenia dla osób indywidualnych, ale wydajemi się, że w ich przypadku częstymi barierami są cenaoraz czas, który trzeba na to poświęcić.

Można zaryzykować stwierdzenie, że dzisiejsi kierowcyjeżdżą po wczorajszych drogach samochodami jutra.Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat autaprzeszły niesamowitą ewolucję. We współczesnychkonstrukcjach nie odczuwa się prędkości, tak jak tomiało miejsce kiedyś. Obecnie pasażerowie są niepo-równywalnie bardziej „oddzieleni” od samochodu. A tomoże być niebezpieczne dla nieświadomych tegokierowców.

Ireneusz Dancewicz,Instruktor Techniki Jazdy ze Szkoły Jazdy Subaru.

Systemy wspomagające, zwane równieżasystentami, mają za zadanie wspoma-

gać nas w codziennej podróży. Warto sięzastanowić, czy oczekujemy od samochodudodatkowej kontroli, czy wsparcia w krytycznejsytuacji. Pierwotne systemy były aktywowane wwarunkach niebezpiecznych. Aktualne - anali-zują wszystko, co się dzieje dookoła. Niestety,systemy asystujące nie podnoszą naszychumiejętności. Oczywiście, poczujemy się pew-niej na drodze, jednak są jeszcze aspekty, któremogą zaburzyć pracę układu „dodatkowegowsparcia”.Przeprowadzając jazdy testowe zauważyłem, żeużytkowników można podzielić na kilka grup:- pewnych swoich umiejętności, którzy traktująsystemy asystujące jako dodatek i nieprzeszkadza im to w codziennej eksploatacji;- pewnych swoich umiejętności, którzy niewierzą w zainstalowane oprogramowanie i profi-laktycznie wszystko wyłączają;- wierzących we wszelakiej maści systemy bez-pieczeństwa, bez których już nie da się żyć, aniprowadzić pojazdu.Warto również zwrócić uwagę, że systemasystujący ma za zadanie wspomagać kierowcę.W razie kolizji ciężko będzie tłumaczyć: „Proszęwypisać dla samochodu, ponieważ nie zahamo-wał automatycznie. A ja nie będę hamować, boprzecież poinformowano mnie, że hamuje sam,bez wciskania pedału hamulca.”Ilość użytkowników jest tak duża, że często dasię zaobserwować wiele skrajności. Zdrowyrozsądek to jednak podstawa. Poza tym trzebawspomnieć o jeszcze jednej rzeczy. Mianowicie,każdy ma swoje indywidualne wymaganiaodnośnie systemów. Przykładowo, konfigurowa-liśmy samochód z Klientem, który jeździłgłownie w trasach. Nie wyobrażał on sobieodbycia trasy bez adaptacyjnego tempomatuoraz asystenta zmiany pasa ruchu. Najwygodniejprzyzwyczajać się do systemów, które działają zanas. Zostajemy odciążeni podczas kierowaniapojazdu. Z drugiej strony czas autonomicznychsamochodów jeszcze nie nastał. Większość znas lubi motoryzację i możliwe, że czerpieradość z jazdy. Dlatego też ważny jest wybórmarki i modelu. Aby każdy kilometr był wielką ra-dością w codziennym użytkowaniu, a nie konie-cznością, którą „spychamy na elektronikę”.

Adam Jugowskidoradca Klienta do zakupu samochodów nowych

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

przepisy, że mniej ludzi potrafi je przyswoić albo ta sferaegzaminu jest dla nich mniej istotna, zgodnie z zasadą„jakoś to będzie”. Lepiej wypadają za to wskaźniki zda-walności egzaminu praktycznego. Lepiej, ale nie dobrze.Przecież ponad połowa przystępujących go nie zdaje.

Pytanie otwarte. Czy nie było wcześniej tak, że abyprowadzić samochód trzeba było posiadać do tegopredyspozycje i umiejętności? Na pewno jedną z barierbyły pieniądze, ale nie jedyną. W miarę popularyzacjimotoryzacji za „kółko” zaczęły siadać osoby dla którychszczytem koordynacji było jednoczesne stanie,oddychanie i dotknięcie prawą ręką swojego nosa.Nabywały uprawnienia do kierowania i ... kierowały. Czynie dla takich kierowców producenci zaczęli wymyślać iwprowadzać do wyposażenia systemy wspomagającekierowanie i przeciwdziałające skutkom wypadków? Zczasem, czym więcej przypadkowych osób zaczynałokierować pojazdami, tym bardziej rozbudowane iskomplikowane stawały się systemy.

Patrząc na broszury marketingowe modeli można dojśćdo wniosku, że nie tylko osiągnęliśmy już doskonałość,ale wręcz została ona już przekroczona. Nie trzeba zbytdługo szukać, aby znaleźć takie sformułowania(wszystkie cytaty z jednego folderu reklamowego):„Skręcanie bez wysiłku”, „ Płynność na każdym zakrę-cie. Ciesz się precyzją przy każdym wejściu w zakręt idynamiką przy wychodzeniu z niego.”, czy też „Przewi-duje Twoje działania”. Czy zatem można się dziwić, żewsiadając za kierownicę wyłącza nam się modułmyślenia, a włącza nieśmiertelności?Bezkrytycznie chłonąc przekaz z reklam nowych modelisamochodów, wyłania się obraz, że nie tylko pokazująnam drogę, informują, że jesteśmy zmęczeni ipowinniśmy zatrzymać się na kawę. One również sameparkują, zatrzymują się, a jak stwierdzą, że ich i nasze(pewnie bardziej ich) umiejętności nie pozwolą uniknąćkolizji przygotowują nas na nią. Jeszcze chwila, a będąściągać z drzew zagubione kocięta. Czy zatem możemysię dziwić kierowcom, szczególnie tym młodym iniedoświadczonym, że żyją w przeświadczeniu, iżkierowanie samochodem jest tak samo łatwe i nieobarczone żadnym ryzykiem, jak wyjście ze śmieciami?

Żyjemy w czasach, gdzie na każdym kroku coś dzieje sięautomatycznie. Automatycznie wyłącza się czajnik po za-gotowaniu wody. Automatycznie wyłączy się pralka, jakskończy prać, czy też telewizor, jak zaniknie sygnał lub

nie będziemy „bawić się” pilotem przez określony czas. Nawetelektryczna szczoteczka do zębów pokazuje, które partieuzębienia mamy już czyste i powinniśmy przejść do kolejnych.Jeżeli będziemy działać na „automatycznym pilocie” nic się niestanie. Ani nam, ani sąsiadom. Niestety, tak się nie dzieje, jeżeliprowadzimy auto, pomimo że z przekazów medialnych tak tomoże wyglądać. Pomimo, że w samochodzie również mamycoraz więcej automatyki (żeby wspomnieć tylko o najprostszej,jak automatycznie włączane światła, czy wycieraczki reagującena natężenie opadów), to bezpieczeństwo poruszania się nimzależy od nas. Tylko od nas. Wszystkie systemy są systemamiwspomagającymi pracę kierowcy i próbującymi skorygować jegoniedołężność w prowadzeniu, a nie wyręczające go. Nic nie za-stąpi zdrowego rozsądku, myślenia i przewidywania za kierowni-cą. Trudne? Ale konieczne.Tak, myślmy prowadząc samochód.Nawet, jeżeli został nam podarowany, myśleliśmy przecież jakodpowiednio nakierować osobę, żeby wpadła na taki, a nie innypomysł podarunku dla nas. Jeżeli sami zarobiliśmy na niego pie-niądze, również siła naszego umysłu kierowała nami. Nie porzu-cajmy tej czynności przy prowadzeniu auta. Jeżeli jednak jesteś-cie w tej części społeczeństwa, która bezmyślnie szła ulicą i pot-knęła się o auto, po czym stwierdziła, że jest na nich zarejestro-wane, a kluczyki znajdują się obok ważnej polisy ubezpie-czeniowej - prośba. Sprzedajcie znaleziony samochód, anie kultywujcie dalej swojego zachowania na drodze.Myślmy zatem. Być może, pozwoli to uratować zdrowie, amoże nawet i życie, nie tylko swoje, ale również i kogośinnego. O ile - w obiegowej opinii - każdy dzisiaj musiposiadać wyższe wykształcenie, o tyle nie każdy musi byćkierowcą. Naprawdę nie zmuszajcie się. Wyjdzie to nadobre i bezpieczeństwu na drogach i wszystkim jegoużytkownikom.

Jeżeli w tekście nie wskazano inaczej, wszystkie przytoczone dane pochodząz raportów: PZPM „Branża motoryzacyjna 2016” oraz Komendy GłównejPolicji Biura Ruchu Drogowego „Wypadki drogowe w Polsce w 2001 roku”,„Wypadki drogowe w Polsce w 2015 roku”.

kdk

29

Ciężko stwierdzić czy ilość systemów wspo-magających pracę kierowcy ma wpływ na jego

umiejętności. Jednak ich ilość działa na jegokorzyść, bo wyręcza go w wielu sytuacjach, a nawetpowoduje, że nie jest świadomy iż dana sytuacjadrogowa mogłaby się skończyć tragicznie. Czy to, że jestich więcej powoduje spadek umiejętności kierowców?Jest to możliwe, bo człowiek szybko przyzwyczaja się doczegoś dobrego i jednocześnie prostego.

Myślę, że ludzie przyzwyczaili się już do systemówwspomagających i tym samym ograniczenie ich ilościmogłoby mieć wpływ na ich decyzje zakupowe. Uważam,że tego typu systemy są potrzebne. Patrząc sięchociażby na główny powód wypadków którym jest błądludzki. Wprowadzając różne systemy, odciążamykierowcę, tym samym zmniejszamy możliwośćpopełnienia przez niego tego błędu. Zastosowanieniektórych systemów już wymusza na producentachprawo, jednak posiadanie samochodu zaopatrzonego wwiele systemów nie zwalnia człowieka z myślenia, tymbardziej, że finalnie cały czas człowiek odpowiada zaskutki zachowania na drodze, nie auto. Uważam, żesystemy bezpieczeństwa, tak czynnego jak równieżbiernego, powinny być dostępne w autach wstandardzie.

Tomasz BogackiManager Omotenashi w salonie Lexus Kraków

PREZENTY

DLACZEGONIE!

W STYCZNIU?

Sprawdź: www.prezenty.kdk.pl

RE

KL

AM

Y/O

GŁ

OS

ZE

NIAB

EZ

PŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

30

CZAS WOLNY

www.radiotaxi919.pl

+48 1219191, 419 00 00

Każdego roku,A r m i n V a nB u u r e n p o d -sumowuje 12miesięcy swojejkultowej audycjiradiowej, spe-cjalnym setempod nazwą "AState Of TranceYear Mix".Jest to zbiór po-nad 100 utwo-rów, które otrzy-

mały największą ilość głosów od słuchaczy tego popular-nego show. Po podziale na dwie części, powstajeunikalne dwupłytowe wydawnictwo, będące jedno-cześnie największym klubowym zestawieniem danego

okresu. Tworzone przez fanów, dla fanów muzyki tanecznej.Album pt. "A State Of Trance Year Mix 2016", składa się ze 103pozycji, wśród których między innymi produkcje od Dimitri Vegas& Like Mike, W&W, Cosmic Gate, Super8 & Tab, Aly & Fila,Garetha Emery, Lost Frequencies, Orjana Nilsena, 4 Strings,Ferr y'ego Corstena, RAM, Simona Pattersona, JohnaO'Callaghana czy Marco V. To jedyna taka kompilacja na rynku,zawierająca szerokie spektrum nowych brzmień, wdwugodzinnym podsumowaniu. Słynny Holender znów zabierzeWas w niezwykłą muzycznąwyprawę, razem z najwa-żniejszymi utworami mijają-cego roku.Przypomnijcie je sobie razjeszcze, aby z mocnymuderzeniem rozpocząć tennowy 2017.

Armin van Buuren - A State Of Trance Year Mix 2016Zeskanuj kod

i kuppłytę

Premiera: 20.01.2017

James Frey, Nils Johanson-SheltonEndgame. Reguły GryWydawnictwo: SQN, Tłumaczenie: Bartosz Czartoryski

Finał jednego z najbardziej intrygujących projektów literackich, obejmującegoprzygodowe powieści połączone z niezapomnianą zabawą w wirtualnej rzeczywistości.Multimedialne i wieloplatformowe doświadczenie stawiające przed czytelnikiempasjonujące wyzwania.Graj, aby zwyciężyć. Walcz, aby przetrwać.

Najsilniejsi i najsprytniejsi z Graczy dotarli do końcowej fazy Endgame. Klucz Ziemi orazKlucz Niebios już odnaleziono, ukryty pozostał ostatni klucz do wygranej i ocaleniaświata – Klucz Słońca. Zwycięzca może być tylko jeden!

Maccabee gra, by wygrać. Posiada Klucz Ziemi i Klucz Niebios. Teraz zrobi wszystko, byzdobyć Klucz Słońca. Ale w Endgame nic nie jest stałe. Maccabee musi grać ostrożnie ibacznie pilnować pleców. An Liu gra dla śmierci. Jego celem jest powstrzymanieEndgame i zagłada całego świata. Aisling porzuciła Grę i zdecydowała się walczyć postronie życia.

Aisling, Sarah, Jago, Shari i Hilal nie dopuszczą do zakończenia Endgame. Klucz Słońcanie może zostać odnaleziony. Tych pięciu Graczy postanowiło ustanowić własne reguły Gry.

Wszystkich łączy jedno. Są gotowi umrzeć, by osiągnąć zamierzone cele. Doprowadzą sprawy do końca, ale na własnychzasadach.

CZYTAJ KSIĄŻKĘ. SZUKAJ WSKAZÓWEK. ROZWIĄZUJ ŁAMIGŁÓWKI. ZWYCIĘZCA BĘDZIE TYLKO JEDEN.ENDGAME JEST PRAWDZIWY. ENDGAME DOBIEGA KOŃCA.

PREMIERA: 11.01.2017

KSIĄŻKA

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

FRA

GM

EN

TK

SIĄ

ŻKI

brygady Nahal koło Aradu. Z założenia w batalionie mabyć pół na pół lwic i lwów, ale że dziewczyny rwą się doarmii niebywale, to na razie jest ich w batalionie znacz-nie więcej niż chłopaków. Dowódcy uważają, że są one wwielu wypadkach lepsze w walce: strzelają celniej i sąbardziej zdyscyplinowane. Nic dziwnego – chcą pokazać,że nie muszą być uznawane jedynie za kury domowe. Towspaniała motywacja. Swoją drogą szkoda, że takichbatalionów nie formuje się na całym świecie. Bez wąt-pienia dawałyby męskoszowinistycznej części każdegospołeczeństwa wiele do myślenia. A tymczasem w związ-ku z wciąż rosnącym zainteresowaniem walką u kobietpostanowiono sformować kolejny batalion. Właśniepowstaje (2016 rok), będzie też stacjonować wzdłuż gra-nicy z Jordanią w sektorze Arawy i najprawdopodobniejbędzie się nazywać Tamar.Pewnego razu wracałem z odwiedzin w nadmorskiejmiejscowości Naharijja, niedaleko Akki, czyli Akry, którabyła ostatnim bastionem obronnym krzyżowców, nimopuścili Ziemię Świętą pod naporem zwycięskich wojskSaladyna. Naharijja, jak i Akra, są idealnymi miejscamido przedjesiennych kąpieli w Morzu Śródziemnym(woda po gorącym lecie nawet wieczorami ciepła i plażenie tak bardzo zatłoczone jak w stolicy). Był piątek. Najednej ze stacji wsiadły tłumy dziewczyn w mundurach.Dostały przepustkę na szabat i jechały z jednostkipołożonej koło Akry do domów rozrzuconych po całymIzraelu. Nie skłamię, jeżeli oszacuję, że połowę pociąguzajmowały żołnierki. Wyluzowane słuchają muzyki, śmie-ją się, rozmawiają przez telefon, czytają, malują paznok-cie (i manicure, i pedicure), jedna coś tam pisze wnotesie, inna zamyślona wpatruje się w okno. I czarno-okie czarnowłose, i niebieskookie blondynki, i piegowa-te rude. A wzdłuż wagonu, między rzędami foteli, prze-pływa wręcz jak zwiewna rusałka, wysoka, du-mna, ciemnolica, piękniejsza trzy razy od NaomiCampbell etiopska Żydówka – oczywiście w mun-durze. Aż dech zapiera. Niby zachowują się tedziewczyny normalnie i właściwie ja też powinie-nem się normalnie zachowywać, ale jak tuzachować spokój i opanowanie, kiedy wokółsiedzi kilkadziesiąt najpiękniejszych dziewczynświata? I to na dodatek w mundurach! Od tegodnia, kiedy planowałem wypady na północ, tak bywracać potem koleją przez Akrę, zawsze wybie-rałem na dzień powrotu piątek po południu.

Otóż według danych IDF65 procent dziewczątobjętych obowiązkiemsłużby wojskowej jest warmii. Aż 25 procent jestzwolnionych z powodówreligijnych (kobiety i

mężczyźni z rodzin ortodoksyjnych nie muszą odbywać służby).Kobiety zwolnione z wojska ze względów religijnych musząjednak odpracować służbę w placówkach socjalnych. A gdzie siępodziało 10 procent? To mężatki z dziećmi, lub też dziewczyny,które nie zmieściły się w kategorii „zdolna do służby wojskowej”.Skoro już wiemy, że do wojska wstępują tylko obywatelki iobywatele Izraela, to wystarczy popatrzeć zarówno na dziew-czyny, jak i chłopaków (czyli tych spod tarczy Aresa, to jest kółkaz wystającą z niego od góry ukośną strzałką) w mundurach wIzraelu, a od razu zauważymy, jak bardzo zróżnicowane etniczniejest społeczeństwo tego państwa. Wystarczy przyjrzeć sięwysokim blondynom o wyraźnie skandynawskich rysach, irlandz-kim rudzielcom czy kanciastoszczękim typom germańskim wizraelskich mundurach, jak też umundurowanym przepięknym,dumnym ciemnoskórym Etiopkom czy zimnym blond Szwedkomalbo płowowłosym Polkom i oczywiście czarnookim, ciemnowło-sym pięknościom o śródziemnomorskich rysach twarzy.Wszystkich łączy jedno. Nie, nie mundur. O tym już wspomnia-łem. Mundur jest tu wyróżnikiem. Podstawą jest ich narodo-wość. To przede wszystkim rodowici Żydzi. I w ten prosty sposóbmożemy sobie uświadomić, jak dalece rzeczywistość odbiegaod stereotypu „żydowskich rysów twarzy”, który u większościnaszych rodaków jeszcze pokutuje.Dla ścisłości dodam, że Israel Defense Forces przyjmują wswoje szeregi także Arabów z izraelskim obywatelstwem (przedewszystkim są to Beduini słynący z bitności i sprytu), jak i Druzów.I jeszcze jedna, najnowsza wiadomość, która huknęła podkoniec 2015 roku. Otóż w związku z tym, że w ostatnich latach –w wyniku najróżniejszych przyczyn, ale chyba najważniejsza tonasilenie międzynarodowego terroryzmu – zauważono niebywaływzrost chęci do walki bezpośredniej u młodych dziewczynsłużących w armii, postanowiono stworzyć kolejne batalionykoedukacyjne. Już nie tylko pogranicze z Egiptem jest chronioneprzez dziewczyny z batalionu Karakal. Od 2015 roku na pogran-iczu z Jordanią, w Dolinie Jordanu, stoją gotowe do walki dziew-czyny z batalionu Lions of Jordan, czyli Lwy (a właściwie Lwice)Jordanu. Z początku jego roboczą nazwą była Bardelas, czyli Ge-pard, później ją jednak zmieniono. Z dziennikarskiego obowiąz-ku muszę dodać, że batalion ów jest częścią 417. Brygady Doli-ny Jordanu, a wszystkie nowo przyjęte dziewczyny ćwiczą w bazie

kdk

31

CZAS WOLNY

Jarosław KretW Ziemi ŚwiętejKsiążka ta jest owocem wielu wizyt w Izraelu i Palestynie, latpoznawania tego niezwykłego zakątka planety. Autor odwiedzał ZiemięŚwiętą zarówno w czasie pokoju, kiedy rojno w niej było od turystów ipielgrzymów, jak i podczas wojny, kiedy snuł się po pustych uliczkachJerozolimy i samotnie siedział w Kaplicy Anioła w... pustej BazyliceGrobu Świętego.Popularny dziennikarz w tonie lekkiej, ale pasjonującej gawędy ukazujenie tylko duchowe oblicze tej ziemi, skupiającej trzy monoteistycznereligie, ale też migawki z jej życia z religią niemającego nic wspólnego– kibuce, kobiety w armii, pracę w nowoczesnej telewizji – obalającprzy tym wiele stereotypów dotyczących współczesnych Izraelczyków.

Liczba stron: Wydawnictwo:320, Rebis

Książka dostępna również jako e-book

Zesk

anuj

kod

i kup

ksią

żkę

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

32

CZAS WOLNY

Ruth WareW ciemnym, mrocznym lesieWydawnictwo: Prószyński i S-ka, Tłumaczenie: Ewa Kleszcz

„W ciemnym, mrocznym lesie” to elektryzujący, trzymający w napięciu thrillerpsychologiczny, przez krytyków wymieniany jednym tchem z takimi bestsellerami, jak„Zaginiona dziewczyna” Gillian Flynn czy „Dziewczyna z pociągu”.

Kto przynosi naładowany pistolet na wieczór panieński? Wyjątkowa książka, w stylupowieści Gillian Flynn!

Bestseller „New York Timesa”.Nora jest autorką kryminałów, która niechętnie opuszcza swoje londyńskie mieszkanko.Gdy nieoczekiwanie otrzymuje zaproszenie na wieczór panieński przyjaciółki, z którą niemiała kontaktu od dziesięciu lat, z oporami godzi się na spędzenie weekendu na wsi. Tamjednak wpada w szpony przeszłości, przed którą próbowała uciec przez ostatnią dekadę.Uwięziona na odludziu, w złowieszczym szklanym domu, osaczonym przez upiorną widownięmrocznego lasu, trafia w sam środek śmiertelnie niebezpiecznej intrygi. Wstrząsającewydarzenia sprawią, że będzie musiała stawić czoło nie tylko mordercy, ale i własnejprzeszłości.

Pauli Hawkins.

„O Magazine”

PREMIERA: 17.01.2017

KSIĄŻKA

Liao YiwuZa jeden wiersz. Cztery lata w chińskim więzieniuWydawnictwo: Czarne, Tłumaczenie: Agnieszka Pokojska, Tomasz Bieroń

W lipcu 1989 roku, kiedy o czerwcowych wydarzeniach na placu Tiananmen dowiedział sięjuż świat, Liao Yiwu, młody poeta wiodący dotąd beztroskie życie wagabundy, postanowiłprzemówić. Za publiczne wygłoszenie swego poematu Masakra został wtrącony dowięzienia.

Liao Yiwu spędził w zamknięciu cztery lata. Za jeden wiersz to wstrząsająca relacja z tegookresu: opis mało znanych realiów chińskiego więzienia, przemocy stosowanej przezstrażników i współwięźniów, tortur, a także wszechogarniającej monotonii codziennegożycia. Jednak nawet za więziennym murem pisarz potrafił znaleźć człowieczeństwo.

PREMIERA: 11.01.2017

KSIĄŻKA

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

33

ww

w.katalo

gkie

row

cow

dla

.plm

oto

ryzacjain

aczej Kraków, Al. 29-go Listopada 166, tel. 608 77-64-05

Auto Serwis Tomasz Gadzinawszystkie marki - specjalność samochody francuskie

Regeneracja

ty lnych

belek

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

KATALOGdla kierowców

Redakcja

Reklama:

Zamawianie internetowego wydania gazety:

Wydawca:

Wszelkie prawa zastrzeżone.

:31-159 Kraków,Al. J. Słowackiego 17Atel./fax (12) 632 09 32e-mail: kdk@kdk.plRedaktor naczelny:Robert Lorenc

Wyprodukowano w Polsce

Firma Usług Reklamowych "KATALOG"31-159 Kraków, Aleja Juliusza Słowackiego 17A

"KATALOG dla kierowców" działa w oparciu o przepisyustawy o prawie autorskim i "prawach pokrewnych" (Dz.U.z dn. 23 lutego 1994 r. nr 24, poz. 83) oraz przyjętezwyczaje edytorskie. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo skracania nadesła-nych tekstów i nanoszenia własnych tytułów. Pisowniaartykułów zgodna z oryginalną. Za treść reklam i ogłoszeńWydawca nie ponosi odpowiedzialności. Fotografie, znakigraficzne firm oraz dane umieszczane są na odpowie-dzialność prezentowanego Reklamodawcy. Wydawca maprawo odmówić umieszczenia reklamy niezgodnej z prze-pisami lub interesem Wydawcy.wyd. A : KRAKÓW, numer zamknięto: 27.12.2016

tel. (12) 632 09 32tel. 609 370 869e-mail: reklama@kdk.pl

e-mail: newsletter@katalogdlakierowcow.pl

Zdjęcie bazowe na stronie 1: unsplash, Toyota.Na stronie 36 znajduje się reklama.

ww

w.katalo

gkie

row

cow

dla

.pl

zeskanuj kodi sprawdź e-wersje

ul. Niepołomska 54(drugi warsztat)31-572 Kraków

AUTO SERVICEEURO-MOTO-CAR S.C.

tel. 501 172 488

KOMPLEKSOWE NAPRAWYMAREKWSZYSTKICH

mechanika, elektronikaklimatyzacjasprzedaż oryginalnych częścido Renaultremonty silników - benzyna, dieselremonty mechaniczneaut zabytkowych

Specjalizacja auta FRANCUSKIE

tel. (12) 638 70 12, tel./fax (12) 636 54 24

Kraków, ul. Głowackiego 14

®

CENTRO GUMSERWIS WYMIANY

OPON Pompowanie kół azotem

PROSTOWANIE FELG

Cę

śi d

zc

ow

szs

cau

Ytk

ih

t

ŁG SERWISul. Myśliwska, 30-716 Kraków

e-mail: info@autoserwis.cowww.autoserwis.co

( hala Budostal 8)tel. 607 939 500tel. 607 939 500

kwo

tad

oza

pła

ty

Przeglądprzed zakupem

zł200,00

RE

KL

AM

Y/O

GŁ

OS

ZE

NIAB

EZ

PŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

I ĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakie

row

ców

34

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

j

Cę

śid

zc

ow

sz

sc

au

Ytk

ih

t

BE

ZP

ŁA

TN

YR

EG

ION

ALN

YM

IES

IĘC

ZN

IKM

OT

OR

YZ

AC

YJN

Y

KA

TA

LO

Gd

lakiero

wcó

w

RE

KL

AM

Y/

OG

ŁO

SZ

EN

IA

35

ww

w.k

ata

log

kie

row

co

wd

la.p

lm

oto

ryza

cja

inacze

j

KRAKÓWAl. 29-go Listopada 154

tel. (12) 415-15-57

LAKIERY SAMOCHODOWENARZĘDZIA LAKIERNICZELakiery w aerozolach

TAPICERSTWOSAMOCHODOWE

TAPICERSTWOMEBLOWE

-skórzana i welurowa

- na siedzenia-

tapicerka

pokrowcenaprawa foteli

-( współczesne i antyki )-wnętrz i lokaliwg. indywidualnegoprojektu

renowacja mebli

wystroje

Kraków, ul. Pachońskiego 11, tel. (12) 415 50 56e-mail: biuro@ct-vantage.pl , www.ct-vantage.pl

SPECJALIZACJA:

Kraków, ul. Cechowa 129tel.: 509-944-946, 513-143-891

zapraszamy: pn. - pt.: 8.30 - 18.00, sob,: 8.30 - 14.00

MECHANIKAELEKTROMECHANIKASAMOCHODOWA

MECHANIKAELEKTROMECHANIKASAMOCHODOWA

MECHANIKAELEKTROMECHANIKASAMOCHODOWA

nowe opony

klimatyzacja

elektromechanika

mechanika

części zamienne

przekładki opon

elektroniczna diagnostyka

Kraków, ul. Centralna 75tel. (12) 644 72 01

mechanika pojazdowa

www.aservice.pl

biuro@aservice.pl

Naz

wy

firm

i ich

znak

i tow

arow

ezo

stał

yuż

yte

wce

lach

info

rmac

yjny

chis

ąza

strz

eżon

epr

zez

ich

wła

ścic

ieli

Wieliczka, ul. Narutowicza 24tel. 12 686 30 60, 12 686 30 61tel. 12 686 10 66, 12 686 10 55

www.autoeuro.com.pl

HURTOWNIA CZĘŚCISAMOCHODOWYCH

HURT - DETAL

DOSTAWA GRATIS

RABAT DLA TAXI

HAMULCE

PASKI KLINOWEI ROZRZĄDU

USZCZELKI

SPRZĘGŁA AMORTYZATORY

HAMULCEELEMENTYZAWIESZENIA

UKŁADY ROZRZĄDU

FILTRY

KNECHT

SONDY, ŚWIECE

CHEMIAWARSZTATOWA

CONTITECH

ROLKINAPĘDOWE

Nastę

pn

yn

um

er

ukaże

się

4lu

teg

o2

01

7W

eź

go

-ja

kza

wsze

-ze

sw

oje

ju

lub

ion

ejsta

cji

be

nzy

no

we

jlu

bza

mó

wd

od

om

ulu

bfi

rmy

na

ww

w.p

ren

um

era

ta.k

dk

.pl

http://www.arher.pl