Miasto Konin

AAAKKKTTTUUUAAALLLIIIZZZAAACCCJJJAAA PPPRRROOOGGGRRRAAAMMMUUU

OOOCCCHHHRRROOONNNYYY ŚŚŚRRROOODDDOOOWWWIIISSSKKKAAA

DDDLLLAAA MMMIIIAAASSSTTTAAA KKKOOONNNIIINNNAAA

NNNAAA LLLAAATTTAAA 222000111000---222000111333

ZZZ PPPEEERRRSSSPPPEEEKKKTTTYYYWWWĄĄĄ NNNAAA LLLAAATTTAAA 222000111444---222000111777

Marzec 2010

AAAKKKTTTUUUAAALLLIIIZZZAAACCCJJJAAA PPPRRROOOGGGRRRAAAMMMUUU

OOOCCCHHHRRROOONNNYYY ŚŚŚRRROOODDDOOOWWWIIISSSKKKAAA

DDDLLLAAA MMMIIIAAASSSTTTAAA KKKOOONNNIIINNNAAA

NNNAAA LLLAAATTTAAA 222000111000---222000111333

ZZZ PPPEEERRRSSSPPPEEEKKKTTTYYYWWWĄĄĄ NNNAAA LLLAAATTTAAA 222000111444---222000111777

Zespół autorski:

mgr Igor Szymkowiak

mgr Joanna Witkowska

mgr inŜ. Wojciech Przybycin

Natalia Halaburda

ul.Daleka 33, 60 – 124 Poznań

tel. (+48 61) 65 58 100 fax: (+48 61)65 58 101 www.abrys.pl e – mail: projekty@abrys.pl

Spis Tabel

Tabela 2 UŜytkowanie gruntów w mieście Konin .................................................................................... 7 Tabela 2 Liczba mieszkańców w mieście Konin w latach 2006-2009..................................................... 7 Tabela 3 System dostarczania wody dla Konina .................................................................................... 8 Tabela 4 Struktura sieci wodociągowej wraz z przyłączami w systemie zaopatrzenia w wodę Konina . 9 Tabela 5 Długość kanałów i kolektorów grawitacyjnych w Koninie wg średnic przewodów ................. 10 Tabela 6 Struktura materiałowa sieci kanalizacyjnej miasta Konina..................................................... 10 Tabela 7 Charakterystyka sieci gazowej w mieście Koninie w latach 2006-2008 ................................ 15 Tabela 8 Zaopatrzenie w energię elektryczną w mieście 2006-2008 ................................................... 16 Tabela 9 Pomniki przyrody na terenie miasta Konina........................................................................... 16 Tabela 10 Zieleń urządzona w Koninie ................................................................................................. 18 Tabela 11 Powierzchnia lasów i gruntów leśnych na terenie miasta Konina według formy własności w

latach 2004-2006............................................................................................................................ 19 Tabela 12 Klasy bonitacyjne gruntów na terenie miasta Konina (w %) ................................................ 21 Tabela 13 Kompleksy przydatności rolniczej gruntów ornych województwa wielkopolskiego.............. 21 Tabela 14 ZuŜycie wody w latach 2004-2006 r. na terenie Konina [dam3] ........................................... 21 Tabela 15 ZuŜycie wody na jednego mieszkańca w Koninie w latach 2004-2006 ............................... 22 Tabela 16 Charakterystyka sieci gazowej w Koninie ............................................................................ 22 Tabela 17 Liczba odbiorców energii elektrycznej oraz zuŜycie energii w latach 2006-2008 ................ 23 Tabela 18 ZuŜycie energii elektrycznej w latach 2006-2008 [kWh] ...................................................... 23 Tabela 19 Ocena pod kątem przydatności wód do bytowania ryb w warunkach naturalnych w punkcie

pomiarowym Kanał Ślesiński w Koninie......................................................................................... 29 Tabela 20 Wyniki monitoringu krajowego i regionalnego wód podziemnych w latach 2004-2006 ....... 30 Tabela 21 Emisja zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciąŜliwych na terenie miasta

Konina w 2008 r. ............................................................................................................................ 31 Tabela 22 StęŜenie zanieczyszczeń powietrza w 2008 roku (według WIOŚ) ...................................... 32 Tabela 23 Wyniki klasyfikacji stref pod kątem ochrony zdrowia w latach 2007- 2008.......................... 32 Tabela 24 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku. ..................................................................... 33 Tabela 25 Wyniki pomiarów hałasu komunikacyjnego w ramach monitoringu szczególnych

uciąŜliwości .................................................................................................................................... 34 Tabela 26 Wyniki pomiarów poziomu hałasu kolejowego w roku 2008 – pora dzienna ....................... 34 Tabela 27 Wyniki pomiarów poziomu hałasu kolejowego w roku 2008 – pora nocna.......................... 34 Tabela 28 Lista przedsięwzięć własnych i koordynowanych przewidzianych do realizacji w ramach

Programu........................................................................................................................................ 43

Spis Rysunków

Rysunek 1 Priorytety Polityki Ekologicznej Rzeczpospolitej Polskiej w latach 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016 (Źródło: Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016). ................................................................................................. 6

Rysunek 2 Procentowy udział materiałów zastosowanych do budowy systemu dystrybucji wody w Koninie (Stan na dzień 31.12.2009 r.).............................................................................................. 9

Rysunek 3 Procentowy udział materiałów zastosowanych do budowy systemu usuwania ścieków w Koninie (Stan na dzień 31.12.2009 r.)............................................................................................ 11

Rysunek 4 Struktura zapotrzebowania mocy zamówionej przez poszczególnych klientów MPEC - Konin w 2008 r. .............................................................................................................................. 15

Rysunek 5 Mapa warunków wiatrowych na terenie Polski (Źródło: www.cire.pl). ................................ 24 Rysunek 6 Priorytety małej retencji obszaru Polski w podziale na województwa (Źródło: IMGW)....... 28

Załączniki

Zał. 1. Mapa obszaru Natura 2000 Dolina Środkowej Warty ................................................................ 65

Zał. 2. Mapa obszaru Natura 2000 Ostoja Nadwarciańska................................................................... 73

LEGENDA SKRÓTÓW:

ARiMR – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa GUS – Główny Urząd Statystyczny GDDKiA- Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad GZWP – główny zbiornik wód podziemnych IMiGW – Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej KDPR – Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej FOGR – Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych MŚ – Ministerstwo Środowiska MPEC – Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej MZGOK – Miejski Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi NFOŚiGW – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej OZE – odnawialne źródła energii ONO – obszary najwyŜszej ochrony wód podziemnych OWO – obszar wysokiej ochrony wód podziemnych PWiK – Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. RZGW – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej SCh-R – Stacja Chemiczno-Rolnicza WPI – Wieloletni Plan Inwestycyjny WFOŚiGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej WSSE – Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna WIOŚ – Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska WZDW – Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich WZMiUW – Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych ZM KRK - Związek Międzygminny Koniński Region Komunalny Skróty Wydziałów Urzędu Miejskiego w Koninie: RG – Wydział Rolnictwa i Gospodarki Nieruchomościami GK – Wydział Drogownictwa i Gospodarki Komunalnej WI – Wydział Spraw Inwestycji WK – Wydział Komunikacji WO – Wydział Oświaty OŚ – Wydział Ochrony Środowiska SL – Wydział Spraw Lokalowych WS – Wydział Kultury, Sportu i Spraw Społecznych WZ – Wydział Zarządzania Kryzysowego

1. Wstęp

1.1. Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla

Miasta Konina przyjętego przez Radę Miasta Konina uchwałą Nr 301 w dniu 25 czerwca 2008 r.

1.2. Zakres opracowania Program swoją strukturą bezpośrednio nawiązuje do Polityki Ekologicznej Państwa na lata

2009–2012 z perspektywą do roku 2016. Program Ochrony Środowiska dla Miasta Konina na lata 2010-2013 z perspektywa na lata 2014-2017, określający kierunki polityki ekologicznej naleŜy traktować jako wypełnienie obowiązku aktualizacji Polityki Ekologicznej Państwa, a więc odniesienia jej celów i niezbędnych działań do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej oraz stanu środowiska. Potrzeba tej aktualizacji wynika z prawa ochrony środowiska. Stwarza to, z jednej strony szansę szybkiego rozwiązania wielu problemów ochrony środowiska i poprawy jakości Ŝycia mieszkańców, przykładowo poprzez moŜliwość korzystania ze środków finansowych UE, z drugiej strony oznacza konieczność spełnienia wymagań wynikających z Traktatu Akcesyjnego oraz osiągania celów wspólnotowej polityki ekologicznej.

Prawo ochrony środowiska w art. 17 ust. 1 wprowadza obowiązek przygotowywania i aktualizowania programu ochrony środowiska, zgodnie z wytycznymi opracowania i przyjęcia przez państwo Polityki Ekologicznej.

1.3. Podstawa prawna opracowania Obowiązek wykonania Programu Ochrony Środowiska wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia

2001 roku – Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.). Zgodnie z przepisami ww. ustawy z wykonania programów gminy sporządzają co 2 lata raporty, które przedstawiane są radzie gminy (art. 18 POŚ). Aktualizacja programu ochrony środowiska jest odzwierciedleniem Polityki Ekologicznej Państwa, mającym wdroŜyć jej ustalenia na odpowiednio niŜszym poziomie. Politykę Ekologiczną Państwa przyjmuje się na 4 lata, z tym Ŝe przewidziane w niej działania w perspektywie obejmują kolejne 4 lata.

1.4. Źródła danych Opracowując program wykorzystano dane uzyskane poniŜej przedstawionych jednostek:

• Urząd Miasta w Koninie, • Zarząd Dróg Powiatowych w Koninie (ZDP), • Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego (WODR), • Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych (WZMiUW), • Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich (WZDW) • Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska Oddział w Poznaniu (WIOŚ), • Główny Urząd Statystyczny (GUS), • Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMiGW).

1.5. Polityka Ekologiczna Pa ństwa W grudniu 2008 r. Rada Ministrów przyjęła Politykę Ekologiczną Państwa na lata 2009-2012

z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016. Polityka Ekologiczna jest dokumentem strategicznym, określającym cele i priorytety

ekologiczne, a poprzez to wskazującym kierunek działań koniecznych dla zapewnienia właściwej ochrony środowisku naturalnemu. Do realizacji tych załoŜeń władze samorządowe przygotowują odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska.

Główne cele polityki ekologicznej na lata 2009-2012 z perspektyw ą do roku 2016

Poprawa jako ści środowiska

Realizacja zasady zrównowa Ŝonego rozwoju

Powstrzymywanie niekorzystnych zmian klimatu

Ochrona zasobów naturalnych, w tym zachowanie róŜnorodno ści biologicznej

Rysunek 1 Priorytety Polityki Ekologicznej Rzeczpos politej Polskiej w latach 2009-2012 z uwzgl ędnieniem perspektywy do roku 2016 (Źródło: Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016).

Cele pośrednie, to przede wszystkim nacisk na ochronę powietrza i przeciwdziałanie zmianom klimatu, a przede wszystkim spełnianie standardów określonych przez UE w tym temacie. Dla terenów, które ich nie spełniają muszą zostać opracowane i wykonane programy naprawcze. Polska powinna takŜe połoŜyć duŜy nacisk na promocję energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł energii (OZE), a takŜe modernizację juŜ istniejącego przemysłu energetycznego.

Wypełnianie załoŜeń Polityki Ekologicznej stało się bodźcem do powołania nowych organów – Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i regionalnych dyrektorów ochrony środowiska. Jest to krok mający na celu uproszczenie i przyspieszenie procedur środowiskowych.

Priorytetem jest weryfikacja listy obszarów NATURA 2000, jak równieŜ kontynuacja zalesień i zadrzewień w celu tworzenia korytarzy ekologicznych łączących kompleksy leśne. Ma to ogromne znaczenie dla zachowania róŜnorodności biologicznej fauny i flory. Wszystkie państwa, w tym takŜe Polska muszą pamiętać o racjonalnym gospodarowaniu zasobami naturalnymi, w szczególności wodą. Polityka Ekologiczna kładzie nacisk na racjonalne korzystanie z zasobów geologicznych i poprawę gospodarki odpadami, zwłaszcza komunalnymi. Gospodarowanie pieniędzmi pozyskanymi z Unii Europejskiej powinno być bardziej efektywne i w duŜej mierze skupić się na wyposaŜaniu kolejnych aglomeracji w oczyszczalnie ścieków i systemy wodno-kanalizacyjne.

Polityka Ekologiczna zawsze kładzie teŜ duŜy nacisk na podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa zgodnie z zasadą - „myśl globalnie, działaj lokalnie”. Polska powinna zadbać równieŜ o opracowanie ryzyka powodziowego, ochronę gleb, rekultywację terenów zdegradowanych i ochronę przed hałasem. 2. Charakterystyka Miasta

2.1. Poło Ŝenie i uwarunkowania z nim zwi ązane Administracyjnie Konin leŜy we wschodniej części województwa wielkopolskiego w

odległości 100 km od Poznania, 57 km od Kalisza i 208 km od Warszawy. Obecnie Konin jest waŜnym węzłem drogowym (na skrzyŜowaniu dróg Poznań - Warszawa i Kalisz - Bydgoszcz) oraz kolejowym (Poznań - Warszawa). Oś komunikacyjna w kierunku wschód - zachód stanowi fragment europejskiego systemu drogowego i kolejowego. Znaczenie stracił natomiast szlak wodny (kanał Ślesiński łączący od Konina Wartę z Notecią).

Ze wszystkich stron sąsiaduje z gminami powiatu konińskiego: od północy sąsiaduje z gminą Ślesin, od wschodu z gminami Kramsk i Krzymów, od południa z gminą Stare Miasto, od zachodu – gminami Golina i Kazimierz Biskupi.

Rzeka Warta oraz Kanał Ślesiński umoŜliwiają komunikację drogami wodnymi głównymi rzekami Polski: Wisła i Odrą. W dzielnicy Morzysław znajduje się port rzeczny oraz śluza na kanale Warta Gopło.

Miasto Konin leŜy we wschodniej części Wielkopolski nad rzeką Wartą. Miasto leŜy w granicach 3 jednostek geograficznych / wg B. Krygowskiego 1961/:

• Pradolina Warszawsko – Berlińska (na odcinku konińskim obejmującym dolinę Warty);

• Wysoczyzna Gnieźnieńska z Równiną Kleczewską stanowiącą jej subregion; • Wysoczyzna Turecka z Równiną Rychwalską i Pagórkami Złotogórskimi.

Miasto Konin zajmuje powierzchnię 8223 ha, z czego 44% stanowią uŜytki rolne. Grunty orne zajmują 29% miasta, łąki i pastwiska 10,6%, sady zaledwie 0,6%. Niewielki jest równieŜ udział lasów i gruntów leśnych, które stanowią 2,6%. Pozostałe grunty zurbanizowane i nieuŜytki zajmują ponad 52,5% powierzchni miasta.

Tabela 1 UŜytkowanie gruntów w mie ście Konin UŜytki rolne [ha] Jednostka Powierzchnia

ogółem [ha] UŜytki rolne –ogółem

Grunty orne

Łąki i pastwiska

Sady Lasy i grunty leśne [ha]

Pozostałe [ha]

Konin 8223 3684 2438 878 53 217 4322 Źródło: Wydział Geodezji i Katastru, Urząd Miejski w Koninie, luty 2010 r.

2.2. Klimat Umiarkowany klimat miasta z łagodnymi zimami cechuje niski roczny poziom opadów

atmosferycznych, duŜa ich intensywność w krótkim okresie oraz niskie temperatury w okresie wczesnowiosennym. Średnio w ciągu roku występuje ok. 50 dni słonecznych i ok. 130 pochmurnych. Średnia temperatura powietrze waha się w granicach + 8oC. Przeciętny okres zalegania pokrywy śnieŜnej wynosi od 38 do 60 dni.

Najczęściej podobnie jak na całym obszarze Wielkopolski obserwowane są tu wiatry z sektora zachodniego, głównie z kierunku SW i W. Nieco mniejszą częstością występowania cechują się wiatry z kierunku NE i E oraz NW. Stosunkowo najrzadziej pojawiają się wiatry z kierunku N i SE. Średnia roczna prędkość wiatru nie przekracza 3,0 m/s. Największe prędkości wiatru są notowane w zimie i wiosną, a najmniejsze latem.

2.3. Społeczno ść Liczba ludności miasta Konina wyniosła 79 714 osób (stan na dzień 31 grudnia 2009 r.). W

stosunku do roku 2006 liczba mieszkańców spadła o 1,2%.

Tabela 2 Liczba mieszka ńców w mie ście Konin w latach 2006-2009 Jednostka terytorialna 2006 2007 2008 2009

Kobiety 42 056 41 795 41 632 41 962 MęŜczyźni 38 626 38 329 38 107 37 752 Razem - Miasto Konin 80 682 80 124 79 739 79 714 Źródło: GUS

Zgodnie z prognozami demograficznymi liczba ludności w Koninie moŜe mieć tendencję

spadkową. Wynika to z niskiego przyrostu naturalnego w stosunku do ujemnego salda migracji. ZauwaŜono równieŜ niekorzystne zmiany w strukturze wiekowej społeczeństwa Konina m.in. wzrost wskaźnika starzenia demograficznego (liczba ludności w wieku poprodukcyjnym pobierających świadczenia emerytalne przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym).3

Obecnie atutem miasta jest duŜy udział osób w wieku produkcyjnym w strukturze wiekowej ludności. Udział ten wynosi około 65%, podczas gdy średnia krajowa ludności w wieku produkcyjnym nie przekracza 61%.4

2.4. Gospodarka Obecnie Konin stanowi znaczący w województwie i kraju ośrodek przemysłu

energetycznego (Zespół Elektrowni Pątnów – Adamów – Konin SA), metalowo – maszynowego (Fabryka Urządzeń Górnictwa Odkrywkowego; jedyna w kraju huta Aluminium Konin – Impexmetal S.A.), rolno – spoŜywczego (VIN-KON SA, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Koninie), przemysłu materiałów budowlanych (Konińskie Przedsiębiorstwo Budowlane S.A., Konińskie Przedsiębiorstwo Drogowe S.A.- obecnie POL-DRÓG S.A.). Z duŜym powodzeniem na konińskim rynku gospodarczym rozwija się prywatny sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Najliczniej reprezentowaną branŜą w tym sektorze jest branŜa budowlana. Rozwój tej dziedziny gospodarki przyczynił się w znaczny sposób do powstania wielu firm produkcyjnych i przedsiębiorstw zajmujących się wykonawstwem budowlanym.

W Koninie działa ponad 8000 firm. Małe przedsiębiorstwa stanowią 98,9% podmiotów gospodarki narodowej miasta, 0,9% stanowi sektor średnich przedsiębiorstw, natomiast 0,2 % podmiotów gospodarki narodowej naleŜy do sektora duŜych przedsiębiorstw. Na terenie miasta działalność gospodarczą prowadzi ponad 90 spółek z udziałem kapitału zagranicznego. Do największych naleŜą: duńskie Grene, holenderskie: Roltrans, amerykańskie Polimeni oraz niemiecki Deichmann.

3 Strategia rozwoju Konina na lata 2007-2015 4 Źródło: GUS

Do dyspozycji inwestorów pozostają instytucje wspierające przedsiębiorczość (Konińska Izba Gospodarcza, Agencja Rozwoju Regionalnego) oraz kilkanaście oddziałów banków i towarzystw ubezpieczeniowych, kancelarie prawnicze, biura obrotu nieruchomościami i wiele innych. Lokalni przedsiębiorcy zainteresowani róŜnymi formami współpracy oczekują na inwestorów wnoszących kapitał, nowe technologie i rozwiązania organizacyjne.

2.5. Infrastruktura in Ŝynieryjno-techniczna 2.5.1. Zaopatrzenie mieszka ńców w wod ę

System zaopatrzenia w wodę eksploatowany przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Koninie obejmuje wodociąg Konin – Kurów jako wodociąg centralny obsługujący Konin prawo – lewobrzeŜny, oraz północne dzielnice Konina tj. Maliniec, Gosławice, Gaj, Pątnów i ŁęŜyn.

Ujęcie wody Konin-Kurów tworzy bariera 18 studni głębinowych połoŜonych wzdłuŜ prawego brzegu rzeki Warty. Woda surowa ujmowana jest z kredowego poziomu wodonośnego. Zatwierdzone zasoby w kat. „B” wynoszą 28800 m3/d dla całego rejonu ujęcia komunalnego. Zasoby eksploatacyjne ujęcia Konin-Kurów ustalone w dokumentacji hydrogeologicznej w roku 2007 wynoszą 806 m3/h. Woda dostarczana z ujęcia wody do stacji uzdatniania w pierwszym etapie jest napowietrzana w urządzeniach kaskadowych powodując nasycenie wody tlenem oraz odgazowanie wolnego CO2. Celem napowietrzania otwartego w kaskadach jest utlenienie Ŝelaza z dwu do trójwartościowego oraz odgazowanie wody poprzez usunięcie z niej wolnego dwutlenku węgla i siarkowodoru. Z urządzeń kaskadowych woda spływa do komór reakcji, które zapewniają odpowiedni czas zatrzymania dla utlenienia związków Ŝelaza i usunięcia resztek rozpuszczonych gazów. Następny etap to filtracja na filtrach pospiesznych. Ostatnim etapem jest chlorowanie wody uzdatnionej chlorem gazowym. Uzdatniona woda odpływa do zbiorników retencyjnych początkowych, skąd pompy IIo tłoczą ją do sieci wodociągowej Konina Prawo i LewobrzeŜnego, oraz do dzielnicy Maliniec , Gosławice Gaj, Pątnów i ŁęŜyn.

Lokalne ujęcia wody Gaj i ŁęŜyn zostały wyłączone z eksploatacji w grudniu 2009 r. i podłączone do wodociągu centralnego Konin-Kurów.

Tabela 3 System dostarczania wody dla Konina

Wodoci ąg Obsługiwany obszar

Główne elementy

wodoci ągu

Długo ść sieci wodoci ągowej

Liczba mieszka ńców podł ączona

do sieci

Pozwolenie wodno-prawne

Centralny Konin-Kurów

Konin prawo- i lewobrzeŜny, dzielnice Maliniec i Gosławice, Gaj, Pątnów, ŁęŜyn

ujęcie wód podziemnych - 18 studni głębinowych stacja uzdatniania wody zbiorniki wody czystej pompownia IIo sieć wodociągowa

125,64 mil W tym: - 28,8 km sieci magistralnej - 173,4 km sieci rozdzielczej

78721 Decyzja Marszałka Województwa Wielkopolskiego nr DSR.VI.6213-69/08 z dnia 20.01.2009r. na szczególne korzystanie z wód na terenie ujęcia Konin-Kurów w zakresie poboru wód podziemnych, wprowadzania wód przelewowo-spustowych ze zbiornika wody czystej oraz ścieków – wód opadowych i roztopowych do Kanału Ulgi. Obowiązuje do 31.12.2018r.

Źródło: PWiK sp. z o.o. w Koninie (marzec 2010 r.)

System dystrybucji wody w Koninie składa się, wg danych na koniec 2009r., z 202,2 km przewodów wodociągowych.

Tabela 4 Struktura sieci wodoci ągowej wraz z przył ączami w systemie zaopatrzenia w wod ę Konina

Rodzaj przewodów sieci wodoci ągowej

Długo ść w km

Udział % w długo ści całej sieci

Przewody magistralne 28,8 10,6 Przewody rozdzielcze 173,4 63,8 Przyłącza 69,5 25,6 OGÓŁEM: 271,7 100,0 Źródło: PWiK sp. z o.o. (Stan na dzień 31.12.2009 r.)

Procentowy udział materiałów zastosowanych do budowy systemu dystrybucji wody w Koninie przedstawia poniŜszy schemat.

53,9

6,95,2

25,4

7,1 1,5

Ŝeliwo azbestocement stal PVC PE Ŝeliwo sferoidalne

Rysunek 2 Procentowy udział materiałów zastosowanyc h do budowy systemu dystrybucji wody w Koninie (Stan na dzie ń 31.12.2009 r.) 2.5.2. Odprowadzanie ścieków komunalnych

Na obszarze miasta istnieje system kanalizacji rozdzielczej składający się z układu kanalizacji sanitarnej - eksploatowany przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji (PWiK) w Koninie i z układu kanalizacji deszczowej - eksploatowany przez miasto.

W 2008 r. 95,4% ludności miasta Konina korzystała z oczyszczalni ścieków (GUS 2008 r.).

System rozdzielczej kanalizacji sanitarnej w Koninie wynosi 198,4 km składa się, wg danych na koniec 2009r. z 167,6 km kanałów i kolektorów grawitacyjnych (86% udziału w systemie), w zakresie średnic przewodów 150 ÷ 1400 mm oraz 27,2 km kanałów tłocznych (14% udziału w systemie), z czego 97,6 km kanałów grawitacyjnych i 22,2 km kanałów tłocznych obsługuje zlewnię prawobrzeŜną, a zlewnię lewobrzeŜną – 70,0 km kanałów grawitacyjnych i 5,0 km kanałów tłocznych. Elementem systemu odprowadzania ścieków są równieŜ przykanaliki (połączenia domowe) o łącznej długości 43,4 km. Kierunkowe rozwiązanie gospodarki ściekowej w Koninie bazujące na dwóch oczyszczalniach ścieków, usytuowanych nad rzeką Wartą, wymusiło, w związku z kanalizowaniem nowych, zwłaszcza obrzeŜnych dzielnic i osiedli, transportowanie ścieków na duŜe odległości. Powoduje to, Ŝe lokalnie ścieki muszą być

przetłaczane. W systemie funkcjonują 24 sieciowe przepompownie ścieków sanitarnych o wydajnościach od 18 do 250 m3/h. Większość z nich to przepompownie zrealizowane w ostatnich latach. Starsze, za wyjątkiem przepompowni przy ul. Nadrzecznej, zostały zmodernizowane, tzn. wymieniono pompy, armaturę, zmianie uległy sposoby sterowania pracą.

Tabela 5 Długo ść kanałów i kolektorów grawitacyjnych w Koninie wg średnic przewodów Długo ść kanałów i kolektorów grawitacyjnych w km

wg średnic

Razem 100 150 200 250 300 400 500 600 800 1000 1200 1400

167,6 0,2 11,2 102,7 10,0 15,6 9,0 5,8 3,7 4,4 2,1 2,7 0,2

Udział %

0,1 6,7 61,3 6,0 9,3 5,4 3,5 2,2 2,6 1,2 1,6 0,1

Źródło: PWiK sp. z o.o. (Stan na dzień 31.12.2009 r.)

Pierwsze odcinki sieci kanalizacyjnej w mieście wykonane były głównie z rur betonowych,

Ŝeliwnych i kamionkowych i są dotąd elementami uzbrojenia podziemnego miasta, a szczególnie jego najstarszych rejonów. Era rur z tworzyw sztucznych wykorzystywanych do budowy sieci kanalizacyjnych w Koninie (głównie nowych fragmentów oraz tych, które poddawane były odnowie), to okres ostatnich 25 lat.

Tabela 6 Struktura materiałowa sieci kanalizacyjnej miasta Konina

Materiał Zakres średnic w mm

Długo ść sieci w km

Udział % w

całkowitej długo ści

Czas budowy

beton 200-1400 20,7 12,4 lata 60-te do 80-

tych

Ŝeliwo 150-250 1,4 0,8 lata 60-te, 70-te

kamionka 150-800 68,8 41,1 lata 80-te

PCV 150-600 69,7 41,5 lata 90-te i

aktualnie

PE 90-1000 3,5 2,1 lata 90-te i

aktualnie

kamionka

nowej generacji 200-300 3,5 2,1 2004r.

Razem 167,6 100

Źródło: PWiK sp. z o.o. (Stan na dzień 31.12.2009 r.)

12,40,8

41,1

41,5

2,1 2,1

beton Ŝeliw o kamionka PCV PE kamionka now ej generacji

Rysunek 3 Procentowy udział materiałów zastosowanyc h do budowy systemu usuwania ścieków w Koninie (Stan na dzie ń 31.12.2009 r.)

Najwięcej przewodów sieci kanalizacyjnej wykonanych jest z kamionki (43,2% wszystkich przewodów). Przewody te wraz z przewodami betonowymi oraz Ŝeliwnymi (56,4% stanu posiadania), stanowią najstarszą część sieci kanalizacyjnej (wiek ponad 30 lat). MoŜna zatem przyjąć, iŜ ta część sieci charakteryzuje się największym stopniem zuŜycia materiałowego, narastającym z kaŜdym rokiem eksploatacji, stąd w perspektywie najbliŜszych lat będzie zamortyzowana i teoretycznie wymagająca wymiany. Istotny udział (43,6%) w sieci kanalizacyjnej mają przewody wykonane z tworzyw sztucznych, głównie z PVC. Jest to obecnie najczęściej stosowany materiał do budowy (a takŜe odnowy) sieci; wynikato z oczywistych, powszechnie znanych właściwości rur z tworzyw sztucznych oraz bardzo pozytywnych doświadczeń z eksploatacji sieci kanalizacyjnych z tego materiału.

Miasto Konin rozdzielone jest doliną rzeki Warty na dwie odrębne części – Konin PrawobrzeŜny oraz Konin LewobrzeŜny. Dla kaŜdej części miasta funkcjonują oddzielne zlewnie kanalizacji rozdzielczej. Ścieki z prawobrzeŜnej części miasta dopływają do oczyszczalni ścieków Prawy Brzeg układem kanalizacji grawitacyjnej, do której podłączone są przepompownie sieciowe z dzielnic północnych miasta: ŁęŜyn, Gosławice, Maliniec oraz przepompownie z osiedli domków jednorodzinnych: Morzysław, Niesłusz, Chorzeń, Nowy Dwór, Międzylesie i ul. Stroma. Ścieki z lewobrzeŜnej części miasta (Starówka) dopływają układem kanalizacji grawitacyjnej do przepompowni przy ul. Nadrzecznej, skąd są przetłaczane do kolektora odbierającego ścieki z osiedla Sikorskiego i dalej w sposób grawitacyjny dopływaj do oczyszczalni ścieków Lewy Brzeg.

Oczyszczalnia ścieków Konin Prawy Brzeg to mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków z podwyŜszonym usuwaniem

związków biogennych, o przepustowości 16 000 m3/d, której zasadniczym obiektem jest reaktor biologiczny wykorzystujący zaawansowane procesu osadu czynnego z biologiczną nitryfikacją, denitryfikacją i defosfatacją z moŜliwością chemicznego wspomagania procesu usuwania fosforu. Ścieki z prawobrzeŜnej części miasta Konina dopływające do oczyszczalni Konin Prawy Brzeg to w przewaŜającym zakresie świeŜe ścieki komunalne, będące mieszaniną ścieków bytowych z niewielkim udziałem ścieków przemysłowych (około 3%, głownie z przemysłu przetwórstwa mleka). Poprzez komorę połączeniową kierowane są do budynku krat, w którym na kracie rzadkiej i mechanicznej kracie gęstej schodkowej separowane są skratki. Z budynku krat ścieki przepływają do piaskowników napowietrzanych pionowo-wirowych, w których oddzielany jest piasek i zawiesina mineralna. Dalej ścieki płyną do osadników wstępnych poziomych. Po mechanicznym oczyszczeniu ścieki trafiają do pompowni pośredniej, z której tłoczone są na reaktor biologiczny (poprzez komorę rozdziału) lub do zbiornika wyrównawczego niwelującego dobowe nierównomierności dopływu ścieków. Zasadniczy obiekt oczyszczalni to

reaktor biologiczny LANR II® pracujący w technologii wielofazowego osadu czynnego, w którym w wydzielonych komorach prowadzone są procesy biologicznej defosfatacji, denitryfikacji i nitryfikacji. Wewnętrzna recyrkulacja osadu prowadzona jest z komory denitryfikacji do komory defosfatacji oraz z komory nitryfikacji do komory denitryfikacji. Po biologicznym oczyszczeniu, ścieki kierowane są poprzez komorę rozdziału na osadniki wtórne, w których następuje wydzielenie kłaczków osadu czynnego, recyrkulowanego następnie do komory denitryfikacji reaktora biologicznego. Osad nadmierny przepompowywany jest do zbiornika osadu, skąd poprzez pompownię tranzytową przesyłany jest na oczyszczalnię ścieków Konin Lewy Brzeg, gdzie zlokalizowany jest ciąg przeróbki osadowej dla potrzeb odwadniania i higienizacji osadów, wspólny dla obu oczyszczalni.

Sklarowane oczyszczone ścieki odpływają do komory połączeniowej , do której dopływają teŜ ścieki deszczowe oczyszczone na podczyszczalni wód deszczowych oraz włączony jest wylot z kanału awaryjnego. Kanałem φ 1,0 m ścieki oczyszczone odprowadzane są do odbiornika – do rzeki Warty, w zlewni rzeki Odry.

Oczyszczalnia ścieków Konin Lewy Brzeg to mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków z podwyŜszonym usuwaniem

związków biogennych o przepustowości 8 000 m3/d, której zasadniczym obiektem jest wielofunkcyjny reaktor BIOOXYBLOK oczyszczający ścieki w procesie dwufazowego osadu czynnego z częściową tlenową stabilizacją osadu, z moŜliwością chemicznego wspomagania procesu usuwania fosforu.

Ścieki dopływające do oczyszczalni to świeŜe ścieki komunalne będące mieszaniną ścieków bytowych i ścieków przemysłowych (udział ścieków przemysłowych ok. 10%, głownie pochodzących z przemysłu przetwórstwa owocowo-warzywnego) oraz dowoŜone do stacji zlewczej ścieki zagniłe. Ścieki, oczyszczane są wstępnie z zanieczyszczeń mechanicznych na kratach gęstych zamontowanych w hali krat i następnie grawitacyjnie przepływają do zbiornika przepompowni ścieków, skąd tłoczone są do piaskownika pionowego napowietrzanego, w którym zostają pozbawione zawiesiny mineralnej. Z piaskownika ścieki grawitacyjnie dopływają do reaktora biologicznego BIOOXYBLOK, który jest wielofunkcyjnym obiektem umoŜliwiającym:

• dwufazowe oczyszczanie ścieków osadem czynnym • sedymentację osadu • częściową tlenową stabilizację osadu • grawitacyjne zagęszczanie osadu

Procesy redukcji związków organicznych oraz związków biogennych prowadzone są w warunkach tlenowych (komora biostabilizacji), niedotlenionych i beztlenowych (komora biosorpcji) z układem wewnętrznej recyrkulacji pomiędzy komorami biostabilizacji i biosorpcji. Oczyszczone biologicznie ścieki wraz z osadem czynnym przepływaja do części sedymentacyjnej – osadnika wtórnego, gdzie następuje oddzielenie osadu od ścieków. Sklarowane oczyszczone ścieki odprowadzane są do odbiornika – do rzeki Warty, w zlewni rzeki Odry.

Gospodarka osadowa Osady powstające w procesie oczyszczania ścieków na oczyszczalni Prawy Brzeg, Lewy

Brzeg oraz Janów podlegają wspólnej przeróbce osadowej na ciągu odwadniania osadów, zlokalizowanym na terenie oczyszczalni Lewy Brzeg. W skład ciągu gospodarki osadowej wchodzą następujące obiekty technologiczne:

• zbiornik gromadzenia osadu, • stacja PIX, • pompownia osadu do odwodnienia, • budynek gospodarki osadowej, • wiata na osad, • laguny osadowe.

Powstająca w wyniku przeróbki mieszanina osadu z wapnem transportowana jest pod wiatę magazynowania osadu, następnie pryzmowana i sezonowana. Ustabilizowane komunalne osady ściekowe w ilości 2691 Mg sm. zostały przekazane do odzysku. (Stan na 2009 r.)5.

2.5.3. Kanalizacja deszczowa i separatory Miasto Konin dzieli się na dwie części: prawobrzeŜną połoŜoną na północ od doliny rzeki

Warty i lewobrzeŜną - na południe od doliny Warty. Podział miasta na zlewnie dokonano wzdłuŜ naturalnych granic, a tam gdzie nie było to moŜliwe wzdłuŜ ciągów komunikacji miejskiej.

5 Źródło: PWiK sp. z o.o. Konin

W skład PrawobrzeŜnego Konina wchodzą 35 zlewni, LewobrzeŜny Konin został podzielony na 21 zlewni.

Długość miejskiej kanalizacji deszczowej administrowanej przez Miasto Konin wynosi 177,3 km a jej stan techniczny jest zróŜnicowany i zaleŜy od wieku, technologii wykonania i miejsca uŜytkowania. Jej rozbudowa odbywa się najczęściej w ramach budowy dróg lub równolegle do budowy sieci kanalizacji sanitarnej. Wody opadowe odprowadzane są kanalizacją deszczową do rzeki Warty.

Konin - Prawy Brzeg PołoŜone w północnej części miasta dzielnice Pątnów i Gosławice są odwadniane

układem sieci kanalizacyjnej skierowanej do Jeziora Gosławskiego. Tereny w północno-wschodniej części miasta - ŁęŜyn, stanowiące naturalne zaplecze

Cukrowni Gosławice swoim układem sieci ciąŜą do jeziora Pątnowskiego. Na wysokości Zbiornika Czarna Woda i dzielnic Międzylesie, Niesłusz i Marantów istnieje

sieć rowów melioracyjnych. Zachodnia część Międzylesia (na zachód od ul. Kleczewskiej) ma praktycznie niesprawny system melioracyjny. To powoduje, Ŝe nawet przy małym deszczu występują lokalne podtopienia.

Dzielnice: Nowy Dwór, Chorzeń, Czarków, Zatorze, Kurów i Morzysław, stanowią podstawowy obszar ścisłej zabudowy miejskiej prawostronnego Konina. Tereny te zostały prawie pełni nasycone sieciami kanalizacji deszczowej odprowadzając wszystkie ścieki opadowe do rzeki Warty.

Wody opadowe ze zlewni oczyszczane są w 13 przypadkach separatorami, w 6 osadnikami, 9 zlewni jest częściowo skanalizowanych i w przyszłości planuje się budowę urządzeń oczyszczających. 7 zlewni jest na etapie projektowania.

Konin – Lewy Brzeg Granicę zlewni wzdłuŜ ul. Wojska Polskiego oraz ul. Nadrzecznej stanowi od południa

rzeka Warta, od północy otwarty Kanał Ulgi, który odbiera spływ powierzchniowy wód deszczowych, od wschodu Trasa Warszawska, a od zachodu zieleń niska. Na terenie zlewni obecnie nie istnieje sieć kanalizacji deszczowej.

Granicę zlewni Trasy Warszawskiej stanowi od południa rzeka Warta, od północy otwarty Kanał Ulgi, który odbiera spływ powierzchniowy wód deszczowych, od zachodu ul. Wojska Polskiego. Na terenie zlewni istnieje sieć kanalizacji deszczowej.

Granicę zlewni z terenu istniejącej zabudowy mieszkaniowej wzdłuŜ ul. Nadrzecznej, stanowi od północy rzeka Warta, od południa otwarty Kanał Powa-Topiec, który odbiera spływ powierzchniowy wód deszczowych z terenów zieleni miejskiej, od wschodu Park Miejski im. F. Chopina. Na terenie zlewni istnieje sieć kanalizacji deszczowej i nie przewidziano jej rozbudowy.

Układ kanalizacji deszczowej istnieje równieŜ w północnej części lewobrzeŜnego Konina, obejmując istniejącą zabudowę mieszkaniową Starówki. Obszar ten jest jednym z najbardziej zagroŜonych powodzią i leŜy zaledwie ok. 2 m wyŜej niŜ zwyczajowe lustro rzeki Warty. Cały teren jest chroniony wystarczającym wałem przeciwpowodziowym.

Północno-centralną część lewobrzeŜnego Konina obejmuje sieć kanalizacji deszczowej. Istniejące kolektory mają pozostać elementem docelowego systemu kanalizacji deszczowej. Tam gdzie nie ma sieci kanalizacji deszczowej (głównie teren miejskiej zieleni urządzonej oraz teren Parku Leśnego i Paku Miejskiego) wody opadowe odbierane są spływem powierzchniowym.

PołoŜona w północno-centralnej części Konina lewobrzeŜnego zlewnia odwadnia wschodnią część istniejącego osiedla mieszkaniowego – osiedle Dmowskiego. Układ kanalizacji deszczowej istnieje tylko częściowo, wzdłuŜ ul. Gimnastycznej i wzdłuŜ ul. R. Dmowskiego.

Tereny połoŜone we wschodniej części Konina lewobrzeŜnego, tj. teren niezabudowany pomiędzy ul. Europejską, ul. Gruntową a ul. Świętojańską oraz zabudowę mieszkaniową w granicach ul. Kolskiej i ul. Świętojańskiej. W północnej części zlewni znajduje się cmentarz. Układ kanalizacji deszczowej istnieje tylko na terenie istniejącej zabudowy mieszkaniowej.

Zlewnia połoŜona we wschodniej części lewobrzeŜnego Konina i obejmuje głównie tereny istniejącej zabudowy mieszkaniowej połoŜonej wzdłuŜ pasa drogowego ul. Kolskiej oraz tereny niezabudowane połoŜone przy Trasie Warszawskiej.

Zlewnia wyznaczona we wschodniej części dzielnicy Wilków odwadnia zabudowę jednorodzinną całego osiedla Wilków. Jest to teren ograniczony od północy Kanałem Powa-Topiec, od wschodu granicą miasta Konina, od południa ul. Świerkową, a od zachodu projektowanym terenem zabudowy mieszkaniowej pomiędzy ul. Borową a ul. Piaskową. Obszar zabudowany jest domami jednorodzinnymi. Głównym ciągiem komunikacyjnym jest ul. Kolska.

Zlewnia obejmująca całą południową cześć lewobrzeŜnego Konina, odwadnia tereny istniejącej i projektowanej zabudowy mieszkaniowej, tereny zieleni nieurządzonej oraz tereny upraw polowych. Przez cały teren zlewni przebiega równoleŜnikowo rów melioracyjny R-P-C, którego odbiornikiem jest rzeka Powa. Na terenie zlewni istnieje częściowa sieć kanalizacji deszczowej, a tam gdzie zachodzi potrzeba jej rozbudowy została ona zaprojektowana.

Zlewnie odwadniające południową część Osiedla Sikorskiego zajmuje powierzchnię 65,49 ha. Jest to teren istniejącej i projektowanej zabudowy mieszkaniowej pomiędzy ul. Cyrkonową, ul. Szpitalną, ul. Przedziałki oraz południową granicą miasta. Układ kanalizacji deszczowej istnieje tylko częściowo i odwadnia zabudowę połoŜoną w granicach ul. Szafirowej i ul. Granatowej.

Zlewnie odwadniające tereny na północ od ul. Piłsudskiego wraz z zabudową mieszkaniową połoŜoną wzdłuŜ ul. Piłsudskiego oraz południowo-zachodni obszar istniejącego Osiedla Armii Krajowej. Powierzchnia zlewni wynosi 56,48 ha. Północny teren zlewni przewidziany jest pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną związaną z usługami. Na terenie zlewni istnieje częściowa sieć kanalizacji deszczowej, a tam gdzie zachodzi potrzeba jej rozbudowy została ona zaprojektowana.

Zlewnia obejmująca tereny połoŜone w zachodniej części Konina lewobrzeŜnego, tj. istniejącą i projektowaną zabudowę mieszkaniową osiedla Przydziałki. Południową i zachodnią granicą zlewni stanowi granica miasta Konina, północną granicę zlewni tereny niezabudowane z zielenią nieurządzoną, natomiast wschodnią granicę tereny niezabudowane pomiędzy ul. Szmaragdową a ul. Magnetytową. Na obszarze omawianej zlewni nie występuje sieć kanalizacji deszczowej.

Nowy przebieg drogi krajowej nr 25 w granicach miasta Konina i gminy Stare Miasto posiada system odwodnienia, obejmujący odprowadzenie ścieków opadowych wraz z wylotami do odbiorników i urządzeń oczyszczających ścieki deszczowe. Odprowadzenie ścieków opadowych z jezdni do odbiorników powierzchniowych następuje poprzez kanalizację deszczową zamkniętą oraz częściowo otwartą, tj. trawiastymi rowami przydroŜnymi6.

Obszary Starówki oraz części wschodniej lewobrzeŜnego Konina odwadniane są głównym kolektorem K biegnącym do zbiornika wyrównawczego oraz pompowni wód deszczowych, a następnie przez urządzenia oczyszczające (separator + osadnik) do rzeki Warty. Zlewnie z osiedla Wilków (część zachodnia) odprowadzane są do kanału Powa-Topiec po wcześniejszym oczyszczeniu w separatorze i osadniku i dalej do rzeki Warty. Trzeci rejon odwodnienia lewobrzeŜnej części – Wyspa Warciańska został skanalizowany w 2008 r. i wody deszczowe odprowadzane są do rzeki Warty po oczyszczeniu w separatorze wraz z osadnikiem.

2.5.4. Charakterystyka zaopatrzenia miasta w ciepło

Głównym dostawcą ciepła w mieście jest MPEC Konin sp. z o.o. PoniŜszy schemat przedstawia zapotrzebowanie mocy zamówionej przez poszczególnych klientów w 2008 r.

6 Źródło: Źródło: Program ogólny kanalizacji deszczowej dla Miasta Konina

Źródło: www.mpec.konin.pl

Rysunek 4 Struktura zapotrzebowania mocy zamówionej przez poszczególnych klientów MPEC - Konin w 2008 r.

Dostawcą ciepła dla miasta Konina jest równieŜ Elektrownia Konin. Aktualnie pracuje w niej

6 kotłów energetycznych oraz 5 turbozespołów w układzie kolektorowym. Elektrownia wyposaŜona jest w Instalację odsiarczania spalin metodą mokrą.

Moc zainstalowana Elektrowni Konin wynosi 248 MW, natomiast moc źródła ciepła wynosi 336 MWt. Elektrownia pracuje w otwartym obiegu wody chłodzącej opartym na systemie pięciu jezior regionu konińskiego, połączonych kanałami.

W ostatnim czasie powstał zamysł budowy w lewobrzeŜnej części Konina lokalnej ciepłowni z wykorzystaniem energii. Przedsięwzięcie podyktowane jest to bardzo wysokimi kosztami produkcji ciepła z ZE PAK oraz niedociąŜeniem istniejącej sieci cieplnej. Budowę nowego źródła ciepła planuje Miasto z udziałem inwestora zewnętrznego. W chwili obecnej brak dokładnej lokalizacji przedsięwzięcia.

2.5.5. Charakterystyka zaopatrzenia miasta w gaz zi emny

Długość sieci gazowej w mieście wraz z przyłączami wynosi 88,3 km. Miasto zgazyfikowane jest w 26%. Długość sieci c.o. wynosi 147,6 km, z niej korzysta ok. 80% mieszkańców miasta. Kotłownie opalane olejem opałowym stanowią 1%, natomiast opalane gazem – 2%.

Istniejące moŜliwości rozbudowy sieci gazowych pozwalają na zlikwidowanie wielu lokalnych źródeł emisji i palenisk indywidualnych. Efekty tych działań były w ostatnich latach odczuwalne. Realizacja zadania „Likwidacja niskiej emisji" w latach kolejnych będzie bardzo trudna. ZauwaŜa się ciągłą tendencję do zwiększania niskiej emisji, gdyŜ wielu mieszkańców, jak i zakłady - ze względu na koszty - powraca do opalania węglem zarówno gospodarstw domowych tak i firm. Jedynym działaniem w kierunku likwidacji niskiej emisji byłoby obniŜenia kosztów opłat za ciepło pochodzącego z Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej jednak Zespół Elektrowni Pątnów Adamów Konin S.A. cenę produkowanego przez siebie ciepła podnosi, co z kolei jest skutkiem podwyŜszenia cen węgla przez KWB "Konin".

Tabela 7 Charakterystyka sieci gazowej w mie ście Koninie w latach 2006-2008 Sieć gazowa Jednostka 2006 2007 2008

długość czynnej sieci ogółem w m m 140 455 140 673 141 531

długość czynnej sieci przesyłowej w m m 12 098 12 098 12 098 długość czynnej sieci rozdzielczej w m m 128 357 128 575 129 433 czynne połączenia do budynków szt. 1 837 2 053 2 112 odbiorcy gazu gosp.dom. 9 081 9 116 9 339 odbiorcy gazu ogrzewający mieszkania gazem

gosp.dom. 1 391 1 426 1 471

odbiorcy gazu w miastach gosp.dom. 9 081 9 116 9 339 zuŜycie gazu w tys. m3 tys.m3 4 051,10 3 763,00 3 824,90 zuŜycie gazu na ogrzewanie mieszkań w tys. m3 tys.m3 3 059,0 2 930,1 2 996,2

ludność korzystająca z sieci gazowej osoba 26 186 26 097 26 147 Źródło: GUS

2.5.6. Charakterystyka zaopatrzenia miasta w energi ę elektryczn ą

Głównym dostawcą energii elektrycznej dla miasta konina jest Elektrownia Konin. Jest najstarszą elektrownią opalaną węglem brunatnym w Polsce i w Grupie Kapitałowej ZE „PAK” SA. Jest równieŜ dostawcą energii cieplnej dla miasta Konina. Aktualnie pracuje w niej 6 kotłów energetycznych oraz 5 turbozespołów w układzie kolektorowym. Elektrownia wyposaŜona jest w Instalację odsiarczania spalin metodą mokrą.

Moc zainstalowana Elektrowni Konin wynosi 248 MW, natomiast moc źródła ciepła wynosi 336 MWt. Elektrownia pracuje w otwartym obiegu wody chłodzącej opartym na systemie pięciu jezior regionu konińskiego, połączonych kanałami.

Od 2005 r. Elektrownia Konin otrzymała rozszerzenie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej o współspalanie biomasy z węglem brunatnym. W czerwcu 2005 roku rozpoczęto współspalanie biomasy z węglem brunatnym, a w dwa lata później Elektrownia Konin otrzymała rozszerzenie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej o wytwarzanie energii w kogeneracji (energia czerwona).

Tabela 8 Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą w mieście 2006-2008 Energia elektryczna w gospodarstwach

domowych Jednostka 2006 2007 2008

odbiorcy energii elektrycznej na niskim napięciu

szt. 27 455 28 191 28 446

zuŜycie energii elektrycznej na niskim napięciu

MW*h 52 472 54 681 53 845

Źródło: GUS

3. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i zasobów prz yrody

3.1. Formy ochrony przyrody 3.1.1. Obszary chronionego krajobrazu

Na terenie miasta moŜna wydzielić trzy obszary chronionego krajobrazu: • Goplańsko-Kujawski Obszar Chronionego Krajobrazu, który swoim zasięgiem

obejmuje okolice jez. Pątnowskiego oraz tereny miasta połoŜone po wschodniej stronie kanału Warta-Gopło.

• Powidzko - Bieniszewski Obszar Chronionego Krajobrazu. Na terenie Konina w jego obrębie znalazły się jedynie niewielki kompleks leśny na południowym brzegu Jez. Gosławskiego oraz zachodnia część os. Chorzeń.

• Złotogórski Obszar Chronionego Krajobrazu z zalesionymi starą dąbrową pagórkami, osiągającymi wysokość 187 m n.p.m. i deniwelacjami rzędu 100 m, przylegający do granic miasta w części płd.-wsch.

3.1.2. Pomniki przyrody Wykaz ustanowionych pomników przyrody znajduje się w poniŜszej tabeli:

Tabela 9 Pomniki przyrody na terenie miasta Konina Nr

ewid. Data

utworzenia Podstawa prawna Nazwa obiektu Poło Ŝenie Opis

42 15.11.1958 Orzeczenie nr 633 Dąb szypułkowy Park im. Obwód pierścienicy 280

Prezydium WRN w Poznaniu

Chopina cm wysokość 30 m

43 15.11.1958 Orzeczenie nr 634 Prezydium WRN w Poznaniu

Dąb szypułkowy Park im. Chopina

Obwód pierścienicy 350 cm wysokość 32 m

146 16.12.1980 Decyzja Wojewody Konińskiego

Głaz narzutowy Os. Legionów al. 1 Maja

Obwód 5,5 m; wys. 2,0 m granit róŜowy średniziar.

153 16.12.1980 Decyzja Wojewody Konińskiego

Głaz Cmentarz Obwód 5,5 m; wys. 2,5 m

159 7.12.1983 Decyzja Wojewody Konińskiego Głaz narzutowy Rudzica

Ŝwirownia

Obwód 5,5 m; wys. 2,1 m, eratyk granitowy, czerwony, skrytokrystaliczny

199 16.12.1998 Rozporządzenie nr 29 Wojewody Konińskiego Grusza pospolita

Ul. Kamienna 33, dz. Nr 320 posesja I. Bisiorek

Obwód pierścienicy 224 cm wysokość 16 m

Źródło: Program ochrony środowiska dla miasta Konina na lata 2008-2011 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2012-2015

3.1.3. Obszary Natura 2000

Miasto Konin leŜy w obrębie obszarów NATURA 2000: Dolina Środkowej Warty PLB300002 , który jest obszarem specjalnej ochrony ptaków).

Powierzchnia zajmowana przez obszar leŜący na terenie miasta Konina wynosi 1272 ha. W obrębie Konina dolina zachowała bardziej naturalny charakter. Jej zachodnia część nie została obwałowana i podlega okresowym zalewom. Teren ten jest zajęty przez mozaikę ekstensywnie uŜytkowanych łąk i pastwisk, zadrzewień łęgowych oraz zarastających szuwarem starorzeczy. Obszar jest bardzo waŜną ostoją ptaków wodno-błotnych, przede wszystkim w okresie lęgowym. ZagroŜeniem dla powyŜszego obszaru jest ograniczenie wezbrań roztopowych oraz nieprzewidywalne zalewy po nawalnych deszczach letnich w okresie od czerwca do sierpnia. Zmiana reŜimu hydrologicznego prowadzi do ograniczenia gospodarki łąkowej i pastwiskowej, a w konsekwencji do ekspansji roślinności krzewiastej i drzewiastej na tereny otwarte. Zmiana stosunków wodnych ma równieŜ negatywny wpływ na zdrowotność lasów łęgowych w zachodniej części obszaru. (załącznik nr 1)

Ostoja Nadwarcia ńska PLH300009 , połoŜona jest we wschodniej części Wielkopolski i obejmuje fragment doliny Środkowej Warty. Terasa zalewowa Warty osiąga miejscami ponad 4 km szerokości i cechuje się duŜą róŜnorodnością szaty roślinnej, tym samym tworząc dogodne siedliska dla wielu gatunków zwierząt, w szczególności ptaków. Obszar obejmuje teren: Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego, Powidzko - Bienieszewskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. ZagroŜenia na terenie ostoi moŜna podzielić na dwie grupy: wewnętrzne - lokalne oraz zewnętrzne - powstające poza ostoją i oddziałujące na rozległe tereny. ZagroŜenia powstające w obrębie ostoi są róŜnorodne, mają wszakŜe zazwyczaj mniejsze znaczenie. Zalicza się tutaj nielegalne wycinki drzew i krzewów, "dzikie" wysypiska śmieci i Ŝwirownie, zrzuty ścieków, postępującą zabudowę mieszkaniową, kłusownictwo oraz niewłaściwą gospodarkę leśną. Do drugiej kategorii zaliczyć naleŜy zanieczyszczenie powietrza, a szczególnie zanieczyszczenie wody w rzekach (obecnie w granicach ostoi wody Warty są pozaklasowe) istnieją jednak oznaki poprawy.(Załącznik nr 2)

3.2. Zieleń urządzona Istotne znaczenie zwłaszcza dla terenów zurbanizowanych ma zieleń urządzona. Zieleń

urządzona to przede wszystkim obiekty przyrodnicze o formach naturalnych, półnaturalnych i przetworzonych oraz rozmaite załoŜenia ogrodowe istniejące samoistnie lub towarzyszące budowlom. Tereny zieleni urządzonej pełnią funkcje rekreacyjne, ekologiczne i zdrowotne – wpływają na złagodzenie lub eliminację uciąŜliwości Ŝycia w miastach, kształtowanie układów urbanistycznych, wprowadzają ład przestrzenny oraz nadają specyficzny i indywidualny charakter miastu.

W ostatnich latach sukcesywnie zwiększa się ilość nasadzeń przyulicznych w mieście. W wyniku prowadzonych nasadzeń ilość ich wzrosła o ponad 380 sztuk drzew i ponad 6900 sztuk krzewów.

Aby zieleń przyuliczna mogła spełniać funkcje ekologiczne i ochronne wymagana jest odpowiednia jej pielęgnacja polegająca na wycinaniu suchych drzew, przycinaniu i opryskach.

Tabela 10 Ziele ń urządzona w Koninie

Parki Zieleńce Zieleń uliczna Zieleń osiedlowa Miasto Konin

[ha] [ha] [ha] [ha] 2004 19,8 57 174 69 2005 19,8 59 174 74,1 2006 20,4 59,8 174 74,1 2007 20,4 65,1 170 67,4 2008 20,4 67,1 242 67,4

Źródło: GUS

Parki zajmują powierzchnię 20,4 ha. Zieleńce utrzymywane przez miasto zajmują powierzchnię 67,1 ha i rozmieszczone są nierównomiernie. ZauwaŜalny jest wzrost powierzchni zieleni ulicznej, która w 2008 r. zajmowała 242 ha.

W Nowym Koninie na Osiedlach I-IV przewaŜają nasadzone gęsto 40-60 letnie drzewa; topola czarna (Populus nigra), topola włoska (Populus nigra „Italica”), topola wielkolistna (Populus lasiocarpa) i topola chińska (Populus simonii „Fastigiata”). Zieleń wysoka pod względem gatunkowym jest róŜnorodna: dodatkowym elementem wzbogacającym estetykę było wprowadzenie drzew o czerwonym ulistnieniu. Drzewostan wewnątrzosiedlowy wzbogacają Ŝywopłoty i krzewy róŜnych gatunków. Liczne są nasadzenia przyuliczne, złoŜone z dość starych drzew róŜnych gatunków, wśród których na uwagę zasługują klony (w tym srebrzyste, jawory i zwyczajne), oraz lipy.

Zieleń na Osiedlu Zatorze jest znacznie uboŜsza – przewaŜają drzewa 15-20 letnie. Dzięki dotacjom z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska, dokonano duŜo nasadzeń drzew i krzewów na dotąd pustych skwerach. Zieleń osiedlowa ogólnie jest w dobrym stanie. Na konińskich osiedlach w ostatnich latach topole są sukcesywnie wymieniane na inne gatunki. Zadanie naleŜy realizować w latach kolejnych.

W Starym Koninie trzon drzewostanu dojrzałego na terenie zurbanizowanym stanowią: lipa drobnolistna, lipa szerokolistna, klon pospolity, klon jawor, robinia akacjowa, jarząb pospolity; pojedynczo występują: jesion, wierzba, brzoza brodawkowata i topola czarna. Na terenie parku im. Chopina główny skład gatunkowy tworzą: dąb szypułkowy, sosna pospolita, klon pospolity, klon jesionolistny, robinia akacjowa, wierzba, kasztanowiec, jesion; występują równieŜ i inne gatunki. Podszyt składa się z krzewów śnieguliczki białej, jaśminowca, tawuły i siewek drzew. Niewątpliwą atrakcją parku są rozłoŜyste, stare dęby szypułkowe z których dwa wpisano do rejestru pomników przyrody. Stan zazielenienia Starówki jest bardzo ubogi. WzdłuŜ większości ulic brak jest nasadzeń pasa izolacyjnego, który zmniejszałby poziom hałasu i zapylenia w mieście.

Na terenie Konina jest sześć parków: • Park własności Pfeifer & Langen Polska S.A. w Poznaniu - Cukrownia „Gosławice”

w Koninie, • Park w Malińcu administrowany przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji, • 4 parki stanowiące własność Gminy Konin:

- Park im. F. Chopina, - Park przy ulicy Przemysłowej przy krytej pływalni, - Park 700-lecia w Morzysławiu, - Park w Laskówcu.

Zieleń uliczna zajmuje powierzchnię 174 ha. Przede wszystkim są to drzewa liściaste: topole, klony, jesiony, lipy i inne. Pielęgnacja tych drzew sprowadza się do usuwania uschniętych i przeszkadzających gałęzi. W pasach przyulicznych często brak jest Ŝywopłotów. Główną przyczyną usychania drzew przyulicznych jest nadmierne zasolenie, które jest następstwem zimowego posypywania dróg.

Ponadto na terenie Konina poza w/w terenami zieleni miejskiej jest 9 pracowniczych ogródków działkowych o łącznej powierzchni 135,26 ha, 6 cmentarzy (24,5 ha), terenami zieleni o sumarycznej powierzchni ok. 81,7 ha administrują konińskie spółdzielnie mieszkaniowe. Urząd Miejski administruje łącznie ok.136 ha terenów zielonych (parki, zieleńce, skwery).

W mieście Konin realizowana jest inwestycja budowy „Bulwaru Nadwarciańskiego”, która ma na celu rewitalizację terenów nadbrzeŜnych. Przyczyni się równieŜ do odtworzenia przebiegu dawnego ciągu spacerowo-przyrodniczego po mieście. Teren, na którym planowana jest lokalizacja Inwestycji, połoŜony jest na lewym brzegu Warty w koninie, na działkach w obrębie Starówki. Inwestycja będzie obejmować teren od Mostu Warszawskiego do parku miejskiego im. F. Chopina. Przylega na fragmencie bezpośrednio do ul. Nadrzecznej i stanowi obszar zagospodarowania pomiędzy kwartałami mieszkaniowymi przy ul. Urbanowskiej, Placem Mostowym, terenami Centrum Kształcenia Ustawicznego, a korytem rzeki Warty.

Głównym elementem zagospodarowania jest utworzenie ciągu pieszo-rekreacyjnego w postaci „Bulwaru Nadwarciańskiego” na lewym brzegu Warty, któremu towarzyszyć będzie zespół obiektów rekreacyjnych t.j.: tarasy widokowe i rekreacyjne, przystań pasaŜerska wraz z wjazdem i wyjazdem dla samochodów, marina rzeczna, plac szkolny, łąka rekreacyjna z oczkami wodnymi, schody terenowe łączące miasto z Bulwarem oraz łąki rekreacyjne z oczkami wodnymi. Ciągi pieszo - rekreacyjne o długości ok. 860m zlokalizowane będą na istniejącym wale przeciwpowodziowym. Cały teren bulwaru zajmie obszar o powierzchni 33 600m

Zaplanowane są dwie równoległe ścieŜki: tzw. ścieŜka górna na koronie wału przeznaczona dla ruchu pieszego oraz ścieŜka dolna wytarasowana u podstawy wału, na nasypie, po stronie odwodnej. ŚcieŜka dolna przewidziana dla ruchu pieszo-rowerowego. Oś bulwaru będą przecinać osie ulic poprzecznych tworząc tym samym węzły komunikacyjne, w których zaplanowane są obiekty tarasowo-widokowe podkreślające powiązanie bulwaru z miastem Konin, tworzące jednocześnie rozrząd komunikacji ścieŜki górnej a ścieŜki dolnej bulwaru.

3.3. Inne obszary cenne przyrodniczo Dolina rzeki Warty spełnia funkcje duŜego, ponadlokalnego „korytarza ekologicznego” i

jest najwaŜniejszym w regionie komponentem zachowania pełni róŜnorodności biologicznej na poziomie ogólnoeuropejskim (Corine, Natura 2000). Niestety w obrębie administracyjnym Konina pierwotny charakter doliny Warty został silnie zmieniony przez wylesienia, regulację koryta rzeki, obwałowania i zabudowę. Niemniej jednak pełni ona w dalszym ciągu istotne funkcje przyrodniczo-krajobrazowe. Warta meandrując utworzyła liczne starorzecza o waŜnej funkcji retencyjnej. Są one takŜe ostoją ptactwa wodnego i błotnego.

Na terenie miasta znajdują się miejsca występowania rzadkich gatunków zwierząt i roślin, wpisanych do „Polskej czerwonej księgi”. Tereny te proponowane są do ustanowienia uŜytków ekologicznych.

W północnej, przemysłowej części miasta istotnym elementem krajobrazu są jeziora stanowiące waŜną część obiegu chłodzenia wody elektrowni „Konin" i „Pątnów". Specyficzne zmiany w środowisku jezior, wywołane m.in. zanieczyszczeniami termicznymi, spowodowały wytworzenie się w ich obrębie unikatowego w skali ogólnoświatowej układu ekologicznego. Układ ten okazał się być bardzo atrakcyjny dla wielu grup wodnych roślin i zwierząt, m.in. dla ptaków wodnych i błotnych jako miejsce odpoczynku w trakcie migracji oraz zimowisko (jedno z najwaŜniejszych w śródlądowej części Polski), skupiające corocznie kilkanaście tysięcy osobników spośród ponad 50 gatunków. W wodach jezior konińskich stwierdzono takŜe obecność dotychczas u nas niewystępujących ciepłolubnych gatunków.

W planach miasta było zatwierdzenie 5 uŜytków ekologicznych. Większość terenów pod uŜytkami naleŜy do osób fizycznych w związku z tym w wyniku protestów przesunięto ich utworzenie na lata późniejsze.

3.4. Lasy Lesistość miasta Konina wynosi 3,1%. W okresie ostatnich 50 lat z uwagi na rozwój

przemysłu w tym rejonie powierzchnia ich zmniejszyła się co najmniej 10-ciokrotnie. PrzewaŜa drzewostan sosnowy.

Tabela 11 Powierzchnia lasów i gruntów le śnych na terenie miasta Konina według formy własno ści w latach 2004-2006

Lasy 2004 [ha]

2005 [ha]

2006 [ha]

2007 [ha]

2008 [ha]

grunty leśne publiczne ogółem 183,8 189,0 180,0 193,0 227,7 grunty leśne prywatne 34,0 35,0 34,0 34,0 34,0 ogółem 217,8 224,0 214,0 227,0 261,7

Źródło: GUS

3.5. Zasoby naturalne 3.5.1. Wody podziemne

W granicach miasta moŜna wyróŜnić trzy piętra wodonośne: czwartorzędowe, trzeciorzędowe i kredowe.

Czwartorzędowe piętro wodonośne Osiągane wydajności wód są niewielkie i studnie te nie mogą stanowić źródła zaopatrzenia

w wodę dla większych zbiorowisk ludzi czy duŜych zakładów przemysłowych. Na obszarze badań brak jest prawie studni ujmujących wodę z tych osadów. Jedynie w rejonie Konin-Gaj, oraz w Nowym Brzeźnie występują warunki pozwalające na ujmowanie tych wód. Problemem jest wysoka podatność warstwy na zanieczyszczenia antropogeniczne. Poziom ten ma znaczenie uŜytkowe dla małych odbiorców i jest ujmowany studniami kopanymi i studniami w obrębie pojedynczych gospodarstw (Laskówiec).

Trzeciorzędowe piętro wodonośne Piętro to występuje tylko lokalnie na obu obszarach wysoczyznowych i nie ma praktycznie

znaczenia uŜytkowego. Kredowe piętro wodonośne Osady kredowe tworzą główny poziom uŜytkowy wód podziemnych o strategicznym

znaczeniu dla zaopatrzenia w wodę całego regionu Konina. W rejonie doliny Warty i w dolinie rzeki Powa poziom ten występuje stosunkowo płytko. Poziom ten jest ujmowany studniami naleŜącymi do ujęć miejskich jak i studniami naleŜącymi do duŜych zakładów przemysłowych połoŜonych w północnej i zachodniej części Konina (Brykietownia KWB, Zakłady „FUGO", Huta Aluminium, Elektrownie - Gosławice i Pątnów, OSM i wiele mniejszych) oraz w Starym Koninie (Zakłady „POLMOS", Winiarnia, Szpital).

Rejon Konina znajduje się w obrębie dwóch wydzielonych obszarów GZWP: GZWP nr 150 (pradolina warszawsko-berlińska) - czwartorzędowy i GZWP nr 151 (Turek-Konin-Koło) - Kredy górnej.

3.5.2. Wody powierzchniowe Przez miasto Konin przepływa rzeka Warta. Jej koryto jest kręte. W granicach

administracyjnych miasta ma ona długość około 11 km i obejmuje km biegu rzeki od 399 do 410. Odcinkowo stanowi granicą z sąsiednimi gminami.

Wody rzeki podmywają zbocze wysoczyzny morenowej pod Grójcem, Morzysławiem, Kurowem, Chorzniem (dzielnicami Konina), tworząc jeden z ładniejszych krajobrazowo fragmentów Pradoliny Warszawsko – Berlińskiej. Warta meandrując utworzyła liczne starorzecza o waŜnej funkcji retencyjnej. Są one takŜe ostoją ptactwa wodnego i błotnego.

W Koninie km 401 do 404 biegu rzeki Warty znajduje się przekop tworzący kanał Ulgi. Kanał ten przeprowadza nadmiar wód przy zwiększonych przepływach w rzece Warcie. Wybudowanie kanału Ulgi spowodowało powstanie wyspy o powierzchni około 90 ha.

Na obrzeŜach miasta Konina przepływa rzeka Powa, która jest jednym z większych lewobrzeŜnych dopływów rzeki Warty. Płynie ona po zachodniej granicy miasta Konina i uchodzi do Warty sztucznym korytem koło miejscowości Rumin. Rzeka Powa zaliczana do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa w obrębie miasta Konin jest obwałowana.

3.5.3. Kopaliny Okolice Konina połoŜone są na bogatych złoŜach węgla brunatnego. Węgiel brunatny

eksploatowany jest w dwóch rejonach - konińskim i tureckim. Ocenia się, Ŝe zasoby obecnie eksploatowanych złóŜ na tym terenie wynoszą ok. 200 mln. ton i ich pełne wydobycie będzie trwało do 2012 roku. Eksploatacja prowadzona jest na 7 złoŜach (łącznie w rejonie tureckim i konińskim). Ponadto istnieją tu rozpoznane rezerwy (nie eksploatowane) oszacowane na ok. 360 mln ton, których pełne wydobycie zajmie ok. 25 lat. Pozostałe złoŜa udokumentowane w róŜnych kategoriach stanowią rezerwę zasobów. Roczne wydobycie w tym rejonie wynosi około 19 mln ton. Wydobywany węgiel wykorzystywany jest przez Zespół Elektrowni PAK Elektrownie Pątnów i Konin. Węgle brunatne rejonu Konina to utwory mioceńskie wykształcone w postaci jednego podkładu zalegającego w formie nieregularnej soczewki w kształcie niecki z odgałęzieniami. MiąŜszość ich jest największa w centralnej części niecki i wynosi od kilku do kilkunastu metrów i maleje w kierunku brzegów. Utwory nad stropem węgla stanowią nakład, który w procesie eksploatacji odkrywkowej musi być usunięty. Licząc od powierzchni terenu są to: gliny zwałowe Ŝółte ze zlodowacenia północnopolskiego oraz gliny szare zlodowacenia

środkowopolskiego. Gliny te są przewarstwione piaskami róŜnoziarnistymi. Bezpośrednio nad węglem występują iły plioceńskie, równieŜ często przewarstwione piaskiem lub utworami pylastymi. Węgiel zalega na serii mioceńskich piasków róŜnoziarnistych o znacznej miąŜszości. Pod piaskiem występują utwory kredowe w postaci margli lub piasków wapnistych. Sumaryczna miąŜszość nadkładu waha się w granicach 30-70 m.

Na obszarze miasta Konina występują stosunkowo bogate złoŜa torfu, który jednak ze względu na wykorzystywanie węgla brunatnego nie jest obecnie pozyskiwany. Torf występuje w obrębie trzech rynien: grójeckiej, morzysławskiej i głodowsko-gosławickiej.

3.5.4. Gleby Występujące na terenie miasta gleby zaliczane są do gleb słabszych jakościowo.

PrzewaŜają gleby V i VI klasy bonitacyjnej i nieuŜytki. Lepsze gleby (III i IV klasa) znajdują się jedynie w dolinach rzecznych.

Gleby na terenie Konina są zanieczyszczone przez działalność przemysłową. Część ich z powodu zakwaszenia przedstawia sobą znikomą wartość uŜytkową. Część terenów jest ponadto zdegradowana działalnością górniczą (odkrywkowe wydobycie węgla brunatnego).

Tabela 12 Klasy bonitacyjne gruntów na terenie mias ta Konina (w %) Klasy bonitacyjne gruntów ornych wyra Ŝone w procentach Gmina I II IIIa IIIb IVa IVb V VI VIRZ

M. Konin 0 0 1 8 28 11 30 21 1 Źródło: WIOŚ 2004 Tabela 13 Kompleksy przydatno ści rolniczej gruntów ornych województwa wielkopolsk iego

Grunty orne w % powierzchni

Gmina

Psz

enny

ba

rdzo

do

bry

Psz

enny

do

bry

Psz

enny

w

adliw

y

śyt

ni

bard

zo

dobr

y

śyt

ni

dobr

y

śyt

ni

słab

y

śyr

ni

bard

zo

słab

y

ZboŜo

wo-

past

ewny

m

ocny

ZboŜo

wo-

past

ewny

sł

aby

m. Konin 0 0 4 13 25 35 16 4 3 Źródło: WIOŚ 2004

W 2007–2008 zlikwidowano 13 miejsc nielegalnych składowisk odpadów przy ulicach: Chopina, Gosławice, Staromorzysławska, Piłsudskiego, Topazowa, Przemysłowa (2 ), Kleczewska, Dolna, Gosławice, Staromorzysławska, Piłsudskiego, Armi Krajowej. Na ich terenach znajdowały się odpady komunalne tj.: odpady ulęgające biodegradacji, szkło, gruz, krzaki, chwasty i inne. Tereny zostały uprzątnięte, a odpady wywieziono na składowisko miejskie przy ul. Sulańskiej w Koninie.

4. Zrównowa Ŝone wykorzystanie materiałów, wody i energii

4.1. Materiałochłonno ść, wodochłonno ść, energochłonno ść 4.1.1. Analiza zu Ŝycia wody

PoniŜej w tabeli przedstawiono analizę zuŜycia wody w Koninie w rozbiciu na zuŜycie w przemyśle, rolnictwie i leśnictwie oraz podczas eksploatacji sieci wodociągowej w latach 2004-2008

Tabela 14 Zu Ŝycie wody w latach 2004-2006 r. na terenie Konina [ dam 3] ZuŜycie wody 2006 2007 2008

Przemysł 1 505 635 1 497 553 1 415 305 Rolnictwo i le śnictwo 16 100 16 300 15 900 Eksploatacja sieci wodoci ągowej 3 560,1 3 489,5 3 377,4

W tym -gospodarstwa domowe 2 662,4 2 591,3 2 647,1

Ogółem 1 525 295,1 1 517 342,5 1 434 582,4 Źródło: GUS

Porównując lata ubiegłe, moŜna stwierdzić, Ŝe w stosunku do roku 2006 ogólne zuŜycie wody zmniejszyło się o 6%. Znaczący spadek zuŜycia wody moŜna zauwaŜyć w przypadku przemysłu (6%).

ZuŜycie wody w przemyśle wyniosło 1 415 305 dam3, z czego większość (98 %) pochodziła z ujęć powierzchniowych i została wykorzystana do zasilania obiegów chłodniczych obiektów energetycznych. Największym uŜytkownikiem jest Zespół Elektrowni Pątnów–Adamów–Konin, pobierający wodę do zasilania obiegów chłodniczych Elektrowni Konin i Pątnów z systemu połączonych ze sobą jezior konińskich.

Średnie zuŜycie wody przez jednego mieszkańca waha się na podobnym poziomie.

Tabela 15 Zu Ŝycie wody na jednego mieszka ńca w Koninie w latach 2004-2006

Woda z wodoci ągów 2006 2007 2008 Na 1 mieszkańca [m3] 33,0 32,3 33,1 Na 1 korzystającego/odbiorcę [m3] 34,0 33,3 34,1

Źródło: GUS

4.1.2. Analiza stanu izolacji termicznej obiektów b udowlanych, zapotrzebowanie na ciepło Według danych GUS (2006 r.) na terenie miasta Konina znajduje się ponad 28 426

mieszkań. Zabudowę mieszkaniową miasta moŜna zaliczyć do w miarę „młodej” – ok. 4% budynków powstało przed 1944 r. Najwięcej budynków powstało w okresie powojennym. Do 1988 r. zbudowano ponad 72% budynków, natomiast w latach 1989-2008 powstało 24% zabudowań mieszkalnych.

Dominującą formą budownictwa jest budownictwo jednorodzinne, które stanowi 72% wszystkich budynków, natomiast wielorodzinne – 28%. PoniewaŜ zdecydowana ich większość powstała przed rokiem 1990, moŜna wnioskować, iŜ zaledwie kilka procent tych budynków spełnia warunki energochłonności określone stosownymi normami, jednakŜe w ostatnim czasie obserwuje się wzrastającą liczbę przeprowadzanych termomodernizacji budynków przez indywidualnych uŜytkowników.

W ubiegłych latach przeprowadzono liczne prace termomodernizacyjne w obiektach naleŜących do Miasta oraz zarządzanych przez Miasto polegające na termorenowacji budynków, budowie węzła cieplnego, wymianie stolarki okiennej. Skuteczna termomodernizacja budynków pozwala na zatrzymanie nawet 15-25 % ciepła w budynkach.

4.1.3. Analiza zu Ŝycia gazu Długość czynnej sieci gazowej w mieście wynosi 141,5 km. Z sieci gazowej korzysta ok.

33% mieszkańców miasta.

Tabela 16 Charakterystyka sieci gazowej w Koninie

Sieć gazowa jednostka 2006 2007 2008 długość czynnej sieci ogółem w m m 140 455 140 673 141 531 długość czynnej sieci przesyłowej w m m 12 098 12 098 12 098 długość czynnej sieci rozdzielczej w m m 128 357 128 575 129 433 czynne połączenia do budynków szt 1 837 2 053 2 112 odbiorcy gazu gosp.dom. 9 081 9 116 9 339 odbiorcy gazu ogrzewający mieszkania gazem gosp.dom. 1 391 1 426 1 471

odbiorcy gazu w miastach gosp.dom. 9 081 9 116 9 339 zuŜycie gazu w tys. m3 tys.m3 4 051,10 3 763,00 3 824,90 zuŜycie gazu na ogrzewanie mieszkań w tys. m3

tys.m3 3 059,0 2 930,1 2 996,2

ludność korzystająca z sieci gazowej osoba 26 186 26 097 26 147 na 1 mieszkańca m3 50,3 46,9 47,8 na 1 korzystającego / odbiorcę m3 446,1 412,8 409,6

Źródło: GUS W ostatnich latach wzrosła liczba odbiorców gazu w mieście, liczba odbiorców

ogrzewających mieszkania gazem. Jednak wysokie koszty związane z ogrzewaniem gazowym, przyczyniło się do spadku zuŜycia gazu na ten cel.

Zastosowanie gazu ziemnego zamiast węgla w celu pozyskiwania energii cieplnej jest zdecydowanie lepszym rozwiązaniem, jeśli chodzi o wpływ na środowisko naturalne. Pozwala

przede wszystkim na całkowitą eliminację emisji pyłów, sadzy, cząstek smolistych, SO2 i CO. Przyczynia się takŜe do zmniejszenia emisji CO2 oraz uzyskania znacznych oszczędności energii pierwotnej w wyniku poprawy sprawności pozyskiwania energii.

4.1.4. Analiza zu Ŝycia energii

PoniŜej w tabeli zestawiono analizę zuŜycia energii elektrycznej w Koninie.

Tabela 17 Liczba odbiorców energii elektrycznej ora z zuŜycie energii w latach 2006-2008 Energia elektryczna 2006 2007 2008

odbiorcy energii elektrycznej na niskim napięciu [szt.]

27 455 28 191 28 446

zuŜycie energii elektrycznej na niskim napięciu [MW*h]

52 472 54 681 53 845

Źródło: GUS

Tabela 18 Zu Ŝycie energii elektrycznej w latach 2006-2008 [kWh] Energia elektryczna 2006 2007 2008

ZuŜycie na 1 mieszkańca 650,9 681,9 673,3 ZuŜycie na 1 korzystającego/odbiorcę 1 911,2 1 939,7 1 892,9

Źródło: GUS

4.2. Wykorzystanie energii odnawialnej Zmiany klimatu, kwaśne deszcze, dziura ozonowa, degradacja chemiczna gleb jest wynikiem

działalności człowieka na środowisko. Emisja do atmosfery gazów: dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, tlenków azotu jest głównym

problemem ekologicznym. Źródłem tych gazów jest spalanie paliw, głównie dla celów energetycznych. NaleŜy podejmować działania zmierzające do zmniejszenia energochłonnych procesów produkcyjnych, zmianę struktury zuŜywanych paliw, a takŜe wzrost produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz bezemisyjnych. W Polsce głównym źródłem energii cieplnej jest węgiel kamienny. W sezonie grzewczym następuje więc wzrost emisji pyłowo – gazowej na terenach zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej.

4.2.1. Analiza stanu i mo Ŝliwo ści korzystania z energii wiatru NajwaŜniejsze korzyści ekologiczne płynące z wykorzystania energii wiatrowej to:

• brak emisji gazów cieplarnianych przy produkcji energii, • brak emisji SO2, NOx i pyłów do atmosfery, • brak powstawania odpadów stałych, gazowych, odorów i ścieków, • brak zanieczyszczeni wód i gleby, • brak degradacji terenu i strat w obiegu wody, które mają miejsce przy

konwencjonalnym pozyskiwaniu energii, • korzyści gospodarcze i społeczne.

Energia wiatru w kWh (m 2/rok)

Strefa Na wysoko ści 10 m Na wysoko ści 30 m

Strefa I bardzo korzystna Powy Ŝej 1000 Powy Ŝej 1500

Strefa II korzystna 750-1000 1000-1500

Strefa III do ść korzystna 500-750 750-1000

Strefa IV niekorzystna 250-500 500-750

Strefa bardzo niekorzystna Mniej ni Ŝ 250 Mniej ni Ŝ 500

Strefa szczytowe partie gór Tereny wyłaczone -

Rysunek 5 Mapa warunków wiatrowych na terenie Polsk i (Źródło: www.cire.pl).

Najczęściej obecnie spotykane w energetyce elektrownie wiatrowe mogą operować przy prędkościach wiatru od 3 do 30 m/s, przyjmuje się, Ŝe granicą opłacalności dla śmigłowej turbiny około 1 MW jest średnioroczna prędkość wiatru 5 m/s.

Pomimo tego, Ŝe miasto Konin leŜy w II (korzystnej) strefie wietrzności, średnia roczna prędkość wiatru na terenie miasta nie przekracza 3,0 m/s. Największe prędkości wiatru są notowane w zimie i wiosną a najmniejsze latem. Prędkość wiatru w poszczególnych miejscach uzaleŜniona jest głównie od róŜnic w ukształtowaniu powierzchni, pokrycia roślinnością, obecności duŜych powierzchni wodnych czy wręcz stopnia zainwestowania terenu.

Szczegółowe warunki lokalizacji inwestycji i jej wpływ na środowisko przyrodnicze muszą zostać określone w sporządzonym dla planowanej inwestycji raporcie oddziaływania na środowisko (zgodnie m.in. z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2004 r. Nr 257 poz. 2573 ze zm.). Zapis wytycznych do sporządzenia takiego raportu został określony w ustawie z dnia 3 października o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 ze zm.).

4.2.2. Analiza stopnia korzystania z energii biomas y i biogazu Źródłem biomasy wykorzystywanej dla celów energetycznych mogą być odpady tartaczne oraz

drewno odpadowe z wyrębu, czyszczenia lasów i parków. Na wydzielonej części składowiska odpadów w Koninie prowadzone jest kompostowanie

odpadów z pielęgnacji terenów zieleni miejskiej oraz ze zbiórki selektywnej odpadów organicznych kuchennych i ogrodowych z gospodarstw domowych z wykorzystaniem najprostszej odmiany technologii statycznej pryzmowej otwartej (polowej).

W planach MZGOK jest rozbudowa i modernizacja kompostowni a w dalszej perspektywie czasowej - odzysk energii w procesie pirolitycznego spalania balastu z sortowania odpadów lub budowa zakładu produkującego paliwo zastępcze.

4.2.3. Analiza wykorzystania energii słonecznej

W Polsce istnieją dość dobre warunki do wykorzystania energii promieniowania słonecznego przy dostosowaniu typu systemów i właściwości urządzeń wykorzystujących tę energię do charakteru, struktury i rozkładu w czasie promieniowania słonecznego. NatęŜenie promieniowania słonecznego w całym obszarze Wielkopolski i występujących warunkach klimatycznych zapewnia ekonomiczne przetwarzanie go w energie uŜyteczną. Potencjał ten jest wystarczający do wykorzystania na potrzeby bytowe mieszkańców, do podgrzewania ciepłej wody, choć koszty inwestycji są obecnie zbyt duŜe w stosunku do moŜliwości osób fizycznych. Ze względu na duŜą zmienność sezonową i dobową potencjał ten nie zaspokoi potrzeb produkcyjnych przemysłu rolnego i rolno-spoŜywczego.

Sprawność kolektorów słonecznych wynosi przeciętnie około 80%. Jednak całkowita sprawność układu podgrzewającego wodę ze względu na sprawność całej instalacji, a głównie wymienników ciepła, wynosi od 50% do 70%. 7

W Zespole Szkół Górniczo-Energetycznych w Koninie znajduje się pracowania energii odnawialnej, która wyposaŜona jest w pompy ciepła oraz kolektory słoneczne. Urządzenia te są wykorzystywane nie tylko w celach dydaktycznych, ale takŜe do pozyskiwania energii na potrzeby szkoły.

Ponadto Basen kryty przy ul. Szymanowskiego 5 posiada zainstalowanych kilkadziesiąt kolektorów słonecznych o całkowitej powierzchni 100 m2 o łącznej mocy 72 KW. Wytworzona energia słoneczna stanowi 20% potrzebnej do zasilania obiektu.

4.2.4. Analiza mo Ŝliwo ści wykorzystania energii geotermalnej

ZłoŜem energii geotermalnej nazywa się naturalne nagromadzenie ciepła (w skałach, wodach podziemnych, w postaci pary) na głębokościach umoŜliwiających opłacalną ekonomicznie eksploatację energii cieplnej. Wydobycie ciepłej wody o określonym składzie moŜe mieć ogromny wpływ na rozwój gospodarczy miejscowości dzięki rozwojowi lecznictwa (balneologia), turystyki i rekreacji (baseny z ciepłą wodą) i wreszcie przemysłu opartego o czystą technologię (suszarnictwo, ogrodnictwo itp.).

Na terenie naszego kraju występują naturalne baseny sedymentacyjno-strukturalne, wypełnione gorącymi wodami podziemnymi o zróŜnicowanych temperaturach, których bezwzględna wartość zdeterminowana jest powierzchniowymi zmianami intensywności strumienia cieplnego ziemi. Temperatury tych wód wynoszą od kilkudziesięciu do ponad 90°C, a w skrajnych przypadkach osiągają ponad 100ºC. 8

W wykonanej przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie dokumentacji moŜliwości pozyskiwania ciepła z wnętrza ziemi wynika, Ŝe obszar miasta Konina charakteryzuje się korzystnymi warunkami hydrogeotermalnymi. Perspektywicznym poziomem wodonośnym wód geotermalnych są utwory piaskowcowe dolnej kredy. Spodziewane temperatury wód geotermalnych na powierzchni ziemi, pozyskane planowanym otworem, wynoszą około 55°C, a wydajności eksploatacyjne około 200 m3/h. Wody geotermalne zostaną ujęte z głębokości ok. 1470 - 1570 m. Głębokość otworów nie przekroczy 1650 m.

Skład chemiczny wód geotermalnych ze względu na podwyŜszone zawartości jodu i bromu oraz szereg innych jonów, mających korzystny wpływ na organizm ludzki, pozwala na wykorzystanie tych wód do celów balneologicznych. Przewiduje się zagospodarowanie ciepła wód geotermalnych w dwu zasadniczych kierunkach rekreacyjno-balenologicznym oraz ciepłowniczym.

Odbiorcami ciepła geotermalnego będą obiekty centrum rekreacyjno-balneologicznego; Nadmiar wód gorących kierowany będzie do systemu ciepłowniczego miasta. NadwyŜki ciepła

7 Źródło: www.cire.pl 8 Źródło: www.energiaodnawialna.net

niskotemperaturowego mogą być wykorzystywane na potrzeby ogrodnictwa, warzywnictwa i rolnictwa oraz hodowli ryb.

Nie przewiduje się jakichkolwiek elementów negatywnego wpływu na środowisko naturalne, jeŜeli wszystkie projektowane prace i badania zostaną wykonane zgodnie z projektem i obowiązującymi przepisami.

Po zakończeniu projektowanych prac geologicznych konieczne jest sporządzenie dokumentacji hydrogeologicznej w celu ustalenia zasobów eksploatacyjnych wykonanego ujęcia wód oraz określenia warunków wtłaczania wykorzystanych wód do górotworu otworem chłonnym.

4.3. Kształtowanie stosunków wodnych ochrona przed powodzi ą i skutkami suszy Koryto Warty na odcinku od Pyzdr do Konina tj. do km 406,6 Kanału Ślesińskiego jest

uregulowane. W Koninie km 401 do 404 biegu rzeki Warty znajduje się przekop tworzący kanał Ulgi.

Kanał ten przeprowadza nadmiar wód przy zwiększonych przepływach w rzece Warcie. Wybudowanie kanału Ulgi spowodowało powstanie wyspy o powierzchni około 90 ha. W dolinie Warty w obrębie Konina przewaŜają zdecydowanie uŜytki zielone.

WaŜnym zagadnieniem związanym z rzeką Wartą jest problem powodzi. Dla profilu Warty w Koninie następujące stany uwaŜa się za powodziowe:

- 345 cm - Q = 90 m3/s - powódź hydrologiczna - 442 cm - Q = 200 m3/s - powódź gospodarcza - 500 cm - Q = 500 m3/s - powódź katastrofalna

Rocznie notuje się średnio 3,5 razy powódź hydrologiczną i 0,8 razy - powódź gospodarczą; powodzie katastrofalne zanotowano w latach:

- 1947 r. - 537cm 790 m3/s - 1953 r. - 501cm 510 m3/s - 1979 r. - 526 cm 820 m3/s - 1997 r. - 548 cm 400 m3/s

Główną przyczyną ich występowania są roztopy wiosenne lub rzadziej obfite opady letnie,

jakie miały miejsce np. w lipcu 1997 r. ZagroŜenie powodziowe w Koninie istnieje dla terenów połoŜonych w lewobrzeŜnej części miasta (południowej). Jednak mienie mieszkańców i infrastrukturę miejską skutecznie zabezpieczają wały przeciwpowodziowe. W granicach administracyjnych miasta istnieją następujące obwałowania: wał lewobrzeŜny rzeki Warty o długości 2,224 km zlokalizowany od km 399,80 do 403,40 rzeki Warty (od granicy zachodniej miasta do mostu drogowego na Warcie) Wał opaskowy wyspowej części Konina o długości 3,600 km zlokalizowany od km 401,20 do 404,40 rzeki Warty. Wał lewobrzeŜny rzeki Warty o długości 2,625 km zlokalizowany od km 403,40 do 406,30 rzeki Warty (od mostu drogowego na Warcie do wschodniej granicy miasta) Wał prawobrzeŜny rzeki Warty o długości 0,710 km zlokalizowany od km 406,50 do 407,40 rzeki Warty ( od ujścia Kanału Warta – Gopło w kierunku dzielnicy Grójec). Łączna długość wałów nadwarciańskich wynosi 9,159 km. Są to budowle hydrotechniczne ziemne klasy III. Wały były modernizowane dwukrotnie w latach 80-tych.

W latach 80-tych rozbudowany został korpus wałów o ławy wzmacniające. Natomiast po roku 1997 wały wzmocnione zostały poprzez odcinkowe zabicie w miejscach naraŜonych na uszkodzenia ścianek szczelnych stalowych, uszczelnienie skarpy wałów poprzez ułoŜenie bentomaty od strony odwodnej, jak równieŜ dogęszczenie korpusu wału i wykonanie drenaŜu przy stopie wału od strony odpowietrznej. W/w odcinki wałów posiadają rozbudowany korpus o ławę wzmacniającą wał i jednocześnie spełniającą rolę trasy komunikacyjnej wzdłuŜ wału.

W skład systemu ochrony przeciwpowodziowej Konina wchodzi przepompownia Nizina Konińska, zlokalizowana w 403,3 km biegu rzeki Warty na odcinku od szosy Warszawa – Poznań aŜ do Krzymowa. Przepompownia ta została wybudowana w latach 1955 – 1956 i ostatnią modernizację jej przeprowadzono w latach 2001 – 2002. Jej stan techniczny jest dobry. Wydatek pompowni wynosi 3,43 m3/s. Zadaniem przepompowni jest przerzucanie nadmiaru wód z obszaru Niziny Konińskiej do rzeki Warty.

Obecnie wody powierzchniowe z lewobrzeŜnego Konina odprowadzane są do rzeki Warty poprzez wybudowaną w 2001 r. przepompownię zlokalizowaną przy rzece Warcie za Parkiem Leśnym. Natomiast wody na przepompownię Nizina Konińska dopływają systemem kanałów melioracyjnych pod nazwą Kanał Główny i Kanał Powa – Topiec zaliczanych do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Kanał Powa – Topiec jest obwałowany wałami:

• lewobrzeŜnym na długości 0,215 km tj. od 0+000 do 0+215,

• prawobrzeŜnym na długości 0,845 km tj. od 0+000 do 0+845 Są to wały o małym znaczeniu przeciwpowodziowym, chronią jedynie przed wylewem na

uŜytki zielone przylegające do rzeki w zasięgu oddziaływania cofki ze zbiornika wyrównawczego przy przepompowni Nizina Konińska.

Na obrzeŜach miasta Konina przepływa rzeka Powa , która jest jednym z większych lewobrzeŜnych dopływów rzeki Warty. Płynie ona po zachodniej granicy miasta Konina i uchodzi do Warty sztucznym korytem koło miejscowości Rumin. Rzeka Powa zaliczana do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa w obrębie miasta Konin jest obwałowana. Jest to odcinek wału prawobrzeŜnego rzeki o długości 1,023 km zlokalizowany w km 2+600 do 3+800 rzeki Powy. Łącznie w Koninie istnieje 11,242 km obwałować przeciwpowodziowych. Utrzymaniem tych urządzeń w naleŜytym stanie technicznym zajmuje się Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu Rejonowy Oddział w Koninie.

Osobnym problemem jest ucieczka wody z Warty na odcinku pomiędzy Koninem, a Pyzdrami, co ma związek z budową geologiczną tego terenu. OtóŜ w okolicach Konina warstwa kredowa zalega zaledwie 5 m poniŜej dna doliny i przykryta jest piaskami rzecznymi (L. Kozacki, 1972 r). W dnie Pradoliny prawie na całej przestrzeni obserwuje się brak osadów czwarto-, a takŜe trzeciorzędowych, a tym samym brak osadów nieprzepuszczalnych: glin morenowych i iłów plioceńskich, które zatrzymywałyby infiltrujące wody z koryta Warty. W tej sytuacji woda z koryta rzeki infiltruje w piaski wyścielające Pradolinę; jedynym poziomem nieprzepuszczalnym jest, opadająca ku zachodowi, powierzchnia kredowa. Dopiero w pobliŜu Pyzdr, w podłoŜu Pradoliny występuje wyŜej połoŜony poziom nieprzepuszczalny, który stanowią iły plioceńskie.

Polder w kotlinie Konin - Pyzdry jest w stanie odebrać 200 do 250 mln m3 fali powodziowej Warty, a zbiornik Jeziorsko 170 mln m3.

Województwo wielkopolskie w ostatnich 40 latach zawsze dotykały susze, miało to ogromny wpływ na obniŜenie wód gruntowych. W 1997 roku Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie opracował dokument pt. „Hierarchia potrzeb obszarowych małej retencji”. Na jego podstawie województwo wielkopolskie zostało sklasyfikowane w pierwszej grupie województw o niedoborach wód powierzchniowych i związanych z tym potrzebami zwiększenia zasobów wód.

Susza atmosferyczna (ma miejsce, gdy przez 20 dni nie występują opady deszczu) i glebowa (niedobór wody w glebie powodujący straty) zanikają stosunkowo szybko, natomiast susza hydrologiczna (obniŜenie poziomu wody w naturalnych i sztucznych zbiornikach wodnych) ma skutki długotrwałe, moŜe trwać nawet kilka sezonów. Odbudowa zasobów wodnych wymaga obfitych, długotrwałych opadów śniegu i deszczu. 9

Konieczne jest więc uwzględnienie zagroŜenia suszą w planach reagowania kryzysowego opracowywanych na wszystkich szczeblach administracji. Według ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2005r. Nr 239 poz. 2019 ze zm.), ochrona przed suszą jest zadaniem organów administracji rządowej i samorządowej (art. 81). Ochronę przed powodzią oraz suszą prowadzi się zgodnie z planami ochrony przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze kraju, a takŜe planami ochrony przeciwpowodziowej regionu wodnego (art. 79).

Zgodnie z potrzebami dla województwa wielkopolskiego zostały opracowane tzw. programy retencji wód powierzchniowych do roku 2015.

Celem priorytetowym „Programu małej retencji dla województwa wielkopolskiego” jest poprawa bądź utrzymanie właściwych stosunków wodnych, z zachowaniem zasad zrównowaŜonego zarządzania zasobami wodnymi i przyrodniczymi.

Główne załoŜenia do realizacji programu to: • poprawa mikroklimatu, warunków glebowych i zwiększenia bioróŜnorodności

na obszarach wykorzystywanych rolniczo, • poprawa stosunków wodnych na obszarach przyrodniczo cennych, • poprawa walorów krajobrazowych i turystycznych regionu (oczka i zbiorniki wodne,

zwiększenie powierzchni jezior i stawów), • poprawa zabezpieczenia przed lokalnymi podtopieniami i powodziami, • zwiększenie zabezpieczenia poŜarowego terenów wiejskich i leśnych,10

9 Źródło: IMiGW w Warszawie „Hierarchia potrzeb obszarowych małej retencji” 10 Źródło: Program małej retencji dla województwa wielkopolskiego

Rysunek 6 Priorytety małej retencji obszaru Polski w podziale na województwa (Źródło: IMGW).

Na terenie Miasta Konina występują następujące obiekty małej retencji: • zbiornik Morzysław - zbiornik o powierzchni 2,5 ha i głębokości maksymalnej 15 m

powstały wskutek wypełnienia się wodą wyrobisk pokopalnianych. Odkrywki „Morzysław”, pełni funkcje rekreacyjne;

• zbiornik Zatorze - zbiornik którego głębokość maksymalna wynosi 27 m, a powierzchnia 18,5 ha, powstały wskutek wypełnienia się wodą wyrobisk pokopalnianych Odkrywki „Niesłusz”, pełni funkcje rekreacyjne oraz jest odbiornikiem wód opadowych, ujętych w sieć kanalizacyjną na osiedlu Zatorze;

• zbiornik Czarna Woda - zbiornik o powierzchni 32,5 ha i maksymalnej głębokości 55 m, powstały wskutek wypełnienia się wodą pochodzącą ze składowania odpadów z brykietowni. Podzielony jest on na część „czystą „ i brudną”. Część „czysta” jest odbiornikiem oczyszczonych ścieków socjalno – bytowych, technologicznych i deszczowych z fabryki Urządzeń Górnictwa Odkrywkowego S.A. w Marantowie oraz z osiedla Międzylesie. Nadmiar wód kierowany jest do Kanału Ślesińskiego. Wody te są odprowadzane rowem funkcjonującym równieŜ jako biofiltr. Wylot rowu znajduje się w miejscowości Rudzica;

• zbiornik wodny przy ul. Okólnej w Koninie - wyrobisko pokopalniane o głębokości dochodzącej do 20 m. Zbiornik pozostawiony jest w stanie naturalnym. Brzegi porośnięte są trzciną. Tereny przyległe do zbiornika nie zostały zagospodarowane, natomiast od strony wschodniej w bliskiej odległości od brzegu znajdują się działki pracownicze Ogródków Działkowych Hutnik. Zbiornik oraz przyległe obrzeŜa stanowią tzw. „Zieleń Parkową” o charakterze rekreacyjnym dla mieszkańców okolicznych osiedli.

WzdłuŜ Kanału Ślesińskiego /Warta – Gopło/ oraz kanału zrzutowego elektrowni, biegnącego w kierunku Jeziora Licheńskiego rozciąga się kompleks stawów hodowlanych Gospodarstwa Rybackiego Gosławice Sp. z o.o. o powierzchni 272,0ha. Są to zbiorniki sztuczne o max. głębokości 2,0m; oddawano je do eksploatacji rybackiej w latach 1970 – 1976. Obecnie Gospodarstwo Rybackie Gosławice w obiekcie stawowym prowadzi hodowlę ryb karpiowatych i roślinoŜernych oraz doświadczenia hodowlane z innymi gatunkami ichtiofauny. Gospodarka wodna tego obiektu sprzęŜona jest z obiegiem chłodzenia elektrowni poprzez miejsca ujęć i zrzutów wody. Woda ujmowana jest z kanałów: dolotowego Elektrowni Konin, zrzutowego Elektrowni Pątnów, zrzutowego Elektrowni Konin i ze zbiornika wstępnego schładzania

Elektrowni Konin. Natomiast zostaje zrzucona do: kanału dolotowego Elektrowni Konin, kanału zrzutowego Licheńskiego, Kanału Morzysławskiego oraz do Kanału Warta - Gopło.

Istotnym z punktu widzenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego jest budowa zbiornika retencyjnego Stare Miasto na rzece Powie. Zbiornika pozwoli na zmagazynowanie 2,159 mln m3 wody na powierzchni zalewu wynoszącej 90,7 ha. Z tego pojemność uŜyteczna wyniesie 1,216 mln m3. Wpłynie to na zwiększenie zasobów wód powierzchniowych w południowej części powiatu konińskiego, gdzie brak jest naturalnych zbiorników wodnych, a obszary te znajdują się w I strefie największych potrzeb retencjonowania wód w kraju. Zbiornik stanowić będzie ochronę przeciwpowodziową terenów połoŜonych w dolinie Powy, zwłaszcza miejscowości Stare Miasto i miasto Konin.

5. Środowisko i zdrowie. Dalsza poprawa jako ści środowiska i bezpiecze ństwa

ekologicznego

5.1. Jako ść wód W 2007 r. przeprowadzone zostały przez WIOŚ w Poznaniu badania stanu ekologicznego

wód, który wyznaczono na podstawie wskaźników biologicznych oraz fizyczno-chemicznych. Wartę badano w 14 punktach pomiarowych, aby określić stan ekologiczny. Jedynie w km 403,4 na wysokości Konina stwierdzono umiarkowany stan ekologiczny wód rzeki ze względu na badane wskaźniki biologiczne (fitoplankton, chlorofil).

W 2007 r. przeprowadzono równieŜ pomiary wód płynących, których ocenę oparto o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla reprezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. Wody Warty w punkcie kontrolnym w Koninie zakwalifikowano do IV klasy (niezadowalającej jakości). W pierwszej klasie jakości znalazły się m.in. wskaźniki: zawiesina ogólna, pH, amoniak, siarczany, chlorki, magnez, fluorki, arsen, bar, bor, chrom, cynk, glin, miedź, ołów, selen, Ŝelazo, cyjanki wolne. Do V klasy jakości zakwalifikowano wskaźniki: rtęć, liczba bakterii grupy coli typu kałowego.

W 2008 r. przeprowadzona została ocena pod kątem przydatności wód do bytowania ryb w warunkach naturalnych w punkcie pomiarowo-kontrolnym Kanał Ślesiński w Koninie. PoniŜsza tabela przedstawia wyniki powyŜszych badań.

Tabela 19 Ocena pod k ątem przydatno ści wód do bytowania ryb w warunkach naturalnych w punkcie pomiarowym Kanał Ślesiński w Koninie

Lp. Wskaźnik jako ści Jednostka Liczba prób

Wynik przydatno ści wód dla Ŝycia ryb

1. Temperatura wody oC 12 Karpiowate 2. Zawiesiny ogólne mg/l 12 Łososiowate 3. Odczyn pH 12 Łososiowate 4. Tlen rozpuszczony mg 02/l 12 Nie odpowiada normie 5. BZT5 mg 02/l 12 Karpiowate 6. Azot amonowy mg NNH4/l 12 Łososiowate 7. Niejonowy amoniak mg NH3/l 12 Łososiowate 8. Azotyny mg NO2/l 12 Nie odpowiada normie 9. Fosfor ogólny mg P/l 12 Nie odpowiada normie 10. Cynk ogólny mg Zn/l 12 Łososiowate 11. Miedź mg Cu/l 12 Łososiowate

Źródło: WIOŚ 2008 r.

Z danych uzyskanych od Państwowego Inspektora Sanitarnego w Koninie wynika, Ŝe w latach 2008-2009 z terenu miasta Konina pobrano łącznie 98 próbek wody podawanej do sieci wodociągowych i z sieci 3 wodociągów publicznych i wykonano ich badania w akredytowanym laboratorium PSSE w Koninie. W wyniku tych badań stwierdzono, Ŝe jakość wody z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w Koninie spełnia wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 61, poz. 417) z wyjątkiem wodociągów w dzielnicach Gaj i ŁęŜyn, gdzie w wodzie u odbiorców stwierdza się ponadnormatywną zawartość związków Ŝelaza i manganu, co skutkuje często zawyŜoną mętnością i (lub) barwą. Na przełomie lat 2009/2010 zlikwidowano ujęcie wód Gaj i ŁęŜyn.

PSSE w Koninie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 listopada 2002 r (Dz. U. z 2002 r. Nr 183, poz. 1530) sprawuje równieŜ nadzór nad kąpieliskami. W latach 2008-2009 na dwóch wykorzystywanych do kąpieli akwenach (Jezioro Goławskie i Pątnowskie) woda była zgodna z wymogami sanitarnymi.

W roku 2006 na obszarze województwa wielkopolskiego kontynuowano badania jakości wód podziemnych w ramach:

• monitoringu krajowego – przez Państwowy Instytut Geologiczny; • monitoringu regionalnego – przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w

Poznaniu. Ocena jakości wód została wykonana w oparciu o Rozporządzenie Ministra Środowiska z

dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód /Dz. U. Nr 32, poz. 284/. Rozporządzenie to straciło moc z dniem 01.01.2005 roku. Jakość wód podziemnych badana była w dwóch miejscach miasta: w punkcie krajowym Konin-Posoka wody zakwalifikowane zostały do III klasy (wody zadowalającej jakości), w punkcie regionalnym Konin-Maliniec wody zakwalifikowano do IV klasy czystości (niezadowalającej jakości).

Tabela 20 Wyniki monitoringu krajowego i regionalne go wód podziemnych w latach 2004-2006 Punkt monitoringu 2004 2005 2006

Konin-Posoka III IV III Konin-Maliniec IV IV IV

Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w 2006 r. Od 2007 r. monitoringiem wód podziemnych zajmuje się Państwowy Instytut Geologiczny w

Warszawie. Miejsce monitoringu krajowego i regionalnego przejął monitoring operacyjny i diagnostyczny. W tym czasie nie prowadzono monitoringu wód podziemnych na terenie miasta Konina.

Zmieniony przez człowieka krajobraz przyrodniczy regionu konińskiego i włączenie jezior konińskich w system chłodzenia wód podgrzanych elektrowni Konin i Pątnów spowodował ogromne zmiany w naturalnym funkcjonowaniu jezior: Goławskiego, Pątnowskiego, Licheńskiego, Mikorzyńskiego, Wasowskiego i Ślesińskiego. Miasto Konin, Powiat Koniński i Gmina Ślesin postanowiły zawrzeć Porozumienie w sprawie współfinansowania programu badawczego pn. „Waloryzacja i rewitalizacja jezior konińskich dla potrzeb rozwoju regionalnego (jeziora Goławskie, Pątnowskie, Licheńskie, Mikorzyńskie, Wasowskie i Ślesińskie)”. W programie wykonane zostaną kompleksowo badania okresowo zrównowaŜonego kompleksu jezior konińskich w czasie letniego i zimowego obiegu. Powinno to być podstawą oceny zmian wywołanych wahającym się reŜimem temperaturowym wody. Zjawisko to skutkuje dalszymi zmianami florystycznymi i faunistycznymi na tle obniŜającego się poziomu lustra wody i wzrostu stęŜenia związków azotu, fosforu i metali cięŜkich.

Zgodny z załoŜeniami zrównowaŜonego rozwoju – projekt rewitalizacji jezior konińskich dla celów turystycznych i rekreacyjnych uwzględni diagnozę zmian stwierdzonych na przestrzeni 59-lat badań – zwłaszcza hydrobiologicznych, opis uwarunkowań utrwalonych mechanizmów funkcjonowania jezior konińskich kompleksowo przeprowadzoną waloryzację przyrodniczą, rozpoznanie źródeł zagroŜeń zarówno dla wartości przyrodniczej, jak i turystycznego zagospodarowania. Przedstawiona zostanie równieŜ propozycja zabiegów rekultywacyjnych związanych z zachowaniem czystości wód na tle wód podgrzanych systemu chłodzenia elektrowni. Prace badawcze ukierunkowane będą na poznanie procesów hydrodynamicznych zachodzących w jeziorach, kontakt wód jeziornych z wodami podziemnymi, co pozwoli ustalić przyczynę braku stabilizacji poziomu lustra wody w jeziorach11.

5.2. Zanieczyszczenie powietrza O jakości powietrza decyduje wielkość i przestrzenny rozkład emisji ze wszystkich źródeł z

uwzględnieniem przepływów transgranicznych i przemian fizykochemicznych zachodzących w atmosferze. Przestrzenny rozkład emisji na terenie województwa wielkopolskiego jest zróŜnicowany. Największe skupiska emitorów punktowych, jak i znaczna emisja liniowa związane

11 Źródło: Urząd Miasta w Koninie, Wydział Ochrony Środowiska

są z obszarami zurbanizowanymi duŜych miast oraz dominacją energetyki, górnictwa i przemysłu wydobywczego w części wschodniej województwa, w tym m.in. w Koninie.12

Głównymi podmiotami wprowadzającymi najwięcej zanieczyszczeń do powietrza we wschodniej części Wielkopolski i w samym Koninie to: Elektrownia Konin, Elektrownia Pątnów i Elektrownia Pątnów II, które w 2008 r. wprowadziły: 1902 tys. ton zanieczyszczeń pyłowych i 1806,5 tys. ton zanieczyszczeń gazowych.

Według stanu na koniec 2008 r. w zainstalowanych urządzeniach do zatrzymywania zanieczyszczeń powietrza w województwie wielkopolskim zatrzymano bądź zneutralizowano 99,4% zanieczyszczeń pyłowych 698,4 tys. ton (w porównaniu w 2006 r. - 99,2%) oraz 28,8% zanieczyszczeń gazowych bez dwutlenku węgla 59,9 tys. ton (w 2006 r. - 7,5%). NajwyŜsze współczynniki redukcji zanieczyszczeń pyłowych w 2008 r. odnotowano w Koninie (99,7%), natomiast zanieczyszczeń gazowych udało się zredukować 36,2%.13

Miasto Konin zakwalifikowane zostało do miast o duŜej skali zagroŜenia środowiska emisją zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciąŜliwych. Pod względem zanieczyszczeń pyłowych znajduje się na czwartym miejscu tuŜ po Dąbrowie Górniczej, Krakowie i Bogatyni, natomiast pod względem zanieczyszczeń gazowych miasto uplasowało się na drugim miejscu tuz po Bogatyni.

PoniŜsza tabela przedstawia emisję zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciąŜliwych na terenie miasta Konina:

Tabela 21 Emisja zanieczyszcze ń powietrza z zakładów szczególnie uci ąŜliwych na terenie miasta Konina w 2008 r.

Emisja zanieczyszcze ń pyłowych tys. t/rok

ogółem 2,1 Emisja zanieczyszcze ń gazowych

t/rok ogółem 10257,4 W tym:

dwutlenek siarki 89,6 tlenki azotu 12,7 dwutlenek węgla 10151,6

Zanieczyszczenia zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji

t/rok pyłowe 542 gazowe 238

Źródło: GUS 2008 r. Równie istotnym źródłem emisji zanieczyszczeń do powietrza na terenie miasta Konina jest

transport drogowy. Na skutek czynności eksploatacyjnych do atmosfery emitowane są węglowodory. System komunikacyjny stwarza zagroŜenia dla stanu jakości powietrza głównie z tytułu transportu tranzytowego pojazdów cięŜkich.

Przez teren miasta przebiegają waŜne odcinki dróg krajowych i wojewódzkich, które są źródłem uciąŜliwego hałasu, jak i wzmoŜonej emisji substancji zanieczyszczających powietrze. W zakresie zmniejszenia uciąŜliwości powodowanej przez ciągi komunikacyjne na terenie miasta prowadzone są inwestycje drogowe polegające m.in. na wymianie nawierzchni asfaltu. Realizacja zadań odbywa się w miarę dostępności środków budŜetowych. Poprawa infrastruktury transportowej powoduje poprawę płynności ruchu, przyspieszenie przejazdów, co wiąŜe się takŜe ze redukcją emisji spalin i oszczędnością w zuŜyciu paliw. Określenie stopnia redukcji zanieczyszczeń do powietrza uzaleŜniona będzie od wielu czynników, m.in.: natęŜenia ruchu, stanu pojazdów, wprowadzonego systemu zarządzania ruchem (synchronizacja świateł), itp.

Roczną ocenę jakości powietrza za rok 2008 przeprowadzono z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ze względu na ochronę roślin. Ocena i wynikające z niej działania odnoszone są do obszarów nazywanych strefami. Prezentowaną ocenę wykonano w odniesieniu do nowego układu stref i zmienionych poziomów substancji, w oparciu o:

12 Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w 2008 r. 13 Źródło: Ochrona środowiska 2009, GUS

• ustawę Prawo ochrony środowiska (Dz.U.08.25.150), • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 03 marca 2008 roku w sprawie

poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.08.47.281), • rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 06 marca 2008 roku w sprawie stref, w

których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz.U.08.52.310). Pod względem badań jakości powietrza miasto Konin zostało włączone do strefy PL

30.03.m.01 o nazwie miasto Konin. Pomiarów stanu i jakości poszczególnych komponentów środowiska, w tym jakości powietrza, na tym terenie dokonuje WIOŚ Oddział w Poznaniu. Ostatnich okresowych badań stanu aerosanitarnego dokonano w roku 2008.

Ocena wykonana została na podstawie pomiarów automatycznych, manualnych i pasywnych. Wykorzystano równieŜ metodę analogii do stęŜeń w innych obszarach lub w innym okresie.

Tabela 22 St ęŜenie zanieczyszcze ń powietrza w 2008 roku (według WIO Ś) Mierzone zanieczyszczenie Adres stacji NOx NO2 NO2 SO2 SO2 SO2 CO

Okres u średniania 1 rok 1 godz 1 rok 1 godz. 24 godz.

1 rok 8 godz.

Warto ść dopuszczalna [µg/m 3] 30 200 40 350 125 20 10000 Konin, ul. Wyszy ńskiego 20,7 96,5 15,1 154,3 54,4 8,6 3940 Pomiary pod kątem ochrony roślin Pomiary pod kątem ochrony zdrowia Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu 2008 r.

Dwutlenek azotu . Nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego poziomu substancji w

powietrzu dla pomiarów 1-godzinnych. StęŜenia średnie roczne nie przekroczyły dopuszczalnego poziomu substancji.

Dwutlenek siarki . NajwyŜsze stęŜenie, wynoszące 154,3 µg/m3, odnotowano na stanowisku pomiarowym w Koninie. Nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu dla pomiarów 1-godzinnych, 24- godzinnych i rocznych.

Tlenek w ęgla. NajwyŜsze stęŜenie 8-godzinne kroczące liczone ze stęŜeń 1- dziennych odnotowane Koninie wynosiło 3940 µg/m3. W ocenie rocznej nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu substancji.

Pył PM10. W roku 2008 w Koninie nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu dla 24-godzinnych stęŜeń, stęŜenia średniego rocznego pyłu PM10.

Benzen. W ocenie rocznej nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu substancji. Arsen, kadm, nikiel i benzo(a)piren. Na Ŝadnym stanowisku pomiarowym nie odnotowano

przekroczeń poziomów docelowych ustanowionych dla metali. Ozon. W Koninie uśredniona liczba przekroczeń w kolejnych trzech latach pomiarów wynosiła

2, w związku z tym, Ŝe dopuszcza się 25 dni przekroczeń, nie stwierdzono przekroczenie poziomu docelowego dla ozonu.14

Wyniki klasyfikacji stref pod k ątem ochrony zdrowia Całą strefę miasta Konin podobnie jak i województwo wielkopolskie dla dwutlenku siarki,

dwutlenku azotu, pyłu PM10, kadmu, arsenu, niklu, ołowiu, benzenu i tlenku węgla, benzo(a)pirenu zaliczono do klasy A. Do klasy A zaliczono równieŜ strefę miasta Konina ze względu na poziom ozonu. Przekroczenia poziomu docelowego ozonu stwierdzono poza Koninem, w związku z tym do klasy C zaliczono strefę wielkopolską.15

W poniŜszej tabeli przedstawiono wyniki badań stęŜeń zanieczyszczeń powietrza wykonane przez WIOŚ dla dla strefy miasta Konina w 2008 r. Tabela 23 Wyniki klasyfikacji stref pod k ątem ochrony zdrowia w latach 2007- 2008

Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczys zczeń dla obszaru całej strefy

strefa

SO2 CO2 PM10 Kadm Arsen Nikiel BaP Pb C6H6 CO O3

Strefa miasta Konina

A A A A A A A A A A A

14 Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2008. 15 Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2008.

Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu

Wyniki klasyfikacji w oparciu o kryteria okre ślone dla ochrony ro ślin W wyniku oceny przeprowadzonej za rok 2008 dla ozonu, strefie wielkopolskiej pod kątem

ochrony roślin przypisano klasę C, co oznacza, Ŝe na terenie strefy został przekroczony poziom docelowy i poziom celu długoterminowego dla rozpatrywanej substancji. Wszystkie strefy oceniane pod kątem dwutlenku siarki i tlenków azotu zaliczono do klasy A.16

5.3. PowaŜne awarie Z oceny zagroŜenia miasta Konina wynika, Ŝe do potencjalnych zagroŜeń mogących

doprowadzić do sytuacji kryzysowych naleŜy zaliczyć: • poŜary • katastrofy, awarie i niekontrolowane przenikanie róŜnych substancji do środowiska

naturalnego, • skaŜenie toksycznymi środkami przemysłowymi – transport substancji

niebezpiecznych, • klęski Ŝywiołowe (susze, huragany, intensywne opady).

Na terenie Miasta Konina do powaŜnych awarii moŜe dojść na skutek awarii urządzeń technicznych w zakładach przemysłowych lub podczas transportu materiałów niebezpiecznych: w wyniku kolizji drogowej bądź kolejowej, a takŜe rozszczelnienia cystern kolejowych lub autocystern.

Obowiązki związane z awariami przemysłowymi spoczywają głównie na prowadzącym zakład o duŜym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii oraz na organach Państwowej StraŜy PoŜarnej, a takŜe Wojewodzie. Szczegółowy opis obowiązków podaje ustawa Prawo ochrony środowiska. WIOŚ realizuje zadania z zakresu zapobiegania występowania awarii przemysłowych poprzez:

5.4. Oddziaływanie hałasu Najczęściej klimat akustyczny ocenia się ilościowo przy pomocy równowaŜnego poziomu

dźwięku A (LAeq), wyraŜonego w decybelach [dB], będącego poziomem uśrednionym w funkcji czasu. Dopuszczalne wartości poziomów dźwięku w środowisku określa załącznik do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 nr 120, poz. 826 ze zm.).

Tabela 24 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku. Dopuszczalny poziom hałasu w dB

Drogi lub linie kolejowe Pozostałe obiekty i

działalno ść będąca źródłem hałasu

L.p

Rodzaj terenu LAeq D

Przedział czasu

odniesienia równy 16 godzinom

LAeq N

przedział czasu odniesienia równy 8 h

LAeq D

przedział czasu odniesienia równy 8-miu

najmniej korzystnym godz. dnia

LAeq N

przedział czasu odniesienia równy 1-ej najmniej

korzystnej godz. nocy

1. a. Obszary A ochrony

uzdrowiskowej b. Tereny szpitali poza miastem

50 45 45 40

2. a. Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej

b. Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieŜy

c. Tereny domów opieki d. Tereny szpitali w miastach

55 50 50 40

3. a. Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego

c. Tereny zabudowy zagrodowej d. Tereny mieszkaniowo-usługowe

60 50 55 45

16 Źródło: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2008.

4. Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyŜej 100 tys. mieszkańców 65 55 55 45

(Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 Nr 120, poz. 826 ze zm.)

Źródłem hałasu komunikacyjnego w Koninie jest sieć ulic i dróg przelotowych. Przez obszar miasta przebiegają waŜne szlaki komunikacyjne: drogi krajowe nr 25, 92, 2, 72, które stanowią łącznik z autostradą A2, drogi wojewódzkie: 264, 266 oraz drogi lokalne. Wymienione drogi charakteryzują się znacznym natęŜeniem ruchu, dlatego teŜ ich uciąŜliwość akustyczna jest duŜa. Jest to powodem, Ŝe są na tym obszarze prowadzone badania natęŜenia hałasu.

NatęŜenie ruchu kołowego wzrasta z kaŜdym rokiem, jak i ilość samochodów cięŜarowych poruszających się po nich. Drogi nie wytrzymują natęŜenia i są systematycznie niszczone przez koła cięŜkich pojazdów. Oprócz uciąŜliwości hałasowej, pochodzącej od dróg elementem uciąŜliwym mogą być równieŜ wibracje, zapylenie i spaliny. Na podstawie wieloletnich badań, wykonywanych przez WIOŚ wynika, Ŝe klimat akustyczny na obszarach połoŜonych wzdłuŜ głównych szlaków komunikacyjnych ulega systematycznemu pogorszeniu.

Tabela 25 Wyniki pomiarów hałasu komunikacyjnego w ramach monitoringu szczególnych uciąŜliwo ści

Równowa Ŝny poziom hałasu

LAeq (dB)

NatęŜenie ruchu podczas pomiarów (poj./h) Lokalizacja punktu

dzień noc ogółem pojazdy cięŜkie tramwaje

Konin, ul. Kaliska 19 - Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy z Internatem - droga krajowa nr 25

70,5 624 102 -

Konin, ul. Przemysłowa, dr. kraj. E-25 - 67,2 150 56 - Konin, ul. Szpitalna 43, Szpital Miejski 65,1 450 84 - Źródło: ZagroŜenie środowiska hałasem, Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2008

Przeprowadzone w 2008 r. pomiary hałasu w mieście Konin wykazują znaczne

przekroczenia do 15 dB w dzień i 17 dB w nocy. Pewną uciąŜliwość stwarza teŜ odcinek linii kolejowej E-20 Poznań - Warszawa, uciąŜliwość

tą odczuwają jedynie mieszkańcy budynków połoŜonych w bliskiej odległości od trasy kolejowej. W tabelach poniŜej zestawiono wyniki pomiaru poziomu hałasu kolejowego w roku 2008.

Tabela 26 Wyniki pomiarów poziomu hałasu kolejowego w roku 2008 – pora dzienna Lokalizacja

punktu pomiarowego

Rodzaj zabudowy

LAeq

zmierzony LAeq

dopuszczalny Przekroczenie

/dB

Konin, ul. Przemysłowa 3B

mieszkaniowa, usługowa 51,8+/-2,08 60 -

Konin, ul. 11 listopada 7

mieszkaniowa, szkoła

48,9+/-1,42 55 -

Konin, ul. Kolejowa 30

przedszkole 51,1+/-2,66 55 -

Konin, ul. Okólna 29 a

mieszkaniowa, usługowa

60,2+/-1,95 60 -

Źródło: ZagroŜenie środowiska hałasem, Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2008

Tabela 27 Wyniki pomiarów poziomu hałasu kolejowego w roku 2008 – pora nocna Lokalizacja

punktu pomiarowego

Rodzaj zabudowy

LAeq

zmierzony LAeq

dopuszczalny Przekroczenie

/dB

Konin, ul. Przemysłowa 3B

mieszkaniowa, usługowa

52,3+/-1,64 50 2,3

Konin, ul. 11 mieszkaniowa, 46,0+/-1,98 50 -

listopada 7 szkoła Konin, ul. Kolejowa 30

przedszkole 51,1+/-2,7 50 1,1

Konin, ul. Okólna 29 a

mieszkaniowa, usługowa 59,1+/-2,6 50 9,1

Źródło: ZagroŜenie środowiska hałasem, Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2008

5.5. Oddziaływanie pól elektromagnetycznych Począwszy od roku 2008 monitoring pól elektromagnetycznych (PEM) realizowany jest w

oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221, poz. 1645). Zgodnie z powyŜszym rozporządzeniem monitoring pól elektromagnetycznych polega na wykonywaniu w cyklu trzyletnim pomiarów natęŜenia składowej elektrycznej pola.

Pomiary wykonuje się w odległości nie mniejszej niŜ 100 metrów od rzutu anten instalacji emitujących pola elektromagnetyczne na powierzchnię terenu. Celem pomiarów jest wyłącznie określenie poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku w miejscach dostępnych dla ludności, nie słuŜą one natomiast określeniu wpływu poszczególnych obiektów emitujących fale elektromagnetyczne na poziom pól w środowisku. W związku z tym uzyskane wyniki nie mogą stanowić podstawy do wnioskowania o wielkości emisji pól elektromagnetycznych ze źródeł (obiektów) znajdujących się w pobliŜu miejsc, w których realizowano pomiary.

Punkty kontrolne zlokalizowane zostały w Koninie przy ul. Karłowicza oraz przy PKS. W Ŝadnym z punktów pomiarowych nie stwierdzono przekroczenia poziomu dopuszczalnego (7 V/m dla zakresu częstotliwości od 3 MHz do 300 GHz).

5.6. Edukacja społeczno ści lokalnej W programie ochrony środowiska woj. wielkopolskiego problematyka edukacji

społeczeństwa w tej dziedzinie przewija się podczas omawiania kaŜdego z komponentów środowiska.

Cele w ten sposób określone wpisują się w podstawowe cele sformułowane w Narodowej Strategii Edukacji Ekologicznej: „Edukacja ekologiczna kształtuje całościowy obraz relacji pomiędzy człowiekiem, społeczeństwem i przyrodą. Ukazuje zaleŜność człowieka od środowiska oraz uczy odpowiedzialności za zmiany dokonywane w środowisku naturalnym. Istotne jest, aby został on osiągnięty zarówno wśród młodego pokolenia, jak i u ludzi dorosłych poprzez: edukację ekologiczną w formalnym systemie kształcenia oraz pozaszkolną edukację ekologiczną”. Przedsięwzięcia edukacyjne społeczności lokalnej znalazły odzwierciedlenie w szeregu dokumentach lokalnych począwszy od Strategii Gminy. Zamiary w tej materii dotyczą: wspierania programów edukacji ekologicznej prowadzonej przez organizacje pozarządowe, gminy, szkoły. Nie ulega wątpliwości, Ŝe bardzo waŜną pozycją w wydatkach miasta powinna być edukacja ekologiczna.

Szczególnie cenna będzie w tej materii współpraca z organizacjami pozarządowymi i szkołami. Edukacja wiąŜe się z rozdziałem następnym, traktującym o udziale mieszkańców w podejmowaniu decyzji dotyczących ochrony środowiska.

W Polityce ekologicznej na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016 celem średniookresowym w omawianym zakresie jest stałe podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa zgodnie z zasadą „myśl globalnie, działaj lokalnie”, która prowadzi do:

• proekologicznych zachowań konsumenckich, • prośrodowiskowych nawyków i pobudzenia odpowiedzialności za stan środowiska, • organizowania akcji lokalnych słuŜących ochronie środowiska, • uczestniczenia w procedurach prawnych i kontrolnych dotyczących ochrony

środowiska. Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta w Koninie corocznie organizuje i

współorganizuje wiele działań w zakresie edukacji ekologicznej: • Wyjazd na spotkanie edukacyjne organizowane przez WAGART, pod patronatem

Ministerstwa Środowiska, w Poznaniu w Hali Areny z cyklu ZIELONO Mi –„Świat w kolorze nadziei”- dla 50 uczniów gimnazjum;szkół podstawowej

• Festyn 1-Majowy, na którym m.in. przeprowadzano konkursy ekologiczne dla dzieci, młodzieŜy i dorosłych mieszkańców Konina;

• Akcję sprzątania świata w której wzięło udział ok.8000 uczestników: dzieci, młodzieŜy i dorosłych;

• Europejski Dzień Bez Samochodu, oraz Europejski Tydzień ZrównowaŜonego Transportu podczas których zorganizowano:

• Festyn na Placu Wolności z udziałem mieszkańców i szkół – ok. 200 osób oraz przejazd Rowerowej Masy Krytycznej w którym brały udział władze miasta, nasi parlamentarzyści, przedstawiciele Rady Miasta Konina, uczniowie szkół, mieszkańcy Konina- ok.400 osób w 2008 r. a ponad 1000 w 2009 r..

• Konkurs plastyczny dla placówek oświatowych na terenie Konina – ok.100 uczestników;

• Akcję edukacyjnego sadzenia drzewek podczas Dnia Ochrony Przyrody. Ponadto wydział był współorganizatorem:

• Konińskich turniejów Przyrodniczo-Ekologiczne dla uczniów SP; Biologiczno-Chemiczno-Ekologiczne dla uczniów Gimnazjum (Współorganizowane Z MODN) - udział 60 uczniów;

• Rajdów oraz konkursów Ligii Ekologicznej we współpracy z PTTK o/ Konin w 2009 r. • Konkursu selektywnej zbiórki odpadów w placówkach oświatowych wraz z Miejskim

Zakładem Gospodarki Odpadami Komunalnymi, Związkiem Międzygminnym Koniński Region Komunalny, oraz Starostwem Powiatowym - udział 30 placówek oświatowych z terenu Konina;

• Corocznych warsztatów Ekologicznych EKOKOPERNIK – ZS im. M. Kopernika, • Turniejów z okazji Dnia Ziemi – organizowane corocznie przez SP nr 9 (UM funduje

upominki uczestnikom i laureatom) • Spektakli edukacyjnych wystawianych w KDK przez Ośrodek Edukacji i Kultury

Ekologicznej „IMPEKO” z Gdańska – „Zielona afera czyli ostatnie śledztwo inspektora Zgrozy” dla 600 osób- uczniów szkół.

Na zorganizowanej we wrześniu 2008 Konferencji Klimatycznej poświęconej zagadnieniom zmian klimatu, wykładom przysłuchiwało się wielu samorządowców Konina, gmin i powiatów regionu konińskiego, przedstawiciele największych zakładów, organizacji gospodarczych i ekologicznych – około 100 osób.

W ramach zadań dotyczących edukacji ekologicznej w 2009 r. zrealizowano przez Wydział Ochrony Środowiska zadania na kwotę ok.,188.600, w tym:

• Zakup wydawnictw ekologicznych przez MBP, • PTTK zakup wydawnictw, rajdy, wycieczki, • Akcje edukacyjne, turnieje, konkursy ekologiczne, • Urządzanie klasopracowni ekologicznych w placówkach oświatowych, • Obóz ekologiczno-klimatyczny z udziałem Miast Partnerskich, • Nadmorskie warsztaty przyrodnicze SP nr 9. • Oprócz tego w ramach edukacji dla mieszkańców MZGOK w cyklu ciągłym nadawał

spot reklamowy o selektywnej zbiórce odpadów. W 2009r. przeprowadzono 16 programów edukacyjnych:

1. Dni Konina- Konińskie Dni Recyklingu-organizowane przez MZGOK, 2. Turniej Przyrodniczy- Miejski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, 3. Warsztaty Edukacji Ekologicznej EKOKOPERNIK, 4. Festyn 1 Majowy z konkursami dot. ochrony środowiska, 5. Turniej Wiedzy Ekologiczno-PoŜarniczej - Wydział Zarządzania Kryzysowego, 6. Obchody Dnia ziemi 22 kwietnia – corocznie, 7. Obchody Dnia Ochrony Środowiska 5 czerwca – corocznie, 8. Konkurs Selektywnej Zbiórki Odpadów, 9. Akcja Sprzątanie Świata 18-20 września – corocznie, 10. Rowerowa Masa Krytyczna-Konin 2009 19 września, 11. Obchody Dnia bez samochodu 22 września – corocznie, 12. Spotkanie ekologiczne Zielono Mi, 13. Dotacja na działalność ekologiczną dla Polskiego Towarzystwa Turystyczno Krajoznawczego, 14. Dotacja dla Szkolnego Koła Ligi Ochrony Przyrody - Nadmorskie Warsztaty Przyrodnicze, 15. Spektakle Teatralne z tematyki ochrony przyrody, 16. Konkurs Ogród przed domem.

6. Zarządzanie Programem ochrony środowiska

6.1. Instrumenty realizacji programu Polityka ekologiczna opiera się na ustawach, wśród których najwaŜniejsze to: prawo ochrony

środowiska, prawo wodne, ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawa o ochronie przyrody, ustawa o odpadach, prawo geologiczne i górnicze, prawo budowlane. Instrumenty realizacji programu ochrony środowiska wynikające z zapisów ustawowych moŜna podzielić na:

• prawne, • finansowe, • społeczne, • polityczne, • strukturalne.

6.1.1. Instrumenty prawne Wśród instrumentów prawnych szczególne miejsce mają plany zagospodarowania

przestrzennego (prawo miejscowe). Działania władz samorządowych, przedsiębiorstw i innych podmiotów związane z ochroną środowiska muszą być osadzone w realiach obowiązującego planu wojewódzkiego i planów miejscowych.

Zgodnie z ustawą z dnia 8 marca z 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy. Ponadto ustawa przedstawia katalog zadań własnych gminy. Wśród nich są między innymi sprawy: ładu przestrzennego, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zieleni gminnej i zadrzewienia. Zadania gminy w zakresie ochrony środowiska zawarte w ustawie są przedstawione ogólnikowo, jednakŜe kaŜde z tych zadań jest uszczegółowione w szeregu innych aktów prawnych, do których przestrzegania gmina jest zobowiązana.

PoniŜej wymienione zostały waŜniejsze kompetencje organów miasta w zakresie ochrony środowiska, leśnictwa, rolnictwa.

Ustawa „Prawo ochrony środowiska”: • sporządzanie (prezydent) i uchwalanie (rada miasta) programów ochrony

środowiska z realizacji programu prezydent miasta sporządza co 2 lata raporty, które przedstawia radzie miasta,

• udostępnianie kaŜdemu informacji o środowisku i jego ochronie, znajdujących się w posiadaniu władz miasta,

• okresowe przedkładanie wojewodzie, przez prezydenta miasta, informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagroŜenie dla środowiska,

• przeprowadzanie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko,

• nakazywanie (w formie decyzji prezydenta) osobie fizycznej eksploatującej instalacje w ramach zwykłego korzystania ze środowiska lub eksploatującej urządzenie, wykonanie w określonym czasie czynności zmierzające do ograniczenia ich negatywnego oddziaływania na środowisko,

• wstrzymywanie uŜytkowania instalacji lub urządzenia, w drodze decyzji prezydenta, w razie naruszenia warunków decyzji określającej wymagania dotyczące eksploatacji instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia, prowadzonej przez osobę fizyczną w ramach zwykłego korzystania ze środowiska lub niedostosowania się do wymagań,

• wyraŜanie, w drodze decyzji prezydenta, na wniosek zainteresowanego, zgody na podjęcie wstrzymanej działalności po stwierdzeniu, iŜ ustały przyczyny wstrzymania działalności, lub oddania do eksploatacji obiektu budowlanego, zespołu obiektów lub instalacji.

• w przypadku zwykłego korzystania ze środowiska: o przyjmowanie wyników pomiarów emisji prowadzonych przez

uŜytkowników instalacji, o przyjmowanie zgłoszeń instalacji z której emisja nie wymaga pozwolenia

lecz moŜe negatywnie oddziaływać na środowisko.

o sprawowanie, przez prezydenta miasta, kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością władz szczebla gminnego. Do wykonywania funkcji kontrolnych prezydent moŜe upowaŜnić pracowników urzędu miasta lub straŜy miejskiej,

• występowanie w charakterze oskarŜyciela publicznego (prezydent lub osoby przez niego upowaŜnione) w sprawach o wykroczenie przeciw przepisom o ochronie środowiska,

• występowanie przez miasto do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o podjęcie odpowiednich działań będących w jego kompetencji, jeŜeli w wyniku kontroli stwierdzono naruszenie przez kontrolowany podmiot przepisów o ochronie środowiska lub występuje uzasadnione podejrzenie, Ŝe takie naruszenie mogło nastąpić.

Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska: • rozpatrywanie przez radę miasta przynajmniej raz w roku, informacji

wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o stanie środowiska na obszarze województwa,

• przyjmowanie od wojewódzkiego inspektoratu ochrony środowiska informacji o wynikach kontroli obiektów o podstawowym znaczeniu dla danego terenu,

• wydawanie przez prezydenta miasta, w przypadkach bezpośredniego zagroŜenia środowiska, właściwemu organowi Inspektoratu ochrony środowiska polecenia podjęcia działań zmierzających do usunięcia tego zagroŜenia.

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: • sporządzanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego miasta, w którym uwzględnia się uwarunkowanie wynikające z dotychczasowego uzbrojenia terenu, stanu środowiska, wielkości i jakości zasobów wodnych, wymogów ochrony środowiska, infrastruktury technicznej w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej,

• sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ustawa „Prawo energetyczne”

• opracowywanie i wdraŜanie planów zaopatrzenia w energię. Ustawa o Utrzymaniu porządku i czystości w gminach

• ustalanie w drodze uchwały szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie miasta,

• nadzorowanie utrzymania czystości i porządku w mieście, • ochrona przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenie schronisk dla bezdomnych

zwierząt. • wydawanie zezwoleń na świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów

komunalnych od właścicieli nieruchomości, opróŜniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, a takŜe grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych i ich części.

Ustawa o odpadach • nakazywanie posiadaczowi odpadów, w drodze decyzji prezydenta miasta,

usunięcia odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania, ze wskazaniem sposobu wykonania tej decyzji,

• sporządzanie (prezydent) i uchwalanie (rada miasta) planów gospodarki odpadami. Z realizacji planu prezydent sporządza co 2 lata raporty, które przedstawia radzie miasta.

Ustawa o zuŜytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym • przyjmowanie informacji od podmiotów zbierających zuŜyty sprzęt elektryczny i

elektroniczny. Ustawa o ochronie przyrody

• wykonywanie i popularyzacja ochrony przyrody, • wprowadzenie form ochrony przyrody (obszary chronionego krajobrazu, pomniki

przyrody, uŜytki ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe), jeŜeli wojewoda nie wprowadził tych form,

• sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszarów i obiektów poddawanych ochronie przez radę miasta,

• umieszczanie tablic o ograniczeniach i zakazach lub innych oznakowań o poddaniu pod ochronę – na obrzeŜach ochranianych kompleksów przyrodniczych i w pobliŜu chronionych tworów przyrody,

• wydawanie zezwoleń na usunięcie drzew lub krzewów, • naliczanie opłat za usunięcie drzew lub krzewów, • wymierzanie administracyjnych kar pienięŜnych za zniszczenie terenów zieleni,

drzew lub krzewów oraz za ich usuwanie bez wymaganego zezwolenia. Ustawa „Prawo wodne”

• zatwierdzanie ugod w sprawach zmian stosunków wodnych na gruntach, • wyznaczanie części nieruchomości umoŜliwiającej dostęp do wody objętej

powszechnym korzystaniem z wód, • nakazywanie właścicielowi gruntu przywrócenia poprzedniego stanu wody lub

wykonania urządzeń zapobiegających szkodom, jeśli spowodowane przez niego zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie,

• wyznaczanie miejsc wydobycia kamienia, Ŝwiru, piasku oraz innych materiałów, w granicach powszechnego korzystania z wód.

6.1.1.1. Pozwolenia

Kompetencje do wydawania pozwoleń w zakresie ochrony środowiska na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii podzielone są pomiędzy regionalnego dyrektora ochrony środowiska, wojewodę, marszałka województwa i starostę, przyjmując za podstawowe kryterium rodzaj przedsięwzięcia oddziaływującego na środowisko. Regionalny dyrektor ochrony środowiska posiada kompetencje w zakresie przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych.

Wojewoda posiada kompetencje w zakresie realizacji zadań wynikające z ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U z 2005 r. Nr 25, poz. 202 ze zm.) oraz zadania wynikające z ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2008 r. Nr 138, poz.865), związanych z gospodarowaniem odpadami wydobywczymi na terenach zamkniętych. Do kompetencji wojewody naleŜy takŜe rozpatrywanie odwołań od decyzji wydanych przez starostów na podstawie ustawy o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i innych substancji oraz wydawanie rozstrzygnięć w tym zakresie, wydawanie decyzji w sprawie utworzenia grupy instalacji jednego rodzaju w celu wspólnego rozliczania uprawnień do emisji przez prowadzącego instalację (Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2784 ze zm.) oraz prowadzenie publicznie dostępnego wykazu danych o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie równieŜ prowadzenie spraw związanych z udostępnianiem informacji o środowisku i jego ochronie (ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko - Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz.1227).

Marszałek województwa posiada kompetencje w zakresie: • przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana

instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

• przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, realizowanego na terenach innych niŜ wymienione.

Kompetencje do wydawania pozwoleń, dotyczących obiektów zaliczonych do inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska posiada Starosta. Do tej kategorii naleŜą pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii: w tym pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, pozwolenia wodno-prawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, pozwolenia na wytwarzanie odpadów, zatwierdzanie projektów prac geologicznych, przyjmowanie dokumentacji geologicznych, wydawanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych dla przedsięwzięcia.

Wprowadzenie wymogów Dyrektywy IPPC (ang. Integrated Pollution Prevention and Control) wpłynie na funkcjonowanie znacznej części przedsiębiorstw określanych w polskim prawie jako szczególnie szkodliwe dla środowiska i wielu obiektów zaliczanych do kategorii mogących pogorszyć stan środowiska. Część z nich, w miejsce dotychczas obowiązujących pozwoleń odnoszących się do poszczególnych mediów (pobór wody, gospodarka odpadami),

komponentów środowiska (emisje do powietrza, odprowadzanie ścieków) oraz oddziaływanie na stan środowiska poprzez hałas, promieniowanie będzie musiała uzyskać pozwolenia zintegrowane, w których uwzględnione będą wymogi BAT.

6.1.1.2. Kontrola przestrzegania prawa

Główne kompetencje kontrolne posiada wojewoda, co wynika z podporządkowania mu wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, wykonującego w jego imieniu zadania Inspekcji Ochrony Środowiska, a zatem odpowiadającego za kontrolę przestrzegania warunków określonych w pozwoleniach. Kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów ochrony środowiska sprawują równieŜ marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta w zakresie objętym właściwością tych organów.

6.1.1.3. Monitoring stanu środowiska

Szczególnym instrumentem prawnym stał się monitoring, czyli jakościowy i ilościowy pomiar stanu środowiska. Monitoring był zwykle zaliczany do instrumentów społecznych (informacyjnych), jako bardzo waŜna podstawa analiz, ocen czy decyzji. Obecnie, wprowadzenie badań monitoringowych jako obowiązujących przez zapisy w niektórych aktach prawnych czyni je instrumentem o znaczeniu prawnym.

6.1.2. Instrumenty finansowe

Do instrumentów finansowych naleŜą przede wszystkim: opłata za gospodarcze korzystanie ze środowiska, administracyjna kara pienięŜna i fundusze celowe.

6.1.2.1. Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska

Opłaty te pełnią funkcje prewencyjne i redystrybucyjne. Funkcja prewencyjna realizowana jest poprzez zachęcanie podmiotów (dotyczy to podmiotów gospodarczych) do wyboru technologii, lokalizacji produkcji, instalowania urządzeń ochronnych oraz oszczędnego korzystania z zasobów naturalnych w sposób najodpowiedniejszy z punktu widzenia ochrony środowiska. Funkcja redystrybucyjna polega na gromadzeniu i przemieszczaniu środków finansowych przeznaczonych na cele ochrony środowiska. Opłaty pobierane są za:

• wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, • pobór wód i wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, • składowanie odpadów, • wyłączanie gruntów rolnych i leśnych z produkcji, • usuwanie drzew i krzewów.

Opłaty trafiają do funduszy celowych (fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz fundusz ochrony gruntów). Pobierają je organy administracji (np. Urząd Marszałkowski, organ miasta) lub jak w przypadku gruntów rolnych i leśnych, wnoszone są bezpośrednio do funduszu celowego. Podmiot korzystający ze środowiska ustala we własnym zakresie wysokość naleŜnej opłaty (według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce) i wnosi ją na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego. Osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami ponoszą opłaty za korzystanie ze środowiska w zakresie, w jakim to korzystanie wymaga pozwolenia na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska oraz pozwolenia wodno-prawnego na pobór wód w rozumieniu przepisów ustawy Prawo wodne. Podobne opłaty pobiera się na podstawie przepisów prawa górniczego i geologicznego za działalność koncesjonowaną.

6.1.2.2. Administracyjne kary pieni ęŜne

Kary pienięŜne nie są sensu stricto środkiem ekonomicznym, są raczej związane z instytucją odpowiedzialności prawnej. Spełniają jednak funkcje podobne do opłat. Kary pobiera się w tych samych sytuacjach co opłaty, lecz za działania niezgodne z prawem. W odniesieniu do wód, powietrza, odpadów i hałasu, karę wymierza wojewódzki inspektor ochrony środowiska, a w odniesieniu do drzew i krzewów - organ miasta. Stawki kar zwykle są kilkakrotnie wyŜsze niŜ opłaty i trafiają do funduszy celowych. Ustawa prawo ochrony środowiska przewiduje moŜliwość odraczania, zmniejszania lub umarzania administracyjnych kar pienięŜnych.

6.1.2.3. Fundusze celowe

Opłaty i kary zasilają fundusze celowe. Dla miasta istotne znaczenie mają fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej: NFOŚiGW w Warszawie i WFOŚiGW w Poznaniu. MoŜliwe jest takŜe wykorzystanie instrumentów nie będących w kompetencji władz

miasta, poprzez porozumienie się z partnerami, w kompetencjach, których znajdują się dane instrumenty (starosta, wojewoda, samorząd wojewódzki).

6.1.3. Instrumenty społeczne

Instrumenty społeczne słuŜą realizacji zasady uspołecznienia zarządzania rozwojem miasta poprzez budowanie i usprawnianie partnerstwa. Z punktu widzenia władz samorządowych umownie wyróŜnia się dwie kategorie działań:

• wewnętrzne, czyli dotyczące działań samorządów i realizowane poprzez działania edukacyjne,

• zewnętrzne – polegające na budowaniu komunikacji społecznej (konsultacje, debaty publiczne, kampanie edukacyjne).

6.1.4. Instrumenty polityczne

Do najwaŜniejszych instrumentów politycznych naleŜą zapisy składające się obowiązującą Politykę Ekologiczną Państwa, Program ochrony środowiska dla województwa wielkopolskiego, Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego, a takŜe dokumenty składające się na politykę rozwoju miasta Konina: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Strategia rozwoju, Wieloletni Plan Inwestycyjny.

6.1.5. Instrumenty strukturalne

Jako instrumenty strukturalne określić moŜna strategie i programy wdroŜeniowe oraz systemy zarządzania środowiskowego. Dokumentem wytyczającym główne tendencje i kierunki działań w ramach rozwoju gospodarczego, społecznego i ochrony środowiska w skali miasta jest Strategia rozwoju Konina na lata 2007-2015. Strategia wspomaga proces zarządzania na poziomie lokalnym.

6.2. Organizacja zarz ądzania środowiskiem Szereg istotnych zapisów związanych z ochroną środowiska oraz ochroną przyrody zawiera

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Konina. Program Ochrony Środowiska dla miasta Konina jest zarówno planem polityki ochrony środowiska do 2017 r., jak i programem wdroŜeniowym na najbliŜsze 4 lata (2010 - 2013). Program ten z jednej strony uwzględnia kierunki rozwoju poszczególnych działań i ich konsekwencje dla środowiska, a z drugiej strony wytycza pewne ramy tego rozwoju. Oznacza to, Ŝe działania realizowane np. w transporcie czy gospodarce komunalnej muszą być brane pod uwagę w programie ochrony środowiska, a jednocześnie ochrona środowiska wymaga podejmowania pewnych działań w poszczególnych dziedzinach gospodarki i codziennego bytowania mieszkańców miasta.

6.3. Systemy zarz ądzania środowiskowego Koncepcja zarządzania środowiskowego jest odpowiedzią na sytuację, w której konieczne

jest nie tylko naprawy zaistniałych juŜ szkód środowiskowych oraz spełniania wymogów określonych w pozwoleniach na korzystanie ze środowiska, ale takŜe zapobieganie powstawaniu negatywnych oddziaływań i szkód. Na przedsiębiorstwach spoczywa obowiązek samodzielnego definiowania problemów środowiskowych i szukania, z wyprzedzeniem, środków zaradczych. Związane jest to z włączeniem zarządzania środowiskowego do celów strategicznych firmy i przypisanie tych zagadnień do kompetencji zarządu firmy. Idea ta jest realizowana poprzez wprowadzanie systemów zarządzania środowiskiem (systemy sformalizowane - np. normy ISO 14 001, EMAS, lub niesformalizowane - np. Program Czystszej Produkcji). Rolą władz miasta mogą być działania inspirujące przedsiębiorstwa do starań o wprowadzenie systemu zarządzania środowiskowego, choć ostateczne korzyści wynikające z jego wprowadzenia powinny znaleźć odzwierciedlenie w sytuacji rynkowej tych przedsiębiorstw. Wspomniane systemy zarządzania środowiskowego polecane są równieŜ dla zakładów gospodarki komunalnej oraz instytucji publicznych, w tym starostw powiatowych i urzędów gminnych.

7. Lista przedsi ęwzięć własnych i koordynowanych, w podziale na inwestycy jne (I) i

pozainwestycyjne (P) przewidzianych do realizacji w ramach Programu Aktualny stan środowiska i przewidywane jego zmiany w aspekcie planowanego dalszego

rozwoju miasta wymuszają konieczność realizacji przedsięwzięć proekologicznych. Bardzo waŜnym problemem jest dokonanie zobiektywizowanego wyboru priorytetów i celów poprzez ustalenie znaczenia i kolejności rozwiązania problemów z zakresu ochrony środowiska.

Wyboru priorytetów ekologicznych dokonano w oparciu o diagnozę stanu poszczególnych komponentów środowiska na terenie miasta, uwarunkowania zewnętrzne (obowiązujące akty

prawne) i wewnętrzne, a takŜe inne wymagania w zakresie jakości środowiska. Wyodrębnionych zostało sześć głównych priorytetów:

• Priorytet pierwszy – ochrona powietrza i obniŜenie poziomu hałasu, • Priorytet drugi – optymalizacja gospodarki wodno-ściekowej, • Priorytet trzeci – racjonalizacja gospodarki odpadami, • Priorytet czwarty - racjonalne uŜytkowanie zasobami naturalnymi, ochrona gleb i

powierzchni ziemi, • Priorytet piąty – ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne uŜytkowanie

zasobów przyrody, • Priorytet szósty – edukacja ekologiczna.

W ramach wyodrębnionych priorytetów wyznaczono cele dąŜące do osiągnięcia poprawy stanu środowiska, czemu mają słuŜyć zaproponowane zadania. Zaproponowane przedsięwzięcia w przyszłości przyczynią się do poprawy stanu środowiska na terenie miasta Konina.

Tabela 28 Lista przedsi ęwzięć własnych i koordynowanych przewidzianych do realiz acji w ramach Programu

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Priorytet pierwszy - obni Ŝenie poziomu hałasu i ochrona powietrza Przebudowa ul. Przemysłowej

Miasto Konin - GK 54 100 000

BudŜet miasta, inne fundusze

Przebudowa Mostu Toruńskiego w Koninie Miasto Konin - GK 8 500 000 BudŜet miasta,

WdraŜanie rozwi ązań inwestycyjnych na rzecz ograniczania hałasu komunikacyjnego u źródła

Przebudowa ul. Świętojańskiej Miasto Konin - GK 8 570 000 BudŜet miasta,

inne fundusze

Remont mostu im. Józefa Piłsudskiego

Miasto Konin - GK 8 000 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Remont ulic: Dmowskiego, Staszica, Kościuszki, świrki i Wigury, Solna, Wodna oraz budowa parkingu przy ul. Dmowskiego

Miasto Konin - GK 8 010 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Przebudowa skrzyŜowania ulic Dworcowa - Aleja 1 Maja

Miasto Konin - GK 560 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Modernizacja ul. Szpitalnej - etap III Miasto Konin - GK 3 560 000 BudŜet miasta,

inne fundusze Przebudowa ul. Szpitalnej

Miasto Konin – GK 1 870 000

50% BudŜet miasta,

50% dofinansowanie

Budowa ulic na osiedlu Chorzeń Miasto Konin – GK 3 340 000 BudŜet miasta,

inne fundusze Budowa ul. Kopernika i

Bankowej Miasto Konin – GK 1 000 000 BudŜet miasta,

inne fundusze Budowa ulic Dębowa i

Jaworowa Miasto Konin – GK 600 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa łącznika ulic Solna - Podgórna Miasto Konin – GK 650 000 BudŜet miasta,

inne fundusze

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Budowa ulic na osiedlu Wilków Miasto Konin – GK 1 465 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa ulic M.Curie Skłodowskiej i Romera Miasto Konin – GK 1 165 000 BudŜet miasta,

inne fundusze Budowa ulicy Makowskiego

(wraz ze skrzyŜowaniami ulic Wyspiańskiego, Matejki, Leśnej)

Miasto Konin – GK 1 080 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Przebudowa mostu na kanale Warta - Gopło w ciągu ul. Jana Pawła II

Miasto Konin - GK 8 150 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa łącznika pomiędzy ulicami Rumiankowa - Zakładowa Miasto Konin - GK 7 070 000 BudŜet miasta,

inne fundusze Przebudowa ul. Jana Pawła II -

odcinek od ul. Wyzwolenia do mostu na kanale Warta - Gopło

Miasto Konin - GK 5 100 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa połączenia ul. Wyzwolenia z ul. Paderewskiego Miasto Konin - GK 35 200 000

W miarę dostępnych środków

Remont ul. Warszawskiej wraz z mostami i wiaduktami Miasto Konin -GK 11 200 000

W miarę dostępnych środków

Remont ul. Kolskiej - droga krajowa nr 92 Miasto Konin - GK 6 500 000

W miarę dostępnych środków

Remont ul. Europejskiej Miasto Konin - GK 9 720 000

W miarę dostępnych środków

Przebudowa ul. Kazimierskiej w Koninie Miasto Konin - GK 5 060 000

W miarę dostępnych środków

Wymiana taboru (autobusów) - MZK Miasto Konin - MZK 40 000 000 Dotacja celowa,

Prowadzenie nasadzeń i odnowy zieleni ochronnej przy drogach Miasto Konin - GK BudŜet miasta

WdraŜanie rozwi ązań organizacyjnych na rzecz

Budowa i modernizacja sieci drogowej z towarzyszącą

Miasto Konin, WZD, GDDKiA

BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

ograniczenia hałasu

infrastrukturą w warunkach pełnej ochrony obszarów cennych przyrodniczo

Ochrona mieszkańców przed lokalnymi emisjami hałasu związanymi np. z działalnością usługową

Miasto Konin – SM, OŚ BudŜet miasta

Budowa ekranów akustycznych wzdłuŜ dróg

Miasto Konin, GDDKiA, WZD Środki własne

Ograniczenie zuŜycia energii i ochrona powietrza

Termomodernizacja Budynku Gimnazjum Nr 1 - w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian Miasto Konin – WO 400 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja Budynku Gimnazjum Nr 6 -w zakresie rzeczowym, wymiana instalacji centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami, montaŜ termozaworów, docieplenie dachu.

Miasto Konin – WO 365 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja Budynku Gimnazjum Nr 7 -w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, okratowanie powierzchni drzwiowej i okiennej. Wymiana instalacji centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami, montaŜ termozaworów.

Miasto Konin - WO 500 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja Budynku Szkoły Podstawowej Nr 3 -w zakresie rzeczowym, wymiana instalacj centralnego orzewania wraz z grzejnikami.

Miasto Konin - WO 105 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja Budynku Szkoły Podstawowej Nr 4 -w

Miasto Konin – WO 478 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, wymana instalacji centralnego ogrzewania wraz z izolacją.

Termomodernizacja Budynku Szkoły Podstawowej Nr 6 -w zakresie rzeczowym, wymiana stolarki okiennej, docieplenie ścian i dachu na łączniku i sali gimnastycznej.

Miasto Konin - WO 540 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja Budynku Szkoły Podstawowej Nr 8 -w zakresie rzeczowym, wymiana stolarki dzrwiowej. Wymiana instalacji centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami, montaŜ termozaworów.

Miasto Konin – WO 265 000 BudŜet miasta

Wymiana stolarki drzwiowej w Szkole Podstawowej nr 9 w zakresie rzeczowym - wymiana stolarki drzwiowej zewnętrznej. Wymiana termozaworów.

Miasto Konin – WO 115 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 10 w zakresie rzeczowym - wymiana stolarki drzwiowej zewnętrznej. Docieplenie dachu, wymiana instalacji centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami i termozaworami.

Miasto Konin – WO 460 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja Budynku Szkoły Podstawowej Nr 15 -w zakresie rzeczowym, wymiana stolarki okiennej, docieplenie ścian, wymiana drzwi wejściowych. Wymiana termozaworów.

Miasto Konin – WO 230 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Termomodernizacja budynku ZS Centrum Kształcenia Ustawicznego (docieplenie ścian budynków B i D) w zakresie rzeczowym - docieplenie ścian budynków B i D, docieplenie dachów na świetlicy i łączniku budynków A i B.Wymiana instalacji Centralnego ogrzewania wraz z wymianą grzejników, Wymiana termozaworów.

Miasto Konin - WO 260 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku I Liceum -w zakresie rzeczowym, momtaŜ termozaworów oraz wymiana instalacji centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami.

Miasto Konin - WO 170 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku II Liceum -w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian i dachu, montaŜ termozaworów. Wymiana grzejników rurowych.

Miasto Konin – WO 640 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku MłodzieŜowego Domu Kultury -w zakresie rzeczowym, docieplenie budynku

Miasto Konin – WO 50 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Zespołu Obsługi Szkół -w zakresie rzeczowym, docieplenie dachu, wymiana instalacj centralnego ogrzewania z izolacją i grzejnikami, montaŜ termozaworów, modernizacja węzła cieplnego.

Miasto Konin - WO 550 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku A, B i Sali gimnastycznej Zespołu Szkół Budowlanych -w zakresie rzeczowym, docieplenie dachu i

Miasto Konin – WO 1 000 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

ścian oraz wymiana instalacji grzewczych wraz z węzłem cieplnym.

Termomodernizacja budynku szkolnego, strzelnicy i sali gimnastycznej Zespołu Szkół im. M. Kopernika - w zakresie rzeczowym, docieplenie dachu i ścian, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, wymiana centralnego ogrzewania, grzejników i montaŜ termozaworów.

Miasto Konin - WO 500 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Technicznych i Hutniczych - w zakresie rzeczowym, docieplenie dachu na budynku przy ul. Dąbrowskiego wraz z wymianą instalacj centralnego ogrzewania z grzejnikami i montaŜ termozaworów.

Miasto Konin – WO 130 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Górniczo-Energetycznych -w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, wymiana centralnego ogrzewania, grzejników i montaŜ termozaworów

Miasto Konin – WO 1 130 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Centrum Kształcenia Praktycznego -w zakresie rzeczowym, wymiana centralnego ogrzewania , węzła, grzejników i montaŜ termozaworów

Miasto Konin – WO 300 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynków Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego - budynek Sali Gimnastycznej - w zakresie

Miasto Konin - WO 222 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

rzeczowym, montaŜ termozaworów i wymiana stolarki okiennej budynku szkolnego oraz docieplenie dachu i ścian sali gimnastycznej

Wymiana stolarki drzwiowej zewnętrznej oraz instalacji centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami w Szkolnym Schronisku Młodziezowym.

Miasto Konin – WO 45 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 2 – w zakresie rzeczowym wymiana stolarki okiennej i docieplenie budynku. Wymiana instalacji CO wraz z grzejnikami

Miasto Konin – WO 600 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 4 w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian

Miasto Konin – WO 150 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 5 – w zakresie rzeczowym wymiana instalacji CO wraz z grzejnikami

Miasto Konin – WO 120 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 6 w zakresie rzeczowym, docieplenie dachu i ścian

Miasto Konin – WO 100 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 7 – w zakresie rzeczowym wymiana instalacji CO wraz z grzejnikami

Miasto Konin – WO 120 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 10 w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, wymiana instalacji CO wraz z grzejnikami

Miasto Konin - WO 280 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 11 w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej.

Miasto Konin - WO 310 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 15 w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, docieplenie dachu.

Miasto Konin – WO 310 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 16 w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, docieplenie dachu.

Miasto Konin – WO 200 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 17 w zakresie rzeczowym, docieplenie ścian, wymiana instalacji CO wraz z grzejnikami

Miasto Konin – WO 190 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 25- wymiana instalacji CO wraz z grzejnikami

Miasto Konin – WO 120 000 BudŜet miasta

Termomodernizacja budynku Przedszkola nr 31- w zakresie rzeczowym wymiana termozaworów na grzejnikach. Docieplenie ścian.

Miasto Konin - WO 690 000 BudŜet miasta

Modernizacja "Domu Zemełki" Miasto Konin - ZEM 2 500 000 BudŜet miasta, Rewitalizacja - odbudowa

kamienicy na budynek mieszkalny wielorodzinny przy ul. Westerplatte w Koninie - budynek nr 2

Miasto Konin - MTBS 3 016 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Rewitalizacja - odbudowa budynków mieszkalnych ul. Wojska Polskiego 4-6

Miasto Konin – SL 8 100 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Rozbudowa , adaptacja i modernizacja części istniejącego Miasto Konin - MOPR 8 655 000 BudŜet miasta,

inne fundusze

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

budynku MOPR w Koninie

Rewitalizacja budynku przy ul. 3 Maja 41 w Koninie oraz budowa budynku z mieszkaniami komunalnymi (realizacja w formule ustawy o partnerstwie publiczno - prywatnym

Miasto Konin - SL 5 258 000 W miarę

dostępnych środków

Modernizacja obiektu rekreacyjno - sportowego "Rondo” Miasto Konin – MOSiR 3 000 000

W miarę dostępnych środków

Rewitalizacja - odbudowa budynku mieszkalnego frontowego i oficyny przy ul. PCK 2 w Koninie (realizacja w formule ustawy o partnerstwie publiczno - prywatnym)

Miasto Konin - SL 920 000 W miarę

dostępnych środków

Rozbudowa i modernizacja Sali sportowej przy ul. Dworcowej i sali treningowej dla pięściarzy

Miasto Konin - MOSiR 1 200 000 W miarę

dostępnych środków

Klub Energetyk - termorenowacja, przebudowa tarasu i wejścia, zmiana wystrój Sali widowiskowej, windy dla niepełnosprawnych

Miasto Konin - KDK 2 200 000 W miarę

dostępnych środków

Modernizacja istniejącego oświetleni przy ul. Ślesińskiej w Koninie

Miasto Konin 180 000 BudŜet miasta Zmniejszenie zuŜycia energii poprzez wymian ę energochłonnych źródeł światła

Modernizacja istniejącego oświetlenia przy ul. Kleczewskiej – os. Niesłusz w Koninie

Miasto Konin 48 000 BudŜet miasta

Modernizacja istniejącego oświetlenia przy ul. Trasa Warszawska oraz przy ul. Chopina w Koninie

Miasto Konin 240 000 BudŜet miasta

Wykorzystanie rezerw w zakresie

Wymiana sieci: ul. Legionów, os. Glinka, os. Niesłusz, os. Cukrownia MPEC 5 820 000 Środki własne +

obce

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Gosławice, Komora przy ul. Kard. S. Wyszyńskiego do odejścia do szpitala, ul. Górnicza

integracji gospodarki cieplnej dla ograniczania ilo ści palenisk indywidualnych (budowa i modernizacja sieci ciepłowniczych)

Wymiana przyłączy do obiektów: ul. 11 Listopada, ul. Kolbego (kościół Kolbego), ul. Legionów, os. Glinka, ul. Górnicza, ul. Poznańskiej, Kossaków, Fałata, Gierymskich

MPEC 2 590 000

Środki własne + obce

Modernizacja węzłów cieplnych MPEC 900 000 Środki własne + obce

Nowe podłączenia do sieci ciepłowniczej 1 800 000 Środki własne +

obce Wymiana kompensacji Dn 250

pomiędzy komorami K101 i K102 MPEC 64 000 Środki własne + obce

MontaŜ zaworów róŜnicy ciśnień na węzłach

MPEC 184 000 Środki własne + obce

Wykonanie projektu wymiany sieci ciepłowniczej: ul. Górnicza, Kard. S. Wyszyńskiego, ul. Okólna, ul. Budowlanych

MPEC 77 000 Środki własne + obce

Koncepcja wymiany sieci ciepłowniczej na os. Międzylesie MPEC 50 000 Środki własne +

obce Wsparcie przedsięwzięć dotyczących usuwania azbestu z obiektów i instalacji budowlanych Miasto Konin

BudŜet miasta, środki własne

właścicieli nieruchomości

Eliminacja wyrobów zawieraj ących azbest Okresowa aktualizacja "Programu

usuwania azbestu oraz wyrobów zawierających azbest z terenu miasta Konina”

Miasto Konin BudŜet miasta

Priorytet drugi – optymalizacja gospodarki wodno- ściekowej, ochrona wód, ochrona przed powodzi ą Rozwój gospodarki wodno- ściekowej

Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej os. Morzysław ul. Jana Pawła II, Graniczna,

Miasto Konin - WI 8 525 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Staromorzysławska, Portowa, Działkowa w Koninie

Budowa kanalizacji sanitarnej i wodociągu na os. Przydziałki - etap II

Miasto Konin - WI 1 590 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa kanalizacji sanitarnej, deszczowej i wodociągu os. Wilków Brzozowa Południe

Miasto Konin - WI 11 300 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej os. Wilków - V etap Miasto Konin - WI 11 047 000

W miarę dostępnych środków

Modernizacja oczyszczalni i kanalizacji sanitarnej na Lewym i Prawy Brzeg w Koninie

Miasto Konin, PWiK 124 322 000

W miarę dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej os. Pątnów - Gaj Miasto Konin - WI 11 660 000

W miarę dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej w ul. Poznańskiej i Bocznej Miasto Konin - WI 2 000 000

W miarę dostępnych środków

Budowa kolektora tłocznego kanalizacji sanitarnej "druga nitka" z Gosławic do ul. Hutniczej

Miasto Konin - WI 1 500 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej w ul. Wojciechowo do ul. Krańcowej (os. ŁęŜyn)

Miasto Konin - WI 800 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz wodociągu - rejon ul.Gajowej w Koninie

Miasto Konin - WI 4 100 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej ul. Janowska

Miasto Konin - WI 3 013 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej i Miasto Konin - WI 700 000 W miarę

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

wodociągu na ul. Parowej w Koninie

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej, deszczowej i wodociągu na osiedlu Grójec

Miasto Konin - WI 6 150 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej, deszczowej i wodociągu os. Międzylesie - Zachód

Miasto Konin - WI 12 980 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej ul. Osada Miasto Konin - WI 2 885 000

W miarę dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej i wodociągu w ul. Rudzickiej

Miasto Konin - WI 2 600 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w ul. Torowej

Miasto Konin - WI 1 000 000 W miarę

dostępnych środków

Budowa wodociągu w ul. Piaskowej Miasto Konin - WI 537 000

W miarę dostępnych środków

Adaptacja rurociągu wody surowej na sieć wodociągową rozdzielczą, jako drugostronne zasilanie w wodę terenów budownictwa jednorodzinnego oraz istniejących i planowanych terenów aktywizacji gospodarczej zlokalizowanych na południe od ul. Poznańskiej w Koninie

PWiK sp. z o.o. w Koninie 550 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Odbudowa sieci wodociągowej na os. Niesłusz w Koninie I etap ul.

PWiK sp. z o.o. w Koninie 400 000 Środki własne

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Kossaków, Falata, Gierymskich, Boznańskiej

Odbudowa sieci wodociągowej na os. Niesłusz ul. Matejki PWiK sp. z o.o. w Koninie 500 000 Środki własne

Budowa sieci wodociągowej w ul. Jana Pawła II w Koninie – połączenie wodociągu centralnego Konin-Kurów z wodociągiem lokalnym os. Laskówiec

PWiK sp. z o.o. w Koninie 460 000 Środki własne

Modernizacja sieci wodociągowej w ul. Ogrodowej PWiK sp. z o.o. w Koninie 200 000 Środki własne

Odbudowa sieci wodociągowej wraz z przyłączami w Malińcu: ul. Ukośna, Zapłocie, Gospodarcza, Przemysłowa

PWiK sp. z o.o. w Koninie 300 000 Środki własne

Odbudowa sieci wodociągowej w ul. Popiełuszki, Portowej, i Jana Pawla II wraz z przyłączami

PWiK sp. z o.o. w Koninie 600 000 Środki własne

Budowa magistrali wodociągowej dla dzielnic północnych – etap II Gosławice-ŁęŜyn

PWiK sp. z o.o. w Koninie 1 400 000 Środki własne

Budowa sieci wodociągowej na os. Przedziałki w Koninie – etap II

PWiK sp. z o.o. w Koninie 600 000 Środki własne

Odbudowa sieci wodociągowej na os. Glinka w Koninie PWiK sp. z o.o. w Koninie 550 000 Środki własne

Ochrona wód Renowacja stawku w Parku im. Chopina w Koninie Miasto Konin - GK 350 000 BudŜet miasta

Prowadzenie monitoringu jakości wód powierzchniowych i podziemnych

WIOŚ, PIG, PPSSE b.d. Środki własne

Rewitalizacja i waloryzacja jezior konińskich

Miasto Konin - OŚ 450 000 BudŜet miasta

Likwidacja otworów wiertniczych na terenie strefy ochronnej ujęcia wód podziemnych na terenie m.

Miasto Konin – OŚ 250 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Konina Ochrona przed powodzi ą

Konserwacja wałów przeciwpowodziowych

Miasto Konin, RZGW, WZMiUW

Środki własne

Podejmowanie przedsięwzięć z zakresu odbudowy zdekapitalizowanych systemów melioracji wodnych szczegółowych

Miasto Konin - RG BudŜet miasta

Aktualizacja Planu reagowania kryzysowego obejmującego Plan reagowania w przypadku powodzi

Miasto Konin - WZ b.d. BudŜet miasta

Współudział w tworzeniu systemów ochrony przeciwpowodziowej zgodnie z „Procedurą-Plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz działań związanych z zagroŜeniami hydrometeorologicznymi”

Miasto Konin - WZ b.d. BudŜet miasta

Odwodnienie gruntów na terenie miasta Konina Miasto Konin 770 000 BudŜet miasta

Przepompownia Nizina Konińska - rozbudowa zbiornika wyrównawczego

WZMiUW 1 700 000 Program Rozwoju

Obszarów Wiejskich

Modernizacja Kanału Ślesińskiego w km 0,00 do 32,00 poprzez remont śluz w Koszewie, Gawronach, Pątnowie i Morzysławiu oraz roboty pogłębiarko-udroŜnieniowe

WZMiUW 17 649 580

Środki EFRR, w ramach WRPO

(dofinansowanie oraz środki

budŜetowe) wkład własny

Konserwacja rowów, cieków, zbiorników wodnych małej retencji oraz budowli hydrotechnicznych

Miasto Konin, WZMiUW, RZGW BudŜet miasta,

środki własne

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Priorytet trzeci – racjonalizacja gospodarki odpada mi

Szczegółowe zagadnienia w tym zakresie zawiera Aktualizacja Planu Gospodarki odpadami dla Miasta Konina na lata 2010-2013 z perspektywą na lata 2014-2017

Priorytet czwarty - racjonalne u Ŝytkowanie zasobami naturalnymi, ochrona gleb i powi erzchni ziemi Rekultywacja terenów zdewastowanych

Realizacja działań związanych z niewłaściwym składowaniem odpadów - likwidacja dzikich wysypisk

Miasto Konin - GK 60 000 BudŜet miasta

Zagospodarowanie terenów pogórniczych na os. Zatorze Miasto Konin - GK 600 000 BudŜet miasta

Wzrost energii ze źródeł odnawialnych

Podejmowanie działań celem wykorzystania do celów bytowych i gospodarczych alternatywnych źródeł energii.

Miasto Konin BudŜet miasta

Wykonanie odwiertu wód geotermalnych

Miasto Konin - GEO b.d. W miarę

dostępnych środków

Opracowanie Programu oszczędzania energii dla miasta Konina oraz wykorzystania energii odnawialnej dla potrzeb produkcyjnych

Miasto Konin - GK BudŜet miasta

Aktualizacja „Projektu załoŜeń do planu zaopatrzenia miasta Konin w ciepło, energię elektryczną, paliwa gazowe” w stosunku do planów zagospodarowania przestrzennego

Miasto Konin - GK BudŜet miasta

Budowa elektrowni wiatrowej dla MZGO Miasto Konin - GK 4 520 000

W miarę dostępnych środków

Priorytet pi ąty – ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonaln e uŜytkowanie zasobów przyrody Optymalne wykorzystanie przestrzeni

Zagospodarowanie terenów nadbrzeŜnych w Koninie – Bulwar Nadwarciański

Miasto Konin - GK 15 582 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

przyrodniczej

Budowa i modernizacja boisk osiedlowych Miasto Konin - MOSiR 4 000 000 BudŜet miasta,

inne fundusze Budowa boiska piłkarskiego z

obiektem kulturalno-sportowym na osiedlu Grójec

Miasto Konin - MOSiR 3 500 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa placów zabaw w ramach programu rządowego „Radosna szkoła”

Miasto Konin - WO 1 922 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Modernizacja Stadionu im. Złotej Jedenastki Kazimierza Górskiego Miasto Konin - MOSiR 20 000 000

W miarę dostępnych środków

Modernizacja Stadionu Piłkarskiego przy ul. Dmowskiego Miasto Konin - MOSiR 3 000 000

W miarę dostępnych środków

Budowa kompleksu boisk "Orlik 2012" przy Gimnazjum nr 4 na os. Gosławice

Miasto Konin - GK 350 000 BudŜet miasta

Budowa kompleksu boisk "Orlik 2012" przy Gimnazjum nr 3 na os. Chorzeń

Miasto Konin - WI 633 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Budowa kompleksu boisk "Orlik 2012" przy Zespole Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego na os. Starówka

Miasto Konin - WI 734 000 BudŜet miasta, inne fundusze

Nasadzenia drzew w pasie dróg Miasto Konin - GK BudŜet miasta Kształtowanie obszarów zieleni w mie ście

Urządzanie, utrzymanie i pielęgnacja zieleni będącej w administrowaniu Miasta

Miasto Konin – GK, SL, RG SL 200 000

GK 2 100 000 RG 1 600 000

BudŜet miasta

Zagospodarowanie terenu zieleni miejskiej przy ul. Kard.. Stefana Wyszyńskiego

Miasto Konin – GK 350 000 BudŜet miasta

Opracowanie projektu zagospodarowania skweru przy ul. Nowiny

Miasto Konin – GK 150 000 BudŜet miasta

Zagospodarowanie skweru przy ul. Nowiny Miasto Konin – GK 600 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

Zebranie kompleksowych informacji o przestrzeni miasta

Budowa konińskiego systemu informacji o terenie

Miasto Konin – WGiK 1 970 000 W miarę

dostępnych środków

Likwidacja barier technicznych dla ruchu rowerowego i pieszego

Rozbudowa sieci ścieŜek rowerowych i szlaków pieszych

Miasto Konin, PTTK PTTK 40 000 BudŜet miasta

Podejmowanie wspólnych inicjatyw na rzecz obszarowej ochrony przyrody (obejmujące obszary Natura 2000) oraz ochrony ponadlokalnych korytarzy ekologicznych z gminami powiatu ziemskiego konińskiego

Administracja rządowa, władze samorządowe gmin,

miast, związki gmin

Bez nakładów finansowych Środki własne

Kształtowanie systemu obszarów chronionych miasta (obejmuj ącego obszary Natura 2000) w ci ągłości z terenami otaczaj ącymi, w sposób umo Ŝliwiaj ący realizacj ę chronionych systemów przyrodniczych w skali regionu i kraju

Działania administracyjne polegające na uwzględnianiu przy lokalizacji przedsięwzięć wymogów ochrony środowiska Administracja rządowa,

władze samorządowe gmin, miast,

związki gmin

Bez nakładów finansowych Środki własne

Priorytet szósty – edukacja ekologiczna

Wykształcenie u mieszka ńców miasta świadomo ści i odpowiedzialno ś

Konkurs selektywnej zbiórki odpadów w placówkach oświatowych Miasto Konin

MZGOK, ZMKRK 60 000 PLN roc BudŜet miasta,

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

ci za stan środowiska

Edukacja ekologiczna społeczeństwa w zakresie wdraŜania systemowych rozwiązań ochrony środowiska – aktywizacja środowisk lokalnych; kontynuacja szkoleń poprzez Rejonowe Centrum Edukacji Ekologicznej

Miasto Konin, MZGOK, ZMKRK 480 000 BudŜet miasta,

WFOŚiGW

Promocja własnych działań i inicjatyw proekologicznych o charakterze cyklicznym

Miasto Konin, MZGOK BudŜet miasta

Edukacja ekologiczna w zakresie racjonalnego wykorzystania wody, energii, selektywnej zbiórki odpadów, ochrony przyrody

Miasto Konin – WS, OŚ MZGOK

WS-120 000 OS – 60 000

MZGOK – 120 000 BudŜet miasta

Promowanie wśród mieszkańców miasta energii ze źródeł odnawialnych

Miasto Konin, BudŜet miasta

Realizacja programów edukacyjnych uświadamiających problemy ochrony przed hałasem

Miasto Konin BudŜet miasta

WyposaŜanie klasopracowni ekologicznych w placówkach oświatowych w pomoce naukowe

Miasto Konin BudŜet miasta

Realizacja programu „Święto Lasu - program aktywnej edukacji przyrodniczo-leśnej

Nadleśnictwo Konin 240 000 Środki własne, WFOŚiGW

Organizacja Turnieju Wiedzy PoŜarniczej oraz Konkursu Plastycznego pod hasłem „Zapobiegajmy poŜarom”

Miasto Konin 58 000 BudŜet miasta

Wykreowanie właściwych zachowa ń społecze ństwa w sytuacji wyst ąpienia

Upowszechnianie informacji (biuletyny, broszury, plakaty, ulotki, audycje w środkach masowego przekazu, turnieje) na temat zagroŜeń środowiskowych występujących na terenie miasta,

Miasto Konin - WZ 42 000 BudŜet miasta

Okres realizacji

Cele Zadania Jednostka odpowiedzialna

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Szacunkowe nakłady całego

zadania [zł]

Potencjalne źródła

finansowania

awarii

oraz na temat systemu alarmowania i powiadamiania

Edukacja społeczeństwa w zakresie właściwych zachowań w sytuacji wystąpienia zagroŜenia

Miasto Konin - WZ 35 000 BudŜet miasta

8. Mierniki realizacji Aktualizacji Programu Ochron y Środowiska

Nadrzędną zasadą realizacji niniejszego opracowania powinna być realizacja wyznaczonych zadań przez określone jednostki, którym poszczególne zadania przypisano. Z punktu widzenia Aktualizacji w realizacji poszczególnych zadań będą uczestniczyć:

• podmioty uczestniczące w organizacji i zarządzaniu programem, • podmioty realizujące zadania programu, • podmioty kontrolujące przebieg realizacji i efekty programu, • społeczność gminy, jako główny podmiot odbierający wyniki działań programu.

Realizacja ZałoŜeń Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla miasta Konina to poprawa

stanu środowiska gminy. Zmiany wartości wskaźników i mierników charakteryzujących elementy środowiska będą stanowiły wymierny efekt realizacji załoŜeń Aktualizacji.

Ponadto zgodnie z art. 18 ustawy POŚ organ wykonawczy gminy jest zobowiązany sporządzać

co dwa lata raporty z wykonania programów ochrony środowiska, które następnie przedstawia radzie miasta.

W cyklach czteroletnich będzie oceniany stopień realizacji celów ekologicznych. Ocena ta będzie bazą do ewentualnej korekty celów i strategii ich realizacji. Taka procedura pozwoli na spełnienie wymagań zapisanych w ustawie prawo ochrony środowiska, dotyczących okresu na jaki jest przyjmowany program ochrony środowiska i systemu raportowania o stanie realizacji programu.

WdraŜanie programu ochrony środowiska powinno podlegać regularnej ocenie w zakresie: • efektywności wykonania zadań, • aktualności zidentyfikowanych problemów ekologicznych oraz adekwatności podjętych

działań, • stopnia realizacji programu w odniesieniu do stopnia realizacji załoŜonych działań i

przyjętych celów, • rozbieŜności pomiędzy załoŜonymi celami i działaniami, a ich wykonaniem, • przyczyn ewentualnych rozbieŜności pomiędzy załoŜonymi celami i działaniami,

a ich wykonaniem, • niezbędnych modyfikacji programu.

Dla prawidłowego przebiegu monitoringu realizacji celów i zadań Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Miasta Konina niezbędna jest okresowa wymiana informacji, zwłaszcza pomiędzy jednostkami miasta, dotycząca stanu środowiska oraz stopnia zaawansowania realizacji poszczególnych zadań.

Monitoring obejmuje dwa podstawowe rodzaje kontrolowania zmian, które najogólniej moŜna określić jako:

• monitoring ilościowy, • monitoring jakościowy.

Ujęcie ilościowe – obrazuje prognozę zmian konkretnych wielkości (wskaźników). Nie do wszystkich elementów środowiska da się przypisać wskaźniki (nie wszystkie dane są dostępne), aby dokonać prognozy ilościowej w niektórych elementach środowiska. Do prognozowania zmian wskaźników w przyszłości wykorzystano informacje o dynamice zmian tych wskaźników w przeszłości, nakładów w okresach poprzednich i planowanych do poniesienia (uwzględniono fakt, iŜ część zaplanowanych nakładów w poprzednim okresie nie została zrealizowana), oraz wymogi UE.

Ujęcie jakościowe – dla elementów środowiska, dla których nie moŜna prognozować określonych wskaźników lub jest to utrudnione, wykorzystano ocenę jakościową, która stanowi jednocześnie uzupełnienie do oceny ilościowej. Listę tę moŜna ewentualnie w przyszłości uzupełnić o pojedyncze nowe wskaźniki dotyczące jakości środowiska. Wskazane byłoby takŜe podanie, które wskaźniki słuŜą do monitorowania których celów Aktualizacji POŚ.

9. Podsumowanie Przedmiotem niniejszego opracowania jest Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla

Miasta Konina na lata 2008-2011 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2012-2015 przyjętego przez Radę Miejską uchwałą Nr 301 w dniu 25 czerwca 2008 r.

Podstawę niniejszego opracowania stanowi szereg dokumentów udostępnionych m.in. przez, Miasto Konin, PWiK, GUS, WIOŚ, PSSE. Informacje wykorzystane w opracowaniu posłuŜyły określeniu stanu aktualnego komponentów środowiska przyrodniczego.

Program powinien być realizowany poprzez uwzględnienie zapisów wynikających z dokumentów rządowych, zwłaszcza wynikających z listy przedsięwzięć własnych i koordynowanych. Ponadto wszelkie działania winny wynikać z przedsięwzięć zawartych w opracowaniach na szczeblu regionalnym (Program Wojewódzki, Strategia Wojewódzka) oraz z dokumentów i koncepcji władz miasta, postulatów rozmaitych środowisk, w tym organizacji pozarządowych i mieszkańców. Dodatkowo niektóre z przedsięwzięć zostały zaproponowane przez zespół opracowujący Program.

Wyboru priorytetów ekologicznych dokonano w oparciu o diagnozę stanu poszczególnych komponentów środowiska na terenie miasta, uwarunkowania zewnętrzne (obowiązujące akty prawne) i wewnętrzne, a takŜe inne wymagania w zakresie jakości środowiska.

Wyodrębnionych zostało sześć głównych priorytetów: • Priorytet pierwszy – ochrona powietrza i obniŜenie poziomu hałasu, • Priorytet drugi – optymalizacja gospodarki wodno-ściekowej, • Priorytet trzeci – racjonalizacja gospodarki odpadami, • Priorytet czwarty - racjonalne uŜytkowanie kopalin, ochrona gleb i powierzchni ziemi • Priorytet piąty – ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne uŜytkowanie

zasobów przyrody, • Priorytet szósty – edukacja ekologiczna.

W ramach wyodrębnionych priorytetów wyznaczono cele dąŜące do osiągnięcia poprawy stanu środowiska, czemu mają słuŜyć zaproponowane zadania. Zaproponowane przedsięwzięcia w przyszłości przyczynią się do poprawy stanu środowiska na terenie miasta Konina. Niniejszy dokument jest dokumentem planistycznym i nie stanowi przepisów prawa miejscowego. Nakreśla jedynie kierunek, w jakim powinien podąŜyć samorząd mając na celu zachowanie i poprawę stanu środowiska przyrodniczego.

10. Literatura

• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.),

• Ustawa z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz.1227 ze zm.),

• Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493 ze zm.),

• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.),

• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 ze zm.), • Ustawa z dnia 11 maja 2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. 2001 r.

Nr 63, poz. 638 ze zm.), • Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.), • Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435 ze zm.) • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania

planów gospodarki odpadami (Dz. U. z 2003 r. Nr 66, poz. 620 ze zm.), • Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 23 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych

wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2003 r. Nr 4 poz. 44 ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lipca 2004 r. w sprawie integrowanej produkcji (Dz. U. z 2004 r. Nr 178, poz. 1834 ze zm.),

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2004 r. Nr 257, poz. 2573 ze zm.),

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz. U. z 2008 r. Nr 80, poz. 479),

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobu ich prowadzenia (Dz. U. z 2008 r. Nr 103, poz. 664)

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 nr 120, poz. 826),

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2008r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz. U. z 2008 r. Nr 82, poz. 501),

• Planowanie Gospodarki Odpadami w Polsce. Poradnik – powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami, wyd. MIKOM, Warszawa 2002 r.,

• Programowanie ochrony środowiska w gminie, czyli jak skutecznie zaplanować i wdroŜyć gminny program ochrony środowiska, Tom 1 – podręcznik, 2009 r., Arnold Bernaciak, Marcin Spychała,

• Wytyczne do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym, Ministerstwo Środowiska, Warszawa, grudzień 2002r.,

• Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016,

• Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010, • Program Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego • Plan Gospodarki Odpadami Województwa Wielkopolskiego, • Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Konina, • Sprawozdanie z realizacji PGO, • Raport z wykonania POŚ, • Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, • Krajowy Program Zwiększania Lesistości, • Program Małej retencji województwa wielkopolskiego, • Raporty WIOŚ, • Informacje z Urzędu Miasta, • Dane Głównego Urzędu Statystycznego, • Rocznik Statystyczny Województwa Wielkopolskiego, • Strony internetowe Centrum Informacji o Środowisku: www.cios.gov.pl., • Strony internetowe Ministerstwa Środowiska: www.mos.gov.pl., • Strony internetowe Natura 2000: www.natura2000.mos.gov.pl/natura2000 i

www.natura2000.org.pl. • Strony internetowe www.panorama-miast.com.pl • Strony internetowe www.cire.pl. • Strony internetowe www.baza-oze.pl • Strony internetowe www.energiaodnawialna.net

11. Załączniki

Zał. 1. Mapa obszaru Natura 2000 Dolina Środkowej Warty

Zał. 2. Mapa obszaru Natura 2000 Ostoja Nadwarcia ńska