Akademia Leona Koźmińskiego - kozminski.edu.pl · Metodologia nauki Rok akademicki 2010/2011...
Transcript of Akademia Leona Koźmińskiego - kozminski.edu.pl · Metodologia nauki Rok akademicki 2010/2011...
Akademia Leona Koźmińskiego
PRZEWODNIK DO PRZEDMIOTU
Metodologia nauki
Rok akademicki 2010/2011
Semestr: zimowy
Prowadzący zajęcia: Prof. dr hab. Wojciech Gasparski
© Akademia Leona Koźmińskiego 2010
str. 2
Spis treści
1. Wstęp………………………………………………………………3
2. Prezentacja osoby prowadzącej oraz dane kontaktowe……………4
3. Sylabus przedmiotu…………………………………………….….5
4. Punktacja zaliczeniowa…………………………………………...11
5. Obecności………………………………………………………....11
6. Zasady przygotowania projektów zespołowych……………….....12
7. Zasady przygotowania referatów indywidualnych…………….…13
8. Polityka wobec plagiatów………………………………………...15
9. Test końcowy……………………………………………………..15
10. Załączniki……………………………………………………….. 16
10.1. Przypadki (case studies)
10.2. Adresy stron internetowych
10.3. Wybrane artykuły naukowe i popularnonaukowe
10.4. Przykładowe testy z ubiegłych lat
10.5. Przykładowa praca zaliczeniowa – referat
10.6. Dodatkowe źródła informacji (adekwatnie do specyfiki
prowadzonego przedmiotu)
str. 3
1. Wstęp
Niniejszy Przewodnik jest opracowaniem podstawowego zbioru
materiałów, które pomogą doktorantowi przejść przez niełatwą ścieżkę poznania
elementów etyki nauki i biznesu.
Doktoranci powinni zapoznać się z niniejszym dokumentem przed
rozpoczęciem zajęć, gdyż poza materiałami merytorycznymi które są w nim
zawarte, przewodnik zawiera szereg istotnych informacji m.in. na temat
zaliczenia przedmiotu, sposobu realizacji zadań powierzonych do wykonania
oraz edycji przygotowanych prac.
Zapoznanie się z treścią Przewodnika umożliwi zrozumienie celu jakie mu
służy wykład. Przewodnik informuje także o umiejętnościach jakie doktoranci
nabędą dzięki aktywnej realizacji programu oraz podaje jakie wymagania należy
spełnić aby zaliczyć przedmiot. Niezbędne jest zapoznanie się z wykazem
literatury - w szczególności w zestawieniu tym podany są tytuły podstawowych
i pomocniczych lektur do zajęć, do których wykład się odwołuje. Ponadto
Podręcznik wspomaga samodzielną naukę.
Do przewodnika dołączona jest część określona jako „Załączniki”, w której
znajdują się materiały uzupełniające.
2. Prezentacja osoby prowadzącej oraz dane kontaktowe
Prof. dr hab. Wojciech Gasparski, jest dyrektorem Centrum Etyki
Biznesu, jednostki wspólnej Akademii Leona. Koźmińskiego (ALK) oraz
Instytutu Filozofii i Socjologii PAN (IFiS) oraz członkiem honorowym
Komitetu Naukoznawstwa Polskiej Akademii Nauk (PAN). Pełnił funkcję
prorektora ds. badań naukowych ALK, a wcześniej przewodniczył Radzie
Naukowej IFiS PAN. Jest autorem, współautorem i redaktorem licznych
książek, artykułów i referatów z zakresu prakseologii, naukoznawstwa,
metodologii, etyki biznesu, nauki o zarządzaniu. Kierował pracami badawczymi
oraz uczestniczył jako partner w projektach badawczych krajowych i
zagranicznych. Jest promotorem 9 doktorów oraz prowadzi Seminarium
Doktorskie z udziałem 5 doktorantów ALK.
Opublikował m. in. książki: Entrepreneurship: Values and Responsibility
(z L. V. Ryanem i S. Kwiatkowskim, 2010), Responsible Management
Education (2008), Wykłady z etyki biznesu: Nowa edycja uzupełniona (2007),
Ethics and the Future of Capitalism (z L. Zsolnaiem, 2002), A Philosophy of
str. 4
Practicality: A Treatise on the Philosophy of T. Kotarbiński (1993),
Praxiologies and the Philosophy of Economics (z J. L. Auspitzem, M. K.
Mlickim, K. Szaniawskim, 1992).
Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiego
Stowarzyszenia Etyki Biznesu EBEN Polska (współzałożyciel i pierwszy
przewodniczący Rady Programowej), Towarzystwa Naukowego Prakseologii
(współzałożyciel i honorowy prezes), Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania
PAN, Academy of Management (USA), International Society of Business,
Economics and Ethics, Society for Business Ethics (USA), Caux Round Table
Polska (współzałożyciel i b.wiceprezes). Odznaczony Krzyżem Oficerskim
Orderu Odrodzenia Polski (2000). Nominowany do European Faculty Pioneer
Award for Business in Society przez Aspen Foundation (USA) oraz European
Academy of Business and Society (2006). Odznaczony Medalem Tadeusza
Kotarbińskiego (PAN, 2008).
W Akademii Leona Koźmińskiego przewodniczy Komisji Etyki oraz
Komisji Doktorskiej Senatu.
Adres strony internetowej Centrum Etyki Biznesu: www.cebi.pl
Gabinet B14
Telefon 22 519-21-16
E-mail [email protected]
Dyżur poniedziałki i 12.30-13.30
str. 5
3. Sylabus przedmiotu
AKADEMIA LEONA KOŹMIŃSKIEGO
KOŹMIŃSKI UNIVERSITY
SYLABUS PRZEDMIOTU NA ROK AKADEMICKI 2010/2011 SEMESTR zimowy
NAZWA PRZEDMIOTU/
Metodologia nauki
NAZWA PRZEDMIOTU W
JEZYKU ANGIELSKIM The Methodology of Science
KOD PRZEDMIOTU
LICZBA PUNKTÓW ECTS
OSOBA (Y)
PROWADZĄCA (E)
Stopień
naukowy
Imię i Nazwisko
Katedra / Instytut
/ Centrum
prof.dr hab.
Wojciech Gasparski Centrum Etyki Biznesu
OSOBA ODPOWIEDZIALNA (JEŚLI INNA NIŻ PROWADZĄCA)
jak wyżej
PREREKWIZYTY * (warunki wstępne)
udział w Studium Doktorackim ALK
KOREKWIZYTY
zainteresowania badaniami naukowymi
CELE KSZTAŁCENIA
EFEKTY KSZTAŁCENIA: UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE
1. NABYCIE PRZEZ
STUDENTÓW WIEDZY I
UMIEJĘTNOŚCI ROZUMOWANIA
TEORETYCZNEGO
(a) zapoznanie doktorantów z podstawami teorii poznania
(epistemologii)
(b) wskazanie doktorantom elementów ogólnej metodologii
nauki
(c) wskazanie literatury podstawowej i pomocniczej z tego
zakresu
2. NABYCIE PRZEZ STUDENTÓW UMIEJĘTNOŚCI
SAMODZIELNEGO
KRYTYCZNEGO MYŚLENIA,
WNIOSKOWANIA, OCENY I
STOSOWANIA TEORII W PRAKTYCE
zachęcenie do samodzielnego studiowania zagadnień
metodologicznych
3. NABYCIE PRZEZ
STUDENTÓW UMIEJĘTNOŚCI
W ZAKRESIE KOMUNIKACJI,
PRACY W ZESPOŁACH,
PRZYWÓDZTWA
Wykład prowadzony jest przy założeniu aktywnego udziału
doktorantów w dyskusji oraz opracowywaniu wskazanych
zagadnień.
str. 6
ORGANIZACYJNEGO,
WZORÓW ETYCZNYCH,
ZACHOWAŃ I POSTAW SPOŁECZNYCH,
ŚWIADOMOŚCI TRWAŁEGO
ROZWOJU EKOSYSTEMU
TREŚCI KSZTAŁCENIA
LICZBA GODZIN
1. Prolegomena do metodologii nauki i projektowania
2. Struktura wiedzy metodologicznej
3. Nauka (preliminaria, kontekst, proces)
3.1. Preliminaria:
• Metodologia
• Wiedza
• Poznanie i jego teoria (epistemologia)
• Ideały epistemiczne
• Praktyka badań
• Dyrektywy (prawa i reguły)
• Język tworzywem nauki
3.2. Kontekst:
• Rodzaje nauk
• Kultura i nauki o kulturze
• Współczynnik humanistyczny
• Nauki praktyczne
• Ekonomia
• „Biznes i zarządzanie” a nauki społeczne
• Ważne pytania
3.3. Proces
• Strategia badań
• Taktyka badań
• Program badawczy
• Fazy procesu badawczego
4. Badania (podejście, metoda, dane)
4.1. Podejście
• Założenia
• Systemowa natura świata
• Radość tworzenia
• Problemy
4.2. Metoda
• Metoda rozwiązywania problemów
• 12 reguł postępowania
• Wnioskowanie (dedukcja, indukcja, inne rodzaje wyjaśniania)
4.3.Dane
• Rodzaje danych
• Dane i informacje
• Pozyskiwanie danych/informacji (źródła, znaczenie wiedzy
teoretycznej, badania empiryczne)
5. Badacz i dzieło naukowe (etyka, tekst, ocena)
5.1. Etyka
str. 7
• Punkty widzenia
• Etyka badań naukowych
• Endomoralność
• Etos profesji badacza
• Cztery poziomy
• Egzomoralność
• Kodeksy etyczne
5.2. Tekst
• Struktura
• Proces tworzenia
• Na co zwracać uwagę?
• Czego unikać?
5.3. Ocena
• Oryginalność
• Krytycyzm
RAZEM LICZBA GODZIN:
12
SUGEROWANA LICZBA GODZIN PRACY WŁASNEJ STUDENTA ***
28
CAŁKOWITA LICZBA GODZIN PRZEZNACZONA NA
STUDIOWANIE PRZEDMIOTU 40
DESCRIPTION OF THE MODULE IN ENGLISH (MAX 300 SYMBOLS
The public expects specialists educated at management departments and business
schools to be skilled at organizing and running companies, enterprises, institutions,
partnerships - in other words, organizations. The high organizational quality of an
organization is conditioned upon the professionalism of the organizers. Professionalism
depends on the quality of management education, and that depends on the quality of
the knowledge passed on by teachers. Meanwhile, the quality of knowledge is the better,
the more the knowledge on organization and management is cognitively well-founded.
The theory of organization and management is precisely such a practical
discipline/science.. Similarly to other practical disciplines (sciences of the artificial) its
methodological characteristic is design. Design consists in the conceptual preparation of
actions before they are carried out, as this is more efficacious (effective and efficient)
and also evaluated in terms of their axiological context (ethicality). Being able to design
means being able to make decisions based on the force of argument, not the argument
of force, This is the purpose that should be served by cognitively well-founded
knowledge provided to managers of different specialties as outcome of in-depth
research. This needs methodological competence. Foundations of relevant methodology
is the essence of the course. UMIĘDZYNARODOWIENIE
KSZTAŁCENIA Korzystanie z literatury zagranicznej oraz ewentualny
udział w warsztatach doktoranckich organiziwanych w
związku z konferencjami dot. zarządzania. ASPEKTY
ODPOWIEDZIALOŚCI
SPOŁECZNEJ I ETYCZNEJ
Zwrócenie uwagi na etyczne aspekty badań naukowych
oraz odpowiedzialność związaną z ochroną własności
intelektualnej.
LEKTURY OBOWIĄZKOWE DO ZAJĘĆ (zaleca się podawanie do trzech pozycji)
LP. AUTOR, TYTUŁ, MIEJSCE I ROK WYDANIA, WYDAWNICTWO, STRONY
1. Ajdukiewicz, K., 1974, Logika pragmatyczna, PWN, Warszawa
str. 8
2. Babbie, E., 2007, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa 3. Gasparski, W., 2007, Wiedza o organizacji zarządzaniu oraz jej poznawcze
ugruntowanie, Współczesne Zarządzanie, n. 1, s. 34-47.
LEKTURY UZUPEŁNIAJĄCE DO ZAJĘĆ (zaleca się podawanie do pięciu pozycji)
LP. AUTOR, TYTUŁ, MIEJSCE I ROK WYDANIA, WYDAWNICTWO, STRONY
1. Bocheński, J. M., 1993, Przyczynek do filozofii przedsiębiorstwa produkcyjnego, w: tegoż Logika i
filozofia, PWN, Warszawa, s. 162-186
2. Grobler, A., 2006, Metodologia nauk, Aureus-Znak, Kraków. 3. Karpiński, J., 2006, Wprowadzenie do metodologii nauk społecznych, Wydawnictwo
WSPiZ, Warszawa
4. Morton, A. 2002, Przewodnik po teorii poznania, Spacja, Warszawa
5. Nowak, S., 2007, Metodologia badań socjologicznych. Zagadnienia ogólne, PWN, Warszawa
BIBLIOGRAFIA PRZEDMIOTU (można podać dowolną liczbę pozycji)
LP. AUTOR, TYTUŁ, MIEJSCE I ROK WYDANIA, WYDAWNICTWO, STRONY
. 1. Auspitz, J. Lee, Gasparski, Wojciech, W., Mlicki, Marek, K, Szaniawski,
Klemens, red., 1992, Praxiologies and the Philosophy of Economics,
Transaction Publishers, New Brunswick (USA) – London (UK).
2. Blaug, Mark, 1995, Metodologia ekonomii, tłum. z ang. B. Czarny, A.
Mosalik, PWN, Warszawa.
3. Bremer, Józef, W., 2002, Elementy logiki, Wydawnictwo WAM, Kraków.
4. Bunge, M., 1979, Treatise on Basic Philosophy, Vol. 4, Ontology II: A
World of Systems, Reidel, Dordrecht.
5. Bunge, Mario, 1998, Philosophy of Science, Transaction Publishers, New
Brunswick (USA) – London (UK).
6. Dow, Sheila, C., 2003, Economic Methodology: An Inquiry, Oxford
University Press, Oxford.
7. Gasparski, Wojciech, 1995, Projektowanie, nauka i filozofia: perspektywa
prakseologiczna, w: Czarnocka, M., red., Dziedzictwo logicznego
empiryzmu, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 86-116.
8. Gasparski, Wojciech, 2007, Etyka nauki i etyka biznesu: podobieństwa i
różnice, w: tegoż, Wykłady z etyki biznesu: Nowa edycja uzupełniona,
Wydawnictwo WSPiZ, Warszawa, s. 447-464.
9. Gasparski, Wojciech, 2009, Fizyka i inżynieria ekonomii, w: M. Rocki,
red., Jakość kształcenia ekonomicznego, PTE, Warszawa, s. 55-59..
10. Guala, F., 2005, The Methodology of Experimental Economics, Cambridge
University Press.
11. Hannan, M. T., Polos, L. & Glenn, R., 2007, Logics of Organization
Theory, Princeton University Press.
12. Konecki, K. T., 2000, Studia z metodologii badań jakościowych: Teoria
ugruntowana, PWN, Warszawa/
13. Maylor, H., Blackmon, K., 2005, Researching Business and Management,
Palgrave Macmilan, Houndmills.
14. Remei, Dan, Williams, Brian, Money, Arthur, Swartz, Ethne, 2003, Doing
Research in Business and Management: An Introduction to Process and
Method, Sage Publications, London.
15. Rubinstein, M. F., 1975, Patterns of Problem Solving, Prentice-Hall,
Englewood Cliffs.
16. Selye, H., 1967, Od marze4nia do odkrycia naukowego: Jak być
naukowcem, tłum. L. Zembrzuski & W. Serzysko, PZWL, Warszawa.
str. 9
17. Sułkowski, Ł., 2005, Epistemologia w naukach o zarządzaniu, PWE, Łódź.
18. Wilson, Jr., E. B., 1968, Wstęp do badań naukowych, PWN, Warszawa.
19. Wójcicki, Ryszard, 1982, Wykłady z metodologii nauk, PWN, Warszawa.
FORMA ZALICZENIA (pisemna, ustna, projekt) Proszę szczegółowo wyjaśnić jakie elementy będą składały się na ocenę końcową i jaka jest ich waga
RODZAJ
SPRAWDZANYCH KOMPETENCJI
FORMA SPRAWDZIANU CZAS TRWANIA
PROCENTOWY
WPŁYW NA OGÓLNĄ
OCENĘ
SPRAWDZANIE
NABYTEJ WIEDZY I
ROZUMOWANIA
TEORETYCZNEGO
Przygotowanie opracowania nt. założeń metodologicznych
badań stanowiących podstawę zamierzonej rozprawy doktorskiej
praca własna 100%
SPRAWDZANIE NABYTYCH
UMIEJĘTNOŚCI (Z
ZAKRESU
DYSCYPLINY I
KOMUNIKACJI ORAZ ZACHOWAŃ I
POSTAW
SPOŁECZNYCH,
WZORÓW
ETYCZNYCH)
Wykonanie zleconych przez
wykładowcę zadań
dokumentujących
zapoznanie się z
podstawową literaturą
przedmiotu
praca własna warunek dopuszczenia
Jak wyzej ze wskazaniem na aspekty etyczne związane z badaniami naukowymi
praca własna warunek dopuszczenia
EGZAMIN W
TERMINIE
POPRAWKOWYM –
jeśli forma egzaminu
będzie inna niż w pierwszym terminie
INNE UWAGI WŁASNE
Pytania, na jakie należy umieć odpowiedzieć:
1. Co wyróżnia badania naukowe?
2. Czy zajmuje się metodologia nauki?
3. Na czym polega poznanie naukowe? 4. Czego dotyczą ideały epistemiczne?
5. Czym jest nauka?
6. Jakie są rodzaje wiedzy?
7. Jakie są rodzaje nauk?
8. Co to jest reguła poznawczo ugruntowana?
9. Jaką postać ma schemat wynikania reguł? 10. Czy różnią się prawa naukowe od reguł?
11. Co to są zdania nomologiczne/ zdania
nomopragmatyczne?
12. Co to jest pojęcie?
13. Co składa się na "trójkę pojęciową"? 14. Co jest językiem nauki?
15. Co to jest definicja i jak się ją tworzy?
16. Jakie są główne błędy definiowania?
17. Czym się zajmuje logika języka?
18. Co to jest sąd?
str. 10
19. Co to jest zdanie?
20. Co to jest zdanie warunkowe?
21. Czym różnią się nauki o kulturze od nauk o naturze?
22. Co to są nauki praktyczne?
23. Od czego zależy sprawność metodologiczna?
24. Na czym polega trafność rozwiązań
projektowych?
25. Co to jest współczynnik humanistyczny? 26. Czym zajmuje się prakseologia?
27. Co wyznacza kontekst aksjologiczny działań
("trzy E")?
28. Czym zajmuje się ekonomia?
29. Co stanowi wyróżnik badań "biznesu i zarządzania" (B&R)?
30. Dlaczego, co, gdzie i jak badać?
31. Co to jest problem badawczy?
32. Czemu służy strategia, czemu taktyka, a
czemu program badań?
33. Z jakich faz składa się proces badawczy? 34. Co to są założenia?
35. C to znaczy, że świat ma naturę systemową?
36. Co to jest agregat?
37. Podaj definicję ogólną systemu.
38. Co to jest poziom atomiczny istnienia systemu?
39. Podaj definicję systemu odnoszącą się do
poziomu atomicznego.
40. Czym różni się historia agregatu od historii
systemu?
41. Co to jest prawnościowa przestrzeń stanów systemu?
42. Co to jest podsystem/nadsystem?
43. Scharakteryzuj przedsiębiorstwo jako
system.
44. Jakie znasz rodzaje problemów? 45. Na czym polega rozwiązywanie problemów?
46. Jakie znasz rodzaje wnioskowania?
47. Na czym polega dedukcja?
48. Na czym polega dedukcja?
49. Scharakteryzuj rodzaje wyjaśniania.
50. Z jakich danych korzysta się w badaniach naukowych?
51. Jak zdobywa się dane?
52. Co składa się na etykę badań naukowych?
53. Na czym polega endomoralność badań
naukowych? 54. Na czym polega egzomoralność badań
naukowych?
55. Jak brzmi norma ogólna etyki zawodowej?
56. Co składa się na etos profesji badacza?
57. Scharakteryzuj cztery poziomy etyki nauki.
58. Czym różni się etyka badań naukowych od etyki biznesu?
59. Podaj elementy etyki nauki na poziomie
mikro.
60. Podaj elementy etyki nauki na poziomie
mezo.
61. Podaj elementy etyki nauki na poziomie
str. 11
makro
62. Podaj elementy etyki nauki na poziomie
globalnym. 63. Podaj elementy Kodeksu Etycznego WSPiZ
im. L. Koźmińskiego.
64. Za co odpowiada badacz nauk
praktycznych?
65. Za co odpowiada badacz nauk społecznych?
66. Za co odpowiada projektant? 67. Podaj kodeksy normujące etykę badacza
oraz podaj czego dotyczą?
68. Na co zwracał uwagę Jan Paweł II w związku
z etyką nauki?
69. Z jakich części powinna składać się rozprawa doktorska?
70. Na co należy zwracać uwagę przy pisaniu
pracy naukowej?
71. Czego należy unikać w badaniach
naukowych?
72. Jakie zagadnienia są ważne z punktu widzenia krytyki pracy naukowej?
73. Wymień listę pytań kontrolnych dotyczących
pracy naukowej.
KIERUNEK
Studia
Doktoranckie ROK STUDIÓW / SEMESTR STUDIÓW
Pierwszy/Pierwszy
SPECJALNOŚĆ
TYP PRZEDMIOTU podstawowy P / kierunkowy K / specjalnościowy S
P
POZIOM PRZEDMIOTU ** podstawowy P / średnio zaawansowany Ś / zaawansowany Z Z
RODZAJ ZAJĘĆ I LICZBA GODZIN NAUCZANIA, W TYM: Wykład – wprowadzenie do tematyki zajęć przez prowadzącego 12 Ćwiczenia
Konwersatorium z wykładowcą
Warsztaty grupowe
Spotkania z praktykami
Laboratorium
Projekty
E-learning
str. 12
Seminaria dyplomowe
Inne metody
Egzamin
FORMA STUDIÓW stacjonarne S / niestacjonarne NS
NS
POZIOM STUDIÓW pierwszego stopnia I ST / drugiego stopnia II ST / magisterskie jednolite
MJ
III SD
JĘZYK WYKŁADOWY (polski / obcy – jaki)
polski
* Zakres wiadomości / umiejętności / kompetencji, jakie powinien już posiadać student przed rozpoczęciem nauki przedmiotu, a także specyfikacja innych przedmiotów lub programów, które należy zaliczyć wcześniej ** Poziom przedmiotu można zdefiniować przy pomocy takich czynników jak: - warunki wstępne (dopuszczające) - efekty kształcenia - informacje bibliograficzne – *** W standardach ECTS przyjęto, że na 1 godzinę zajęć prowadzonych na Uczelni (wykład, ćwiczenia) przypadają 2 godziny pracy własnej studenta
str. 13
4. Punktacja zaliczeniowa
60 – 70 pkt. ocena dostateczna
71 – 76 pkt. ocena dostateczna plus
77 – 86 pkt. ocena dobra
87 – 93 pkt. ocena dobra plus
94 – 100 pkt. ocena bardzo dobra
5. Obecności
Słuchacze zobowiązani są do aktywnego uczestniczenia we wszystkich
zajęciach prowadzonych w ramach kursu z metod badań. Przychodząc na
zajęcia słuchacz wykazuje gotować do pracy na zajęciach. Aktywny udział w
zajęciach jest przy tym możliwy jedynie po wcześniejszym przygotowaniu się
do zajęć – powtórzeniu sobie materiału z wcześniejszych wykładów oraz
zapoznaniu się z zalecaną literaturą.
6. Zasady przygotowania projektów zespołowych (prezentacji
tematycznych na forum grupy)
Nie dotyczy
7. Zasady przygotowania referatów indywidualnych
Format strony głównej
Strona tytułowa pracy powinna zawierać
Nazwę kursu
Tytuł pracy
Imię i nazwisko autora
Datę złożenia
str. 14
Oświadczenie
„Oświadczam, że praca została napisana samodzielnie, wszystkie użyte
źródła zostały zreferowane i zawiera ona dokładnie ________ słów (nie
uwzględniając spisu treści, tabel, diagramów, referencji i bibliografii)”
Zajęcia są zaliczane na podstawie przygotowanego projektu badawczego
Wszystkie projekty muszą być dostarczone zarówno w formie papierowej
jak i elektronicznej.
Referencje
W celu zachowania wysokiego poziomu prac oraz wyrównania szans
wszystkim studentom praca będzie wymagać zreferowania wszystkich
użytych źródeł. Brak referencji spowoduje obniżenie oceny końcowej.
Istnieje wiele systemów referowania. Dozwolone jest przyjęcie
wybranego przez siebie sytemu pod warunkiem zachowania spójności i
konsekwencji w jego stosowaniu. Minimalnym wymaganiem będzie
umieszczenie nazwiska oraz daty publikacji (ewentualnie strony przy
cytowaniu lub streszczaniu wybranego fragmentu) zaraz po
zreferowanym tekście w głównej części pracy oraz zamieszczenie listy
referencji w ostatniej sekcji pracy.
Pozycje znajdujące się na liście powinny zawierać
w przypadku książek – autora publikacji, tytuł, rok wydania,
wydawnictwo, miejsce wydania
w przypadku rozdziałów książek – autora rozdziału, tytuł rozdziału,
redaktora publikacji, tytuł, rok wydania, wydawnictwo, miejsce wydania
w przypadku artykułów z czasopism – autora publikacji, tytuł artykułu,
czasopismo, tom, numer, rok, strony
w przypadku stron internetowych – autora publikacji (lub instytucję czy
organizację), tytuł, rok, adres strony, datę ściągnięcia/dostępu
str. 15
8. Polityka wobec plagiatów
Plagiatem jest przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego utworu lub jego
fragmentu (cudzych elementów twórczych), to znaczy ukrycia źródła ich
pochodzenia. Plagiat oznacza – w języku potocznym – kradzież utworu lub
pomysłu.
Praca (referat), która będzie nosiła znamiona plagiatu, nie będzie podlegać
ocenie i otrzyma zero punktów. Nie będzie możliwości poprawy pracy
splagiatowanej. W przypadku plagiatu odpowiedzialnością zostaje obarczona
osoba widniejąca jako autor referatu. Ponieważ przygotowanie referatu jest
obligatoryjne, ujawnienie plagiatu powoduje konieczność przygotowania nowej
pracy, przy czym można za nią uzyskać maksymalnie ocenę dostateczną.
Wszystkie prace – referaty muszą być dostarczone zarówno w formie
papierowej jak i elektronicznej. Wersja cyfrowa pozwala na przeskanowanie
pracy specjalnym systemem komputerowym weryfikującym oryginalność pracy.
9. Test końcowy
Nie dotyczy
str. 16
10. Załączniki
Wzorcowa praca
Akademia Leona Koźmińskiego
Metodologia
Projekt badawczy do rozprawy doktorskiej
Wersja I
Joanna Średnicka, Numer indeksu 446-SD
Rok I, Studium Doktoranckie,
DATA ZŁOŻENIA: 16-09-2010
Rok akademicki 2009/2010
Semestr: zimowy
Oświadczam, że praca została napisana samodzielnie, a wszystkie użyte źródła
zostały zreferowane.
____________________________ podpis
© Akademia Leona Koźmińskiego 2009
str. 17
PROJEKT BADAWCZY do pracy doktorskiej
1. Założenia teoretyczne badań, konceptualizacja
a) Problem badawczy, cel i teza pracy:
Problem badawczy - znaczenie lokalnego kontekstu instytucjonalnego dla sposobu tworzenia i wykorzystywania
korporacyjnego kapitału społecznego.
Celem pracy jest rekonstrukcja sposobów tworzenia i wykorzystywania korporacyjnego kapitału społecznego w
firmach działających w Polsce i Stanach Zjednoczonych oraz ustalenie, czy w badanych przedsiębiorstwach
ujawniają się mechanizmy formacyjne i typy wspólnotowości charakterystyczne dla dwóch badanych
kontekstów instytucjonalnych.
Teza pracy doktorskiej: W sposobach tworzenia i wykorzystywania korporacyjnego kapitału społecznego w
firmach polskich i amerykańskich ujawniają się typowe dla obu kontekstów kulturowych schematy tworzenia
wspólnoty.
b) Definicja i uzasadnienie problemu
Wybór tematu badawczego jest splotem fascynacji naukowych i doświadczeń zawodowych. Od blisko 6 lat
współtworzę firmę wyspecjalizowaną w projektowaniu gier szkoleniowych i symulacji biznesowych oraz
prowadzeniu warsztatów wykorzystujących gry. Współpraca z bardzo różnymi zespołami - od małopolskich
samorządowców, przez drobnych przedsiębiorców do kadry zarządzającej największych korporacji -
uzmysławia mi zarówno niesamowity potencjał możliwej współpracy, jak i ogrom wyzwań koniecznych do jej
uruchomienia. Niezależnie od składu grającego zespołu na liście braków znajdują się zwykle podobne wartości i
kompetencje: zaufanie, skłonność do współdziałania czy dobre przywództwo. Wyjaśniając źródła relatywnie
niskiej skłonności Polaków do działania razem, mówi się o ugruntowanym kulturowo przerysowanym
indywidualizmie, deficycie uogólnionego zaufania i pomostowego kapitału społecznego czy też braku
kulturowego treningu współpracy. Nie brakuje natomiast kapitału wiążącego ani familiarnych form
wspólnotowości1. Tym co łączy i skłania do działania razem częściej bywają przy tym trudne zbiorowe
przeżycia i pamięć doświadczeń historycznych a nie cel czy wizja przyszłości 2.
Zastanawia mnie czy i w jaki sposób omawiane w literaturze i uchwycone w szeregu badań społecznych
mechanizmy budowania wspólnoty ujawniają się też w organizacjach biznesowych? Użyteczne wydaje się
sięgniecie w tym kontekście do kategorii kapitału społecznego oraz zestawienie w badaniu firm osadzonych w
dwóch kontekstach instytucjonalnych: amerykańskim i polskim. Kontekstach różnych, ale i podobnych na tyle,
by zachować sensowność porównań. I tak, przykładowo indywidualizm z towarzyszącym mu etosem
narodowej wspólnoty to cechy przypisywane zarówno polskiej jak i amerykańskiej kulturze, odmienna zaś jest
bez wątpienia amerykańska kultura sukcesu, kontrastująca z martyrologiczną, budowaną na ofierze
wspólnotowością Polaków. Ciekawi mnie na ile elementy te ujawniają się we współczesnych organizacjach
biznesowych, a dokładniej w wytwarzanym w nich kapitale społecznym? Czy na poziomie organizacji
reprodukowane są schematy ugruntowane w szerszym instytucjonalnym (kulturowym) kontekście czy też
może swoistość i siła relacji korporacyjnych znoszą efekt lokalnych uwarunkowań instytucjonalnych? Z
drugiej strony, powracając na grunt teorii zarządzania: czy kapitał ów, z założenia i definicji swym zasięgiem
1 za: Mirosława Marody: „Pojęcie kultury Ekonomicznej w wyjaśnianiu polskich przemian” w Kulturowe aspekty
transformacji ekonomicznej, Warszawa 2007 2 Z sondażu przeprowadzonego w ramach badania "Eurobarometr" przez TNS OBOP wynika, ze historia
wymieniana jest przez Polaków na pierwszym miejscu wśród elementów tworzących tożsamość obywatelską,
za:http://www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/tns;obop;historia;wedlug;polakow;tworz
y;tozsamosc;europejska,115,0,424819.html
str. 18
wykraczający poza czysto formalne relacje może być funkcjonalny z punktu widzenia organizacji? Wreszcie w
jakim stopniu wiedza o tym jak powstaje i kiedy bywa uruchamiany może okazać się przydatna w praktyce
zarządzania?
c) Założenia i definicje kluczowych pojęć. Teoretyczne uzasadnienie tezy na gruncie nowego
instytucjonalizmu.
Organizacje jako wspólnoty
Zakładam, że współczesne organizacje to specyficzne communities (wspólnoty) oraz że zasadne jest
zastosowanie w ich analizach kategorii kapitału społecznego, używanej tradycyjnie do opisu grup i społeczności.
Pracownicy coraz więcej czasu spędzają w miejscu pracy: częstość relacji sprawia, że staje się ono nierzadko
przestrzenią zawierania bliższych znajomości i tworzenia więzi społecznych (amerykańskie wyniki badań
wskazują, że co drugi pracownik ma w pracy przynajmniej jednego dobrego przyjaciela; 9 na 10 Amerykanów
czuje się częścią firmy i traktuje pójście do pracy jako udział w swoistej społeczności: to w miejscu pracy często
dyskutowane są kwestie prywatne, społeczne, polityczne. Firmy spełniają też przy tym szereg funkcji
zapewnianych niegdyś przez wspólnoty lokalne (opieka zdrowotna, kluby sportowe, wspólne posiłki, wspólne
wyjścia towarzyskie itp.)3 Firmy podejmują wreszcie coraz więcej świadomych inicjatyw służących budowie
więzi, tożsamości firmowej, poczucia wspólnoty.
Nowy instytucjonalizm
Teoretyczne uzasadnienie tezy odnajduję w nurcie nowego instytucjonalizmu, zakładającym że zachowania
ludzi uwarunkowane są zestawem ugruntowanych reguł (instytucji), wpływających na podejmowane przez nich
decyzje i działania. Instytucje są zróżnicowane i silnie osadzone kontekstowo. Zakładam, i na tym opieram tezę
pracy, że korporacyjny kapitał społeczny (jego kształt, sposób w jaki powstaje i jest wykorzystywany w
poszczególnych firmach) jest silnie uwarunkowany zestawem typowych dla danego kontekstu kulturowego
instytucji. Inaczej mówiąc, w kapitale społecznym badanych firm spodziewam się znaleźć ślady osadzonych
w kontekście polskim i amerykańskim instytucji i mechanizmów tworzenia i funkcjonowania wspólnot . Za
kluczowe uznaję przy tym sięgnięcie wstecz i identyfikację tych elementów (instytucji), które wciąż oddziałują
na dzisiejsze wzory postaw i zachowań w obu badanych kontekstach. Ważnym tłem dla moich analiz będą zatem
dostępne dane i opracowania dotyczące różnych aspektów polskiej post-transformacyjnej kultury ekonomicznej,
z pojemną kategorią homo sovieticus i wynikającymi z niej współczesnymi implikacjami4, oraz z drugiej strony
badania opartego na indywidualizmie i kulcie sukcesu społeczeństwa amerykańskiego.
Instytucje Zawieszając na tym etapie dyskusje definicyjne, oraz specyfikę ujmowania kwestii instytucji w różnych
dziedzinach (politologia, ekonomia, czy socjologia) odwoływać się będę do klasycznej definicji zaproponowanej
przez laureata nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii (1993 r.) Douglassa C. Northa: “Instytucje to stworzone
przez człowieka ograniczenia, które strukturyzują interakcje polityczne, ekonomiczne i społeczne. Składają się na
nie ograniczenia nieformalne (sankcje, tabu, zwyczaje, tradycje, nieformalne kodeksy zachowań) oraz reguły
sformalizowane (konstytucje, prawo, prawa własności). W ciągu historii instytucje zostały wykreowane przez
ludzi w celu stworzenia porządku oraz zredukowania niepewności w transakcjach”
Kapitał społeczny Definiuję jako jedną z form kapitału, obok kulturowego, finansowego, intelektualnego. Kapitał społeczny to
liczba, rodzaj zakres możliwych do uruchomienia przez jednostkę powiązań z innymi członkami danej (i
innych) społeczności oraz normy i wartości rządzące tymi relacjami. W pracy kapitał społeczny traktuję jako
jeden z zasobów firmy (przyjmuję perspektywę organizacji), a nie miarę określenia pozycji poszczególnych
jednostek w sieci (perspektywa indywidualistyczna).
Korporacyjny kapitał społeczny Wychodząc z teorii zasobowej firmy kapitał społeczny uznaję za jeden z zasobów firmy i definiuję jako sieć
(sieci) niesformalizowanych relacji miedzy pracownikami danej organizacji, wykraczające poza ściśle określone
3 Za Work and Social Capital, Saguaro Seminar on Civic Engagement in America. John F. Kennedy School of Government, Harvard University,) 4 Badacze zwracają w tym kontekście uwagę na specyficzne cechy, takie jak: nieufność wobec dużych struktur, znaczenie kontaktów osobistych w relacjach biznesowych, niski poziom zaufania uogólnionego, przy wysokich wskaźnikach dotyczących zaufania w bliskiej sieci powiązań, czy doskwierająca krótkowzroczność (za: Mirosława Marody: „Pojęcie kultury Ekonomicznej w wyjaśnianiu polskich przemian” w Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej). W jaki sposób ta specyficzna konfiguracja nieufności i silnego „klanowego” zaufania tworzy kontekst dla relacji i współpracy w polskich firmach?
str. 19
proceduralnie kanały oraz zasady współpracy, pomocy, zaufania, komunikacji. Chodzi zatem o relacje oparte na
zasadzie wzajemności, czy związku emocjonalnym, (przyjacielstwo, koleżeństwo, znajomość), a nie jedynie
zależności formalnej. Zgodnie z teorią zasobową firmy5 zakładam, że kapitał społeczny to potencjalnie
wartościowy zasób tworzący unikalną, niedostępną dla konkurentów wartość. Nieformalne relacje i powiązania
mogą przyspieszać procesy organizacyjne, zapewniać szybszy dostęp do wiedzy eksperckiej a obowiązywanie w
firmie norm współpracy i wzajemności może przyczyniać się do wymiany i przepływu wiedzy i informacji. Sieci
zewnętrzne natomiast zapewniają częstokroć dostęp do unikalnych zasobów (wiedza, zasoby finansowe). W
pracy kapitał społeczny traktuję jako jeden z zasobów firmy (przyjmuję perspektywę organizacji), a nie miarę
określenia pozycji poszczególnych jednostek w sieci (perspektywa indywidualistyczna).
Organizacja formalna jest w tej pracy tłem i punktem odniesienia dla analizowanego zjawiska kapitału
społecznego. W centrum badawczego zainteresowania są natomiast wspólnototwórcze doświadczenia danej
grupy (członków organizacji), oraz normy, instytucje czy mówiąc językiem Tocqueville’a „skłonności serca”
jej uczestników regulujące sposoby uruchamiania kapitału społecznego.
Pamięć kolektywna
Za istotny czynnik w kontekście konstruowania kapitału społecznego w organizacji uznaję pamięć kolektywną.
Przekładając na poziom organizacyjny stwierdzenie Hannah Arendt, że Państwo jest nie tylko wspólnotą dobrze
i sprawiedliwie zorganizowanego działania, lecz także zorganizowanej pamięci , interesuje mnie proces
zarządzania pamięcią zbiorową w badanych organizacjach).6
2. Pytania badawcze i hipotezy pracy
Pytania badawcze uporządkowane są w trzy kategorie: źródła kapitału społecznego,
rodzaj oraz sposoby wykorzystywania.
Teza: W sposobach tworzenia i wykorzystywania korporacyjnego kapitału społecznego w firmach
polskich i amerykańskich ujawniają się typowe dla obu kontekstów kulturowych schematy tworzenia
wspólnoty.
H1: W polskich organizacjach częściej niż amerykańskich źródłem korporacyjnego kapitału
społecznego są wspólnie przeżyte kryzysy i trudne doświadczenia (wspólnoty pamięci).
5 Chisholm Andrew M. and Nielsen Klaus, Social capital and resource based view of the firm, Int. Studies of
Mgt. & Org., vol. 39, no. 2, Summer 2009, s. 7–32. 6 Zakładam przy tym, że w różnych kontekstach kulturowych (instytucjonalnych) pamięć zbiorowa spełnia różną funkcję
(por. Hofstede, Kultury i organizacje, Warszawa, 2005)
I Źródła kapitału korporacyjnego
Jak powstaje kapitał społeczny w badanych
firmach i co go wzmacnia?
Znaczenie pamięci (wspólnoty pamięci)
- Sukcesy - Kryzysy/porażki
Znaczenie wizji/celów (wspólnota celów,
zadaniowe podejście do współpracy)
Jakie są sposoby zarządzania zbiorową
pamięcią w badanych organizacjach?
Jakie są świadome działania podejmowane
w badanych organizacjach w celu
stymulowania kapitału społecznego?
II Rodzaj kapitału
korporacyjnego
Jaka forma kapitału społecznego
występuje w badanych organizacjach?
Analiza pod względem:
Sieci powiązań (zakres: kapitał
wiążący vs pomostowy)
i ich natężenia (silne vs słabe relacje)
zasad/norm (wzajemności,
zaufanie, skłonność do
współpracy)
III sposoby
wykorzystywania kapitału
społecznego organizacjach
Kiedy kapitał społeczny bywa
uruchamiany?
W jaki sposób?
Przez kogo i do jakich celów?
str. 20
H2 W amerykańskich organizacjach częściej niż w polskich w sposobie wytwarzania kapitału
społecznego ujawnia się kultura sukcesu, wypierająca ze zbiorowej pamięci klęski i porażki, a
pielęgnująca wspólnotę opartą na celach i wartościach (wspólnoty celu).
H3 W firmach polskich częściej niż amerykańskich brak jest jednoznacznych standardów współpracy i
wykorzystywania kapitału społecznego w celach biznesowych: zasady konstruowane są w obrębie
poszczególnych instytucji, sieci i pozostają mocno zdeterminowane sytuacyjnie.
H4 W firmach amerykańskich częściej niż polskich występuje świadome i strategiczne podejście do
budowy sieci relacji.
H5 W firmach polskich częściej niż w amerykańskich występują relacje typu „familiarnego”.
3. Zmienne i ich wskaźniki
X (zmienna wyjaśniająca): lokalny kontekst kulturowy (instytucjonalny)
X1- POLSKI
X2 - AMERYKAŃSKI
Y (zmienna wyjaśniana): kapitał społeczny
(opisywany przez szereg zmiennych cząstkowych (uporządkowanych w trzech wymiarach: powstawanie,
rodzaj, konteksty wykorzystywania –graficzna prezentacja zmiennych i powiązań między nimi znajduje się
w załączonym dokumencie SCHEMAT ZMIENNYCH i ZALEŻNOŚCI )
4. Zmienne uboczne i ich kontrola
Zmienna uboczna kontrola Sposób kontroli Rodzaj firmy (branża) tak Dobór obiektów do badania
(wybór do badania
porównywalnych ze względu na
te kryteria firm w obu
kontekstach instytucjonalnych )
Wielkość firmy tak Rodzaj struktury organizacyjnej tak
5. Model weryfikacji hipotez (model prowadzenia badań)
Przewiduję zastosowanie następujących metod badawczych w każdej z badanych
organizacji:
Metoda zbierania
danych
Rodzaj analizy Rezultat Mierzona
zmienna
Kwestionariusz: badanie
barier współpracy
istniejących w badanej
organizacji – na podstawie
kwestionariusza
opracowanego przez
Mortena Hansena.7
Kwestionariusz może zostać
przeprowadzony drogą,
elektroniczną.
Analiza ilościowa Rekonstrukcja barier
współpracy w organizacji.
Pomiar skłonności do
współpracy wewnątrz i
międzydziałowej.
Yg,Yh
Wywiady narracyjne z
pracownikami różnych
departamentów, na różnych
stanowiskach; nie mniej niż
Jakościowa analiza
treści
Rekonstrukcja norm i
wartości rządzących
relacjami w organizacji.
Identyfikacja dominujących
dyskursów wspólnotowych
Ya,Yb,Yc,Yf,
Yi,Yj,Yk
7 Hansen Morten w Collaboration, Harvard Business Press, 2009, o Collaboration barriers , str. 45- 68.
str. 21
20 w każdej organizacji. (pamięć vs wizja).
Obserwacja uczestnicząca –
udział w integracyjnych
wyjazdach firmowych,
szkoleniach.
Obserwacja.
Analiza
jakościowa.
Rekonstrukcja norm i
wartości rządzących
relacjami w organizacji.
Identyfikacja dominujacych
dyskursów wspólnotowych
(pamięć vs wizja)
Ya,Yb, Yi,Yj,Yk
Analiza sieci społecznych
badanych przy
wykorzystaniu wywiadów i
służących temu narzędzi
informatycznych
Analiza ilościowa Rekonstrukcja sieci
społecznych w badanych
organizacjach – jaki jest
rodzaj powiązań, częstość
kontaktów itp. ?
Yd,Ye,Yc
Kolejność działań (w każdej organizacji)
Etap I – badanie ilościowe (analiza sieci społecznych + kwestionariusz barier współpracy)
Etap II – badania jakościowe (wywiady narracyjne, obserwacja uczestnicząca)
6. Obiekty badane i dobór obiektów do badań
Badaniem objęte zostanie kilka firm działających w Polsce (metoda analizy przypadków) oraz
porównywalna liczba firm rodzimie amerykańskich. Badaniem proponuję objąć średnie i duże firmy, ale
nie korporacje międzynarodowe (ewentualnie firmy należące do międzynarodowych holdingów, ale o
rodzimym rodowodzie) porównywalne pod względem wielkości, zakresu działalności i innych, uznanych
w procedurze badawczej za istotne, cech.
Jednostką badaną będą firmy – interesuje mnie zjawisko kapitału społecznego jako parametr opisu
organizacji a nie zasób poszczególnych jednostek.
7. Model wnioskowania
Uznam, że hipoteza się potwierdziła, jeśli okażę się, że w firmach polskich i amerykańskich występują
odmienne modele budowy, wykorzystywania kapitału społecznego, potwierdzające przy tym szersze,
uchwytywane w badaniach socjologicznych cechy kapitału społecznego w Polsce i USA.
Ważna uwaga ogólna
Powyższa koncepcja w niewielkim stopniu zbieżna jest ze stanem obecnym moich rozważań doktorskich.
Po konsultacjach z opiekunem naukowym (Monika Kostera) i ponownej refleksji nad nurtującym mnie
zagadnieniem zmieniłam zasadniczo nie tyle obszar zainteresowań co podejście do problemu, wracając
do bliskiego mi z czasów studiów socjologicznych paradygmatu interpretatywnego. Przyjmuję jego
założenia i uznaję, że do zrozumienia reguł danej społeczności (organizacji) niezbędne jest wniknięcie w
rzeczywistość społeczną ludzi, którzy ja tworzą. Ograniczam zatem do minimum wejściowe założenia i
tezy, w procesie badawczym dążąc do tzw. gęstego opisu (thick description), czyli opisu społeczności,
jaką ona jest w oczach jej uczestników. Celem badania jest zatem inaczej mówiąc przede wszystkim
zrozumienie, co dla członków społeczności jest ważne, jakie nadają symboliczne znaczenia zdarzeniom i
zjawiskom, jakie tworzą normy i wartości. W jaki sposób zawiązuje się wspólnota i jak funkcjonuje, jaki
rodzaj kapitału społecznego dominuje? Obraz organizacji wyłania się z interpretacji jej uczestników, a
nie obiektywnego oglądu badacza.
Powyższy projekt jest zatem w obecnej sytuacji raczej eksperymentem czy ćwiczeniem myślowym, niż
realnym planem działań badawczych.
str. 22
8. Bibliografia
Almond, G.A. and S. Verba. The Civic Culture: Political Attitudes and Democracy in Five Nations. Princeton:
Princeton University Press, 1963
Bellah,R. Madsen „Skłonności serca. Indywidualizm i zaangażowanie po amerykańsku”, Wydawnictwa
Akademickie i Profesjonalne, WAiP, Czerwiec 2007
Baker, W. E. 1990. A Market Networks and Corporate Behavior. American Journal of
Sociology 96:589-625.
Burt, Ronald S. and M. Knez.Trust and Third-party Gossip. 68-89 w Trust
in Organizations: Frontiers of Theory and Research, Roderick M. Kramer and Tom R. Tyler. Thousand Oaks:
Sage Publications., 1993
Burt S.,Ronald, “Brokerage & closure. An Introduction to Social Capital, Oxford 2007
Castells, Manuel, “The power of identity”, Oxford: Blackwell, 1997
Castells, Manuel, „The rise of Network Socjety”. Oxford: Blackwell, 2002
Campbell, R.: Paradoxes of Rationality and Cooperation, Vancouver: The University of British Columbia Press,
1985
Chmielewski Piotr, „Ludzie i instytucje. Z historii i teorii nowego instytucjonalizmu”, Instytut Pracy i Spraw
Socjalnych, Warszawa 1995.
Chmielewski Piotr, „Neoinstytucjonalizm, nowy instytucjonalizm.“Wielka Encyklopedia PWN”, t. 31, s. 290 –
291. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Chisholm Andrew M. and Nielsen Klaus Social capital and resource based view of the firm Int. Studies of Mgt.
& Org., vol. 39, no. 2, Summer 2009, pp. 7–32.
Cooper, R. „Pękanie granic. Porządek I chaos w XXI wieku, Poznań: Media Rodzina, 2005
Coleman, James S. "Social Capital in the Creation of Human Capital." American Journal of Sociology 94 (1988):
95–120.
Duke, Richard, „The discipline of the Policy Exercise”, w Kritz, red. “Bridging the gap: transforming
knowledge into action through gaming and simulation”, Munich. 2005
Field, John. Social Capital, Routledge, 2003.
Fukuyama, Francis, 1997. „Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu”, Warszawa: PWN.
Gikandi Simon Maps of Englishness Writing Identity in the Culture of Colonialism, Columbia University
press, New York, 1995
Hansen M., Collaboration, Harvard Business Press, 2009
Hardin, R, „Zaufanie”, Warszawa, 2009
Hofstede, G.” Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu”, tłum. Małgorzata Durska, Warszawa, Polskie
Wydawnictwo Ekonomiczne, 2000
Humphreys Miachael, Andrew D. Brown “Narratives of organizational identity and identification – a case study
of Hegemony and Resistance” Organization Studies 2002, 23/3 421-447
Ingelhart, R. 1997. Modernisation and Post-Modernization: Cultural, Economic, and
Political Change in 43 Societies. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Kagan, Robert, “American and European Ways of Law: Six Entrenched Differences”, University of California,
2006
Kostera, Monika, „Zarządzanie w XXI wieku – Jakość, twórczość, kultura”, Warszawa 2010.
Lewandowski, Edmund „Charakter narodowy Polaków i innych’, Warszawa, 2008
Marody M.: „Pojęcie kultury Ekonomicznej w wyjaśnianiu polskich przemian” w Kulturowe aspekty
transformacji ekonomiczne, Warszawa 2007
Meyer, John P. Becker Thoma E. and Rolf van Dick, Social identities and commitments at work: toward and
integrative model. Journal of Organizational Behaviour, 27, 2006, 665-683
North, D. Institutions and economic growth: An historical introduction, Elsevier, 1989
North, D Understanding the Process of Economic Change, Princeton University Press, 2005.
Osborne, Dawid, „Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację
publiczną”, Poznań: Media Rodzina, 2005
Ostrom, (1990) Governing the Commons: The Evolution of Institutions for Collective Action, Cambridge
University Press, 1990,
Ostrom, E. “Constituting Social Capital and Collective Action.” Journal of Theoretical Politics 6, no. 4 (1994):
527.
Ostrom, E. “Self-Organization and Social Capital.” Industrial and Corporate Change 4, no. 1 (1995): 131.
str. 23
Ostrom, E. “Investing in Capital, Institutions, and Incentives.” Institutions and economic development: growth
and governance in less-developed and post-socialist countries (1997): 153.
Ostrom, E. “Social Capital: A Fad Or a Fundamental Concept.” Social capital: A multifaceted perspective
(2000): 172-214.
Ostrom, E, and TK Ahn. Foundations of Social Capital. Edward Elgar Pub, 2003.
Powell, Walter.” Neither market nor hierarchy: network forms of organization”, w: Thompson, „Networks,
markets, hierarchies”, SAGE.1993
Putnam,R, “Samotna Gra w Kręgle” Wydawnictwa Szkolne i Profesjonalne, 2008
Rhodes,A.W. “Policy networks and sub-central government”. w: Thompson, „Networks, markets, hierarchies”,
SAGE., 1993
Rothert, Agnieszka, „Cybernetyczny porządek polityczny”, Warszwa: Oficyna Wydawnicza Aspra J-R., 2005
Rotberg, Robert I. "Social Capital and Political Culture in Africa,America, Australasia, and Europe." Journal of
Interdisciplinary History, 29, 3 (1999): 339–356. Introduction to two special issues of JIH: 29, no. 3 (1999), and
29, no. 4 (2000).
Senge, Peter„Piąta dyscyplina”, Kraków: Oficyna Ekonomiczna, 2004
Sowa,K.Z „Wstęp do socjologicznej teorii zrzeszeń”, PWN, 1988
Sztompka, P. „Zaufanie”, Znak, 2007
Sztompka,P. Socjologia zmiany społecznej, Warszawa, 2005
Urry, John, „Global complexity”, Cambridge: Polity, 2003
Tokarczyk, Roman, “Kultura prawa europejskiego”, Studia Europejskie, 1/2000.
Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej , red. Jacek Kochanowicz, Słwoimr Mandes,
Mirosława Marody, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007
Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów, pod red.. M. Kempnego, J. Szmatki, PWN, Warszawa
1992,
Work and Social Capital, Saguaro Seminar on Civic Engagement in America. John F. Kennedy School of
Government, Harvard University,2005
Wyniki badania Eurobarometr:
http://www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/tns;obop;historia;wedlug;polakow;tworzy;t
ozsamosc;europejska,115,0,424819.html
Wyniki badania Eurofund
http://www.wiadomosci.e-sieci.pl/8,1134,item.html,
Bibliografia metodologiczna
Babbie E., „Jakościowe badania terenowe” w: „Badania społeczne w praktyce”, PWN
Warszawa 2004.
Hammerslay M., Atkinson P. „Metody badań terenowych”, Zysk i s-ka, Poznań 2000.
Kostera Monika, „Antroopologia organizacji. Metodologia badań terenowych, Warszawa 2003
Miles M., Huberman A., „Analiza danych jakościowych”, Białystok, 2000.
Nachmias F., Nachmias, D. „Metody Badawcze w Naukach Społecznych”, Zysk i S-ka, Poznań, 2001
Patton „Obserwacja- metoda badań terenowych” w: (red.) Korporowicz L., „Ewaluacja w edukacji”, Oficyna
Naukowa, Warszawa 1997.
Rubin H., Rubin I., „Jak zmierzać do celu nie wiążąc sobie rąk. Projektowanie wywiadów
jakościowych” w: „Ewaluacja w edukacji”.