Sposoby zarządzania projektami realizowanymi ze środków UE przy

wykorzystaniu warunków FIDIC

WPROWADZENIEFIDIC jest skrótem francuskiej nazwyMiędzynarodowej Federacji Inżynierów Konsultantów:

Fédération Internationale Des Ingénieurs-Conseils.

Jest to międzynarodowa federacja krajowych stowarzyszeń niezależnych inżynierów konsultantów -organizacja pozarządowa, uznawana przez ONZ oraz Bank Światowy, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju i Europejski Bank Inwestycyjny.

WPROWADZENIEW 1913 roku na kongresie założycielskim FIDIC w Gandawie do Federacji wstąpiły trzy z istniejących 10 organizacji krajowych, a mianowicie z Belgii, Francji i Szwajcarii. Przedstawiciele Polski byli obecni na tym kongresie i utworzyli koło Inżynierów Doradców i Inżynierów Rzeczoznawców (KIDIR) działające do 1939 r

SIDiR zostało zarejestrowane 9 marca 1994 roku, a wewrześniu tego roku nazwa i statut zostały jednogłośniezaakceptowane przez Walne Zgromadzenie FIDIC naKongresie w Sydney.

.

WPROWADZENIE

FIDIC obecnie zrzesza organizacje z 66 krajów skupiające ponad 6000 członków.

Do SIDiR należy około 280 członków.

WPROWADZENIEFédération Internationale Des Ingénieurs-ConseilsP.O. Box 86, CH-1000 Lausanne 12 - ChaillySwitzerlandhttp://www.fidic.org

Stowarzyszenie Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców ul. Trębacka 4, lok.429, 00-074 Warszawahttp://www.sidir.pl

WPROWADZENIEFIDIC opracowała wzory warunków umownych (kontraktów), które są zgodne z wymaganiami Unii Europejskiej, Banku Światowego, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Publikacje te posiadają podstawowe znaczenie dla realizacji inwestycji na całym świecie.

Najważniejsze z tych publikacji, staraniem członków SIDiR i za zgodą FIDIC, zostały przetłumaczone na język polski i wydane w Polsce w wersji dwujęzycznej

WPROWADZENIEDo upowszechnienia procedur FIDIC w Polsce przyczyniła się decyzja Komisji Europejskiej z 1994 roku, zatwierdzająca akt nr 1628/94 dotyczący wdrażania Programu Pomocowego – Phare (Poland and Hungary: Assistance for Restructuring their Economies). Ten akt służył wsparciu w pierwszym rzędzie Polski i Węgier a później i innych państw Europy Środkowej i Wschodniej, w ich drodze do przystąpienia do struktur Unii Europejskiej.

Skorzystanie z funduszy programu Phareuwarunkowane było m.in. zastosowaniem Warunków Kontraktowych FIDIC

WPROWADZENIEWarunki Kontraktowe FIDIC to wzór umowy cywilno -prawnej pomiędzy Zamawiającym (Inwestorem) a Wykonawcą.

Przedmiotem umowy może być:- wykonanie robót budowlanych, - zaprojektowanie i wykonanie robót wraz z dostawą

urządzeń- zaprojektowanie i wykonanie robót wraz z dostawą

urządzeń oraz ich późniejsza eksploatacja

Warunki Kontraktu na budowę dla robót budowlanych projektowanych przez Zamawiającego. (Czerwona Książka)

Wykonawca wykonuje roboty zgodnie z projektem dostarczonym przez Zamawiającego.

Roboty mogą obejmować pewne elementy robót inżynieryjnych, budowlanych, mechanicznych czy też elektrycznych, projektowanych przez Wykonawcę.

Warunki Kontraktu przeznaczone sądla kontraktów rozliczanych obmiarowo.

Warunki Kontraktu dla urządzeń oraz projektowania i budowy (Żółta Książka) - zalecane dla projektowania i wykonywania robót budowlanych oraz dostarczania urządzeń

Wykonawca projektuje i dostarcza roboty i urządzenia, które mogąobejmować wszelkie połączenia robót budowlanych, instalacyjnych i mechanicznych sporządzanych zgodnie z Wymaganiami Zamawiającego.

Warunki Kontraktu przeznaczone sądla kontraktów rozliczanych ryczałtowo.

Zgodnie z Warunkami Kontraktu na realizację EPC / pod klucz (Srebrna Książka), Wykonawca bierze pełną odpowiedzialnośćza projekt i budowę wszelkiego rodzaju obiektów, zgodnie z Wymaganiami Zamawiającego. Jest on także odpowiedzialny za uzyskanie rezultatu końcowego.

Warunki Kontraktu na realizacjęEPC / pod klucz przeznaczone są dla kontraktów rozliczanych ryczałtowo.

W Kontrakcie nie występuje Inżynier

Warunki Kontraktu – Zaprojektuj, Zbuduj, Eksploatuj (Złota Książka). Zamawiający określa wymagania funkcjonalno-użytkowe, warunki projektowania i budowy oraz zadania związane z eksploatacjąprzedsięwzięcia. Wykonawca odpowiada za projekt, budowę i końcowy rezultat oraz eksploatuje inwestycję w dłuższym przedziale czasowym (np. 20 lat).Warunki przeznaczone są dla kontraktów rozliczanych ryczałtowo a w Kontrakcie nie występuje Inżynier.

Ogólne Warunki Kontraktu przedstawione w powyższych opracowaniach FIDIC muszą zostać dostosowane do: - obowiązujących przepisów prawa polskiego

Kodeksu CywilnegoPrawa BudowlanegoPrawa Zamówień Publicznychi innych

- wymagań Zamawiającego określonych dla konkretnego projektu

Dokonujemy tego tworząc Warunki Szczególne

PRAWO

BUDOWLANE

KODEKS

CYWILNYWarunki

Kontraktu

na roboty

budowlane PRAWO

ZAMÓWIEŃ

PUBLICZNYCH

WARUNKI KONTRAKTOWE FIDICWarunki Kontraktowe FIDIC mogą zostać użyte dla zawarcia umowy na realizację robót budowlanych we wszystkich Programach Operacyjnych, których cele określone dla poszczególnych priorytetów są realizowane m. in. poprzez wykonanie takich robót.Program Infrastruktura i Środowisko (FS , EFRR)1.Gospodarka wodno-ściekowa2.Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi3.Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska.4.Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska5.Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych

6. Drogowa i lotnicza sieć TEN-T7. Transport przyjazny środowisku8. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe9. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku10.Bezpieczeństwo energetyczne w tym dywersyfikacja

źródeł energii11.Kultura i dziedzictwo kulturowe12.Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności

systemu ochrony zdrowia13. Infrastruktura szkolnictwa wyższego14.Pomoc techniczna EFRR15.Pomoc techniczna FS

Pozostałe programy

- Program Innowacyjna GospodarkaPriorytet 2 – Infrastruktura strefy B + RPriorytet 4 – Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia

- Program Rozwój Polski WschodniejPriorytet 1 – Nowoczesna gospodarkaPriorytet 3 – Wojewódzkie ośrodki wzrostuPriorytet 4 – Infrastruktura Transportowa

- Regionalne Programy Operacyjne

- Program Kapitał Ludzki

Umowy dla projektów współfinansowanych z funduszy europejskich musza być zgodne z zapisami zawartymi w ustawie Prawo Zamówień Publicznych.

PZP (dział IV) wraz z towarzyszącymi rozporządzeniami wprowadza do umowy ograniczenia w zakresie :

- Opisu przedmiotu umowy (zamówienia)- Zabezpieczenia wykonania przedmiotu umowy- Wprowadzania zmian do umowy- Zlecania robót dodatkowych

Sprawny przebieg procesu realizacji inwestycji wymaga zastosowania czytelnych procedur opartych o wypróbowane w wieloletniej praktyce standardy.

Stosowanie tych procedur jest tym bardziej konieczne po wstąpieniu do struktur Unii Europejskiej, gdy podmioty polskie mogą występować na rynku europejskim, o odmiennych tradycjach realizacji inwestycji a podmioty zagraniczne uczestniczą w realizacjach na terenie Polski.

Procedury te muszą być zgodne z polskim prawem

Dlaczego FIDIC ?

- Równoważność praw i obowiązków stron w umowie- Opisany cały proces realizacji i okres zgłaszania wad- Procedury zapewniające spełnienie podstawowych

warunków realizacji (zabezpieczenie, ubezpieczenia, ciągłość prowadzenia robót i finansowania, podziałryzyka)

- Precyzyjne procedury obejmujące najważniejsze zdarzenia na kontakcie- rozpoczęcie robót- wprowadzanie zmian- sprawdzanie, obmiarowanie, wycena robót

Dlaczego FIDIC ? cd

- rozliczenie robót i płatności- przejęcie robót przez Zamawiającego- odstąpienie od umowy- roszczenia i spory- realizacja zobowiązań w okresie zgłaszania wad

- Sprawne zarządzanie kontraktem – wprowadzenie osoby Inżyniera

- Zgodność zapisów z polskim Prawem ZamówieńPublicznych i innymi ustawami

Przykładowe procedury Warunków Kontraktowych FIDIC

- Klauzula 3 Inżynier- Klauzula 10 Przejęcie przez Zamawiającego- Klauzula 13 Zmiany- Klauzula 20 Roszczenia, spory i arbitraż

Klauzula 3 Inżynier

Kontrakt pomiędzy Zamawiającym a Inżynierem np. FIDIC „Białą Książka” lub Umowa Cywilna zgodnie z K.C.

Wykonawca

Inżynier

Inżynier zarządza Kontraktem na Roboty w imieniu Zamawiającego według Warunków Kontraktu na Roboty

Kontrakt pomiędzyZamawiającym a Wykonawcą wg Warunków FIDIC

Zamawiający

Zamawiający wyznaczy Inżyniera, który będzie wykonywałobowiązki przypisane mu w Kontrakcie

Inżynier nie będzie upoważniony do wnoszenia poprawek do Kontraktu.

Inżynier może korzystać z upoważnień przynależnych Inżynierowi, takich jak są one wyszczególnione w Kontrakcie

Kiedykolwiek Inżynier skorzysta upoważnienia, do którego wymagana jest aprobata Zamawiającego, wtedy będzie sięuważało, że Zamawiający tej aprobaty udzielił.

Inżynier może wydawać Wykonawcy polecenia i dodatkowe lub zmodyfikowane Rysunki, które mogą być konieczne do realizacji Robót i usuwania wszelkich wad, wszystko zgodnie z Kontraktem.

Wykonawca będzie stosował się do poleceń wydawanych przez Inżyniera w każdej sprawie odnoszącej się do Kontraktu.

Suklauzula 3.5 Określenia

Kiedykolwiek niniejsze Warunki postanawiają, że Inżynier będzie postępował zgodnie z niniejszą Subklauzulą 3.5, aby uzgodnić lub określić jakąkolwiek sprawę, to Inżynier przeprowadzi konsultacje z każdą ze Stron, próbując osiągnąć uzgodnienie stanowisk. Jeśli uzgodnienie nie zostanie osiągnięte, to Inżynier dokona rzetelnego określenia zgodnie z Kontraktem, biorąc pod uwagęwszystkie odnośne okoliczności.

Klauzula 10

Przejęcie przez Zamawiającego

Przejęcie Robót oznacza, że odpowiedzialność za obiekt (Roboty) przechodzi z Wykonawcy na Zamawiającego

Roboty będą przejęte przez Zamawiającego, kiedy(i) Roboty zostaną ukończone zgodnie z Kontraktem, (ii)Świadectwo Przejęcia dla Robót zostanie wystawione lub

będzie się uważało, że zostało wystawione zgodnie z niniejszą Subklauzulą.

Zamawiający nie będzie użytkował żadnej części Robót jeżeli i dopóki Inżynier nie wystawi Świadectwa Przejęcia dla tej części.

Jeżeli jednak Zamawiający użytkuje jakąkolwiek część Robót przed wystawieniem Świadectwa Przejęcia, to:

(a) część, która jest użytkowana, będzie uważana za przejętąz datą, z którą zaczęła być użytkowana

(b) od tej daty Wykonawca przestanie być odpowiedzialny za opiekę nad taką częścią i odpowiedzialność przejdzie wtedy na Zamawiającego

Jeżeli Inżynier ani nie wystawi Świadectwa Przejęcia, ani nie odrzuci wniosku Wykonawcy w ciągu 28 dni i jeżeli Roboty są w istocie zgodne z Kontraktem, to będzie się uważało, że Świadectwo Przejęcia zostało wystawione w ostatnim dniu tego okresu.

Art. 647 KC… inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót a w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia

Klauzula 13 Zmiany

Inicjatywę wprowadzania zmian ma Inżynier.

Zmiany wprowadzane są w formie polecenia Inżyniera albo przez wyrażenie życzenia, aby Wykonawca przedłożyłpropozycję.

Zmiany mogą być wprowadzane wyłacznie przed wydaniem Świadectwa Przejęcia dla Robót

Wykonawca zrealizuje i będzie ponosił odpowiedzialnośćza każdą Zmianę, chyba że da bezzwłocznie Inżynierowi powiadomienie, że Wykonawca nie może z łatwościąotrzymać Dóbr wymaganych do Zmiany

Każda Zmiana może obejmować:

(a) zmiany ilości każdego elementu roboty objętej Kontraktem (jakkolwiek taka zmiana niekoniecznie stanowi Zmianę),

(b) zmianę jakości i innych cech charakterystycznych któregokolwiek elementu roboty,

(c) zmianę poziomu, pozycji, i/lub wymiarów którejkolwiek części Robót,

(d) pominięcie jakiejkolwiek roboty (jednak bez prawa zlecenia jej osobom trzecim),

Każda Zmiana może obejmować (cd.)

(e) wszelkie dodatkowe roboty, Urządzenia, Materiały lub usługi konieczne dla Robót Stałych, włącznie z towarzyszącymi im PróbamiKońcowymi,

(f) zmiany w kolejności i terminach wykonywania Robót.

Wykonawca nie wprowadzi żadnych zmian i/lub modyfikacji Robót Stałych zanim i jeśli Inżynier nie poleci lub nie zatwierdzi Zmiany.

Jeżeli Inżynier nie poleci ani nie zatwierdzi inaczej to każda Zmiana winna być wyceniona zgodnie z Warunkami Kontraktu - Subklauzula 12 (Obmiary i Wycena)

Wykonawca będzie uprawniony, z uwzględnieniem Subklauzuli 20.1 (Roszczenia Wykonawcy) do przedłużenia Czasu na Ukończenie, jeśli przewiduje się, że ukończenie będzie opóźnione, z powodu wprowadzenia Zmiany.

ZmianyPrawo Zamówień Publicznych (art. 144 ust. 1)

Zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano

wyboru Wykonawcy chyba ,że Zamawiający przewidziałmożliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub SIWZ oraz określił warunki takiej zmiany.

Klauzula 20 Roszczenia, spory i arbitraż

Jeżeli Wykonawca uważa się za uprawnionego do jakiegokolwiek przedłużenia Czasu na Ukończenie i/lub jakiejkolwiek dodatkowej płatności, według jakiejkolwiek Klauzuli niniejszych Warunków lub z innego tytułu w związku z Kontraktem, to Wykonawca da Inżynierowi powiadomienie, opisujące wydarzenie lub okoliczność, powodującą roszczenie.

Powiadomienie będzie dane najwcześniej jak to możliwe, ale nie później niż 28 dni po tym, kiedy Wykonawca dowiedział się, lub powinien był dowiedziećsię, o tym wydarzeniu lub okoliczności.

Jeżeli Wykonawca nie da powiadomienia o roszczeniu w ciągu takiego okresu 28 dni, to Czas na Wykonanie nie będzie przedłużony, Wykonawca nie będzie uprawniony do dodatkowej płatności, a Zamawiający będzie zwolniony z całej odpowiedzialności w związku z takim roszczeniem.

W ciągu 42 dni od otrzymania roszczenia lub jakichkolwiek dalszych szczegółowych informacji uzasadniających poprzednie roszczenie, lub w ciągu takiego innego okresu, jaki może być zaproponowany przez Inżyniera i zaaprobowany przez Wykonawcę, Inżynier odpowie zatwierdzeniem lub odrzuceniem wraz ze szczegółowymi komentarzami.

Może on także zażyczyć sobie dalszych szczegółowych informacji, ale pomimo to ustosunkuje się do podstaw tego roszczenia w takim czasie.

Arbitraż Sąd Powszechny

Procedura do uzgodnienia prawo krajuJęzyk do uzgodnienia język urzędowy kraju

Miejsce do uzgodnienia siedziba sąduSędzia skład do wyboru brak wpływu na

przez strony skład sąduInstancje 1 2 – 3

Koszty jednorazowe za każdą instancjęJawność nie tak

Egzekucja ułatwiona przez uzależniona od :konwencje uregulowań wewn. międzynarodowe zasad wzajemności

Dziękuję