Admin Exam Powtrorzenie

28
 Podstawy prawa 4. Jakie znasz rodzaje wykładni prawa. Podział ze względu na: PODMIOT METODĘ WYNIK Autentyczna Słowna Rozszerzająca Legalna Systematyczna Ścieśniająca Praktyczna Historyczną Stwierdzająca Doktrynalna Celowościowa 5.Jakie znasz źródła prawa? Konstytucja, ustawy(Sejm), ratyfikowane umowy międzynarodowe (Prezydent upoważniony  przez sejm), rozpo rządz enia(Rada M inistrów ), akty prawa miejsc oweg o(orga ny sam orząd u). 6.W jaki sposób publikowane są akty prawne? Akty prawne publikowane są w Dziennikach Ustaw, Monitorze polskim i Dziennikach Urzędowych. 7.Omów zasadę trójpodziału władz (Monteskiusz)Gwarancją wolności jest podział na: władzę ustawodawczą (Sejm i Senat)-ustala  prawo , władz e wyk onawc zą (Pre zyden t, Rad a Minis trów)-k ontrolu je dz iałanie państ wa, dz iała w jego imieniu i realizuje prawo, władzę sądowniczą (Sądy, Trybunał Konstytucyjny, Prokuratura) rozstrzygają sporne kwestie wykonywania prawa. Podstawą trójpodziału władz w Polsce jest Konstytucja RP. 10. Omów organizację wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Sprawuje: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, administracyjne, wojskowe, inni uczestnicy:  proku ratura , adwo katura , radcy prawn i, nota riusze - współ pracu ją. Sądy: wymierzają sprawiedliwość, niezawisłość, instancyjność. 15.Jakie są możliwe formy udziału w przestępstwie? USŁOWANIE  – kto w zamia rze po pełnie nia cz ynu z abron ioneg o swoim zachowan iem  bez pośred nio za mierz a do je go wy kona nia, kt óre je dnak p o nim nie na stępuje (art.13 ) PRZYGOTOWANIE – zac hodzi tylko w tedy , gdy s prawc a w celu po pełnie nia cz ynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do p rzedsięwzięcia czynu zamierzającego bezpośrednio do jego dokonania , jest karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi SPRAWSTWO- odpowiada za nie, nie tylko ten kto wykonuje czyn zabroniony, ale także ten kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inna osobę PODŻEGANIE - odpowiada za nie każdy, kto chcąc aby inna osoba dokonała czynu zabronionego nakłania ja do tego POMOCNICTWO- odpowiada za nie każdy , kto w zamiarze aby inna osoba dokonała czynu zabronionego swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie. 19. Wymień znane ci podmioty prawa cywilnego - osoby o zdolności prawnej, czyli każda osoba fizyczna od momentu poczęcia - osoby mające zdolność do czynności prawnych czyli osoby fizyczne pełnoletnie nie  pozb awion e pełn ej zd olnośc i prawn ej ora z oso by pra wne p aństw owe i niepa ństwow e.

Transcript of Admin Exam Powtrorzenie

Page 1: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 1/28

Podstawy prawa

4. Jakie znasz rodzaje wykładni prawa.Podział ze względu na:PODMIOT METODĘ WYNIK 

Autentyczna Słowna RozszerzającaLegalna Systematyczna ŚcieśniającaPraktyczna Historyczną StwierdzającaDoktrynalna Celowościowa

5.Jakie znasz źródła prawa?Konstytucja, ustawy(Sejm), ratyfikowane umowy międzynarodowe (Prezydent upoważniony

 przez sejm), rozporządzenia(Rada Ministrów), akty prawa miejscowego(organy samorządu).

6.W jaki sposób publikowane są akty prawne?Akty prawne publikowane są w Dziennikach Ustaw, Monitorze polskim i Dziennikach

Urzędowych.

7.Omów zasadę trójpodziału władz(Monteskiusz)Gwarancją wolności jest podział na: władzę ustawodawczą (Sejm i Senat)-ustala

 prawo, władze wykonawczą (Prezydent, Rada Ministrów)-kontroluje działanie państwa, działaw jego imieniu i realizuje prawo, władzę sądowniczą (Sądy, Trybunał Konstytucyjny,Prokuratura) rozstrzygają sporne kwestie wykonywania prawa. Podstawą trójpodziału władz wPolsce jest Konstytucja RP.

10. Omów organizację wymiaru sprawiedliwości w Polsce.Sprawuje: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, administracyjne, wojskowe, inni uczestnicy:

 prokuratura, adwokatura, radcy prawni, notariusze- współpracują.Sądy: wymierzają sprawiedliwość, niezawisłość, instancyjność.

15.Jakie są możliwe formy udziału w przestępstwie?USŁOWANIE – kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem

 bezpośrednio zamierza do jego wykonania, które jednak po nim nie następuje (art.13)PRZYGOTOWANIE – zachodzi tylko wtedy, gdy sprawca w celu popełnienia czynuzabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynuzamierzającego bezpośrednio do jego dokonania , jest karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak 

stanowiSPRAWSTWO- odpowiada za nie, nie tylko ten kto wykonuje czyn zabroniony, ale także tenkto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inna osobę PODŻEGANIE- odpowiada za nie każdy, kto chcąc aby inna osoba dokonała czynuzabronionego nakłania ja do tegoPOMOCNICTWO- odpowiada za nie każdy , kto w zamiarze aby inna osoba dokonała czynuzabronionego swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie.

19. Wymień znane ci podmioty prawa cywilnego- osoby o zdolności prawnej, czyli każda osoba fizyczna od momentu poczęcia- osoby mające zdolność do czynności prawnych czyli osoby fizyczne pełnoletnie nie

 pozbawione pełnej zdolności prawnej oraz osoby prawne państwowe i niepaństwowe.

Page 2: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 2/28

21. Jakie są przesłanki ważności czynności prawnej?Aby czynność prawna była ważna musi:~ musi być skuteczna czyli dokonana przez podmiot obdarzony zdolnością prawna iodpowiednią zdolnością do czynności prawnych

~ być nie sprzeczna z prawem i zasadami współżycia społecznego~mieć odpowiednią formę ~oświadczenie woli musi być wolne od wad

22.Jakie są możliwe wady oświadczenia woli.-brak świadomości lub swobody-pozorność-błąd-groźba

23.Co to jest przedawnienie w prawie cywilnym?

Przedawnienie to okres po którym roszczenie traci skutki prawne. Wynosi on 10 lat, ale możeulec zmianie w szczególnym wypadku. Dla roszczeń o świadczeniach okresowych i roszczeńzwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej– trzy lata. Istnieją roszczenia, którenigdy nie ulegają przedawnieniu. Każda czynność przed sądem i uznanie roszczenia przezosobę , przeciwko której roszczenie przysługuje, przerywa bieg przedawnienia. Po każdym

 przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo

26.Wymień kilka znanych Ci typów umów cywilnoprawnychSprzedaż, zamiana, dostawa, kontraktacja, umowa o dzieło, najem i dzierżawa, użyczenie

 pożyczka, umowa rachunku bankowego, zlecenie, prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia,umowa agencyjna, umowa komisu, umowa przewozu, umowa spedycji, umowa spedycji,umowa ubezpieczenia, przechowanie, umowa składu, spółka, poręczenie, darowizna, rentadożywocie, ugoda, przyrzeczenie publiczne, przekaz i papiery wartościowe

29.Spólka cywilna/ istota, prawa i odpowiedzilnośc wspólników/Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celugospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesieniewkładów. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki. Każdywspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczyw stratach. Każdy wspólnik może z niej wystąpić. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązaniasolidarnie.

30.Spółki kapitałowe- sposoby zakładania organy.Spółka może być założona przez jedna lub więcej osób w każdym celu prawniedopuszczalnym, chyba, że ustawa stanowi inaczej.Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50 000 złotych. Wartość nominalnaudziału nie może być niższa niż 500 złUmowa spółki powinna określać: 1)firmę i siedzibę spółki 2) przedmiot działalności spółki3)wysokość kapitału zakładowego 4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział 5)liczbę iwartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników, 60 czas trwaniaspółki, jeżeli jest oznaczony. Umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnegoDo powstania spółki wymaga się: 1)zawarcia umowy spółki, 2)wniesienia przez wspólników

wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, 3) powołania zarządu, 4) ustanowienia radynadzorczej lub komisji rewizyjnej 5) wpisu do rejestru.

Page 3: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 3/28

Organy spółki:Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jejdziałalności.Zgromadzenie wspólników- najwyższy organ spółki, wybiera zarząd.

31.Spadek spadek- ogół praw majątkowych i obowiązków zmarłego w chwili jego śmiercirodzaje dziedziczenia: testamentowe, ustawoweZachowek Instytucja prawa spadkowego; służy ochronie interesów spadkobierców ustawowych, którzy niezostali powołani do dziedziczenia w testamencie. Mogą oni żądać od spadkobiercy ½ wartościudziału spadkowego, który by im przypadł przy dziedziczeniu ustawowym

Rodzaje ograniczonych praw rzeczowychUżytkowanie, zastaw, służebność, własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,

spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielnimieszkaniowej, hipoteka

ZobowiązanieStosunek prawny w którym wierzyciel może się domagać od dłużnika świadczenia-powstaje w wyniku zdarzeń prawnych-wygasa kiedy zaspokaja roszczenia wierzyciela

32. Na ile sposobów zgodnie z KP może być rozwiązana umowa?(Art.30) Na 5 sposobów:

1. porozumienie stron2. przez oświadczenie jednej ze stron ( z zachowaniem okresu wypowiedzenia)3. przez oświadczenie jednej ze stron ( bez zachowania okresu wypowiedzenia)4. z upływem czasu na jaki była zawarta5. z upływem ukończenia pracy , dla której była zawarta

33. Jaki jest najkrótszy okres wypowiedzenia umowy, a jaki najdłuższy?−najkrótszy: 3 dni ( umowa na okres próbny 2 tygodni)−najdłuższy: 3 miesiące ( umowa na czas nieokreślony, pow. 3 lat)

34. Z jakich elementów składa się wypowiedzenie umowy o pracę?−data, miejsce−adresat−” rozwiązuję z Panem... umowę zawartą w dniu... z powodu ( przyczyna, podstawa prawna)”− pouczenie o możliwości odwołania się do Sądu Pracy( + adres sądu) w terminie 14 dni oddoręczenia− pouczenie o możliwości odwołania się do Komisji Pojednawczej( + adres ) w terminie 14 dniod doręczenia− podpis i potwierdzenie odbioru

35. Kiedy można skrócić okres wypowiedzenia,a kiedy wydłużyć?

Page 4: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 4/28

−skrócić: gdy likwidacja i upadłość zakładu (min. do 1 miesiąca)−wydłużyć: gdy stanowisko związane jest z odpowiedzialnością mat. (max. do 3 miesięcy)

36.W jakich przypadkach Pracodawca musi uzasadnić wypowiedzenie lub rozwiązanieumowy o pracę?− przy wypowiadaniu umowy na czas nie określony ( także powiadamiając organizację związkową)− przy rozwiązywaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia

37. Kiedy rozwiązuje się umowa rozwiązana przez wypowiedzenie bez zachowania okresuwypowiedzenia?Jeżeli pracownik naruszy prawa pracodawcy 38. Jacy pracownicy są chronieni przed rozwiązaniem umowy?−kobiety w ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego ( jeżeli pracownica nie jest zatrudniona

na okres próbny do1 miesiąca)- oprócz ogłoszenia likwidacji lub upadłości− pracownicy, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego pozostało nie więcej niż 2 lata−w czasie urlopu lub innej usprawiedliwionej nieobecności( może w czasie choroby- patrz

 pyt.42)−członkom zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej (w okresietrwania mandatu i rok po jego wygaśnięciu)− posłom, radnym, senatorom−zatrudnionym na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego (art.196)

40. Proszę wymienić elementy świadectwa pracy.−inf. dot. Okresu i rodzaju wykonywanej pracy−zajmowanego stanowiska−tryb rozwiązania lub okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy−miejscowość, data−inf. o wykorzystanym urlopie−inf. o zajęciu wynagrodzenia−inne informacje

41. W jakim terminie pracodawca powinien wystawić pracownikowi świadectwo pracy? Niezwłocznie

42. Czy w razie nieobecności pracownika Pracodawca może wypowiedzieć pracownikowiumowę o pracę?Tak, gdy pracownik:−choruje pow. 3 miesięcy, a jest zatrudniony krócej niż 6 miesięcy−dłużej choruje niż pracuje−nie pracuje pow. 1 miesiąca a nie był chory

43. Co to znaczy dokładnie „ ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowychobowiązków pracowniczych”?

Page 5: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 5/28

−działanie na szkodę pracodawcy ( kradzież, konkurencja)−nieprzestrzeganie przepisów BHP

44. Jaka jest procedura postępowania przy rozwiązaniu umów zawartych na czasnieokreślony?

Należy pisemnie zawiadomić zakładową organizację związkową

45. Jaka jest różnica pomiędzy rozwiązaniem umowy a wygaśnięciem ?Rozwiązanie umowy należy uzasadnić, natomiast wygaśnięcie następuje samoczynnie.

46. W jakich sytuacjach może dojść do wygaśnięcia umowy o pracę?−śmierć pracownika−śmierć pracodawcy− tymczasowe aresztowanie trwające pow. 3 miesięcy

47. Jaka jest procedura postępowania przy rozwiązaniu umów bez zachowania okresuwypowiedzenia?Należy zasięgnąć opinii zakładowej organizacji związkowej (ma ona na to 3 dni odopowiadomienia)

48. Jakie wypowiedzenia umów zostaną uznane przez Sąd Pracy za nieważne?Nieprawidłowo wypełnione ( np. bez pouczenia o możliwości odwołania się do SP)

49. Jaki okres wypowiedzenia będzie miał pracownik, któremu chcemy zmienićstanowisko, jeśli jego umowa jest zawarta na czas określony 2 lata?2 tygodnie

51. Kiedy w zasadzie nie trzeba dokonywać wypowiedzenia warunków pracy i płacy, jeślichcemy to zrobić?Przy przeniesieniu pracownika na inne stanowisko na okres nie dłuższy niż 3 miesiące( jeśli pracownikowi zapewnimy takie samo wynagrodzenie i posiada on odpowiedniekwalifikacje)

52. Jakie pouczenie powinno się znajdować na formularzu obowiązującym przywypowiadaniu warunków pracy i płacy?Że pracownik do połowy okresu wypowiedzenia powinien złożyć oświadczenie o odmowieprzyjęcia nowych warunków.

W przypadku braku takiego pouczenia pracownik może do końca okresu wypowiedzeniazłożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Podstawowe pojęcia i zagadnienia z prawa pracy

Podstawowe pojęcia:

Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru,mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

Rozwiązanie umowy o pracę:Umowa o pracę rozwiązuje się:

Page 6: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 6/28

1) na mocy porozumienia stron,

2) przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanieumowy o pracę za wypowiedzeniem),

3) przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanieumowy o pracę bez wypowiedzenia),

4) z upływem czasu, na który była zawarta,

5) z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.

Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bezwypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie.

W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nie określonylub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna

uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy oraz pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu pracy.

Każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na:

1) okres próbny,

2) czas nie określony.

Rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia. Przy zawieraniuumowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidziećdopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

1) 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,

2) 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,

3) 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest uzależniony odokresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,

2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,

3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi przysługuje zwolnienie naposzukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Wymiar zwolnienia wynosi:

1)2 dni robocze - w okresie wypowiedzenia nie przekraczającego 1 miesiąca,

2)3 dni robocze - w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia.

Page 7: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 7/28

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje niewięcej niż 2 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia muuzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku, chyba, że pracownik ten uzyskał

 prawa do renty z tytułu zaliczenia do I lub II grupy inwalidów.

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także wczasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszczeokres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

 Wygaśnięcie stosunku pracy:

Stosunek pracy wygasa:

1) z dniem śmierci pracownika

2) z dniem śmierci pracodawcy3) z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowegoaresztowania. Pracodawca, pomimo wygaśnięcia umowy o pracę z powodu tymczasowegoaresztowania, jest obowiązany ponownie zatrudnić pracownika, jeżeli postępowanie karnezostało umorzone lub gdy zapadł wyrok uniewinniający, a pracownik zgłosił swój powrót do

 pracy w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia.

 

Praca w godzinach nadliczbowych:

Praca wykonywana ponad normy czasu pracy, ustalone zgodnie z przepisami kodeksu, stanowipracę w godzinach nadliczbowych. Praca taka jest dopuszczalna tylko w razie:

1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego albodla ochrony mienia lub usunięcia awarii,

2) szczególnych potrzeb pracodawcy.

Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 4 godzin na dobę i 150godzin w roku kalendarzowym.

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługujedodatek w wysokości:

1) 50% wynagrodzenia - za pracę w dwóch pierwszych godzinach nadliczbowych na dobę,

2) 100% wynagrodzenia - za pracę w dalszych godzinach nadliczbowych oraz w godzinachnadliczbowych przypadających w nocy, niedziele lub w święta.

Pracownicy zarządzający, w imieniu pracodawcy, zakładem pracy, główni księgowi ikierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych zakładu pracy, a także zastępcy tychosób, wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do

oddzielnego wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Pracownikom tym, zwyłączeniem pracowników zarządzających, w imieniu pracodawcy, zakładem pracy, przysługuje jednak prawo do oddzielnego wynagrodzenia z tytułu pracy wykonanej na

Page 8: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 8/28

 polecenie pracodawcy w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę, święto lub wdodatkowym dniu wolnym od pracy, jeżeli za pracę w tym dniu nie otrzymali innego dniawolnego od pracy.

Praca w porze nocnej oraz niedziele i święta:

Pora nocna obejmuje 8 godzin pomiędzy godzinami 21oo i 7oo.

Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie zakażdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej znajniższego wynagrodzenia ustalanego przez MPiPS.

Niedziele oraz święta określone odrębnymi przepisami są dniami wolnymi od pracy.

Za pracę w niedzielę oraz w święto uważa się pracę wykonywaną pomiędzy godziną 6oo wtym dniu a godziną 6oo następnego dnia, chyba że u danego pracodawcy została ustalona innagodzina.

Pracownikowi zatrudnionemu w niedzielę pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzieńwolny od pracy w tygodniu. Pracodawca może udzielić dnia wolnego w zamian za pracę wświęto.

W zakładach pracy, w których praca odbywa się również w niedziele, pracownik powinienkorzystać co najmniej raz na 3 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy. Nie dotyczy to

 pracowników zatrudnionych w czterobrygadowej lub podobnej organizacji pracy, a także wgrupowej organizacji pracy.

Urlopy:

Pracownik uzyskuje prawo do pierwszego urlopu z upływem 6 miesięcy pracy, w wymiarze połowy wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Prawo do urlopu w pełnym wymiarze pracownik nabywa z upływem roku pracy. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.

Wymiar urlopu wynosi:

1) 18 dni roboczych - po roku pracy,

2) 20 dni roboczych - po 6 latach pracy,

3) 26 dni roboczych - po 10 latach pracy.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustaniastosunku pracy. Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnieuzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlopuzupełniający. Pracownik zatrudniony przy pracy sezonowej uzyskuje prawo do urlopu wwymiarze 1,5 dnia za każdy przepracowany miesiąc i urlop ten wlicza się do urlopu należnego

 pracownikowi w danym roku kalendarzowym z tytułu pracy niesezonowej. Pracodawca jestobowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. Conajmniej jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż 14 kolejnych dni

kalendarzowych. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów

Page 9: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 9/28

ustala pracodawca, w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.

Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.

Na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiającychnieobecność w pracy to pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.

 Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego.

Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidziećdopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.

Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartymw tej sprawie porozumieniu między pracodawcami i okres tego urlopu wlicza się do okresu

 pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Okres ciąży, urlopy macierzyńskie:

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a takżew okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniającerozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowaorganizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Przepisu tego nie stosuje się do

 pracownicy w okresie próbnym, nie przekraczającym jednego miesiąca. Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny

 przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży,ulega przedłużeniu do dnia porodu. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę zawypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razieogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Kobiety w ciąży nie wolno zatrudniać wgodzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Kobiety w ciąży nie wolno bez jej zgodydelegować poza stałe miejsce pracy. Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

1) 16 tygodni przy pierwszym porodzie,

2) 18 tygodni przy każdym następnym porodzie,3) 26 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie

Stosowanie kar przez pracodawcę oraz odpowiedzialność pracownika:

Pracodawca może stosować następujące kary:

1) karę upomnienia,

2) karę nagany.

3) karę pieniężną Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na cele socjalne.

Page 10: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 10/28

Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniuobowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.

O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując rodzajnaruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tegonaruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpiszawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika.Karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych

 pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przedupływem tego terminu.

Pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianieinicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości przyczyniają się szczególnie dowykonywania zadań zakładu, mogą być przyznawane nagrody i wyróżnienia.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialnośćmaterialną

Pracownik nie ponosi ryzyka związanego z działalnością pracodawcy, a w szczególności nieodpowiada za szkodę wynikłą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka.

W razie wyrządzenia szkody przez kilku pracowników każdy z nich ponosi odpowiedzialnośćza część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Jeżeli nie jest możliweustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody,odpowiadają oni w częściach równych.

Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższaćkwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzeniaszkody.

W razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca.

Pracą w ruchu ciągłym jest praca, która ze względu na technologię produkcji nie może byćwstrzymana.

Czas pracy w ruchu ciągłym może być przedłużony do 48 godzin przeciętnie na tydzień w

 przyjętym okresie rozliczeniowym, trwającym nie dłużej niż 4 tygodnie. W granicach tej normyczas pracy może być przedłużony jednego dnia w niektórych tygodniach do 12 godzin, przepisten stosuje się także, jeżeli praca nie może być wstrzymana ze względu na konieczność ciągłegozaspokajania potrzeb ludności.

W ruchu ciągłym, jak również w innych uzasadnionych przypadkach, może być stosowanaczterobrygadowa lub podobna organizacja pracy, w której czas pracy nie przekracza 8 godzin nadobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie dłuższym niż 4miesiące.

Page 11: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 11/28

Spółdzielcza umowa o pracę i stosunek pracy na podstawie mianowania:

Stosunek pracy między spółdzielnią pracy a jej członkiem nawiązuje się przez spółdzielczą umowę o pracę. Stosunek ten jest uregulowany w ustawie – Prawo Spółdzielcze.

Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania w przypadkach uzasadnionych

szczególnym charakterem pracy, określonych odrębnymi przepisami lub przepisami wydanymina podstawie art. 298.kp.

Warunki wynagradzania:

Warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą ustalają układy zbiorowe pracy. Pracodawca zatrudniający co najmniej 5 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym

 pracy ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. Regulaminwynagradzania obowiązuje do czasu objęcia pracowników zakładowym układem zbiorowym

 pracy lub ponadzakładowym układem zbiorowym pracy ustalającym warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą w zakresie i w sposóbumożliwiający określanie, na jego podstawie, indywidualnych warunków umów o pracę.Regulamin wynagradzania ustala pracodawca. Regulamin wynagradzania wchodzi w życie poupływie dwóch tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty udanego pracodawcy.

Minister Pracy i Polityki Socjalnej określi, w drodze zarządzenia :

1) najniższe wynagrodzenie za pracę, przysługujące pracownikom zatrudnionym w pełnymwymiarze czasu pracy, oraz przypadki, w których mimo niewykonywania pracy w takimwymiarze pracownikowi przysługuje najniższe wynagrodzenie,

2) zasady ustalania oraz wysokość należności przysługujących pracownikom z tytułu podróżysłużbowej.

Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.

Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonymz góry terminie.

Obowiązek wypłacenia wynagrodzenia może być spełniony w inny sposób niż do rąk  pracownika, za jego uprzednią zgodą wyrażoną na piśmie.

Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych -podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeńalimentacyjnych,

2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niżświadczenia alimentacyjne,

3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,

4) kary pieniężne przewidziane w art. 108. kp. czyli: za nieprzestrzeganie przez pracownika

 przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy

Page 12: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 12/28

 bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu wczasie pracy.

Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:

1)choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 35 dni w ciąguroku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba żeobowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie ztego tytułu,

2)wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby zawodowej lubchoroby przypadającej w czasie ciąży - w okresie wskazanym w pkt 1 - pracownik zachowujeprawo do 100% wynagrodzenia.

Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty inwalidzkiej lub emerytury,którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługujeodprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jegorozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od

 pracodawcy odprawa pośmiertna.

Wysokość odprawy jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy iwynosi:

1) jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat,

2) trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat,

3) sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.

Jeżeli po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, przysługuje mu odprawa w wysokości połowy odpowiedniej kwoty.

Odprawa pośmiertna nie przysługuje, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie irodzinie przysługuje z tego tytułu od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie w wysokości conajmniej równej tej odprawie.

Obowiązki pracodawcy:

Pracodawca jest obowiązany w szczególności:1) zaznajamiać pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem

wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami,

2) organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak równieżosiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiejwydajności i należytej jakości pracy,

3) zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

4) terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie,5) ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,

Page 13: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 13/28

6) stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły zawodowej lubszkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy,

7) zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników,

8) stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy,

9) prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników,

10) wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązanyniezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wydanie świadectwa pracy nie może

 być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą. W świadectwie pracynależy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanychstanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne

informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczeniaspołecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzeniaza pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika wświadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia orazo uzyskanych kwalifikacjach. Pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracywystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnieniawniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowaniaświadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy.

Obowiązki pracownika:

Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lubumową o pracę.

Pracownik jest obowiązany w szczególności:

1) przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,

2) przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku,

3) przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,

4) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje,których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,

5) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,

6) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

W zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalnościkonkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub nainnej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji).

Pracodawca, który poniósł szkodę wskutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji przewidzianego w umowie, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody

Page 14: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 14/28

Załatwianie sporów:

W celu polubownego załatwiania sporów o roszczenia pracowników ze stosunku pracy mogą  być powoływane komisje pojednawcze. Komisję pojednawczą powołują wspólnie pracodawca izakładowa organizacja związkowa, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowaorganizacja związkowa - pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii pracowników.

Członkiem komisji pojednawczej nie może być:

1) osoba zarządzająca, w imieniu pracodawcy, zakładem pracy,

2) główny księgowy,

3) radca prawny,

4) osoba prowadząca sprawy osobowe, zatrudnienia i płac.

Komisja pojednawcza wszczyna postępowanie na wniosek pracownika zgłoszony na piśmie lub

ustnie do protokołu. Na wniosku stwierdza się datę jego wpływu.

Komisja pojednawcza przeprowadza postępowanie pojednawcze w zespołach składających się co najmniej z 3 członków tej komisji.

Ugodę zawartą przed komisją pojednawczą wpisuje się do protokołu posiedzenia zespołu.Protokół podpisują strony i członkowie zespołu.

Jeżeli postępowanie przed komisją pojednawczą nie doprowadziło do zawarcia ugody, komisjana żądanie pracownika, zgłoszone w terminie 14 dni od dnia zakończenia postępowania

 pojednawczego, przekazuje niezwłocznie sprawę sądowi pracy. Wniosek pracownika o

 polubowne załatwienie sprawy przez komisję pojednawczą zastępuje pozew. Pracownik zamiastzgłoszenia tego żądania może wnieść pozew do sądu pracy na zasadach ogólnych.

Spory o roszczenia ze stosunku pracy rozstrzygają:

1) sądy pracy - stanowiące odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych oraz

2) sądy pracy i ubezpieczeń społecznych - stanowiące odrębne jednostki organizacyjnesądów wojewódzkich,

zwane sądami pracy.

 Nie podlegają właściwości sądów pracy spory dotyczące:

1) ustanawiania nowych warunków pracy i płacy,

2) stosowania norm pracy,

3) pomieszczeń w hotelach pracowniczych.

Postępowanie w sprawach o roszczenia pracownika ze stosunku pracy jest wolne od opłatsądowych. Sąd pracy w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji rozstrzyga o tychwydatkach, stosując odpowiednio przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, z tymże obciążenie pracownika tymi wydatkami może nastąpić w wypadkach szczególnie

uzasadnionych.

Page 15: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 15/28

Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dniadoręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dniod dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub oddnia wygaśnięcia umowy o pracę.

Żądanie nawiązania umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dni od dniadoręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.

Terminy przedawnienia roszczeń:Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którymroszczenie stało się wymagalne.

Jednakże roszczenia pracodawcy o naprawienie szkody, wyrządzonej przez pracownikawskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, ulegają 

 przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o

wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jejwyrządzenia.

Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem organu powołanego do rozstrzyganiasporów, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą w trybie określonym w kodeksie

 przed takim organem, ulega przedawnieniu z upływem 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub zawarcia ugody

9. Rozwi¹zywanie umów o pracêZgodnie z art. 30 § 1 Kodeksu pracy umowa o pracę rozwiązuje

się 1) na mocy porozumienia stron,2) przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniemokresu wypowiedzenia,3) przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowaniaokresu wypowiedzenia,4) z upływem czasu na który była zawarta,5) z dniem ukończenia pracy, dla której była zawarta.

Wyliczenie sposobów rozwiązania umowy o pracę w art. 30

Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę

 jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:1) rodzaj pracy,2) miejsce wykonywania pracy,3) wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy,ze wskazaniem składników tego wynagrodzenia i ich wysokości,4) wymiar czasu pracy,5) termin rozpoczęcia pracy.

Umowę o pracę zawiera się na piśmie.

Typy umów o pracêUmowy o pracę można zawierać:

a) na czas nieokreślonyb) na czas określony

Page 16: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 16/28

c) na czas wykonania określonej pracyd) na czas określony w celu zastępstwa nieobecnego

 pracownika.Każda z wyżej wymienionych umów może być poprzedzona

umową na okres próbny, nie przekraczający trzech miesięcy.

Umowy o pracê a umowy cywilnoprawne3.1. Umowa o dziełoJeżeli przedmiotem umowy jest wykonanie określonegoutworu, między stronami powstaje stosunek prawny opartyna umowie o dzieło (art. 627 i n. k. c.). Jest to tzw. umowa rezultatu

 – zamawiający dzieło zasadniczo nie ponosi ryzykazwiązanego z jego wykonywaniem.3.2. Umowa zleceniaStosunek pracy różni się też od umowy zlecenia, z którejwynika obowiązek dokonania określonej czynności prawnej

lub świadczenia innych usług, w warunkach braku podporządkowaniazleceniobiorcy kierownictwu dającemu zlecenie.Czynności i usługi nie muszą być wykonywane osobiście

 przez przyjmującego zlecenie.3.3. Umowa agencjiStosunek pracy nie powstaje także na podstawie umowyagencji, która zobowiązuje agenta do stałego pośredniczenia

 przy zawieraniu umów oznaczonego rodzaju na rzecz zleceniodawcylub do zawierania w jego imieniu takich umów(art. 758 i n. k. c.) W tym stosunku nie występuje podporządkowanieagenta kierownictwu zleceniodawcy charakterystyczne

dla stosunku pracy.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartejna czas nieokreślony uzależniony jest od stażu u danego

 pracodawcy i wynosi:1) dwa tygodnie, jeżeli okres zatrudnienia jest krótszy niższeść miesięcy,2) jeden miesiąc, jeżeli okres zatrudnienia wynosi co najmniejsześć miesięcy,3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej

3 lata.Rozwi¹zanie umowy o pracê bez wypowiedzeniaz winy pracownikaPracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzeniaz winy pracownika w razie:1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowychobowiązków pracowniczych,2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowyo pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianiego na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo

 jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnymwyrokiem,3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień kierowniczych

Page 17: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 17/28

do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek chorobytrwa:

a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudnionyu danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzeniai zasiłku – gdy pracownik był zatrudnionyu danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeliniezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem

 przy pracy albo chorobą zawodową oraz2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownikaw pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt. 1,trwającej dłużej niż 1 miesiąc.Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może

nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy z powodusprawowania opieki nad dzieckiem (w okresie pobieraniaz tego tytułu zasiłku), a w przypadku odosobnienia pracownikaz powodu choroby zakaźnej – w okresie pobieraniaz tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku. Rozwiązanie umowyo pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniusię pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.

Kodeks pracy przewiduje wygaśnięcie stosunku pracyw sytuacji:art. 611 k. p.art. 63 k. p.32a) śmierci pracownika,

 b) śmierci pracodawcy,c) 3-miesięcznej nieobecności pracownika z powodu tymczasowegoaresztowania,d) niezgłoszenia przez pracownika powrotu do pracyw ciągu 7 dni po rozwiązaniu stosunku pracy z wyboruu innego pracodawcy.Wygaśnięcie stosunku pracy z mocy przepisów pozakodeksowych

 powodują w szczególności następujące zdarzenia:a) niezgłoszenie przez pracownika powrotu do pracyw ciągu 30 dni po odbyciu czynnej służby wojskowej,chyba, że niezachowanie tego terminu nastąpiłoz przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy,

 b) wykreślenie przedsiębiorstwa państwowego z rejestru przedsiębiorstw państwowych,c) zdarzenia wiązane z wygaśnięciem stosunku pracy

 przez niektóre pragmatyki służbowe, np. utrata obywatelstwa polskiego, praw publicznych czy orzeczeniewydalenia ze służby.

Page 18: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 18/28

Test z zakresu znajomości zagadnień prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracydla pracowników administracyjno – biurowych.1.Nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy sprawuje: A. Najwyższa Izba KontroliB. Państwowa Inspekcja Pracy

C. Prokuratura2. Państwowa Inspekcja Pracy podlega: A. SejmowiB. Ministerstwu Pracy i Polityki SpołecznejC. Najwyższej Izbie Kontroli3.Nadzór i kontrolę przestrzegania zasad, przepisów higieny pracy i warunkówśrodowiska pracy sprawuje:A. Państwowa Inspekcja PracyB. Państwowa Inspekcja SanitarnaC. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska4.Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić,

 jeżeli od uzyskania wiadomości uzasadniającej takie rozwiązanie umowy upłynął okres:A. 1 miesiącaB. 14 dniC. 7 dni5.Umowa na wykonanie pracy określonego rodzaju za wynagrodzeniem na rzeczpracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonymto:A. Umowa zlecenieB. Umowa o dziełoC. Umowa o pracę 6.Umowa o pracę na okres próbny, dla pracownika pracującego na stanowiskuadministracyjno-biurowym, nie może przekraczać: A. 2 tygodniB. 1 miesiącaC. 3 miesięcy7.Umowa o pracę na okres próbny, dla pracownika pracującego na stanowiskupielęgniarki, nie może przekraczać:A. 3 miesięcyB. 1 miesiącaC. 2 tygodni8.Okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny po przepracowaniu miesiąca

wynosi: A. 3 dni roboczeB. 1 tydzieńC. 2 tygodnie9.Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony jest uzależniony od:A.Okresu zatrudnienia u danego, a także poprzedniego pracodawcy, jeśli nastąpiło przejęciezakładu przez obecnego pracodawcę.B.Całkowitego stażu pracy, jeżeli przerwa między stosunkami pracy nie przekracza 3 miesięcy.C.Całkowitego stażu, bez względu na przerwy w pracy.10.Pracownikowi, który przepracował 2 miesiące, przysługuje zwolnienie na poszukaniepracy w ilości: 

A. 1 dnia roboczegoB. 2 dni roboczych

Page 19: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 19/28

C. Nie przysługuje zwolnienie11. Stosunek pracy nawiązuje się w dniu:A.Podpisania przez pracodawcę podania o przyjęcie do pracyB.Załatwienia karty obiegowejC.Określonym w umowie o pracę 

12.Z wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne orazzaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, podlegają potrąceniu: A.Alimenty, kary pieniężne, odszkodowania za zniszczone narzędziaB.Alimenty, nierozliczone zaliczki pieniężne, kary pieniężneC.Alimenty, kary pieniężne, odszkodowania za zniszczoną odzież roboczą.13.Pracownik uległ wypadkowi w drodze z pracy. W związku z nieobecnością w pracy ztego tytułu pracownikowi przysługuje prawo do:A. 70% wynagrodzeniaB. 80% wynagrodzeniaC. 100% wynagrodzenia.14.Za pracę w porze nocnej przysługuje pracownikowi dodatek w wysokości

A.10% stawki godzinowej wynikającej z osobistego uposażeniaB.20% stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzeniaC.30% stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia.15.Pracownik uległ w pracy wypadkowi, w wyniku czego niezdolność do pracy wyniosła30 dni. W związku z tym:A.Pracodawca wypłaca pracownikowi 80% wynagrodzenia za cały czas niezdolności do pracyB.Pracodawca wypłaca pracownikowi 100% wynagrodzenia za cały czas niezdolności do pracyC.ZUS wypłaca pracownikowi 100% wynagrodzenia za cały czas niezdolności do pracy16.Pracownikowi zwolnionemu dyscyplinarnie należy wydać świadectwo pracy:A.NiezwłocznieB.Po wypłaceniu przez pracownika odszkodowania za zgubione narzędziaC.Po rozliczeniu się pracownika z posiadanej odzieży roboczej i sprzętu ochrony osobistej17.Pracownik może wystąpić do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy:A. W ciągu 7 dni od otrzymania świadectwaB. W ciągu 14 dni od otrzymania świadectwaC. Nie może wystąpić o sprostowanie świadectwa18.Pracownika, który dopuścił się naruszenia obowiązków pracowniczych, nie możeukarać karą regulaminową, jeśli od powzięcia wiadomości o tym naruszeniu upłynęło:A. 7 dniB. 14 dniC. 1 miesiąc

19.Pracownika, który dopuścił się naruszenia obowiązków pracowniczych, nie możeukarać karą regulaminową, jeśli od dopuszczenia się tego naruszenia upłynęło:A. 7 dniB. 14 dniC. 1 miesiąc20.Świadectwo pracy wydaje się pracownikowi:A. Po rozliczeniu się z zakłademB. Bez żadnych warunków, niezwłocznieC. Na wniosek pracownika złożony na piśmie21.Liczba godzin nadliczbowych nie może przekraczać dla pracownika:A. 2 godzin na dobę 

B. 4 godzin na dobę 

Page 20: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 20/28

C. 8 godzin na dobę 22.Roczny limit godzin nadliczbowych dla pracownika wynosi:A. 120 godzinB. 150 godzinC. 200 godzin

23.Dzienny czas pracy w zakładzie jest liczony od chwili:A. Przekroczenia granicy zakładuB. Przybycia na stanowisko pracyC. Otrzymania polecenia wykonania zadania od bezpośredniego przełożonego24. Prawo do pierwszego urlopu pracownik uzyskuje po: A. 3 miesiącach pracyB. 6 miesiącach pracyC. 12 miesiącach pracy25.Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, przy czym co najmniej

 jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż:A. 14 kolejnych dni kalendarzowych

B. 10 kolejnych dni kalendarzowychC. 10 dni roboczych26.W przypadku zgonu ojczyma pracownika pracodawca jest zobowiązany udzielićzwolnienia pracownikowi ilości:A. 1 dniaB. 2 dniC. Nie jest zobowiązany do udzielenia zwolnienia27.W przypadku ślubu dziecka pracownikowi pracodawca jest zobowiązany udzielićzwolnienia pracownikowi w ilości:A. 1 dniaB. 2 dniC. Nie jest zobowiązany do udzielania zwolnienia28.Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop przysługuje pracownikowi:A.Wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlopB.Udzielić pracownikowi urlopu najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego rokukalendarzowegoC.Udzielić pracownikowi urlopu przed upływem 3 lat od zakończenia roku, w którym urlop

 powinien być wykorzystany.29.Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop przysługuje pracownikowi:A.Który nie wykorzystał przysługującego urlopu w danym roku; płatny do końca pierwszegokwartału następnego roku

. B.W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracyC.Po upływie 3 lat od roku, w którym urlop nie został wykorzystany.30.Czy kobietę w ciąży wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych: A. Tak, na podstawie jej pisemnej zgody B. Tak, tylko za zgodą związków zawodowych C. Niewolno zatrudniać w żadnym przypadku31. Zatrudnianie kobiet przy pracach wzbronionych jest: A. Dopuszczalne na pisemny wniosek pracownicyB. Możliwe, jeśli związek zawodowy wyrazi na to zgodę C. Zabronione i jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika32.Kobieta zatrudniona przy stałej pracy przy przenoszeniu i podnoszeniu ciężarów może

 jednorazowo prosić:

A. 25kgB. 20kg

Page 21: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 21/28

C. 12kg.33.Kobieta została zatrudniona na czas określony wynoszący 4 miesiące. W pierwszymmiesiącu pracy przyniosła zaświadczenie o ciąży:A.Pracodawca czeka do końca czwartego miesiąca na rozwiązanie umowy o pracę B.Umowa ulega przedłużeniu do dnia porodu

C.Pracodawca może rozwiązać umowę za wypowiedzeniem34.Kobietom w ciąży i w okresie karmienia prace w pozycji stojącej w czasie zmian yroboczej są:A.Dozwolone, pod warunkiem, że łącznie nie przekracza 4 godzinB.Dozwolone, pod warunkiem, że łącznie nie przekroczą 3 godzinC.Zabronione35.Czy kobietę opiekującą się dwuletnim synem można zatrudniać w godzinachnadliczbowych? A. Można w każdym przypadkuB. Można, ale tylko za jej zgodą C. Nie wolno w żadnym przypadku

36. Kobietę w ciąży można zatrudniać:A. W porze nocnejB. W godzinach nadliczbowychC. Poza stałymi miejscami pracy za jej zgodą 37.Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów w szkołach i placówkach publicznychwydał: A. Główny Inspektor PracyB. Minister Pracy i Polityki SpołecznejC. Minister Edukacji Narodowej38.Zatrudnianie przy pracy z lekami cytostatycznymi kobiet w okresie karmienia piersią

 jest:A. DozwoloneB. ZabronioneC. Dozwolone do 2 godzin dziennie39.Prace stwarzające ryzyko zakażenia wirusem ospy wietrznej są dla kobiet w ciąży:A.DozwoloneB.Dozwolone, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożnościC.Zabronione40.Prace stwarzające ryzyko zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B są dozwolonedla kobiet w okresie karmienia:A.Dozwolone, pod warunkiem zachowania odpowiednich warunków higienicznych

B.ZabronioneC.Dozwolone.41.Prace w narażeniu na działanie rozpuszczalników organicznych są dla kobiet w ciąży:A.ZabronioneB.Zabronione, jeżeli ich stężenie w środowisku pracy przekracza wartość 1/3 najwyższychdopuszczalnych stężeńC. Dozwolone w każdym zakresie stężeń.42.Zatrudnianie osób młodocianych w wieku do 16 lat w placówkach służby zdrowia jest:A.Dozwolone, w wymiarze do 6 godzin dziennie w zakresie nauki zawoduB.Dozwolone, w wymiarze 3 godzin na dobę C.Zabronione

43.Zatrudnianie młodocianych w szpitalach zakaźnych jest:

Page 22: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 22/28

A.Dozwolone w ramach nauki zawodu, w wymiarze do 6 godzin dziennie, jeżeli młodocianyukończył 16 latB.Dozwolone w ramach nauki zawodu, w wymiarze do 6 godzin tygodniowo, jeśli uczeńukończył 16 latC.Zabronione

44.Prace przy obsłudze monitorów ekranowych przez kobiety w ciąży są:A. Całkowicie zabronioneB. Dozwolone do 8 godzin dziennieC. Zabronione powyżej 4 godzin na dobę.45.Czy kobieta w ciąży może być zatrudniona przy obsłudze aparatu rentgenowskiego?A. Może, do 4 godzin na dobę B. Może, do 2 godzin na dobę C. Nie może46.Czas pracy młodocianego, który ukończył 16 lat, nie może przekraczać:A. 6 godzin na dobę B. 8 godzin na dobę 

C. 12 godzin na dobę 47.Szesnastoletni pracownik młodociany może być zatrudniony, w ramach nauki zawodu,przy podnoszeniu, przenoszeniu i przewożeniu ciężarów w przypadku:A.Jeżeli czas ich wykonania nie przekracza 1/3 czasu pracy młodocianegoB.Jeżeli czas ich wykonania nie przekracza ½ czasu pracy młodocianegoC.Jeżeli czas ich wykonania nie przekracza 2/3 czasu pracy młodocianego.48.Za pracowników młodocianych uważa się osoby w wieku:A. 15 do 17 latB. 16 do 18 latC. 15 do 18 lat49Czy pracownika młodocianego wolno zatrudniać w nadgodzinach?A. Tak, za pisemną zgodą rodziców lub opiekunów prawnychB. Tak, za zgodą młodocianegoC. Nie wolno w żadnym przypadku50 Za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie odpowiada:A. Kierownik działu bhpB. PracodawcaC. Zakładowy społeczny inspektor pracy51 Pomieszczenia przeznaczone na pobyt stały ludzi to pomieszczenie, w którymprzebywanie pracownika w ciągu doby trwa:A. Do 4 godzin

B. Powyżej 4 godzinC. Powyżej 6 godzin

T 2. SPÓŁKIJedną z form prawno-organizacyjnych przedsiębiorstw są przedsiębiorstwa - spółki.Z ekonomicznego punktu widzenia spółka jest zrzeszeniem osób lub kapitału, celem

 prowadzenia działalności gospodarczej. Jest to określenie formalne, ekonomiczne.W sensie prawnym jest to umowa zawierana przez wspólników w celu prowadzenia wspólnego

 przedsiębiorstwa zarobkowego lub osiągnięcia ściśle określonego celu.

Dwa podstawowe kryteria podziału spółek:

Page 23: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 23/28

1. kryterium ekonomiczne - podstawą ekonomiczną utworzenia spółki i związanego z nią zakresu odpowiedzialności wspólników, są zobowiązania spółki oraz źródło prawa – jako druga

 podstawa, która reguluje powstanie i działalność spółki.2. źródło prawa.Te dwa kryteria prowadzą do podziału ogół spółek na:

1. osobowe,2. kapitałowe,3. cywilne,4. handlowe.

 

Spółki osobowe to takie, które opierają swoją działalność na osobistej pracy wspólników, przyczym wspólnicy wraz ze spółką ponoszą pełną odpowiedzialność majątkową za zobowiązaniaspółki.Wśród spółek osobowych wyróżnia się:

• cywilne,•  jawne,• komandytowe.

 Natomiast w Spółkach kapitałowych nie ma najczęściej więzi między działalnością spółki iosobistą pracą wspólników, a wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki wobecwierzycieli. Podmiotem odpowiedzialności jest jedynie spółka odpowiadająca za zobowiązaniaswoim wydzielonym od majątku wspólników kapitałem.Spółkami kapitałowymi są:

1. Spółki z o.o.2. Spółki S.A.

Spółki osoboweCo jest niezbędne do założenia spółki?Do założenia spółki niezbędna jest umowa zawierana, przez co najmniej dwóch wspólników,oraz wniesienie przez nich wkładów.Spółka cywilnaPowstaje w wyniku zawarcia przez wspólników umowy pisemnej, która zawiera postanowienia,co do powstania spółki, jej celów (ze szczególnym uwzględnieniem celów gospodarczych),czasu trwania, sposobu prowadzenia działalności, rodzaju i wysokości wkładów. Umowa taokreśla również zasady udziału wspólników w stratach i zyskach oraz jest uregulowana sprawarozwiązania spółki.Spółka nie ma osobowości prawnej i konsekwencją takiego stanu rzeczy jest to, że podmiotem

 praw i obowiązków w sferze stosunków zewnętrznych są wszyscy wspólnicy a majątek spółkiw okresie jej trwania jest wszystkich wspólników.Każdy wspólnik jest uprawniony do prowadzenia spraw spółki i może prowadzić sprawy nie

 przekraczające zakresu zwykłego zarządu. Za zobowiązania spółki odpowiadają wszyscywspólnicy solidarnie. Przy czym tam odpowiedzialność nie jest niczym ograniczona. Każdywspólnik odpowiada za zobowiązania w całości.Z tej charakterystyki wynika, że wspólnicy powinni darzyć się wzajemnym zaufaniem,

 poczuciem odpowiedzialności. Najczęściej są to spółki rodzinne. Skala ich działalności jest ograniczona.

Spółka jawnaJest określona przez Kodeks Handlowy jako spółka prowadząca we wspólnym imieniu

 przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze.

Page 24: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 24/28

Spółka jawna powstaje w wyniku zawarcia umowy pisemnej, której zakres jest taki sam jak w przypadku spółki cywilnej; w odróżnieniu od niej podlega rejestracji w rejestrze handlowym.Podobnie jak spółka cywilna, jawna nie posiada osobowości prawnej, wyposażona jest jednak w pewne atrybuty charakterystyczne dla osób prawnych.W szczególności może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, ma zdolność sądową, która

 jest jednak ograniczona – stąd mówi się o ograniczonej osobowości prawnej.W przeciwieństwie do spółki cywilnej istnieje wyodrębniony majątek spółki jawnej, na któryskładają się:1. wkłady wspólników ,2. majątek nabyty na rzecz spółki w czasie jej trwania.Za zobowiązania takiej spółki odpowiada każdy ze wspólników solidarnie.Prowadzenie spraw spółki jest prawem i obowiązkiem każdego wspólnika.Umowa dotycząca utworzenia spółki może powierzać zarząd nad nią tylko niektórymwspólnikom.Powszechnie uważa się, że spółka jawna stanowi odpowiednią formę prowadzenia

 przedsiębiorstwa, gdy nie ma możliwości zgromadzenia kapitału niezbędnego do powołania

spółki kapitałowej. Spółka komandytowaZaliczana jest do spółek osobowych i stanowi formę pośrednią między spółkami osobowymi akapitałowymi.Co jest istotą spółki komandytowej?Istota spółki komandytowej polega na tym, że przynajmniej jeden ze wspólników odpowiadawobec wierzycieli spółki całym swoim majątkiem, a odpowiedzialność drugiego z tychczłonków, jest ograniczona.Wspólnicy, których odpowiedzialność jest ograniczona to komandytariusze.Zaś wspólnicy, którzy odpowiadają za spółkę bez ograniczeń to komplementariusze.Pozycja i rola komplementariuszy w spółce komandytowej odpowiada pozycji wspólników w

spółce jawnej.

Prawa i obowiązki komandytariusza sprowadzają się do:1. wniesienia wkładu, w ramach którego odpowiada za zobowiązania spółki,2. możliwości przeglądania ksiąg,3. możliwość udzielania zgody w sprawach przekraczających zakres zwykłychczynności spółki.

W sytuacji spółki komandytowej prawo prowadzenia takiego przedsiębiorstwa,

reprezentowanie go na zewnątrz przysługuje tylko komplementariuszom.Czy komandytariusz może reprezentować spółkę?Komandytariusze mogą reprezentować spółkę tylko, gdy uzyskają specjalne pełnomocnictwo.Forma spółki komandytowej jest bardz/ częstym rozwiązaniem stosowanym w gospodarcerynkowej w określonych fazach rozwoju przedsiębiorstwa.Dodatnią cechą tych spółek jest to, że umożliwiają one:

1. dodatkowe zasilanie kapitałowe komandytariuszy,2. zachowanie pełnej kontroli i kompetencji zarządczych komplementariuszy.

Spółki Kapitałowe

Spółkami kapitałowymi są spółki z o.o. i akcyjne.

Page 25: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 25/28

Podstawową różnicą między spółkami kapitałowymi a osobowymi jest to, że spółki kapitałowew odróżnieniu od spółek osobowych posiadają osobowość prawną, co prowadzi do oddzieleniaodpowiedzialności materialnej spółki i wspólników.Wspólnik, który w spółce akcyjnej określany jest jako akcjonariusz, ryzykuje w razieniepowodzenia przedsięwzięcia gospodarczego jedynie wysokością wkładu w kapitał spółki a

 jego majątek osobisty nie może być przeznaczony na zaspokojenie roszczeń wierzycieli.Spółka kapitałowa uzyskuje osobowość prawną po wpisaniu do Rejestru Handlowego.Inne różnice:W sp. osobowej sprawy spółki prowadzą wspólnicy, w kapitałowej sytuacja się zmienia – następuje tu organizacyjnie wyodrębnione władze spółki. Spraw spółki nie prowadzą samiwspólnicy, ale władze spółki

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 

Do utworzenia spółki z o.o. jest niezbędne zgromadzenie określonego kapitału (minimum jestokreślone ale może się zmieniać), który musi być wniesiony w całości w chwili powstaniaspółki.Kapitał zakładowy spółki może być pokryty gotówką lub wkładami niepieniężnymi - aportami idzieli się na tzw. udziały.Co jest podstawą utworzenia spółki z o.o.?Podstawą utworzenia spółki z o.o. jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, któryokreśla :

1. nazwę firmy,2. jej siedzibę,3. przedmiot działania,4. wysokość kapitału zakładowego,

5. liczbę i wysokość udziałów wspólników.W spółce z o.o. zasadą jest związanie udziału z osobą wspólnika. Udział ten można zbyć tylkoza zezwoleniem spółki. Władzę spółki z o.o. stanowią :

1. Zgromadzenie Wspólników,2. Zarząd,3. Rada Nadzorcza w niektórych przypadkach może być to Komisja Rewizyjna.

Kompetencje organów spółki:1. Walne Zgromadzenie Wspólników

Ma prawo podejmować decyzje we wszystkich sprawach spółki.Jego rozstrzygnięć wymagają przede wszystkim takie sprawy jak:1. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania,2. rozpatrzenie i zatwierdzenie bilansu i rachunku zysków i strat w okresach

sprawozdawczych,3. udzielanie absolutorium Zarządowi,4. zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa,5. uchwała o podziale zysków lub pokrycie strat.

2. Zarząd spółki - organ wykonawczySkłada się z jednego lub więcej członków. Członkami Zarządu mogą być wspólnicy bądź osoby

spoza grona wspólników, jeśli wspólnicy dojdą do wniosku, że osoba ta będzie dobrze prowadzić spółkę.

Page 26: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 26/28

Do kompetencji Zarządu należą:1. prowadzenie bieżących spraw spółki,2. reprezentowanie spółkę wobec osób trzecich.

3. Rada nadzorcza Nadzór sprawują:

1. wspólnicy – każdemu z nich przysługuje prawo przeglądania dokumentów i żądaniewyjaśnień ze strony Zarządu,2. specjalny organ nadzorczy, którym może być Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna,

 powołana przez Walne Zgromadzenie Wspólników.Do Rady Nadzorczej należy kontrola całego zakresu działalności spółki, a jeśli jest utworzonaKomisja Rewizyjna, to nadzór dotyczy spraw finansowo – księgowych.Reasumując:Spółka z o.o. jest formą odpowiednią do prowadzenia małych i średnich firm, do której należą wspólnicy zainteresowani zmniejszeniem ryzyka osobistego związanego z prowadzeniem firmyi którzy nie prowadzą bieżącej działalności spółki.

Spółka akcyjna

Do utworzenia S.A. niezbędne jest zebranie określonego kapitału, którego minimum jestruchome.W przeciwieństwie do spółki z o.o. kapitał nie musi być zgromadzony w całości w momencie

 jej powstania – można go gromadzić w formie publicznej subskrypcji akcji. Kapitał takiejspółki może być pokryty gotówką, aportami i dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.Akcja stanowi podstawę nabycia praw wspólnika, czyli akcjonariusza; jest papieremwartościowym.Akcje mogą być:

1. imienne,2. na okaziciela.Można je zbyć.Spółka może wydawać tzw. akcje uprzywilejowane:

- co do prawa głosu,- co do uzyskiwania dywidend,- czy też podziału majątku w razie likwidacji spółki.

Utworzenie spółki wymaga ustanowienia jej statutu w formie aktu notarialnego, który określamiędzy innymi:

1. przedmiot przedsiębiorstwa,2. wysokość kapitału akcyjnego,

3. sposób jego zebrania,4. nominalną wartość i ogólną liczbę akcji,5. liczbę akcji uprzywilejowanych,6. sposób organizacji władz zarządzających i nadzorczych.

Struktura i kompetencje władz nadzoru i zarządzania zbliżone są do spółki z o.o.S.A. jest formą odpowiednią do prowadzenia dużych przedsiębiorstw, które wymagają znacznego kapitału.

Przedstawione typy własności spółek mają charakter wzorcowy i powszechnie obowiązujący.System prawny polskiej gospodarki dopuszcza jednak w określonych sytuacjach pewne ichmodyfikacje, które dotyczą niektórych zagadnień funkcjonowania spółki, np. w spółkach

Page 27: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 27/28

kapitałowych zarówno z o.o., jak i S.A. skupienie wszystkich rodzajów akcji w rękach jednegowspólnika jest prawnie dopuszczalne i nie musi prowadzić do likwidacji spółki.Możliwe jest też zakładanie spółek jednoosobowych – dot. to spółek z o.o., bez względu nacharakter prawny założyciela, a także S.A. tworzonych przez Skarb Państwa oraz przez

 jednoosobowe spółki Skarbu Państwa.

 Specyficzne regulacje prawne dotyczą także spółek tworzonych na terenie Polski przez podmioty zagraniczne, bądź z ich udziałem.W szczególności mogą to być spółki wyłącznie kapitałowe, a w niektórych przypadkach,określonych ustawowo, ich utworzenie wymaga zezwolenia.System prawny i praktyka w wielu krajach (np. Niemcy) uznaje tzw. spółki mieszane, któreuwzględniają różne formy organizacyjne przedsiębiorstw i łączą zalety różnych form spółek.Można tu wymienić np. spółkę komandytową, w której komplementariuszem jest spółka z o.o.lub S.A.Można tworzyć spółki komandytowe na akcjach, gdzie udziały komandytariuszy przyjmują 

 postać prawną, charakteryzującą się znacznym zwiększeniem znaczenia akcji w S.A.

 Najważniejsze podatki w Polsce

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)• Płacą go wszystkie osoby, które w danym roku uzyskały dochód wyższy od sumy

określonej w ustawie•  Nie są nim obłożone dochody z działalności rolnej ( z wyjątkiem działów specjalnych

 produkcji rolnej), leśnej, darowizny i spadki• Podatek ma charakter progresywny, obecnie obowiązują trzy stawki podatkowe: 19%,

30% i 40%.

Podatek dochodowy od osób prawnych ( CIT)• Płacony przez firmy, które uzyskują dochód z działalności gospodarczej z wyjątkiem

działalności rolniczej i gospodarki leśnej• Obecnie stawka podatkowa wynosi 19%

Podatek od towarów i usług (VAT)• Podatek pośredni, które obejmuje sprzedaż towarów, odpłatne świadczenia usług oraz

eksport towarów i usług• Płatnikami są przedsiębiorstwa, jednostki organizacyjne i osoby fizyczne• Podstawowa stawka tego podatku wynosi 22%, jednak na niektóre towary obowiązują 

stawki niższe ( 7%, 3%, 0%)

Podatek akcyzowy (akcyza)• Podatek nakładany na niektóre towary, w Polsce są nim obłożone m.in. paliwa,

samochody, alkohol, wyroby tytoniowe, energia elektryczna, sól, perfumy• Stawka akcyzy jest określona procentowo i waha się od 25% do 100%

Podatek od spadków i darowizn• Obowiązuje osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy lub praw majątkowych

tytułem spadku, darowizny, zasiedzenia i innych przewidzianych w ustawie tytułów• Wysokość podatku zależy od wartości rzeczy i stopnia pokrewieństwa między

spadkobiercą a spadkodawcą 

Page 28: Admin Exam Powtrorzenie

5/16/2018 Admin Exam Powtrorzenie - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/admin-exam-powtrorzenie 28/28

Podatek rolny• Płacony za posiadanie lub użytkowanie wieczyste gruntów rolnych• Wysokość stanowi równowartość 2,5 q żyta z 1 ha powierzchni

Podatek leśny• Płacą go właściciele lub użytkownicy wieczyści gruntów leśnych• Jego wysokość stanowi równowartość 0, 22 m3 drewna z 1ha

Podatek od czynności cywilnoprawnych• Przedmiotem opodatkowania są czynności cywilnoprawne( umowy) wymienione w

ustawie, zmiany tych umów i orzeczenia sądów• Wysokość podatku dla każdej czynności określa ustawa

Podział podatków ze względu na:Sposób świadczenia

Bezpośrednie- ściągane bezpośrednio z dochodów lub majątku płatnika• Pośrednie- płacone przez konsumenta przy zakupie towarów

Przedmiot opodatkowania• Dochodowe- podstawa podatku jest dochód• Majątkowe- podstawą podatku jest majątek lub posiadany kapitał• Konsumpcyjne- związane z nabywanymi dobrami

Podmiot• Podatki lokalne- pobierane przez władze lokalne•

Podatki o zasięgu krajowym- pobierane przez państwoSposób naliczania

• Progresywne- im wyższy dochód, tym większa stawka podatkowa• Liniowe- stawka podatkowa niezależna od dochodu• Dygresywne- im wyższy dochód, tym niższa stawka podatkowa• Kwotowe- z góry ustalona kwota, niezależna od dochodu