A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 1996 :RKOU<ABJI% 10 ØGOSTOS 2015

• VOL. XXXVI, NO 1996 • LUNDI, 10 AOÛT 2015 • MONDAY, AUGUST 10, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

ՌԱԿ Պոստոնի Պատգամաւորական ժողովը որդեգրեցՀայաստանի եւ Սփիւռքի վերաբերեալ բանաձեւեր

Ռ ա մ կ ա վ ա ր Ա զ ա տ ա կ ա ն Կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա նՄիացեալ Նահանգներու Արեւելեան Շրջանի եւԳանատայի ակումբներու 83-րդ Պատգամաւո-րական ժողովը գումարուեցաւ Յուլիս 11-12 շաբա-թավերջին Պոստընի մէջ: Ժողովը կը գումարուէրսահմանուած թուականէն որոշ յապաղումով ,չնախատեսուած դժուարութիւններու պատճա-ռաւ: Ներկայ էին Պոստընի, Նիւ Եորքի, Ֆիլատէ-լֆիայի, Տիթրոյիթի, Մոնթրէալի եւ Թորոնթոյիակումբները ներկայացնող 23 պատգամաւոր-ներ: Առաջին հերթին ժողովը ընտրեց դիւանիատենապետը՝ անցեալի ՌԱԿ Կեդրոնական Վար-չութեան երկարամեայ ատենապետ՝ Դոկտ. Ար-շաւիր Կէօնճեանը, եւ ատենադպիրը՝ Տօքթ. Յա-րութիւն Արզումանեանը:

Օ ր ա կ ա ր գ ը կ ’ ը ն դ գ ր կ է ր ա կ ո ւ մ բ ն ե ր ո ւ ե ւմամուլի տեղեկագրութիւններու ներկայացումըեւ անոնց խորքային քննարկումն ու վաւերա-ց ո ւ մ ը : Ժ ո ղ ո վ ը ա պ ա հ ի մ ն ա կ ա ն ո ր ո շ ո ւ մ ն ե րորդեգրեց նկատի ունենալով կազմակերպչականանհրաժեշտ փոփոխութիւններ, եւ այդ նպատա-կաւ ծրագրեր մշակեց հետեւողութեամբ Սփիւռ-քի, Հայաստանի եւ Արցախի հայկական կեանքիպահանջներուն:

Օրակարգին մէջ յատուկ բաժին յատկացուածէր Հայաստանի մեր քոյր կուսակցութեան կազ-մակերպչական գործունէութիւններուն եւ անոնցհետ մեր յարաբերութիւններուն: Գոհունակու-թեամբ արձանագրուեցաւ որ վերջերս մեր կու-սակցութիւնը Երեւանի մէջ տիրացած էր կեդ-րոնատեղիի մը, որ պիտի ծառայէր ՀայաստանիՌԱԿ-ի եւ Սփիւռքի իր քոյր կազմակերպութիւն-

ներու գործունէութիւններուն: Յատուկ քննարկումներ կատարուեցան մէ-

տիայի (մամուլի) նիւթին շուրջ, թէ’ բովանդա-կութեան եւ թէ’ կազմի առումներով: Շեշտուեցաւանհրաժեշտութիւնը քայլ պահելու թէքնոլոժիիզարգացման հետ: Անդրադառնալով Պոստոնի«Տը Արմինիըն Միրրըր Սփէքթէյթըր» եւ Մոնթ-րէալի «Ապագայ» շաբաթաթերթերուն, գնահա-տանքով արձանագրուեցաւ այս զոյգ հրատարա-կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ բ ա ր ձ ր մ ա կ ա ր դ ա կ ը : Ժ ո ղ ո վ ա -կ ա ն ն ե ր ը տ ե ղ ե կ ա ց ա ն ն ա ե ւ թ է լ ո ւ ր ջ ա շ խ ա -տանք կը տարուի զոյգ թերթերու թուայնացումիյ ա ւ ե լ ե ա լ ա ր դ ի ա կ ա ն ա ց մ ա ն հ ա մ ա ր : Ա յ ս կ ա -պակցութեամբ նիւթական միջոցներու անբաւա-

րարութիւնը նկատի առնուեցաւ եւ առաջարկներներկայացուեցան ֆինանսական նոր աղբիւրներապահովելու համար:

Նկատի առնուեցաւ որ վերջին տարիներուընթացքին բարերարներ եւ ընդհանուր հանրու-թիւնը աւելի հակամէտ կը թուի ըլլալ յատկացում-ներ կատարելու որոշ բարենպատակ կարիքնե-րու , անտեսելով մէտիան, հակառակ այն իրո-ղութեան թէ մամուլը ունի կենսական առաքե-լութիւնը թափանցելու անհատներու եւ հաւաքա-կանութիւններու մտայնութիւններուն ու կազմա-ւորելու հանրային կարծիքը:

Ա ւ ա ր տ ե լ է ե տ ք ք ն ն ա ր կ ո ւ մ ը շ ր ջ ա ն ա ւ ա ր տՇար. էջ 14

ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹԻՒՆ ԻՐԱՆԻԵւ «ՎԵՑԵԱԿ»Ի ՄԻՋԵՒ

Տէր Գրիգոր Եպս. Կապրոյեանըընտրուեցաւ Տանն ԿիլիկիոյԿաթողիկէ Հայոց 20-րդԿաթողիկոս Պատրիարք

Յուլիսի 25-ին, Զմմառու աթոռանիստ մայրավանքին մէջհամախմբուած, Հայ Կաթողիկէ եկեղեցւոյ սիւնհոդսականհայրերը ընտրեցին Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկէ Հայոց` 20-րդԿաթողիկոս Պատրիարքը, յանձինս Փարիզի հայ կաթողի-կ է ն ե ր ո ւ վ ա ս տ ա կ ա ւ ո ր ա ռ ա ջ ն ո ր դ ` Ա ր հ ի ա պ ա տ ի ւ Տ է րԳրիգոր Եպիսկոպոս Կապրոյեանի, որ ընտրեց Գրիգոր-Պետրոս Ի անունը։

Ան կը յաջորդէ երջանկայիշատակ Ներսէս Պետրոս ԺԹԿաթողիկոս պատրիարքին որ իր մահկանացուն կնքեցամիս մը առաջ` 25 Յունիս 2015-ին։

Շար. էջ 5

Վիեննայի մէջ 17 օրերու տենդագին բա-նակցութիւններէ ետք, Յուլիս 14-ին Իրանըե ւ « վ ե ց ե ա կ » ի ե ր կ ր ն ե ր ը ( Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա -հանգներ, Ռուսիա, Չինաստան, Մեծն Բրի-տանիա, Ֆրանսա եւ Գերմանիա) պատմա-կ ա ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն մ ը ե կ ա ն ի ր ա ն -ցիներու միջուկային ծրագրի հետ կապուածբոլոր հարցերուն շուրջ: Կը սպասուի, որպ ա տ ժ ա մ ի ջ ո ց ն ե ր ո ւ վ ե ր ա ց մ ա ն շ ն ո ր հ ի ւԻրանը վերստին կարեւոր տեղ գրաւէ ուժա-ն ի ւ թ ի հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն շ ո ւ կ ա յ ի ն մ է ջ :Սակայն Իրանին զէնքի մատակարարում-ներու արգելքը ուժի մէջ կը մնայ 5 տարի եւս:

Իրանական միջուկային հարցերէն ուրա-նիումի «հարստացման» մակարդակը պէտքէ իջեցուի 5 տոկոսի: Աւելի շատ հարստաց-ւած ուրանիումի բոլոր պաշարները պէտք էվերամշակուին, իսկ հարստացման համարնախատեսուած մեքենաները պէտք է ոչըն-չացուին: Իրանը պարտաւոր է հիւլէականուժ արտադրող սարքաւորումները վերա-կառուցե լ այնպէս, որ փլութոնիումի ար-տադրութիւնը դառնայ անհնար: Իրանինկ’արգիլուի նման սարքաւորումներ կառու-ցել յառաջիկայ15 տարիներու ընթացքին:

Համաձայնագրի ստորագրումը Իրանինթոյլ կուտայ վերսկսիլ իր նաւթաքիմիականարտադրանքի արտահանումը: Ներկայիսիրանցիները փոքր քանակութեամբ նաւթ

կ’արտահանեն, սեփական կարիքները բա-ւարարելու համար: 2002-ին ԱՄՆու եւ Եւրո-միութեան հաստատած նաւթային արգելքիպատճառով Իրան ամսական կը կորսնցնէր4 - 8 մ ի լ ի ա ռ տ ո լ ա ր : Պ ա տ ժ ա մ ի ջ ո ց ն ե ր ո ւհաստատումէն առաջ Իրանը Ռուսաստանիեւ Սաուտի Արապիայի կողքին, նաւթ ար-տահանող երկրներու առաջին երեք պետու-թիւնէն մին էր:

Սակայն պատժամիջոցները անմիջապէսչեն վերցուիր, որովհետեւ համաձայնագիրըպէտք է հաստատեն Քոնկրէսի զո յգ պա-լատները: Իսրայէլի վարչապետ ԲենիամինՆաթանեահուն քոնկրեսականներուն կոչկատարած է կասեցնել համաձայնութիւնը:

Շար. էջ 14

Վերջերս երկօրեայ աշխատան-ք ա յ ի ն ա յ ց ե լ ո ւ թ ե ա մ բ Մ ո ս կ ո ւ ագտնուող Մինսքի խումբի ամերի-կացի համանախագահ Ճէյմզ Ուոր-լ ի ք « Վ ե տ ե մ ո ս թ » թ ե ր թ ի ն տ ո ւ ա ծհ ա ր ց ա զ ր ո յ ց ի ն ը ն թ ա ց ք ի ն ա ն դ -րադարձած է Լեռնային Ղարաբաղիհակամարտութեան լուծման առնչը-ւող տարբեր հարցերու, կը գրէ Pa-norama.am-ը:

«Մենք չենք փորձեր նոր հարցերեւ նոր մօտեցումներ յայտնաբերել:Մենք կը փորձենք շարունակել բա-նակցութիւններ վարելը՝ հիմնուելովնախապէս ձեռք բերուած յաջողու-թիւններուն վրայ: Ատիկա կը վերա-բերի շարք մը կարեւոր հարցերու,որոնց կարգին է Լեռնային Ղարա-բ ա ղ ի շ ո ւ ր ջ ե ղ ա ծ տ ա ր ա ծ ք ն ե ր ո ւյանձնումը, Լեռնային Ղարաբաղիկարգավիճակը, գաղթականներունդ ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ա ն ո ն ց ա ն վ տ ա ն գ ո ւ -թեան երաշխաւորումը: Ասոնք այնհ ա ր ց ե ր ն ե ն , ո ր ո ն ք ք ն ն ա ր կ մ ա նսեղանին դրուած են բանակցայինգործընթացի ամբողջ ընթացքին»,նշած է Ուորլիք։ ԱնդրադառնալովՄինսքի խումբի 22 տարուան դերա-կատարութեան՝ Ղարաբաղեան հա-կամարտութեան խաղաղ կարգա-ւորման գործընթացին մէջ՝ ան ափ-սոսանք յայտնած է այն մասին, որայս ամբողջ ընթացքին կարելի չէե ղ ա ծ ի ս պ ա ռ դ ա դ ր ե ց ն ե լ հ ա յ -ատրպէյճանական զօրքերու շփմանգիծին ընդհարումները, որոնք մտա-վ ա խ ո ւ թ ի ւ ն կ ը յ ա ռ ա ջ ա ց ն ե ն հ ա -կամարտութեան խաղաղ կարգա-ւորման հեռանկարին առնչութեամբ։

Ա յ դ ո ւ հ ա ն դ ե ր ձ , Ո ւ ո ր լ ի ք դ ի տ ե լտ ո ւ ա ծ է , ո ր ի ն ք լ ա ւ ա տ ե ս է , ե ւՄ ո ս կ ո ւ ա ե ւ Ո ւ ա շ ի ն կ թ ը ն կ ը հ ա -ւատան հակամարտութեան կարգա-ւորման բանակցային տարբերակին,ե ւ ա յ դ է պ ա տ ճ ա ռ ը , ո ր ա ն ո ն քկը շարունակեն աշխատանքներըՄինսքի խումբի ծիրին մէջ։

« 2 0 1 5 թ ո ւ ա կ ա ն ը շ ա տ վ տ ա ն -գ ա ւ ո ր տ ա ր ի է ր , ք ա ն ի ո ր զ ի ն ա -դ ա դ ա ր ի խ ա խ տ մ ա ն դ է պ ք ե ր ո ւ նպատճառով մեծ թիւով զինուորա-կաններ ու քաղաքացիներ զոհուե-ց ա ն ե ր կ ո ւ կ ո ղ մ է ն ա լ : Մ ա ս ն ա -ւորապէս այս տարուան Յունուարամիսը դարձաւ ամէնէն վտանգա-ւ ո ր ը հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա ն խ ա ղ ա ղկարգաւորման վերջին 20 տարի-ներուն ընթացքին՝ զոհերուն թիւը

նկատի ունենալով: Այնպէս, որ կանբ ո լ ո ր հ ի մ ք ե ր ը մ տ ա վ ա խ ո ւ թ ի ւ նո ւ ն ե ն ա լ ո ւ ա յ ն գ ծ ո վ , ո ր ա յ ս հ ա -կամարտութիւնը կրնայ ընդարձակ-ւ ի լ : Ո ւ ս տ ի ո ր ե ւ է բ ա խ ո ւ մ կ ր ն ա յպատճառ դառնալ հակամարտու-թեան սրման:

Հակամարտութեան վատ կողմըայն է, որ անիկա արիւնալի է, որեւէպ ա հ ո ւ ե ն թ ա կ ա յ է վ ե ր ա ծ ո ւ ե լ ո ւռազմական բախման, իսկ դրականկ ո ղ մ ը ա յ ն է , ո ր Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա -հ ա ն գ ն ե ր , Ռ ո ւ ս ի ա ե ւ Ֆ ր ա ն ս ապատրաստ են բոլոր կարելի միջոց-ները գտնելու հակամարտութեանխ ա ղ ա ղ կ ա ր գ ա ւ ո ր մ ա ն հ ա մ ա ր ,համագործակցելու բոլոր կողմերուհետ եւ մնայուն կերպով կոչ կ՛ուղ-ղեն պահպանելու զինադադարը։

Մենք կը հասկնանք, որ սեփա-կ ա ն ա ն վ տ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն ա պ ա հ ո վ -ման անհրաժեշտութենէն մեկնած՝թէ՛ Ատրպէյճանը, եւ թէ Հայաստա-նը կրնան սպառազինութիւն ձեռքբ ե ր ե լ , ս ա կ ա յ ն մ ե ր մ տ ա վ ա խ ո ւ -թիւնը այն է, որ ատիկա պատճառդառնայ զօրքերու շփման գիծին մէջզինուորականացման։

Ընդ որում՝ խօսքը կը վերաբերինաեւ Հայաստան-Ատրպէյճան սահ-մանին: Այս պարագային խնդիրը ո՛չմիայն սպառազինութիւններու քա-նակն է , այ լ նաեւ անոնց արդիա-կանացումը: Ինչպէս ըսած եմ, գո-յ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ի հ ա շ ի ւ ն ե ր ո ւ ս խ ա լդուրս գալու վտանգ, կացութիւն մը,որով մենք կը զբաղինք: Եթէ նա-խապէս զինադադարի դրութիւնը կըխախտէր արձակազէններուն հրա-ց ա ն ն ե ր ո ւ ն մ ի ջ ո ց ո վ , ա յ ժ մ մ ե ն ք

գիտենք, որ ատիկա տեղի կ՛ունենայաւելի խոշոր տրամաչափի զէնքե-րով, ինչ որ մտահոգիչ է: Մենք չենքփափաքիր, որ կողմերէն որեւէ մէկըուժերու յարաբերակցութեան հար-ցին մէջ առաւելութեան հիման վրայդ ի մ է ռ ա զ մ ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն -ներու: Այդ իսկ պատճառով մենք կըկարծենք, թէ Հայաստան պէտք էմասնակցի կարգաւորման գործըն-թացին, որպէսզի ռազմական վտան-գ ա ւ ո ր ի ր ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ա ւ ե լ ի մ ե ծհ ա տ ո ւ ա ծ ը ը լ լ ա յ կ ա ռ ա վ ա ր ե լ ի » ,նշած է Ուորլիք:

Խօսելով ազատագրուած շրջան-ներու կարգավիճակին շուրջ պաշ-տօնական Ուաշինկթընի դիրքորոշ-մ ա ն մ ա ս ի ն ՝ ա մ ե ր ի կ ա ց ի հ ա մ ա -ն ա խ ա գ ա հ ը ն շ ա ծ է . « Գ ր ա ւ ո ւ ա ծտ ա ր ա ծ ք ն ե ր ը պ է տ ք է վ ե ր ա դ ա ր -ձըւին Ատրպէյճանին՝ համապար-փ ա կ կ ա ր գ ա ւ ո ր մ ա ն ծ ի ր ի ն մ է ջ :Ա յ ս տ ե ղ կ ա ր ե ւ ո ր է չ կ ե դ ր ո ն ա ն ա լկ ա ր գ ա ւ ո ր մ ա ն մ է կ տ ա ր ր ի ն կ ա մսկզբունքի մը վրայ: Տարածքներըպէտք է վերադարձուին, բայց կանայլ գործօններ: Այդ պատճառով ալմ ե ն ք մ ի շ տ կ ը խ օ ս ի ն ք հ ա մ ա -պ ա ր փ ա կ կ ա ր գ ա ւ ո ր մ ա ն մ ա ս ի ն .կ ա ր ե լ ի չ է վ ե ր ց ն ե լ մ ի ա յ ն մ է կտ ե ս ա կ է տ ե ւ պ ն դ ե լ , ո ր ա տ ի կ ակարգաւորման հիմքն է: Մենք պէտքէ դիտարկենք խաղաղ կարգաւոր-ման կարելիութիւնը իր ամբողջու-թեան մէջ», հաստատած է ան։

Ը ս տ Ո ւ ո ր լ ի ք ի ՝ յ ա ր ա կ ի ց տ ա -րածքները վերադարձնելէ ետք Լեռ-ն ա յ ի ն Ղ ա ր ա բ ա ղ ի ա ն վ տ ա ն գ ո ւ -թիւնը ապահովելու համար պէտք էտարածաշրջան մուտք գործեն մի-ջ ա զ գ ա յ ի ն խ ա ղ ա ղ ա պ ա հ ո ւ ժ ե ր ,որոնց ընտրութիւնը կը կատարուիկողմերու փոխհամաձայնութեամբ:

Խօսելով այն հարցի մասին, թէռուս-ամերիկեան յարաբերութիւն-ներուն վատթարացումը ի՛նչ ձեւովպ ի տ ի ա զ դ է Մ ի ն ս ք ի խ ո ւ մ բ ի ա շ -խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ ո ւ -թեան վրայ՝ ամերիկացի համանա-խ ա գ ա հ ը ն շ ա ծ է . « Թ է ե ւ վ ե ր ջ ի նշրջանին Ռուսիոյ եւ Միացեալ Նա-հանգներու միջեւ յարաբերութիւն-ները լարուած են, սակայն ատիկաչի կրնար անդրադարձ ունենալ մերգ ո ր ծ ի ն վ ր ա յ : Ա յ ս հ ա ր ց ի ն գ ծ ո վՈւաշինկթընի եւ Մոսկուայի մօտե-ց ո ւ մ ն ե ր ը ի ս կ ա պ է ս կ ը հ ա մ ը ն կ -նին»:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Միլիոնատէր 14երեսփոխաններ…

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի « 1 6 8 Ժ ա մ »թ ե ր թ ը հ ա ս տ ա տ ա ծ է , թ է ո ւ -ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ե լ ո վ Ա զ գ ա յ ի ն Ժ ո -ղովի երեսփոխան նե րուն ու նե -ց ո ւ ա ծ ք ի ե ւ ե կ ա մ ո ւ տ ն ե ր ո ւպաշ տօ նական յայ տա րարու -թիւննե րը, պարզուած է թէ 14խորհրդա րանա կան ներ մի լիո-նա տէր (տո լարով) են։ Այս վեր -ջիննե րու ունեցուած քի ընդհա -նուր գու մա րը 223 մի լիոն ամե -րիկեան տո լար է։ Ամե նէն հա -ր ո ւ ս տ ե ր ե ս փ ո խ ա ն ը Գ ա գ ի կԾա ռու կեանն է , որուն կը հե -տ ե ւ ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ա կ ա ն կ ո ւ -ս ա կ ց ո ւ թ ե ն է ն Ս ա մ ո ւ է լ Ա լ ե ք -սա նեան։

Դեռ պէտք է նշե լ , թէ վե րո-նըշեալ տե ղեկատ ւութիւ նը հիմ -նըուած է միայն պաշ տօ նականտուեալներու հի ման վրայ:

Ուորլիք. «Գրաւուած տարածքները պէտք էվերադարձուին Ատրպէյճանին»

Լաւրով. «Պէտք է աշխուժացնել Ղարաբաղի խնդրիկարգաւորման բանակցութիւնները»

Ժամանակն է աշխուժացնելու ղարաբաղեան հակա-մարտութեան կարգաւորման շուրջ տարուող բանակ-ցութիւնները: Այս մասին յայտարարած է ՌԴ արտաքինգործոց նախարար Սերկէյ Լաւրովը ատրպէյճանցի իրգործընկեր Էլմար Մամետեարովի հետ հանդիպմանժամանակ:

« Հ ի մ ք ե ր կ ա ն ե ն թ ա դ ր ե լ ո ւ , ո ր ժ ա մ ա ն ա կ ն է ա շ -խուժացնելու մեր ջանքերը»,- ըսած է Լաւրով:

Ռ ո ւ ս ն ա խ ա ր ա ր ը ն շ ա ծ է , ո ր , հ ա շ ո ւ ի ա ռ ն ե լ ո վարդիւնքի հասնելու ընդհանուր տրամադրութիւնները,իրենք կրնան այդ յառաջընթացը ապահովել,- կը գրէNews.am-ը՝ վկայակոչելով «Ռիա Նովոսթի»-ն:

Ի ր հ ե ր թ ի ն Մ ա մ ե տ ե ա ր ո վ ն շ ա ծ է , ո ր Ի ր ա ն ի մ ի -ջուկային խնդրի շուրջ երկարատեւ բանակցութիւննե-ր ո ւ ն ա ւ ա ր տ ը յ ո յ ս կ ո ւ տ ա յ , ո ր ղ ա ր ա բ ա ղ ե ա ն հ ա -կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ը ն ո յ ն պ է ս կ ր ն ա յ լ ո ւ ծ ո ւ ի լ : « Կ ա ր -գաւորումը կը դրուի շուտափոյթ յառաջընթացի գիծե-րու վրայ»,- ըսած է Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նա-խարարը:

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 3

ՄոնթրէԱլ

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆ ԲՈԼՈՐ ԹԷՔԷԵԱՆԱԿԱՆՆԵՐՈՒՆԸնկալեալ գեղեցիկ սովորութեան մը համաձայն, Մոնթրէալի Թէքէեան

Մշակութային Միութեան ծիրէն ներս այս տարեշրջանի ընթացքին գործողշուրջ 200 հոգի Կիրակի, 19 Յուլիսին արժանացան ԹՄՄ-ի վարչութեան եւիրենց գործակիցներուն խանդավառ շնորհակալութեան, զանազան բնա-գաւառներէ ներս անոնց իրագործած պատուաբեր յաջողութիւններուն եւծառայութիւններուն համար: Ա’յս էր օրուան գլխաւոր պատգամը որ ներ-կայ հրաւիրեալներուն ուղղեց վարչութեան անձնուէր ատենապետ՝ Արթօ-Պ ե ր ճ Մ ա ն ո ւ կ ե ա ն , ե ր բ ն ե ր կ ա ն ե ր ը , հ ա կ ա ռ ա կ ա ն ն պ ա ս տ օ դ ի ն , ա ն -նախընթաց թիւով փութացած էին ԹՄՄ կեդրոնատեղին եւ յարակից պու-րակին մէջ վայելած էին վարչականներու կողմէ պատրաստուած համեղխորովածի ճաշին եւ ապա հաւաքուած էին սրահը ուր ատենապետըարագ ակնարկով մը կ’անդրադառնար տարուան ընթացքին իրագործուածպատուաբեր ու շնորհակալ գործունէութիւններուն:

Առաջին հերթին պարոն ատենապետը գնահատեց մեր քաղաքը վեր-ջերս հաստատուած Սուրիահայերու մասնակցութիւնը թէ’ վարչական եւթ է ’ յ ա ր ա կ ի ց գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ մ է ջ , յ ա յ տ ա ր ա ր ե ց թ է վ ե ր ա կ ե ն -

դանացած եւ աշխուժացած է մեր «Արմենական» պատանեկան խումբը,մեր եռալեզու շաբաթաթերթ «Ապագայ»ն այս տարի կը նշէ իր 40-ամեակըթուայնացած AbakaNews.ca online արդիական ձեւով, իսկ մեր «Հայ Բեմ»թատերախումբի աւելի քան 70 մասնակիցները գլխաւորութեամբ բեմադ-րիչ Նանսի Իսսա Թորոսեանի կը պատրաստուէին անցեալ չորս տարի-ներու բազմաթիւ եւ խիստ յաջող բեմադրութիւններուն վրայ մօտ օրէնաւելցնել «Գազանը Լուսնին Վրայ» թատերախաղը ֆրանսերէն լեզուովներկայացնելու Մոնթրէալի, Քէպէքի եւ Օթթաուայի հինգ տարբեր սրահ-ներու մէջ, ինչպէս նաեւ զանազան ձեւերով յառաջիկայ տարուան ըն-թացքին նշելու Գանատայի 150-ամեակին նուիրուած ձեռնարկներ:

Ատենապետ Արթօ Մանուկեան յատուկ շնորհակալութիւն յայտնեց Տ. եւՏիկ . Յովիկ եւ Ա յտա Ալպարեանին ՝ ԹՄՄ կեդրոնի կանգառին վերա-նորոգման եւ բարեզարդման նուիրաբերումին համար եւ կոչ ուղղեց բոլորաշխատողներուն պաշտօնապէս անդամակցիլ ԹՄՄ-ին ու մասնակցիլանոր ձեռնարկներուն:

Աւարտին, Արթօ Մանուկեան յայտնեց թէ ԹՄՄ-ի վարչութեան միաձայնորոշումով տարուայ պատուակալ անդամ ընտրուած էր պրն. ՊարթեւՊաթմանեանը, իր երկարամեայ եւ բարձր գնահատուած գեղարուես-տական ծառայութիւններուն առ ի երախտագիտութիւն: Պրն. Մանուկեաննոյնպէս յայտարարեց թէ «Հայ Բեմ» թատերախումբի աւելի քան 70 ան-դամները ներքին քուէարկութեամբ ամենագործունեայ անդամ ընտրածէին երիտասարդ դերասան եւ երաժիշտ Արտէն Արապեանը: Իր պատուոյյուշատախտակը ստանալով Արտէնը շնորհակալութեան խօսքերէ ետքմաղթեց որ շատ ուրիշներ եւս իրեն նման զգան օգտակար գործ կատարածըլլալու գոհունակութիւնը:

Վ ա ր ձ ք ը կ ա տ ա ր բ ո լ ո ր ի ն ե ւ ն ո ր ա ն ո ր ն ո ւ ա ճ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ջ ե ր մ ա գ ի նմաղթանք Թէքէեան մեծ ընտանիքին:

Ա.

4 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

ՊԵԼՃԻՔԱՅԻ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԸՃԱՆՉՑԱՒ ՀԱՅՈՑՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ

Յուլիս 23-ին Պելճիքայի խոր-հըրդարանը քուէներու ջախջա-խիչ մեծամասնութեամբ մը վա-ւերացուց Հայոց Ցեղասպանու-թ ի ւ ն ը հ ա ս տ ա տ ո ղ օ ր ի ն ա գ ի ծ ը :Իշխանամէտ կուսակցութիւններըհամաձայն էին բանաձեւին: Որոշ-ման դէմ քուէարկող չկար. կայինմիայն ութ ձեռնպահներ: Բանա-ձ ե ւ ը պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ է ր Հ ա յ ո ցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն Հ ա ր ի ւ ր ա մ -ե ա կ ի ն կ ա պ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ , բ ա յ ցվիճաբանութիւններ կը կատարուէին բանաձեւին մէջ ներմուծելու համար1915-ի Սուրիանիներու, Ասորիներու, Գաղթէացիներու, Պոսնիացի Յոյնե-րու ջարդերը, եւ թէ այսօրուայ Թուրքիան կամ Պելճիքայի մէջ ապրող թուր-քերը բարոյական կամ պատմական պատասխանատուութիւն չեն կրնարստանձնել այդ սպանդներուն կապակցութեամբ: Կոչ կատարուեցաւ, որյիշուի թէ Առաջին Աշխարհամարտի ընթացքին զոհուեցան նաեւ բազ-մաթիւ Թուրքեր:

Կ’արժէ յիշել, թէ Պելճիքայի կառավարութիւնը 1988-ին արդէն ճանչցածէր Հայոց Ցեղասպանութիւնը, սակայն կարեւոր նկատուած էր, որ խոր-հըրդարանը եւս ընդունէր նման բանաձեւ մը:

ԼՂՀ բանակը աչալրջութեամբկը հետեւի Ատրպէյճանի օդուժիաշխուժացման եւ կը զգուշացնէ թշնամին

Վերջին շրջանին կրկին աշխու-ժացած են ատրպէյճանական ռազ-մաօդային ուժերու ուսումնականթ ռ ի չ ք ն ե ր ը , ո ր ո ն ք կ ՝ ի ր ա կ ա ն ա ց -ւ ի ն ա ռ ա ջ ն ա յ ի ն գ ի ծ է ն 1 0 - 1 5 խ մխորութեան վրայ : Այս մասին հա-ղորդագրութիւն տարածած է ԼՂՀՊՆ մամուլի ծառայութիւնը:

Հ ա ղ ո ր դ ա գ ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ ն ա ե ւն շ ո ւ ա ծ է . « Լ Ղ Հ պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -թեան բանակի հակաօդային պաշտ-պանութեան ուժերը ժամանակինհ ա ւ ա ս տ ա ն շ ո ւ մ ե ն հ ա կ ա ռ ա կ ո ր -դ ի օ դ ո ւ ժ ի ո ւ ս ո ւ մ ն ա մ ա ր տ ա կ ա նթռիչքները եւ աչալրջօրէն հետեւումդրանց ուղերթին:

ՊԲ հրամանատարութիւնը զգու-շ ա ց ն ո ւ մ է , ո ր Ա ր ց ա խ ի օ դ ա յ ի նտ ա ր ա ծ ք ը խ ա խ տ ե լ ո ւ դ է պ ք ո ւ մհանրապետութեան ՀՕՊ ուժերը կը

ձեռնարկեն բոլոր անհրաժեշտ մի-ջոցները հակառակորդի օդային թի-րախները վերացնելու ուղղութեամբ:

Արցախի երկինքը անվտանգ է եւանընդհատ գտնւում է հակաօդայինպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ո ւ ժ ե ր ի վ ե ր ա -հըսկողութեան տակ»:

Հալէպի մէջ կայացաւՀայոց Ցեղասպանութեան100-րդ տարելիցի Սուրիոյկեդրոնական մարմինի նիստը

Վերջերս Հալէպի Ս. Աստուածածին եկեղեցւոյ «Սուրէնեան» դահլիճինմէջ՝ Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի Սուրիոյ կեդրոնականմարմինը նիստ  գումարած է:

Ն ի ս տ ը ն ա խ ա գ ա հ ա ծ է Բ ե ր ի ո յ թ ե մ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ Տ . Շ ա հ ա ն Ա ր ք .Սարգսեան, Հայ Կաթողիկէ առաջնորդ Տ. Պետրոս Արք. Միրիաթեան եւԴամասկոսի թեմի առաջնորդ Տ. Արմաշ եպս. Նալպանտեան:

Նիստի հիմնական թեման էր լսել Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդտարելիցի Սուրիոյ կեդրոնական մարմինի գործունէութիւնը եւ յառաջիկայծ ր ա գ ի ր ն ե ր ը Ս ո ւ ր ի ո յ տ ա ր ա ծ ք ի ն մ է ջ :   Հ ա լ է պ ի մ է ջ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութեան 100-րդ տարելիցի ձեռնարկները համակարգող մարմինիատենապետերէն Ժիրայր Ռէիսեան ժողովին ներկայացուցած է մինչեւայժմ տեղի ունեցած 30-է աւելի տարբեր ձեռնարկներ, ինչպէս նաեւ յա-ռաջիկայ օրերուն Հալէպի մէջ տեղի ունենալիք տարբեր ձեռնարկներույայտագիրները:

Նիստին ներկայացուած է նաեւ գործադիր մարմինի կողմէ յատուկպատրաստուած տեղեկագիր եւ մէկական օրինակ յանձնուած է համայն-քապետերուն, կազմակերպութիւններուն ու երկու բարեգործական միու-թիւններուն:

Տ. Արմաշ Նալպանտեան նոյնպէս ներկայացուցած է Դամասկոսի մէջտեղի ունեցած Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի ձեռնարկներնու յառաջիկայ ծրագիրը:

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի Սուրիոյ կեդրոնականմարմինի տնօրէն Աւօ Գաթրճեան հակիրճ ներկայացուցած է մինչեւ այժմտարուած աշխատանքներն ու Հալէպի պատերազմական թէժ պայմաննե-ր ո ւ ն մ է ջ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն 1 0 0 - ր դ տ ա ր ե լ ի ց ի Ս ո ւ ր ի ո յ կ ե դ -րոնական մարմինի տեղեկատուական աղբիւրը, որ մինչեւ օրս կատար-ւած ձեռնարկները հաղորդակցական դժուարին պայմաններուն մէջ կըտարածէ աշխարհի մէջ:

ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ՓՈՓՈԽՈՒԹԻՒՆՆԵՐԴԷՊԻ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԱԿԱՆՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԻՒՆ

Հայաստանի մէջ կազմուած Սահ-մ ա ն ա դ ր ա կ ա ն Բ ա ր ե փ ո խ ո ւ թ ե ա նՅատուկ Յանձնաժողովը հրատա-ր ա կ ա ծ է ե ր կ ր ի ն ս ա հ մ ա ն ա դ ր ո ւ -թ ե ա ն փ ո փ ո խ ո ւ թ ե ա ն ե օ թ հ ա տ -ւածներ: Առաջարկուած փոփոխու-թիւնները կը ձգտին այժմու կառա-վ ա ր ա կ ա ն դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը վ ե ր ա ծ ե լ ո ւս ա հ մ ա ն ա դ ր ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թեան մը:

Ըստ առաջարկուած փոփոխու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն , ե ր կ ր ի ն ն ա խ ա գ ա հ ըպիտի ընտրուի խորհրդարանի որոշանդամներու եւ տեղական պաշտօ-նատարներու կողմէ, ոչ-կուսակցա-կան ցանկի մը վրայէն. ընտրուած

նախագահը պիտի պաշտօնավարէե օ թ տ ա ր ո ւ ա յ շ ր ջ ա ն ի մ ը հ ա մ ա րառանց վերընտրուելու իրաւունքի:

Գործադիր իրաւունքները պիտիկեդրոնանան վարչապետին վրայ ,որ պիտի առաջարկուի խորհրդա-րանին կողմէ եւ նշանակուի նախա-գահին կողմէ:

Սահմանադրական բարեփոխու-թիւնները պիտի ենթարկուին հան-րաքուէի (referendum) 2015-ի վեր-ջերը:

Հայաստանի յաջորդ խորհրդա-րանական ընտրութիւնները տեղիպիտի ունենան 2017-ին եւ նախա-գահական ընտրութիւնը՝ 2018-ին:

Հռոմի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեանզոհերու յիշատակին մատուցուածՍ. Պատարագին մասին ֆիլմնկարահանուած է

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդտարելիցի նշանակալից իրադարձու-թիւններէն մէկը Ապրիլ 12-ին Վատի-կանի մէջ Ֆրանչիսկոս Պապի գլխա-ւորութեամբ տեղի ունեցած պատա-րագն էր` մատուցուած ի յիշատակՀ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա հ ա -տակներու:

Այս իրադարձութեան մասին ստեղ-ծըւած է վաւերագրական ֆիլմ , որշուտով պիտի ցուցադրուի հայաս-տանեան հեռուսատաեթերով:

Ֆիլմի հեղինակը ծնունդով լիբա-նանցի, վերջին տարիներուն հայ -րենիք տեղափոխուած բանաստեղծ,հրապարակագիր, սենարիստ Սագօ Արեանն է:

Ըստ Azatutyun.am-ի՝ Արեան նշած է, որ առաջարկ ստացած էր Հայ կա-թողիկէ պատրիարքութեան տեղեկատուական կեդրոնէն, որը Նարեկացիիանունը կը կրէ ։ «Մեկնեցանք Վատիկան, ներկայ եղանք այդ արարո-ղութեան, ու վաւերագրագեղարուեստական փոքր` 35 վայրկեան տեւողֆիլմ ստեղծեցինք, որ յարմար նկատեցի վերաանուանել «Հայոց ուխտինոր ժամանակը»: Ասիկա պէտք է նշեմ, որ առաջին համագործակցու-թիւնն էր «Շողակաթ» հեռուստաընկերութեան եւ կաթողիկէ համայնքի մի-ջեւ»:

Սագօ Արեան ըսած է, որ այժմ ֆիլմը արդէն թարգմանուած է արեւմտա-հայերէնէ արեւելահայերէն եւ շուտով պիտի ցուցադրուի «Շողակաթ» հե-ռուստաընկերութեամբ:

Տէր Գրիգոր Եպս. Կապրոյեան...Շար. էջ 1-էն

Նորընտիր Կաթողիկոս Պատրիարքը ծնած է Հալէպ` 14 նոյեմբեր 1934-ին։ Ուսանած է Զմմառու կղերանոցը եւ ապա Լեւոնեան Վարժարանինմէջ։ Իմաստասիրական եւ Աստուածաբանական ուսումները աւարտած էՔ ա հ ա ն ա յ ա պ ե տ ա կ ա ն Գ ր ի գ ո ր ե ա ն հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի ն մ է ջ ։ Ե կ ե ղ ե ց ա -կան ուսմանց աւարտին` Քահանայ ձեռնադրուած է Պէյրութ` 28 մարտ1959-ին։

Պաշտօնավարած է Զմմառու կղերանոցին մէջ եւ 1962-էն 1969 եղած էտեսուչ Մեսրոպեան Վարժարանին, իսկ 1969-էն 1975` տեսուչ Զմմառիդպրեվանքին եւ քարտուղար համանուն վանքին գործադիր խորհուրդին։1976-ին կը նշանակուի Ֆրանսայի Հայ Կաթողիկէներու Առաջնորդ։ Եպիս-կոպոսական օծումը կը ստանայ Պէյրութի Սուրբ Փրկիչ եկեղեցւոյ մէջ`1977-ին, ձեռամբ երջանկայիշատակ Հմայեակ Պետրոս Ժէ Կէտիկեան կա-թողիկոս Պատրիարքին:

Նորընտիր Գրիգոր - Պետրոս Ի Կաթողիկոս Պատրիարքի գահակա-լութեան արարողութիւնը նախատեսուած է 9 օգոստոսի յետմիջօրէի` ժամը5-ին Զմմառու աթոռանիստ մայրավանքին մէջ։

ՈՂՋՈՅՆԻ ԳԻՐ«ՅԱԿՈԲ ՎԱՐԴԻՎԱՌԵԱՆԻ ՄԵԾ

ԵՐԱԶԻ ՃԱՄԲՈՒՆ ՈՒՂԵՒՈՐՆԵՐԸ»ԳԻՐՔԻՆ ԱՌԻԹՈՎ

Երախտիքի խորունկ զգացումներով է որ կու գանք ողջունելու լոյսընծայումը «Մեծ Երազի Ճամբուն Ուղեւորները եւ ՀամապարփակՊատմութիւն Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան հատորին։

Այս պատկառելի հատորին բազմավաստակ հեղինակը` ՅակոբՎարդիվառեան հրատարակելով այս պատմաշարքին Ա. Հատորը, կըխոստանայ յաջորդական չորս հատորներով եւս ներկայացնելու կու-ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ե ա ն ա ն ց ա ծ ո ւ ղ ի ն ` մ ի ն չ ե ւ մ ե ր ժ ա մ ա -նակները։

Բազմաթիւ իմաստներով շնորհապարտ աշխատանքի մը պարգեւըհանդիսացող այս աշխատասիրութիւնը նշանակալից է հիմնականքանի մը բնութագրութիւններով։

Կուսակցութեան անցեալի ղեկավարներն ու վաստակաւոր մտա-ւորականները արխիւային սահմանափակ ժառանգութիւն մը թողածեն իրենց յետնորդներուն` ծառայութեան ճակատներուն վրայ սպա-ռելով իրենց ոյժն ու կորովը։ Յակոբ Վարդիվառեան, հանդիսանալովհանդերձ գործնական ծառայութեան անօրինակ ղեկավար մը` գործիկողքին իր սիրտին մօտիկ բացած է աշխոյժ գրիչն ու արխիւայինվաւերաթուղթեր համադրելու անզսպելի տենդը։

Նշանակալից է նաեւ հատորին ընդգրկուն բովանդակութիւնը որ կըթելադրուի կուսակցութեան գաղափարախօսութենէն ու գործելա-կերպէն։ Արդարեւ, ՌԱԿը պատմականօրէն հանդիսացած է տուող եւընծայաբերող կազմակերպութիւն մը, ծնունդ տալով այլ կազմակեր-պութեանց կամ սնունդ տալով անոնց, յաճախ իր ուժերուն ու կենսու-նակութեան հաշւոյն. հետեւաբար, զուգահեռ կերպով ընգրկելով այդկազմակերպութեանց պատմութեան ուրուագիծը` կ ’ամբողջանայՌԱԿի առաքելութեան համապարփակ դիմագիծը։

Անխոնջ աշխատանքի արդիւնք հանդիսացող այս հատորը հա-րազատ ու բոլորանուէր պատկերը կը ներկայացնէ Ռամկավար Ազա-տական Կուսակցութեան պատմական առաքելութեան ու դերին ,առանց անտեղի յոխորտանքներու այլ ճշմարտութեան նուիրուած խո-նարհ աշխատասիրողի մը սրտի ամբողջական ընծայումով։

Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան մեր շրջանակը յաւելեալհպարտութեամբ կ’ողջունէ ծնունդը այս մատեանին, որուն հեղինակըկը ստեղծագործէ, կը ներշնչէ եւ կը ճառագայթէ այս անմիջականափերէն։

Սրտագինս ողջունելով երկաշարին Ա. Հատորը կը մաղթենք որ յա-ջորդական հատորներուն երկունքը մնայ կարճատեւ, այլ բեղուն ու բո-վանդակալից։

Ի Դիմաց`ՌԱՄԿԱՎԱՐ ԱԶԱՏԱԿԱՆ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹԵԱՆ

ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ՇՐՋԱՆԱԿԻ ԵՒ ԳԱՆԱՏԱՅԻՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆ

Պոստոն, Յունիս 30, 2015

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 5

ԼՈւրԵր ՆԻւ ԵՈրՔէՆ

1915 – ԺԱՊԱւէՆԸ

|AKOB WARDIWAÂ:AN

ՀԲԸՄի, Թէքէեան ՄշակութայինՄ ի ո ւ թ ե ա ն ե ւ Ն ի ւ Ե ո ր ք ի Հ ա յ Ո ւ -ս ա ն ո ղ ա ց Մ ի ո ւ թ ե ա ն կ ո ղ մ է ն ե ր -կ ա յ ա ց ո ւ ե ց ա ւ Կ ա ր ի ն Յ ո վ ա ն ն ի ս -եանի եւ Ալեք Մուհիպեանի ստեղ-ծ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա մ բ ո ւ բ ե մ ա դ ր ո ւ -թեամբ «1915 – Ժապաւէնը» նուիր-ւ ա ծ Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն Դ ա ր ա -դարձին։ Հակառակ Նիւ Եորքի տա-րածքին տեղի ունեցող զանազանձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ո ւ ն ` ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ Մ ե ծԵղեռնին, քաղաքի «Քուատ» շար-ժ ա պ ա տ կ ե ր ա ս ր ա հ ը փ ո ւ թ ա ց ա ծէին մեծ թիւով հայեր ու օտարներ,առաւելաբար երիտասարդ սերուն-դի ներկայացուցիչներ։ Սրահին մէջէր ինքը` Կարինը։

Բ ա ւ ա կ ա ն ի ն բ ա ր դ հ ո գ ե բ ա ն ա -կ ա ն պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ն է ն ե ր կ ա -յացուածը։ Անցեալը ներկային շաղ-կապող բեմադրութիւն մը, ուր հայնոր սերունդը ապրելով այսօրը կըմ ն ա յ մ ի ´ շ տ ա ն ց ե ա լ ի դ ա ռ ն փ ո ր -ձ ա ռ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ծ ա ն ր հ ո գ ե կ ա նտառապանքներուն ազդեցութեանն ե ր ք ո յ ։ Ե ր բ յ ղ ի հ ա ր ս ը ա ր դ է նկ ո ր ս ն ց ո ւ ց ա ծ ը ն տ ա ն ի ք ի բ ո լ ո րա ն դ ա մ ն ե ր ը կ ը հ ա ն դ ի պ ի թ ո ւ ր քզինուորին որ կ’ուզէ զինք ազատելու փրկել մահէ. արդեօք Անժելանպէ´տք էր ընդունէր այդ առաջարկը։Ի վ ե ր ջ ո յ ա յ ո ´ ո ր ո վ հ ե տ ե ւ ի ր ա ր -գանդէն ծնող երեխային հայրը հայ էեղած։ Հարցեր, որոնք մտածել կուտան այսօրուան հայ երիտասար-դութեան թէ ո՞րն է ճիշդ. երթալ դէ-պի մահ ու միանալ իր հարազատ-

ն ե ր ո ւ ն թ է ա զ ա տ ե լ հ ա յ ո ւ ա յ դզ ա ւ ա կ ը … ։ Պ ա տ ա ս խ ա ն չ ո ւ ն է ի նհ ա ն դ ի ս ա տ ե ս ն ե ր ը ։ Հ ա ւ ա ն ա բ ա րանոր համար ալ որ այնքա´ն արագկ’ընթանար պատմութիւնը, որ հա-զ ի ւ կ ր ն ա ս կ ե դ ր ո ն ա ց ա ծ մ տ ա ծ ե լպատկերի մը առջեւ , ու չկազմածմիտքդ արդէն ուրիշ տեսարանի մըմէջ կը մտնես։ Գլխաւոր զոյգ հայդերասանները` Սիմոն Աբգարեան,բ ե մ ա դ ր ի չ ը կ ը ն ե ր կ ա յ ա ն ա յ ա յ նթատերախաղին որ կը բեմադրուին ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո վ ա յ ս օ ր ը ե ւ ա պ ակ’անցնի դէպի անցեալը` տեղահա-նութեան օրերը երբ արդէն ան Ան-ժ ե լ ա յ ի ա մ ո ւ ս ի ն ն է ։ Ա ն ժ ե լ ա Ս ա -րաֆեան կինն ու մայրն է այդ խա-ղարկութեան։ Bloodvine Media եւS t r o n g m a n ֆ ի լ մ ա ր տ ա դ ր ի չ ն ե ր ո ւա ր տ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ո ր ա մ բ ո ղ ջ ո ւ -թեամբ կը նկարահանուի Լոս Ան-ճելըս հանրածանօթ թատրոնի բե-մին ու քուլիսներուն մէջ։ Այդ սրահըտ ր ո ւ ա ծ է , ա յ ս ա ռ թ ի ւ , ա ռ ա ն ցվարձքի։

Երաժշտական յօրինումները կա-տ ա ր ա ծ է Ս ե ր ժ Թ ա ն ք ե ա ն ` ո ւ ր ի շյարգելի անուն մը ամերիկեան երա-ժըշտական աշխարհէն ներս։

Ապրիլ 23, 2015, Հինգշաբթի երե-կոյեան, Ապրիլ 24ի նախօրէին երի-տասարդ ամերիկահայ արուեստա-գէտներու նուէրն էր այս մեր հան-րութեան։

Որքանո՞վ արդեօք կրցան հետե-ւ ի լ ն ի ւ թ ի ն ։ Ա յ դ պ ի տ ի ը ս ե ն ա յ դերեկոյ «Քուատ» շարժապատկերիսրահը ժամադրուած մեր ունկըն-դիրները …։

ԳՆԱՀԱՏԱՆՔ ՄԵՐ ՎԱՍՏԱԿԱՇԱՏԳՈՐԾԱԿԻՑԻՆ

Թէքէեան Մշակութային Միութեան Միացեալ Նահանգներու եւ Գա-նատայի շրջանակին հրատարակութեանց շարքը հարստացաւ նոր եւարժէքաւոր հատորով մը` լոյս ընծայումովը Յակոբ Վարդիվառեանի«Մեծ Երազի Ճամբուն Ուղեւորները եւ Համապարփակ ՊատմութիւնՌամկավար Ազատական Կուսակցութեան» հատորով։

Հեղինակը ԹՄՄի Կեդրոնական Վարչութեան աշխոյժ եւ ուժականղեկավարներէն մէկն է որ իր կազմակերպչական կարողութիւններովե ւ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ ա ւ ե լ ի բ ո վ ա ն դ ա կ ա լ ի ցդարձուցած է իրագործումները մեր այս շրջանակին։

Բացի իր գործնական աշխատանքներէն Վարդիվառեան անհա-ւատալի նուիրումով նախաձեռնած է գրական, լրագրական եւ մանա-ւանդ պատմագիտական գործունէութեան, որուն մէկ փայլուն արգա-սիքն է վերոյիշեալ հատորը։

Ընթերցող հասարակութիւնը հիացումով պիտի անդրադառնայ թէայս ծաւալուն աշխատասիրութիւնը ինչպիսի հսկայ բաց մը կու գայլեցնելու մեր արդի ժամանակներու պատմագրութեան մէջ։

ԹՄՄի Կեդրոնական Վարչութեան ամբողջ կազմը ինչպէս նաեւհամայն անդամակցութիւնը կու գան ի սրտէ ողջունելու իրենց բազ-մավաստակ գործակիցին այս նոր ու շքեղ իրագործումը եւ կու գանհպարտութեամբ սեղմելու անոր բազմաշխատ եւ բեղուն ձեռքը։ԹԷՔԷԵԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՄԻԱՑԵԱԼ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ

ԵՒ ԳԱՆԱՏԱՅԻ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆՊոստոն, Յուլիս 5, 2015

6 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

Դատարանը Մեղաւոր Ճանչցաւ Հայաստանն Ու Ատրպէյճանը.Պաքուն Կը Թաքցնէ Իր Պարտութիւնը` Յայտարարելով Յաղթանակ

«Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթիհրատարակիչ ե ւ խմբագիր Յա-րութ Սասունեան կը գրէ.

Մ ա ր դ ո ւ ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ ե ւ ր ո -պական դատարանը 2015-ի Յունիս16-ին «Սարգսեանն ընդդէմ Ատըր-պ է ճ ա ն ի » ե ւ « Չ ի ր ա գ ո վ ն ը ն դ դ է մՀայաստանի» գործերով միաժամա-նակեայ վճիռ կայացուց` արձանագ-րելով, որ Հայաստանն ու Ատրպէյ-ճանը խախտած են իրաւունքներըփախստականներուն, որոնք լքածէին իրենց տուները Արցախեան հա-կամարտութեան ժամանակ:

Ս ա կ ա յ ն , Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի պ ե տ ա -կ ա ն պ ա շ տ օ ն ե ա ն ե ր ն ա պ ա կ ո ղ մ -նորոշած են իրենց քաղաքացիները`յ ա յ տ ա ր ա ր ե լ ո վ , ո ր Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ըյաղթած է, իսկ Հայաստանը` պար-տըւած:

Ահա երկու դատական գործերունմ ա ն ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը . 2 0 0 5 - իԱ պ ր ի լ 6 - ի ն վ ե ց ա տ ր պ է յ ճ ա ն ց իքիւրտեր համատեղ բողոք ներկա-յացուցած էին Եւրոդատարան ընդ-դ է մ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի : Ա ն ո ն ք պ ն դ ա ծէին , որ 1992-ին հայ -ատրպէյճա-նական հակամարտութեան ժամա-ն ա կ ս տ ի պ ո ւ ա ծ լ ք ա ծ է ի ն ի ր ե ն ցտուները, երբ հայկական զօրքերըյ ա ր ձ ա կ ա ծ է ի ն Լ ա չ ի ն ի վ ր ա յ , ո րՀ ա յ ա ս տ ա ն ը կ ը բ ա ժ ա ն է ր Ա ր ց ա -խէն: Ատրպէյճանցի փախստական-ները պնդած էին, որ Հայաստանըխախտած էր Եւրոպական համա-ձայնագիրով ամրագրուած իրենցիրաւունքները. 1) սեփականութեանպաշտպանութիւն, 2) անձնական եւը ն տ ա ն ե կ ա ն կ ե ա ն ք ի ն կ ա տ մ ա մ բյարգանքի իրաւունք, եւ 3) արդիւ-նաւէտ հատուցման իրաւունք:

2006-ի Օգոստոս 11-ին ՄինասՍարգսեանը նմանատիպ բողոք մըներկայացուց Մարդու իրաւունք-

ներու եւրոպական դատարան ընդ-դէմ Պաքուի: Ան յայտարարեց, որԱտրպէյճան խախտած է իր իրա-ւ ո ւ ն ք ն ե ր ը , ն ո յ ն ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ը ,որոնց մասին կը պնդէին վեց ատըր-պէյճանցի փախստականները, քա-ն ի ո ր ա ն ե ւ ս 1 9 9 2 թ ո ւ ա կ ա ն ի նստիպուած էր փախչելու  Շահում-եանի շրջանի Գիւ լիստան գիւղէն,որ կը վերահսկուէր Ատրպէյճանիկողմէ:

Երկու կողմերն ալ խնդրած էինվերականգնել իրենց սեփականու-թեան իրաւունքը եւ պահանջել ար-դար փոխհատուցում:

2010-ի Մարտին, քանի մը տար-ւ ա ն ա ն գ ո ր ծ ո ւ թ ե ն է ե տ ք , դ ա տ ա -ր ա ն ը ե ր կ ո ւ գ ո ր ծ ե ր ը յ ա ն ձ ն ե ցքննութեան Մարդու իրաւունքներուեւրոպական դատարանի Մեծ պա-լատին, որ կազմուած է 17 դատա-ւորներէ` Հայաստանէն, Անտորրա-յէն, Ատրպէյճանէն, Խորուաթիայէն,Կ ի պ ր ո ս է ն , Ի ս լ ա ն տ ի ա յ է ն , Ի տ ա -լ ի ա յ է ն , Ս պ ա ն ի ա յ է ն , Լ ա թ վ ի ա յ է ն ,Լիխտենշտէյնէն, Լիթվիայէն, Լիւք-սեմպուրգէն, Մոնաքոյէն, Փորթու-կալէն, Ռումինիայէն, Սլովենիայէնե ւ Ո ւ կ ր ա ն ի ա յ է ն : Մ ե ծ պ ա լ ա տ իո ր ո շ ո ւ մ ն ե ր ը վ ե ր ջ ն ա կ ա ն ե ն ե ւբողոքարկման ենթակայ չեն:

Ա յ ս գ ո ր ծ ե ր ը ա ռ ա ջ ի ն ա ն գ ա մդ ա տ ա ր ա ն ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ե լ է ն մ է կտ ա ս ն ա մ ե ա կ ա ն ց Մ ե ծ պ ա լ ա տ ը2015-ի Յունիս 16-ին երկու միա-ն մ ա ն դ ա տ ա վ ճ ի ռ կ ա յ ա ց ո ւ ց ` հ ա -մարելով, որ Հայաստանը եւ Ատըր-պ է յ ճ ա ն ը խ ա խ տ ա ծ է ի ն ի ր ա ր ո ւփախստականներու իրաւունքնե-րը: 221 էջէ բաղկացած ծաւալունփ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ի ն մ է ջ , ն ե ր ա ռ ե ա լերկու դատավճիռները եւ հակասողու համընկնող տեսակէտները, դա-տարանը որոշեց, որ 20-ամեայ խա-ղաղ բանակցութիւնները չեն ազա-

տեր երկու երկիրներու կառավա-րութիւններուն հարիւր հազարաւորփախստականներու իրաւունքներըպաշտպանելու իրենց պատասխա-նատուութենէն: Մեծ պալատը նշեց,որ Դատարանին մէջ ընթացքի մէջեն աւելի քան հազար անհատականդիմումներ, որոնք ներկայացուածեն Արցախեան հակամարտութեանժամանակ տեղահանուած հայերուեւ ատրպէյճանցիներու կողմէ:

Վ ե ց ա տ ր պ է յ ճ ա ն ց ի հ ա յ ց ո ւ ո ր -ները կը պնդեն, որ իրենք կրած են9 միլիոն տոլար վնաս եւ 330 հա-զար դոլար ոչ դրամական վնասներ:Անոնք իրենց դատական ծախսերըգ ն ա հ ա տ ա ծ ե ն մ օ տ 6 5 հ ա զ ա րտոլար 2013-ի Հոկտեմբերի դրու-թեամբ: Ատրպէյճանցի հայցուոր-ն ե ր ո ւ ն ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ը կ ըպահանջեն փորձագէտ նշանակելի ր ե ն ց յ ա ճ ա խ ո ր դ ն ե ր ո ւ ն կ ր ա ծընդհանուր վնասը գնահատելու հա-մար:

Մ ի ւ ս կ ո ղ մ է , հ ա յ ց ո ւ ո ր Մ ի ն ա սՍարգսեանը փոխհատուցում պա-հանջած է իր ունեցուածքին դիմաց,ներառեալ իր տուն վերադառնալուիրաւունքը: Ան 415 հազար տոլարդրամական վնասի եւ 210 հազարտոլար ոչ դրամական վնասի պա-հանջ ներկայացուցած է ` ի լրումնչնշուած դատական ծախսերը:

Դատարանը, ընդունելով այս եր-կու գործերուն «բացառիկ բնոյթը»,վերջնական որոշում չէ կայացու -ցած փոխհատուցման գումարի կամ«արդարացի գոհացման» վերաբեր-եալ: Մեծ պալատը խնդրած է Հա-յաստանի եւ Ատրպէյճանի կառա-վարութիւններէն եւ համապատաս-խան հայցուորներէն 12 ամսուանընթացքին «գրաւոր ներկայացնելիրենց դիտողութիւնները այս հար-ցին վերաբերեալ» եւ «ծանուցանել

դատարանին ձեռքբերուած որեւէհամաձայնութեան մասին»:

Ըստ ինծի, Եւրոդատարանի զու-գ ա հ ե ռ ո ր ո շ ո ւ մ ն ե ր ը ն պ ա տ ա կունէին ճնշում գործադրելու երկուերկիրներու կառավարութիւններունվրայ` արագացնելու համար խնդրիկարգաւորումը բանակցութիւննե-րու միջոցով, որ կրնայ լուծել մնա-ցած բոլոր հարցերը, որոնց շարքին`փախստականներու իրաւունքները:

Այս դատական գործերու առաւելկ ա ր ե ւ ո ր , բ ա յ ց ա ն ս պ ա ս ե լ ի ա ր -դիւնքներէն էին երկու գրաւոր տե-սակէտները, իւրաքանչիւրը բաղ-կացած 25 էջերէ, որոնք դատաւորՓ ա ո ւ լ օ Փ ի ն թ օ տ ը Ա լ պ ո ւ կ ե ր կ է ն(Փորթուկալ) կցած էր դատարանիվճիռին` ներկայացնելով շատ լուրջի ր ա ւ ա կ ա ն հ ի մ ք ե ր Ա ր ց ա խ ի ա ն -կ ա խ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր . « Ո ր ե ւ է ժ ա -մանակ, երբ երկրի բնակչութեանմ է կ մ ա ս ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ չ է ի րկառավարութեան կողմէ եւ բնակ-չութեան իրաւունքները շարունա-կաբար կը խախտուին իր սեփականկառավարութեան կողմէ… զոհ դար-ձ ա ծ բ ն ա կ չ ո ւ թ ի ւ ն ը « ո ր պ է ս մ է կվերջին միջոց կրնայ դիմել ապըս-տամբութեան ընդդէմ բռնակալու-թեան եւ ճնշումներու»` ըստ Մարդուի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ հ ա մ ը ն դ հ ա ն ո ւ րհռչակագրի նախաբանի հզօր ձե-ւ ա կ ե ր պ մ ա ն » : Դ ա տ ա ւ ո ր ը ն ա ե ւգ ր ա ծ է , ո ր ե ր բ պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը շ ա -րունակաբար կ՛ոտնահարէ իր կազ-մէն դուրս եկած բնակչութեան իրա-ւ ո ւ ն ք ն ե ր ը , ա պ ա մ է կ ա յ լ պ ե տ ո ւ -թեան համար օրինական է ռազմա-կան գործողութեան ձեռնարկումը` ին պ ա ս տ ա ն ջ ա տ ո ւ ա ծ բ ն ա կ չ ո ւ -թեան, վերջինիս կողմէ իր տարած-ք ի ն մ է ջ վ ե ր ա հ ս կ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն հ ա ս -տատելէ եւ իր անջատումը հռչա-կելէ ետք:

«Օ՜ ԳԱՆԱՏԱ»՝Մարդու Եւ Հայու ԿանչովՄեթր Պարգեւ Դաւիթեան

1 Յուլիս 1867-ին Dominion of Canada անուանտակ միացած Անգլիոյ հոգատարութեան տակգտնուող հիւսիս-ամերիկեան տարածաշրջանիչորս իշխանութիւնները (Ontario. Québec, NovaScotia եւ New Brunswick), տարիներու ընթացքինիրենց միացած ուրիշ վեց իշխանութիւններովմ ի ա ս ի ն ( վ ե ր ջ ի ն ը N e w f o u n d l a n d ՝ 1 9 4 9 - ի ն )ստեղծեցին այս ինքնիշխան ու ազատ սքանչելիԳանատան, որ այժմ կը ներկայացնէ աշխարհիերկրորդ ամենամեծ տարածութիւն ունեցող եր-կիրը եւ միջազգայնօրէն կը նկատուի աշխարհիլաւագոյներէն մէկը պետական թափանցիկու-թեամբ (government transparency), ընկերայինազատութեամբ (civil l iberties), կեանքի մակար-դակով (quality of l ife), տնտեսական անկախու-թեամբ եւ կրթական մակարդակով (economicfreedom & education):

Տարիներու ընթացքին նաեւ Գանատայի թոյ-լատու (tolerant) եւ ներողամիտ այս ժողովուրդըֆրանքոֆոններու եւ անկլօֆոններու կրցաւ հա-մ ա ձ ա յ ն ի լ ա զ գ ա յ ի ն « O C a n a d a » ք ա յ լ ե ր գ ի մ ըշուրջ, որ ֆրանսերէն լեզուով Քէպէքէն ծնունդառնելով (1880) անգլերէնի թարգմանուեցաւ1906 թուականին, յետոյ անգլերէնով բարեփոխ-ւեցաւ 1908-ին եւ, ֆրանսերէն բնագիրը անփո-փ ո խ մ ն ա լ ո վ ո ւ հ ա կ ա ռ ա կ ա ն գ լ ե ր է ն ի ն մ է ջմ տ ց ո ւ ա ծ բ ն ա գ ր ի փ ո փ ո խ ո ւ թ ե ա ն , 1 9 3 9 - է նսկսեալ դարձաւ de facto ազգային քայլերգը Գա-նատայի, իսկ 1980-ին ալ ստացաւ վերջնականօրինաւոր կոչում (de jure) եւ պաշտօնական վի-ճակ ու դրութիւն:

Ա յ ս տ ա ր ո ւ ա յ Գ ա ն ա տ ա յ ի օ ր ո ւ ա ն ( C a n a d aday) հանդիսութիւններուն բնաբանն էր «Զօրա-ւոր Հպարտ, Ազատ» (Strong, Proud, Free): Իրա-ւունք ունի Գանատան ինքզինք այդպէս կոչելու:Զօրաւոր՝ իր կնքած դաշինքներով ու համաձայ-ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ ե ւ ծ ո վ է ծ ո վ ( a m a r i u s q u e a dmare) իր անսպառ հարստութիւններով. հպարտիր ֆրանսական, անգլիական եւ աշխարհի տար-բեր ազգեր ներկայացնող ու պարփակող բազ-մ ա մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն կ ե ն ց ա ղ ո վ , խ ա ղ ա ղ ա ս է ր ո ւխ ա ղ ա ղ ա պ ա հ ի ր ա ն ց ե ա լ ո վ ո ւ հ ա մ բ ա ւ ո վ .ազատ՝ իր խօսքի, դաւանանքի եւ ցեղային ան-կաշկանդ ու անխափան ընթացքով, իր ազատա-խոհ քաղաքական մտքի ներկայացուցիչ ԼէսթըրՓ ի ր ս ը ն ն ե ր ո վ ե ւ Փ ի է ռ Թ ր ո ւ տ օ ն ե ր ո վ , ո ր ո ն քհզօր դրացի Ամերիկային չ ՛ենթարկուելով՝ պա-հեցին ու պահպանեցին Քուպայի հետ բնականյարաբերութիւն ու բարեկամութիւն:

«Օ՜ Գանատա»-ն ֆրանսերէն ու անգլերէն լե-զ ո ւ ն ե ր ո ւ կ ո ղ ք ի ն կ ա ր ե լ ի է ք ն ա ր ե ր գ ե լ ն ա ե ւհայերէնով, տրուած ըլլալով որ հայերս շատ բանո ւ ն ի ն ք ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ ը լ լ ա լ ո ւ ա յ ս մ ե ծ ո ւասպնջական երկրին: Արդարեւ, երբ անկարելիէր անցեալին շատերու համար ընդունուիլ այսերկիրը որպէս գաղթական, Հայոց Ցեղասպա-նութենէն ճողոպրած որբեր (թիւով 109) այս երկ-

րին մէջ գրկաբաց ընդունուեցան մինչեւ 1928թուականը եւ կոչուեցան Georgetown Boys:

Ամէն անգամ որ տագնապեցաւ Միջին Արե-ւելքը եւ դժուար դարձաւ կեանքը հոն կայք հաս-տատած հայկական գաղթօճախներուն, մեզմէշատեր Գանատայի հիւրընկալ ափերուն մէջգտան ապահով ու անհոգ կեանք մը վերսկսելուկարելիութիւնը եւ այս երկրի պետական հոգա-տարութիւնը:

Եւ երբ անգլիախօս աշխարհը Ամերիկայի եւԱ ն գ լ ի ո յ գ լ խ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ կ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ է ի րթրքամէտ քաղաքականութեամբ ուրանալ ՀայոցՑեղասպանութիւնը որպէս անվիճելի պատմա-կան իրողութիւն, Գանատան, շեղելով այդ ըն-տանիքին պատկանող ընթացքէն, իր օրէնսդիրեւ գործադիր մարմիններու պաշտօնական որո-շ ո ւ մ ն ե ր ո վ ո ւ յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա մ բ կ ե ց ա ւ մ ե րժողովուրդի կողքին, արհամարհելով թրքականամէն տեսակի սպառնալիք:

Տակաւին շատ բան կայ ըսելիք մեր ընտրածայս բնակավայրին եւ մեր զաւակներուն ծննդա-վայր հայրենիքին ընծայած բարքերուն մասին:Հանգիստ ու ապահով կեանքի մէջ սփիւռքահայըմիշտ ալ գտած է իր ստեղծագործ ու հանճարեղնկարագրի ենթահողը եւ կրցած է այդ հանդարտմթնոլորտին մէջ լաւագոյն ձեւով բարւոքել ուզարգացնել իր ազգային շահերը, երաշխաւորելիր ազգային նկարագրի պահպանումը: Գանա-տան կը ներկայացնէ վերեւ յիշուած այդ ենթա-հողը:

«O Canada»-ի անգլերէնով ըսուած «God keepour land g lor ious and f ree» եւ ֆրանսերէնովըսուած «protégera nos foyers et nos droits» տո-ղերու թարգմանութեամբ՝ հայաբար եւ հայօրէնկարելի է ըսել. «ՏԷՐ ՊԱՀԷ ՄԵՐ ԵՐԿԻՐԸ ՊԱՆ-ԾԱԼԻ ԵՒ ԱԶԱՏ», «ՏԷՐ, ՊԱՀԷ ՄԵՐ ՏՈՒՆԵՐՆ ՈՒԻՐԱՒՈՒՆՔՆԵՐԸ»:

4 Յուլիս 2015

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 10 AOUT 2015

Etreindre un Turc

Lavrov : « Il est tempsd’intensifier les négociationssur le Karabagh »

« Il est temps d’intensifier lesnégociations sur un règlement duconflit du Haut-Karabagh », adéclaré le ministre russe desAffaires étrangères, SergueïLavrov, lors d’une réunion avecson homologue azerbaïdjanaisElmar Mammadyarov.

Le ministre russe a ajoutéqu’étant donné l’ambiance généra-le et l’approche axée sur les résul-tats, « nous pouvons assurer ceprogrès ».

Le Ministre Mammadyarov anoté que les longues discussions portant sur la question nucléaire iranienneredonnent de l’espoir pour le conflit du Karabagh.

« Je suis optimiste, je suis convaincu que nous allons réaliser des progrèssur cette question, car le statu quo actuel est inadmissible », a déclaré leministre.

Le nouveau visage duparlement turc

Garo Paylan, l’un des trois armé-niens élus au parlement turc sous l’éti-quette HDP pro-kurde (Parti démocra-tique du peuple), a promis de contes-ter la position négationniste d’Ankarasur le génocide de 1915.

Dans une entrevue accordée àErmenihaber.am, Garo Paylan s’est ditpersuadé que la reconnaissance dugénocide est essentielle à la normalisa-tion des relations entre la Turquie etl’Arménie.

Il a également déclaré qu’il se battracontre les « politiques négationnistes »à la fois au nom du HDP et à titre per-sonnel. Le HDP est le seul parti turc àavoir reconnu le massacre desArméniens comme étant un génocide.

Pour lui, il s’agit « d’abord et avanttout, de reconnaitre le crime de géno-cide en Turquie, et d’abolir l’animositéenvers l’Arménie, » a-t-il déclaré touten ajoutant : « l’Arménie et sa diasporaà travers le monde doivent se concen-trer sur la Turquie et la poursuited’une plus grande reconnaissanceinternationale du génocide. Je deman-de à tous les partis arméniens, y com-pris à la FRA, de mener cette lutte ici.Chaque Arménien qui vit en Turquiepeut avoir un impact. »

Selon Garo Paylan, l’autre députéearménienne élue pour le CHP (Partirépublicain du peuple), Selina Dogan,est une « amie proche » avec qui il estprêt à coopérer au parlement. Mais ilest beaucoup plus sceptique quant àMarkar Esayan (AKP), journaliste pourle journal pro-gouvernemental « YeniSafak », citant le soutien indéfectiblede ce dernier pour le gouvernement du

président turc, Recep Tayyip Erdogan. Selon le quotidien arménien

« Agos » basé à Istanbul, Garo Paylanaurait déclaré qu’au cours des 15 der-niers jours, les autorités turques n’ontpris aucune mesure à l’égard de dis-cours racistes et haineux. Il a égale-ment évoqué les déclarations notoiresdes nationalistes après le concert ducélèbre pianiste arménien, TigranHamasyan, ainsi que la déclarationfaite par le maire d’Adana concernantles trois députés arméniens élus auparlement turc.

Garo Paylan a annoncé qu’il pour-suivra Tolga Adiguzel, chef de labranche locale de l’institution nationa-liste « Foyers Idéalistes » de Kars qui aciblé les Arméniens, en disant : « Faut-il faire maintenant une chasse auxArméniens dans les rues de Kars ? »

« En ce qui concerne les discours etdéclarations qui préparent le terrainpour les crimes motivés par la haine,je prie instamment les procureurs àprendre les mesures correspon-dantes, » a ajouté le député arménien.

Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian

et publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 16 juillet 2015

Les Arméniens vivant dans les paysoccidentaux sont, à certaines occa-sions, devenus trop civilisés pour fairela distinction entre le gouvernement etle peuple turc; ce dernier est prétendu-ment innocent alors que l’ancien gou-vernement a planifié et exécuté unassassinat de masse historique. Parconséquent, le message est de ne pashaïr le peuple turc, et de ne pas géné-raliser.Certains Arméniens préconi-sent même d’honorer des Turcs équi-tables avant même qu’un règlementgénéral du crime n’ait eu lieu.

Mais, malheureusement, l’histoireréfute ces supposées distinctions. Legénocide doit être montré du doigtcomme le péché national des Turcsjusqu’à ce que le négationnisme soitdésuet, et des amendements et descompensations offerts.

Le gouvernement turc, en collusionavec son alliée guerrière, l’Allemagne,a planifié et exécuté le nettoyage eth-nique des Arméniens, tandis que lesmollahs émettaient des fatwas, et com-mandaient le pillage et l’assassinat desArméniens. Cette motivation - sanc-tionnée par les chefs religieux – amobilisé le public en général, prêtpour la saignée. Le slogan était« gavur’un mali halal Turk’eh, » quisignifie « Le Turc mérite un infidèle. »

Une minorité de Turcs se sont abs-tenus de participer à l’orgie sanguinai-re et une infime minorité a résisté à latentation de piller et a protégé certainsArméniens.

La minorité kurde a participé à cecrime. Depuis l’époque du SultanHamid, le gouvernement a incité lesKurdes à persécuter et à piller la popu-lation arménienne et le plan ittihadisted’extermination des Arméniens a per-mis aux Kurdes de commettre desatrocités spectaculaires. Le poèteAvetik Issahakian a été interrogé sur laquestion de la haine et le conseil prodi-gué par Jésus : « Aimez vos ennemis. »Issahakian a rétorqué, « Lorsque Jésusa fait cette déclaration, les Turcsn’existaient pas. »

Un mendiant turc aveugle qui vivaitde l’aumône des fidèles arméniens àAdana et priait tout le temps pour leurbonne santé, a été pris dans la frénésiereligieuse durant le massacre d’Adanade 1909, demandant à ses concitoyensde lui mettre un « gavur » (turc pourinfidèle) sur ses genoux afin que ilpuisse avoir également la chance delui trancher la gorge et donc d’aller auciel.

Cela peut sembler être un cas parti-culier, mais symbolique des relationsturco-arméniennes.

A ce jour encore, une majorité deTurcs, soit par mauvaise éducation,par tradition ou par pure ignorance,nourrissent une haine virulente enversles Arméniens.

Un journaliste turc, Orhan KemalGengiz, a abordé cette question de lahaine envers les Arméniens, dans lequotidien Zaman (8 juillet 2015), quin’émane pas seulement du public,

mais également des fonctionnaires dugouvernement. Non seulement le pré-sident Recep Tayyip Erdogan a insultéles Arméniens lors de sa récente cam-pagne présidentielle mais le chroni-queur a aussi mentionné le maired’Adana Huseyn Ozlu du Parti du mou-vement nationaliste (MHP) etl’Organisation de la jeunesse UrkuOcaklar de Kars, dont le chef a préco-nisé la persécution ouverte desArméniens.

A l’occasion du récent concert dupianiste Tigran Hamasyan dans lesruines d’Ani, le leadeur de la jeunessede Kars a posé une questionrhétorique : « Les Arméniens se sen-tent libres en Turquie. Que devrions-nous faire maintenant ? Devrions-nouscommencer une chasse auxArméniens dans les rues de Kars ? »

M. Gengiz estime que ce genre decomportement est tacitement encoura-gé par les autorités. Il a écrit dans lemême article, Ne pensez pas que nousne disposons pas de lois punissant lesdiscours de haine. Nous avons l’article216 du Code pénal turc [TCK], quipunit clairement et absolument touteforme de discours de haine.Cependant, quand il s’agit de minori-tés, les procureurs sont totalementaveugles aux discours haineux. Cesprocureurs qui sont tellement vigilantscontre toute prétendue insulte enversle premier ministre ou le présidentsont totalement inactifs dans des situa-tions montrant des exemples de dis-cours de haine raciste. »

C’est ce genre de haine qui m’aempêché de poser le pied sur le solturc. Une fois en croisière dans les îlesgrecques, le navire a accosté sur uneîle appelée Kusadasi, appartenant à laTurquie. Malgré l’importance histo-rique et biblique du site, je refusais dedébarquer. Je sentais que je seraiaccueilli par les squelettes de nosintellectuels arrêtés le 24 avril.

Il est parfaitement compréhensibleque les Arméniens haïssent les Turcs.Mais la haine turque est déconcertan-te. Ils ont assassiné et déporté l’entièrepopulation arménienne hors de sapatrie historique; ils ont pris nos pro-priétés et notre richesse, et ils conti-nuent de haïr la victime.

Quelque soit notre degré de civis-me, nous ne pouvons surmonter notrehaine envers des actes monstrueuxcommis envers notre peuple.

Par exemple, je déteste le criminelqui a écrasé le crâne de Krikor Zohrab.Je déteste le gendarme qui a coupé lesdoigts de Daniel Varoujan et l’a renduaveugle avant d’éteindre son génie. Jedéteste le gouverneur de Van, DjevdedPacha, qui a cloué des fers à cheval surla plante des pieds des hommes armé-niens et les a fait défiler dans les rues.Je déteste le chef de la police de DeirZor, Mustafa Sidki, qui a noyé 2 000orphelins arméniens dans l’Euphrate.Je déteste le soldat qui fendu le ventred’une femme arménienne enceinte afinde gagner un pari sur le sexe du fœtus.

Autant l’amour est humain, autantla haine l’est aussi. Toute personne quine parvient pas à haïr ces actes mons-trueux manque certainement d’huma-nité.

Suite à la page 8

Etreindre un...Suite de la page 7

L’écrivain Vartkes Petrossian a poséla question rhétorique : « Est-ce à direque mon petit-fils va continuer de haïrle petit-fils du Turc, de génération engénération ? »

Il semble qu’une centaine d’annéesplus tard, la haine transcende les géné-rations.

Petrossian a fait une autre déclara-tion qui lie nos destins :« Malheureusement, la patrie n’est pasun hôtel, d’où vous pouvez plier baga-ge et vous déplacer à volonté. »

Nous semblons être dans uneimpasse. Et pourtant, un incidentrécent m’a permis de méditer plus pro-fondément sur ce destin et la poursui-te de la haine et la nature humaine.

Je me trouvait dans une petite villecanadienne où j’ai hélé un taxi pour uncourt trajet. Le chauffeur était unejeune femme mince. Son accent trahis-sait ses origines moyen-orientales.

« D’où êtes-vous ? » demandai-je.« De Turquie, » répondit-elle.Je continuais ma conversation en

turc. Elle était stupéfaite.« Je n’ai entendu personne parler

turc dans cette ville depuis longtemps.Ceci est kismet (destin en turc) pourmoi. Je vais avoir de bonnes affairesaujourd’hui. »

« Je souhaite que vous en fassiez, »répondis-je.

« Retournez-vous souvent en

Turquie ? » m’a-t-elle demandé.« Je n’y suis jamais allé, et je n’irai

probablement jamais. Je suisArménien, » ai-je répondu.

Elle a tenu ma main comme si unchoc électrique l’avait secoué.

« Je suis désolé pour le génocide de1915, » dit-elle.

« Je suis également désolé. Je sou-haiterais que votre gouvernement disela même chose. »

« Tout le monde doit à son tourlibérer sa conscience. Aujourd’hui estmon tour, » dit-elle.

Nous avions atteint ma destination.Je ne demandais pas son nom, et ellenon plus. Elle a refusé le coût du trajeten taxi. Bien que le prix ne compensepas la propriété d’Inçirlik de ma mère,qui est maintenant louée par laTurquie aux États-Unis comme baseaérienne, cela ne m’a pas dérangé,parce que cet échange avait transfor-mé une destination physique en unrapprochement affectif.

Elle se rapprocha et demanda timi-dement, « Me permettez-vous de vousembrasser ? »

J’ai acquiescé de la tête.Son corps entier tremblait alors

qu’elle sanglotait. Je ne pouvais pasnon plus retenir mes larmes.

Elle n’était plus turque, ni moiarménien.

Nous étions seulement deux êtreshumains, faisant ensemble le deuil deplus d’un million et demi d’âmes per-dues.

Traduction N.P.

8 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

« L’histoire de génocide arméniendevrait être racontée aumonde entier. »

Comme un proverbe coréen le dit, « ceux qui connaissent la douleur se com-prennent mieux, » a déclaré le chef de la délégation coréenne, Noh Young-min,co-président du groupe d’amitié parlementaire Arménie-Corée, lors de sa visite àErévan.

Les législateurs de Corée du Sud s’étaient déjà rendus en Arménie en 2012, ety sont retournés à l’occasion du centenaire du génocide arménien.

Noh Young-min a ajouté « je suis convaincu qu’à moins de se souvenir de l’his-toire, elle se répètera. La question de Hitler : « Après tout, qui se souvient dugénocide arménien ? » est mémorable, et les faits et les histoires au sujet de latragédie devraient être racontés au monde. »

L’Arménie, tout comme la Corée, ont une longue histoire pleine de chapitrestragiques, a-t-il ajouté, « Je suis convaincu que nous pouvons travailler ensembletant dans les domaines économique que culturel. »

Première de « 1915 » à Boston,le 10 septembre

« 1915 » est un suspense psycholo-gique produit aux États-Unis sur legénocide arménien. Co-écrit et co-réa-lisé par Garin Hovannisian et AlecMouhibian, le film met en scène SimonAbkarian, Angela Sarafyan, Sam Page,Nikolai Kinski et Jim Piddock dans lespremiers rôles, sur une musique ducompositeur Serj Tankian, du groupeSystem of a Down.

Le film se déroule sur une seulejournée, et le communiqué de presserésume ainsi son intrigue : « En 2015,exactement 100 ans après le Génocidearménien, un directeur de théâtrenommé Simon met en scène une piècede théâtre à Los Angeles afin d’hono-

rer les victimes de cette tragédie – unhorrible crime oublié et nié pendantun siècle. Mais alors que des manifes-tants entourent son théâtre, une sériede mystérieux accidents sèment lapanique parmi ses acteurs. Nous nousrendons compte alors que la missionde Simon est plus controversée quenous le pensons – et que les fantômesdu passé sont partout. »

Le film « 1915 » sera présenté enpremière à Boston, le jeudi 10 sep-tembre prochain, à 19h30, au cinémaKendall Square de Cambridge. La pro-jection est organisée par l’AssociationCulturelle Tékéyan et l’hebdomadaireArmenian Mirror-Spectator.

Les billets seront en vente à partirdu 3 août, au coût de 15 $ chacun etpeuvent être achetés en ligne àl’avance à l’adresse suivantehttps://www.tugg.com/events/25686.Le cinéma Kendall Square est situé auOne Kendall Square, Cambridge, MA,Etats-Unis, 02139. Pour plus d’informa-tions, contactez Aram Arkun au tcadi-rector@aol.com ou téléphonez au 617-924-4420.

Un autre projet du Comité canadiensur le centenaire du génocide arménien

« L’appel de l’Arménie : la réponse du Canada au génocide arménien »d’Aram Adjemian, publié grâce à un généreux don de la fondationPastermajian, sera bientôt disponible au grand public.

Le 23 juin dernier, le sénateur Serge Joyal a fait, devant le Parlementcanadien, une déclaration à propos de ce livre, disant :« Honorables sénateurs, je tiens à porter à votre attention le lancement d’unnouvel ouvrage en lien avec les commémorations du centenaire du génoci-de arménien, qui détaille la réponse spécifique du Canada à ce génocide de1915-1916. Le livre est intitulé « L’appel de l’Arménie : la réponse du Canadaau génocide arménien », écrit par Aram Adjemian, qui est également assis-tant de recherche à mon bureau.

L’ouvrage comporte des centaines de documents d’archives, illustrations,photographies, publicités, articles de journaux, et des dessins éditoriaux quienrichissent sa lecture. Il présente également de nouvelles recherches con-cernant la réaction spécifique du Canada aux atrocités commises envers lepeuple arménien par l’Empire ottoman de la fin du 19e siècle aux années1920. »

Permettez-moi de vous lire une partie des témoignages qui apparaissentau dos du livre, y compris celui de notre ancien collègue, le sénateur RoméoDallaire :

« Cet ouvrage jette un regard intéressant et inédit sur l’une des catas-trophes oubliées de l’histoire moderne et prouve encore une fois que lesCanadiens n’ont jamais été indifférents à la souffrance humaine, quel quesoit l’endroit du monde où elle se manifeste. »

En faisant ressortir la manière dont le Canada a réagi au génocide armé-nien, ce livre comble à mon avis un vide dans le savoir universel. Il risqued’être particulièrement utile à quiconque s’intéresse aux génocides et auxdroits de la personne, à l’influence des missionnaires canadiens de par lemonde, aux mouvements religieux ici, au Canada, de même qu’aux premierspas du Canada sur la scène internationale.

N’en doutez donc plus, honorables sénateurs : le Canada était du boncôté de l’histoire. »

Projet d’enseignement de l’informatiquedans les écoles d’Artzakh

Dans le but d’aider l’enseigner l’informatique dans les écoles de l’Artzakh, lasection chypriote du Fonds Arménie, a initié et parrainé la création de sallesinformatiques dans cinq écoles secondaires de la région de Karvachar, en faisantdon de six systèmes informatiques ainsi que des meubles dans chacune desécoles. Sebouh Tavitian, président de la section chypriote du Fonds Arménie, adéclaré qu’il était très heureux que la petite communauté arménienne de Chyprepuisse aider à améliorer l’éducation des écoliers de l’Artzakh. « Je suis sûr qu’ilsvont bien prendre soin de leurs nouveaux ordinateurs et en profiter afin d’élargirleurs connaissances et compétences, » a déclaré Tavitian.

We now treat each refugee on the grounds of their race, religion or purpose offlight. We do not treat them as human beings, the British journalist Robert Fiskwrote in an article published in The Independent. He remembers the times whenthe US and other “Christian” nations decided that survivors of the 1915 ArmenianGenocide should go back to what had been their homes in “Western Armenia.”

“And many hundreds of thousands of Armenians lingered on the edge of Tur-key in the hope that the victors of the First World War would return them tolands no longer controlled by their Ottoman Turkish killers,” the author writes.

He stresses that after the 1914-18 war, the international community abando-ned the Armenian “right of return”. As the director of Aleppo Rescue Homewrote, “the Armenian is possessed of a wonderful gift ‘to create bread fromstones’.

According to Fisk, Americans were also similarly “humane” towards Jews.The humanitarian Americans of the 19th century first “welcomed the pogromedJews of Russia [but later] were far less keen to give sanctuary to the Jewish vic-tims of Hitler.”

Now, according to Fisk, the same is happening with Muslim refugees, who arereluctantly received in certain countries, because of their religious affiliation.

Finally, Fisk proposes to follow the example of Fridtjof Nansen, who inspiredthe creation of an international travel document for refugees recognized by 54states.

BY ALIN K. GREGORIAN

BOSTON — April 24, 1915 hascome and gone. The centennial com-memoration of the Armenian Geno-cide is behind us and it is time for alook back at the events in the afterma-th of that momentous anniversary.

Everything seems to have goneright for the Armenians this year, fromPope Francis taking the lead onGenocide recognition, to well-organi-zed, well-attended and highly-publici-zed events throughout the world. Notonly that, but Turkey’s leadership,often a few steps ahead in terms oforganization and funding, fumbled theGallipoli centennial, artificially movedto April 24 to counter the anniversary,and clumsily responded to the Popeand other international figures whospoke out in support of the recogni-tion of the Armenian Genocide. TheGallipoli efforts were derided for whatthey were — a contrived commemora-tion — and the harsh response ofPresident Recep Tayyip Erdogan tothe Pope did not go over well interna-tionally.

In other words, for once, the windwas behind the Armenians.

One of the people who played a rolelocally and nationally in the comme-morative programs was Dr. NoubarAfeyan, chair of the National Com-memoration of the Armenian Geno-cide Centennial (NCAGC) SteeringCommittee. In a frank interview, helooked back at what he and his com-mittee, as well as the community andArmenia got right, and what couldhave been done better to mark thisspecial year.

And the news is pretty positive.“The overall impression I get that

on the one hand people were surprisedat the outpouring of support from non-Armenian groups, the sheer newspa-

per coverage all over the world. Theywere overwhelmingly sympathetic toairing our grievance,” said Afeyan.

Afeyan is CEO of FlagshipVentures and is a senior lecturer atthe Massachusetts Institute of Tech-nology’s Sloan School of Management.

“My first impression is the level ofsurprise by a lot of Armenians, meincluded, who thought we were notready for 2015. We thought it would goby, but we did a lot better than expec-ted,” Afeyan said.

And post April, he said, “The diffe-rence is palpable.”

“There is a general sense of anArmenian rebirth, a resurgence ofsorts. I felt some energy. It was thecase in the Vatican and in Washington.There was a sense of renewed energyand hope. There was an overallstrength. There was a justice elementin there, but also a recognition of animportant chapter in world history.”

The NCAGC organized a series ofprograms in the nation’s capital, inclu-ding a banquet, a concert, a mass withCatholicos of All Armenians Karekin IIand Catholicos of the Great House ofCilicia Aram I, as well as a banquet.

One positive appearance in Cont’d on page 10

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY AUGUST 10, 2015

British journalist: International communityabandoned Armenian “right of return”

Looking Ahead: Beyondthe Centennial

Noubar Afeyan

From left. Noubar Afeyan, Goerge Clooney, Ruben Vartanyan andDr. Vartan Gregorian

Twenty five A.G.B.U. Alex andMarie Manoogian School seniors werehonored at the commencement cere-mony at St. John Armenian ChurchCultural Hall in Southfield, MI on June1, 2015. Judith Kadri, High SchoolHead Teacher served as master of cer-emonies. Dr. Hosep Torossian,Principal of the High School, presided.In his opening remarks he noted that11 of the 25 graduates had beentogether since pre-school or early ele-mentary. He also commented on theincreasing number of Ukrainian stu-dents who have joined our school. Dr.Torossian paid tribute to all the facultymembers who give extra effort to helpour ESL students, and he especiallyacknowledged the work of Mrs. LilitBabloumian, the ESL teacher, whotakes students from all countries, withno or only a few words of English, andhelps them become functioning stu-dents in an amazingly short time.

Dr. Torossian then introduced thekeynote speaker, Oakland CountyJudge Lisa Asadoorian, acknowledgingher many accomplishments and hon-ors and stressing the many ways inwhich Judge Asadoorian gives back toher community. In her address, whichmany listeners said was one of themost moving graduation speeches they

had ever heard, Judge Asadoorianurged the students to remember theArmenian Genocide and other crimesagainst humanity and to work forpeace, understanding, human rights,and truth.

As the attention turned to the grad-uates, Mariya Nakonechna, the vale-dictorian, and Michelle Hami, the salu-tatorian, addressed the audience inboth English and Armenian. Duringthe ceremony, as Mrs. Kadri read com-ments from the students about theirtime in school, the trip to Armenia in2014 recurred as the highlight of theirschool years. As a class, the studentswere offered a million dollars in grantsand scholarships. Three graduates:Nikole Davtyan, Mariya Nakonechna,and Elleanna Saco, received full, four-year scholarships to the University ofMichigan, Ann Arbor. Other studentshave been accepted to universitiesthroughout Michigan and one willattend Glendale Community College inCalifornia.

Throughout the ceremony, the stu-dents’ attachment to their alma materwas clear. We know they have gaineda great deal through their years here,and we look forward to hearing fromthem as they go on to build their lives.Good luck to them all!

Twenty five graduates from AGBUAlex and Marie school of Detroitwere honored

10 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

That got me thinking

That doesn’t suit her body typeEvery time I go to work at the mall, I spend a lot of my free time looking

at the people who walk around. The managers often ask us to give out ran-dom compliments to people around us, so that we can attract customersmore easily. As you can guess, that’s not an easy task, but we try our best.Today, one of the girls I work with was going to mention to a woman thatshe liked the dress she was wearing, but the woman in question was alreadytoo far away. She told me, though, that she thought the dress didn’t suit herbody type.

And it crossed my mind that as long as the woman is happy with thatdress, it’s all that matters. We’ve been told over and over again by fashionmagazines that we should dress a certain way depending on what our bodylooks like, and I really think that it’s a shame. We miss out on differentstyles because of these bans. Why should the opinion of people you don’teven know determine whether or not you should be allowed to wear some-thing? And do you even see what word I’m using? Allowed? As though youneed to ask permission before dressing yourself! It’s completely ridiculous.

Personally, I’ve grown tired of feeling as though I shouldn’t wear certainpieces of clothing because I don’t have the ‘’right body type’’. I want to feelas though everything I want in a store is available to me. After all, isn’t whatfashion is all about? Expressing yourself? How are you supposed to dowhen people are constantly telling you that you shouldn’t wear an itembecause it doesn’t fit their pre-conceived ideas of how women should dressthemselves? As I said in an article a couple of weeks ago, I feel as thoughwomen should stand united and not judge each other, and this type of beha-viour falls under that category. Forget the notion that we should dressaccording to our body type. Bring in the notion that we can dress accordingto what makes us feel good. I wonder if I could fully adhere to that ideamyself. It’s the kind of thing we grew up with, so it’s hard to let go of it. Butthink of how much easier your life is going to get. How much more funshopping is going to get. Isn’t it worth a try?

Sananne Wartabetian

Montreal

THE YOUTH CORNERLooking Ahead...Cont’d from page 9

Washington may in retrospect leavesome in the community disappointed.Afeyan said in particular the unity andeasy cooperation and interaction ofthe two top church leaders, Karekin IIand Aram I, might have created thehope in many that the dividedArmenian Church was heading towardunity. That day is certainly not on thehorizon just yet.

One other major change was madein the global Armenian family, andthat, Afeyan said, was the decision ofthe Armenian Church to canonize allthe victims of the Armenian Genocide.“It irreversibly changed the narrative,”Afeyan said. “There is the notion thatwe don’t grieve over saints. Instead,they are a source of guidance and pro-tection, not grieving.”

The commemorative events and thesurrounding successes were a sort of“coming of age for the community. Ifyou look, it took us a long, long time tobe strong enough and have the tools”for such a showing.

One factor in the cohesion withinthe community is the new world ofsocial media. “Now you can put a poston facebook and there will be 25,000responses,” he said. “Within hours ofApril 24 being finished, there was abeautiful picture [a collage] of 20 diffe-rent protests from 20 different cities,”he said. “It spread like wildfire.”

In addition, on this momentousanniversary, the diaspora was able tohave global representation in thecountry of Armenia, giving it a plat-form to host heads of state for a so-lemn ceremony with heads of statefrom Russia and France, among manyothers. Now, Afeyan said, it is up todiasporan institutions to rethink theirmandates.

As the diaspora has matured andthrown down deeper roots, traditionalmissions won’t serve the population inthe coming years. He said, “They haveto think ahead to what it means to beArmenian 25 years now. Whose pro-blem is that?”

The focus of Armenians, in additionto the nurturing of the diasporan popu-lation, should be on Armenia and itsnascent infrastructure.

“We have to use our collective ener-gy to do more and matter more,” hesaid.

He is putting his money behind hisbeliefs. Earlier this year, he and Rus-sian-Armenian entrepreneur RubenVardanyan and Carnegie CorporationPresident Dr. Vartan Gregorian foun-ded 100 Lives, an initiative to pay tri-bute to those who reached out toArmenians during their darkest time.The organization’s $1-million AuroraPrize for Awakening Humanity will begiven out next April to someone whohas made an exceptional impact onpreserving human life or advancinghumanitarian causes, despite the obs-tacles in their way. The winner of theaward will not get the money, butchoose the organization or individualthat he or she recognizes as vital.

“It is to express gratitude to peoplewho have helped us survive and revi-ve,” Afeyan said.

Afeyan and fellow founders Vardan-yan and Gregorian will present theprize in April 2016 in Yerevan. Nomina-tions will be accepted starting in Julyand the judging will be handled by anassembled panel.

“It will be given from Armenia tothe world by bringing attention” to theissue of the Armenian Genocide. “It isnot a personal prize as a reward. It isadvancing the very behaviors we wantto see in the world.”

The group is cooperating with theNational Archives of Armenia, theArmenian Genocide Museum-Instituteand the Armenian General BenevolentUnion.

In addition, its website allows forArmenians everywhere to submit theirfamilies’ stories of survival.

Afeyan has long been involved withfounding projects in Armenia. in theArmenia 2020 project as well as theDilijan International School (UnitedWorld College Dilijan), which is one of15 schools globally that focus onencouraging diversity, giving back tothe community and environmentalawareness, among other beliefs.

“The development of Armenia isvery hard, very tortuous. It requires alot of patience. I am very sure that intime, there will be a move toward amore stable and better governed andmore prosperous country,” he said.

“My parents had nothing they coulddo” regarding helping Armenia. Now,he said, we can. “Journalists have a bigrole to play in that.”

To find out about 100 Lives, orto leave a story, visithttps://100lives.com/en/

Armenia launches program on improvingaccess to justice for children

The “Improving Access toJustice for Children inArmenia” program has kickedoff Tuesday July 7, 2015 incapital city Yerevan.

The program is implement-ed jointly with the Ministry ofJustice of Armenia, and theUnited Nations Children’sFund (UNICEF) in Armenia.

The program comprises theconducting of an international expertise on law from the viewpoint of children’srights andaccess to justice; the development of an action plan to set up an inte-grated information system for juvenile justice; and capacity building of the staffthat deals with children that have problems with the law and are witnesses andvictims.Minister of Justice of Armenia, Hovhannes Manukyan, and representa-tive of the UNICEF in Armenia, Manja Henriette Ahrens, delivered remarks atthe event announcing the launch of this program.

Congratulations to a FriendIn many ways, our institutions

define us as a people: embodyingthe long, proud history behind us,and the untapped future ahead.

But institutions draw their vita-lity from the people who serve,develop, and defend them in theirrespective eras. For a few rareindividuals, the duration anddevotion of their service becomesvirtually inseparable from thegreater mission of the institutionitself.This week, one such indivi-dual reached a milestone in hisservice to the Armenian Churchof America: Nubar Kupelian mar-ked his remarkable 45th year ofservice to the Diocesan Center inNew York.

Nubar’s roots in the church arevery deep: a native of Cairo, he was educated at the seminary of the See ofCilicia, where he was a student of the great Catholicos Karekin Hovsepian,and a classmate of many worthy clergymen-in-training, including the futureArchbishop Yeghishe Gizirian and Catholicos Karekin I Sarkissian.

Settling in America, he joined the staff of the fledgling Diocesan Centerin 1970, becoming a trusted advisor and friend to Archbishop (laterPatriarch) Torkom Manoogian, and a disciple of Jack Antreassian, the cen-ter’s unparalleled first director. For the past quarter century he has been theever-reliable administrative assistant to the Primate, Archbishop KhajagBarsamian, as well as a mentor, confidant, and inspiration to his fellow staf-fers.

Nubar’s 45-year presence at the Diocesan headquarters has been anenduring grace upon the entire Armenian Church. He is a devout Christian,an Armenian patriot, and man of quality to whom all of his colleagues lookup. Today, we join in expressing our thanks, admiration, and love to NubarKupelian.

Such figures give life to our institutions, shape our history, and projectour finest qualities as a people to the surrounding world. Asdvadz kez mee-shd bahaban, Baron Nubar.

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 11

«Հայկական ազգային երաժշտական գանձարան»-ընօթագրած եւ ձայնագրած է 500-է աւելի ժողովրդականերգեր, որոնց մեծ մասը անյայտ է հանրութեան

« Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն վ ե ր ա ծ ն ո ւ ն դ »հիմնադրամի կողմէ իրականացուող« Հ ա յ կ ա կ ա ն ա զ գ ա յ ի ն ե ր ա ժ շ տ ա -կան գանձարան» նախագիծի ծիրէններս նօթագրուած եւ ձայնագրուածե ն բ ո ւ ն հ ա յ կ ա կ ա ն ի ն ք ն ո ւ թ ի ւ ն ըբացայայտող ժողովրդական աւելիքան 500 երգեր, որոնց հիմնականմասը գրեթէ յայտնի չէ հանրութեանմեծ մասին:

Ըստ Tert .am-ի ՝ վերջերս լրագ-րողներու հետ հանդիպման ժամա-ն ա կ ծ ր ա գ ի ր ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծ է«Մշակութային վերածնունդ» հիմ-նադրամի տնօրէն, եւ «Հայկականա զ գ ա յ ի ն ե ր ա ժ շ տ ա կ ա ն գ ա ն ձ ա -ր ա ն » ն ա խ ա գ ի ծ ի ղ ե կ ա վ ա ր Մ ա -ր ի ն ա Ս ո ւ լ թ ա ն ե ա ն ը ` ն շ ե լ ո վ , ո րծ ր ա գ ի ր ը ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ է հ ա յ կ ա կ ա նազգային արժէքներու պահպանու-թեան եւ հոգեւոր ժառանգութեանփրկութեան:

«Սա 1.5 տարուայ աշխատանքիարդիւնք է, որը ներկայացնում ենքհանրութեանը: Ընդհանրապէս հիմ-նադրամը նպատակ ունի աջակցելարուեստի տարբեր ճիւղերին, առա-ջինը ընտրեցինք երաժշտութիւնը,որովհետեւ հէնց երաժշտութիւնն էաշխարհում ապրող բոլոր հայերիարտայայտչամիջոցը: Սա կարեւորաշխատանք է հազարաւոր մարտա-հրաւէրների պայմաններում: Ծրագ-րի շրջանակում ստեղծուեց հայկա-կան երգերի մի շտեմարան` ժամա-ն ա կ ի ց թ ո ւ ա յ ի ն տ ա ր բ ե ր ա կ ո վ » , -ներկայացուցած է ան:

Նախագիծի գլխաւոր երաժշտա-կան արտադրող Արմէն Մարտիրոս-ե ա ն ը ն շ ա ծ է , ո ր ե ր բ կ ը խ օ ս ի ն քազգի ինքնութեան մասին, ի յայտկու գան կարեւորագոյն բաղադըր-ե ա լ ն ե ր ը , ո ր ո ն ք կ ը կ ա զ մ ե ն ա յ դի ն ք ն ո ւ թ ի ւ ն ը ` լ ե զ ո ւ ն , կ ր օ ն ը ե ւմ շ ա կ ո յ թ ը , ո ր ո ն ք ա յ ս ա մ է ն ո ւ նզգալի մասն են: Մենք հայ ենք եւմեր երաժշտութիւնը հայկական է:

«Երբեւէ փորձե՞լ էք փնտռել հա-մացանցում «հայկական երաժշտու-թիւն» բառակապակցութիւնը : Եսարել եմ եւ արդիւնքը, ցաւօք, այդ-քան է լ համոզիչ չէ ` տեսնում ենքերաժշտութիւն, որը հայերէն է, բայցհայկական չէ: Սա կլոպալ խնդիր է

մ ի ա զ գ ի հ ա մ ա ր , ո ր ը մ ի կ ո ղ մ ի ցցանկանում է պահպանել իր մշա-կ ո ւ թ ա յ ի ն ժ ա ռ ա ն գ ո ւ թ ի ւ ն ը , փ ո -խանցելով այն սերունդներին, միւսկողմից` ցանկանում է ներկայանալմիջազգային հանրութեանը իր մշա-կ ո յ թ ո վ : Ո ր պ է ս զ ի խ ն դ ի ր ը ի ն չ - ո րչ ա փ ո վ լ ո ւ ծ ե ն ք , հ ա ս կ ա ց ա ն ք , ո րպ է տ ք է ս կ ս ե ն ք հ ս կ ա յ ա կ ա ն մ իծրագիր»,- ըսած է ան:

Արմէն Մարտիրոսեանը նշած է,ո ր ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ը ի ր ա կ ա ն ա ց -ւած են քանի մը փուլերով` սկսելովգ ի տ ա հ ե տ ա զ օ տ ա կ ա ն է ն : Ա շ խ ա -տանքներուն մէջ ընդգրկուած ենԿոմիտասի անուան Երեւանի պե-տական երաժշտանոցի ժողովրդա-կան բաժնի մասնագէտները:

« Հ ա ն դ ի պ ե ց ի կ ո մ ի տ ա ս ա գ է տ ,կոմպոզիտոր Արթուր Շահնազար-ե ա ն ի ն , ո ր ս տ ա ն ձ ն ե ց գ լ խ ա ւ ո րերաժշտական խմբագրի պաշտօնը,ընտրեցինք կոմիտասեան չափա-նիշներով ամենացայտուն ու ամե-ն ա բ ո ւ ն հ ա յ կ ա կ ա ն ե ր գ ե ր ն ո ւն ո ւ ա գ ն ե ր ը , տ ա ղ ե ր ը , շ ա ր ա կ ա ն -ն ե ր ը , ո ր ո ն ք բ ո ւ ն հ ա յ կ ա կ ա ն ե ն :Ամբողջ ժառանգութիւնը 1.5 տա-րիների ընթացքում զրոյից կատա-րեցինք, սովորեցրինք եւ ձայնագ-րեցինք, թուայնացրինք ու տեղադ-րեցինք վեբկայքում»,- ըսած է ան:

Արմէն Մարտիրոսեանը նշած է,որ իւրաքանչիւր երգ ունի իր անձ-նագիրը, ուր նշուած է թէ որն է եր-գին ակունքը, որ կատարած է, ինչիմասին է եւ այլն: Իւրաքանչիւր երգունի նաեւ իր գեղանկարը, որ ստեղ-ծած են արհեստավարժ նկարիչներ`երգը լսելէ   անոր մասին տեղեկու-թիւններ իմանալէ ետք:

Նախագիծի գլխաւոր երաժշտա-կան խմբագիր Արթուր Շահնազար-եանը ընդգծած է, որ երգացանկինմէջ ընտրուած երգերը կ՛ընդգրկենԱրեւմտեան ու Արեւելեան Հայաս-տանի ժողովրդական երգերը տար-բեր ժանրեր` հարսանեաց, կատա-կի, էպոսի, ողբի, սիրոյ, բնութեան,մանկական երգեր ու պարերգեր:

«Այս 500-ից աւելի նմուշների հա-մար գրուեց բացատրութիւններ, թէորը ինչ երգ է, ով է գրառել ու երգել:Յետոյ, թէեւ դժուարութեամբ, բայց

ը ն տ ր ե ց ի ն ք ե ր գ ի չ ն ե ր ի , ո ր ո ն քպ է տ ք է կ ա տ ա ր է ի ն ա յ ս ե ր գ ե ր ը :Մ ե ր ն պ ա տ ա կ ն է ր ` տ ղ ա մ ա ր դ ո ւե ր գ ը ե ր գ ի տ ղ ա մ ա ր դ , ը ն դ ո ր ո ւ մմ ի ա տ ա ր ր , ի ն չ պ է ս ե ղ ե լ է հ ն ո ւ մ ,կնոջ երգը` կին, մանկականը` երե-խ ա յ : Հ ո գ ե ւ ո ր ե ր գ ե ր ն է լ ` ը ն տ ր ե -ցինք 5-րդ դարից մինչեւ 15-րդ դա-ր ի շ ա ր ա կ ա ն ն ե ր , տ ա ղ ե ր , ո ր ո ն քկ ’արտացոլեն տարբեր հեղինակ-ների: Երգիչներին սովորեցրինք այսերգերը, որին զուգահեռ ձայնագրե-ցինք: Յաջորդ փուլը եղել է նօթագ-րութիւնը, որն իրականացուեց հա-մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն ժ ա մ ա ն ա կ ա կ ի ցչափանիշներին»,- ըսած է ան:

Ան նաեւ նշած է, որ ծրագրի ծի-րէն ներս նօթագրուած ու հրատա-րակուած է Կոմիտասի` «Հազար ումի խաղ» գիրքը, իսկ ընթացքի մէջեն «Ժամագիրք»-ը եւ Եկմալեանի«Պատարագ»-ը:

«Կոմիտասն իր հազարաւոր եր-գ ե ր ի ց 1 9 0 3 - ի ն ը ն տ ր ե ց հ ա ր ի ւ րերգ` հայ ժողովրդին ու աշխարհիններկայացնելու համար ու ասաց, որսա է մեր տեսակը, բնոյթը եւ այսհարիւրի մէջ երեւում է ամէն ինչ ,սակայն գումար չգտաւ հրատարա-կելու: Մինչ օրս լոյս չէր տեսել այսգիրքը, որը ողջ Հայաստանի ժա-ռանգութեան ադամանդն է»,- ըսածէ ան:

Ինչ կը վերաբերի երգերու շտե-

մարանի հեղինակային իրաւունքին,ապա Արմէն Մարտիրոսեան ըսածէ, որ անիկա ժողովուրդինն է, սա-կ ա յ ն ե թ է ո ր ե ւ է մ է կ ը ց ա ն կ ա ն ա յօգտագործել զայն ֆիլմի կամ որեւէայլ նախագիծի մէջ, ապա պէտք էթոյ լտուութիւն ստանայ , այ լապէսմեծ տուգանքներ կը վճարէ:

Իսկ անոնք աւելի հանրամատչելիդարձնելու եւ այ լ ժողովուրդներուկողմէ սեփականաշնորհելու փոր-ձերը բացառելու համար, նախագի-ծին հեղինակները այլ բան մտածածեն:

« Մ ե ր հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի ն ա խ ա գ ա հԱ ր թ ո ւ ր Ջ ա ն ի բ ե կ ե ա ն ը վ ե ր ջ ի նժողովներում հանդէս եկաւ եւս մէկմ տ ա յ ղ ա ց մ ա մ բ : Գ ե ղ ե ց ի կ ս ա ր ք էպ ա տ ր ա ս տ ո ւ ե լ ո ւ ` գ ա ն ձ ա տ ո ւ փ ,ո ր ո ն ք հ ն ա ր ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն կ ը տ ա նհ ն չ ե ց ն ե լ ե ր գ ե ր ը : Դ ր ա ն ք կ ը տ ե -ղ ա դ ր ո ւ ե ն Մ ա տ ե ն ա դ ա ր ա ն ո ւ մ ,թ ա ն գ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ մ , Է ջ մ ի ա ծ ն ո ւ մ ,Հռոմի պապի նստավայրում եւ միշարք այ լ կարեւոր կառոյցներում:Սա է լինելու այն բանի ապացոյցը,ո ր ա յ ս ե ր գ ե ր ը պ ա տ կ ա ն ո ւ մ ե նմեզ».-ըսած է ան:

Նշենք, որ այս երգերը կը տեղադ-ր ը ւ ի ն   a r m e n i a n m u s i c . a m   կ ա յ ք ի նմ է ջ , ա ր դ է ն ի ս կ ն ե ր բ ե ռ ն ո ւ ա ծ ե նշ ո ւ ր ջ 1 0 0 ե ր գ ե ր ` ի ր ե ն ց ա ն ձ ն ա -գիրներով ու բնութագիրներով:

Ռոպէր Կետիկեան արժանացաւ «Եղիցի Լոյս» մրցանակինՅուլիս 16-ին Մայր Աթոռ Սուրբ

Է ջ մ ի ա ծ ի ն ի Գ է ո ր գ ե ա ն հ ո գ ե ւ ո րճ ե մ ա ր ա ն ի հ ա ն դ ի ս ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւդահլիճին մէջ, նախագահութեամբՆ.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ ԾայրագոյնՊատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կա-թ ո ղ ի կ ո ս ի , տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւ « Ո ս կ էծիրան» միջազգային ամէնամեայֆիլմի փառատօնի առիթով Հայաս-տանեայց Առաքելական Սուրբ Եկե-ղ ե ց ւ ո յ ս ա հ մ ա ն ա ծ « Ե ղ ի ց ի լ ո յ ս »մրցանակի յանձնման հանդիսաւորարարողութիւնը:

Հ ա յ ո ց Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ հ ա ս տ ա տ ա ծպ ա տ ո ւ ա ւ ո ր մ ր ց ա ն ա կ ը ա յ ս տ ա -րի շնորհուեցաւ աշխարհահռչակֆրանսահայ բեմադրիչ Ռոպէր Կե-տիկեանին:

Ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ը ս կ ս ա ւ մ ի ա ս -ն ա կ ա ն Տ է ր ո ւ ն ա կ ա ն ա ղ օ թ ք ո վ ,ապա «Ոսկէ ծիրան» ֆիլմի փառա-տօնի մասնակիցներուն ու հիւրե-րուն ողջունեցին Մայր Աթոռի Թան-

գ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ ե ւ Ա ր խ ի ւ ի տ ն օ ր է նԱրժանապատիւ Տ. Ասողիկ քահա-նայ Կարապետեան եւ Մայր ԱթոռՍուրբ Էջմիածինի հոգեւոր-կրթա-կան հաստատութիւններու վերա-տեսուչ, Գէորգեան հոգեւոր ճեմա-րանի տեսուչ Գերաշնորհ Տ. Գէորգեպիսկոպոս Սարոյեան: Այս մասինկ ը յ ա յ տ ն ե ն Մ ա յ ր ա թ ո ռ ի տ ե ղ ե -կատուական համակարգէն:

Ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւ խ օ ս ք ա ռ ա ւ փ ա -ռ ա տ օ ն ի հ ի մ ն ա դ ի ր տ ն օ ր է ն Յ ա -րութիւն Խաչատրեան` երախտա-գ ի տ ո ւ թ ե ա մ բ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա լ ո վարուեստի նկատմամբ ՎեհափառՀայրապետի կողմէ ցուցաբերուողուշադրութեան, Մայր Աթոռ ՍուրբԷջմիածինի եւ «Ոսկէ ծիրան» փա-ռատօնի միջեւ ձեւաւորուած սերտհամագործակցութեան, ապա ներ-կ ա յ ա ց ո ւ ց տ ի ա ր Ռ ո պ է ր Կ ե տ ի կ -եանի վաստակը:

12 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

Ո~վ Պիտի Բուժէ Մելգոնեան Վարժարանի ՎէրքըՕ ր ե ր   ա ռ ա ջ   հ ա մ ա ց ա ն ց ի վ ր ա յ

շ ր ջ ա ն ա ռ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ դ ր ո ւ ե ց ա ւխումբ մը Մելգոնեանցիներու խըմ-բագրած բաց նամակը ուղղուած ՀՀնախագահին: Անցնող տարիներունմէկէ աւելի առիթներով խօսուած էնախկին Մելգոնեանցիներու համա-խըմբման մասին:  Անոնք ունին մէկպահանջ, որն  է ան յապաղ վերա-բանալ  «Հայ Բարեգործական Ընդ-հանուր Միութեան» հովանիին  ներ-քեւ երկար տարիներ գործած Կիպ-րոսի «Մելգոնեան Կրթական Հաս-տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն » ը : Մ ե լ գ ո ն ե ա ն ի մ ա -սին  շատ առիթներով տարբեր վար-կ ա ծ ն ե ր ա ռ ա ջ ք ա շ ո ւ ա ծ ե ն : Մ ե -ղադրանքներ, մարմիններու միջեւսուր քննադատութիւններ եւ ծանր

պախարակումներ յատկապէս  «ՀայԲարեգործական Ընդհանուր Միու-թ ե ա ն » պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ն ե ր ո ւ նհ ա ս ց է ի ն : Թ է ո ՞ վ է   մ ե ղ ա ւ ո ր ը ե ւի ՞ ն չ ո ւ փ ա կ ո ւ ե ց ա ւ « Մ ե լ գ ո ն ե ա ն »կ ր թ ա ր ա ն ը   մ ի ն չ ե ւ ա յ ս պ ա հ ը կ ըմնայ անյայտ:  Վարժարանի փակու-մէն ամիսներ ետք միայն, տարբերամպիոններէ  խօսուեցաւ դպրոցիշ է ն ք ի վ ա ճ ա ռ ք ի   հ ա ն ո ւ ե լ ո ւ ն մ ա -սին: Բայց  այդ մասին եղած  տեղե-կութիւնները մնացին  գիր՝ թուղթիվ ր ա յ : Գ ա ղ տ ն ի ք ա լ չ է , ո ր   ա յ ս օ րՆիկոսիոյ բաբախուն սրտին վրայգտնուող կրթարանի պատմակերտշէնքը կը պահպանուի Կիպրոսի պե-տ ո ւ թ ե ա ն ո ր ո շ ո ւ մ ո վ :   Դ ժ ո ւ ա ր էնաեւ  Մելգոնեանի  այսօրուան  վի-

ճակին մասին յստակ տեղեկութիւն-ներ  ունենալ , տրուած ը լ լալով , որԿ ի պ ր ա հ ա յ մ ե ր հ ա յ ր ե ն ա կ ի ց ն ե -րը կը նախընտրեն լուռ մնալ երբդ պ ր ո ց ի ն   մ ա ս ի ն   տ ա ր բ ե ր ա ռ ի թ -ներով  հարց կը բարձրացուի:  Կա-ր ե լ ի է ե ր կ ա ր գ ր ե լ   դ պ ր ո ց ի ն   մ ա -ս ի ն : Ս ա կ ա յ ն   ա յ դ   բ ո լ ո ր ը , ո չ մ է կբ ա ն կ ը փ ո խ ե ն ը ն դ հ ա ն ո ւ ր ի ր ա -վիճակէն: Ուշադրութիւնս գրաւեցայն հանգամանքը, որ Մելգոնեան-ցիները  իրենց բոլոր յոյսերը սպա-ռելէ ետք այս անգամ բաց գիրով մըդ ի մ ա ծ   ե ն Ս ե ր ժ Ս ա ր գ ս ե ա ն ի ն :Անոնց  համար  սփիւռքի մէջ կեդրո-նական, որոշիչ,  կամք ունեցող  եւորոշում պարտադրող  կառոյցներըկարծէք չկան:   Ճարահատեալ  այս

մարդիկը իրաւունքի տէր են: Անոնքկը խօսին մեր ժողովուրդին  համարհիմնարար արժէքի մը՝ հայ դպրո-ց ի ն   մ ա ս ի ն : Դ պ ր ո ց , ո ր կ ա ր ո ղ ա -կանութիւնը ունի սերունդներ պատ-րաստելու: Դպրոց, որ ոգեղէն  ամ-րոց  ըլլալու բոլոր նախադրեալներըունի:

Ճշմարտացի է, որ սփիւռքի տար-բեր անկիւններուն այսօր հայ  քա-ղաքական կուսակցութիւններունմիջեւ   լարուածութիւն  չկայ : Չկայնոյնիսկ տարակարծութիւն եւ բո-լորը հասկցած են, որ  սփիւռքի հա-յութիւնը կ’ապրի իր ծանր օրերը:

Միջին արեւելքի  պատերազմնե-րը մէկ կողմէ   եւ միւս կողմէ ամե-րիկեան հայագաղութներուն ուծա-

ց ո ւ մ ը   կ ը հ ա ր ո ւ ա ծ ե ն ս փ ի ւ ռ ք իոգին  ամենուրէք:

Բացի  ասկէ,   խնդրագիր նամակշարադրողները կարեւոր համարածե ն յ ի շ ե լ   Ս ո ւ ր ի ո յ պ ա տ ե ր ա զ մ ի նհետեւանքով անտունի դարձած հայպ ա տ ա ն ի ն ե ր ը , ո ր ո ն ք ա յ ս օ ր կ ա -րիքն ունին  ու ծարաւ են  ուսման:

Գաղտնիք ալ չէ, որ այսօր արեւ-մըտահայերէնը կը  գտնուի դժուա-րին օրերու մէջ: Հոս է, որ սփիւռքիտարբեր հատուածները իրենց  ըսե-լիքը  պէտք է ունենան:

Ա ն ո ն ք պ է տ ք է ո ր ո շ ե ն ի ն չ ն էսփիւռքի ուզածը այսօր:

Ցեղասպանութեան օրակարգը եւն ա հ ա տ ա կ ն ե ր ո ւ յ ի շ ա տ ա կ ը յ ա ր -գե լու գործընթացները անիմաստկը դառնան եթէ  օր մը ,   սփիւռքիմէջ հայերէն խօսող եւ  արեւմտա-հ ա յ ե ր է ն ի զ ա ր կ տ ո ւ ո ղ ս ե ր ո ւ ն դ -ները  չքանան:

Այսօր այդ տագնապը կ ’ապրինՍուրիահայերու մատղաշ սերունդ-ն ե ր ը , ո ր ո ն ք   պ ա տ ե ր ա զ մ ի պ ա տ -ճառով  տեղափոխուած են Հայաս-տան:

Ա ն ո ն ք , ո ր ո ն ք կ ո չ ո ւ ա ծ է ի նա ր ե ւ մ տ ա հ ա յ ե ր է ն ը պ ա հ պ ա ն ե լ ո ւնոյնպէս Հայաստանի մէջ ամէն օրկը  տարրալուծուին  ու  բնական ըն-թացքով մը կը  մոռնան  արեւմտա-հայոց  հիմնական գանձը՝ լեզուն:

Ի ՞ ն չ ը ն ե լ , ի ՞ ն չ պ է ս շ ա ր ժ ի լ ե ւի՞նչ  միջոցներով փրկել Մելգոնեա-նը:

Մեղադրանքները  արդէն տարի-ներէ ի վեր մեզ հասցուցած են փակպատերու դիմաց:

Ո ՞ վ պ ի տ ի լ ո ւ ծ է Մ ե լ գ ո ն ե ա ն իհիմնախնդիրը:

Ե ւ ո ՞ վ   պ ի տ ի գ ի տ ա կ ց ի , ո րսփիւռքի մէջ  մենք  այսօր կարիքնունինք   վարժարաններու:

Այս երգը մեր նահանջի  վերջիներգն է:

Մեզ   չեն փրկեր մշակոյթի  բոլորդեղատոմսերը, ո՛չ երգը, ո՛չ պարը,ո՛չ բանաստեղծութիւնը, ո՛չ կտաւըեւ ո՛չ հազարաւոր մարդոցմով եղածքայլարշաւներն ու հանդիսութիւն-ները:

Մենք կարիքն ունինք  ազգայինբարձր ոգեղէնով գործող եւ  ազգիբոլոր հատուածներուն համար տունեւ  կամար եղող   դպրոցներու:

Այդ դպրոցներուն  առաջինը գու-ցէ «Մելգոնեան կրթական  հաստա-տութիւն»ն է, որուն դռները փակ ենայսօր եւ, որ կը սպասէ  իր աշխար-հով մէկ սփռուած որդիներուն:

Կ ը մ ն ա յ հ ա ր ց ո ւ մ ը , ա ր դ ե օ ՞ քՀ ա յ ա ս տ ա ն ի ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըպ ի տ ի ա ն ս ա ն ա յ ս կ ո թ ո ղ ա կ ա նդպրոցի բացման աղերսներուն:

Եւ արդեօ՞ք  մեր սրտերուն մէջվ է ր ք դ ա ր ձ ա ծ Մ ե լ գ ո ն ե ա ն ի ք ա յ -լ ե ր գ ը պ ի տ ի լ ս ո ւ ի   Կ ի պ ր ո ս ի   ս ի ր -տէն:

Սագօ արեան(Մելգոնեան վարժարանի

նախկին ուսուցիչ)

Անին` UNESCO-ի մշակութային ժառանգութեան մշտական ցանկին վրայ2016 թուականին Անին կրնայ ներառուիլ UNESCO-ի  մշակութային

ժառանգութեան մշտական ցանկին վրայ : Քաղաքը 2012 թուականէնընդգրկուած է UNESCO-ի ժամանակաւոր ցուցակին մէջ միայն: Ըստ erme-nihaber.am-ի՝ թրքական «Turktime» լրատուական կայքը կը յայտնէ, որUNESCO-ի մշտական ցանկին մէջ ընդգրկուած են Թուրքիոյ պատմա-մշակութային  ժառանգութեան 15 կոթող:

Դասախօս Եըլդըզ Սալմանը, որ կը մասնակցի Թուրքիոյ կողմէ UNESCO-ի յայտերու պատրաստման, յայտնած է, որ UNESCO-ն համաշխարհայինժառանգութեան ցուցակին մէջ նոր կարգեր աւելցուցած է, որոնցմէ մէկըմշակութային երթուղիներն են:

«Բազմամշակոյթ Արեւելքի մէջ կարելի է առաւել տարածուած մշակու-թային ժառանգութեան համար նախագիծեր պատրաստել: Ինչպէս օրի-նակ` հայկական մշակութային երթուղին, որ կարելի է ձեւաւորել Կարսէնմինչեւ Վան, Քոնիա` ներառելով բոլոր գիւղերն ու եկեղեցիները եւ այդպէսներկայացնել UNESCO»,- ըսած է Սալմանը` տեղեկացնելով, որ մէկ այ լտարբերակ ալ հնարաւոր է. եթէ Հայաստանը, Թուրքիան եւ Վրաստանըհամատեղ յուշարձաններու մասով մէկ երթուղի ներկայացնեն` իւրա-քանչիւրը իր տարածքին մէջ երաշխաւորելով անոր պահպանութիւնը:

Սալման խօսած է նաեւ Իսթանպուլի Թուզլայի հայկական մանկատանպատկանող «Արմէն» ճամբարի մասին: «Ըստ իս` «քամփ Արմէն»-ը պէտք էներառել ոչ նիւթական մշակութային արժէքներու մէջ: Սակայն խօսքը

միայն տարածքի մասին չէ: Շէնքը նոյնպէս պէտք է պահպանել: Այդ շէնքըերեխաներու ձեռքով կառուցուած է : Ճարտարապետական հանճարիարդիւնք չէ , սակայն, ըստ իս, այդ իսկ պատճառով անոր կառուցմանգործընթացը իր տեսակին մէջ եզակի է, զայն պէտք է պահպանել»,- եզրա-փակած է Սալմանը:

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 13

Գարունը մտաւմեր համեստբնակարանէն ներս

Մօտ երկու շաբաթներ անցաւ այն օրէն,երբ իմ դասընկեր եւ տարեկից, եղբայրակիցատամնաբոյժ ընկեր Տօքթ. Պաղտիկ Յակոբ-եան պատուեց մեր համեստ բնակարանը, իրհետ ունենալով իր կինը, աղջիկը, մեծ թոռըեւ այս վերջնո յն մանչուկը , Ուի լեըմը: Ա յսանունը լսած առաջին պահուն իսկ , կինսա ն ո ր պ ա տ շ ա ճ ե ց ո ւ ց ի շ խ ա ն ա կ ա ն ա յ սա ն ո ւ ա ն , Ա ն գ լ ի ո յ գ ա հ ա ժ ա ռ ա ն գ ի ն հ ե տհ ա մ ա ն ո ւ ն ը լ լ ա լ ո ւ հ ա ն գ ա մ ա ն ք ո վ : Օ ր մ ըառաջ արդէն Պաղտիկին դուստրը տեղեակպահած էր մեզ այս այցելութեան համար:

Իրական խնջոյք էր այդ օր, քանի որ լուռբնակարանը ոգեւորութիւն կը ստանար այդօր. Պաղտիկ եւ Շուշանիկ Յակոբեան, իրենցաղջիկը, թոռը եւ ծոռը: Չորս սերունդ միա-սին երբ ներս մտած սենեակէն ներս, այնտպաւորութիւնը ունեցայ թէ գարունն էր, որբախտաբեր ու լուսաբեր լապտերի մը հան-գոյն, անմեկնելի մթնոլորտ մը ստեղծեցին:

Գ ա ր ն ա ն գ ա լ ո ւ ս տ ը յ ա յ տ ն ի կ ը դ ա ռ ն ա յամէն տարի դիպուածային այն օրը, որ իւրա-յատուկ օդով մը զգալի կը դարձնէ եւ իմացկու տայ թէ անցած են ձմրան մռայլ օրերը,բանալ կու տայ բնակարաններու պատու-հանները, ներս կը մտնէ արեւին ընկերակ-ցութեամբ զով օդ մը , որ իր հետ կը բերէամէն կարգի ծաղիկներու հոտաւէտ շունչը:Երախան, արթուն կամ քնացած, լուռ կամճզճզալով երջանկաբեր տրամադրութիւն մըստեղծէ: Կը զգաս թէ բան մը փոխուած էշուրջդ. նոր շունչ մը, որուն կարօտը ունէիրե ր կ ա ր ա տ ե ն է ի վ ե ր : Ե ր բ ա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ըաւարտի եւ դարձեալ վերադառնաս միապա-ղ ա ղ ն ա խ ո ր դ օ ր ե ր ո ւ դ , ա յ ն ա տ ե ն պ ի տ իզգաս թէ ինչ էր այն բախտաւորութիւնը, զորվայելեցիր պահիկ մը եւ դժուար թէ դարձեալկարենաս հանդիպիլ անոր:

Շնորհակալութիւն ձեզի, որ չորս սերուն-դով ապրեցուցիք մեզ այդ գարունը, հոգ չէ ոչերկար, հազիւ երկու ժամ տեւողութեամբ:Ձեր եւ ձեր համայն մօտաւորներուն գարու-նը երկար ըլլայ:

ԱՐԱՅ ԿԱՐՄԻՐԵԱՆՄոնթրէալ, 10 Յուլիս 2015

ՄԵՂՐԱՁՈՐ (ԿԻՍԱՒԱՐՏ ՀԵՔԻԱԹ)

Մեղ րա ձո րի մէջ այդ տա րին երաշտ եղաւ: Ինչլաւ էր կեան քը այդ տեղ, սա կայն երաշ տէն ետքմար դիկ ու տե լու հաց չգ տան: Աղ բիւր նե րը չոր -ցան, պար տէզ նե րը բերք չտ ուին, իսկ եղած նե րըմի ջատ նե րը փճա ցու ցին: Չէր բա ւեր կար ծես այսբո լո րը, երբ Թթ մա բեր դի թա լան ճի Օս մա նի աւա -զակ նե րը յար ձա կե ցան Մեղ րա ձո րի վրայ, հրոյճա րակ ըրին ու կո ղոպ տե ցին շատ տու ներ, փոր -ձե ցին այ րել տա ճա րը:

Այդ տա րի նե րուն ձմեռ նե րը շատ խիստ ան -ցան, մար դիկ տաք նա լու մի ջոց ներ փնտ ռե ցին,նոյ նիսկ մա գա ղաթ նե րը այ րե ցին տաքց նե լու հա -մար մր սած երե խա նե րը:

Հրեշ տա կա ւան եւ Աշ տա րակ ապ րող մեղ րա -ձոր ցի նե րուն ցե ղա կից նե րը ալիւր, ձէթ եւ իւղղր կե ցին որ պէս օգ նու թիւն: Սա կա յն ի՞նչ կր նարընել կա թիլ-կա թիլ հո սող այս օգ նու թիւնը: ՔօրՀա սա նի աւա զակ նե րը սկ սան գո ղու թիւն ընել,Մեղ րա ձո րի երի տա սարդ նե րը գի շեր նե րը պա հա -կու թեան ելան:

Մօ տա կայ գիւ ղե րու բնա կիչ նե րը բա խում ներու նե ցան, ճեր մակ բլուրն ու Յա կո բա ւա նը թա -լան ուե ցան Օս մա նի հրո սա կա խում բե րուն կող մէ:Տա ճար նե րը քանդ ուե ցան:

Մեղ րա ձո րի մէջ կան թեղ նե րուն ձէթն ան գամսպա ռե ցաւ, մար դիկ հո գե պէս հիւան դա ցան:

Նզովք է մտա ծե ցին անոնք:Փռա պան Սա հա կը առաւ ըն տա նի քը եւ մեկ -

նե ցաւ Սա ռաս տան, իսկ մե ծա հա րուստ Գաս պա -րը` կտ րեց ծո վը եւ ըն տա նի քը տա րաւ Հա րա ւիտա փաս տան:

Ստաց ուած լու րե րը հա կա սա կան էին, ոմանքկ՛ըսէ ին, թէ մեկ նող նե րը լաւ են եւ գոհ, իսկ ու -րիշ ներ կը պն դէ ին, թէ դժ գոհ են: Սա կայն կաս -կած չկար, որ լեռ նա ծով գա ցող նե րը դժ գոհ էին,անոնց մէ շա տեր խայ տա ռակ ուե ցան:

Յու սա հա տու թիւնը բոյն դրաւ մեղ րա ձոր ցի -նե րու հո գի նե րուն մէջ: Գի շեր մը մեծ ժո ղով մըգու մար ուե ցաւ իշ խան Աբո յին տան մէջ, ուր հա -ւաք ուե ցան բո լոր մեղ րա ձոր ցի նե րը: Պէտք էրորոշ ուէր ելք մը, քիչ էին անոնք, որոնք կ՛ու զէ ինմնալ եւ դի մա նալ Մեղ րա ձո րի մէջ: Մե ծա մաս նու -թիւնը կ՛ու զէր մեկ նիլ, սա կայն ո՞ւր... եր կար վի -ճա բա նու թիւն նե րէ ետք որոշ ուե ցաւ մեկ նիլ լեռ -նա վայր, չէ՞ որ մեծ աղէ տին երբ թա լան ճի Օս մա -նի մեծ հայ րը աւե րեց լեռ նա վայ րը եւ ցիր ու ցանըրաւ ցե ղը իրենք բախ տա կից եղան մեղ րա ձոր -

ցի նե րուն, վեր ջա պէս ցե ղա կից ներ էին եւ նոյն լե -զուն կը խօ սէ ին. շա տեր ալ ար դէն կ՛ըսէ ին, թէլեռ նա վայ րի մէջ կեան քը հեշտ է, հոն գե տե րըմեղր կը հո սին եւ մեղ րա ձոր ցի նե րուն լաւ օգ նե -լու տրա մադ րու թիւն կայ այդ տեղ:

Որո շու մը առն ուած էր` մեկ նիլ լեռ նա վայր:Կա րա ւա նը կազմ ուե ցաւ, բեռցու ցին նուա ղածբո լոր էշերն ու ուղ տե րը, ով որ ինչ կր ցաւ վերց -նել առաւ իր հետ, կա րա ւա նը շար ժե ցաւ:

Գի շե րը բո լո րը յոգ նած էին, կանգ առին դաշ -տի մը մէջ, կրակ վա ռե ցին եւ կե րա կուր պատ -րաս տե լու վրայ էին, երբ զգա ցին, որ դաշ տին մէջմարդ կա յին շար ժում ներ կան: Սկիզ բը վախ ցան,թէ թա լան ճի Օս մա նին աւա զակ ներն են, սա կայնսուր ականջ ու նե ցող նե րը ըսին, թէ անոնք մեղ -րա ձոր ցի նե րու լե զուն կը խօ սին: Ձայ նե րը հետզ -հե տէ մօ տե ցան, հարց ու փորձ եւ պարզ ուե ցաւ,թէ օտար նե րը լեռ նա վայր ցի ներ են: Մի ա սին ընթ -րե ցին, մեղ րա ձոր ցի նե րը զար մա ցած հար ցու -ցին, թէ իրենք լեռ նա վայր կ՛եր թան, սա կայն լեռ -նա վայր ցի նե րը ին չո՛ւ կը ձգեն իրենց գիւ ղը եւ կըմեկ նին... լեռ նա վայր ցի նե րը պատ մե ցին, թէ հոնալ կեան քը դար ձած է ան տա նե լի, իրենց քր մա -պետն ալ ան տար բեր է գիւ ղա ցի նե րուն նկատ -մամբ, իսկ իշ խա նը մտա հոգ ուած է միայն իր ըն -տա նիք ով, այս բո լոր պատ ճառ նե րով անոնք որո -շած են եր թալ Ար ջա ւան կամ Հրեշ տա կա ւան:

Մեղ րա ձոր ցի նե րը հի աս թափ ուե ցան: Իշ խանԱբօն տխուր ոտ քի կանգ նե ցաւ եւ հան գա մա նօ -րէն յայ տա րա րեց.

-Սի րե լի՛ մեղ րա ձոր ցի ներ, երաշ տը կր նայ եր -կար տե ւել, ես ան կա րող եմ դի մադ րե լու տե սա -կա ւոր աւա զակ նե րու, չեմ ալ կըր նար բո լո րինփո րը կուշտ պա հել, լեռ նա վայ րի վի ճա կին մա -սին ալ լսե ցիք, ուս տի ազատ էք այ լեւս, դո ՛ւքընտ րե ցէք ուր եր թալ` Սա ռաս տան, լեռ նաս տան,Ջ ր ա ս տ ա ն , Գ ի ժ ա ս տ ա ն . . . կ ա մ մ ն ա ց է ք ա յ ս -տեղ...կամ ուր որ կ՛ու զէք գա ցէք: Քուր մե րուն եւիշ խան նե րուն վրայ վս տա հե լու փո խա րէն ձեր ու -ժե րուն վս տա հե ցէք եւ զի րար օգ նե ցէք, աստ -ուած նե րը ձե զի օգ նա կան. . .իսկ ինք նս տաւ եւշա րու նա կեց ընթ րի քը...

Ու մու թին մէջ մար դիկ խումբ-խումբ ցր ուե -ցան զա նա զան ուղ ղու թիւն նե րով:

Եւ եր կին քէն երեք խն ձոր ին կաւ...

Տոքթ.Ներ սէս Սար գիս եան

2008 թուականէն կ՛իրակա-ն ա ց ո ւ ի հ ա յ - ա ն գ լ ի ա կ ա ն հ ա -մատեղ նախագիծ, որուն ծիրէնն ե ր ս հ ա յ ե ւ ա ն գ լ ի ա ց ի հ ն ա -գէտներու կողմէ կ ՛ուսումնա-սիրուին Սիւնիքի մէջ գտնուողԾղուկ լերան ժայռապատկեր-ները:

լրագրողներու հետ հանդիպ-ման ընթացքին այս մասին տե-ղեկացուցած է արշաւախումբիհ ա յ կ ա կ ա ն կ ո ղ մ ի ղ ե կ ա վ ա ր ,հ ն ա գ է տ - ա ր ո ւ ե ս տ ա բ ա ն ,Հ ն ա գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա զ գ ա գ -ր ո ւ թ ե ա ն հ ի մ ն ա ր կ ի կ ր տ ս ե րգիտաշխատող Աննա Խեչոյեա-նը եւ Հնագիտութեան եւ ազ-գ ա գ ր ո ւ թ ե ա ն հ ի մ ն ա ր կ ի գ ի -տաշխատող Բորիս Գասպար-եանը:

Ի ն չ պ է ս տ ե ղ ե կ ա ց ո ւ ց ա ծ էԱննա Խեչոյեանը, Հնագիտու-թեան եւ ազգագրութեան հիմ-ն ա ր կ ը ժ ա յ ռ ա պ ա տ կ ե ր ն ե ր ո ւո ւ ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ո ւ թ ե ա ն ա շ խ ա -տանքները սկսած է 2002-էն եւմ ի ն չ ա յ ս օ ր ո չ մ ի ա յ ն ո ւ ս ո ւ մ -

նասիրութիւններ իրականացու-ցած են Ծղուկի, այլ նաեւ` Քա-սախի մէջ , որ եւս բազմաթիւժայռապատկերներ կ՛ընդգրկէ:Մ ի ն չ ա յ դ կ ա ր տ ե ս ա կ է տ , ո րայս տարածքներուն յատուկ ենմ ի ա յ ն փ ո ր ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ,սակայն փորձը հակառակը ցոյցտուած է եւ յայտնաբերուած եննաեւ գունաւոր պատկերներ:

«Ծղուկի ժայռապատկերնե-

ր ի թ ի ւ ն ա ն ց ն ո ւ մ է 1 0 0 0 - ի ց :Եղել են ուսումնասիրութիւններնաեւ Սիւնիքում եւ Գեղամայլեռներում, սակայն ուսումնա-ս ի ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ե ղ ե լ ե ն մ ա ս -նակի, իսկ հիմա ընդգրկում ենքտարբեր մասնագէտների, հնա-գէտների, ովքեր պատասխա-նատու կը լինեն տուեալ ինֆոր-մ ա ց ի ա յ ի յ ս տ ա կ մ ա տ ո ւ ց մ ա ն

Շար. էջ 14

Հայ եւ անգլիացի հնագէտներըկ՛ուսումնասիրեն Ծղուկ լերանժայռապատկերները

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹԵԱՄԲՍՏԱՑԱՆՔ՝

Մաղթանքներ ՍիրվարդինԻր իննիսուն եւ չորս

գարուններունտարեդարձին առթիւ

Ի՜նչ մաղթենք քեզ, Սիրվարդ սիրելիԵթէ ոչ առողջութիւն, արեւշատութիւն:Եգիպտոս ունեցար հանգիստ կեանք,Հոս ալ նոյնպէս Անճելինային ու Փեսայիդ խաղաղ յարկՈւր կը գեղգեղեն երեք թոռներ:

Գրկէ՛, սիրէ՛, խօսէ անոնց, երազ հիւսէՄեր ազգային հայերէնով.Պատմէ անոնց յիշատակներ, լաւն ու դառնըԴարաւոր մեր ոսկեղէնով:Խնդա՛ խօսի՛ր ու կատակէ՛ Կեր ու խմէ, հարազատներն են:

Փորագրէ սա վայրկեանըՅիշողութեանդ, սրտիդ մէջ ալ:Բայց չի մոռնաս բարեկամներ՝Անունը վրան է՝ բարին կամեցող.Մեծարենք քեզ, կամենանք քեզԱռողջութիւն, երբեք ալ ուշ չէԵրազներու իրականացում:

ՔրիՍտին տրԴԱտԵԱն գույումճԵԱն4 յուլիս 2015

14 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

Հայ եւ անգլիացի...Շար. էջ 13-էն

համար»,– ըսած է ան:«Եթէ համաշխարհային առումով

նայենք, կարող ենք ասել , որ ժա-մանակագրութեան առումով կան12-րդ հազարամեակի ժայռապատ-կերներ եւ փորագրութիւններ, իսկմ ի ն չ ա յ դ ե ղ ա ծ ն ե ր ը չ է ի ն կ ա ր ո ղպահպանուել»,- նշած է բանախօսը`ընդգծելով, որ ուսումնասիրութեանը ն թ ա ց ք ի ն ա մ ե ն ա բ ա ր դ խ ն դ ի ր -ն ե ր է ն մ է կ պ ա տ կ ե ր ի ն շ ա ն ա կ ո ւ -թիւնը պարզելն է, որովհետեւ տար-բ ե ր ժ ա մ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ մ է ջ ա տ ո րնշանակութիւնը տարբեր է. յայտնա-բերուած պատկերները բազմազանեն` կենցաղայինէն մինչեւ դիցաբա-նական:

Ա ն ն ա Խ ե չ ո յ ե ա ն ը ն շ ա ծ է , ո րԾղուկի մէջ աշխատանքներու առա-ջին փուլը աւարտած է, իսկ երկրորդփուլի աշխատանքներ կը տարուիներկրաբաններու հետ, որոնք պիտիի ր ա կ ա ն ա ց ն ե ն շ ե ր տ ա գ ր ա կ ա նուսումնասիրութիւններ:

Հնագիտութեան եւ ազգագրու -

թեան հիմնարկի գիտաշխատող Բո-րիս Գասպարեանը իր հերթին ըսածէ, որ ժայռապատկերներու թուագ-րումը համաշխարհային առումովբաւական բարդ գործընթաց է. մեծվէճ կայ գիտնականներու մէջ , թէայդ պատկերները ստեղծուած ենհոմոսափիենսի՞ կողմից, թէ անկէառաջ:

«Մեր երկրում աշխատանքներընոր նոր են սկսուե լ եւ ինչ -որ յա-ջ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ա յ դ ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բկան: Մենք պատկերը դիտում ենքո չ թ է մ ի ա յ ն ո ր պ է ս պ ա տ կ ե ր , ա յ լո ւ ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ւ ո ւ մ ե ն դ ր ա շ ո ւ ր ջեղած բոլոր հնագիտական նիւթերը,ո ր ո ն ց մ ի ջ ո ց ո վ փ ո ր ձ ո ւ մ ե ն քհ ա ս կ ա ն ա լ , թ է ո ր ն է ա մ ե ն ա հ ա -ւ ա ն ա կ ա ն ժ ա մ ա ն ա կ ը , ո ր մ ա ր դ ըպ է տ ք է ս տ ե ղ ծ է ր ա յ դ պ ա տ կ ե ր -ները»,- ըսած է բանախօսը:

Ան աւելցուցած է, որ նախապէսկ ա տ ա ր ո ւ ա ծ ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ նառջեւ պէտք է խոնարհիլ, բայց նորմեթոտները հնարաւորութիւն կուտ ա ն ա ւ ե լ ի շ ա տ տ ե ղ ե կ ո ւ թ ի ւ նս տ ա ն ա լ , հ ն ա ր ա ւ ո ր ի ն ս ճ շ գ ր ի տհաստատել այն, ինչ պատկերած էմարդը:

Ձախէն՝ Քրիստինէ գույումճեան, Ազատուհի գազազեան, մարիԹոքաթլեան եւ Սիրվարդ Երզնկացեան

ՌԱԿ Պոստոնի Պատգամաւորական...Շար. էջ 1-էն

Շրջանային Վարչութեան տեղեկագրութիւններուն եւ անցնող շրջանիգործունէութիւններուն, ներկայ պատգամաւորները որոշեցին կատարելը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ն ո ր Շ ր ջ ա ն ա յ ի ն Վ ա ր չ ո ւ թ ե ա ն , ե ր կ ո ւ տ ա ր ո ւ ա ն ժ ա մ ա -նակաշրջանի մը համար: Ընտրուած կամ վերընտրուած ցանկով կազ-մ ո ւ ե ց ա ւ ն ո ր Շ ր ջ ա ն ա յ ի ն Վ ա ր չ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ե տ ե ւ ե ա լ կ ա զ մ ո վ . Ե ր ո ւ ա ն դԱ զ ա տ ե ա ն ՝ Ա տ ե ն ա պ ե տ , Բ ա բ կ է ն Մ կ ր ե ա ն ՝ Փ ո խ - ա տ ե ն ա պ ե տ , Մ ա ր օՊետրոսեան՝ Քարտուղար, Գէորգ Մարաշլեան՝ Գանձապահ, իսկ ԱբէթԹորոսեան, Տոքթ. Արմէն Տէմիրճեան, Գէորգ Թիւթիւնճեան, Տոքթ. Վաղի-նակ Դարբինեան, Վարդան Իլանճեան, Հրաչ Թորիկեան եւ Յակոբ Ալեք-սանեան՝ անդամներ:

Նորընտիր Շրջանային Վարչութիւնը նշանակեց Յակոբ Վարդիվառեանըորպէս ատենապետ Մամլոյ Դիւանի:

ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՉԱԿԱՆ ՄԱՐՏԱՀՐԱՒԷՐՆԵՐՅատուկ նիստ մը նուիրուեցաւ խորքային քննարկումներ կատարելու

ՌԱԿ-ի այժմու կազմակերպական կացութեան եւ հայկական աշխարհիիրականութեան մէջ իր դիրքորոշման վերաբերեալ:

Ներկաներէն շատեր յայտնեցին իրենց խոր մտահոգութիւնները եւյուսախաբութիւնները ի տես ՌԱԿ-ի կեդրոնական կառոյցի քայքայման:Երկար ժամանակէ ի վեր օրինական Կեդրոնական Վարչութեան մը չգո-յութիւնը եւ անխուսափելիօրէն անոր բացակայութիւնը ազգային կեանքէններս յառաջացուցած է անընդունելի վնաս մը կուսակցութեան եւ մեր ազ-գին մէջ:

Արդարեւ , ՌԱԿ Միացեալ Նահանգներու եւ Գանատայի Արեւե լեանՇրջանակը կարողացած է պահել գործօն եւ արդիւնաբեր գոյութիւն մը:Անոր յարգուած մէտիան եւ հրատարակութիւնները կը շարունակեն գոր-ծօն դեր մը կատարելու, որ անհրաժեշտ է տարածել Սփիւռքի տարածքին:Անկեղծ եւ շինիչ գաղափարներու փոխանակումով բացայայտ դարձաւ որՌԱԿ-ը պէտք է նախաձեռնէ միջազգային չափանիշով հիմնական վե-րակազմակերպուածութեամբ ՌԱԿ-ը վերադարձնելու իր անցեալի յար-գալից վիճակին, երբ իր բոլոր շրջանակները կ’ունենային օգտաշատ դերմը եւ ՌԱԿ-ը վերածած էին գլխաւոր եւ ազդեցիկ կազմակերպութիւն մը որյառաջացուցած է կայունութիւն ու արդիւնաւորութիւն մեր ամբողջ ազ-գային կեանքին մէջ:

Տեղեկութիւնները ամբողջացնելու համար, համագումարի ատենապետնու նորընտիր Շրջանային Վարչութեան ատենապետը տեղեկացուցինմանրամասնեալ քայլերը որոնք ձեռք առնուած են մօտաւոր անցեալին,ՌԱԿ-ը դուրս բերելու համար իր ներկայ անբաղձալի վիճակէն: Նուա-զագոյնը երկու շատ լուրջ փորձեր կատարուեցան վերացնելու համար լու-ծումի արգելքները, որոնք իսկութեան մէջ գ լխաւորաբար անձնականհակամարտութիւններ են եւ կարգ մը անկարող անհատներու ճիգերն ենպահպանելու իրենց դիրքերը:

Շեշտուեցաւ թէ Սփիւռքի տարածքին տարբեր շրջանակներու ՌԱԿ-իանդամներ իրենց դատապարտութիւնները բարձրաձայնած են այս կա-ցութեան մասին եւ խստօրէն յայտնած են թէ այլեւս պիտի չհանդուրժենայս կացութիւնը, ուր փոքրաթիւ անկարող անհատներ կը շարունակենանօրինաբար ղեկավարի դեր խաղալ, թոյլ տալով որ կազմակերպութիւնըձախողի մեր ազգի գերագոյն շահերու ի նպաստ եւ Սփիւռքի մէջ իր կեն-սական դերը կատարելու առաքելութեան մէջ:

Եզրակացնելով, միաձայն համաձայնութիւն գոյացաւ թէ անհրաժեշտ էխոշոր ճիգ մը կատարել կոչ ուղղելով ՌԱԿ-ի գործունեայ շրջանակներու,միացեալ ճիգերով վերակազմակերպել ամբողջ ՌԱԿ-ի միջազգային գործօնանդամակցութիւնը, վերադարձնելու համար այս կազմակերպութիւնըանցեալի հայ աշխարհին մէջ իր արդիւնաբեր եւ յարգալից իրավիճակին:

Համագումարը իր եզրափակիչ նիստի աւարտին հասցուց խանդավառմթնոլորտով, ակնկալելով յառաջիկայ իրագործումներ յօգուտ Հայ Ազգին:

ԴիւԱն ՊԱտգԱմԱւորԱԿԱն ժողովի

Պատմական համաձայնութիւն...Շար. էջ 1-էն

Այս պատմական համաձայնագիրը կ’ազդէ ամբողջ Մերձաւոր Արեւելքիքաղաքական, տնտեսական եւ ընկերային իրավիճակը:

80 միլիոն բնակչութիւն ունեցող Իրանը աշխարհի չորրորդ տեղը կըգ ր ա ւ է ն ա ւ թ ի պ ա շ ա ր ո վ ե ւ ե ր կ ր ո ր դ ը ՝ կ ա զ ի պ ա շ ա ր ո վ : Ա ր գ ե լ ք ն ե ր ո ւվերացումով կը զարգանայ նաեւ Իրանի զբօսաշրջութեան, դեղագոր-ծ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ս պ ա ռ ո ղ ա կ ա ն ա յ լ ա պ ր ա ն ք ն ե ր ո ւ ա ր տ ա հ ա ն ո ւ մ ը : Ե ւ ր ո -միութեան հետ Իրանի առեւտուրը յառաջիկայ տարիներուն կարող է քա-ռապատկուիլ:

Իրանի առեւտրական եւ տնտեսական ազատ գործունէութիւնը ուղղա-կիօրէն եւ անուղղակիօրէն պիտի օժանդակէ Հայաստանի տնտեսականզարգացման եւ Ծոցի երկիրներու ու Սեւ Ծովի միջեւ տնտեսական մի-ջանցք մը հանդիսանալու, ինչպէս նաեւ պիտի նպաստէ Արաքս գետի վրայնոր ելեկտրակայանի մը եւ երկաթուղիի ցանցերու կառուցման:

ՆուիրատուութիւնՏիար Պարթեւ Պաթմանեան՝ առ ի շնորհակալութիւն Թ.Մ.Միութեան

վարչութեան կողմէ պարգեւատրումին համար՝ միութեանս կը նուիրէ50 տոլար:

LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015 • ABAKA • 15

ՀԵԵՄ պատգամաւորների ուխտի Ս. Պատարագ եւ հոգեհանգիստազգային բարերարներ Ալեք եւ Մարի Մանուկեանների համար

Յուլիսի 5-ին, հանդիսապետութեամբ Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. Գարեգին Բ. Ծայրա-գոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, Մայր Տաճարում մա-տուցուեց Սուրբ եւ անմահ պատարագ, որին ներկայ էին Հայ ԵկեղեցուԵրիտասարդաց Միաւորման (ՀԵԵՄ) 3-րդ պատգամաւորական ժռղովիմասնակիցները:

Պատարագիչն էր ԱՄՆ Արեւմտեան հայոց թեմի առաջնորդ, ՀԵԵՄնախագահ Գերաշնորհ Տ. Յովնան արքեպիսկոպոս Տէրտէրեանը:

Սրբազան Պատարագի ընթացքում Յովնան Սրբազանը ողջունեց ՀԵԵՄներկայացուցիչներին, ովքեր եկել էին աշխարհի զանազան թեմերից՝հաղորդ դառնալու Սուրբ Էջմիածնի խորհրդին եւ մինչեւ հոգու խորքըզ գ ա լ ո ւ , ա պ ր ե լ ո ւ Ա ս տ ծ ո ւ ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ կ ե ր պ ա ր ա ն ա փ ո խ ո ւ ա ծվերադառնալու իրենց թեմերը՝ որպէս Քրիստոսի առաքեալներ եւ մերՍուրբ Եկեղեցու դեսպաններ:

Յաւարտ Ս. Պատարագի արարողութեան, նախագահութեամբ Գարե-գին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի եւ ներկայութեամբ Մայր Աթոռիբարերարների ու ուխտաւոր հայորդիների, կատարուեց Հոգեհանգստեանկ ա ր գ Մ ա յ ր Ա թ ո ռ Ս ո ւ ր բ Է ջ մ ի ա ծ ն ի յ ա ւ է տ օ ր հ ն ե ա լ հ ո վ ա ն ա ւ ո ր ն ե ր

Մանուկեան տոհմի ննջեցեալների եւ հայոց ազգի երախտարժան բարե-րարներ Ալեք եւ Մարի Մանուկեանների հոգիների հանգստութեան եւ խա-ղաղութեան համար:

Սիպիլիերազանքըկ’իրականանայ

Իրականացած է Սիպիլի վաղեմիերազանքը. երգել «Տեսնել Անին ունոր մեռնել» Անիի մէջ:

Ե ր գ չ ո ւ հ ի ն վ ե ր ջ ե ր ս Հ ա մ ա հ ա յ -կ ա կ ա ն խ ա ղ ե ր ո ւ կ ո մ ի տ է ի ն հ ե տմիասին այցելած է Արեւմտեան Հա-յաստան ու իր խօսքերով ` չափա-զանց տպաւորուած է այդ ուղեւո-րութենէն:

«Հազար շնորհակալութիւն Աս-տուծոյ եւ Համահայկական խաղե-րու կոմիտէի անդամներուն` ԻշխանԶաքարեանի գլխաւորութեամբ: Բա-ռերը բաւարար չեն զգացումներսա ր տ ա յ ա յ տ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ա ն մ ո ռ ա -նալի ժամեր ապրեցայ եւ երջանկու-թեան արցունքներ թափեցի», - կըգ ր է ե ր գ չ ո ւ հ ի ն ի ր ֆ է յ ս պ ո ւ ք ե ա նէջին վրայ:

Հայաստանիգործազրկութիւնըվատթարագոյնն է ...

Ըստ Հա յաս տա նի վի ճակագ րու-թիւննե րու ազ գա յին ծա ռայու թեան,այս տա րուան առա ջին եռամ սեա-յին, Հա յաս տա նի մէջ գոր ծազրկու -թեան տո կոսը հա սած է 19.1%-ի, որ1.3% աւե լի է, բաղ դա տած ան ցեալտ ա ր ո ւ ա ն ն ո յ ն ժ ա մ ա ն ա կ ա հ ա տ -ւա ծին:

Ա յ ս ց ո ւ ց ա ն ի շ ը Ե ւ ր ա ս ի ա կ ա նՏ ն տ ե ս ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ե ա ն վ ա տ թ ա -րագոյնն է:

16 • ABAKA • LUNDI 10 AOUT 2015 - MONDAY AUGUST 10, 2015

ԳՐԱՒՈՒԱԾ ԹՈՒԱԿԱՆ

Հոկտեմբեր 10-11, 2015 «Ապագայ» շաբաթաթերթի

40-ամեակի նշումներ

Եւ Թէքէեան Մշակութային Միութեան34-րդ Պատգամաւորական Ժողով

կը խնդրուի չխաչաձեւել