3. OPIS TECHNICZNY - zdp-starachowice.pl · [1] PN-85/S-10030 Obiekty mostowe. Obciążenia. [2]...

1111 Projekt przebudowy mostu na cieku bez nazwy w ciągu drogi powiatowej nr 0567 T

Tychów Stary – Ostrożanka – Małyszyn – gr. woj. świętokrzyskiego (Pastwiska) w m. Małyszyn

3. OPIS TECHNICZNY



OPIS TECHNICZNY

3.1. Podstawa opracowania

Umowa nr ZP.2513.65.2013 z dnia 01.10.2013 zawarta pomiędzy Zarządem Dróg Powiatowych 27-200 Starachowice, ul. Ostrowiecka 15, a TARCOPOL Spółka z o.o., Składowa 16, 27-200 Starachowice 3.2. Wykaz norm, przepisów prawnych i innych opracowań. [1] PN-85/S-10030 Obiekty mostowe. Obciążenia. [2] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie

warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie. Dziennik Ustaw Nr 63 poz. 735 z dnia 3.08.2000 r. (z późn. zm.)

[3] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Dziennik Ustaw Nr 43 poz. 430 z dnia 2.03.1999 r. (z późn. zm.)

[4] Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 463)

[5] Katalog Detali Mostowych GDDKiA opr. BPBDiM Transprojekt-Warszawa Sp. z o.o., Warszawa 2002r.

[6] Katalog Powtarzalnych Elementów Drogowych, KPED [7] Uchwała Rady Gminy w Mircu Nr XLIII/233/2010 z dn. 16.07.2010 r. w sprawie uchwalenia

miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części gminy Mirzec, obejmującego obszar funkcjonalny

[8] Mapa do celów projektowych . Skala 1:500, nr ew. 2611-1004/2013, z dn. 05.09.2013 [9] Literatura i normy przedmiotowe [10] Wizja lokalna w terenie

3.3. Inwestor

Zarząd Dróg Powiatowych w Starachowicach, 27-200 Starachowice, ul. Ostrowiecka 15.

3.4. Cel opracowania Celem opracowania jest wykonanie dokumentacji technicznej niezbędnej do wykonania

przebudowy istniejącego mostu w ciągu drogi powiatowej Nr 0567 T w m. Małyszyn, co poprawi stan techniczny istniejącego obiektu, dostosuje jego parametry techniczne do obowiązujących standardów oraz poprawi bezpieczeństwo pojazdów i pieszych. Przebudowa zapewni trwałość obiektu oraz poprawi właściwości użytkowe i eksploatacyjne drogi i zlokalizowanego w jej ciągu obiektu. 3.5. Podstawowe dane wyjściowe 3.5.1 Przekroje normalne na dojazdach

Dla drogi powiatowej nr 0567 T szerokość jezdni wynosi 6,00 m. Na jezdnię składają się 2 pasy ruchu po 3,00 m każdy, co odbiega od warunków podanych w planie miejscowym zagospodarowania przestrzennego gminy Mirzec. Jezdnia po lewej stronie ograniczona jest krawężnikiem, za którym zlokalizowany jest chodnik dla pieszych szerokości 1,50 m. Po prawej stronie jezdni znajduje się pobocze ziemne szerokości około 1,25 m, zakończone skarpą i rowem. 3.5.2 Natężenie ruchu

Natężenie ruchu na drodze nr 0567 T wynosi wg danych ZDP w Starachowicach 1249 poj./dobę, z czego w porze dziennej 980 poj./dobę, a w porze nocnej 269 poj./dobę. Kategoria obciążenia ruchem na drodze zbiorczej to kategoria KR2. 3.5.3 Uzbrojenie terenu i urządzenia obce

W rejonie lokalizacji mostu pod drogą nr 0567 T po południowej stronie drogi, równolegle do niej, przebiega instalacja gazowa. Przebieg instalacji nie koliduje z planowanym przedsięwzięciem, bowiem gazociąg jest zlokalizowany poza obszarem, na którym wykonywane będą roboty budowlane (poza pasem drogowym). Wodę do przekroju wlotowego mostu (od strony górnej wody) doprowadza kolektor ∅ 0,60 m prowadzony przez teren działek zabudowanych, przyległych do pasa drogowego od



strony południowej. Odprowadzenie wody z przekroju wylotowego (od strony dolnej wody) odbywa się za pośrednictwem zabudowanego na przebiegu cieku kolektora ∅ 0,80 m. Po północnej stronie drogi, poza pasem drogowym, prowadzona jest linia energetyczna eN napowietrzna, która nie jest w kolizji z planowanymi robotami budowlanymi.

W obszarze objętym planowanym zakresem robót brak jest urządzeń uzbrojenia terenu. 3.5.4 Warunki górnicze

Obiekt znajduje się na obszarze nie podlegającym wpływom eksploatacji górniczej, w związku z czym nie ma potrzeby stosowania przy projektowaniu posadowienia jak też samej konstrukcji szczególnych rozwiązań technicznych. 3.5.5 Wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia

obiektów budowlanych Na etapie projektowania przebudowy obiektu nie dokonywano rozpoznania geotechnicznych

warunków posadowienia. Projekt nie przewiduje prowadzenia robót związanych ze zmianą sposobu posadowienia mostu,

jak też robót ziemnych prowadzonych poniżej poziomu istniejącego terenu. Ewentualne roboty ziemne polegać będą na korektach skarp nasypu oraz odmulaniu

i umocnieniu dna cieku pod mostem oraz na jego wlocie i wylocie. 3.5.6 Dojazdy do obiektów inżynierskich

Podstawowe parametry istniejącej drogi nr 0567 T przedstawiają się jak niżej: - klasa drogi Z - szerokość jezdni Bj = 2x3,00 m = 6,00 m - szerokość jezdni w krawężnikach Bj = 2x3,00 m+ 0,55 m (opaska) = 6,55 m - szerokość opaski prawostronnej bo = 0,55 m - szerokość w świetle barieroporęczy Bb = 7,25 m

Konstrukcja nawierzchni jezdni dojazdów do mostu w ciągu drogi zbiorczej nr 0567 T została przyjęta jak dla kategorii ruchu KR3 i będzie następująca: - podbudowa pomocnicza z kruszywa łamanego o grubości 20 cm; - podbudowa zasadnicza z mieszanki mineralno-bitumicznej (AC 16P) o grubości 7 cm; - warstwa wiążąca z mieszanki mineralno-bitumicznej (AC 16W) o grubości 7 cm; - warstwa ścieralna z mieszanki mineralno-bitumicznej (SMA 11S) o grubości 4 cm. 3.5.7 Niweleta jezdni

Niweleta drogi nr 0567 T w rejonie przebudowywanego obiektu pozostanie bez zmian. Ewentualne drobne korekty niwelety wykonane będą poprzez frezowanie nawierzchni jezdni

i wyrównanie mieszanką mineralno –bitumiczną. 3.6. Stan istniejący

Most wybudowany został w 1947 roku. Obiekt usytuowany jest na prostym odcinku drogi klasy Z o numerze 0567 T, w terenie zabudowanym. Przeszkodą jest ciek b.n., który płynie pod kątem około 36° w stosunku do drogi powiatowej. Niweletę na obiekcie stanowi prosta.

Most składa się z jednego przęsła o schemacie statycznym belki swobodnie podpartej. Przekrój poprzeczny ustroju nośnego stanowi swobodnie podparta monolityczna płyta z betonu zbrojonego, oparta na masywnych przyczółkach żelbetowych posadowionych bezpośrednio na gruncie.

Światło poziome mostu wynosi 2,95 m, światło pionowe - 1,40 m. Jezdnia na obiekcie posiada nawierzchnię bitumiczną o szerokości 6,10 m, ograniczoną od strony

dolnej wody krawężnikiem drogowym i opaską z kostki betonowej szerokości 0,56 m. Belki podporęczowe wyposażone są w balustrady rurowe ze słupkami żelbetowymi. Doprowadzenie wód cieku do przekroju mostowego odbywa się kanałem krytym z rur średnicy

∅ 0,60 m, biegnącym pod posesjami przyległymi do drogi od strony górnej wody. Odpływ wody z przekroju mostowego odbywa się kanałem krytym z rur średnicy ∅ 0,80 m biegnącym pod chodnikiem i posesją przyległą do drogi od strony dolnej wody, a następnie odkrytym korytem prowadzącym przez łąki wsi Małyszyn.

Odwodnienie nawierzchni mostu odbywa się powierzchniowo z odprowadzeniem wody do cieku: od strony górnej wody bezpośrednio przez gzyms mostu, od strony dolnej wody, z uwagi na występujący na krawędzi jezdni krawężnik - za pomocą ścieku drogowego sprowadzonego do poziomu odbiornika ściekiem skarpowym.



Obiekt nie jest wyposażony w urządzenia dylatacyjne. Brak jest umocnionych stożków nasypowych.

Obiekt mostowy w całości zlokalizowany jest w pasie drogi powiatowej nr 0567T, na działce nr 195, obręb 006, m. Małyszyn.

3.7. BADANIA „IN-SITU” 3.7.1 Program badań

Na obiekcie zostały wykonane następujące badania „in-situ” - ocena głębokości karbonatyzacji otuliny betonowej - ocena zawartości i rozkładu chlorków i siarczanów w przekroju betonowym - określenie wytrzymałości betonu na odrywanie metodą „pull-off” - wykonanie odkrywki w nawierzchni dla określenia grubości warstw nawierzchni

i grubości płyty Wykonano również: - inwentaryzację geometryczną - inwentaryzację uszkodzeń - inwentaryzację fotograficzną - pomiary niwelacyjne obiektu

3.7.2 Opis badań Badania wytrzymałościowe

• Wytrzymałości betonu na odrywanie metodą “pull-off” Badania przeprowadzono za pomocą zestawu LOCK-TEST duńskiej firmy Germann Instruments,

zgodnie z Zaleceniami Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych w Warszawie z dnia 3 grudnia 1998, dotyczącymi oceny jakości betonu „in-situ” w istniejących obiektach mostowych, wykorzystując metalowe stemple o średnicy 50 mm. Wokół przyklejonego stempla nawiercono koronką diamentową rowek na głębokość 10mm, tak aby była nawiercona warstwa betonu konstrukcji.

Zgodnie z „Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie …(§ 170)”, podłoże betonowe warunkujące wykonanie napraw powierzchniowych powinno spełniać następujące warunki:

Wartość średnia Rśr > 1,5 MPa

Wartość minimalna Rmin > 1,0 MPa

Badania chemiczne Zaplanowany program badawczy obejmował ocenę stężenia i rozkładu chlorków oraz siarczanów

w wybranych elementach konstrukcji, a także ocenę zasięgu i intensywności procesu karbonatyzacji przypowierzchniowej warstwy betonu.

Wyniki badań „in-situ” przedstawione są w zależności od zakresu badań w dalszej części opracowania.

Dokładny opis badań został przedstawiony poniżej. • Ocena zawartości i rozkładu jonów Cl- w przekroju betonowym Badania przeprowadzono za pomocą zestawu Rapid Chloride Test. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków

technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 63 z dn. 3.08.2000 r.) przyjęto dla elementów żelbetowych graniczną zawartość chlorków w betonie, odpowiadającą 0,4 % wagi cementu i 0,2% dla elementów sprężonych. Przyjmując orientacyjnie, iż do produkcji betonu, z którego wykonano badane elementy zużyto około 400 kg cementu w przeliczeniu na 1 m3 mieszanki, oraz przyjmując wartość gęstości pozornej na poziomie około 2500 kg/m3, warunek ten sprowadza się do granicznej wartości zawartości jonów Cl- równej: około 0,064% masy betonu dla konstrukcji żelbetowych i 0,032% masy betonu dla konstrukcji sprężonych.

W każdym punkcie pomiarowym nawiercone zostały otwory wiertłem φ16, z których pobrano próbki do badań laboratoryjnych. Próbki zostały pobrane na trzech różnych głębokościach:



- od 0 do 5 mm - od 5 do 20 mm - od 20 do 30 mm.

Uzyskane wyniki zestawiono w tabeli: (udział % w stosunku do wagi betonu).

• Zawartość siarczanów w konstrukcji Badania zawartości siarczanów przeprowadzono za pomocą zestawu Aquamerck-Test w tych

samych miejscach pomiarowych, w których przeprowadzono pomiar stężenia jonów Cl- w badanych elementach betonowych. Jako graniczną zawartość siarczanów w betonie, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie wytycznymi, przyjęto na poziomie 0,50% w odniesieniu do wagi betonu. Do badań posłużyły te same próbki materiału, co do badań jonów Cl-.

• Głębokość karbonatyzacji przypowierzchniowej warstwy betonu

Według Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie …(§ 170)” beton, dla którego wartość odczynu pH jest mniejsza od 10, traktowany jest jako beton, który utracił własności ochronne.

Badanie karbonatyzacji zostało wykonane przy pomocy fenoloftaleiny, na betonowych przełomach, bezpośrednio po ich uzyskaniu. Na tak przygotowaną powierzchnię betonu naniesiono odczynnik - fenoloftaleinę.

W badaniu tym za granicę strefy karbonatyzacji betonu należy uznać pojawienie się koloru czerwonego, co odpowiada wartości pH rzędu 8,5÷9,5.

Wyniki z badań i ich interpretacja Badania wytrzymałościowe Zaplanowany program badawczy obejmował ocenę wytrzymałości betonu na ściskanie

i odrywanie. Uzyskano następujące wyniki:

Wytrzymałości betonu na odrywanie metodą “pull-off”

# Korpusy przyczółków

Numer miejsca pomiarowego

Wartość siły odrywającej [kN]

Wytrzymałość na rozciąganie [MPa]

pojedynczego odczytu

średnia

P1 3,2 1,63

2,34 P2 3,5 1,78 P3 4,0 2,04 P4 3,6 1,83

Wartość średnia 1,82 MPa > 1,5 MPa Wartość minimalna 1,63 MPa > 1,0 MPa

# Płyta ustroju nośnego

Numer miejsca pomiarowego

Wartość siły odrywającej [kN]

Wytrzymałość na rozciąganie [MPa]

pojedynczego odczytu

średnia

P1 4,1 2,09

2,34 P2 3,8 1,93 P3 3,3 1,68 P4 4,4 2,24

Wartość średnia 1,89 MPa > 1,5 MPa Wartość minimalna 1,68 MPa > 1,0 MPa



UWAGA! Zgodnie z „Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie …(§ 170)” beton badanych elementów spełnia wymagania wytrzymałościowe, warunkuj ące ewentualne wykonanie napraw powierzchniowych.

Badania chemiczne

Zaplanowany program badawczy obejmował ocenę stężenia i rozkładu chlorków, siarczanów, a także ocenę zasięgu i intensywności procesu karbonatyzacji przypowierzchniowej warstwy betonu.

# Ocena zawartości i rozkładu jonów Cl- w przekroju betonowym LOKALIZACJA PKT. POMIAROWEGO 0-0,5 cm 0,5-2,0 cm 2,0-3,0 cm

Punkt pomiarowy Cl1 Bok płyty ustroju nośnego od str. DW

0,040 0,034 0,020

Punkt pomiarowy Cl2 Bok płyty ustroju nośnego od str. DW

0,036 0,026 0,016

Punkt pomiarowy Cl3 Spód płyty ustroju nośnego

0,022 0,018 0,014

UWAGA! We wszystkich badanych punktach tj. Cl1, Cl2, Cl3 nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych

wartości stężenia jonów Cl-.

# Ocena zawartości siarczanów w konstrukcji UWAGA!

W żadnym z punktów pomiarowych nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnej wartości stężenia siarczanów. Głębokość karbonatyzacji przypowierzchniowej warstwy betonu

Wykonano trzy odkrywki. Poniżej zestawiono średnie grubości warstwy skarbonatyzowanej w poszczególnych punktach pomiarowych:

• Bok płyty ustroju nośnego od str. DW – K1 5 mm • Bok płyty ustroju nośnego od str. DW – K2 6 mm • Spód płyty ustroju nośnego – K3 5 mm

UWAGA! W powyższych miejscach nie stwierdzono zagrożenia dla trwałości konstrukcji ze strony

postępującego procesu karbonatyzacji. Beton nie utracił jeszcze właściwości pasywacyjnych.

3.8. OCENA STANU TECHNICZNEGO OBIEKTU Do oceny stanu technicznego przyjęto skalę i kryteria oceny przedstawione poniżej.

Tabela 1. Skala i kryteria oceny elementów Ocena Stan Opis stanu elementu

5 bez uszkodzeń i zanieczyszczeń możliwych do stwierdzenia

podczas przeglądu odpowiedni

4 wykazuje zanieczyszczenia lub pierwsze objawy uszkodzeń

pogarszających wygląd estetyczny zadowalający

3 wykazuje uszkodzenia, których nienaprawienie spowoduje

skrócenie okresu bezpiecznej eksploatacji niepokojący

2 wykazuje uszkodzenia obniżające przydatność użytkową,

ale możliwe do naprawy niedostateczny

1 wykazuje nieodwracalne uszkodzenia dyskwalifikujące

przydatność użytkową przedawaryjny

0 uległ zniszczeniu lub przestał istnieć awaryjny



3.8.1. Podpory obiektu Podpory są w stanie niepokojącym. Na obu przyczółkach stwierdzono liczne zanieczyszczenia,

zacieki, wykwity wapienne oraz lokalne pęknięcia i ubytki warstwy tynku . Nie stwierdzono uszkodzeń mogących świadczyć o przeciążeniu konstrukcji lub złej pracy

fundamentów. 3.8.2. Ustrój nośny

Ustrój nośny znajduje się w stanie niepokojącym. Na spodzie konstrukcji ustroju nośnego stwierdzono lokalne zacieki, wykwity i wyługowania wapienne świadczące o nieszczelności izolacji przeciwwodnej.

Na bokach ustroju nośnego stwierdzono zanieczyszczenia, lokalne spękania i ubytki warstwy tynku.

Nie stwierdzono, żadnych oznak w postaci rys, pęknięć, czy nadmiernych ugięć świadczących o przeciążeniu lub złej pracy konstrukcji. 3.8.3. Belki podporęczowe

Belki podporęczowe znajdują się w stanie niepokojącym. Na obu belkach podporęczowych występują liczne zanieczyszczenia, zarysowania i ubytki betonu oraz wegetacja roślinności w postaci mchu. 3.8.4. Nawierzchnia i izolacja

Nawierzchnia bitumiczna na obiekcie jest w stanie zadowalającym. W obrębie mostu i na jego dojazdach stwierdzono tylko miejscowe zanieczyszczenie w strefie krawężnika.

Izolację oceniono pośrednio na podstawie uszkodzeń występujących na spodzie płyty ustroju nośnego. Stwierdzone uszkodzenia świadczą o awaryjnym stanie izolacji przeciwwodnej. 3.8.5. Krawężniki.

Na obiekcie występują krawężniki betonowe po stronie dolnej wody (DW). Stan ich jest zadowalający. 3.8.6. Balustrady rurowe

Na obiekcie występują balustrady rurowe ze słupkami żelbetowymi. Stan balustrad jest niedostateczny. W balustradzie stwierdzono korozję przeciągów rurowych. Na betonowych słupkach występują zanieczyszczenia, lokalne zarysowania, ubytki betonu i korozja zbrojenia. 3.8.7. Dylatacje

Na obiekcie nie występują urządzenia dylatacyjne. 3.8.8. Odwodnienie

Odwodnienie mostu odbywa się powierzchniowo. Od strony górnej wody woda opadowa przelewa się bezpośrednio przez belkę podporęczową. Od strony dolnej wody za pomocą ścieku drogowego sprowadzonego po stożku nasypu bezpośrednio do cieku bez nazwy. 3.8.9. Stożki nasypów

Stożki nasypu są nieumocnione, porośnięte roślinnością od strony górnej wody (GW). Skarpy po stronie dolnej wody (DW) umocnione są płytami ażurowymi. 3.8.10. Urządzenia obce

Na obiekcie nie stwierdzono urządzeń obcych.

3.9. Wnioski z oceny stanu technicznego i przeprowadzonych badań materiałowych „in – situ”

• Badania wytrzymałościowe betonu podpór i płyty ustroju nośnego wykazały, że jest możliwe wyremontowanie obiektu metodą napraw powierzchniowych po uprzednim usunięciu warstwy tynku z obu podpór i oczyszczeniu powierzchni metodą strumieniowo-ścierną.

• Badania chemiczne wykazały, że w badanych elementach obiektu nie stwierdzono zagrożenia dla trwałości konstrukcji ze strony jonów chlorkowych i siarczanów.

• Uszkodzenia stwierdzone na spodzie płyty ustroju nośnego świadczą o awaryjnym stanie izolacji. • Nie stwierdzono uszkodzeń świadczących o przeciążeniu konstrukcji. • Brak barieroporęczy ochronnych na krawędziach obiektu zagraża bezpieczeństwu ruchu

odbywającego się na moście. • Na podstawie przeprowadzonego przeglądu obiektu stan techniczny obiektu można określić jako

niepokojący.



• Biorąc pod uwagę niepokojący stan techniczny, awaryjny stan izolacji oraz brak wyposażenia spełniającego wymagania obiekt należy poddać przebudowie.

3.10. Stan projektowany Projektuje się przebudowę istniejącego mostu z dostosowaniem do obecnych wymagań

dotyczących bezpieczeństwa ruchu. Przebudowa obiektu ma również służyć zwiększeniu jego trwałości i estetyki. 3.10.1 Światło mostu

Światło mostu wynoszące 2,95 m (światło poziome) pozostaje bez zmian. Nie zmieni się również światło pionowe wynoszące 1,40 m.

Nie przeprowadza się obliczeń wymaganego światła mostu z uwagi na sposób doprowadzenia oraz odprowadzenia wód do i z przekroju mostowego. Nie przewiduje się przebudowy podpór oraz mostu, jak też zmiany poziomu spodu płyty pomostu. 3.10.2 Rozwiązania projektowe

Przebudowa mostu będzie polegała na wykonaniu nowych belek podporęczowych z dostosowaniem ich do zabudowy na krawędziach obiektu barieroporęczy mostowych. Obiekt otrzyma przekrój krawężnikowy, co zapobiegnie spływowi wód opadowych z powierzchni jezdni mostu po belkach podporęczowych, prowadzącemu do ich zawilgocenia, korozji ze strony środków odladzających oraz destrukcji betonu.

Wyposażenie obiektu stanowić będą krawężniki kamienne 20x20 cm zakotwione w belkach podporęczowych oraz stalowe barieroporęcze ochronne o rozstawie słupków wynoszącym minimum 1,0 m, zaopatrzone w poręcze na wysokości 1,10 m.

Dno cieku pod mostem należy oczyścić z namułów w celu poprawy warunków przepływu i uzyskania pierwotnego światła pionowego, tj. 1,40 m. Dno cieku, z uwagi na jego ochronę przed rozmywaniem i ewentualnym podmyciem posadowionych w sposób bezpośredni przyczółków należy umocnić materacami gabionowymi grubości 30 cm. Dno cieku, po zamuleniu struktury siatkowo-kamiennej materaców gabionowych, uzyska parametry dna cieku naturalnego pozwalającego na funkcjonowanie życia organicznego, zapewniając tym samym ciągłość ekologiczną cieku w przekroju mostowym.

Most będzie spełniał wymogi rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 63, poz. 735, ze zmianami).

3.10.3 Parametry techniczne

Dane identyfikacyjne: - województwo świętokrzyskie - powiat starachowicki - gmina Mirzec - miejscowość Małyszyn - numer drogi droga powiatowa nr 0567 T Tychów Stary – Ostrożanka

– Małyszyn – gr. woj. świętokrzyskiego (Pastwiska) - usytuowanie obiektu w skosie 36°

Dane ogólne mostu: - światło poziome mostu 2,95 m - światło pionowe mostu 1,40 m - długość całkowita (ze skrzydełkami) Lc = 10,94 m - szerokość całkowita Bc = 8,55 m - szerokość jezdni w krawężnikach Bj = 6,55 m - układ statyczny belka swobodnie podparta - przeszkoda ciek b.n. - kąt skrzyżowania osi podłużnej

drogi z osią przeszkody 36° - konstrukcja przęsła płyta monolityczna żelbetowa - nawierzchnia jezdni warstwy bitumiczne



- odwodnienie płyty ustroju nośnego powierzchniowe za pomocą spadku podłużnego i spadków poprzecznych poza obiekt

- urządzenia bezpieczeństwa barieroporęcze stalowe ochronne h = 1,10 m, krawężniki kamienne kotwione 20x20cm,

- przyczółki pełnościenne żelbetowe - posadowienie bezpośrednie - urządzenia dylatacyjne uciąglenie nawierzchni - urządzenia obce brak - przyczółki pełnościenne żelbetowe zabezpieczone

antykorozyjnie powłoką malarską - umocnienie skarp i stożków bruk kamienny na podsypce cementowo - piaskowej - umocnienie dna cieku materace gabionowe gr. 30 cm. 3.10.4 Zakres robót

Przebudowa mostu w ciągu drogi nr 0567 T w m. Małyszyn będzie polegała na: - demontażu nawierzchni jezdni, warstwy ochronnej oraz izolacji; - demontażu podbudowy oraz krawężnika i balustrad mostu; - odkuciu skorodowanego betonu spodu ustroju nośnego i podpór, wykonaniu napraw

powierzchniowych zaprawami PCC, wykonaniu zabezpieczenia antykorozyjnego; - wykonaniu żelbetowych belek podporęczowych; - wykonaniu żelbetowej płyty wyrównawczo-spadkowej; - wykonaniu izolacji termozgrzewalnej; - ustawieniu krawężników kamiennych kotwionych do belek podporęczowych; - montażu polimerobetonowych desek gzymsowych; - nadbudowie belek podporęczowych skrzydełek; - wykonaniu izolacjonawierzchni na belkach podporęczowych płyty i skrzydełek; - zamocowaniu na belkach podporęczowych barieroporęczy wysokości 1,10 m; - zabudowie elementów odwodnienia jezdni; - odtworzeniu warstw nawierzchniowych, w tym warstwy ochronnej izolacji z asfaltu lanego; - wykonaniu uciągleń nawierzchni nad szczelinami dylatacyjnymi płyty pomostu; - wykonaniu umocnienia skarp brukiem kamiennym na zaprawie cementowo – piaskowej 1:4

gr. 10 cm, - szpachlowaniu podpór oraz spodu płyty pomostu; - zabezpieczeniu antykorozyjnym podpór i spodu płyty pomostu powłoką z minimalną zdolnością

pokrywania zarysowań, - zabezpieczeniu antykorozyjnym zewnętrznej powierzchni belek podporęczowych powłoką

z podwyższoną zdolnością pokrywania zarysowań; - odmuleniu dna cieku pod mostem; - zabudowie materaców gabionowych gr. 30 cm pod mostem.

Nośność na zginanie jest wystarczająca dla klasy C (30 T). Z uwagi na brak w istniejącej płycie pomostu zbrojenia przenoszącego siły ścinające, nośność eksploatacyjna przęsła z uwagi na te siły wynosi 25 T. Przewidziane projektem dodatkowe zbrojenie w postaci strzemion wklejanych ∅16mm w obrębie strefy przypodporowej zapewni uzyskanie nośności eksploatacyjnej dla klasy C (30 T) z uwagi na siły ścinające.

3.10.5 Zakres prac: • Roboty przygotowawcze:

Teren budowy należy wygrodzić i oznakować tablicami ostrzegającymi zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP.

Przed rozpoczęciem prac rozbiórkowych należy wykonać rusztowania oraz osłony zabezpieczające. W zależności od możliwości i przyjętej technologii, Wykonawca przygotuje projekt rusztowań, który podlega zatwierdzeniu przez Inspektora Nadzoru.



Rusztowania powinny mieć szczelne pomosty oraz poręcze wysokości min. 1,10 m ze szczelnym wypełnieniem w postaci np. sklejki, aby nie dopuścić do zanieczyszczenia środowiska.

• Organizacja ruchu i oznakowanie Z uwagi na geometrię mostu (bardzo znaczny skos) oraz istniejącą szerokość jezdni wykonywanie

robót związanych z przebudową mostu będzie utrudnione. Wykonywanie robót połówkami jezdni możliwe będzie wyłącznie przy zastosowaniu ruchu wahadłowego pojazdów. Zaleca się, o ile będzie to możliwe, wykonywanie robót całą szerokością jezdni.

Utrudnienia w nikłym stopniu dotyczą ruchu pieszego, który odbywa się po istniejącym chodniku zlokalizowanym poza konstrukcją obiektu.

W czasie prowadzenia robót związanych z przebudową mostu należy zapewnić czasową organizację ruchu oraz czasowe oznakowanie dróg.

Powyższe należy wykonać zgodnie z zatwierdzonym przez zarządcę dróg Projektem Czasowej organizacji Ruchu.

• Ścianki szczelne W osi jezdni zaprojektowano wykonanie ścianek szczelnych z kształtowników do pionowej

obudowy wykopów wysokości 2,5m i długości 2,0m z pozostawieniem w gruncie (ścianki tracone).

• Roboty rozbiórkowe: Nawierzchnię bitumiczną, warstwy bitumiczne na moście, należy rozebrać lekkimi frezarkami o szerokości wału roboczego do 750 mm lub za pomocą młotów pneumatycznych. Beton ochronny izolacji oraz izolację mastyksową należy rozebrać etapami przy użyciu młotów pneumatycznych z należytą ostrożnością.

Materiał pochodzący z frezowania nawierzchni jezdni nie nadaje się do powtórnego wykorzystania i należy go odwieźć w miejsce wskazane przez Inwestora. Balustrady nie nadają się do ponownego wbudowania i po zdemontowaniu należy przewieźć je na składowisko złomu lub inne miejsce wskazane przez Inwestora. Krawężniki betonowe 20x30cm należy rozebrać ręcznie. Belki gzymsowe należy rozebrać lekkimi młotami wyburzeniowymi. Ściek skarpowy od strony m. Pastwiska / dolnej wody należy rozebrać ręcznie lub za pomocą młotów pneumatycznych.

Materiał pochodzący z rozbiórki ww. elementów nie nadaje się do powtórnego wykorzystania i należy go odwieźć na składowisko wskazane przez Inwestora.

• Roboty wykończeniowe: Niweleta drogi nr 0567 T w rejonie przebudowywanego obiektu pozostanie bez zmian. Ewentualne drobne korekty niwelety wykonane będą poprzez frezowanie nawierzchni jezdni

i wyrównanie mieszanką mineralno –bitumiczną.

• Wykonanie płyty wyrównawczo-spadkowej Niweleta

Po wykonaniu prac rozbiórkowych należy wykonać pomiary niwelacyjne w punktach oznaczonych na Rys. Nr 6 „Rysunek sytuacyjno-wysokościowy” i porównać rzędne istniejące z rzędnymi projektowanymi. W przypadku wystąpienia istotnych różnic uniemożliwiających wykonanie projektowanej grubości płyty wyrównawczo-spadkowej należy porozumieć się z projektantem. Uwaga: Niwelację kontrolną musi przeprowadzić uprawniony geodeta i udokumentować szkicem.

Osadzenie kotew zespalających i montaż zbrojenia Kotwy zespalające należy osadzić zgodnie z rysunkami szczegółowymi zwracając uwagę na: • dokładne oczyszczenie otworów na kotwy, • zachowanie określonej minimalnej głębokości zakotwienia, • zachowanie właściwej wysokości kotew (zgodnie z niweletą).

Kotwy osadzić przy użyciu żywic epoksydowych lub specjalnych ładunków klejowych posiadających Aprobatę Techniczną IBDiM.



Montaż zbrojenia Zbrojenie zamontować zgodnie z rysunkiem Nr 11. Siatki górne powinny być zamontowane w taki sposób, aby grubość otuliny zbrojenia wynosiła

2,5 cm od powierzchni górnej pręta. Betonowanie płyty wyrównawczo-spadkowej

Przed betonowaniem płyty wyrównawczo-spadkowej istniejącą płytę pomostu należy oczyścić metodą strumieniowo-ścierną, a następnie dokładnie nasączyć wodą i przedmuchać sprężonym powietrzem.

Betonować betonem klasy C25/30 (B30), W8, F150. Należy zwrócić szczególną uwagę na właściwą pielęgnację po betonowaniu przez okres 7 dni. W przypadku konieczności przyśpieszenia prac dopuszcza się użycie specjalnego primera

żywicznego aplikowanego na beton bezpośrednio po zakończeniu procesu wiązania. Primer taki powinien posiadać Aprobatę Techniczną IBDiM i być stosowany zgodnie z kartą techniczną producenta.

• Belki podporęczowe Zamontować górne części kotew talerzowych oraz zabezpieczyć krawężniki i polimerobetonowe

deski gzymsowe przed przesunięciem. Wykonać zbrojenie strefy belki podporęczowej wg rysunku konstrukcyjnego Nr 12 i Nr 13. W zbrojeniu osadzić kosze zakotwienia barieroporęczy i połączyć ze zbrojeniem belek podporęczowych przez spawanie punktowe. Należy zwrócić szczególną uwagę na usytuowanie wszystkich kotew w planie i wysokościowo. Betonować betonem C25/30 (B30) „mostowym” (F150, W8). Należy zwrócić szczególną uwagę na równość i spadki poprzeczne. Beton pielęgnować przez 7 dni.

• Nadbudowa skrzydełek Remont istniejących skrzydełek zaprojektowano ze względu na konieczność wysokościowego

dostosowania skrzydełek do zaprojektowanej belki podporęczowej na moście. Górną powierzchnię skrzydełek należy skuć i pozostawić istniejące zbrojenie. Powierzchnie

skrzydełek, na których wykonana zostanie nadbudowa należy uszorstnić metodą groszkowania. Zamontować przy użyciu żywicy, kotwy zespalające w rozstawie wg rysunków zbrojeniowych

Nr 7, Nr 8, Nr 9 i Nr 10, następnie zbrojenie i deskowanie. Przed betonowaniem, powierzchnie betonowe nasączyć wodą i przedmuchać sprężonym powietrzem.

Betonować betonem C25/30 (B30) „mostowym” F-150, W8. Beton pielęgnować min. 7 dni przez polewanie wodą.

Po zdjęciu deskowań i wyschnięciu betonu, powierzchnie betonowe, które będą zasypane gruntem należy zabezpieczyć antykorozyjnie powłoką bitumiczną.

• Izolacja Izolację z papy zgrzewalnej grubości minimum 0,5 cm układać można na podłożu spełniającym

n/w wymagania: - wytrzymałość na odrywanie badana metoda pull-off:

Rśr ≥ 1.5 MPa Rmin > 1.0 MPa - ilgotność: poniżej 4% * - wiek betonu: minimum 21 dni *

* Przy zastosowaniu primera żywicznego wilgotność i wiek betonu zgodnie z kartą technologiczną. Poszczególne warstwy izolacji należy łączyć na zakład w kierunku podłużnym i poprzecznym, a

układanie izolacji rozpocząć od miejsc najniższych. Wytrzymałość izolacji na odrywanie powinna wynosić:

- przy temperaturze otoczenia 22ºC - R ≥ 0,4 MPa - przy temperaturze otoczenia 8ºC - R ≥ 0,7 MPa

• Odwodnienie mostu Odwodnienie mostu zostanie usprawnione poprzez:

a) zwiększenie spadku poprzecznego jezdni do 2%, b) wykonanie drenażu podłużnego z geowłókniny wg KDM ODW12, c) wykonanie drenaży poprzecznych (przed bitumicznym uciągleniem dylatacyjnym) z geowłókniny

wg KDM ODW12,



d) montaż sączków Ø 50mm, e) wykonanie ścieku przykrawężnikowego kamiennego dł. 3,5m – po stronie m. Pastwiska / dolnej

wody f) wykonanie wpustu krawężnikowego oraz studzienki osadnikowej ∅∅∅∅ 425 mm. Ze studzienki

osadnikowej ∅∅∅∅ 425 mm woda odprowadzona zostanie przykanalikiem Ø 200 mm na skarpę nasypu.

• Kraw ężniki w obr ębie płyty pomostu W obrębie płyty pomostu należy ustawić krawężniki kamienne 20x20 cm, które za pośrednictwem

wklejonych kotew ∅∅∅∅ 14 zostaną zakotwione w belce podporęczowej. Krawężnik ustawić należy na zaprawie niskoskurczowej.

Między krawężnikiem a belką podporęczową należy wykonać uszczelnienie z kitu trwaleplastycznego. Fugi między krawężnikami wypełnić masą silikonową.

• Kraw ężniki w obr ębie skrzydełek i na dojazdach W obrębie skrzydełek należy ustawić krawężniki kamienne 20x20 cm na ławie betonowej, które

za pośrednictwem wklejonych kotew ∅∅∅∅14 zostaną zakotwione w belce podporęczowej. Na dojazdach po stronie dolnej wody należy ustawić krawężniki kamienne 20x30 cm na ławie

betonowej z oporem. W obrębie zjazdu do posesji po stronie m. Pastwiska / górnej wody należy ustawić na „płask”

krawężnik betonowy 20x30 cm na ławie betonowej o dł. 5,0 m. Między krawężnikiem a belką podporęczową należy wykonać uszczelnienie z kitu

trwaleplastycznego. Fugi między krawężnikami należy wypełnić masą silikonową.

• Nawierzchnia na moście Warstwę ścieralną należy wykonać z mieszanki mineralno-asfaltowej SMA 11S o grubości 4 cm. Warstwę ochronną izolacji wykonać z asfaltu lanego MA 11 o grubości 5 cm. Należy zwrócić uwagę na utrzymanie spadku poprzecznego 2% oraz wysokościową zgodność

z projektowaną niweletą. W celu poprawienia jakości zaleca się wykonanie warstwy ścieralnej na moście po zakończeniu

wszystkich prac remontowych na obiekcie. Na belkach podporęczowych w obrębie płyty pomostu i skrzydełek należy wykonać izolacjo-

nawierzchnię z żywic epoksydowo-poliuretanowych o grubości min. 4 mm. Nawierzchnia powinna posiadać Aprobatę Techniczną IBDiM, a technologia wykonania powinna

być zgodna z kartami technologicznymi. Przed wykonaniem nawierzchni na belce podporęczowej podłoże należy oczyścić metodą

strumieniowo-ścierną. Podłoże powinno spełniać n/w. wymagania: o wytrzymałość na odrywanie wg normy PN-EN 1542:2000 Rśr ≥ 2.0 o równość: prześwit pod łatą długości 4,00 m – max. 3 mm o wilgotność: poniżej 4% o podłoże gładkie – lokalne nierówności i zagłębienia powierzchni betonu nie przekraczają ± 1

mm.

• Nawierzchnia na dojazdach Warstwę ścieralną należy wykonać z mieszanki mineralno-asfaltowej SMA 11S o grubości 4 cm. Warstwę wiążącą należy wykonać z mieszanki mineralno-asfaltowej AC 16W o grubości 7 cm. Podbudowę zasadniczą należy wykonać z mieszanki mineralno-asfaltowej AC 16P o grubości 7 cm. Podbudowę pomocniczą należy wykonać z kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie

zagęszczanego warstwami po 20 cm. Należy zastosować mieszankę niezwiązaną 0/63 do warstwy podbudowy pomocniczej.

Należy zwrócić uwagę na utrzymanie spadku poprzecznego 2% oraz wysokościową zgodność z projektowaną niweletą.

W celu poprawienia jakości zaleca się wykonanie warstwy ścieralnej na dojazdach do mostu po zakończeniu wszystkich prac remontowych na obiekcie.



• Uszczelnienia Pomiędzy belką podporęczową i krawężnikiem oraz belką podporęczową i polimerową deską

gzymsową należy wykonać uszczelnienie z kitu trwaleplastycznego posiadającego aprobatę IBDiM. Kitem trwaleplastycznym należy wypełnić także szczeliny pomiędzy belką podporęczową

i nadbudową skrzydeł.

• Dylatacje Na obiekcie w obrębie jezdni należy wykonać bitumiczne uciąglenie dylatacyjne w warstwie

ścieralnej jezdni o gł. 4cm i szerokości 30cm.

• Bariera ochronna stalowa H1/W5/A i barieroporęcze ochronne stalowe N1/W1/B Na obiekcie zostaną zamontowane barieroporęcze ochronne stalowe N1/W1/B. Rozstaw słupków

barieroporęczy to 1,0 m i 1,33 m. Słupki barieroporęczy należy przymocować śrubami do zabetonowanych wcześniej kotew. Stopki powinny wystawać 20 mm nad powierzchnią belki podporęczowej i być zamocowane do kotew płaską nakrętką od spodu i normalną nakrętką od góry. Kotwy i nakrętki powinny być fabrycznie zabezpieczone przed korozją. Przestrzeń pod stopką należy wypełnić zaprawą niskoskurczową lub szpachlą z żywicy epoksydowej. Taśma barieroporęczy powinna znajdować się na wysokości 0,75 m nad powierzchnią belki podporęczowej po stronie dolnej wody, natomiast po stronie górnej wody taśma barieroporęczy powinna znajdować się na wysokości 0,75 m od powierzchni nawierzchni jezdni.

Od strony m. Pastwiska / dolnej wody barieroporęcze ochronne należy przedłużyć barierą ochronną o długości 2,0 m typu H1/W5/A (SP-06/2).

• Stożki i skarpy nasypu Umocnienie stożków nasypu po stronie górnej wody należy wykonać z bruku kamiennego na

podsypce cementowo-piaskowej 1:4 gr. 5 cm, posadowione na fundamencie z betonu C25/30 (B30) 30x70 cm.

Natomiast po stronie dolnej wody skarpy nasypu należy wykonać z płyt prefabrykowanych ażurowych 60x40x10.

• Elementy stykające się z gruntem Wszystkie elementy konstrukcji betonowej stykające się z gruntem przed ich zasypaniem należy

zabezpieczyć izolacją powłokową. Izolację powłokową należy zakończyć 15 cm nad powierzchnią terenu.

• Zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni betonowych Przed wykonaniem zabezpieczeń antykorozyjnych należy wykonać naprawy powierzchni

betonowych zaprawami typu PCC. Ponadto w celu poprawienia trwałości i estetyki mostu odkryte powierzchnie betonu poniższych

elementów należy zabezpieczyć antykorozyjnie: - powierzchnię przyczółków należy oczyścić, naprawić zaprawami PCC, pokryć szlamem

polimerowo - cementowym i zabezpieczyć antykorozyjnie powłoką malarską z minimalną zdolnością pokrywania zarysowań,

- powierzchnię boków płyty ustroju nośnego należy oczyścić, naprawić zaprawami PCC, pokryć szlamem polimerowo – cementowych i zabezpieczyć antykorozyjnie powłoka malarską z podwyższoną zdolnością pokrywania zarysowań,

- powierzchnię boków nowej płyty ustroju nośnego należy pokryć szlamem polimerowo – cementowym w celu ujednolicenia boku płyty i zabezpieczyć antykorozyjnie powłoką malarską z podwyższoną zdolnością pokrywania zarysowań,

- powierzchnię spodu ustroju nośnego należy oczyścić, naprawić zaprawami PCC, pokryć szlamem polimerowo – cementowym i zabezpieczyć antykorozyjnie powłoką malarską z minimalną zdolnością pokrywania zarysowań.

Kolorystykę obiektu należy uzgodnić z Inwestorem.

• Przekopy kontrolne Przed wykonaniem jakichkolwiek robót ziemnych należy wykonać ręcznie przekopy kontrolne.

• Punkty geodezyjne Lokalizacja reperów roboczych przedstawiona została w punkcie Nr 7 niniejszego opracowania.



• Uzbrojenie terenu i urządzenia obce: Stan istniejący W rejonie lokalizacji mostu pod drogą nr 0567 T po południowej stronie drogi, równolegle do

niej, przebiega instalacja gazowa. Przebieg instalacji nie koliduje z planowanym przedsięwzięciem, bowiem gazociąg jest zlokalizowany poza obszarem, na którym wykonywane będą roboty budowlane (poza pasem drogowym). Wodę do przekroju wlotowego mostu (od strony górnej wody) doprowadza kolektor ∅ 0,60 m prowadzony przez teren działek zabudowanych przyległych do pasa drogowego od strony południowej. Odprowadzenie wody z przekroju wylotowego (od strony dolnej wody) odbywa się za pośrednictwem zabudowanego na przebiegu cieku kolektora ∅ 0,80 m. po północnej stronie drogi, poza pasem drogowym, prowadzona jest linia energetyczna eN napowietrzna, która nie jest w kolizji z planowanymi robotami budowlanymi.

W obszarze objętym planowanym zakresem robót brak jest urządzeń uzbrojenia terenu. Stan projektowany Projekt przebudowy mostu nie przewiduje ingerencji w infrastrukturę sieciową zlokalizowaną

w rejonie przebudowywanego mostu. Na etapie wykonawstwa, w przypadku prowadzenia robót poniżej poziomu istniejącego terenu

i w rejonie występowania urządzeń podziemnych, należy wykonać odkrywki kontrolne z udziałem przedstawicieli zarządzających sieciami w celu określenia ich rzeczywistej lokalizacji. Roboty prowadzone w bezpośrednim sąsiedztwie urządzeń sieciowych należy prowadzić w sposób uniemożliwiających ich uszkodzenie.

3.11. Oddziaływanie na środowisko Przebudowa mostu nie będzie miała negatywnego wpływu na środowisko. Materiały z rozbiórki

nie są toksyczne i powinny być wywiezione z składowisko gruzu budowlanego. Do rozliczenia robót wykonawca powinien udokumentować utylizację materiałów pochodzących z rozbiórki zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska.

Wszystkie materiały do wykonania przebudowy posiadają Aprobaty Techniczne IBDiM i są dopuszczone do stosowania przez władze sanitarne.

3.12. Uwagi końcowe Oprócz niniejszego opisu technicznego projekt zawiera Szczegółowe Specyfikacje Techniczne,

które szczegółowo przedstawiają kryteria doboru materiałów, badania, technologię wykonania i odbiorów technicznych oraz warunki płatności.

Ewentualne zmiany w stosunku do projektu wprowadzone przez Wykonawcę wymagają zgody Projektanta.

Opracował:

mgr inż. Paweł Kalista



4. INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA

I OCHRONY ZDROWIA



Informacje dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

Obiekt:

PRZEBUDOWA MOSTU NA CIEKU BEZ NAZWY W CI ĄGU DROGI POWIATOWEJ NR 0567 T

TYCHÓW STARY – OSTROŻANKA – MAŁYSZYN – GR. WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIEGO (PASTWISKA)

Inwestor:

Zarząd Dróg Powiatowych w Starachowicach ul. Ostrowiecka 15

27-200 Starachowice

Jednostka projektowa:

TARCOPOL Sp. z o.o. ul. Składowa 16

27-200 Starachowice



1. Zakres robót Ze względu na stan techniczny mostu oraz istniejący przekrój poprzeczny projektuje się

przebudowę mostu. Przebudowa mostu będzie polegała na wykonaniu nowych belek podporęczowych

z dostosowaniem ich do zabudowy na krawędziach obiektu barieroporęczy mostowych. Obiekt otrzyma przekrój krawężnikowy, co zapobiegnie spływowi wód opadowych z powierzchni jezdni mostu po belkach podporęczowych, prowadzącemu do ich zawilgocenia, korozji ze strony środków odladzających oraz destrukcji betonu. Woda zostanie sprowadzona do cieku za pomocą ścieków skarpowych.

Wyposażenie obiektu stanowić będą krawężniki kamienne 20x20 cm zakotwione w belkach podporęczowych oraz stalowe barieroporęcze ochronne o rozstawie słupków wynoszącym minimum 1,0 m, zaopatrzone w poręcze na wysokości 1,10 m.

Dno cieku pod mostem należy oczyścić z namułów w celu poprawy warunków przepływu i uzyskania pierwotnego światła pionowego, tj. 1,40 m. Dno cieku, z uwagi na jego ochronę przed rozmywaniem i ewentualnym podmyciem posadowionych w sposób bezpośredni przyczółków należy umocnić materacami gabionowymi grubości 30 cm.

Przebudowa mostu w ciągu drogi nr 0567 T w m. Małyszyn będzie polegała na:

- demontażu nawierzchni jezdni, warstwy ochronnej oraz izolacji; - demontażu podbudowy oraz krawężnika i balustrad mostu; - odkuciu skorodowanego betonu spodu ustroju nośnego i podpór, wykonaniu napraw

powierzchniowych zaprawami PCC, wykonaniu zabezpieczenia antykorozyjnego; - wykonaniu żelbetowych belek podporęczowych; - wykonaniu żelbetowej płyty wyrównawczo-spadkowej; - wykonaniu izolacji termozgrzewalnej; - ustawieniu krawężników kamiennych kotwionych do belek podporęczowych; - montażu polimerobetonowych desek gzymsowych; - nadbudowie belek podporęczowych skrzydełek; - wykonaniu izolacjonawierzchni na belkach podporęczowych płyty i skrzydełek; - zamocowaniu na belkach podporęczowych barieroporęczy wysokości 1,10 m; - zabudowie elementów odwodnienia jezdni; - odtworzeniu warstw nawierzchniowych, w tym warstwy ochronnej izolacji z asfaltu lanego; - wykonaniu uciągleń nawierzchni nad szczelinami dylatacyjnymi płyty pomostu; - wykonaniu umocnienia skarp brukiem kamiennym na zaprawie cementowo – piaskowej 1:4 gr. 10

cm, - szpachlowaniu podpór oraz spodu płyty pomostu; - zabezpieczeniu antykorozyjnym podpór i spodu płyty pomostu powłoką z minimalną zdolnością

pokrywania zarysowań, - zabezpieczeniu antykorozyjnym zewnętrznej powierzchni belek podporęczowych powłoką

z podwyższoną zdolnością pokrywania zarysowań; - odmuleniu dna cieku pod mostem; - zabudowie materaców gabionowych gr. 30 cm pod mostem.

2. Wskazanie elementów zagospodarowania terenu, które mogą stwarzać zagrożenie

bezpieczeństwa i zdrowia ludzi Istniejący obiekt inżynierski nie spełnia aktualnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa

ruchu oraz zagrożona jest jego trwałość. 3. Przewidywane zagrożenia występujące podczas realizacji robót. 3.1. Zagrożenia związane z ruchem drogowym

W czasie realizacji zamierzonej przebudowy mostu mogą wystąpić zagrożenia związane z odbywającym się po drodze ruchem pojazdów i maszyn realizujących roboty budowlane.

Organizacja ruchu na czas wykonywania robót wiąże się z: - utrudnieniami w ruchu związanymi z koniecznością korzystania z dróg alternatywnych dla

pojazdów lub zawężenia jezdni w rejonie przebudowywanego mostu;



- koniecznością przekraczania jezdni oraz cieku przez pieszych w wyznaczonych miejscach; - wjeżdżającymi i wyjeżdżającymi z obszaru placu budowy pojazdami i maszyn roboczych; - pracą maszyn roboczych w bezpośrednim sąsiedztwie jezdni; - utrudnieniami w ruchu związanymi ze zmianą organizacji ruchu; 3.2. Zagrożenia spowodowane robotami budowlanymi

Wykonywane roboty będą stwarzać ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Ryzyko spowodowane może być przez następujące czynniki: - roboty rozbiórkowe nawierzchni jezdni; - roboty rozbiórkowe konstrukcji obiektów inżynierskich, - roboty załadunkowe i wyładunkowe; - roboty zbrojarskie, betoniarskie, izolacyjne; - montaż barieroporęczy ochronnych na krawędzi obiektu.

Zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi mogą stwarzać także inne roboty i czynności niezbędne do realizacji przedsięwzięcia, w tym: - prace z użyciem oraz w pobliżu pracującego ciężkiego sprzętu i transportu budowlanego; - roboty z wykorzystywaniem sprzętu i urządzeń wywołujących hałas i wibrację; - roboty nawierzchniowe wymagające kontaktu z materiałami o podwyższonej temperaturze (masy

mineralno-bitumiczne wbudowywane na gorąco); - prace na wysokości na rusztowaniach znajdujących się powyżej poziomu terenu. 4. Sposób instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie

niebezpiecznych Pracownicy dopuszczeni do wykonywania prac budowlanych przewidzianych opracowaną

przez Wykonawcę robót technologią robót, w tym prac szczególnie niebezpiecznych, powinni zostać pozytywnie zweryfikowani w zakresie: - ewentualnych przeciwwskazań lekarskich; - posiadanych kwalifikacji; - posiadanych uprawnień.

Przed przystąpieniem do wykonywania robót pracownicy powinni odbyć przeszkolenie na stanowisku pracy przez osobę posiadającą uprawnienia do przeprowadzania takich szkoleń. Przeprowadzone szkolenie powinno być udokumentowane.

Pracownicy powinni być instruowani przy każdej zmianie stanowiska pracy, w tym także o konieczności używania i stosowania środków i sprzętu ochrony osobistej, szczególnie w warunkach wykonywania czynności wysokiego ryzyka powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia.

Pracownicy powinni być poinstruowani o sposobach postępowania i powiadamiania w przypadku: - zagrożenia pożarem; - zagrożenia awarią; - zagrożenia życia i zdrowia.

Pracownicy powinni być powiadomieni o miejscu lokalizacji na placu budowy punktu pierwszej pomocy przedlekarskiej, obsługiwanego w razie potrzeby przez wyznaczonego, przeszkolonego pracownika.

5. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym

z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnie zagrożonych 5.1. Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

Kierownik budowy przed rozpoczęciem budowy sporządzi w oparciu o niniejszą informację plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniający specyfikę zamierzenia budowlanego i warunki prowadzenia robót (art. 21a pkt. 1 Dz. U. 1994 nr 89 poz. 414) zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. 2003 Nr 120 poz.1126).

Plan powinien uwzględniać m.in. założone przez Wykonawcę technologie wykonania robót, przewidziane maszyny i urządzenia, ilość i kwalifikacje zatrudnionych, organizację placu budowy oraz wskazanie środków technicznych i organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom wnikającym z wykonywanych robót budowlanych.



Plan powinien uzyskać akceptację Inspektora Nadzoru. 5.2. Organizacja ruchu kołowego

Przed przystąpieniem do wykonywania robót należy je oznakować zgodnie z Projektem Czasowej Organizacji Ruchu.

Teren budowy w obrębie obiektu należy oznakować i wygrodzić. 5.3. Organizacja budowy

Organizacja budowy opracowana przez Wykonawcę robót uzależniona jest od rozwiązań organizacyjnych i technologicznych przyjętych przez niego w celu realizacji zamierzenia.

Organizacja budowy powinna uwzględnić wszystkie aspekty prowadzenia robót w sposób bezpieczny dla ludzi, sprzętu i środowiska. 5.3.1. Plac budowy

Organizacja placu budowy musi uwzględniać: - wydzielenie i oznakowanie miejsc prowadzenia robót z uwzględnieniem zagrożeń, jakie mogą one

powodować; - wydzielenie i oznakowanie placów składowych materiałów do realizacji budowy,

z uwzględnieniem wymagań p-poż, ich potencjalnej szkodliwości dla ludzi i otoczenia, konieczności ich ochrony przed warunkami atmosferycznymi itp.;

- wyznaczenia i oznakowania miejsc dla postoju sprzętu i urządzeń służących realizacji robót; - komunikację w ramach placu budowy; - potrzeby socjalne pracowników i miejsca do realizacji tych potrzeb. 5.3.2. Dokumentacja budowy

Wykonawca robót powinien przewidzieć sposób przechowywania na budowie dokumentacji budowy, tj. zarówno dokumentacji technicznej, jak też dokumentów dotyczących eksploatacji sprzętu (instrukcje obsługi, dtr, świadectwa dozorowe itp.), gospodarki materiałowej (atesty techniczne, atesty higieniczne, karty techniczne, karty charakterystyki niebezpiecznej substancji chemicznej itp.) oraz dokumentów dotyczących spraw pracowniczych (dokumentacja ze szkoleń BHP, orzeczenia lekarskie dotyczących dopuszczenia pracowników do wykonywania określonych prac czy czynności, uprawnienia do obsługi maszyn i sprzętu itp.).

W ramach organizacji budowy należy przewidzieć i określić sposób przepływu tych informacji. 5.3.3. Prowadzenie robót

Wykonawca powinien zastosować w czasie realizacji zamierzenia wszelkie środki techniczne, zgodnie ze współczesną wiedzą i możliwościami, zapewniające bezpieczną realizację robót przy realizacji zamierzenia budowlanego. W tym celu należy: - prowadzić roboty w sposób przemyślany i planowy, zgodnie z opracowanym wcześniej

szczegółowym harmonogramem robót; - poszczególne asortymenty robót wykonywać zgodnie z obowiązującymi normami, warunkami

technicznymi wykonania i Szczegółowymi Specyfikacjami Technicznymi; - stosować się do obowiązujących przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

uwzględniając specyfikę poszczególnych robót; - na bieżąco monitorować wszystkie zagrożenia określone w pkt. 3; - utrzymywać pełną sprawność eksploatacyjną maszyn i urządzeń służących do realizacji

zamierzenia; - używać maszyn i urządzeń zgodnie z ich przeznaczeniem; - stosować materiały o określonych w dokumentacji technicznej i specyfikacjach technicznych

parametrach, posiadających dopuszczenia do stosowania w mostownictwie. 6. Informacje dotyczące zagrożeń bezpieczeństwa w trakcie eksploatacji obiektu

Rozwiązania projektowe zastosowane dla przebudowywanego mostu zapewniają optymalne pod względem bezpieczeństwa i zdrowia jego użytkowników rozwiązania. Dotyczy to zarówno parametrów techniczno-eksploatacyjnych, jak i przewidzianych technologii robót i stosowanych materiałów.

W trakcie eksploatacji mostu należy utrzymywać w czystości cały obiekt oraz jego otoczenie. Należy utrzymywać kompletność oraz odpowiedni stan techniczny urządzeń bezpieczeństwa ruchu (barieroporęcze).



Eksploatacja mostu nie będzie źródłem zwiększonej emisji hałasu, pyłów lub innych czynników szkodliwych dla otoczenia oraz zdrowia ludzi.

Opracował:

mgr inż. Paweł Kalista



5. OBLICZENIA STATYCZNO -WYTRZYMAŁO ŚCIOWE



Sprawdzenie konstrukcji nośnej mostu 1. Przyjęcie schematu obliczeniowego

Przyjęto schemat płyty żelbetowej opartej na przyczółkach. Grubość średnia płyty pierwotnej wynosi 35 cm, po nadbetonowaniu łączna grubość minimalna wyniesie 60 cm.

Długość płyty mierzona wzdłuż krawędzi wynosi 4,0 m. Kąt ukosu 38°. Przyjęto, że dla podparcia bezpośredniego rozpiętość jest mniejsza o 5% od długości, stąd

Lt = 3,80 m Przypuszczalna szerokość pierwotna 6 m jedni + 2 x 1,25 m chodniki. Dla obciążeń jezdni przyjęto pracę jednokierunkową prostopadle do podparcia. Beton marki Rw 200, co odpowiada klasie C12/15 (B15). Stal zbrojeniowa gładka o naprężeniach dopuszczalnych kz = 130 MPa. Obciążenia ruchome wg normatywu z roku 1926. Dokonano obliczeń porównawczych celem określenia nośności użytkowej ustroju

nośnego. Przeliczano wycinek 1 m szerokości płyty.

2. Zestawienie obciążeń na konstrukcję

Ciężar własny: 0,35 * 25 = 8,75 kN/m2

Obciążenia niekonstrukcyjne:

- warstwa wyrównawcza 2 cm 0,02 * 24 = 0,48 kN/m2 - izolacja 0,14 kN/m2 - warstwa ochronna izolacji beton 6 cm 0,06 * 24 = 1,44 kN/m2 - warstwy nawierzchniowe z kostki granitowej 8 cm na podsypce cementowo-piaskowej 4,30 kN/m2 Razem ciężar: 0,48 + 0,14 + 1,44 + 4,30 = 6,36 kN/m2

2.1. Obciążenia ruchome na przęśle

Obciążenie walcem drogowym 2-osiowym o nacisku osi 80 kN + 120 kN w rozstawie 2,5,m na pasie o szerokości 2,5 m. Obciążenie równomierne tłumem o intensywności 5 kN/m2

Z uwagi na małą rozpiętość istotny jest tylko nacisk tylnej osi walca. Szerokość jezdni wynosi ponad 5 m więc obciążenie ulega redukcji współczynnikiem 0,5*(5 m / 6 m + 1) = 0,917 Obciążenie od osi walca wynosi więc P1 = 80 / 2,5 * 0,917 = 29,34 kN P2 = 120 / 2,5 * 0,917 = 44,02 kN

3. Momenty zginające i siły poprzeczne

- momenty zginające m = (8,75 + 6,36) * 3,802 / 8 + 44,02 * 3,80 / 4 = 69,09 kNm/m



- siły poprzeczne v = (8,75 + 6,36) * 3,80 / 2 + 44,02 + 29,34 * (1 – 2,50 / 3,80) = 82,77 kN/m

4. Obliczenie ilości zbrojenia

Do obliczeń założono, że otulenie prętów zbrojeniowych nie może być mniejsze niż 3 cm. Potrzebne zbrojenie na zginanie: h1 = 35 – 3 – 1 = 32 cm z = 0,85 * 32 = 27,2 cm Az = 69,09 / (130000 * 0,272) = 0,001954 m2/m = 19,54 cm2 / m przyjmując dołem Ø16 co 10 cm o Az = 20,10 cm2/m naprężenia wynoszą:

σb = 5,3 MPa < kb = 10 MPa σa = 122,4 MPa < kz = 130 MPa

Zbrojenie na ścinanie przy podparciu Naprężenia główne w betonie przy podporze τb = 82,7 / 0,272 = 304 kPa < 0,8 MPa.

Nie było wymagania zbrojenia na ścinanie.

5. Współczynniki obciążeń

Zastosowano współczynniki zwiększające do obliczenia naprężeń obliczeniowych: γf = 1,20 - dla ciężarów własnych i nadbetonu płyty γf = 1,20 - dla ciężarów nawierzchni i wyposażenia γf = 1,50 - dla obciążeń ruchomych jezdni w układzie P

6. Nośność przekroju wzmocnionego

Zbrojenie jak wyznaczono wyżej Ø16 co 10 cm o Az = 20,10 cm2/m. Nowy przekrój z nadbetonem 25 cm zespolonym z istniejącą płytą h = 60 cm: h1 = 35 + 25 – 3 – 0,8 = 56,2 cm

Obciążenie nadbetonem o grubości średniej 27 cm 0,27 * 27 = 7,29 kN/m2

Usunięcie warstw nawierzchniowych i wykonanie nowego nadbetonu spowoduje powstanie momentu zginającego i naprężeń w stali zbrojeniowej o wartości

mg = (8,75 + 7,29) * 3,802 / 8 = 28,95 kNm/m σag = 28,95 / 69,09 * 122,4 = 51,3 MPa

Dla przekroju wzmocnionego obliczono wysokość strefy ściskanej i ramię sił wewnętrznych:

x = 13,15 cm z = 56,2 – 13,15 / 3 = 51,8 cm Nośność charakterystyczna przekroju na zginanie wyniesie więc: Mnk = 28,95 + (130 – 51,3) * 1000 * 0,002011 * 0,518 = 110,9 kNm/m a nośność obliczeniowa Mn = 1,2 * 28,95 + (200 – 1,2 * 51,3* 2,011 * 0,518 = 170,6 kNm/m

7. Zestawienie obciążeń na konstrukcję

7.1. Ciężar własny z nadbetonem o grubości śr. 27 cm:

0,35 * 25 + 0,27 27 = 9,02 kN/m2 7.2. Obciążenia niekonstrukcyjne:

izolacja 0,14 kN/m2



- warstwy nawierzchniowe asfaltowe 9 m 0,10 * 23 = 2,07 kN/m2 Razem ciężar: 0,14 + 2,07 = 2,21 kN/m2

7.3. Obciążenia ruchome na przęśle

Obciążenie pojazdami S klasy C – 2 osi po120 kN w rozstawie 1,2 m w odległości najbliższej 1,5 m

Współczynnik dynamiczny φ = 1,325 Obciążenie od jednego koła osi wynosi P2 = 120 / 2 * 1,325 = 79,5 kN Szerokość współpracująca dla zginania ty = 60 + 2 * 10 + 60 = 140 cm bm = 140 + 2,5 * 160 * (1 – 160 / 380) = 371,6 cm > (150 + 175) / 2 = 162,5 cm obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2 = 79,5 / 1,625 = 48,92 kN/m Szerokość współpracująca dla ścinania (klasa C) dla ostatniej osi (bliższej) x = 0,30 m bm = 140 + 0,3 * 30 = 149 cm < 150 cm

obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2 = 79,5 / 1,49 = 53,36 kN/m dla przedostatniej osi osi (bliższej) x = 1,50 m bm’ = 140 + 0,3 * 150 = 185 cm > (150 + 175) / 2 = 162,5 cm

obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2’ = 79,5 / 1,625 = 48,92 kN/m Szerokość współpracująca dla ścinania (klasa eksploatacyjna 2/S32) – 2 osie po 100 kN w

rozstawie 2,0 m dla ostatniej osi (bliższej) x = 0,30 m bm = 140 + 0,3 * 30 = 149 cm < 150 cm

obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2 = 100 / 120 * 79,5 / 1,49 = 44,46 kN/m dla przedostatniej osi (bliższej) x = 2,30 m bm’ = 140 + 0,3 * 230 = 209 cm > (150 + 175) / 2 = 162,5 cm

obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2’ = 100 / 120 * 79,5 / 1,625 = 40,77 kN/m Szerokość współpracująca dla ścinania (klasa eksploatacyjna 3/S24) – 2 osie po 80 kN w

rozstawie 1,4 m dla ostatniej osi (bliższej) x = 0,30 m bm = 140 + 0,3 * 30 = 149 cm < 150 cm

obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2 = 80 / 120 * 79,5 / 1,49 = 35,57 kN/m dla przedostatniej osi osi (bliższej) x = 1,70 m bm’ = 140 + 0,3 * 170 = 191 cm > (150 + 175) / 2 = 162,5 cm



obciążenie rozłożone na szerokość współpracującą p2’ = 80 / 120 * 79,5 / 1,625 = 32,62 kN/m

8. Momenty zginające i siły poprzeczne

Moment zginający (z linii wpływowej) mpk = 48,92 * (0,9263 + 0,4211) = 65,91 kNm/m Siły poprzeczne (z linii wpływowej)

vpk = 53,36 * 0,9211 + 48,92 * 0,6053 = 78,76 kN/m – klasa C vpk = 44,46 * 0,9211 + 40,77 * 0,3947 = 57,04 kN/m – klasa 2/S32 vpk = 35,57 * 0,9211 + 32,62 * 0,5526 = 50,79 kN/m – klasa 3/S24

Od obciążeń stałych mgk = (8,75 + 9,02 + 2,21) * 3,82 / 8 = 36,06 kNm/m

vgk = (8,75 + 9,02 + 2,21) * 3,2 / 2 = 31,97 kN/m

Razem: - charakterystyczne mk = 36,06 + 65,91 = 101,97 kNm/m

vk = 31,97 + 78,86 = 110,83 kN/m – klasa C vk = 31,97 + 57,04 = 89,01 kN/m – klasa 2/S32 vk = 31,97 + 50,79 = 82,76 kN/m – klasa 3/S24

- obliczeniowe m = 1,2 * 36,06 + 1,5 * 65,91 = 142,1 kNm/m < 170,6 kNm/m

v = 1,2 * 31,97 + 1,5 * 78,86 = 156,7 kN/m – klasa C v = 1,2 * 31,97 + 1,5 * 57,04 = 123,9 kN/m – klasa 2/S32 v = 1,2 * 31,97 + 1,5 * 50,79 = 114,55 kN/m – klasa 3/S24

9. Nośność na ścinanie przekroju podwyższonego niezbrojonego

tR = 0,19 MPa µ = 20,11 / 51,8 = 0,388 % 1 + 50 µ = 1 + 50 * 0,00388 = 1,194 < 2 ∆vb = 1,194 * 0,518 * 190 = 117,5 kN/m vk = 156,7 kN/m Nośność na ścinanie jest niewystarczająca dla klasy C (vk = 156,7 kN/m) oraz minimalnie

również dla klasy 2/S32 (vk = 123,9 kN/m).

10. Analiza nośności

Nośność na zginanie jest wystarczająca dla klasy C (30 T). Występują niedobory nośności na ścinanie dla tej klasy. Nośność użytkowa mieści się pomiędzy nośnościami klasy 2/S32 i 3/S24. Obliczono ją przez interpolacje liniową wg wzoru:

( )ii

iNiiiu WW

WWmmmm

−−−+=

−−

11 *

( )6,1149,123

6,1145,117*243224

−−−+=um = 24,9 T

11. Wniosek

Nośność na zginanie jest wystarczająca dla klasy C (30 T).



Z uwagi na brak w istniejącej płycie pomostu zbrojenia przenoszącego siły ścinające, nośność eksploatacyjna przęsła z uwagi na te siły wynosi 25 T. Przewidziane projektem dodatkowe zbrojenie w postaci strzemion wklejanych ∅16mm w obrębie strefy przypodporowej zapewni uzyskanie nośności eksploatacyjnej dla klasy C (30 T) z uwagi na siły ścinające.

Obliczenia wykonał: mgr inż. Kazimierz Piwowarczyk



6.RYSUNKI DETALI MOSTOWYCH wg KDM i KPED



Załączniki: • Katalog Detali Mostowych

Karta CHO5.1 Osadzenie krawężnika na płycie pomostu. Szczegół zakotwienia krawężnika. ODW 12 Drenaż poziomy z geowłókniny. ODW 14.0 Ściek przy krawężniku. Przekroje poprzeczne. ODW 14.1 Ściek przy krawężniku. Widok z góry, przekrój podłużny.

• Katalog Powtarzalnych Elementów Drogowych

03.11 Krawężnik na ławie z oporem



7. LOKALIZACJA REPERA ROBOCZEGO



LOKALIZACJA REPERÓW ROBOCZYCH

Reper roboczy Rp1 zlokalizowany jest na studzience kanalizacyjnej przed ogrodzeniem od strony m. Pastwiska / DW.

Wysokość repera roboczego H=209,60 m n.p.m.

Reper roboczy Rp2 zlokalizowany jest na studzience kanalizacyjnej za ogrodzeniem od strony m. Pastwiska / DW.

Wysokość repera roboczego H=209,36 m n.p.m.

Rp1 Rp2

3. OPIS TECHNICZNY - zdp-starachowice.pl · [1] PN-85/S-10030 Obiekty mostowe. Obciążenia. [2]...

Documents

Transcript of 3. OPIS TECHNICZNY - zdp-starachowice.pl · [1] PN-85/S-10030 Obiekty mostowe. Obciążenia. [2]...