2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

1/296

Kancelaria Sejmu s. 1/296

2015-09-24

U S T A W A

z dnia 6 czerwca 1997 r.

Kodeks postpowaniakarnego

DZIAI

Przepisy wstpne

Art. 1. Postpowanie karne w sprawach nalecych do waciwoci sdw

toczy siwedugprzepisw niniejszego kodeksu.

Art. 2. 1. Przepisy niniejszego kodeksu maj na celu takie uksztatowanie

postpowaniakarnego, aby:

1) sprawca przestpstwa zosta wykryty i pocignity do odpowiedzialnoci

karnej, a osoba, ktrej nie udowodniono winy, nie poniosa tej

odpowiedzialnoci,

2) przez trafne zastosowanie rodkw przewidzianych w prawie karnym oraz

ujawnienie okolicznoci sprzyjajcych popenieniu przestpstwa osignite

zostayzadaniapostpowaniakarnego nie tylko w zwalczaniuprzestpstw,lecz

rwnie w zapobieganiu im oraz w umacnianiu poszanowania prawa i zasad

wspyciaspoecznego,

3) zostay uwzgldnione prawnie chronione interesy pokrzywdzonego przy

jednoczesnym poszanowaniu jego godnoci,

4) rozstrzygniciesprawy nastpiow rozsdnymterminie.

2. Podstawwszelkich rozstrzygnipowinny stanowiprawdziwe ustalenia

faktyczne.

Art. 3.W granicach okrelonychw ustawie postpowaniekarne odbywa siz

udziaemczynnika spoecznego.

Art. 4. Organy prowadzcepostpowanie karne s obowizanebada oraz

uwzgldnia okolicznociprzemawiajce zarwno na korzy, jak i na niekorzy

oskaronego.

Opracowano napodstawie: Dz. U. z1997 r. Nr 89, poz.

555, z 1999 r. Nr83, poz. 931, z 2000r. Nr 50, poz. 580,

Nr 62, poz. 717, Nr73, poz. 852, Nr 93,poz. 1027, z 2001 r.

Nr 98, poz. 1071,

Nr 106, poz. 1149, z2002 r. Nr 74, poz.676, z 2003 r. Nr

17, poz. 155, Nr111, poz. 1061, Nr130, poz. 1188, z2004 r. Nr 51, poz.514, Nr 69, poz.626, Nr 93, poz.

889, Nr 240, poz.2405, Nr 264, poz.2641, z 2005 r. Nr10, poz. 70, Nr 48,

poz. 461, Nr 77,poz. 680, Nr 96,poz. 821, Nr 141,poz. 1181, Nr 143,

poz. 1203, Nr 163,poz. 1363, Nr 169,poz. 1416, Nr 178,

poz. 1479, z 2006 r.Nr 15, poz. 118, Nr

66, poz. 467, Nr 95,poz. 659, Nr 104,poz. 708 i 711, Nr141, poz. 1009 i1013, Nr 167, poz.

1192, Nr 226, poz.1647 i 1648, z 2007r. Nr 20, poz. 116,Nr 64, poz. 432, Nr80, poz. 539, Nr 89,poz. 589, Nr 99,poz. 664, Nr 112,

poz. 766, Nr 123,

poz. 849, Nr 128,poz. 903, z 2008 r.Nr 27, poz. 162, Nr

100, poz. 648, Nr107, poz. 686, Nr123, poz. 802, Nr182, poz. 1133, Nr208, poz. 1308, Nr214, poz. 1344, Nr

225, poz. 1485, Nr234, poz. 1571, Nr237, poz. 1651, cd.str. 2

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

2/296


2015-09-24

Art. 5. 1. Oskaronego uwaa si za niewinnego, dopki wina jego nie

zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem.

2. Wtpliwoci, ktrych nie usunito w postpowaniu dowodowym,

rozstrzyga sina korzyoskaronego.

Art. 6. Oskaronemu przysuguje prawo do obrony, w tym prawo do

korzystania z pomocy obrocy,o czym naleygopouczy.

Art. 7. Organy postpowania ksztatuj swe przekonanie na podstawie

wszystkich przeprowadzonych dowodw, ocenianych swobodnie z uwzgldnieniem

zasadprawidowegorozumowania oraz wskazawiedzy i dowiadczeniayciowego.

Art. 8. 1. Sdkarny rozstrzyga samodzielnie zagadnienia faktyczne i prawne

oraz nie jest zwizanyrozstrzygnicieminnego sdulub organu.

2. Prawomocne rozstrzygniciasduksztatujceprawo lub stosunek prawny

sjednak wice.

Art. 9. 1. Organy procesoweprowadzpostpowaniei dokonujczynnociz

urzdu, chyba e ustawa uzalenia je od wniosku okrelonej osoby, instytucji lub

organu albo od zezwolenia wadzy.

2. Strony i inne osoby bezporedniozainteresowane mogskadawnioski odokonanie rwnie tych czynnoci, ktre organ moe lub ma obowizek

podejmowaz urzdu.

Art. 10. 1. Organ powoany do ciganiaprzestpstw jest obowizany do

wszczcia i przeprowadzenia postpowania przygotowawczego, a oskaryciel

publiczny takedo wniesienia i popierania oskarenia o czyn ciganyz urzdu.

2. Z wyjtkiem wypadkw okrelonych w ustawie lub w prawie

midzynarodowym nikt nie moe by zwolniony od odpowiedzialnoci zapopenioneprzestpstwo.

Art. 11. 1. Postpowaniew sprawie o wystpek,zagroonykarpozbawienia

wolnocido lat 5, monaumorzy,jeeliorzeczenie wobec oskaronegokarybyoby

oczywicie niecelowe ze wzgldu na rodzaj i wysoko kary prawomocnie

orzeczonej za inneprzestpstwo,a interes pokrzywdzonego temu sinie sprzeciwia.

2. Jeeli kara za inne przestpstwo nie zostaa prawomocnie orzeczona,

postpowanie mona zawiesi. Zawieszone postpowanie naley umorzy albo

z 2009 r. Nr 8,poz. 39, Nr 20,

poz. 104, Nr 28,poz. 171, Nr 68,

poz. 585, Nr 85,poz. 716, Nr 127,poz. 1051, Nr144, poz. 1178,Nr 168, poz.

1323, Nr 178,poz. 1375, Nr190, poz. 1474,

Nr 206, poz.1589, z 2010 r.Nr 7, poz. 46, Nr98, poz. 626, Nr106, poz. 669, Nr

122, poz. 826, Nr125, poz. 842, Nr

182, poz. 1228,Nr 197, poz.1307, z 2011 r.

Nr 48, poz. 245 i246, Nr 53, poz.273, Nr 112, poz.654, Nr 117, poz.

678, Nr 142, poz.829, Nr 191, poz.1135, Nr 217,

poz. 1280, Nr

240, poz. 1430,1431 i 1438, Nr279, poz. 1645, z2012 r. poz. 886,1091, 1101, 1327,1426, 1447, 1529,

z 2013 r. poz.480, 765, 849 ,1247, 1262, 1282,1650, z 2014 r.

poz. 85, 384, 694,1375, 1556, z2015 r. poz. 21,

290, 396, 1185,1186, 1334.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

3/296


2015-09-24

podjprzed upywem3 miesicyod uprawomocnienia siorzeczenia w sprawie o

inneprzestpstwo,o ktrym mowa w 1.

3. Postpowanie umorzone na podstawie 1 mona wznowi w wypadku

uchylenia lub istotnej zmiany treci prawomocnego wyroku, z powodu ktregozostaoono umorzone.

Art. 12. 1. W sprawach o przestpstwaciganena wniosek postpowanie z

chwil zoenia wniosku toczy si z urzdu. Organ cigania poucza osob

uprawniondo zoeniawniosku oprzysugujcymjej uprawnieniu.

2. W razie zoeniawniosku o ciganieniektrych tylko sprawcw obowizek

ciganiaobejmuje rwnieinne osoby, ktrych czynypozostajw cisymzwizkuz

czynem osoby wskazanej we wniosku, o czym naley uprzedzi skadajcego

wniosek. Przepisu tego nie stosuje sido najbliszychosoby skadajcejwniosek.

3. Wniosek moebycofnityw postpowaniuprzygotowawczym za zgod

prokuratora, a wpostpowaniusdowymza zgodsdu do rozpoczciaprzewodu

sdowego na pierwszej rozprawie gwnej. Ponowne zoenie wniosku jest

niedopuszczalne.

Art. 13.Uzyskanie zezwolenia wadzy,od ktrego ustawa uzaleniaciganie,

naleydo oskaryciela.

Art. 14. 1. Wszczcie postpowania sdowego nastpuje na danie

uprawnionego oskarycielalub innego uprawnionego podmiotu.

2. Oskaryciel publiczny moe cofn akt oskarenia do czasu rozpoczcia

przewodu sdowego na pierwszej rozprawie gwnej.W toku przewodu sdowego

przed sdempierwszej instancji cofnicieaktu oskareniadopuszczalne jest jedynie

za zgod oskaronego. Ponowne wniesienie aktu oskarenia przeciwko tej samej

osobie o ten sam czyn jest niedopuszczalne.

Art. 15. 1. Policja i inne organy w zakresie postpowaniakarnego wykonuj

polecenia sdu, referendarza sdowego i prokuratora oraz prowadzpod nadzorem

prokuratora ledztwolub dochodzenie w granicach okrelonychw ustawie.

2. Wszystkie instytucjepastwowei samorzdowesobowizanew zakresie

swego dziaaniado udzielania pomocy organom prowadzcympostpowaniekarne

w terminie wyznaczonym przez te organy.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

4/296


2015-09-24

3. Osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemajceosobowociprawnej

inne ni okrelone w 2, a take osoby fizyczne s obowizane do udzielenia

pomocy na wezwanie organw prowadzcychpostpowanie karne w zakresie i w

terminie przez nie wyznaczonym, jeelibez tej pomocy przeprowadzenie czynnociprocesowej jest niemoliwealbo znacznie utrudnione.

Art. 16. 1. Jeeliorgan prowadzcypostpowaniejest obowizanypouczy

uczestnikw postpowania o cicych obowizkach i o przysugujcych im

uprawnieniach, brak takiego pouczenia lub mylne pouczenie nie moewywoywa

ujemnych skutkw procesowych dla uczestnikapostpowanialub innej osoby, ktrej

to dotyczy.

2. Organ prowadzcypostpowanie powinien ponadto w miar potrzeby

udziela uczestnikom postpowania informacji o cicych obowizkach i o

przysugujcych im uprawnieniach take w wypadkach, gdy ustawa wyranie

takiego obowizku nie stanowi. W razie braku takiego pouczenia, gdy w wietle

okolicznoci sprawy byo ono nieodzowne, albo mylnego pouczenia, stosuje si

odpowiednio 1.

Art. 17. 1. Nie wszczyna sipostpowania,a wszczteumarza, gdy:

1) czynu nie popeniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniajcych

podejrzenie jegopopenienia,

2) czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, esprawca

niepopeniaprzestpstwa,

3) spoecznaszkodliwoczynu jest znikoma,

4) ustawa stanowi, esprawca nie podlega karze,

5) oskaronyzmar,

6) nastpioprzedawnienie karalnoci,7) postpowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostao

prawomocnie zakoczonealbo wczeniejwszcztetoczy si,

8) sprawca nie podlega orzecznictwu polskich sdwkarnych,

9) brak skargi uprawnionego oskaryciela,

10) brak wymaganego zezwolenia na ciganie lub wniosku o ciganie

pochodzcegood osoby uprawnionej, chyba eustawa stanowi inaczej,

11) zachodzi inna okolicznowyczajcaciganie.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

5/296


2015-09-24

2. Do chwili otrzymania wniosku lub zezwolenia wadzy,od ktrych ustawa

uzalenia ciganie, organy procesowe dokonuj tylko czynnoci nie cierpicych

zwokiw celu zabezpieczenia ladw i dowodw, a takeczynnocizmierzajcych

do wyjanienia,czy wniosekbdziezoonylub zezwoleniebdziewydane. 3. Niemono przypisania winy sprawcy czynu nie wyczapostpowania

dotyczcegozastosowania rodkwzabezpieczajcych.

Art. 18. 1. Jeeli czyn stanowi tylko wykroczenie, prokurator odmawiajc

wszczcia postpowania lub umarzajc je przekazuje spraw Policji w celu

wystpienia z wnioskiem o ukaranie do waciwego sdu; prokurator moe sam

wystpiz takim wnioskiem.

2. Jeeli sd lub prokurator dopatruje si w czynie przewinienia

dyscyplinarnego albo naruszenia obowizkw subowych lub zasad wspycia

spoecznego, moe odmawiajc wszczcia postpowania albo umarzajc je,

zwaszcza z powodu znikomej szkodliwoci spoecznej czynu, przekaza spraw

innemu waciwemuorganowi.

Art. 19. 1. W razie stwierdzenia w postpowaniu karnym powanego

uchybienia w dziaaniu instytucji pastwowej, samorzdowej lub spoecznej,

zwaszcza gdy sprzyja ono popenieniu przestpstwa, sd, a w postpowaniu

przygotowawczym prokurator, zawiadamia o tym uchybieniu organ powoany do

nadzoru nad danjednostkorganizacyjn,zaw razie potrzeby takeorgan kontroli.

Policja powiadamia prokuratora o ujawnionych przez siebie uchybieniach.

2. Zawiadamiajco uchybieniu, sdlub prokurator moezadanadesania

w wyznaczonym terminie wyjanie i podania rodkw podjtych w celu

zapobieeniatakim uchybieniom wprzyszoci.

3. W razie nieudzielenia wyjaniew wyznaczonym terminie monanaoyna kierownika organu zobowizanegodo wyjaniekarpieninw wysokocido

10 000 zotych.

4. Na postanowienie o naoeniu kary pieninejprzysuguje zaalenie.

Zaaleniena postanowienie prokuratora rozpoznaje sdrejonowy, w ktrego okrgu

toczy sipostpowanie.

Art. 20. 1. W razie racego naruszenia przez obroc lub penomocnika

strony ich obowizkw procesowych sd, a w postpowaniu przygotowawczym

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

6/296


2015-09-24

prokurator, zawiadamia o tym waciw okrgow rad adwokack lub rad

okrgowejizby radcw prawnych, dajcod dziekana waciwejrady nadesaniaw

wyznaczonym, nie krtszym ni30 dni, terminie informacji opodjtychdziaaniach

wynikajcych z zawiadomienia. Odpis zawiadomienia przesya si MinistrowiSprawiedliwoci.

1a. W razie nienadesania w wyznaczonym terminie informacji, o ktrych

mowa w 1, monanaoyna dziekana waciwejrady karpieninw wysokoci

do 10 000 zotych.

1b. Na postanowienie o ukaraniu przysugujezaalenie.Na postanowienie o

ukaraniu wydane przez prokuratora w postpowaniu przygotowawczym zaalenie

przysugujedo sdurejonowego, w ktrego okrgutoczy sipostpowanie. 2. W razie racegonaruszenia obowizkwprocesowych przez oskaryciela

publicznego lub prowadzcegopostpowanie przygotowawcze sd zawiadamia o

tym bezporedniegoprzeoonego osoby, ktra dopucia si uchybienia, dajc

nadesania w wyznaczonym, nie krtszym ni 14 dni, terminie informacji o

podjtych dziaaniach wynikajcych z zawiadomienia; w stosunku do Policji oraz

innych organw postpowania przygotowawczego uprawnienie takie przysuguje

rwnieprokuratorowi.

2a. Odpis zawiadomienia, o ktrym mowa w 2, sdprzesyaProkuratorowi

Generalnemu, jeeli uchybienia dopuci si prokurator, a w wypadku gdy

uchybienia dopuci si oskaryciel publiczny niebdcy prokuratorem

waciwemu organowi przeoonemu w stosunku do bezporedniegoprzeoonego

tego oskaryciela.

Art. 21. 1. O ukoczeniupostpowania toczcego si z urzdu przeciw

osobom zatrudnionym w instytucjach pastwowych,samorzdowychi spoecznych,

uczniom i suchaczom szk oraz onierzom naleybezzwocznie zawiadomi

przeoonychtych osb.

2. Prokurator zawiadamia rwnie o wszczciu postpowania przeciw

funkcjonariuszom publicznym, a o wszczciupostpowaniaprzeciw innym osobom,

o ktrych mowa w 1 jeeliwymaga tego wanyinteres publiczny.

Art. 22. 1. Jeeli zachodzi dugotrwaa przeszkoda uniemoliwiajca

prowadzenie postpowania, a w szczeglnocijeeli nie mona uj oskaronego

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

7/296


2015-09-24

albo nie moeon braudziauw postpowaniuz powodu choroby psychicznej lub

innej cikiejchoroby,postpowaniezawiesza sina czas trwania przeszkody.

2. Na postanowienie w przedmiocie zawieszenia postpowaniaprzysuguje

zaalenie. 3. W czasie zawieszeniapostpowanianaleyjednak dokonaodpowiednich

czynnociw celu zabezpieczenia dowodw przed ich utratlub znieksztaceniem.

Art. 23. W sprawie o przestpstwopopenione na szkod maoletniego, we

wspdziaaniu z maoletnim lub w okolicznociach, ktre mog wiadczy o

demoralizacji maoletniego albo o gorszcym wpywie na niego, sd, a w

postpowaniu przygotowawczym prokurator, zawiadamia sd rodzinny w celu

rozwaenia rodkw przewidzianych w przepisach o postpowaniu w sprawach

nieletnich oraz w Kodeksie rodzinnym i opiekuczym.

Art. 23a. 1. Sd lub referendarz sdowy, a w postpowaniu

przygotowawczym prokurator lub inny organ prowadzcy to postpowanie,moez

inicjatywy lub za zgod oskaronego i pokrzywdzonego skierowa spraw do

instytucji lub osoby do tego uprawnionej w celu przeprowadzenia postpowania

mediacyjnego midzy pokrzywdzonym i oskaronym, o czym si ich poucza,

informujco celach i zasadachpostpowaniamediacyjnego, w tym o treciart. 178a.

2. Postpowanie mediacyjne nie powinno trwa duej ni miesic, a jego

okresu nie wlicza sido czasu trwaniapostpowaniaprzygotowawczego.

3. Postpowania mediacyjnego nie moeprowadzi osoba, co do ktrej w

sprawie zachodzokolicznociokrelonew art. 40 i art. 41 1, czynny zawodowo

sdzia, prokurator, asesor prokuratorski, a take aplikant wymienionych zawodw,

awnik, referendarz sdowy, asystent sdziego, asystent prokuratora oraz

funkcjonariusz instytucji uprawnionej do ciganiaprzestpstw.Przepis art. 42 stosujesiodpowiednio.

4. Udziaoskaronegoi pokrzywdzonego w postpowaniumediacyjnym jest

dobrowolny. Zgodna uczestniczenie w postpowaniumediacyjnym odbiera organ

kierujcy spraw do mediacji lub mediator, po wyjanieniu oskaronemu i

pokrzywdzonemu celw i zasad postpowania mediacyjnego i pouczeniu ich o

moliwocicofniciatej zgody ado zakoczeniapostpowaniamediacyjnego.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

8/296


2015-09-24

5. Mediatorowi udostpnia si akta sprawy w zakresie niezbdnym do

przeprowadzeniapostpowaniamediacyjnego.

6. Instytucja lub osoba do tego uprawniona sporzdza,po przeprowadzeniu

postpowania mediacyjnego, sprawozdanie z jego wynikw. Do sprawozdaniazaczasiugodpodpisanprzez oskaronego,pokrzywdzonego i mediatora,jeeli

zostaazawarta.

7. Postpowaniemediacyjne prowadzi siw sposb bezstronny i poufny.

8. Minister Sprawiedliwociokreli,w drodze rozporzdzenia,szczegowy

tryb przeprowadzania postpowania mediacyjnego, warunki, jakim powinny

odpowiada instytucje i osoby uprawnione do jego przeprowadzenia, sposb ich

powoywania i odwoywania, zakres i warunki udostpniania im akt sprawy orazform i zakres sprawozdania z wynikw postpowania mediacyjnego, majc na

uwadzepotrzebskutecznego przeprowadzenia tegopostpowania.

Art. 23b. 1. W razie zoeniawniosku, o ktrym mowa w art. 59a Kodeksu

karnego, w przedmiocie tego wniosku rozstrzyga prokurator, a gdy zoono go po

wniesieniu aktu oskarenia sd.

2. Na postanowienie w przedmiocie wniosku, o ktrym mowa w 1,

przysugujezaalenie.

DZIAII

Sd

Rozdzia1

Waciwoi skadsdu

Art. 24. 1. Sd rejonowy orzeka w pierwszej instancji we wszystkich

sprawach, z wyjtkiemspraw przekazanych ustawdo waciwociinnego sdu.

2. Sd rejonowy rozpoznaje ponadto rodki odwoawcze w wypadkach

wskazanych w ustawie.

Art. 25. 1. Sd okrgowy orzeka w pierwszej instancji w sprawach o

nastpujceprzestpstwa:

1) o zbrodnie okrelonew Kodeksie karnym oraz w ustawach szczeglnych,

2) o wystpkiokrelonew rozdziaachXVI i XVII oraz w art. 140142, art. 148

4, art. 149, art. 150 1, art. 151154, art. 156 3, art. 158 3, art. 163 3 i 4,

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

9/296


2015-09-24

art. 165 1, 3 i 4, art. 166 1, art. 173 3 i 4, art. 185 2, art. 189a 2, art.

210 2, art. 211a, art. 252 3, art. 258 13, art. 265 1 i 2, art. 269, art. 278

1 i 2 w zw. z art. 294, art. 284 1 i 2 w zw. z art. 294, art. 286 1 w zw. z art.

294, art. 287 1 w zw. z art. 294, art. 296 3 oraz art. 299 Kodeksu karnego,

3) o wystpki, ktre z mocy przepisu szczeglnego nale do waciwoci sdu

okrgowego.

2. Sd apelacyjny, na wniosek sdu rejonowego, moe przekaza do

rozpoznania sdowiokrgowemu, jako sdowi pierwszej instancji, sprawo kade

przestpstwo,ze wzglduna szczeglnwaglub zawiosprawy.

3. Sd okrgowy rozpoznaje ponadto rodki odwoawcze od orzecze i

zarzdze wydanych w pierwszej instancji w sdzie rejonowym oraz inne sprawyprzekazane mu przez ustaw.

Art. 26.Sdapelacyjny rozpoznaje rodkiodwoawczeod orzeczei zarzdze

wydanych w pierwszej instancji w sdzieokrgowymoraz inne sprawy przekazane

mu przez ustaw.

Art. 27. SdNajwyszy rozpoznaje kasacje oraz rodki odwoawcze i inne

sprawy w wypadkach okrelonychw ustawie.

Art. 28. 1. Na rozprawie gwnej sd orzeka w skadzie jednego sdziego,

jeeliustawa nie stanowi inaczej. Sdziama prawa i obowizkiprzewodniczcego.

2. W sprawach o zbrodnie sdorzeka w skadzie jednego sdziego i dwch

awnikw.

3. Ze wzgldu na szczegln zawio sprawy lub jej wag sd pierwszej

instancji moepostanowio jej rozpoznaniu w skadzietrzech sdziwalbo jednego

sdziegoi dwch awnikw.

4. W sprawach o przestpstwa, za ktre ustawa przewiduje kar

doywotniegopozbawienia wolnoci,sdorzeka w skadziedwch sdziwi trzech

awnikw.

Art. 29. 1. Na rozprawie apelacyjnej i kasacyjnej sd orzeka w skadzie

trzech sdziw,jeeliustawa nie stanowi inaczej.

2. Apelacj lub kasacj od wyroku orzekajcego kar doywotniego

pozbawienia wolnocirozpoznaje sdw skadziepiciusdziw.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

10/296


2015-09-24

Art. 30. 1. Na posiedzeniu sd orzeka jednoosobowo, chyba e ustawa

stanowi inaczej albo ze wzglduna szczeglnzawiosprawy lub jej wagprezes

sduzarzdzijej rozpoznanie w skadzietrzech sdziw.

2. Sdodwoawczyna posiedzeniu orzeka jednoosobowo, a w skadzietrzechsdziw wwczas, gdy zaskarone orzeczenie wydano w skadzie innym ni

jednoosobowy, chyba eustawa stanowi inaczej.

Art. 31. 1. Miejscowo waciwydo rozpoznania sprawy jest sd,w ktrego

okrgupopenionoprzestpstwo.

2. Jeeli przestpstwo popeniono na polskim statku wodnym lub

powietrznym, a 1 nie moemie zastosowania, waciwy jest sd macierzystego

portu statku.

3. Jeeliprzestpstwopopeniono w okrgukilku sdw, waciwy jest ten

sd,w ktrego okrgunajpierw wszcztopostpowanieprzygotowawcze.

Art. 32. 1. Jeeli nie mona ustali miejsca popenienia przestpstwa,

waciwyjest sd,w ktrego okrgu:

1) ujawnionoprzestpstwo,

2) ujtooskaronego,

3) oskarony przed popenieniem przestpstwa stale mieszka lub czasowo

przebywa

zalenieod tego, gdzie najpierw wszcztopostpowanieprzygotowawcze.

2. Przepis 1 stosuje si odpowiednio, jeeliprzestpstwopopeniono za

granic.

3. Jeeli nie mona ustaliwaciwoci miejscowej sdu wedug przepisw

poprzedzajcych,sprawrozpoznaje sdwaciwydla dzielnicy rdmieciemiasta

stoecznegoWarszawy.

Art. 33. 1. Jeeli t sam osob oskarono o kilka przestpstw, a sprawy

nale do waciwoci rnych sdw tego samego rzdu, waciwy jest sd, w

ktrego okrgunajpierw wszcztopostpowanieprzygotowawcze.

2. Jeeli sprawy nale do waciwoci sdw rnego rzdu, spraw

rozpoznaje sdwyszegorzdu.

Art. 34. 1. Sd waciwy dla sprawcw przestpstw jest rwnie waciwy

dla pomocnikw, podegaczy oraz innych osb, ktrych przestpstwo pozostaje w

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

11/296


2015-09-24

cisymzwizkuzprzestpstwemsprawcy,jeelipostpowanieprzeciwko nim toczy

sijednoczenie.

2. Sprawy osb wymienionych w 1 powinny bypoczonewe wsplnym

postpowaniu;przepis art. 33 stosuje siodpowiednio. 3. Jeeli zachodz okolicznoci utrudniajce czne rozpoznanie spraw, o

ktrych mowa w 1 i 2, mona wyczy i odrbnie rozpozna spraw

poszczeglnych osb lub o poszczeglne czyny; sprawa wyczona podlega

rozpoznaniu przez sdwaciwywedugzasad oglnych.

Art. 35. 1. Sdbada z urzduswwaciwo,a w razie stwierdzenia swej

niewaciwociprzekazuje sprawwaciwemusdowilub innemu organowi.

2. Jeelisdna rozprawie gwnejstwierdza, enie jest waciwymiejscowo

lub e waciwy jest sd niszego rzdu, moeprzekaza spraw innemu sdowi

jedynie wtedy, gdy powstaje koniecznoodroczenia rozprawy.

3. Na postanowienie w kwestii waciwociprzysugujezaalenie.

Art. 36. Sd wyszego rzdu nad sdem waciwym moeprzekaza spraw

innemu sdowi rwnorzdnemu,jeeli wikszo osb, ktre naley wezwa na

rozpraw,zamieszkuje blisko tego sdu,a z dala od sduwaciwego.

Art. 37.SdNajwyszymoez inicjatywy waciwegosduprzekazaspraw

do rozpoznania innemu sdowirwnorzdnemu,jeeliwymaga tego dobro wymiaru

sprawiedliwoci.

Art. 38. 1. Spr o waciwo midzy sdami rwnorzdnymi rozstrzyga

ostatecznie sdwyszegorzdunad sdem,ktry pierwszy wszczspr.

2. W czasie trwania sporu kadyz tych sdwprzedsibierzeczynnocinie

cierpicezwoki.

Art. 39.Jeelisdwojskowy przekaesprawsdowipowszechnemu lub nie

przyjmie sprawy przekazanej mu przez sd powszechny, spraw rozpoznaje sd

powszechny.

Rozdzia2

Wyczeniesdziego

Art. 40. 1. Sdziajest z mocy prawa wyczonyod udziauw sprawie,jeeli:

1) sprawa dotyczy tego sdziegobezporednio,

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

12/296


2015-09-24

2) jest maonkiem strony lub pokrzywdzonego albo ich obrocy,penomocnika

lub przedstawiciela ustawowego albo pozostaje we wsplnympoyciuzjednz

tych osb,

3) jest krewnym lub powinowatym w linii prostej, a w linii bocznej ado stopniapomidzydziemirodzestwaosb wymienionych w pkt 2 albo jest zwizanyz

jednz tych osb wzemprzysposobienia, opieki lub kurateli,

4) bywiadkiemczynu, o ktry sprawa si toczy, albo w tej samej sprawie by

przesuchanyw charakterze wiadkalub wystpowajakobiegy,

5) bra udzia w sprawie jako prokurator, obroca,penomocnik, przedstawiciel

ustawowy strony, alboprowadzipostpowanieprzygotowawcze,

6) bra udzia w wydaniu zaskaronego orzeczenia lub wyda zaskaronezarzdzenie,

7) braudziaw wydaniu orzeczenia, ktre zostaouchylone,

8) (uchylony),

9) braudziaw wydaniu orzeczenia, co do ktrego wniesiono sprzeciw,

10) prowadzimediacj.

2. Powody wyczenia trwajmimo ustania uzasadniajcego je maestwa,

wsplnegopoycia,przysposobienia, opieki lub kurateli.

3. Sdzia, ktry bra udzia w wydaniu orzeczenia objtego wnioskiem o

wznowienie lub zaskaronegow trybie kasacji, nie moeorzekaco do tego wniosku

lub tej kasacji.

Art. 41. 1. Sdziaulega wyczeniu,jeeli istnieje okolicznotego rodzaju,

e mogaby wywoa uzasadnion wtpliwo co do jego bezstronnoci w danej

sprawie.

2. Wniosek o wyczenie sdziego, zgoszony na podstawie 1 po

rozpoczciu przewodu sdowego, pozostawia si bez rozpoznania, chyba e

przyczyna wyczeniapowstaalub staasistronie wiadoma dopiero po rozpoczciu

przewodu.

Art. 42. 1. Wyczenie nastpuje na danie sdziego, z urzdu albo na

wniosek strony.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

13/296


2015-09-24

2. Jeelisdziauznaje, ezachodzi przyczyna wyczajcago z mocy art. 40,

wycza si, skadajc owiadczenie na pimie do akt, a na jego miejsce wstpuje

inny sdzia.

3. Sdzia,co do ktrego zgoszonowniosek o wyczeniena podstawie art.41, moe zoy do akt stosowne owiadczenie na pimie i powstrzymuje si od

udziau w sprawie; jest jednak obowizanyprzedsiwzi czynnoci nie cierpice

zwoki.

4. Poza wypadkiem okrelonymw 2 o wyczeniuorzeka sd,przed ktrym

toczy sipostpowanie;w skadzieorzekajcymw kwestii wyczenianie moebra

udziausdzia,ktrego dotyczy wyczenie.W razie niemonociutworzenia takiego

skadusdu,w kwestii wyczeniaorzeka sdwyszegorzdu.

Art. 43. Jeeli z powodu wyczenia sdziw rozpoznanie sprawy w danym

sdzie jest niemoliwe, sd wyszego rzdu przekazuje spraw innemu sdowi

rwnorzdnemu.

Art. 44. Przepisy niniejszego rozdziaustosuje siodpowiednio do referendarzy

sdowych i awnikw. O wyczeniu referendarza orzeka sd w skadzie jednego

sdziego.

DZIAIII

Strony, obrocy,penomocnicy,przedstawiciel spoeczny

Rozdzia3

Oskarycielpubliczny

Art. 45. 1. Oskarycielem publicznym przed wszystkimi sdami jest

prokurator.

1a. W wypadkach okrelonych w ustawie czynnoci procesowe wykonuje

prokuratorbezporednioprzeoonylub prokurator nadrzdny.

1b. Prokuratorem nadrzdnym jest prokurator kierujcy jednostk

organizacyjn wyszego stopnia, a take prokurator tej jednostki lub prokurator

delegowany do niej w zakresie zleconych mu czynnoci.

1c.(uchylony).

2. Inny organ pastwowy moeby oskarycielem publicznym z mocy

szczeglnych przepisw ustawy, okrelajcychzakres jego dziaania.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

14/296


2015-09-24

Art. 46.W sprawach o przestpstwa cigane z oskareniapublicznego udzia

prokuratora w rozprawie jest obowizkowy,jeeliustawa nie stanowi inaczej.

Art. 47. 1. Przepisy art. 40 1 pkt 14, 6 i 10, 2 oraz art. 41 i 42 stosuje si

odpowiednio do prokuratora, innych osb prowadzcych postpowanie

przygotowawcze oraz innych oskarycielipublicznych.

2. Osoby wymienione w 1 ulegajrwniewyczeniu,jeelibrayudziaw

sprawie jako obroca,penomocnik, przedstawiciel spoeczny albo przedstawiciel

ustawowy strony.

Art. 48. 1. O wyczeniuprowadzcego lub nadzorujcegopostpowanie

przygotowawcze oraz oskaryciela publicznego orzeka prokurator nadzorujcy

postpowanielubbezporednioprzeoony.

2. Czynnoci dokonane przez osobpodlegajc wyczeniu, zanim ono

nastpio,nie sz tej przyczyny bezskuteczne;jednakeczynnodowodownaley

na daniestrony, w miarmonoci,powtrzy.

Rozdzia4

Pokrzywdzony

Art. 49. 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, ktrej dobro

prawne zostaobezporednionaruszone lub zagrooneprzezprzestpstwo.

2. Pokrzywdzonym moebytakeniemajcaosobowociprawnej:

1) instytucjapastwowalub samorzdowa,

2) inna jednostka organizacyjna, ktrej odrbne przepisy przyznaj zdolno

prawn.

3. Za pokrzywdzonego uwaa si zakad ubezpiecze w zakresie, w jakim

pokry szkod wyrzdzon pokrzywdzonemu przez przestpstwo lub jestzobowizanydo jej pokrycia.

3a. W sprawach oprzestpstwaprzeciwko prawom osb wykonujcychprac

zarobkow,o ktrych mowa w art. 218221 oraz w art. 225 2 Kodeksu karnego,

organy Pastwowej Inspekcji Pracy mog wykonywa prawa pokrzywdzonego,

jeeliw zakresie swego dziaaniaujawniyprzestpstwo lub wystpiyo wszczcie

postpowania.

4. W sprawach o przestpstwa, ktrymi wyrzdzono szkod w mieniu

instytucji lub jednostki organizacyjnej, o ktrej mowa w 2, jeelinie dziaaorgan

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

15/296


2015-09-24

pokrzywdzonej instytucji lub jednostki organizacyjnej, prawa pokrzywdzonego

mogwykonywaorgany kontroli pastwowej,ktre w zakresie swojego dziaania

ujawniyprzestpstwolub wystpiyo wszczciepostpowania.

Art. 49a. Pokrzywdzony, a takeprokurator, moeado zamkniciaprzewodu

sdowego na rozprawie gwnej zoy wniosek, o ktrym mowa w art. 46 1

Kodeksu karnego.

Art. 50.W postpowaniusdowymz uprawniepokrzywdzonego okrelonych

w art. 53 i 62 nie moe korzysta osoba wystpujca w tej samej sprawie w

charakterze oskaronego,z wyjtkiemprzewidzianym w art. 497 i 498 3.

Art. 51. 1. Za pokrzywdzonego, ktry nie jest osob fizyczn, czynnoci

procesowych dokonuje organ uprawniony do dziaaniaw jego imieniu.

2. Jeelipokrzywdzonym jest maoletnialbo ubezwasnowolnionycakowicie

lub czciowo, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod

ktrej stapieczpokrzywdzony pozostaje.

3. Jeelipokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczeglnocize wzgldu

na wiek lub stan zdrowia, jego prawa moe wykonywa osoba, pod ktrej piecz

pokrzywdzony pozostaje.

Art. 52. 1. W razie mierci pokrzywdzonego prawa, ktre by mu

przysugiway, mog wykonywa osoby najblisze lub osoby pozostajce na jego

utrzymaniu, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia prokurator, dziaajc z

urzdu.

2. W przypadku gdy organ prowadzcy postpowanie dysponuje

informacjami o osobach najbliszych dla pokrzywdzonego lub osobach

pozostajcych na jego utrzymaniu, poucza o przysugujcych uprawnieniach co

najmniejjednz nich.

Rozdzia5

Oskarycielposikowy

Art. 53. W sprawach o przestpstwa cigane z oskarenia publicznego

pokrzywdzony moe dziaa jako strona w charakterze oskarycielaposikowego

obok oskarycielapublicznego lub zamiast niego.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

16/296


2015-09-24

Art. 54. 1. Jeeliakt oskareniawnisoskarycielpubliczny, pokrzywdzony

moe a do czasu rozpoczcia przewodu sdowego na rozprawie gwnej zoy

owiadczenie,ebdziedziaaw charakterze oskarycielaposikowego.

2. Cofnicie aktu oskarenia przez oskaryciela publicznego nie pozbawiauprawnieoskarycielaposikowego.Pokrzywdzony, ktry uprzednio nie korzysta

z uprawnieoskarycielaposikowego,moew terminie 14 dni od powiadomienia

go o cofniciu przez oskaryciela publicznego aktu oskarenia owiadczy, e

przystpujedopostpowaniajako oskarycielposikowy.

Art. 55. 1. W razie powtrnego wydania postanowienia o odmowie wszczcia

lub o umorzeniu postpowania w wypadku, o ktrym mowa w art. 330 2,

pokrzywdzony moe w terminie miesica od dorczenia mu zawiadomienia o

postanowieniu wnie akt oskarenia do sdu, doczajc po jednym odpisie dla

kadego oskaronego oraz dla prokuratora. Przepis art. 488 2 stosuje si

odpowiednio.

2. Akt oskarenia wniesiony przez pokrzywdzonego powinien by

sporzdzony i podpisany przez penomocnika, z zachowaniem warunkw

okrelonychw art. 332 i art. 333 1.

3. Inny pokrzywdzony tym samym czynem moeado rozpoczciaprzewodusdowegona rozprawie gwnejprzyczysidopostpowania.

4. W sprawie wszcztej na podstawie aktu oskarenia wniesionego przez

oskarycielaposikowegomoebraudziarwnieprokurator.

Art. 56. 1. Sd moe ograniczy liczb oskarycieli posikowych

wystpujcychw sprawie,jeelijest to konieczne dla zabezpieczeniaprawidowego

toku postpowania.Sdorzeka, eoskarycielposikowynie moebraudziauw

postpowaniu,gdy bierze w nimjuudziaokrelonaprzez sdliczba oskarycieli. 2. Sd orzeka take, i oskarycielposikowy nie moebra udziau w

postpowaniu, jeeli stwierdzi, e nie jest on osob uprawnion lub jego akt

oskarenia albo owiadczenie o przystpieniu do postpowania zostao zoone po

terminie.

3. Na postanowienie sduwydane na podstawie 1, a takena postanowienie

sduwydane na podstawie 2,jeelidotyczy oskarycielaposikowegookrelonego

w art. 54 1 lub art. 55 3, zaalenienieprzysuguje.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

17/296


2015-09-24

4. Oskaryciel posikowy, ktry nie bierze udziau w postpowaniu z

przyczyn okrelonychw 1, moeprzedstawisdowinapimieswoje stanowisko

w terminie 7 dni od daty dorczeniapostanowienia.

Art. 56a. Oskarycielowiposikowemu, ktry nie wada w wystarczajcym

stopniu jzykiem polskim, orzeczenie podlegajce zaskareniu lub koczce

postpowaniedorczasiwraz z tumaczeniem;za zgodoskarycielaposikowego

mona poprzesta na ogoszeniu przetumaczonego orzeczenia koczcego

postpowanie,jeelinie podlega ono zaskareniu.

Art. 57. 1. W razie odstpieniaoskarycielaposikowegood oskarenianie

moeon ponownieprzyczysidopostpowania.

2. O odstpieniuoskarycielaposikowegood oskareniaw sprawie, w ktrej

oskaryciel publiczny nie bierze udziau, sd zawiadamia prokuratora.

Nieprzystpienie przez niego do oskarenia w terminie 14 dni od dorczenia

zawiadomienia powoduje umorzenie postpowania. Postanowienie o umorzeniu

postpowaniamoewydatakereferendarz sdowy.

Art. 58. 1. mieroskarycielaposikowegonie tamuje biegupostpowania;

osoby najblisze lub osoby pozostajce na jego utrzymaniu mogprzystpi do

postpowania w charakterze oskaryciela posikowego w kadym stadium

postpowania.

2. W razie mierci oskarycielaposikowego, ktry samodzielnie popiera

oskarenie,stosuje siodpowiednio art. 61.

Rozdzia6

Oskarycielprywatny

Art. 59. 1. Pokrzywdzony moejako oskarycielprywatny wnosii popiera

oskarenieoprzestpstwaciganez oskareniaprywatnego.

2. Inny pokrzywdzony tym samym czynem moeado rozpoczciaprzewodu

sdowegona rozprawie gwnejprzyczysido toczcegosipostpowania.

Art. 60. 1. W sprawach o przestpstwa cigane z oskarenia prywatnego

prokurator wszczyna postpowaniealbo wstpujedo postpowaniajuwszcztego,

jeeliwymaga tego interes spoeczny.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

18/296


2015-09-24

2. Postpowanie toczy si wwczas z urzdu, a pokrzywdzony, ktry

przedtem wnisoskarenieprywatne, korzysta z praw oskarycielaposikowego;do

pokrzywdzonego, ktry przedtem nie wnisoskareniaprywatnego, stosuje siart.

54, 55 3 i art. 58.

3. Jeeli prokurator, ktry wstpi do postpowania, odstpi potem od

oskarenia,pokrzywdzony powraca w dalszym postpowaniudo praw oskaryciela

prywatnego.

4. Pokrzywdzony, ktry nie wnisoskarenia,moew terminie zawitym 14

dni od daty powiadomienia go o odstpieniuprokuratora od oskarenia zoy akt

oskarenia lub owiadczenie, e podtrzymuje oskarenie jako prywatne, a jeeli

takiego owiadczenianie zoy,sdlub referendarz sdowyumarzapostpowanie.

Art. 60a. Oskarycielowi prywatnemu, ktry nie wada w wystarczajcym

stopniu jzykiem polskim, orzeczenie podlegajce zaskareniu lub koczce

postpowaniedorczasiwraz z tumaczeniem; za zgodoskarycielaprywatnego

mona poprzesta na ogoszeniu przetumaczonego orzeczenia koczcego

postpowanie,jeelinie podlega ono zaskareniu.

Art. 61. 1. W razie miercioskarycielaprywatnegopostpowaniezawiesza

si,a osoby najbliszelub osobypozostajcena utrzymaniu zmaregomogwstpi

w jego prawa. Postanowienie o zawieszeniu postpowania moe wyda take

referendarz sdowy.

2. Jeeli w terminie zawitym 3 miesicy od dnia mierci oskaryciela

prywatnego osoba uprawniona nie wstpi w prawa zmarego, sd lub referendarz

sdowyumarzapostpowanie.

Rozdzia7

(uchylony)

Rozdzia8

Oskarony

Art. 71. 1. Za podejrzanego uwaa si osob, co do ktrej wydano

postanowienie o przedstawieniu zarzutw albo ktrej bez wydania takiego

postanowienia postawiono zarzut w zwizku z przystpieniem do przesuchania w

charakterze podejrzanego.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

19/296


2015-09-24

2. Za oskaronegouwaasiosob,przeciwko ktrej wniesiono oskarenie

do sdu, a take osob, co do ktrej prokurator zoy wniosek o warunkowe

umorzeniepostpowania.

3. Jeeli kodeks niniejszy uywa w znaczeniu oglnym okreleniaoskarony,odpowiednie przepisy majzastosowanie takedo podejrzanego.

Art. 72. 1. Oskarony ma prawo do korzystania z bezpatnej pomocy

tumacza,jeelinie wadaw wystarczajcymstopniujzykiempolskim.

2. Tumaczanaleywezwado czynnociz udziaemoskaronego,o ktrym

mowa w 1. Na wniosek oskaronego lub jego obrocy tumacza naleywezwa

rwniew celu porozumienia sioskaronegoz obrocw zwizkuz czynnoci,do

udziauw ktrej oskaronyjest uprawniony.

3. Oskaronemu, o ktrym mowa w 1, postanowienie o przedstawieniu,

uzupenieniu lub zmianie zarzutw, akt oskarenia oraz orzeczenie podlegajce

zaskareniulub koczcepostpowaniedorczasiwraz z tumaczeniem;za zgod

oskaronego mona poprzesta na ogoszeniu przetumaczonego orzeczenia

koczcegopostpowanie,jeelinie podlega ono zaskareniu.

Art. 73. 1. Oskarony tymczasowo aresztowany moeporozumiewasize

swym obrocpodczas nieobecnociinnych osb oraz korespondencyjnie.

2. W postpowaniuprzygotowawczym prokurator, udzielajczezwolenia na

porozumiewanie si,moezastrzec w szczeglnie uzasadnionych wypadkach, jeeli

wymaga tego dobro postpowania przygotowawczego, ebdzie przy tym obecny

sam lub osoba przez niego upowaniona.

3. Jeeliwymaga tego dobropostpowaniaprzygotowawczego, prokurator, w

szczeglnie uzasadnionych wypadkach, moe rwnie zastrzec kontrol

korespondencji podejrzanego z obroc. 4. Zastrzeenia,o ktrych mowa w 2 i 3, nie mogbyutrzymywane ani

dokonane po upywie14 dni od dnia tymczasowego aresztowania podejrzanego.

Art. 74. 1. Oskaronynie ma obowizkudowodzenia swej niewinnociani

obowizkudostarczania dowodw na swojniekorzy.

2. Oskaronyjest jednak obowizanypoddasi:

1) ogldzinom zewntrznym ciaa oraz innym badaniom nie poczonym z

naruszeniem integralnociciaa;wolno takew szczeglnociod oskaronego

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

20/296


2015-09-24

pobraodciski, fotografowago oraz okazaw celach rozpoznawczych innym

osobom,

2) badaniom psychologicznym i psychiatrycznym oraz badaniom poczonym z

dokonaniem zabiegw na jego ciele, z wyjtkiem chirurgicznych, podwarunkiem edokonywane sprzez uprawnionego do tego pracownika suby

zdrowia z zachowaniem wskaza wiedzy lekarskiej i nie zagraaj zdrowiu

oskaronego, jeeli przeprowadzenie tych bada jest nieodzowne; w

szczeglnoci oskarony jest obowizany przy zachowaniu tych warunkw

podda si pobraniu krwi, wosw lub wydzielin organizmu, z zastrzeeniem

pkt 3,

3) pobraniu przez funkcjonariusza Policji wymazu ze luzwkipoliczkw, jeelijest to nieodzowne i nie zachodzi obawa, e zagraaoby to zdrowiu

oskaronegolub innych osb.

3. W stosunku do osoby podejrzanej monadokonabadalub czynnoci,o

ktrych mowa w 2 pkt 1, a take,przy zachowaniu wymagaokrelonychw 2

pkt 2 lub 3,pobrakrew, wosy,wymaz ze luzwkipoliczkw lub inne wydzieliny

organizmu.

3a. Oskaronego lub osob podejrzan wzywa si do poddania si

obowizkomwynikajcymz 2 i 3. W razie odmowy poddania sitym obowizkom

oskaronego lub osobpodejrzanmonazatrzyma i przymusowo doprowadzi,a

take stosowa wobec nich si fizyczn lub rodki techniczne suce

obezwadnieniu,w zakresie niezbdnymdo wykonania danej czynnoci.

4. Minister Sprawiedliwoci w porozumieniu z ministrem waciwym do

spraw zdrowia okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegowe warunki i sposb

poddawania oskaronegooraz osoby podejrzanej badaniom, a takewykonywania z

ich udziaemczynnoci,o ktrych mowa w 2 pkt 1 i 3 oraz 3, majcna uwadze,

aby gromadzenie, utrwalanie i analiza materiau dowodowego byy dokonywane

zgodnie z aktualnwiedzw zakresie kryminalistyki i medycyny sdowej.

Art. 75. 1. Oskarony jest obowizany zawiadamia organ prowadzcy

postpowanieo kadejzmianie miejsca swego zamieszkania lub pobytu trwajcego

duej ni 7 dni, w tym take z powodu pozbawienia wolnociw innej sprawie, a

jeelipozostaje na wolnoci,jest obowizanyponadto stawisina kadewezwanie

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

21/296


2015-09-24

w toku postpowania karnego, o czym naley oskaronego uprzedzi przy

pierwszymprzesuchaniu.

2. W razie nie usprawiedliwionego niestawiennictwa oskaronego mona

zatrzymago i sprowadziprzymusowo. 3. Przepisy art. 246 stosuje siodpowiednio. Zaaleniena postanowienie sdu

rozpoznaje ten sam sdw skadzietrzech sdziw.

Art. 76. Jeeli oskarony jest nieletni lub ubezwasnowolniony, jego

przedstawiciel ustawowy lub osoba, pod ktrej piecz oskarony pozostaje, moe

podejmowa na jego korzy wszelkie czynnoci procesowe, a przede wszystkim

wnosirodkizaskarenia,skadawnioski oraz ustanowiobroc.

Art. 77.Oskaronymoemiejednoczenienie wicejnitrzech obrocw.

Art. 78. 1. Podejrzany, ktry nie ma obrocyz wyboru, moeda,aby mu

wyznaczono obrocz urzdu,jeeliw sposb naleytywykae,enie jest w stanie

ponie kosztw obrony bez uszczerbku dla niezbdnego utrzymania siebie i

rodziny.

2. Sd moe cofn wyznaczenie obrocy,jeeli okae si, e nie istniej

okolicznoci, na podstawie ktrych go wyznaczono. Na postanowienie o cofniciu

wyznaczenia obrocyprzysuguje zaalenie do innego rwnorzdnego skadu tego

sdu.

Art. 79. 1. Wpostpowaniukarnym oskaronymusi mieobroc,jeeli:

1) nie ukoczy18 lat,

2) jest guchy,niemy lub niewidomy,

3) zachodzi uzasadniona wtpliwo, czy jego zdolno rozpoznania znaczenia

czynu lub kierowania swoimpostpowaniemniebyaw czasiepopenieniatego

czynu wyczonalub w znacznym stopniu ograniczona,

4) zachodzi uzasadniona wtpliwo,czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala

na udziaw postpowaniulub prowadzenie obrony w sposb samodzielny oraz

rozsdny.

2. Oskarony musi mie obroc rwnie wtedy, gdy sd uzna to za

niezbdneze wzglduna inne okolicznociutrudniajceobron.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

22/296


2015-09-24

3. W wypadkach, o ktrych mowa w 1 i 2, udzia obrocy jest

obowizkowyw rozprawie oraz w tych posiedzeniach, w ktrych obowizkowyjest

udziaoskaronego.

4. Uznajc za uzasadnion opinibiegych lekarzy psychiatrw, e czynoskaronego nie zosta popeniony w warunkach wyczenia lub znacznego

ograniczenia zdolnoci rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim

postpowaniem i e stan zdrowia psychicznego oskaronego pozwala na udzia w

postpowaniu i prowadzenie obrony w sposb samodzielny i rozsdny,sdorzeka,

e udzia obrocy nie jest obowizkowy. Prezes sdu albo sd zwalnia wwczas

obrocz jego obowizkw,chyba ezachodzinne okolicznociprzemawiajceza

tym, aby oskaronymiaobrocwyznaczonego z urzdu.

Art. 80. Oskarony musi mie obroc w postpowaniu przed sdem

okrgowym,jeeli zarzucono mu zbrodni. W takim wypadku udzia obrocy w

rozprawie gwnejjest obowizkowy.

Art. 80a. 1. Na wniosek oskaronego,ktry nie ma obrocyz wyboru, prezes

sdu, sd lub referendarz sdowy wyznacza w postpowaniu sdowym obroc z

urzdu,chyba ema zastosowanie art. 79 1 lub 2 albo art. 80. W takim wypadku

udziaobrocyw rozprawie gwnejjest obowizkowy.

2. Przepis 1 zdanie pierwsze stosuje si odpowiednio do wyznaczenia

obrocy w celu dokonania okrelonej czynnoci procesowej w toku postpowania

sdowego.

3. Ponowne wyznaczenie obrocyw trybie, o ktrym mowa w 1 i 2, jest

dopuszczalne jedynie w szczeglnie uzasadnionych wypadkach.

4. Na zarzdzenieprezesa sduo odmowie ponownego wyznaczenia obrocy

przysuguje zaalenie do sdu waciwego do rozpoznania sprawy, a napostanowienie sdu o odmowie ponownego wyznaczenia obrocy zaalenie do

innego rwnorzdnegoskadutego sdu.

Art. 81. 1. Jeeliw sytuacji okrelonejw art. 78 1, art. 79 1 i 2 oraz art.

80 oskarony nie ma obrocy z wyboru, prezes lub referendarz sdowy sdu

waciwegodo rozpoznania sprawy wyznacza mu obrocz urzdu.

1a. Na zarzdzenie prezesa sdu o odmowie wyznaczenia obrocy

przysuguje zaalenie do sdu waciwego do rozpoznania sprawy, a na

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

23/296


2015-09-24

postanowienie sdu o odmowie wyznaczenia obrocy zaalenie do innego

rwnorzdnegoskadutego sdu.

1b. Ponowny wniosek o wyznaczenie obrocy, oparty na tych samych

okolicznociach, pozostawia sibez rozpoznania. 2. Na uzasadniony wniosek oskaronego lub jego obrocy prezes lub

referendarz sdowy sdu waciwego do rozpoznania sprawy moe wyznaczy

nowego obrocw miejsce dotychczasowego.

Art. 81a. 1. Obrocaz urzduwyznaczany jest z listy obrocw.

2. Wniosek o wyznaczenie obrocyz urzduprezes sdu,sdlub referendarz

sdowyrozpoznaje niezwocznie.

3. Jeeli okolicznoci wskazuj na koniecznonatychmiastowego podjcia

obrony, prezes sdu, sd lub referendarz sdowy, w sposb wskazany w art. 137,

powiadamia oskaronegooraz obroco wyznaczeniu obrocyz urzdu.

4. Minister Sprawiedliwociokreli,w drodze rozporzdzenia:

1) sposb zapewnienia oskaronemukorzystania z pomocy obrocy z urzdu,w

tym sposb ustalania listy obrocwudzielajcychpomocy prawnej z urzdu

oraz sposb wyznaczania obrocyudzielajcegopomocy prawnej z urzdu,

2) tryb i sposb przekazywania do sduwniosku o wyznaczenie obrocyz urzduoraz szczegowytryb rozpoznawania takiego wniosku

majcna uwadze koniecznozapewnieniaprawidowegotokupostpowaniaoraz

prawidowejrealizacji prawa do obrony.

Rozdzia8a

(uchylony)

Rozdzia9

Obrocyi penomocnicy

Art. 82. Obroc moeby jedynie osoba uprawniona do obrony wedug

przepisw o ustroju adwokatury lub ustawy o radcach prawnych.

Art. 83. 1. Obroc ustanawia oskarony; do czasu ustanowienia obrocy

przez oskaronegopozbawionego wolnoci,obrocmoeustanowi inna osoba, o

czym niezwoczniezawiadamia sioskaronego.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

24/296


2015-09-24

2. Upowanienie do obrony moeby udzielone na pimie albo przez

owiadczeniedoprotokouorganuprowadzcegopostpowaniekarne.

Art. 84. 1. Ustanowienie obrocy lub wyznaczenie obrocy z urzdu

uprawnia go do dziaania w caympostpowaniu, nie wyczajc czynnoci po

uprawomocnieniu siorzeczenia,jeelinie zawiera ogranicze.

2. Wyznaczenie obrocyz urzdunakadana niego obowizekpodejmowania

czynnociprocesowych do prawomocnego zakoczeniapostpowania.Jeelijednak

czynnoci naley dokona poza siedzib lub miejscem zamieszkania obrocy z

urzdu, prezes sdu, przed ktrym ma by dokonana czynno, lub referendarz

sdowy tego sdu, a w postpowaniu przygotowawczym prezes sdu rejonowego

miejsca czynnoci lub referendarz sdowy tego sdu, na uzasadniony wniosek

dotychczasowego obrocy moe wyznaczy do dokonania tej czynnoci innego

obrocspordmiejscowych adwokatw lub radcw prawnych.

3. Obroca wyznaczony z urzdu w postpowaniu kasacyjnym lub w

postpowaniu o wznowienie postpowania powinien sporzdzi i podpisa kasacj

lub wniosek o wznowienie postpowaniaalbo poinformowana pimiesd,enie

stwierdzipodstaw do wniesienia kasacji lub wniosku o wznowienie postpowania.

Jeeli kasacja lub wniosek zostan wniesione, obroca ten jest uprawniony doudziauw toczcymsipostpowaniu.

Art. 85. 1. Obroca moebroni kilku oskaronych,jeeli ich interesy nie

pozostajw sprzecznoci.

2. Stwierdzajc sprzeczno sd wydaje postanowienie, zakrelajc

oskaronymtermin do ustanowienia innych obrocw.W wypadku obrony z urzdu

sdwyznacza innego obroc.Na postanowienieprzysugujezaalenie.

3. W postpowaniu przygotowawczym uprawnienia sdu okrelone w 2przysugujprezesowi sduwaciwegodo rozpoznania sprawy.

Art. 86. 1. Obroca moeprzedsibra czynnoci procesowe jedynie na

korzyoskaronego.

2. Udziaobrocyw postpowaniunie wyczaosobistego dziaaniaw nim

oskaronego.

Art. 87. 1. Strona inna nioskaronymoeustanowipenomocnika.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

25/296


2015-09-24

2. Osoba nie bdcastronmoeustanowipenomocnika,jeeliwymagaj

tego jej interesy w toczcymsipostpowaniu.

3. Sd, a w postpowaniu przygotowawczym prokurator, moe odmwi

dopuszczenia do udziau w postpowaniupenomocnika, o ktrym mowa w 2,jeeliuzna, enie wymaga tego obrona interesw osoby niebdcejstron.

Art. 87a. 1. Na wniosek strony innej ni oskarony, ktra nie ma

penomocnika z wyboru, prezes sdu, sd lub referendarz sdowy wyznacza w

postpowaniusdowympenomocnikaz urzdu.Przepisy art. 81 1a i 1b stosuje si

odpowiednio.

2. Przepis 1 stosuje siodpowiednio do wyznaczeniapenomocnikaw celu

dokonania okrelonejczynnociprocesowej w tokupostpowaniasdowego.

3. O uprawnieniu do zoeniawniosku oraz o tym, ew zalenociod wyniku

procesu strona taka moeby obciona kosztami wyznaczenia penomocnika z

urzdu,naleypouczyjprzy dorczeniuzawiadomienia o terminie rozprawy albo

posiedzenia, o ktrym mowa w art. 341 1, art. 343 5 oraz art. 343a.

4. Ponowne wyznaczenie penomocnikaw trybie, o ktrym mowa w 1 i 2,

dopuszczalne jest jedynie w szczeglnie uzasadnionych wypadkach.

Art. 88. Penomocnikiem moe by adwokat lub radca prawny. Do

penomocnikastosuje siodpowiednio art. 77, art. 78, art. 81a 13, art. 83, art. 84,

art. 86 2 oraz przepisy wydane na podstawie art. 81a 4.

Art. 89.W kwestiach dotyczcychpenomocnika,a nie unormowanych przez

przepisy niniejszego kodeksu, stosuje si odpowiednio przepisy obowizujce w

postpowaniucywilnym.

Rozdzia10

Przedstawiciel spoeczny

Art. 90. 1. W postpowaniu sdowym do czasu rozpoczcia przewodu

sdowego udzia w postpowaniu moe zgosi przedstawiciel organizacji

spoecznej,jeeli zachodzi potrzeba ochrony interesu spoecznego lub wanego

interesu indywidualnego, objtego zadaniami statutowymi tej organizacji, w

szczeglnociochrony wolnocii praw czowieka.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

26/296


2015-09-24

2. W zgoszeniu organizacja spoeczna wskazuje przedstawiciela, ktry ma

reprezentowa t organizacj, a przedstawiciel przedkada sdowi pisemne

upowanienie.

3. Sd dopuszcza przedstawiciela organizacji spoecznej,jeeli ley to winteresie wymiaru sprawiedliwoci.

Art. 91. Dopuszczony do udziau w postpowaniu sdowym przedstawiciel

organizacji spoecznej moe uczestniczy w rozprawie, wypowiada si i skada

owiadczenianapimie.

DZIAIV

Czynnociprocesowe

Rozdzia11

Orzeczenia, zarzdzeniai polecenia

Art. 92. Podstaw orzeczenia moe stanowi tylko caoksztat okolicznoci

ujawnionych wpostpowaniu,majcychznaczenie dla rozstrzygnicia.

Art. 93. 1. Jeeli ustawa nie wymaga wydania wyroku, sd wydaje

postanowienie.

2. W kwestiach nie wymagajcych postanowienia prezes sdu,

przewodniczcy wydziau,przewodniczcy skadu orzekajcego albo upowaniony

sdziawydajzarzdzenia.

3. W postpowaniu przygotowawczym postanowienia i zarzdzeniawydaje

prokurator oraz inny uprawniony organ, a sd w wypadkach przewidzianych w

ustawie.

4. W wypadkach okrelonych w ustawie sd oraz prokurator wydaj

polecenia Policji lub innym organom.

Art. 93a. 1. W wypadkach okrelonychw ustawie referendarz sdowymoe

wydawapostanowienia lub zarzdzenia.

2. Polecenia, ktre zgodnie z ustaw wydaje sd, moe wydawa take

referendarz sdowy.

3. Odpostanowiei zarzdzewydanych przez referendarza sdowegomoe

by wniesiony sprzeciw. Sprzeciw przysuguje stronom, a take osobie, ktrej

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

27/296


2015-09-24

postanowienie bezporednio dotyczy, chyba e ustawa stanowi inaczej. W razie

wniesienia sprzeciwu postanowienie lub zarzdzenietraci moc.

4. Prezes sdu odmawia przyjcia sprzeciwu, jeeli zosta wniesiony po

terminie lub przez osobnieuprawnion.

Art. 94. 1. Postanowienie powinno zawiera:

1) oznaczenie organu oraz osoby lub osb, wydajcychpostanowienie,

2) datwydania postanowienia,

3) wskazanie sprawy oraz kwestii, ktrej postanowienie dotyczy,

4) rozstrzygniciez podaniem podstawy prawnej,

5) uzasadnienie, chyba eustawa zwalnia od tego wymagania.

2. Przepis 1 stosuje siodpowiednio do zarzdze.

Art. 95. 1. Sdorzeka na rozprawie w wypadkach wskazanych w ustawie, a

w innych na posiedzeniu. Orzeczenia wydawane na posiedzeniu mog zapada

rwniena rozprawie.

2. Referendarz sdowywydaje postanowienia na posiedzeniu.

Art. 95a. 1. W sprawach wskazanych w art. 2a 1 i 2 Kodeksu wykrocze

orzeka na posiedzeniu sd,ktry wydawyrok w pierwszej instancji.

2. Na postanowienieprzysugujezaalenie.

Art. 95b. 1. Posiedzenie odbywa si z wyczeniemjawnoci, chyba e

ustawa stanowi inaczej albo prezes sdulub sdzarzdziinaczej.

2. Jawne sposiedzenia, o ktrych mowa w art. 339 3 pkt 1, 2 i 5, art. 340,

art. 341, art. 343 5, art. 343a, art. 603, art. 607l 1, art. 607s 3, art. 611c 4 i art.

611ti 1.

3. Doposiedze,ktre odbywajsijawnie, przepisy rozdziau42 stosuje si

odpowiednio.

Art. 96. 1. Strony oraz osoby niebdcestronami,jeelima to znaczenie dla

ochrony ich praw lub interesw, majprawo wziudziaw posiedzeniu wwczas,

gdy ustawa tak stanowi, chyba eich udziajest obowizkowy.

2. W pozostaychwypadkach maj one prawo wzi udziaw posiedzeniu,

jeelisistawi,chyba eustawa stanowi inaczej.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

28/296


2015-09-24

Art. 97. Jeelizachodzi potrzeba sprawdzenia okolicznocifaktycznych przed

wydaniem orzeczenia na posiedzeniu, sd dokonuje tego sam albo w tym celu

wyznacza sdziego ze skadu orzekajcego bd zwraca si o wykonanie

okrelonychczynnocido sdumiejscowo waciwego.Jeeliczynnonie wymagaprzeprowadzenia dowodu, moejwykonatakereferendarz sdowy.

Art. 98. 1. Uzasadnienie postanowienia sporzdza si na pimie wraz z

samym postanowieniem.

2. W sprawie zawiej lub z innych wanych przyczyn mona odroczy

sporzdzenieuzasadnienia postanowienia na czas do 7 dni.

3. Nie wymaga uzasadnienia dopuszczenie dowodu, jak rwnie

uwzgldnieniewniosku, ktremu inna strona nie sprzeciwiasi,chyba eorzeczenie

podlega zaskareniu.

Art. 99. 1. Tryb i formuzasadnienia wyroku okrelajprzepisy szczeglne.

2. Zarzdzeniewymaga pisemnego uzasadnienia,jeelipodlega zaskareniu.

Art. 100. 1. Orzeczenie lub zarzdzenie wydane na rozprawie lub

posiedzeniu, o ktrym mowa w art. 95b 2, ogaszasiustnie.

2. Orzeczenie lub zarzdzenie wydane na innym posiedzeniu ogasza si

ustnie,jeelibierze w nim udziastrona.

3. Wyrok dorcza si stronom, a w wypadku wyroku warunkowo

umarzajcego postpowanie wydanego na posiedzeniu take pokrzywdzonemu,

chyba ebyli obecni przy jego ogoszeniu.

4. Postanowienie albo zarzdzenie, od ktrego przysuguje rodek

odwoawczy, dorcza si podmiotom uprawnionym do wniesienia tego rodka, a

postanowienie koczcepostpowanie jego stronom, chyba e byli obecni przy

ogoszeniupostanowienia albo zarzdzenia.

5. O treciinnychpostanowiei zarzdzenaleystronypowiadomi.

6. Jeeli ustawa nie zwalnia od rwnoczesnego sporzdzenia uzasadnienia,

orzeczenie dorczasilub ogaszawraz z uzasadnieniem. W wypadku okrelonymw

art. 98 2 po ogoszeniu postanowienia podaje si stronie najwaniejsze powody

rozstrzygnicia,zadorczeniepostanowienia nastpujewraz z uzasadnieniem.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

29/296


2015-09-24

7. Jeelispraw rozpoznano z wyczeniemjawnocize wzglduna wany

interes pastwa, zamiast uzasadnienia dorcza si zawiadomienie, e uzasadnienie

zostaosporzdzone.

8. Po ogoszeniulub przy dorczeniu orzeczenia naleypouczyuczestnikwpostpowania o przysugujcym im prawie, terminie i sposobie wniesienia rodka

zaskarenialub o tym, eorzeczenie nie podlega zaskareniu.

Art. 101104.(uchylone).

Art. 105. 1. Oczywiste omyki pisarskie i rachunkowe oraz w obliczeniu

terminw w orzeczeniu lub zarzdzeniualbo w ich uzasadnieniu monasprostowa

w kadymczasie.

2. Sprostowania dokonuje organ, ktry popeniomyk.Jeelipostpowanie

toczy si przed instancj odwoawcz, moe ona z urzdu sprostowa orzeczenie

pierwszej instancji.

3. Sprostowanie orzeczenia lub jego uzasadnienia nastpuje w drodze

postanowienia, a sprostowanie zarzdzeniaw drodze zarzdzenia.

4. Na postanowienie lub zarzdzenieco do sprostowania wydane w pierwszej

instancji suyzaalenie.

Art. 106.Przepisy art. 100 2, 46 stosuje siodpowiednio w postpowaniu

przygotowawczym.

Art. 107. 1. Sd lub referendarz sdowy nadaje na danie osoby

uprawnionej klauzulwykonalnociorzeczeniupodlegajcemuwykonaniu w drodze

egzekucji.

2. Orzeczenia nakadajce obowizek naprawienia szkody lub

zadouczynienia za doznan krzywd oraz nawizk orzeczon na rzecz

pokrzywdzonego uwaasiza orzeczenia co do roszczemajtkowych,jeelinadaj

sido egzekucji w mylprzepisw Kodeksupostpowaniacywilnego.

3. Przepisy 1 i 2 stosuje siodpowiednio do obowizku wynikajcego z

ugody zawartej przed sdemlub referendarzem sdowym,a takeugody zawartej w

postpowaniumediacyjnym.

4. Sd lub referendarz sdowy odmawia nadania klauzuli wykonalnoci

ugodzie zawartej przed mediatorem, w caoci lub w czci,jeeli ugoda jest

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

30/296


2015-09-24

sprzeczna z prawem lub zasadami wspyciaspoecznegoalbo zmierza do obejcia

prawa.

Rozdzia12

Narada i gosowanie

Art. 108. 1. Przebieg narady i gosowania nad orzeczeniem jest tajny, a

zwolnienie od zachowania w tym wzgldzietajemnicy nie jest dopuszczalne.

2. Podczas narady i gosowaniaoprcz czonkwskaduorzekajcegomoe

by obecny jedynie protokolant, chyba eprzewodniczcy uzna jego obecno za

zbdn.

Art. 109. 1. Narad i gosowaniem kieruje przewodniczcy, a jeeli co doporzdku i sposobu narady oraz gosowania podniesione zostan wtpliwoci,

rozstrzyga je skadorzekajcy.

2. Po naradzie przewodniczcy zbiera gosypoczynajc od najmodszego,

najpierw od awnikw wedug ich wieku, nastpnie od sdziw wedug ich

starszestwa subowego, a sam gosuje ostatni. Sprawozdawca, jeeli nie jest

przewodniczcym,gosujepierwszy.

Art. 110.Narada i gosowanienad wyrokiem odbywajsiosobno co do winy i

kwalifikacji prawnej czynu, co do kary, co do rodkwkarnych, co do przepadku, co

do rodkwkompensacyjnych oraz co dopozostaychkwestii.

Art. 111. 1. Orzeczenia zapadajwikszocigosw.

2. Jeeli zdania tak sipodziel, e adne z nich nie uzyska wikszoci,

zdanie najmniej korzystne dla oskaronegoprzyczasido zdania najbardziej do

zblionego,ado uzyskania wikszoci.

Art. 112.Sdzia,ktry gosowaprzeciwko uznaniu oskaronegoza winnego,

moe wstrzyma si od gosowania nad dalszymi kwestiami; wwczas gos tego

sdziegoprzyczasido zdania najprzychylniejszego dla oskaronego.

Art. 113. Orzeczenie podpisujwszyscy czonkowieskaduorzekajcego,nie

wyczajcprzegosowanego,chyba eorzeczenie zamieszczono w protokole.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

31/296


2015-09-24

Art. 114. 1. Przy skadaniupodpisu czonekskaduorzekajcegoma prawo

zaznaczy na orzeczeniu swoje zdanie odrbnepodajc, w jakiej czci i w jakim

kierunku kwestionuje orzeczenie.

2. Zdanie odrbnemoedotyczy rwnie samego uzasadnienia orzeczenia;wwczas zdanie to zaznacza siprzy podpisywaniu uzasadnienia.

3. Jeeli ustawa nie wymaga sporzdzenia uzasadnienia wraz z wydaniem

orzeczenia, w razie zgoszenia zdania odrbnego,uzasadnienie naleysporzdziz

urzduw terminie 7 dni od wydania orzeczenia, a skadajcyzdanie odrbnedocza

w cigunastpnych7 dni jego uzasadnienie; obowizekten nie dotyczy awnika.

Art. 115. 1. Uzasadnienie orzeczenia podpisuj osoby, ktre orzeczenie

wyday,nie wyczajcosobyprzegosowanej.

2. W sprawach rozpoznawanych w skadzie sdziego i dwch awnikw

uzasadnienie podpisuje tylko przewodniczcy, chyba ezgoszono zdanie odrbne.

W sprawach rozpoznawanych w skadzie dwch sdziw i trzech awnikw

uzasadnieniepodpisujobaj sdziowie,chyba ezgoszonozdanie odrbne.

3. Jeeli nie mona uzyskapodpisu przewodniczcego lub innego czonka

skaduorzekajcego,jeden zpodpisujcychczyni o tym wzmiankna uzasadnieniu z

zaznaczeniem przyczyny tego faktu.

Rozdzia13

Porzdekczynnociprocesowych

Art. 116.Jeeliustawa nie stanowi inaczej, strony mogskadawnioski i inne

owiadczenianapimiealbo ustnie doprotokou.

Art. 117. 1. Uprawnionego do wzicia udziau w czynnoci procesowej

zawiadamia sio jej czasie i miejscu, chyba eustawa stanowi inaczej. 2. Czynnocinie przeprowadza si,jeeliosoba uprawniona nie stawiasi,a

brak dowodu, e zostaa o niej powiadomiona, oraz jeeli zachodzi uzasadnione

przypuszczenie, eniestawiennictwo wynikoz powodu przeszkd ywioowychlub

innych wyjtkowych przyczyn, a take wtedy, gdy osoba ta usprawiedliwia

naleycie niestawiennictwo i wnosi o nieprzeprowadzanie czynnoci bez jej

obecnoci,chyba eustawa stanowi inaczej.

2a. Usprawiedliwienie niestawiennictwa z powodu choroby oskaronych,

wiadkw,obrocw,penomocnikw i innych uczestnikw postpowania,ktrych

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

32/296


2015-09-24

obecnobyaobowizkowalub ktrzy wnosili o dopuszczenie do czynnoci,bdc

uprawnionymi do wzicia w niej udziau, wymaga przedstawienia zawiadczenia

potwierdzajcegoniemonostawienia sina wezwanie lub zawiadomienie organu

prowadzcegopostpowanie,wystawionego przez lekarza sdowego. 3. W razie niestawiennictwa strony, obrocy lub penomocnika, ktrych

stawiennictwo jest obowizkowe,czynnociprocesowej nie przeprowadza si,chyba

eustawa stanowi inaczej.

4. (uchylony).

5. Przepisu 2a nie stosuje si do osb pozbawionych wolnoci, ktrych

zasady usprawiedliwiania niestawiennictwa regulujodrbneprzepisy.

Art. 117a. 1. Jeelistrona ma wicejnijednego obroclubpenomocnika,

czynnoprocesowmonaprzeprowadziw wypadku stawiennictwa przynajmniej

jednego z nich, chyba e strona wyrazi zgod na przeprowadzenie czynnoci bez

udziauobrocylubpenomocnika,ktrych udzianie jest obowizkowy.

2. Przepis 1 stosuje si odpowiednio do penomocnika osoby niebdcej

stron,o ktrej mowa w art. 87 2.

Art. 118. 1. Znaczenie czynnoci procesowej ocenia si wedug treci

zoonegoowiadczenia.

2. Niewaciwe oznaczenie czynnoci procesowej, a zwaszcza rodka

zaskarenia,nie pozbawia czynnociznaczenia prawnego.

3. Pismo w sprawie nalecej do waciwocisdu,prokuratora, Policji lub

innego organu dochodzenia, skierowane do niewaciwego organu, przekazuje si

waciwemuorganowi.

Art. 119. 1. Pismo procesowe powinno zawiera:

1) oznaczenie organu, do ktrego jest skierowane, oraz sprawy, ktrej dotyczy,

2) oznaczenie oraz adres wnoszcegopismo,

3) trewniosku lub owiadczenia,w miarpotrzeby z uzasadnieniem,

4) dati podpis skadajcegopismo.

2. Za osob, ktra nie moe sipodpisa,pismo podpisuje osoba przez ni

upowaniona,ze wskazaniem przyczyny zoeniaswego podpisu.

Art. 120. 1. Jeeli pismo nie odpowiada wymaganiom formalnym,

przewidzianym w art. 119 lub w przepisach szczeglnych, a brak jest tego rodzaju,

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

33/296


2015-09-24

epismo nie moeotrzymabiegu, albo brak polega na niezoeniunaleytychopat

lub upowanienia do podjcia czynnoci procesowej, wzywa si osob, od ktrej

pismo pochodzi, do usuniciabraku w terminie 7 dni.

2. W razie uzupenienia braku w terminie, pismo wywouje skutki od dniajego wniesienia. W razie nieuzupenienia braku w terminie, pismo uznaje si za

bezskuteczne, o czym naleypouczyprzy dorczeniuwezwania.

3. Wpostpowaniuprzed sdemzarzdzeniaw sprawach, o ktrych mowa w

1 i 2, moewydatakereferendarz sdowy.

Art. 121.Jeeliosoba uczestniczcaw czynnociprocesowej odmawia podpisu

lub nie moe go zoy, organ dokonujcy czynnoci zaznacza przyczyn braku

podpisu.

Rozdzia14

Terminy

Art. 122. 1. Czynnoprocesowa dokonana po upywieterminu zawitego jest

bezskuteczna.

2. Zawite s terminy do wnoszenia rodkw zaskarenia oraz inne, ktre

ustawa za zawite uznaje.

Art. 123. 1. Do biegu terminu nie wlicza sidnia, od ktrego liczy sidany

termin.

2. Jeeli termin jest oznaczony w tygodniach, miesicach lub latach, koniec

terminu przypada na ten dzie tygodnia lub miesica,ktry odpowiada pocztkowi

terminu;jeeliw danym miesicunie ma takiego dnia, koniec terminu przypada na

ostatni dzietego miesica.

3. Jeeli koniec terminu przypada na dzie uznany przez ustaw za dziewolny od pracy, czynnomonawykonanastpnegodnia.

Art. 124. Termin jest zachowany, jeeli przed jego upywem pismo zostao

nadane w placwce podmiotu zajmujcego si dorczaniem korespondencji na

terenie Unii Europejskiej, w polskim urzdzie konsularnym lub zoone przez

onierzaw dowdztwie jednostki wojskowej albo przez osobpozbawionwolnoci

w administracji odpowiedniego zakadu, a przez czonka zaogi polskiego statku

morskiego kapitanowi statku.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

34/296


2015-09-24

Art. 125. Pismo omykowo wniesione przed upywem terminu do

niewaciwego sdu, prokuratora, organu Policji albo innego organu postpowania

przygotowawczego uwaasiza wniesione z zachowaniem terminu.

Art. 126. 1. Jeeliniedotrzymanie terminu zawitego nastpioz przyczyn od

strony niezalenych, strona w zawitym terminie 7 dni od daty ustania przeszkody

moezgosiwniosek o przywrcenie terminu, dopeniajcjednoczenieczynnoci,

ktra miaaby w terminie wykonana; to samo stosuje si do osb nie bdcych

stronami.

2. W kwestii przywrcenia terminu orzeka postanowieniem organ, przed

ktrym naleaodokonaczynnoci.

3. Na odmowprzywrcenia terminuprzysugujezaalenie.

Art. 127. Wniosek o przywrcenie terminu nie wstrzymuje wykonania

orzeczenia, jednake organ, do ktrego wniosek zoono, lub organ powoany do

rozpoznania rodka zaskarenia moe wstrzyma wykonanie orzeczenia; odmowa

wstrzymania nie wymaga uzasadnienia.

Art. 127a. 1. Jeeli warunkiem skutecznoci czynnoci procesowej jest jej

dokonanie przez obroc lub penomocnika, termin do jej dokonania ulega

zawieszeniu dla strony postpowania na czas rozpoznania wniosku o przyznanie

pomocy prawnej w tym zakresie.

2. W wypadku wyznaczenia obrocy lub penomocnika z urzdu termin do

dokonania czynnociprzez wyznaczonego przedstawiciela procesowego rozpoczyna

bieg od daty dorczeniamu postanowienia lub zarzdzeniao tym wyznaczeniu.

Art. 127b. Jeeliczas trwania rodkwprzymusu jest okrelonyw tygodniach,

miesicachlub latach, przyjmuje si,etydzieliczy siza dni 7, miesicza dni 30,

a rok za dni 365.

Art. 127c. Za dzie trwania rodka przymusu skutkujcego pozbawieniem

wolnoci przyjmuje si okres 24 godzin liczony od chwili rzeczywistego

pozbawienia wolnoci.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

35/296


2015-09-24

Rozdzia15

Dorczenia

Art. 128. 1. Orzeczenia i zarzdzenia dorcza si w uwierzytelnionych

odpisach,jeeliustawa nakazuje ich dorczenie.

2. Wszelkie pisma przeznaczone dla uczestnikwpostpowaniadorczasiw

taki sposb, by treich niebyaudostpnionaosobom niepowoanym.

Art. 129. 1. W wezwaniu naleyoznaczyorgan wysyajcyoraz poda,w

jakiej sprawie, w jakim charakterze, miejscu i czasie ma sistawiadresat i czy jego

stawiennictwo jest obowizkowe,a takeuprzedzio skutkach niestawiennictwa.

2. Przepis 1 stosuje siodpowiednio do zawiadomie.

3. Jeeli od dnia dorczenia pisma biegnie termin wykonania czynnoci

procesowej, naleypouczyo tym adresata.

Art. 130. Pisma dorcza si za pokwitowaniem odbioru. Odbierajcy

potwierdza odbir swym czytelnym podpisem zawierajcym imi i nazwisko na

zwrotnym pokwitowaniu, na ktrym dorczajcypotwierdza swym podpisem sposb

dorczenia.

Art. 131. 1. Wezwania, zawiadomienia oraz inne pisma, od ktrych daty

dorczeniabiegn terminy, dorcza si przez operatora pocztowego w rozumieniu

ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe albo pracownika organu

wysyajcego,a w razie niezbdnejkoniecznociprzez Policj.

2. Jeeli w sprawie ustalono tylu pokrzywdzonych, e ich indywidualne

zawiadomienie o przysugujcych im uprawnieniach spowodowaoby powane

utrudnienie w prowadzeniupostpowania,zawiadamia siich poprzez ogoszeniew

prasie, radiu lub telewizji. 3. Jeeliistnieje obowizekdorczeniapostanowienia, przepis 2 stosuje si

odpowiednio. Naley jednak zawsze dorczy je temu pokrzywdzonemu, ktry w

zawitym terminie 7 dni od dnia ogoszeniao to sizwrci.

Art. 132. 1. Pismo dorczasiadresatowi osobicie.

2. W razie chwilowej nieobecnociadresata w jego mieszkaniu pismo dorcza

sidorosemudomownikowi. W razie nieobecnocidomownika pismo dorcza si

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

36/296


2015-09-24

administracji domu, dozorcy domu lub sotysowi,jeelipodejm si odda pismo

adresatowi. Przepis art. 133 2 stosuje siodpowiednio.

3. Pismo moeby takedorczone za porednictwem telefaksu lub poczty

elektronicznej. W takim wypadku dowodem dorczeniajest potwierdzenie transmisjidanych.

4. Przepisw 2 i 3 oraz art. 133 3 nie stosuje si do dorczenia

oskaronemu zawiadomienia o terminie pierwszej rozprawy gwnej, terminie

posiedzenia, o ktrym mowa w art. 341 1, art. 343 5, art. 343a, art. 420 1, oraz

dorczeniawyroku wydanego na posiedzeniu, o ktrym mowa w art. 341, art. 343 i

art. 343a, oraz wyroku, o ktrym mowa w art. 500 1.

Art. 133. 1. Jeelidorczenianie monadokonaw sposb wskazany w art.

132, pismoprzesanezaporednictwemoperatora pocztowego w rozumieniu ustawy

z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe pozostawia siw najbliszejplacwce

pocztowej tego operatora pocztowego, a przesane w inny sposb w najbliszej

jednostce Policji albo we waciwymurzdziegminy.

2. O pozostawieniu pisma w myl 1 dorczajcyumieszcza zawiadomienie

w skrzynce do dorczaniakorespondencjibdna drzwiach mieszkania adresata lub

w innym widocznym miejscu ze wskazaniem, gdzie i kiedy pismo pozostawionooraz e naley je odebra w cigu 7 dni; w razie bezskutecznego upywu tego

terminu, naley czynno zawiadomienia powtrzy jeden raz. W razie dokonania

tych czynnocipismo uznaje siza dorczone.

3. Pismo mona rwnie pozostawi osobie upowanionej do odbioru

korespondencji w miejscu staegozatrudnienia adresata.

Art. 134. 1. Pisma adresowane do onierzy oraz funkcjonariuszy Policji,

Agencji BezpieczestwaWewntrznego,Agencji Wywiadu, SubyKontrwywiaduWojskowego, SubyWywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

StrayGranicznej, SubyCelnej i SubyWiziennejmonadorczyadresatom za

porednictwem ich przeoonych,przy czym wezwania przeznaczone dla onierzy

penicych zasadnicz sub wojskow przesya si do dowdcy jednostki

wojskowej, w ktrej onierzpenisub,w celu dorczeniai zarzdzeniastawienia

sistosownie do wezwania.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

37/296


2015-09-24

2. Osobom pozbawionym wolnoci dorcza si pismo za porednictwem

administracji odpowiedniego zakadu.

3. Pismo przeznaczone dla adresata nie bdcego osob fizyczn albo dla

obrocylubpenomocnikadorczasiw biurze adresata osobie tam zatrudnionej.

Art. 135. Prokuratora zawiadamia si o rozprawach i posiedzeniach przez

dorczeniewykazu spraw, ktre majbyw danym dniu rozpoznane.

Art. 136. 1. W razie odmowyprzyjciapisma lub odmowy albo niemonoci

pokwitowania odbioru przez adresata, dorczajcy sporzdza na zwrotnym

pokwitowaniu odpowiedniwzmiank;wwczas dorczenieuwaasiza dokonane.

2. Pismo nieprzyjteprzez adresata zwraca siorganowi wysyajcemu.

Art. 137. W wypadkach nie cierpicych zwoki mona wzywa lub

zawiadamia osoby telefonicznie albo w inny sposb stosownie do okolicznoci,

pozostawiajcw aktach odpis nadanego komunikatu z podpisem osoby nadajcej.

Art. 138. Strona, a take osoba niebdca stron, ktrej prawa zostay

naruszone,przebywajcaza granic,ma obowizekwskazaadresata dla dorczew

kraju; w razie nieuczynienia tego pismo wysane na ostatnio znany adres w kraju

albo,jeeliadresu tego nie ma, zaczonedo akt sprawy uwaasiza dorczone.

Art. 139. 1. Jeeli strona, nie podajc nowego adresu, zmienia miejsce

zamieszkania lub nie przebywa pod wskazanym przez siebie adresem, w tym takez

powodu pozbawienia wolnoci w innej sprawie, pismo wysane pod tym adresem

uwaasiza dorczone.

2. (uchylony).

3. Przepis 1 nie dotyczy pism wysanychpo raz pierwszy po prawomocnym

uniewinnieniu oskaronego.

Art. 140. Jeeli ustawa nie stanowi inaczej, orzeczenia, zarzdzenia,

zawiadomienia i odpisy, ktre ustawa nakazuje dorcza stronom, dorcza si

rwnieobrocom,penomocnikomi ustawowym przedstawicielom.

Art. 141. Minister Sprawiedliwoci,w porozumieniu z ministrem waciwym

do spraw cznoci, okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegowe zasady i tryb

dorczania pism sdowych, majc na uwadze konieczno zapewnienia sprawnego

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

38/296


2015-09-24

toku postpowania, a take waciwej realizacji gwarancji procesowych jego

uczestnikw.

Art. 142. Dorczenie bez zachowania przepisw niniejszego rozdziau uwaa

si za dokonane, jeeli osoba, dla ktrej pismo byo przeznaczone, owiadczy, e

pismo to otrzymaa.

Rozdzia16

Protokoy

Art. 143. 1. Spisaniaprotokouwymagaj:

1) przyjcie ustnego zawiadomienia o przestpstwie, wniosku o ciganie i jego

cofnicie,2) przesuchanieoskaronego,wiadka,biegegoi kuratora,

3) dokonanie ogldzin,

4) dokonanie otwarcia zwokoraz wyjciezwokz grobu,

5) przeprowadzenie eksperymentu, konfrontacji oraz okazania,

6) przeszukanie osoby, miejsca, rzeczy i systemu informatycznego oraz

zatrzymanie rzeczy i danych informatycznych,

7) otwarcie korespondencji iprzesykioraz odtworzenie utrwalonych zapisw,8) kocowe zapoznanie si podejrzanego, pokrzywdzonego oraz obrocw i

penomocnikwz materiaamipostpowaniaprzygotowawczego,

9) przyjcieporczenia,

10) przebieg posiedzenia sdu,jeelistawisina nim uprawnione osoby albo ich

obecnojest obowizkowa,

11) przebieg rozprawy.

2. Z innych czynnoci spisuje siprotok,jeeli przepis szczeglny tego

wymaga albo przeprowadzajcy czynno uzna to za potrzebne. W innych

wypadkach monaograniczysido sporzdzenianotatki urzdowej.

Art. 144. 1. Protokrozprawy spisuje pracownik sekretariatu lub inna osoba

upowanionaprzez prezesa sdu.

2. Inny protok spisa moe, poza osobami wymienionymi w 1, osoba

przybrana w charakterze protokolanta przez prowadzcego czynno lub sam

przeprowadzajcyczynno.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

39/296


2015-09-24

3. Od osoby przybranej, ktra nie jest pracownikiem organu prowadzcego

postpowanie, odbiera si przyrzeczenie nastpujcej treci: Przyrzekam

uroczycie,epowierzone mi obowizkiprotokolanta wykonam sumiennie.

Art. 145. 1. Jeeliczynnoprocesow utrwala si za pomoc stenogramu,

protok mona ograniczy do zapisu najbardziej istotnych owiadcze osb

biorcychw niej udzia.Stenografprzekadastenogram na pismo zwyke,przy czym

czyni wzmiank, jakim posugiwa si systemem; pierwopis stenogramu oraz jego

przekadstajsizacznikamidoprotokou.

2. Przepis art. 144 3 stosuje siodpowiednio.

Art. 146. 1. Protokolant i stenograf ulegaj wyczeniu z tych samych

powodw co sdzia.

2. O wyczeniu orzeka w toku rozprawy lub posiedzenia sd, a w innych

wypadkach osoba, ktra przeprowadza czynnoprotokoowan.

Art. 147. [ 1. Przebieg czynnoci protokoowanych moe by utrwalony

ponadto za pomoc urzdzenia rejestrujcego obraz lub dwik, o czym naley przed

uruchomieniem urzdzenia uprzedzi osoby uczestniczce w czynnoci.]

2. Przesuchanie wiadka lub biegego utrwala si za pomoc urzdzenia

rejestrujcegoobraz i dwik,gdy:

1) zachodzi niebezpieczestwo,eprzesuchanie tej osoby niebdziemoliwew

dalszympostpowaniu,

2) przesuchanienastpujew trybie okrelonymw art. 396.

2a. Przesuchaniepokrzywdzonego, o ktrym mowa w art. 185a i art. 185c,

oraz wiadka, o ktrym mowa w art. 185b, utrwala si za pomoc urzdzenia

rejestrujcegoobraz i dwik.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

40/296


2015-09-24

lub cile tajne, nie utrwala si w sposb okrelony w 2b, jeeli nie ma

moliwoci zapewnienia waciwej ochrony zapisu dwiku albo obrazu i

dwiku przed nieuprawnionym ujawnieniem.>

[ 3. Jeeli czynno procesow utrwala si za pomoc urzdzenia

rejestrujcego obraz lub dwik, protok mona ograniczy do zapisu najbardziej

istotnych owiadcze osb biorcych w niej udzia. Zapis obrazu lub dwiku, a

take przekad zapisu dwiku staj si zacznikami do protokou.]

[ 4. Strona ma prawo otrzyma na swj koszt jedn kopi zapisu dwiku lub

obrazu. Nie dotyczy to przesuchania na rozprawie odbywajcej si z wyczeniem

jawnoci albo w postpowaniu przygotowawczym.]

[ 5. Minister Sprawiedliwoci okreli, w drodze rozporzdzenia, rodzaje

urzdze i rodkw technicznych sucych do utrwalania obrazu lub dwiku dla

celw procesowych oraz sposb przechowywania, odtwarzania i kopiowania

zapisw, majc na uwadze konieczno waciwego zabezpieczenia utrwalonego

obrazu lub dwiku przed utrat dowodu, jego znieksztaceniem lub nieuprawnionym

ujawnieniem.]

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

41/296


2015-09-24

Art. 148. 1. Protokpowinien zawiera:

1) oznaczenie czynnoci,jej czasu i miejsca oraz osb w niej uczestniczcych,

2) przebieg czynnocioraz owiadczeniai wnioski jej uczestnikw,

3) wydane w toku czynnocipostanowienia i zarzdzenia,a jeelipostanowienielub zarzdzeniesporzdzonoosobno, wzmianko jego wydaniu,

4) w miar potrzeby stwierdzenie innych okolicznoci dotyczcych przebiegu

czynnoci.

2. Wyjanienia, zeznania, owiadczenia i wnioski oraz stwierdzenia

okrelonych okolicznoci przez organ prowadzcypostpowanie zamieszcza si w

protokole z moliw dokadnoci.Osoby biorce udziaw czynnoci maj prawo

dazamieszczenia w protokole z pendokadnociwszystkiego, co dotyczy ichpraw lub interesw.

2a. W protokole nie zamieszcza si danych dotyczcych miejsca

zamieszkania i miejsca pracy pokrzywdzonych i wiadkw uczestniczcych w

czynnoci. Dane te zamieszcza si w zaczniku do protokou. Nie dotyczy to

miejsca pracy wiadka, bdcego funkcjonariuszem publicznym skadajcego

zeznania w zwizku z penion funkcj, chyba edla dobra postpowaniakarnego

nie powinno ono zostaujawnione w protokole.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

42/296


2015-09-24

2b. Zacznikdo protokou,o ktrym mowa w 2a, oraz inne dokumenty w

caoci lub w czci, w jakiej zawieraj dane dotyczce miejsca zamieszkania i

miejsca pracy pokrzywdzonych i wiadkw, przechowuje si w odrbnym

zaczniku adresowym do akt sprawy, do wiadomoci organu prowadzcegopostpowanie.Do akt sprawy zacza siuwierzytelnione kserokopie dokumentw

lub ich czci, sporzdzone w sposb uniemoliwiajcy zapoznanie si z tymi

danymi.

2c. Sdlub prokurator moeujawniw niezbdnymzakresie dane, o ktrych

mowa w 2a lub oryginaydokumentw, o ktrych mowa w 2b, jeelimajone

znaczenie dla rozstrzygniciasprawy.

3. W protokole nie wolno zastpowa zapisu treci zezna lub wyjanieodwoywaniemsido innychprotokow.

4. Osoby biorce udzia w czynnoci maj prawo da odczytania

fragmentw ich wypowiedzi wcignitychdoprotokou.

Art. 149. 1. Protok rozprawy oraz posiedzenia podpisuj niezwocznie

przewodniczcyi protokolant.

2. Stenogram oraz jego przekad podpisuje stenograf, a ponadto

przewodniczcyrozprawy lubprzeprowadzajcyczynno. 3. Jeeliprzewodniczcynie moepodpisaprotokou,protokpodpisuje za

niego jeden z czonkwskaduorzekajcego,zaznaczajcprzyczynbraku podpisu

przewodniczcego.

Art. 150. 1. Z wyjtkiemprotokou rozprawy lub posiedzenia protok

podpisujosobybiorceudziaw czynnoci.Przed podpisaniem naleygo odczytai

uczynio tym wzmiank.

2. Osoba uczestniczca w czynnoci moe podpisujc protok zgosijednoczeniezarzuty co do jego treci;zarzuty te naleywcigndoprotokouwraz

z owiadczeniemosoby wykonujcejczynnoprotokoowan.

Art. 151. 1. Skreleniaoraz poprawki i uzupenieniapoczynione w protokole

wymagajomwienia podpisanego przez osobypodpisujceprotok.

2. Jeeli protok nie zosta naleycie podpisany bezporednio po

zakoczeniu czynnoci, brakujce podpisy mog by zoone pniej, ze

wskazaniem daty ich zoeniai przyczyn opnienia.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

43/296


2015-09-24

Art. 152. Strony oraz osoby majce w tym interes prawny mog zoy

wniosek o sprostowanieprotokourozprawy i posiedzenia, wskazujcna niecisoci

i opuszczenia.

Art. 153. 1. Przewodniczcy po wysuchaniuprotokolanta moeprzychyli

sido wniosku i wydazarzdzenieo sprostowaniuprotokou;w przeciwnym razie

w przedmiocie sprostowania protokouorzeka, po wysuchaniuprotokolanta, sdw

skadzie,ktry rozpoznawaspraw.

2. Jeelinie monautworzytego samego skadu,postanowienie nie zapada,

a poszczeglni jego czonkowie oraz protokolant skadaj do akt sprawy

owiadczenieco do zasadnociwniosku.

3. W razie uwzgldnienia wniosku naley w sprostowanym protokole

umieciodpowiedniwzmiank,ktrpodpisujprzewodniczcyi protokolant.

4. Wniosek o sprostowanie protokou rozprawy lub posiedzenia pozostawia

si bez rozpoznania, jeeli zosta zoony po wysaniu akt sprawy do wyszej

instancji.

Art. 154. Sprostowanie oczywistych omyek pisarskich lub rachunkowych w

protokole moenastpina wniosek lub z urzduw kadymczasie; przepis art. 153

stosuje siodpowiednio.

Art. 155. 1. O treci sprostowania zawiadamia si strony, a o odmowie

sprostowania osob,ktra zgosiawniosek o sprostowanie.

2. Wniosek o sprostowanie, niezalenieod sposobu jego zaatwienia,docza

sidoprotokou.

Rozdzia17

Przegldanieakt i sporzdzanieodpisw

Art. 156. 1. Stronom, podmiotowi okrelonemu w art. 416, obrocom,

penomocnikomi przedstawicielom ustawowym udostpniasiakta sprawy sdowej

i daje monosporzdzenia z nich odpisw. Za zgod prezesa sdu akta te mog

byudostpnionerwnieinnym osobom.

1a. Podmiotom wskazanym w 1 w toku postpowaniasdowegoudostpnia

si na ich wniosek akta postpowania przygotowawczego w czci, w jakiej nie

zostayprzekazane sdowi,takew celu utrwalenia ich w postaci elektronicznej.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

44/296


2015-09-24

2. Na wniosek oskaronego lub jego obrocy wydaje si odpatnie kopie

dokumentw z akt sprawy. Kopie takie wydaje siodpatnie,na wniosek, rwnie

innym stronom, penomocnikom i przedstawicielom ustawowym. Zarzdzenie w

przedmiocie wniosku moewydarwniereferendarz sdowy.Od kopii wykonanejsamodzielnie nie pobiera siopaty.

3. Prezes sdu lub referendarz sdowymoew razie uzasadnionej potrzeby

zarzdziwydanie odpatnieuwierzytelnionych odpisw z akt sprawy.

4. Jeeli zachodzi niebezpieczestwo ujawnienia informacji niejawnych o

klauzuli tajnocitajne lub ciletajne,przegldanieakt, sporzdzanieodpisw i

kopii odbywa siz zachowaniem rygorw okrelonychprzez prezesa sdu lub sd.

Uwierzytelnionych odpisw i kopii nie wydaje si,chyba eustawa stanowi inaczej. 5. Jeeli nie zachodzi potrzeba zabezpieczenia prawidowego toku

postpowania lub ochrony wanego interesu pastwa, w toku postpowania

przygotowawczego stronom, obrocom, penomocnikom i przedstawicielom

ustawowym udostpnia si akta, umoliwia sporzdzanie odpisw lub kopii oraz

wydaje odpatnie uwierzytelnione odpisy lub kopie; prawo to przysuguje stronom

take po zakoczeniu postpowania przygotowawczego. W przedmiocie

udostpnienia akt, sporzdzenia odpisw lub kopii lub wydania uwierzytelnionych

odpisw lub kopii prowadzcypostpowanieprzygotowawcze wydaje zarzdzenie.

Za zgod prokuratora akta w toku postpowania przygotowawczego mogby w

wyjtkowychwypadkach udostpnioneinnym osobom.

5a. W razie zoenia w toku postpowania przygotowawczego wniosku o

zastosowanie albo przeduenie tymczasowego aresztowania podejrzanemu i jego

obrocy udostpnia si niezwocznie akta sprawy w czci zawierajcej tre

dowodw wskazanych we wniosku.

6. Minister Sprawiedliwoci okreli, w drodze rozporzdzenia, wysoko

opatyza wydanie kopii dokumentw oraz uwierzytelnionych odpisw z akt sprawy,

majcna uwadze koszt wykonania takich kopii i odpisw.

Art. 156a. Dane lub oryginay dokumentw znajdujce si w zaczniku

adresowym udostpnia si wycznie organom pastwowym oraz organom

samorzdu terytorialnego na ich danie. Mona je udostpni take na wniosek

innych instytucji lub osb,jeeliprzemawia za tym ich wanyinteres.

7/25/2019 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

45/296


2015-09-24

Art. 157. 1. Stronom oraz osobom, ktrych o

2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf

Documents

Transcript of 2015-09-24 KPK D19970555Lj.pdf