Streszczenia Konferencji Naukowo-Szkoleniowej PTLRLeczenie Ran 2011;8(3):8194 Evereth Publishing, 2011

Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran Modele kompleksowej opieki nad ran skutecznie i bezpiecznie1416 padziernika 2011 r., MikoajkiStreszczenia zgoszone do 5 wrzenia 2011 roku** Streszczenia uoone w porzdku alfabetycznym wedug nazwisk Autorw

Mikrobiologiczny aspekt skali oceny rany zagroonej ryzykiem infekcji W.A.R. doniesienie wstpneBartoszewicz M, Junka AKatedra iZakad Mikrobiologii Akademii Medycznej we Wrocawiu

Rozrnienie midzy toczcym si w ranie procesem kolonizacji bakteryjnej a infekcj stanowi wyzwanie nawet dla dowiadczonych klinicystw. Przyczyn tego stanu rzeczy jest brak technik diagnostycznych umoliwiajcych szybk iwiarygodn ocen rany pod ktem mikrobiologicznym. Stosowane obecnie wwarunkach klinicznych metody nie pozwalaj na rozrnienie midzy cik kolonizacj awczesnym etapem procesu infekcyjnego, brakuje te technik sucych detekcji biofilmu bakteryjnego. Czulsze i nowoczeniejsze metody, opierajce si np. na wykrywaniu w ranach czsteczek autoinduktorw quorum sensing czy fragmentw strukturalnych egzopolisacharydw tworzcych macierz biofilmow, wci pozostaj domen naukowcw zajmujcych si badaniami podstawowymi ina chwil obecn nic nie wskazuje, by wnajbliszym czasie mogy si one sta czci rutynowej praktyki klinicznej. Zbyt pne wykrycie toczcej si wranie infekcji prowadzi do pogorszenia si stanu zdrowotnego pacjenta, wyduenia czasu jego hospitalizacji oraz koniecznoci zastosowania, wprzypadku uoglnienia procesu infekcyjnego, kosztownej idugotrwaej antybiotykoterapii. Wkonsekwencji, obawa przed niewykryciem zakaenia prowadzi do prewencyjnego zastosowania antyseptykw, take wranach niezagroonych ryzykiem infekcji. Takie postpowanie nie tylko nie znajduje uzasadnienia klinicznego, ale take prowadzi moe do zjawiska narastania opornoci mikroorganizmw na nadmiernie stosowane antyseptyki oraz inne rodki przeciwdrobnoustrojowe (oporno krzyowa), wtym antybiotyki. Skala W.A.R. (ang. wounds at risk) pozwala na parametryczn ocen stopnia ryzyka infekcji wranie izostaa opracowana wcelu dostarczenia klinicystom narzdzia umoliwiajcego im podjcie decyzji oprzeprowadzeniu racjonalnej antyseptyki. Skala dzieli si na 3 klasy, wobrbie kadej znich wyrnione s specyficzne czynniki ryzyka. Klasa pierwsza obejmuje czynniki onajniszej wartoci (1 punkt ryzyka), takie jak np. rozmiar rany >10cm2, wiek pacjenta powyej 80 lat czy umiejscowienie rany wokolicy odbytu lub genitaliw. Czynnikom ryzyka klasy drugiej (np. infekcji HIV czy ranom kutym ogbokoci 1,53 cm) przyznane zostay 2 punkty, natomiast do klasy trzeciej zaliczane s takie czynniki, jak np. rany oparzeniowe obejmujce powyej 15% powierzchni ciaa czy cikie nabyte defekty immunologiczne. Za kady czynnik ryzyka klasy trzeciej przyznawane s 3 punkty. Punkty poszczeglnych klas mog ulega sumowaniu, w przypadku uzyskania 3 lub wicej punktw, rana uznawana jest za zagroon ryzkiem infekcji, co daje wskazanie do rozpoczcia leczenia miejscowego. Zaproponowana przez zesp klinicystw skala, odpowiednio przystosowana do warunkw polskiej suby zdrowia, pozwoli na waciw ocen stanu rany upacjenta, ktry po raz pierwszy pojawia si wgabinecie, anastpnie umoliwi celowane zastosowanie antyseptykw isystematyczn kontrol prowadzonego leczenia.Sowa kluczowe: antyseptyki, biofilm, diagnostyka mikrobiologiczna, rany zagroone ryzykiem infekcji, W.A.R.

Leczenie Ran 2011;8(3)

Cikie urazy rki ikoczyny grnej jako przykad ran szczeglnie trudnychChrapusta A1,2, Pabiaczyk R1, Cielik K11 Oddzia Leczenia Oparze iChirurgii Plastycznej Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera wKrakowie 2 Oddzia Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej iOparze Dziecice Centrum Oparzeniowe Uniwersyteckiego Szpitala Dziecicego wKrakowie

Wstp Rka i koczyna grna jest szczeglnie istotnym narzdem, ktrego skomplikowana struktura anatomiczna ifunkcja staje si przyczyn wyjtkowo specyficznego podejcia do leczenia zarwno ran oparzeniowych, zmiadeniowych czy innych powikanych niedokrwieniem urazw. Czas wymagany do samoistnego zdeklarowania si gbokoci ran ido wydzielenia tkanek martwiczych musi by uszanowany, awszelkie metody leczenia zachowawczego, przyspieszajcego ten proces, staj si wtym wypadku szczeglnie wartociowe. Materia imetody Autorzy przedstawiaj wybrane aspekty zwasnych dowiadcze wleczeniu oparze iskomplikowanych urazw rki ikoczyny grnej. Autorzy dokonuj analizy sekwencji procesu leczenia trudnych ran wybranych pacjentw, leczonych wOddziale Leczenia Oparze iChirurgii Plastycznej szpitala L. Rydygiera wKrakowie. Omwieniu zagadnienia towarzyszy przedstawienie wartociowych metod przyspieszajcych oczyszczanie ran ztkanek martwiczych oraz wspomagajcych zamykanie rany. Naley do nich terapia podcinieniowa, maci iele, jak Fibrolan, Granugel, Nu-gel czy tradycyjna ma miodowa. Stosowane byy opatrunki specjalistyczne, jak Aquacel Ag czy Promogran lub ochronne, jak Adaptic czy Jelonet. Podkrelono istotn rol wczesnego leczenia blizn zuyciem Granuflexu Extra Thin lub Contractubexu. Wyniki iWnioski Wprzedstawionych przypadkach uzyskano wygojenie ran, ktrych mechanizm powstania lub stan wyjciowy przy pocztku leczenia nie dawa dobrego rokowania. Naley szczeglnie podkreli istotn rol zarwno rodkw opatrunkowych, maci, VAC-u, jak i podejcia wyczekujcego, wymagajcego cierpliwoci nietypowej dla podobnych ran czy urazw oinnych ni przedstawiana lokalizacjach.Sowa kluczowe: gojenie si ran, Granuflex Extra Thin, urazy rki ikoczyny grnej

Wykorzystanie Integry DRT moliwoci iperspektywyChrapusta A1,2, Puchaa J11 Oddzia Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej iOparze, Dziecice Centrum Oparzeniowe Uniwersyteckiego Szpitala Dziecicego wKrakowie 2 Oddzia Leczenia Oparze iChirurgii Plastycznej Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera wKrakowie

Wstp Integra DRT to bio-kompatybilna matryca, ktra pozwala na wytworzenie nowej skry waciwej przez wasny organizm pacjenta. Skada si ona zdwch warstw. Wewntrzna, aplikowana na ran, zawiera kolagen iglikozoaminoglikan. Su one za rusztowanie dla wnikajcych wjej struktur fibroblastw, makrofagw, limfocytw ikomrek rdbonkowych naczy wosowatych i zakocze wkien nerwowych. W miar postpu procesu gojenia, aplikowana warstwa kolagenowo-glikozoaminoglikanowa ulega resorpcji, a w jej miejsce, przez napezajce fibroblasty, jest odkadany nowy kolagen, tworzc now skr waciw. Nastpnie usuwa si zprzebudowujcej si Integry zewntrzn, ochronn warstw silikonow i pokrywa si j cienkim przeszczepem skry lub aplikuje keratynocyty z hodowli autologicznej. W efekcie ostatecznym uzyskuje si uzupenienie brakujcej warstwy skry waciwej, ale uboszej ogruczoy potowe, apokrynowe imieszki wosowe. Cel pracy Celem pracy jest przedstawienie moliwoci uzyskania poprawy funkcji oraz wygldu operowanych okolic wobrbie twarzy iszyi, tuowia ikoczyn grnych. Materia imetody Wlatach 20062010 wykonano 47 duych zabiegw korekcyjno-rekonstrukcyjnych udzieci zcikimi przykurczami pooparzeniowymi ideformacjami wobrbie twarzy iszyi, tuowia ikoczyn grnych. Wyniki Uwszystkich pacjentw prowadzono leczenie blizn zuyciem Granuflexu Extra Thin, co oprcz kontrolowanego, staego ucisku, umoliwiao prowadzenie rehabilitacji ruchowej. Wnioski Jednym zpodstawowych wskaza do zastosowania Integry s cikie przykurcze ibliznowate deformacje ciaa, powstae wwyniku oparzenia penej gruboci skry. Metoda ta okazaa si przydatna wleczeniu rozlegych znamion barwnikowych i moe by zastosowana w leczeniu rozmaitych ubytkw tkanek, przy spenieniu warunku dobrego ukrwienia podoa iczystoci bakteriologicznej rany. Integra DRT jest cennym, opcjonalnym dla innych metod, narzdziem wrku chirurga.Sowa kluczowe: Granuflex Extra Thin, Integra DRT, przeszczep skry

82

Evereth Publishing, 2011

Leczenie Ran 2011;8(3)

Opatrunki hydropolimerowe ihydrowkniste wleczeniu przewlekych owrzodze ylnychChrzan R, Kulpa TII Oddzia Chirurgii Oglnej, Dolnolskie Centrum Medycyny Ratunkowej im. T. Marciniaka we Wrocawiu

Wstp Przewleke owrzodzenia ylne stanowi problem duej iloci chorych wpodeszym wieku. Cel pracy Celem pracy bya ocena skutecznoci stosowania opatrunkw hydropolimerowych ihydrowknistych wleczeniu przewlekych owrzodze ylnych. Materia imetody Badaniem objto 10 chorych (5 kobiet i5 mczyzn), leczonych wtutejszej przychodni zpowodu przewlekych owrzodze ylnych przez okres 6 miesicy. Chorzy stosowali dotychczas preparat Dermazin oraz Solcoseryl, bez stosowania kompresjoterapii, zmieniajc opatrunki codziennie we wasnym zakresie. Wyniki Po zmianie opatrunkw na hydropolimerowe u5 chorych ihydrowkniste upozostaych, uzyskano popraw u3 chorych, uktrych zmieniono opatrunki na hydropolimerowe iodpowiednio u4, uktrych stosowano opatrunki hydrowkniste. Unikogo nie udao si wyleczy owrzodzenia, ale obserwowano zwikszon tendencj do gojenia si rany izmniejszenie si wielkoci owrzodze. Dodatkowo chorzy stosowali kompresjoterapi, co take przyczynio si do poprawy stanu klinicznego. Wnioski Opatrunki hydropolimerowe ihydrowkniste powoduj istotn popraw stanu klinicznego wleczeniu przewlekych owrzodze ylnych.Sowa kluczowe: kompresjoterapia, opatrunki, owrzodzenie ylne

Profilaktyka ileczenie odleyn

Cierzniakowska K1,2, Szewczyk MT1,2, Popow A1, Cwajda-Biaasik J1,2, Mocicka P1,21 Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum wBydgoszczy Uniwersytetu im. M. Kopernika wToruniu 2 Katedra iKlinika Chirurgii Oglnej Collegium Medicum wBydgoszczy Uniwersytetu im. M. Kopernika wToruniu

Wiedza, umiejtnoci, dowiadczenie i zaangaowanie pielgniarki stanowi wyznaczniki wysokiej jakoci opieki pielgniarskiej nad chorym, zarwno wrodowisku domowym, jak rwnie we wszystkich placwkach opieki zdrowotnej. Stwierdzenie, ktre do czsto mona usysze ze strony rodziny chorego, e wystpowanie odleyn uchorych to skutek niewaciwej opieki pielgniarskiej, jest niezwykle kontrowersyjne. Dotychczas zdiagnozowano ponad sto rnych czynnikw ryzyka rozwoju odleyn. Wtym ogromne znaczenie przypisuje si do stanu oglnego chorego izaawansowania klinicznego jednostki chorobowej. Niemniej rola pielgniarki wzapobieganiu odleynom jest niebagatelna. Indywidualizacja opieki nad chorym stwarza moliwo identyfikacji czynnikw ryzyka, anastpnie wdroenia planu opieki, ktrego celem jest prewencja odleyn. Szczeglnie intensywnych zabiegw pielgnacyjnych wymagaj chorzy unieruchomieni. Zalecenia profilaktyki przeciwodleynowej ioparte na nich standardy, algorytmy postpowania, wskazuj na konieczno oceny stanu skry chorego wmomencie hospitalizacji (pierwszej wizyty wrodowisku domowym), rozpoznanie czynnikw ryzyka rozwoju odleyn ipodejmowanie dziaa stosownych do diagnozy pielgniarskiej, wprzypadku gdy zmiany skrne, odleyny ju wystpuj oraz gdy istnieje prawdopodobiestwo ich rozwoju wnajbliszym czasie. Kiedy ryzyko rozwoju odleyn jest niskie, chory podlega ocenie pielgniarskiej wregularnych odstpach czasu izawsze wtedy, gdy zmienia si jego status zdrowotny (np. zabieg operacyjny). Dziaania zapobiegawcze zwizane s zpewnymi kosztami, jednak nakady finansowe ponoszone na profilaktyk zawsze bd nisze od wydatkw na leczenie ewentualnych odleyn. Bl icierpienie chorego zran odleynow nie maj swojej ceny.Sowa kluczowe: czynniki ryzyka, diagnoza pielgniarska, odleyna, postpowanie miejscowe, profilaktyka

Postrzeganie wasnego wizerunku pacjentw zowrzodzeniem ylnym na podstawie bada zwykorzystaniem Wielowymiarowego Kwestionariusza Samooceny MSEICisek M1, Paka A2, Uaszewska A1, Bancewicz I3, Masowski L3, Kwiatkowska W31 Studenci Wydziau Lekarskiego Akademii Medycznej we Wrocawiu 2 Studentka Wydziau Nauk Historycznych iPedagogicznych Uniwersytetu Wrocawskiego 3 Oddzia Angiologiczny Wojewdzkiego Szpitala Specjalistycznego Orodek Badawczo Rozwojowy we Wrocawiu

Wstp Przewleke zaburzenia ylne dotycz prawie poowy populacji polskiej, zczego okoo 12% osb cierpi zpowodu owrzodzenia ylnego (O). O znamiennie wpywa na obnienie sprawnoci ruchowej, sprzyja izolacji spoecznej oraz negatywnemu postrzeganiu wasnego wizerunku. Wdostpnej literaturze znajdujemy niewiele doniesie dotyczcych poczucia wasnej wartoci pacjentw cierpicych zpowodu O. Cel pracy Celem naszej pracy byy badania wpywu O na samoocen pacjentw w obszarach takich jak: oglna samoocena, kompetencje, bycie kochanym, popularno, zdolnoci przywdcze, samokontrola, samoakceptacja moralna, atrakcyjno fizyczna, witalno, integracja tosamoci, obronne Evereth Publishing, 2011

83

Leczenie Ran 2011;8(3)

wzmacnianie samooceny. Nasze przewidywania skupiaj si wok obnienia wymiarw samooceny dotyczcych: atrakcyjnoci fizycznej, witalnoci, samokontroli. Materia imetody Badaniem objto 33 pacjentw, leczonych wPoradni/Oddziale Angiologicznym zpowodu aktywnego O, wtym 20 kobiet, rednia wieku 58,4 roku (3170 lat, mediana: 61). Kryteriami wczenia by czas trwania owrzodzenia min. 2 miesice, wiek do 70. r. ., zdolno do wsppracy zpsychologiem przy wypenieniu ankiety samooceny, wyraenie wiadomej zgody na badanie. Przeprowadzono charakterystyk O, czsto inatenie wystpowania dolegliwoci subiektywnych zwizanych zO (bl, wid, pieczenie, wysik, zapach zrany). Pacjenci oceniali bl w10-stopniowej skali numerycznej dla chwili badania oraz retrospektywnie dla 30 dni przed badaniem, a take poziom stresu zwizanego z obecnoci O za pomoc 10-stopniowej skali stresu blowego (PDS). Biorc pod uwag powierzchni O, podzielono pacjentw na 5 grup. Do zbadania samooceny pacjentw zmagajcych si zO wykorzystano Wielowymiarowy Kwestionariusz Samooceny MSEI, przeznaczony do badania osb wwieku 1679 lat. Skada si on ze 116 stwierdze lub pyta, do ktrych naley ustosunkowa si na 5-stopniowej skali. Wyniki przedstawia si na skali stenowej. Pytania istwierdzenia byy odczytywane ankietowanym przez psychologa. Wyniki Czas trwania O wynosi 8,5610,74roku (2480 miesicy). U56% pacjentw O miao charakter nawrotowy, u94% typ wknikowo-ropny. Skargi na wysik zrany przesczajcy si przez opatrunek podawao 82% pacjentw, 79% skaryo si na przewleky bl zwizany zO, redni czas trwania blu wynis 5,488,19 roku. wid podawao 50% osb, apieczenie 56%, nieprzyjemny zapach zrany 41% badanych. Natenie blu wchwili badania oceniono na 1,741,72 pkt., blu wprzecigu ostatniego miesica na 5,043,05 pkt. w10-stopniowej skali blu. Dla stresu blowego (PDS) rednia wyniosa 5,763,35pkt. Wzakresie bada psychologicznych, upacjentw zO przekraczajcymi 100 cm2 obserwujemy bardziej obnione wyniki samooceny oglnej, wtym winteresujcych nas obszarach, obejmujcych atrakcyjno fizyczn, samokontrol, witalno. Dostrzegamy tendencj, wedug ktrej samoocena wymiaru atrakcyjnoci fizycznej isamokontroli jest wysza uosb znajmniejsz powierzchni O (