19 lat działalności Banku 19 lat działalności Banku Tkanek Oka w LublinieTkanek Oka w Lublinie

Grażyna Płaszczewska, Beata Rymgayłło-Jankowska, Grażyna Płaszczewska, Beata Rymgayłło-Jankowska, Agnieszka Kowalik, Łukasz HarcejAgnieszka Kowalik, Łukasz Harcej

Bank Tkanek Oka w LublinieBank Tkanek Oka w Lublinie

Bank Tkanek Oka w LublinieBank Tkanek Oka w Lublinie Inicjator i organizator: Inicjator i organizator:

Prof. dr hab. Zbigniew ZagórskiProf. dr hab. Zbigniew Zagórski 19921992 - rozpoczęcie działalności - rozpoczęcie działalności

bankubanku 19941994 - adaptacja specjalnych - adaptacja specjalnych

pomieszczeń w Klinice pomieszczeń w Klinice Okulistyki i reorganizacja w Okulistyki i reorganizacja w ramach struktur ramach struktur Międzynarodowej Federacji Międzynarodowej Federacji Banków Ocznych (IFEB) w Banków Ocznych (IFEB) w Baltimore, USABaltimore, USA

Lubelski Bank Tkanek Oka Lubelski Bank Tkanek Oka powstał jako pierwszy w krajupowstał jako pierwszy w kraju

1995 1995 – bank członkiem EEBA – – bank członkiem EEBA – Europejskiej Federacji Banków Europejskiej Federacji Banków OcznychOcznych

Uroczyste otwarcie Banku Tkanek Oka 12 stycznia 1994

Bank Tkanek Oka w LublinieBank Tkanek Oka w Lublinie 26 lutego 200826 lutego 2008 – – otwarcie nowych pomieszczeń otwarcie nowych pomieszczeń

Banku Tkanek Oka – I piętro Kliniki OkulistykiBanku Tkanek Oka – I piętro Kliniki Okulistyki

Komora laminarna

Okno podawcze do pomieszczenia z komorą laminarną

Pomieszczenie biurowe

Lodówkai zamrażarka do -80°C

Ocena rogówki w lampie szczelinowej Ocena rogówki

w mikroskopie lustrzanym

Po wykonaniu oceny jakościowej i ilościowejrogówki, tkanka przechowywana jest w +4°C

Pracownia oceny rogówek

Bank Tkanek Oka w Lublinie – Bank Tkanek Oka w Lublinie – rodzaje pozyskiwanych tkanekrodzaje pozyskiwanych tkanek

rogówkarogówka• płyn konserwujący Eusol-Cpłyn konserwujący Eusol-C• temperatura temperatura

przechowywania +4przechowywania +4°°CC do 15 dnido 15 dni

twardówkatwardówka• alkohol absolutnyalkohol absolutny• temperatura pokojowatemperatura pokojowa

1 rok1 rok błona owodniowabłona owodniowa

• płyn Dulbecco + glicerol płyn Dulbecco + glicerol (1:1)(1:1)

• temperatura temperatura przechowywania przechowywania -80-80°°CC

Liczba dawców w Banku Tkanek Oka Liczba dawców w Banku Tkanek Oka w Lublinie w latach 1993-2012w Lublinie w latach 1993-2012

Liczba rogówek pozyskanych przez Liczba rogówek pozyskanych przez Bank Tkanek Oka w Lublinie w latach 1993-Bank Tkanek Oka w Lublinie w latach 1993-

20122012

413381

442

376345

Bank Tkanek Oka w LublinieBank Tkanek Oka w Lublinie1993-20121993-2012

liczba dawcówliczba dawców 40434043liczba pobranych rogówekliczba pobranych rogówek 75337533

liczba przeszczepionych liczba przeszczepionych rogówekrogówek

50265026

liczba twardówekliczba twardówek 115115ilość preparatów błony ilość preparatów błony owodniowej 3cm x 3 cmowodniowej 3cm x 3 cm

39933993

Aktualne kierunki rozwoju Aktualne kierunki rozwoju bankowania tkanek oka bankowania tkanek oka

1.1. PozyskiwaniePozyskiwanie większej liczby większej liczby rogówek.rogówek.

2.2. Najbardziej efektywne Najbardziej efektywne wykorzystywanie rogówek do wykorzystywanie rogówek do przeszczepów.przeszczepów.

3.3. Przygotowywanie przyciętych Przygotowywanie przyciętych mikrokeratomem płatków rogówki mikrokeratomem płatków rogówki tzw.”pre-cuts” do przeszczepów tzw.”pre-cuts” do przeszczepów warstwowych.warstwowych.

4.4. Międzynarodowy system Międzynarodowy system znakowania tkanek do przeszczepu znakowania tkanek do przeszczepu ISBT 128.ISBT 128.

5.5. Ujednolicenie procedur pobierania i Ujednolicenie procedur pobierania i przetwarzania tkanek oka.przetwarzania tkanek oka.

1. Pozyskiwanie1. Pozyskiwanie większej liczby większej liczby rogówek:rogówek:

• zwiększenie zapotrzebowania na zwiększenie zapotrzebowania na materiał do przeszczepumateriał do przeszczepu

• adaptacja nowych miejsc adaptacja nowych miejsc pobieraniapobierania

• wykorzystanie potencjału pobrań wykorzystanie potencjału pobrań wielonarządowychwielonarządowych

• dobra komunikacja i współpraca z dobra komunikacja i współpraca z koordynatorami koordynatorami transplantacyjnymi ds. pobierania transplantacyjnymi ds. pobierania narządównarządów

2. Najbardziej efektywne 2. Najbardziej efektywne wykorzystywanie rogówek do wykorzystywanie rogówek do

przeszczepuprzeszczepu wprowadzenie nowych metod wprowadzenie nowych metod

chirurgicznych w chirurgicznych w przeszczepach rogówkiprzeszczepach rogówki

stosowanie bardzo czułych, stosowanie bardzo czułych, nowych testów serologicznych i nowych testów serologicznych i molekularnychmolekularnych

przeszczepy drążąceprzeszczepy drążące przeszczepy warstwoweprzeszczepy warstwowe

przednieprzednie tylnetylne

przyczyna modyfikacji w ocenie materiału do przeszczepu w świetle planowanego zabiegu

3. „Pre-cuts” - płatki rogówek do 3. „Pre-cuts” - płatki rogówek do przeszczepów warstwowychprzeszczepów warstwowych

uprzednio przycięte uprzednio przycięte mikrokeratomem, przeznaczone mikrokeratomem, przeznaczone do przeszczepów warstwowychdo przeszczepów warstwowych

coraz bardziej oczekiwane i coraz bardziej oczekiwane i pożądane przez chirurgówpożądane przez chirurgów opinie podzieloneopinie podzielone

nowa możliwość współpracy nowa możliwość współpracy banków tkanek oka z ośrodkami banków tkanek oka z ośrodkami transplantacyjnymitransplantacyjnymi pełne bezpieczeństwopełne bezpieczeństwo dwukrotna kontrola jakościowa i dwukrotna kontrola jakościowa i

ilościowa śródbłonka rogówkiilościowa śródbłonka rogówki przed i zaraz po procedurze podziałuprzed i zaraz po procedurze podziału

4. Międzynarodowy system 4. Międzynarodowy system znakowania tkanek ISBT 128znakowania tkanek ISBT 128

system opracowany przez system opracowany przez Międzynarodowe Towarzystwo Międzynarodowe Towarzystwo Przetaczania Krwi (ISBT) w 1994 rokuPrzetaczania Krwi (ISBT) w 1994 roku

zatwierdzony przez:zatwierdzony przez: American Association of Blood Banks (AABB)American Association of Blood Banks (AABB) European Blood Aliance (EBA)European Blood Aliance (EBA) Food Food Drug Administration (FDA)Drug Administration (FDA) European Plasma Fractionators Association European Plasma Fractionators Association

(EPFA)(EPFA) 2006 rok2006 rok - decyzja o wprowadzeniu - decyzja o wprowadzeniu

standardu ISBT 128 w polskiej służbie krwi standardu ISBT 128 w polskiej służbie krwi 2008 rok2008 rok – wprowadzenie standardu – wprowadzenie standardu

ISBT do Lubelskiego Banku Tkanek OkaISBT do Lubelskiego Banku Tkanek Oka• pierwszy bank w kraju i pierwszy w Europie pierwszy bank w kraju i pierwszy w Europie

wprowadził ISBT 128wprowadził ISBT 128

Międzynarodowy system Międzynarodowy system znakowania tkanek ISBT 128znakowania tkanek ISBT 128

nowa jakość w funkcjonowaniu nowa jakość w funkcjonowaniu banków tkanekbanków tkanek

unikalny numer banku tkanekunikalny numer banku tkanek unikalny i niepowtarzalny numer unikalny i niepowtarzalny numer

każdej tkankikażdej tkanki dostępność na etykieciedostępność na etykiecie wszystkich wszystkich

istotnych informacji o tkanceistotnych informacji o tkance możliwość śledzenia zasobów możliwość śledzenia zasobów

tkanektkanek w bankachw bankach i zarządzanie i zarządzanie niminimi kod tkanki z terminem ważnościkod tkanki z terminem ważności

możliwość śledzenia losów tkankimożliwość śledzenia losów tkanki przeznaczonej do przeszczepuprzeznaczonej do przeszczepu

umożliwienie automatycznego umożliwienie automatycznego przetwarzania danychprzetwarzania danych

5. Ujednolicenie procedur i 5. Ujednolicenie procedur i standardów dla wszystkich banków standardów dla wszystkich banków

tkanek okatkanek oka pobieranie rogówek i twardówkipobieranie rogówek i twardówki metody przetwarzania metody przetwarzania

(przygotowywania tkanki do (przygotowywania tkanki do przeszczepu)przeszczepu)

oceny rogówkioceny rogówki lampa szczelinowalampa szczelinowa mikroskop lustrzanymikroskop lustrzany

media przechowujące tkankimedia przechowujące tkanki problemy dystrybucji tkanekproblemy dystrybucji tkanek

pojemniki transportowepojemniki transportowe dokumenty dotyczące dawcy i dokumenty dotyczące dawcy i

tkankitkanki

Podsumowanie Podsumowanie Przyszłość bankowania tkanekPrzyszłość bankowania tkanek

1.1. pozyskiwanie większej liczby pozyskiwanie większej liczby dawców tkanekdawców tkanek

2.2. jak najpełniejsze jak najpełniejsze wykorzystywanie tkanek do wykorzystywanie tkanek do przeszczepówprzeszczepów

3.3. ustalanie standardów ustalanie standardów bankowania tkanek okabankowania tkanek oka

• co roku opracowywane są co roku opracowywane są aneksy do standardów i aneksy do standardów i zaleceńzaleceń

• nowe rekomendacjenowe rekomendacje4.4. zapewnienie bezpieczeństwa zapewnienie bezpieczeństwa

koordynatorom oraz biorcom koordynatorom oraz biorcom przeszczepów przeszczepów