(101) Styczeń 2002

20
WIADOMOCI UCZELNIANE 5(101) styczeæ 2002 3 Wywiad z W praktyce zawsze szczególny problem stanowi mo¿liwie jak najdok‡ad- niejsza lokalizacja wystŒpuj„cych zwaræ w d‡ugich, licz„cych dziesi„tki i setki kilometrów, liniach najwy¿szych napiŒæ. Stosowane dotychczas metody umo¿liwiaj„ lokalizacjŒ ze stosunkowo nisk„ dok‡adnoci„ od kilku do kilkunastu procent w odniesieniu do ca‡ej d‡ugoci linii. Podpisa‡ Pan Profesor umowŒ li- cencyjn„ na sprzeda¿ oprogramowa- nia s‡u¿„cego do lokalizacji zwaræ w liniach wysokiego napiŒcia, w skali uczelni jest to pierwsze tego rodzaju osi„gniŒcie, proszŒ przedstawiæ sze- rzej, co kryje siŒ pod okreleniem pakiet Alfa. Pakiet Alfa to zestaw specjalizowa- nych programów komputerowych, umo¿liwiaj„cy kompleksow„ analizŒ za- rejestrowanych przebiegów pr„dów i napiŒæ oraz dzia‡ania automatyki zabez- pieczeniowej w stacjach transformatoro- wo-rozdzielczych wysokiego napiŒcia podczas zak‡óceæ zwarciowych wystŒpu- j„cych na liniach elektroenergetycznych 110 kV, 220 kV i 400 kV po‡„czonych z tymi stacjami. Zintegrowany pakiet identyfika- cji Alfa mieci siŒ w krŒgu Pana dzia- ‡alnoci naukowej, która teraz znaj- dzie zastosowanie praktyczne, jak sze- rokie bŒdzie wykorzystanie tego opro- gramowania? W ostatnich latach komputeryzacja stacji wysokiego napiŒcia koncentruje siŒ na wyposa¿aniu ich w nowoczesne rejestratory przebiegów zak‡óceæ zwar- ciowych, których oprogramowanie umo¿liwia, oprócz wizualizacji tych przebiegów oraz identyfikacji wybra- nych parametrów zwarciowych, wyzna- czanie odleg‡oci od stacji do miejsca zwarcia na linii czyli lokalizacjŒ miej- sca zwarcia. Krajowy system elektro- energetyczny to miŒdzy innymi dziesi„t- ki stacji i linii wysokiego napiŒcia o d‡u- goci kilku tysiŒcy kilometrów. W prak- tyce zawsze szczególny problem stano- wi mo¿liwie jak najdok‡adniejsza loka- lizacja wystŒpuj„cych zwaræ w d‡ugich, licz„cych dziesi„tki i setki kilometrów, liniach najwy¿szych napiŒæ. Stosowane dotychczas metody umo¿liwiaj„ lokali- Pierwsza umowa licencyjna na sprzeda¿ oprogramowania Z prof. dr. hab. in¿. Jerzym Wróblewskim z Katedry Elektroenergetyki WEiA rozmawia Krystyna Duda zacjŒ ze stosunkowo nisk„ dok‡adnoci„ od kilku do kilkunastu procent w od- niesieniu do ca‡ej d‡ugoci linii. Im lo- kalizacja zwaræ jest dok‡adniejsza, tym krótszy okres czasu potrzebny jest spe- cjalistycznym ekipom na dotarcie do miejsca uszkodzenia linii, naprawy linii i ponownego w‡„czenia jej do normal- nej eksploatacji. Pakiet Alfa zawiera oprogramowanie zapewniaj„ce lokaliza- cjŒ zwaræ na liniach wysokiego napiŒcia ze znacznie wy¿sz„ dok‡adnoci„ ni¿ stosowane dotychczas programy lokali- zacji. Tu tkwi wiŒc jego wartoæ i zna- czenie w praktyce. Jakie korzyci przyniesie uczelni czy wydzia‡owi sprzeda¿ pakietu? Ka¿de nowe rozwi„zanie przynosi zwykle korzyci. Jedne s„ wymierne, przek‡adaj„ce siŒ na konkretne material- ne dobra, inne jak w przypadku pa- kietu Alfa niesie wiŒcej korzyci nie- wymiernych. Po¿ytek p‡yn„cy z tego no- watorskiego rozwi„zania przejawia siŒ przede wszystkim poprzez w‡„czenie siŒ do nurtu rozpowszechniania nowych technologii w przemyle drog„ sprzeda- ¿y licencji na oprogramowanie kompu- terowe. Dodam, ¿e nurt ten nabiera co- raz wiŒkszego znaczenia. Trudno nie dostrzec tak¿e wk‡adu w rozwój w komputeryzacji elektroenergetyki krajo- wej i zagranicznej. Z jak„ firm„ zespó‡ kierowany przez Pana Profesora, wspó‡pracowa‡ w zakresie sprzeda¿y wyników swoich badaæ? Badania nad optymalizacj„ metod i rodków lokalizacji zwaræ w liniach wysokiego napiŒcia prowadzŒ od wielu lat. W ostatnich latach szczególn„ uwa- gŒ zwróci‡em na nowe mo¿liwoci, ja- kie daj„ techniki wywodz„ce siŒ ze sztucznej inteligencji, szczególnie syste- mów ekspertowych i sieci neuronowych. Przechodz„c do fazy budowy oprogra- mowania utworzy‡em zespó‡, w sk‡ad którego wchodzi mgr in¿. Andrzej W‡ó- czyk specjalista z zakresu elektroener- getycznej automatyki zabezpieczeniowej oraz mgr in¿. Krzysztof Mainka spe- cjalista z zakresu zastosowaæ informaty- ki w automatyce zabezpieczeniowej. Uzyskane wyniki pozwoli‡y na nawi„- zanie, przed dwoma laty bezporedniej wspó‡pracy z firm„ QUESTPOL. Firma ta ma bogate dowiadczenie w projek- towaniu, budowie i wdro¿eniach stacyj- nych, a tak¿e komputerowych systemów rejestracji przebiegów zak‡óceæ zwarcio- wych w liniach wysokiego napiŒcia. Z praktycznego punktu widzenia pakiet Alfa stanowi istotny komponent opro- gramowania zwiŒkszaj„cy walory u¿yt- kowe nowej generacji rejestratorów pro- dukowanych przez firmŒ QUESTPOL. Katedra Elektroenergetyki posia- da zapewne wysokiej klasy stanowiska badawcze, które pozwoli‡y na opraco- wanie specjalistycznego oprogramowa- nia, czy sprzeda¿ pakietu Alfa stanowi ju¿ fina‡ tego etapu pracy, a mo¿e przy- gotowywany jest ju¿ kolejny? Jedn„ z wa¿niejszych cech charak- teryzuj„cych warunki pracy w Katedrze Elektroenergetyki jest swoboda w dobo- rze tematyki badawczej i sposobów re- alizacji badaæ naukowych. Przyk‡adem Ci„g dalszy na stronie 5

Transcript of (101) Styczeń 2002

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 3

Wywiad z�

W praktyce zawsze szczególny problem stanowi mo¿liwie jak najdok³ad-niejsza lokalizacja wystêpuj¹cych zwaræ w d³ugich, licz¹cych dziesi¹tkii setki kilometrów, liniach najwy¿szych napiêæ. Stosowane dotychczasmetody umo¿liwiaj¹ lokalizacjê ze stosunkowo nisk¹ dok³adno�ci¹ � odkilku do kilkunastu procent w odniesieniu do ca³ej d³ugo�ci linii.

� Podpisa³ Pan Profesor umowê li-cencyjn¹ na sprzeda¿ oprogramowa-nia s³u¿¹cego do lokalizacji zwaræ wliniach wysokiego napiêcia, w skaliuczelni jest to pierwsze tego rodzajuosi¹gniêcie, proszê przedstawiæ sze-rzej, co kryje siê pod okre�leniem �pakiet Alfa.

� Pakiet Alfa to zestaw specjalizowa-nych programów komputerowych,umo¿liwiaj¹cy kompleksow¹ analizê za-rejestrowanych przebiegów pr¹dów inapiêæ oraz dzia³ania automatyki zabez-pieczeniowej w stacjach transformatoro-wo-rozdzielczych wysokiego napiêciapodczas zak³óceñ zwarciowych wystêpu-j¹cych na liniach elektroenergetycznych110 kV, 220 kV i 400 kV po³¹czonych ztymi stacjami.

� Zintegrowany pakiet identyfika-cji Alfa mie�ci siê w krêgu Pana dzia-³alno�ci naukowej, która teraz znaj-dzie zastosowanie praktyczne, jak sze-rokie bêdzie wykorzystanie tego opro-gramowania?

� W ostatnich latach komputeryzacjastacji wysokiego napiêcia koncentrujesiê na wyposa¿aniu ich w nowoczesnerejestratory przebiegów zak³óceñ zwar-ciowych, których oprogramowanieumo¿liwia, oprócz wizualizacji tychprzebiegów oraz identyfikacji wybra-nych parametrów zwarciowych, wyzna-czanie odleg³o�ci od stacji do miejscazwarcia na linii � czyli lokalizacjê miej-sca zwarcia. Krajowy system elektro-energetyczny to miêdzy innymi dziesi¹t-ki stacji i linii wysokiego napiêcia o d³u-go�ci kilku tysiêcy kilometrów. W prak-tyce zawsze szczególny problem stano-wi mo¿liwie jak najdok³adniejsza loka-lizacja wystêpuj¹cych zwaræ w d³ugich,licz¹cych dziesi¹tki i setki kilometrów,liniach najwy¿szych napiêæ. Stosowanedotychczas metody umo¿liwiaj¹ lokali-

Pierwsza umowa licencyjna na sprzeda¿ oprogramowaniaZ prof. dr. hab. in¿. Jerzym Wróblewskim z Katedry Elektroenergetyki WEiArozmawia Krystyna Duda

zacjê ze stosunkowo nisk¹ dok³adno�ci¹� od kilku do kilkunastu procent w od-niesieniu do ca³ej d³ugo�ci linii. Im lo-kalizacja zwaræ jest dok³adniejsza, tymkrótszy okres czasu potrzebny jest spe-cjalistycznym ekipom na dotarcie domiejsca uszkodzenia linii, naprawy liniii ponownego w³¹czenia jej do normal-nej eksploatacji. Pakiet Alfa zawieraoprogramowanie zapewniaj¹ce lokaliza-cjê zwaræ na liniach wysokiego napiêciaze znacznie wy¿sz¹ dok³adno�ci¹ ni¿stosowane dotychczas programy lokali-zacji. Tu tkwi wiêc jego warto�æ i zna-czenie w praktyce.

� Jakie korzy�ci przyniesie uczelniczy wydzia³owi sprzeda¿ pakietu?

� Ka¿de nowe rozwi¹zanie przynosizwykle korzy�ci. Jedne s¹ wymierne,przek³adaj¹ce siê na konkretne material-ne dobra, inne � jak w przypadku pa-kietu Alfa � niesie wiêcej korzy�ci nie-wymiernych. Po¿ytek p³yn¹cy z tego no-watorskiego rozwi¹zania przejawia siêprzede wszystkim poprzez w³¹czenie siêdo nurtu rozpowszechniania nowychtechnologii w przemy�le drog¹ sprzeda-¿y licencji na oprogramowanie kompu-terowe. Dodam, ¿e nurt ten nabiera co-raz wiêkszego znaczenia. Trudno niedostrzec tak¿e wk³adu w rozwój wkomputeryzacji elektroenergetyki krajo-wej i zagranicznej.

� Z jak¹ firm¹ zespó³ kierowanyprzez Pana Profesora, wspó³pracowa³w zakresie sprzeda¿y wyników swoichbadañ?

� Badania nad optymalizacj¹ metod i�rodków lokalizacji zwaræ w liniachwysokiego napiêcia prowadzê od wielulat. W ostatnich latach szczególn¹ uwa-gê zwróci³em na nowe mo¿liwo�ci, ja-kie daj¹ techniki wywodz¹ce siê zesztucznej inteligencji, szczególnie syste-mów ekspertowych i sieci neuronowych.

Przechodz¹c do fazy budowy oprogra-mowania utworzy³em zespó³, w sk³adktórego wchodzi mgr in¿. Andrzej W³ó-czyk � specjalista z zakresu elektroener-getycznej automatyki zabezpieczeniowejoraz mgr in¿. Krzysztof Mainka � spe-cjalista z zakresu zastosowañ informaty-ki w automatyce zabezpieczeniowej.Uzyskane wyniki pozwoli³y na nawi¹-zanie, przed dwoma laty bezpo�redniejwspó³pracy z firm¹ QUESTPOL. Firmata ma bogate do�wiadczenie w projek-towaniu, budowie i wdro¿eniach stacyj-nych, a tak¿e komputerowych systemówrejestracji przebiegów zak³óceñ zwarcio-wych w liniach wysokiego napiêcia. Zpraktycznego punktu widzenia pakietAlfa stanowi istotny komponent opro-gramowania zwiêkszaj¹cy walory u¿yt-kowe nowej generacji rejestratorów pro-dukowanych przez firmê QUESTPOL.

� Katedra Elektroenergetyki posia-da zapewne wysokiej klasy stanowiskabadawcze, które pozwoli³y na opraco-wanie specjalistycznego oprogramowa-nia, czy sprzeda¿ pakietu Alfa stanowiju¿ fina³ tego etapu pracy, a mo¿e przy-gotowywany jest ju¿ kolejny?

� Jedn¹ z wa¿niejszych cech charak-teryzuj¹cych warunki pracy w KatedrzeElektroenergetyki jest swoboda w dobo-rze tematyki badawczej i sposobów re-alizacji badañ naukowych. Przyk³adem

Ci¹g dalszy na stronie 5

4 Politechnika Opolska

Z prac SenatuOtwieraj¹c 12 grudnia 2001 r. dziewiêtnaste w kadencji

posiedzenie Senatu rektor � prof. P. Wach przedstawi³ porz¹-dek obrad, do którego nie wniesiono zastrze¿eñ:1. Sprawy osobowe:

- wybór przewodnicz¹cego Uczelnianej Komisji Wyborczej.2. Sprawy naukowe:

- wyra¿enie zgody na zawarcie umowy o wspó³pracy po-miêdzy PO a Moskiewskim Pañstwowym Uniwersyte-tem Technicznym Stankin w Moskwie (Rosja),

- wyra¿enie zgody na zawarcie umowy o wspó³pracy po-miêdzy PO a Lwowskim Uniwersytetem Medycznymim. Danyla Halickiego we Lwowie (Ukraina).

3. Przedstawienie projektu strategicznych celów PolitechnikiOpolskiej.

4. Sprawy dydaktyczne:- uchwalenie nowych zasad rekrutacji na I rok studiów w

r. a. 2002/2003,- uchwalenie zmian w Regulaminie Studiów PO,- zaopiniowanie planów studiów in¿ynierskich dziennych

i zaocznych na kierunku elektronika i telekomunikacjadla specjalno�ci elektroniczne systemy diagnostyczne,

- zaopiniowanie zmian w planach studiów dziennych li-cencjackich na kierunku fizjoterapia,

- zaopiniowanie zmian w planach studiów dziennych ma-gisterskich na kierunku in¿ynieria �rodowiska.

5. Komunikaty, zapytania i wolne wnioski.6. Zatwierdzenie protoko³u z posiedzenia Senatu PO w dniu

14 listopada br.Realizuj¹c przyjêty porz¹dek obrad Senat Politechniki

Opolskiej;- na podstawie wyników g³osowania, zgodnie z § 2 pkt. 2

Regulaminu wyborczego Statutu PO zatwierdzi³ na prze-wodnicz¹cego Uczelnianej Komisji Wyborczej � prof. drahab. Tadeusza Góreckiego. Nowo powo³any przewodni-cz¹cy przedstawi na kolejnym posiedzeniu proponowanysk³ad Uczelnianej Komisji Wyborczej,

- wyrazi³ zgodê na zawarcie przez rektora umowy o wspó³-pracy pomiêdzy Politechnik¹ Opolsk¹ a Moskiewskim Pañ-stwowym Uniwersytetem Technicznym STANKIN w Mo-skwie (Rosja),

- wyrazi³ zgodê na zawarcie przez rektora umowy o wspó³-pracy pomiêdzy Politechnik¹ Opolsk¹ a Lwowskim Uni-wersytetem Medycznym im. Danyla Halickiego we Lwo-wie (Ukraina).

- Rektor zapozna³ Senat z pro-jektem Strategicznych celówPolitechniki Opolskiej doroku 2025 i zachêci³ dzieka-nów o zg³aszanie, w formiepisemnej, uwag i uzupe³nieñdo przedstawionego projek-tu. Zapowiedzia³ koniecz-no�æ przedyskutowania per-spektyw rozwojowych uczel-ni, które zosta³yby zaakcep-towane przez Senat i �rodowisko naukowe PO.

- uchwali³ nowe zasady rekrutacji na I rok studiów w Poli-technice Opolskiej w roku akademickim 2002/2003 nawszystkie kierunki i rodzaje studiów i anulowa³ uchwa³êSenatu PO z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie zasad rekru-tacji na I rok studiów w roku akademickim 2002/2003.

- uchwali³ zmianê w Regulaminie studiów w PolitechniceOpolskiej.Nastêpnie:

- na wniosek Rady WWFiF pozytywnie zaopiniowa³ zmia-ny w planach studiów dziennych licencjackich na kierun-ku fizjoterapia od roku akademickiego 2001/2002:

- II rok studiów, sem. IV � wprowadza siê przedmiot po-miary i sterowanie w wymiarze 2 W i 1 S.

- na wniosek Rady WM pozytywnie zaopinowa³ zmiany wplanach studiów dziennych magisterskich na kierunku in-¿ynieria �rodowiska na specjalno�ci procesy i urz¹dzeniain¿ynierii �rodowiska od roku akademickiego 2001/2002:a) usuniêcie przedmiotu procesy dyfuzyjne w wymiarze 2

WE i 1 Æw.,b) w przedmiocie wybrane dzia³y in¿ynierii procesowej

zwiêkszenie godzin o 1 Æw.Ponadto rektor pogratulowa³:

- prof. Robertowi Rauziñskiemu otrzymania nagrody ¯arSerca za ¿yczliwo�æ dla studentów, przyznan¹ przez O�ro-dek Formacji i Kultury Xaverianum,

- prorektorowi ds. nauki, prof. Jerzemu Skubisowi przy-znania nagrody marsza³ka województwa opolskiego zaszczególne osi¹gniêcia w dziedzinie rozwoju i upowszech-niania edukacji tj. za wk³ad i za zaanga¿owanie w urucho-mienie nowych, atrakcyjnych kierunków kszta³cenia w PO.Ponadto rektor P. Wach poinformowa³ Senat o odbytych

spotkaniach i o prowadzonych rozmowach z dyrektorem u

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 5

Z kalendarza rektorów

Z KALENDARZAREKTORÓWn Rektor, prof. Piotr Wach wzi¹³udzia³ w uroczysto�ci wrêczenia dyplo-mów ukoñczenia studiów absolwentomWydzia³u Mechanicznego, która odby³asiê 13 grudnia 2001 r.

n 18 grudnia 2001r. rektor uczestniczy³w kolejnym posiedzeniu RegionalnejKonferencji Rektorów Uczelni Akade-mickich, które tym razem odby³o siê wAkademii Ekonomicznej we Wroc³awiu.

n Nazajutrz rektor P. Wach na zapro-szenie ministra edukacji narodowej isportu � pani Krystyny £ybackiejuczestniczy³ w spotkaniu po�wiêconymomówieniu aktualnych problemówszkolnictwa wy¿szego oraz zamierzeñministerstwa na najbli¿szy okres.

n 20 grudnia 2001 r. na zaproszenierektora Uniwersytetu Wroc³awskiego,prof. R. Gellesa w Wy¿szym Metropo-litarnym Seminarium Duchownym ob-radowa³o Kolegium Rektorów UczelniWroc³awia i Opola, w którym uczestni-czy³ rektor P. Wach.

tego jest w³a�nie opracowanie pakietuAlfa. Wykorzystanie w³asnych, autor-skich programów komputerowych dosymulacji i analizy przebiegów zwarcio-wych w liniach elektroenergetycznychnie nios³o za sob¹ potrzeby zakupu lubbudowy kosztownych stanowisk badaw-czych. Zasadnicza koncentracja pracdotyczy³a badañ teoretycznych i praceksperymentalnych na symulatorachkomputerowych. Niewielkie koszty ma-terialne przy opracowywaniu pakietuAlfa s¹ jego dodatkow¹ zalet¹.

Obecna forma pakietu Alfa nie wy-korzystuje oczywi�cie wszystkich mo¿-liwo�ci analizy sygna³ów zwarciowych.Dopiero eksploatacja w przemy�le po-zwoli na krytyczn¹ ocenê i wska¿e nowekierunki badañ. Prace z zakresu kom-pleksowej analizy zak³óceñ zwarciowychbêd¹ nadal rozwijane.

� W jaki sposób, poza oczywi�ciematerialnym wyrazem sprzeda¿yoprogramowania mo¿na wykorzystaæto osi¹gniêcie, mam na my�li rezulta-ty naukowe.

� Z oczywistych wzglêdów niektórebadania oraz ich wyniki zwi¹zane bez-po�rednio z pakietem Alfa nie bêd¹ pu-blikowane, to wynika z warunków po-ufno�ci zawartych w umowie licencyj-nej. Planowane natomiast s¹ publikacjewykorzystuj¹ce jako now¹ bazê wiedzydla lepszego rozpoznawania procesówzak³óceñ zwarciowych uwzglêdniaj¹cychw coraz wiêkszym stopniu elementy nie-liniowo�ci i niejednorodno�ci. W przy-gotowaniu znajduj¹ siê równie¿ pracedotycz¹ce systemów sztucznej inteligen-cji w elektroenergetycznej automatycezabezpieczeniowej.

� Dziêkujê za rozmowê.Dziêkujê Panu Andrzejowi W³óczy-

kowi za pomoc w przygotowaniu wy-wiadu.

n W dniu 10 stycznia 2002 r. prorektords. nauki � prof. dr hab. in¿. Jerzy Sku-bis wraz z prorektorem ds. studenckich,prof. Grzegorzem Gasiakiem uczestni-czy³ w uroczystym spotkaniu ze �stu-dentami roku 2001� , które odby³o siêna Wydziale Zarz¹dzania i In¿ynieriiProdukcji.

n Prorektor J. Skubis reprezentowa³ Po-litechnikê Opolsk¹ w uroczysto�ci nada-nia tytu³u doktora honoris causa J. Em.Kard. Karlowi Lehmannowi oraz J. Em.Kard. Miloslavowi Vlkowi. Uroczysto�æmia³a miejsce w auli Wydzia³u Teolo-gicznego Uniwersytetu Opolskiego wOpolu przy ul. Drzyma³y 1.

n W dniu 25 stycznia br. oraz w dniachod 4 do 8 lutego br. prorektor ds. naukiuczestniczy³ na wszystkich wydzia³achpolitechniki i w Instytucie Matematyki,Fizyki i Chemii w seminariach na tematodbioru prac w³asnych i statutowych zarok 2001.

E. Czaja, U. Mazur

Ci¹g dalszy ze strony 3

Instytutu Mineralnych Materia³ów Bu-dowlanych w Opolu � doc. dr in¿. Je-rzym Dud¹ po�wiêconych omówieniudalszej wspó³pracy z Politechnik¹ Opol-sk¹ i o planowanych, wspólnych inicja-tywach w zakresie organizacyjnym, ka-drowym i naukowym. Zachêci³ dzieka-nów do podjêcia wspólnych inicjatyw zopolskim IMMB.

Dziekan WEiA � prof. R. Rojek po-wiadomi³ Senat, ¿e wydzia³ jest w trakcieopracowywania samooceny zg³oszonychdo akredytacji kierunków studiów: elek-trotechnika oraz informatyka. Dla tygo-dnika Polityka opracowuj¹cego rankingkierunków studiów na kierunku informa-tyka przeprowadzona zosta³a ankietaw�ród studentów WEiA, której wynikibêd¹ opublikowane w lutym 2002 r.

Na zakoñczenie pierwszej meryto-rycznej czê�ci posiedzenia Senatu za-twierdzony zosta³ protokó³ z posiedze-nia w dniu 14 listopada 2001 roku.

Po krótkiej przerwie senatorowie ikierownicy jednostek administracyjnychUczelni na zaproszenie rektora wziêliudzia³ w spotkaniu �wi¹tecznym, w cza-sie którego rektor z³o¿y³ �wi¹teczne inoworoczne ¿yczenia adresowane dowszystkich pracowników PolitechnikiOpolskiej.

mgr Urszula MAZUR,sekretarz rektora

6 Politechnika Opolska

Z ¿ycia Uczelni

Wydzia³ Zarz¹dzania i In¿ynierii Pro-dukcji uhonorowa³ swoich najlepszych stu-dentów. Chcieli�my wyró¿niæ tych spo�ródnaszych studentów, którzy w minionymroku wykazali siê najwiêksz¹ przedsiêbior-czo�ci¹ , a to oznacza, ¿e zrobili co� wiê-cej ni¿ tylko uczêszczanie na zajêcia i zali-czanie kolejnych przedmiotów � tymi s³o-wami pani dziekan Agata Zagórowskarozpoczê³a uroczysto�æ zorganizowan¹ nawydziale 10 stycznia br. z udzia³em pro-rektora ds. nauki, prof. Jerzego Skubisa iprorektora ds. studenckich, prof. Grzego-rza Gasiaka.

W³adze dziekañskie inicjuj¹c uroczy-sto�æ wytypowali trzy grupy studentówzas³uguj¹cych na wyró¿nienie. W pierw-szej znale�li siê ci, którzy nie przerywaj¹cstudiów na Politechnice Opolskiej zdecy-dowali siê siêgn¹æ po tzw. dyplom podwój-nej kompetencji i maj¹ za sob¹ rok eduka-cji na IUT de Saint Denis, Université Pa-ris Nord. Rozpoczêta przed czterema latywspó³praca miêdzy profesorami paryskiejuczelni i opolskiej politechniki zaowoco-wa³a wyjazdem na studia do Francji grupystudentów WZiIP, którzy otrzymali ju¿francuski pañstwowy certyfikat � DUT(Diplôme Univeritaire de Technologie)uzyskuj¹c równie¿ mo¿liwo�æ kontynuacjinauki i zdobycia dyplomu MBA ( Masterof Bussines Administration).

Drug¹ grupê wyró¿nionych stanowi¹studenci, którzy zakoñczyli semestr lubrok studiów na renomowanych uniwersy-tetach europejskich w ramach programuSocrates/Erasmus. Warto podkre�liæ, ¿e

Wydzia³ Zarz¹dzania i In¿ynierii Produk-cji jako jedyny na PO uczestniczy w 5.Programie Ramowym, a spo�ród wszyst-kich polskich wy¿szych uczelni zaledwiepo³owa skorzysta³a z tej niebywa³ej prze-pustki do Unii Europejskiej jak 5.PR na-zwa³ koordynator ds. programów unijnychJanusz Fijak.

Program Socrates/Erasmus jest szans¹na realizacjê w³asnych ambicji zawodo-wych i naukowych � doda³.

Trzeci¹ grupê uhonorowanych stanowi¹studenci zarz¹dzania i marketingu graj¹cyw sk³adzie zwyciêskiej dru¿yny siatkarzy,którzy w ubieg³ym roku siêgnêli po naj-wiêkszy awans w sporcie akademickim iwywalczyli miejsce w I lidze. Co dobitnieakcentowa³a pani dziekan, poza koszulka-mi z nazw¹ wydzia³u nie mogli liczyæ na

¿adn¹ inn¹ pomoc. Poza ¿yczliwo�ci¹! Stu-diowanie poza wydzia³em sportowym iosi¹gniêcie sukcesu sportowego wymagawzmo¿onej pracy i wiele samozaparcia itym bardziej wymaga uznania i podziwu �doda³a pani dziekan.

Spo�ród wyró¿nionych studentów dwieosoby zosta³y szczególnie docenione. S¹to Karina Zawada, aktualna przewodni-cz¹ca samorz¹du studenckiego maj¹ca zasob¹ pobyt w zagranicznej uczelni orazstypendium Ministra Edukacji Narodowejza wybitne osi¹gniêcia w nauce. Mianonajbardziej wszechstronnego studentaotrzyma³ Wojciech Skubis, gdy¿ w ostat-nim roku nauki uzyska³ francuski DUT,odby³ sta¿ na szkockiej uczelni i wygra³konkurs na pracownika w znanej firmiedoradczej Andersen.

Wszyscy wyró¿nieni studenci otrzymalipoza serdecznymi gratulacjami wieczne

STUDENCI ROKU 2001

pióro z pami¹tkowym napisem oraz albumo Politechnice Opolskiej.

Zarówno pani dziekan, jak i rektorzyw swoich wyst¹pieniach podkre�lali zna-czenie aktywno�ci m³odych ludzi. Kszta³-towanie elit jest najwiêkszym pos³annic-twem ka¿dej uczelni i wy tworzyæ bêdzie-cie te elity � mówi³ prorektor J. Skubis.

Zabieraj¹cy g³os studenci mówili nie-zwykle ciep³o o atmosferze panuj¹cej nawydziale, o ¿yczliwym stosunku pracow-ników do studentów i ogromnych mo¿li-wo�ciach jakie przed studiuj¹cymi stwarza-j¹ w³adze dziekañskie i rektorskie. Studen-ci znaj¹cy realia innych polskich uczelnizgodnie stwierdzili, ¿e po pierwsze studiu-j¹c w Opolu nie trzeba mieæ ¿adnych kom-

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 7

Z ¿ycia Uczelni

MistrzowieOpolszczyzny

Czytelnicy Nowej Trybuny Opolskiejw dorocznym plebiscycie wybrali najpo-pularniejszych sportowców i trenerówroku 2001.

W�ród laureatów na czwartym miej-scu znalaz³ siê Pawe³ Czerepok, trenerzespo³u siatkarzy AZS i prodziekan ds.organizacyjnych Wydzia³u WychowaniaFizycznego i Fizjoterapii, na któregoswój g³os odda³o 11087 osób. P. Czere-pok od lat trenuj¹cy siatkarzy akademi-ków potrafi³ w ostatnim czasie tak po-prowadziæ zespó³, ¿e najpierw wygra³ ondrugoligowe rozgrywki i po raz pierw-szy w historii klubu awansowali do I ligi.(patrz WU maj 2001).

28 grudnia 2001 r. w Hotelu Central-nym w Kêdzierzynie-Ko�lu na dorocz-nym balu sportowca odby³ siê fina³ 36.Plebiscytu NTO i Urzêdu Marsza³kow-skiego Województwa Opolskiego. Wy-brani g³osami czytelników najpopular-niejsi sportowcy i trenerzy odbierali na-grody i gratulacje. W gronie wyró¿nio-nych nie zabrak³o tak¿e sportowców-stu-dentów naszej Uczelni. Na 7 miejscu z17369 g³osami jest studentka fizjotera-pii Jolanta Wojnarowicz (d¿udo), na11. i 12. miejscu znale�li siê GrzegorzKleszcz � podnoszenie ciê¿arów (12679g³osów) i siatkarz Zbigniew Rektor(12356 g³osów), a na 15. miejscu z10638 g³osami uplasowa³ siê Karol Bo-bowicz uprawiaj¹cy short-track. Pozo-stali studiuj¹ wychowanie fizyczne.

Laureatom plebiscytu � trenerowi isportowcom redakcja Wiadomo�ci Uczel-nianych sk³ada serdeczne gratulacje.

pleksów w stosunku do uczelni w wielkicho�rodkach, a warunki i mo¿liwo�ci, jakiestoj¹ przed studentem politechniki s¹ nie-jednokrotnie znacznie lepsze ni¿ w reno-mowanych uczelniach.

S³owa uznania i serdeczne gratulacjepod adresem wyró¿nionych studentóworaz pami¹tkowe zdjêcie zamknê³o uroczy-sto�æ, a jej bohaterowie udali siê do swo-ich codziennych zajêæ.

Do gratulacji do³¹cza siê tak¿e redak-cja WU.

Studenci roku 2001 na Wydziale Zarz¹-dzania i In¿ynierii Produkcji:

Karina Zawada � stypendystka MEN.Andrzej Adamek, Katarzyna Bil, Piotr

Korecki, Marcin £ukaszyñski, JoannaMi³aszewicz, Agnieszka Momro, Przemy-s³aw G³ogowski, £ukasz Dymek, JoannaBartkowik, Karolina Kujawska, Anna Ko-zo³ub, Ma³gorzata Go³¹bek, Beata Hejm-rot, Agnieszka Kolanko, Wojciech Skubis� uczestnicy studiów typu MBA.

Sebastian Bednaszyñski, Jakub Micha-lak, Micha³ Wrona, Karina Zawada, Ma³-gorzata Ostrowska, Anna Olewicz, Alek-sandra Duda, Wojciech Stankiewicz, Woj-ciech Skubis, Beata Proszkowiec, Pawe³Kuku³ka, Liliana Pêkala, Agnieszka Mom-ro, Klaudia Gajda, Magdalena Urbañska,Aleksandra Witczak, Piotr Kowalski �uczestnicy programu Socrates-Erasmus.

Jakub Michalak, Przemys³aw Morzydu-sza, Krzysztof Piotruk, Miros³aw Mrozek,Przemys³aw ¯abicki, Adrian Mirek, Mi-³osz Kwiecieñ, Pawe³ Kad³ubowski, Zbi-gniew Prokopowicz � dru¿yna siatkarzyWZiIP.

kd

Pawe³ Czerepok

Jolanta Wojnarowicz

Grzegorz KleszczZbigniew Rektor

Op³atek opolskiego�rodowiskaakademickiego

Do tradycji wesz³y ju¿ coroczne spo-tkania �rodowiska akademickiego naspotkaniu op³atkowym, na które zapra-sza ks. arcybiskup Alfons Nossol. Wzo-rem lat ubieg³ych odby³o siê ono w auliWydzia³u Teologicznego przy ul. kard.Kominka, w tym roku w dniu 9 stycz-nia. Spotkanie prowadzi³ gospodarz ks.prof. Helmut Sobeczko. Po wystêpiechóru Uniwersytetu Opolskiego pod dy-

Ci¹g dalszy na stronie 8

8 Politechnika Opolska

Sprawy naukiTerminarz wydzia³owych seminariów, zwi¹zanychz rozliczeniem merytorycznym i finansowym pracw³asnych i statutowych za rok 2001

1. Wydzia³ Elektrotechniki i Automatyki, 25 stycznia br.(pi¹tek), godz. 10.00, sala nr 308 w budynku �Lipsk�.

2. Wydzia³ Zarz¹dzania i In¿ynierii Produkcji, 4 lutego br.(poniedzia³ek), godz.11.00, sala nr 112 w budynku przyul. L. Waryñskiego 4.

3. Wydzia³ Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii, 5 lutegobr. (wtorek), godz. 9.00, sala nr 205 w budynku przy ul.Dzia³kowej 4

4. Instytut Matematyki, Fizyki i Chemii, 6 lutego br. (�ro-da), godz. 9.00 w budynku przy ul. Luboszyckiej 5

5. Wydzia³ Budownictwa, 7 lutego br. (czwartek), godz.10.00 w budynku przy ul. Katowickiej 48

6. Wydzia³ Mechaniczny, 8 lutego br. (pi¹tek), godz. 10.00,sala nr 217 D w gmachu g³ównym.

Realizacja planu wydawniczego w roku 2001

Skrypty

WBSkrypt 235, Abramek W.; Przyk³ady obliczeñ elementów ¿el-

betowych wed³ug normy PN-B-03264: 1999 cz. I P³yty ibelki, wyd. II; 17,1; 350; 248*

WEiASkrypt 238 pod red. Krych J.; Laboratorium komputerowe z

teorii obwodów; 12,6; 400; 184Skrypt 236, D¹browska J., Kajura A., Szymeczek D.; Labo-

ratorium urz¹dzeñ elektrycznych cz. I; 10,5; 280; 160

WMSkrypt 237, Macha E.; Niezawodno�æ maszyn.;7,8; 350; 116Skrypt 240, Macha E.; Reliability of machines; 7,5; 150; 112Skrypt 239, Partyka M.; Metodologia projektowania � wybra-

ne zagadnienia projektowania technicznego; 14,0; 150; 208Skrypt 241, Partyka M. Design methodology � some selected

problems of engineering design; 13,5; 150; 200Skrypt 242 pod red. Troniewski L.; Tablice do obliczeñ pro-

cesowych wyd. IV; 26,6; 350; 400Skrypt 243 pod red. Knosala R.; Laboratorium CAD-CAM;

27,2; 350; 408**

Studia i monografie

WBKubik J, Mraczny K.; Kompozyty warstwowe z tworzyw od-

padowych; 9,2; 300; 138**

WEiASiM z. 126 Sadecki J.; Algorytmy równoleg³e optymali-

zacji i badania ich efektywno�ci; systemy równoleg³e z roz-proszon¹ pamiêci¹; 20,6; 210; 248

Ci¹g dalszy na stronie 22

Informacja z bibliotekiKsiêgozbiór Biblioteki Politechniki Opolskiej wzboga-

ci³ siê w ostatnich dniach o niezwykle cenny dar przeka-zany przez Jego Magnificencjê Rektora prof. dr hab. in¿.Piotra Wacha.

Ksiêga Dziesiêciolecie Polski Niepodleg³ej 1989�1999 podredakcj¹ Waldemara Kuczyñskiego, wzorowana na przedsiê-wziêciu z czasów II RP, w formie dokumentacyjno-publicy-stycznej opisuje dorobek pierwszej dekady III RP. Zawieraona 6 dzia³ów, 25 rozdzia³ów, 415 artyku³ów, w tym 57 mi-niartyku³ów wyodrêbnionych graficznie oraz 5180 ilustracji.Twórcom Ksiêgi swe zasoby archiwalne udostêpni³o 177 urzê-dów i instytucji pañstwowych wszystkich szczebli.

Egzemplarz ksiêgi, w której posiadaniu jest BibliotekaG³ówna Politechniki Opolskiej otrzyma³ numer 1295.

rekcj¹ El¿biety Trylnik, który uraczy³ s³uchaczy wspania-³ym wykonaniem kolêd, przysz³a pora na wyst¹pienia sza-cownych go�ci.

W imieniu w³adz samorz¹dowych wyst¹pi³ marsza³ek woje-wództwa, dr Stanis³aw Ja³owiecki sam przez wiele lat zwi¹za-ny z opolskim �rodowiskiem akademickim. O sprawach opol-skiego uniwersytetu mówi³ jego rektor Stanis³aw S. Nicieja,akcentuj¹c przede wszystkim osi¹gniêcia, jakie sta³y siê udzia-³em uczelni. Prof. Piotr Wach rektor Politechniki Opolskiejpoza ciep³ymi s³owami ¿yczeñ adresowanymi do wszystkichcz³onków akademickiej spo³eczno�ci podkre�li³ wagê zmian ja-kie w ostatnich latach dokona³y siê nie tylko w opolskim �rodo-wisku, lecz i w ca³ym kraju, zmian � co podkre�li³ � nie zawszezauwa¿anych i w³a�ciwie docenianych. Po wyst¹pieniach aka-demików przysz³a pora na s³owa arcybiskupa, uznanego orato-ra i wielkiego mi³o�nika nauki i kultury.

Po po�wiêceniu op³atków obecni na �wi¹tecznym wieczo-rze sk³adali sobie ¿yczenia na nowy rozpoczynaj¹cy siê w³a-�nie rok. Warto dodaæ, ¿e na akademickim op³atku nie zabra-k³o tak¿e przedstawicieli w³adz wojewódzkich � pani wice-wojewody El¿biety Rutkowskiej i miejskich � pani wicepre-zydent Haliny ̄ y³y. ̄ yczeniom jak zwykle towarzyszy³y dys-kusje na temat aktualnych problemów regionu i kraju toczonejeszcze d³ugo w kuluarach.

kd

Ci¹g dalszy ze strony 7

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 9

Sprawy nauki

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, rozpoczynaj¹ca w³a�niedrugie dziesiêciolecie swojej dzia³alno�ci, zamierza � pomimotrudnej sytuacji finansowej, w jakiej znalaz³a siê wskutek wyro-ku NSA - przeznaczyæ na wspieranie nauki w 2002 roku kwotê22 mln z³.

Na rok 2002 Fundacja zaplanowa³a a¿ 9 programów stypen-dialnych, z tego siedem adresowanych do naukowców polskich idwa � do wspó³pracuj¹cych z nimi naukowców zagranicznych.

S¹ w�ród nich dwie ca³kowicie nowe propozycje stypendial-ne, a mianowicie: Krajowe stypendia wyjazdowe oraz Stypen-dia na kwerendy za granic¹.

W ramach kontynuowanych przez Fundacjê programów wie-loletnich bêdzie siê mo¿na w 2002 r. ubiegaæ np. o �rodki namodernizacjê laboratoriów naukowych (program MILAB), o�rodki na dofinansowanie prac przygotowuj¹cych wdro¿enie no-wych technologii (program TECHNE), czy te¿ na opublikowa-nie monografii z zakresu nauk humanistycznych i spo³ecznych wpresti¿owej serii Monografie FNP. Istnieje ponadto mo¿liwo�æuzyskania przez zespo³y naukowe wsparcia finansowego w przy-padkach wymagaj¹cych dora�nej pomocy interwencyjnej (pro-gram SUBIN).

Warto te¿ zwróciæ uwagê, ¿e pragn¹c jak najlepiej dostoso-waæ zasady konkursów do potrzeb i oczekiwañ �rodowiska na-ukowego, Fundacja wprowadzi³a w niektórych programach wie-loletnich modyfikacje regulaminowe.

Poni¿ej zamieszczamy skrócony przegl¹d tegorocznych pro-pozycji programowych Fundacji, za� pe³na wersja jej programudzia³ania na rok 2002 dostêpna jest w postaci broszurki w biurzeFNP lub jako plik pdf na stronie internetowej FNP:www.fnp.org.pl

Program FNP na rok 2002Nagrody i stypendia

Nagroda FNPCoroczne nagrody Fundacji dla polskich uczonych za wybit-

ne dokonania naukowe, uzyskane lub potwierdzone w okresieczterech lat poprzedzaj¹cych datê zg³oszenia do konkursu, przy-znawane s¹ w nastêpuj¹cych dziedzinach:· nauki humanistyczne i spo³eczne,· nauki przyrodnicze i medyczne,· nauki �cis³e,· nauki techniczne.

Kandydatów do Nagrody FNP - zgodnie z jej nowym regula-minem - maj¹ prawo zg³aszaæ:- zaproszeni przez Radê Fundacji wybitni przedstawiciele na-

uki,- dotychczasowi laureaci Nagrody FNP,- we w³asnym imieniu grupa dziesiêciu pracowników nauko-

wych, nie pochodz¹cych z jednej rady naukowej,- stowarzyszenia naukowe o zasiêgu krajowym, reprezentowa-

ne przez zarz¹dy g³ówne. W 2001 r. wysoko�æ nagrody wynosi³a 60 tys. z³ (zwolnio-

nych od podatku dochodowego).

Termin zg³aszania kandydatur do Nagrody FNP up³ywa31 marca.

Informacje o warunkach, jakie powinny spe³niaæ wnioski,znajduj¹ siê na stronie internetowej FNP, mo¿na je te¿ uzyskaæ ukoordynatora programu, p. Ewy �liwowskiej, tel. 845 95 25, e-mail: [email protected].

Subsydia profesorskie(2002 r. � nauki humanistyczne)

Od roku 1998 realizowany jest program wspierania wybit-nych uczonych poprzez przyznawanie im trzyletnich subsydiów,których celem jest albo intensyfikowanie ju¿ prowadzonych prac,albo umo¿liwienie podejmowania nowych kierunków badañ.

Program adresowany jest do aktywnie dzia³aj¹cych naukowoosób, których dotychczasowy dorobek stanowi rêkojmiê w³a�ci-wego wykorzystania �rodków i które potrafi¹ skutecznie ³¹czyæpracê naukow¹ z kszta³ceniem m³odej kadry. Pocz¹wszy od obec-nej tury programu z udzia³u w nim wy³¹czeni s¹:- uczeni piastuj¹cy stanowiska rektorów lub prorektorów, a tak-

¿e dyrektorów instytutów naukowych,- osoby w wieku ponad 60 lat.

Subsydia przyznawane s¹ na drodze zamkniêtego konkursu,obejmuj¹cego co rok inny obszar nauki. W roku 2002 s¹ nimnauki humanistyczne. Kandydatów zg³asza powo³ana przez Fun-dacjê grupa wybitnych uczonych, uznawanych za autorytety wdanej dziedzinie. Wybrani przez Fundacjê kandydaci, którzyprzyjm¹ jej zaproszenie do udzia³u w konkursie, przedstawiæpowinni informacjê o swoich zamierzeniach naukowych wraz zprojektem wykorzystania subsydiów.

Laureatów wy³ania Zarz¹d Fundacji posi³kuj¹c siê opiniamiekspertów. Przewiduje siê przyznanie do 15 trzyletnich subsy-diów, ka¿de w ³¹cznej wysoko�ci 240 tys. z³ (80 tys. z³ rocznie).

Informacje o programie mo¿na uzyskaæ na stronie interneto-wej FNP oraz u koordynatora programu, p. Ryszarda Wieczor-ka, tel. 845 95 15, e-mail: [email protected].

Polskie Honorowe Stypendium Naukoweim. Aleksandra von Humboldta

Stypendium to przyznawane jest przez FNP wybitnym uczo-nym niemieckim i stanowi odpowiednik Humboldt-Forschung-spreise, któr¹ uczonym zagranicznym, w tym tak¿e polskim,przyznaje niemiecka Fundacja Aleksandra von Humboldta.

Stypendium na pobyt naukowy w Polsce uzyskaæ mog¹ bada-cze ró¿nych specjalno�ci, w uznaniu ich dotychczasowych doko-nañ naukowych i ich wk³adu w rozwój wspó³pracy obu krajów.Nominacje uczonych niemieckich do stypendium powinni zg³a-szaæ do Fundacji na rzecz Nauki Polskiej wy³¹cznie uczeni pol-scy lub polskie instytucje naukowe poprzez swoje rady naukowelub rady wydzia³ów. Wnioskodawca zobowi¹zany jest zapewniæniemieckiemu laureatowi techniczne mo¿liwo�ci realizacji za-mierzonego programu badawczego. Przyznawane na okres od 4do 12 miesiêcy stypendia mo¿na wykorzystywaæ w kilkumiesiêcz-nych turach w ci¹gu kolejnych trzech lat.

Wysoko�æ Polskiego Honorowego Stypendium Naukowe-go dla uczonych niemieckich w roku 2002 wyniesie 10 tys.z³ miesiêcznie.

FUNDACJA NA RZECZ NAUKI POLSKIEJProgram pomocy nauce w 2002 r.

10 Politechnika Opolska

Sprawy naukiTermin sk³adania wniosków up³ywa 30 wrze�nia.Informacje o stypendium - na stronie internetowej FNP oraz u

koordynatora programu, p. Krystyny Fr¹k, tel. 845 95 11, e-mail: [email protected].

Stypendia krajowe dla m³odych naukowcówStypendia te przeznaczone s¹ dla m³odych naukowców, któ-

rzy nie przekrocz¹ w roku sk³adania wniosku wieku 30 lat (lub32 lat w przypadku kandydatów, którzy korzystali z urlopówwychowawczych) i s¹ pracownikami lub doktorantami w krajo-wych szko³ach wy¿szych, placówkach naukowych PAN lub winnych instytucjach, do których celów statutowych nale¿y pro-wadzenie badañ naukowych. Kandydaci musz¹ byæ obywatelamipolskimi.

Podstawowym kryterium oceny kandydatów jest ich dorobek,udokumentowany publikacjami w uznanych periodykach nauko-wych.

Corocznie przyznaje siê oko³o 100 rocznych stypendiów, apocz¹wszy od edycji w 2001 r. mog¹ one byæ przed³u¿one na roknastêpny po dokonaniu oceny rezultatów uzyskanych przez sty-pendystê w pierwszym roku.

Wnioski na odpowiednim formularzu, podpisane przez rek-tora uczelni lub dyrektora instytucji, sk³ada placówka zatrudnia-j¹ca lub kszta³c¹ca kandydata.

Wysoko�æ rocznego stypendium, wyp³acanego kwartalnie, w2001 r. wynosi³a 20 tys. z³.

Termin sk³adania wniosków o stypendia FNP na rok 2003up³ywa 31 pa�dziernika 2002 r.

Informacje o stypendiach krajowych dostêpne s¹ na stronieinternetowej Fundacji oraz u koordynatora programu, p. Ewy�liwowskiej, tel. 845 95 25, e-mail: [email protected].

Krajowe stypendia wyjazdoweJest to nowy program Fundacji, ustanowiony z my�l¹ o

wspieraniu rozwoju kadry naukowej poprzez umo¿liwieniem³odym naukowcom kilkumiesiêcznych wyjazdów badaw-czych do wiod¹cych o�rodków naukowych w Polsce. Ma onsprzyjaæ zwiêkszaniu mobilno�ci kadry naukowej, wymianiepogl¹dów i pomys³ów, nawi¹zywaniu wspó³pracy pomiêdzyró¿nymi o�rodkami badawczymi, ma te¿ u³atwiaæ prowadze-nie badañ interdyscyplinarnych oraz sprzyjaæ lepszemu wy-korzystaniu aparatury badawczej.

O krajowe stypendia wyjazdowe mog¹ ubiegaæ siê osoby, które:· posiadaj¹ stopieñ naukowy doktora;· nie przekroczy³y 35 roku ¿ycia (lub 37 lat w przypadku kan-

dydatów, którzy korzystali z urlopów wychowawczych);· s¹ pracownikami w krajowej szkole wy¿szej, instytucie PAN

lub w instytucji, do której celów statutowych nale¿y prowa-dzenie badañ naukowych;

· posiadaj¹ obywatelstwo polskie lub kartê sta³ego pobytu;· podczas planowanego wyjazdu nie bêd¹ jednocze�nie benefi-

cjantami innych programów stypendialnych FNP.Stypendium mo¿e byæ przyznane na okres od 1 do 3 miesiêcy

na pobyt w jednym lub - w uzasadnionych przypadkach - w kilkukrajowych o�rodkach naukowych, znajduj¹cych siê w innej miej-scowo�ci ni¿ o�rodek zatrudniaj¹cy stypendystê.

Podstawê oceny kandydata stanowiæ bêd¹: jego dorobek na-ukowy, realizowany projekt badawczy, uzasadniaj¹cy celowo�æwyjazdu na stypendium oraz ranga wybranego na miejsce poby-tu o�rodka naukowego.

Wysoko�æ stypendium, któr¹ ustala Zarz¹d FNP, zale¿y odmiejsca i warunków odbywania stypendium i wyniesie w roku2002 oko³o 3500 z³ miesiêcznie.

Termin sk³adania wniosków na krajowe stypendia wyjazdoweup³ywa 15 kwietnia.

Informacje o stypendiach wyjazdowych � na stronie interne-towej Fundacji oraz u koordynatora programu, p. Ewy �liwow-skiej, tel. 845 95 25, e-mail: [email protected].

Stypendia zagraniczne dla m³odych doktorówStypendia te przeznaczone s¹ dla m³odych doktorów, którzy

nie przebywali po doktoracie na d³ugoterminowych sta¿ach za-granicznych, aby najlepszym spo�ród nich umo¿liwiæ wyjazdydo wiod¹cych w �wiecie o�rodków naukowych.

Stypendium mo¿e byæ przyznane na okres od 6 do 12 miesiê-cy na pobyt w jednym lub � w uzasadnionych przypadkach � wkilku o�rodkach naukowych. Mog¹ siê o nie ubiegaæ naukowcy(wy³¹cznie obywatele polscy), którzy w roku sk³adania wnioskunie przekrocz¹ wieku 35 lat (lub 37 lat w przypadku kandyda-tów, którzy korzystali z urlopów wychowawczych), maj¹ stopieñdoktora i zatrudnieni s¹ w krajowej szkole wy¿szej, instytuciePAN lub w innej instytucji, do której celów statutowych nale¿yprowadzenie badañ naukowych.

Kandydaci oceniani s¹ na podstawie dotychczasowego dorob-ku naukowego oraz planu pracy, jaki chcieliby realizowaæ za gra-nic¹. Istotnym kryterium przyznania stypendium jest ranga na-ukowa wybranego o�rodka.

�rednia wysoko�æ stypendium odpowiada wysoko�ci stypen-diów typu postdoc, przyznawanych osobom o podobnych kwali-fikacjach w wybranym przez kandydata o�rodku i wynosi od 2200� 3000 euro miesiêcznie, w zale¿no�ci od miejsca odbywaniasta¿u.

Poczynaj¹c od edycji konkursu w roku 2001 program zosta³rozszerzony o mo¿liwo�æ ubiegania siê po zakoñczeniu stypen-dium o grant wspomagaj¹cy w wysoko�ci do 40 tys. z³, który mau³atwiæ m³odym uczonym pe³ne wykorzystanie zdobytej dziêkistypendium wiedzy i umiejêtno�ci w dalszej pracy naukowej popowrocie do kraju.

Termin sk³adania wniosków o stypendia zagraniczne up³ywa15 marca.

Informacje o stypendiach - na stronie internetowej Fundacjioraz u koordynatora programu, p. Krystyny Fr¹k, tel. 845 95 11,e-mail: [email protected].

Stypendia na kwerendy za granic¹Od roku 2002 Fundacja rozpoczyna przyznawanie w drodze

konkursu stypendiów na prowadzenie kwerend bibliotecznych iarchiwalnych za granic¹, s³u¿¹cych realizacji oryginalnych pracbadawczych.

O stypendia te mog¹ ubiegaæ siê osoby (wy³¹cznie obywatelepolscy), które:· maj¹ stopieñ naukowy doktora,· s¹ pracownikami w krajowej szkole wy¿szej, instytucie PAN

lub w instytucji, do której celów statutowych nale¿y prowa-dzenie badañ naukowych.Stypendium mo¿e byæ przyznane raz na 2 lata na okres od

1 do 3 miesiêcy, na pobyt w jednej lub - w uzasadnionych przy-padkach - w wiêkszej liczbie bibliotek lub archiwów za granic¹.Wysoko�æ stypendium ustalana jest ka¿dorazowo przez Zarz¹d

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 11

Sprawy naukiFundacji w zale¿no�ci od miejsca realizacji stypendium, w mak-symalnej wysoko�ci 2200 euro miesiêcznie.

G³ówne kryterium oceny wniosku to przedstawiony pro-jekt badawczy, wymagaj¹cy przeprowadzenia zagranicznejkwerendy, a tak¿e odpowiednio udokumentowany dorobeknaukowy kandydata.

Termin sk³adania wniosków up³ywa 15 wrze�nia.Szczegó³owe informacje o stypendiach - na stronie interneto-

wej Fundacji oraz u koordynatora programu, p. Krystyny Fr¹k,tel. 845 95 11, e-mail: [email protected]

Polskie Stypendium Badawcze w Szkole StudiówSlawistycznych i Wschodnioeuropejskich Uniwersy-tetu Londyñskiego

Jest to stypendium ustanowione w 1994 r. przez Fundacjê narzecz Nauki Polskiej wspólnie ze School of Slavonic and EastEuropean Studies University College London (SSEES), umo¿li-wiaj¹ce polskim uczonym prowadzenie badañ naukowych nauczelni londyñskiej w zakresie szeroko rozumianych studiów nadproblematyk¹ polsk¹ (Polish Studies).

Stypendium - przyznawane corocznie w drodze otwartego kon-kursu osobie ze stopniem doktora na dwunastomiesiêczny pobyt- jest wspó³finansowane przez Ministerstwo Spraw ZagranicznychWielkiej Brytanii i Fundacjê M. Grabowskiego. Dziedzinê ba-dawcz¹ w danym roku okre�laj¹ wspólnie sponsorzy. Wysoko�æstypendium jest nie mniejsza ni¿ 2360 euro miesiêcznie.

Program badawczy stypendium na rok 2002 oraz termin sk³a-dania wniosków zostan¹ og³oszone w witrynie internetowej Fun-dacji na pocz¹tku roku.

Wnioski nale¿y sk³adaæ równocze�nie w FNP i SSEES.Informacje o stypendium - na stronie internetowej Fundacji

oraz u koordynatora programu, p. Krystyny Fr¹k, tel. 845 95 11,e-mail: krystyna,[email protected].

Stypendia konferencyjneCelem tego programu jest umo¿liwienie polskim naukowcom

udzia³u w zagranicznych kongresach, sympozjach i konferencjachnaukowych. O stypendium mog¹ ubiegaæ siê osoby, które zamie-rzaj¹ wyg³osiæ na konferencji referat, komunikat, lub przedsta-wiæ plakat, jednocze�nie za� maj¹ udokumentowany dorobek na-ukowy w dziedzinie odpowiadaj¹cej tematycznie konferencji.Musz¹ one byæ pracownikami lub doktorantami w krajowej szkolewy¿szej lub w instytucji, w której celach statutowych jest prowa-dzenie badañ naukowych.

Stypendium przeznaczone jest wy³¹cznie dla obywateli pol-skich, w wieku do 40 lat, a mo¿e byæ wykorzystane na dofinan-sowanie kosztów podró¿y, op³at konferencyjnych, zakwaterowa-nia b¹d� wy¿ywienia w czasie konferencji.

Procedur¹ konkursow¹ zwi¹zan¹ z przyznawaniem stypen-diów konferencyjnych FNP zajmuje siê Towarzystwo Nauko-we Warszawskie.

Wnioski do programu w roku 2002 przyjmowane s¹ w czterechterminach: do 15 stycznia, do 15 kwietnia, do 15 czerwca i do 15pa�dziernika. Nale¿y je sk³adaæ w Towarzystwie Naukowym War-szawskim z dopiskiem �Stypendia konferencyjne FNP�.

Informacje o stypendium oraz warunkach, jakie powinny spe³-niaæ wnioski, uzyskaæ mo¿na w Towarzystwie Naukowym War-szawskim, 00-330 Warszawa, Pa³ac Staszica, ul. Nowy �wiat 72,pok. 6, tel/fax: (22) 657 27 18, e-mail: [email protected], lub nastronie internetowej Fundacji.

Stypendia dla naukowcówz krajów Europy �rodkowowschodniej

Ten program stypendialny, finansowany przez Fundacjê narzecz Nauki Polskiej, jest realizowany wspólnie z Fundacj¹ Po-pierania Nauki-Kas¹ im. Józefa Mianowskiego. O stypendia Fun-dacji - na okres od 1 do 12 miesiêcy - ubiegaæ siê mog¹ naukow-cy z zagranicy, g³ównie z krajów Europy �rodkowowschodniej,zainteresowani prowadzeniem badañ w polskich placówkach na-ukowych.

Wysoko�æ stypendium odpowiada �redniej pensji na analogicz-nym stanowisku w Polsce, powiêkszonej o koszty zakwaterowania.Konkurs stypendialny prowadzi Kasa im. Mianowskiego. Tam te¿nale¿y sk³adaæ wnioski w terminie do 31 pa�dziernika.

Szczegó³owe informacje na temat stypendiów mo¿na uzyskaæbezpo�rednio w Kasie im. Mianowskiego, 00-330 Warszawa, Pa-³ac Staszica, ul Nowy �wiat 72, pokój 109, tel. 826 71 74, e-mail:[email protected].

Programy wieloletnie

Program TECHNE (rozwój nowych technologii,produktów i us³ug)

Celem programu, który zast¹pi³ realizowane w poprzednichlatach programy INCOME i TECHNO, jest dofinansowanie pro-wadzonych w instytucjach naukowych prac przedkomercyjnychnad zastosowaniem nowych technologii, produktów i us³ug.

Subwencjonowaniu podlegaæ mog¹ prace techniczne i zakupyniezbêdnych elementów, zwi¹zane z koñcowymi etapami budo-wy lub uruchamiania nowych urz¹dzeñ technologicznych, proto-typowych czy demonstracyjnych oraz prace zwi¹zane z ich bada-niem, wykonaniem serii próbnych, przeprowadzeniem pó³tech-nicznych testów, czy te¿ uzyskiwaniem atestów i zezwoleñ, nie-zbêdnych do wprowadzenia danego osi¹gniêcia na rynek.

Program nie uwzglêdnia wyp³at honorariów ani finansowaniawstêpnych i projektowych etapów prac, kosztów uzyskiwaniapatentów, ani te¿ rozbudowy bazy laboratoryjnej.

Przedmiotem oceny konkursowej bêdzie znaczenie i rynkowypotencja³ osi¹gniêcia, stopieñ zaawansowania prowadzonych pracoraz dotychczasowe dokonania aplikuj¹cego zespo³u.

Termin sk³adania wniosków up³ywa 15 lutego.Informacje o programie TECHNE oraz warunkach, jakie po-

winny spe³niaæ wnioski - na stronie internetowej Fundacji oraz ukoordynatora programu, p. Tadeusza Pacholika, tel. 845 95 10,e-mail: [email protected].

Program MILAB (modernizacja infrastruktury labora-toriów i pracowni)

Pragn¹c pomóc naukowcom w tworzeniu lepszych warunkówdo pracy poprzez poprawê infrastruktury laboratoriów i pracow-ni, Fundacja realizuje od 2001 r. kilkuletni program-konkurs, wramach którego udzielane s¹ subwencje na:- koñcowe etapy inwestycji budowlanych,- modernizacjê i remonty budynków i pomieszczeñ przezna-

czonych dla pracy naukowej,- przeprowadzki oraz wyposa¿enie techniczne i meblowe no-

wych lub zmodernizowanych pomieszczeñ.Instytucje naukowe mog¹ ubiegaæ siê o jednorazowe subwen-

cje na dofinansowanie lub sfinansowanie �ci�le okre�lonego celuinwestycyjnego. Program nie obejmuje zakupów aparatury labo-ratoryjnej ani sprzêtu komputerowego. W roku 2001 �redniawysoko�æ dofinansowania wynosi³a ok. 300 tys. z³.

12 Politechnika Opolska

Sprawy naukiPrzy rozstrzyganiu konkursu bêd¹ brane pod uwagê takie

czynniki, jak znaczenie i jako�æ prac naukowych i rozwojowychprowadzonych w modernizowanych laboratoriach, stopieñ nie-zbêdno�ci danej inwestycji oraz walory techniczne proponowa-nego projektu.

Konkurs przebiegaæ bêdzie w dwóch etapach. Wnioski wstêp-ne nale¿y sk³adaæ do 31 stycznia. Jednostki, które zakwalifiku-j¹ siê do drugiego etapu konkursu, bêd¹ proszone o przygotowa-nie za³¹czników do wniosków w terminie 4 tygodni.

W konkursie mog¹ równie¿ wzi¹æ udzia³ te instytucje, któresk³ada³y wnioski w roku 2001.

Szczegó³owe informacje o programie - na stronie internetowejFundacji oraz u koordynatora programu, p. Tadeusza Pacholika,tel. 845 95 10, e-mail: [email protected].

Program MONOGRAFIEJest to sta³y konkurs na monografie z zakresu nauk humani-

stycznych i spo³ecznych, na który nadsy³aæ mo¿na niepublikowa-ne wcze�niej prace polskich autorów, charakteryzuj¹ce siê wyso-kim poziomem naukowym, odkrywczo�ci¹ za³o¿eñ i wag¹ wyni-ków, integralno�ci¹ tematyki i formy, a tak¿e takim ujêciem te-matu, by praca dostêpna by³a nie tylko dla specjalistów.

Najlepsze prace publikowane s¹ w serii Monografie FNP. Fun-dacja pokrywa koszty ich wydania oraz zapewnia autorom, lau-reatom konkursu, godziwe honorarium. W roku 2001 wynosi³oono 950 z³ za arkusz autorski.

Prace nale¿y sk³adaæ w Fundacji w dwóch egzemplarzach,w dowolnym terminie.

Informacje o konkursie - w Internecie: http://www.fnp.org.pl/programy/wydaw.htm oraz u koordynatora programu, p. El¿bie-ty Boulangé-Niwiñskiej, tel. 845 95 09, e-mail: [email protected].

Program SUBINPoza realizowaniem wymienionych wy¿ej programów Funda-

cja wspiera te¿ pewne inicjatywy czy inwestycje o istotnym zna-czeniu dla nauki w Polsce, które wskutek szczególnych okolicz-no�ci wymagaj¹ szybkiej pomocy typu interwencyjnego.

Program ten nie dotyczy jednak:· dofinansowywania dzia³alno�ci statutowej innych instytucji;· finansowania projektów badawczych;· organizowania seminariów, konferencji, szkó³ letnich i stu-

denckich wypraw naukowych;· publikowania wyników badañ i materia³ów konferencyjnych;· finansowania studiów wy¿szych, studiów doktoranckich i

udzia³u w szko³ach podyplomowych;· uzupe³niania zasobów bibliotecznych i muzealnych;· zakupu wyposa¿enia o charakterze dydaktycznym i osobiste-

go sprzêtu komputerowego;· dzia³alno�ci o charakterze popularyzatorskim i popularnonau-

kowym.Wnioski do programu SUBIN mo¿na sk³adaæ w dowolnym

terminie.Informacje o subwencjach interwencyjnych - na stronie inter-

netowej FNP oraz u koordynatora programu, p. Tadeusza Pacho-lika, tel. 845 95 10, e-mail: [email protected]

Eksploratorium Integracji Europejskiej (nauka, postêptechniczny i innowacje)

Bior¹c pod uwagê wyzwania stoj¹ce przed polskim sektoremnauki i postêpu technicznego, zwi¹zane ze zbli¿aj¹cym siê

cz³onkostwem w Unii Europejskiej i przygotowaniem Polski dodzia³ania w �Europejskiej Przestrzeni Badawczej�, Fundacjaustanowi³a w 2001 r. program Eksploratorium Integracji Euro-pejskiej. Jest to kontynuacja zaanga¿owania Fundacji w tematy-kê europejsk¹, które w latach 1993-2000 polega³o na zarz¹dza-niu programami Phare (najpierw SCI-TECH, a nastêpnie SCI-TECH II), s³u¿¹cymi reformom polskiego sektora nauki.

Realizacjê programu Eksploratorium, finansowanego przezFNP, powierzono Centrum Badañ Przedsiêbiorczo�ci i Zarz¹dza-nia PAN w Warszawie. Kierownikiem programu jest dr hab. Ta-deusz ¯ó³towski.

Zadania Eksploratorium Integracji Europejskiej to:· prowadzenie prac studialnych nad procesem integracji euro-

pejskiej, a w szczególno�ci nad dostosowywaniem instytu-cjonalnym oraz wspomaganiem finansowym sektorów nauki,postêpu technologicznego i innowacji, a tak¿e nad optymal-nym wykorzystaniem Funduszy Strukturalnych dla wsparciatych sektorów;

· opracowywanie na rzecz instytucji zewnêtrznych analiz, eks-pertyz i badañ porównawczych w dziedzinie polityki nauko-wej, postêpu technologicznego i innowacji z punktu widzeniaprocesów integracji;

· archiwizowanie i udostêpnianie materia³ów programów Pha-re SCI-TECH oraz prowadzenie dokumentacji i archiwizacjiprocesu integracji europejskiej sektora nauki, postêpu tech-nologicznego i innowacji.Informacji o programie udziela sekretariat Eksploratorium:

tel./fax: (22) 620 25 80, e-mail: [email protected]. Adres: Cen-trum Badañ Przedsiêbiorczo�ci i Zarz¹dzania PAN, 00-901 War-szawa, Pl. Defilad 1, PKiN, VII p.

Inne wieloletnie inicjatywy fundacji

· W roku 2002 Fundacja bêdzie nadal w ramach programuWYDAWNICTWA dofinansowywa³a koszty wydania kolej-nych zeszytów Polskiego S³ownika Biograficznego, S³ownikapolszczyzny XVI w. i Katalogu zabytków sztuki w Polsce, a od2000 r. tak¿e serii Materia³y do dziejów sztuki sakralnej naziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej.

· W 2002 r. zorganizowana zostanie kolejna, siódma ju¿ konfe-rencja z cyklu �Fundacji dyskusje o nauce�, po�wiêconegoistotnym problemom nurtuj¹cym �rodowisko naukowe. Podob-nie jak w latach ubieg³ych, bêdzie to kameralne spotkanie, naktóre Fundacja zaprasza imiennie grono wybitnych uczonych,za� materia³y z konferencji publikowane s¹ w serii wydawni-czej Fundacji dyskusje o nauce. Temat konferencji zostanieokre�lony na pocz¹tku roku.

· Ponadto FNP wraz z niemieck¹ fundacj¹ Deutsche For-schungsgemeinschaft organizuje w 2002 r. dwudniow¹ kon-ferencjê po�wiêcon¹ mo¿liwo�ciom utworzenia polsko-nie-mieckich studiów doktoranckich, tzw. International Gradu-iertenkollegs.Adres Fundacji na rzecz Nauki Polskiej:02-548 WARSZAWA,

ul. Gra¿yny 11, tel.: (22) 845 95 01, fax: (22) 845 95 05, e-mail:[email protected]; [email protected]

Obszerne informacje o dzia³alno�ci Fundacji i jej aktualnychprogramach znajduj¹ siê na stronie internetowej pod adresem:http://www.fnp.org.pl

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 13

Wie�ci z wydzia³ów

Wydzia³ Elektrotechnikii Automatykin Na pocz¹tku grudnia ub. roku odby³o siê XV BeskidzkieSeminarium Elektryków (BSE), zorganizowane przez prof.Krzysztofa Kluszczyñskiego z Wydzia³u Elektrycznego Po-litechniki �l¹skiej oraz Polskie Towarzystwo ElektrotechnikiTeoretycznej i Stosowanej Oddzia³ w Gliwicach. Miejscemobrad tym razem nie by³o ju¿ schronisko studenckie w Isteb-nej-Pietraszonce, lecz miejsce bardziej cywilizowane � DomPracy Twórczej w Istebnej-Buczku. Pogoda by³a przepiêkniezimowa, co dla uczestników by³o dodatkow¹ atrakcj¹. Z na-szej Uczelni w seminarium uczestniczyli: prof. Marian £u-kaniszyn, dr Rafa³ Wróbel i dr Jadwiga Krych. Istotn¹ ce-ch¹ BSE, wyró¿niaj¹c¹ je z innych �elektrycznych� semina-riów jest ró¿norodno�æ tematyki prezentowanych referatów.Zaproszone wyk³ady omawia³y m. in.: analizê pracy silni-ków tarczowych pr¹du sta³ego (prof. Marian £ukaniszyn, drRafa³ Wróbel i mgr Mariusz Jagie³a), kszta³towanie w³a�ci-wo�ci fizycznych dielektromagnetyków Nd � Fe � B (dr Barba-ra �lusarek z Instytutu Tele- i Radiotechnicznego w Warsza-wie), metody komputerowej synchronizacji pr¹dnic (prof.Andrzej Grono z Politechniki Gdañskiej), budynek inteligent-ny (prof. Jerzy Mikulik z Politechniki Krakowskiej), now¹konstrukcjê silnika reluktancyjnego do wózków (prof. Zbi-gniew Goryca z Politechniki Radomskiej), zak³ócenia pracyelektrostymulatorów serca (mgr Anna P³awiak-Mowna i prof.Andrzej Krawczyk z Instytutu Elektrotechniki w Warszawie),mikroprocesorowy lokalizator zwaræ w liniach niskich napiêæ(dr Zbigniew Wysocki z Politechniki �l¹skiej), zastosowanienowych pó³przewodnikowych przyrz¹dów mocy w kolejowychtrakcyjnych uk³adach napêdowych (dr Stefan Januszewicz zInstytutu Elektrotechniki w Warszawie).W programie semi-narium ujêta zosta³a tak¿e sesja jêzykowa; prof. KazimierzJaracz z Akademii Pedagogicznej w Krakowie omówi³ uster-ki jêzykowo-logiczne w edukacji elektrotechnicznej, a prof.W³odzimierz Janke z Politechniki Koszaliñskiej � jêzyk pu-blikacji. Bardzo interesuj¹ce by³o wyst¹pienie Mai Dudy (stu-dentki historii na Uniwersytecie Wroc³awskim) i prof. An-drzeja Krawczyka o Michale Faradayu. Wielk¹, choæ poza-merytoryczn¹ atrakcj¹ by³a podró¿ saniami zaprzê¿onymi wkonia po okolicznych le�nych krêtych i stromych drogach.Wszyscy tradycyjnie zostali�my obdarowani akwafortami Ta-deusza M. Siary z Akademii Sztuk Piêknych w Katowicach.

Z ¿alem ¿egnali�my piêkne, bia³e Beskidy, obiecuj¹c so-bie spotkaæ siê za rok.

n Zarz¹d G³ówny PTETiS spotka³ siê na zebraniu 21 grud-nia ubieg³ego roku w Politechnice Warszawskiej. Uczestni-czy³ w nim prof. Jerzy Hickiewicz � cz³onek Zarz¹du G³ów-nego i dr Jadwiga Krych w charakterze przedstawiciela �ro-dowiska opolskiego. Minut¹ ciszy uczczono pamiêæ zmar-³ych niedawno honorowych cz³onków: prof. Andrzeja Kor-dyckiego z Politechniki Wroc³awskiej i prof. Antoniego Pla-mitzera. Tzw. czê�æ oficjalna by³a bardzo pracowita. Przed-stawiê j¹ w punktach.- Sprawozdanie finansowe (prof. A. Bytnar).- Sprawozdanie z dzia³alno�ci merytorycznej PTETiS w roku

2001 (dr W. Ka³at).

- Zaproszenie na I Krajow¹ Konferencjê Elektroników 10 �12 czerwca 2002 r. w Ko³obrzegu (prof. W. Janke).

- Informacja o planach utworzenia Sekcji Bydgoskiej wOddziale Gdañskim (prof. R. Borowski).

- Informacja o planach utworzenia Sekcji Radomskiej wOddziale Warszawskim.

- Przyjêcie prof. Yoshiyuki z Kioto na cz³onka zagraniczne-go (prof. A. Krawczyk).

- Sprawozdanie oddzia³ów z dzia³alno�ci w roku 2001.- Sprawy organizacyjne wyjazdowego zebrania Zarz¹du

G³ównego po³¹czonego z seminarium Wybrane Zagadnie-nia Elektrotechniki i Elektroniki 27 � 29 maja br. w Czê-stochowie i Z³otym Potoku.Na zakoñczenie, mniej oficjalnie sk³adano sobie nawzajem

¿yczenia pomy�lno�ci, nie tylko w sprawach zawodowych, wnowym roku.

Jadwiga Krych

XII Opolskie Dni Elektryki

Najbli¿sze XII Opolskie Dni Elektryki odbêd¹ siê w dniach11 i 12 marca 2002 roku. Patronat nad nimi objêli JM RektorPolitechniki Opolskiej prof. dr hab. in¿. Piotr Wach i PrezesZak³adu Energetycznego OPOLE SA dr in¿. Waldemar Sko-mudek. Stron¹ organizacyjn¹ zajmuj¹ siê StowarzyszenieElektryków Polskich � Oddzia³ Opolski i Politechnika Opol-ska � Wydzia³ Elektrotechniki i Automatyki.

Pierwszy dzieñ odbywaj¹cych siê w auli Politechniki Opol-skiej XII ODE bêdzie dotyczy³ oferty edukacyjnej Wydzia³uElektrotechniki i Automatyki. W tym dniu wyg³oszony zo-stanie przez prof. dra hab. in¿. Leszka Borzemskiego (Poli-technika Wroc³awska, Politechnika Opolska) wyk³ad �In-ternet w zastosowaniach praktycznych�, omówiona zostanieprzez prof. dra hab. in¿. Ryszarda Rojka (dziekana Wydzia-³u Elektrotechniki i Automatyki PO) �Oferta edukacyjnaWydzia³u Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Opolskieji aktualne mo¿liwo�ci studiowania na czterech kierunkach�oraz podana zostanie przez dra in¿. Ryszarda Beniaka (pre-zesa Ko³a SEP nr 17 przy Politechnice Opolskiej) informacjao Konkursie Dydaktycznych i U¿ytkowych Programów Kom-puterowych. Ponadto wyst¹pi¹ laureaci Konkursu Prac Dy-plomowych studentów Politechniki Opolskiej i laureaci Kon-kursu Prac Dyplomowych uczniów Technikum Elektryczne-go w Opolu. W godzinach popo³udniowych przewidziana jestprezentacja firmy aTEL ELECTRONICS.

Drugi dzieñ dotyczyæ bêdzie zagadnieñ technicznych zwi¹-zanych z szeroko rozumian¹ elektryk¹ oraz z problemamidostêpu do Internetu. Miêdzy innymi odbêdzie siê prelekcjamgra in¿. Leszka Kosiorka (dyrektora ds. dystrybucji Za-k³adu Energetycznego Opole) dotycz¹ca dostêpu do Internetuza pomoc¹ sieci energetycznej.

W czasie trwania XII ODE Wydzia³ Elektrotechniki i Au-tomatyki Politechniki Opolskiej organizuje Dni Otwarte Wy-dzia³u, w czasie których odbêdzie siê zwiedzanie laborato-riów.

n Przed wjazdem przed budynek WEiA zosta³ za³o¿ony sys-tem zapór parkingowych blokuj¹cych wjazd. Zapory bêd¹ ob-s³ugiwane przez portiera oraz automatyczne piloty, które mo¿-

14 Politechnika Opolska

Wie�ci z wydzia³ówna nabyæ w cenie ok. 80,00 z³/szt. Osoby nie dysponuj¹cepilotem bêd¹ mog³y wjechaæ na parking wydzielony � w mia-rê wolnych miejsc, po zg³oszeniu przez �domofon� znajduj¹-cy siê przed zapor¹ po stronie kierowcy.

n Rada WEiA popar³a wniosek prof. Zdzis³awa Kabzy do-tycz¹cy wyra¿enia zgody na podjêcie wspó³pracy w zakresiekomputerowego systemu zarz¹dzania pomiêdzy IFS Industrialand Financial Systems Poland a Politechnik¹ Opolsk¹ (u¿yt-kownikiem).

Wydzia³ Mechanicznyn Korzystaj¹c z mo¿liwo�ci jakie stwarza powstanie Miej-skiej Telewizji Opole zachêcam pracowników i studentów doprzekazywania wa¿niejszych informacji z ¿ycia wydzia³u.Decyzja o wyborze informacji le¿y w gestii dziekana Wy-dzia³u Mechanicznego. Aktualne wydarzenia publikowanebêd¹ nieodp³atnie, choæ istnieje równie¿ mo¿liwo�æ zamiesz-czania materia³ów p³atnych.

n Skorzystanie z oferty MTO mo¿e przyczyniæ siê do lepszejpromocji Uczelni i Wydzia³u na terenie Opola i Opolszczyzny.

n Zarz¹d G³ówny SIMP, Sekcja Spawalnicza przyzna³ dr. in¿.Andrzejowi Nowakowi, MEDAL imienia in¿. Stanis³awaOlszewskiego za osi¹gniêcia w rozwoju spawalnictwa. Wrê-czenia medalu dokonano 24 pa�dziernika 2001r., podczasKrajowej Konferencji Spawalniczej w Katowicach (na zdjêciupo lewej). Gratulujemy!

n 30 wrze�nia 2001r. zakoñczono realizacjê miêdzynarodo-wego projektu w ramach grantu Leonardo da Vinci pod na-zw¹ Doskonalenie wspó³pracy pomiêdzy uczelniami a lokal-nymi przedsiêbiorstwami w dziedzinie przekazywania wiedzyo nowoczesnych technologiach. W projekcie bra³a udzia³ Po-litechnika Opolska, University of Nottingham (Wielka Bryta-nia), University Blaise Pascal, Montlucon (Francja) oraz Fa-bryka Maszyn i Urz¹dzeñ FAMAK SA w Kluczborku.

W ramach projektu wsparto tworzenie nowej specjalno�cistudiów zaocznych na Wydziale Mechanicznym - komputero-we wspomaganie konstrukcji i badania maszyn poprzez wspól-ne z partnerami opracowanie planu studiów oraz przygotowa-nie materia³ów dydaktycznych; zorganizowano konferencjêProblemy rozwoju maszyn roboczych w Zakopanem oraz dwaintensywne kursy dla �rodowiska naukowego i przedstawicie-li przemys³u: Letni¹ Szko³ê Mechaniki Pêkania w Pokrzyw-nej oraz kurs Metody elementów skoñczonych i brzegowych wNottingham.

G³ównymi celami projektu by³a promocja szkolenia zawodo-wego, prezentacja aktualnych trendów rozwojowych, zawi¹za-nie bli¿szej wspó³pracy z lokalnymi przedsiêbiorstwami w celuu³atwienia transferu technologii i aplikacji wybranych rozwi¹-zañ, oraz poszerzanie kwalifikacji pracowników naukowych iprzedstawicieli przemys³u poprzez udzia³ w miêdzynarodowychszkoleniach i lokalnych seminariach organizowanych przez Ka-tedrê Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn.

Realizacja projektu trwa³a oko³o pó³tora roku, w tym cza-sie pracownicy Katedry Mechaniki i Podstaw KonstrukcjiMaszyn opracowali szereg materia³ów dydaktycznych dla no-wej specjalno�ci studiów zaocznych:- 2 skrypty (Niezawodno�æ maszyn prof. E. Machy i Meto-

dologia projektowania � wybrane problemy in¿ynierii pro-jektowania prof. M. Partyki),

- notatki autoryzowane do przedmiotów: Wybrane technikipomiarowe oraz Napêd hydrauliczny opracowane przezprof. G. Gasiaka i dr. J. Marynowskiego,

- 48 instrukcji do zajêæ laboratoryjnych opracowanych przezdr. H. Achtelika, dr. J. Grzelaka, dr. C. Lachowicza, dr.T. £agodê, dr. C. Pazo³ê, mgr. G. Garbacza, mgr. R. Paw-liczka, mgr. D. Rozumka, mgr. A. Nies³onego, mgr. A.Karolczuka, mgr. Z. Marciniaka.Dodatkowo doposa¿ono laboratorium komputerowe Kate-

dry Mechaniki o najnowsze wersje oprogramowania wspo-magaj¹cego projektowanie (AutoCAD) oraz symulacjê i obli-czenia numeryczne (Matlab/Simulink). Wynikiem zorganizo-wanych konferencji i szkoleñ s¹ m.in.: materia³y konferen-cyjne, zbiór wyk³adów wyg³oszonych w czasie Letniej Szko³yMechaniki Pêkania oraz notatki autorskie z kursów w Wiel-kiej Brytanii. Wiêkszo�æ opracowanych materia³ów zosta³aprzet³umaczona na jêzyk angielski; zosta³y one pozytywniezaopiniowane przez partnerów z Europy Zachodniej oraz part-nera z przemys³u - FAMAK SA.

n W dniach 11�13 grudnia 2001r. w Komorni Lhotka odby-wa³o siê XVI Miêdzynarodowe Sympozjum Metody ocenystruktury oraz w³asno�ci materia³ów i wyrobów, organizowa-ne przez: Vysoká �kola Báòská �TU Ostrava, Vysoké UèeniTechnické � Brno, Politechnikê Opolsk¹ oraz PolitechnikêCzêstochowsk¹. W obradach udzia³ wziê³o 90 osób, na sym-

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 15

Wie�ci z wydzia³ówpozjum zakwalifikowano 52 referaty recenzowane przez cz³on-ków Komitetu Naukowego, które prezentowane by³y w se-sjach plenarnych (25 referatów) oraz jako postery.

Prace zosta³y wydrukowane jako artyku³y w ZeszytachNaukowych Politechniki Opolskiej (Nr 279/2001 z.72). Ototytu³y niektórych z nich: Korozni odolnost oxidickych vrstevtitanu � Lasek S., Król S., Hubackova J., Badanie odpor-no�ci na zu¿ycie �cierne natlenionego powierzchniowo tytanu� Hepner M., Zalisz Z., Król S., Zastosowanie pokryæ spek-troselektywnych w produkcji szyb zespolonych �Andrzejew-ski D., Coupled model of the heat transfer and segregationprocess in domain of casting � Mochnacki B., Pra¿mowskiM., Lutowanie miêkkie aluminium � Pocica A., Nowak A.,Hartowanie ¿eliwa szarego � Pocica A., Nowak A., Ptacko-va M., Struktura aktywowanych elektrod wolframowych �Bañski R., Pocica A., Nowak A., Stan i perspektywy zasto-sowania technologii kszta³towania plastycznego materia³ówporowatych w przemy�le samochodowym - Grosman F., Ro-siak M.

Jedna z sesji plenarnych po³¹czona by³a z 70. rocznic¹ uro-dzin profesora Karla Stranskeho z VUT Brno.

n W Gliwicach, Krakowie i Zakopanem w dniach 9�13 grud-nia 2001 r. odby³a siê 10. Jubileuszowa Miêdzynarodowa Kon-ferencja Naukowa Achievements in Mechanical and MaterialsEngineering AMME�2001 organizowana przez Komitet Naukio Materia³ach Polskiej Akademii Nauk i Instytut Materia³ówIn¿ynierskich i Biomedycznych Politechniki �l¹skiej w Gli-wicach. W znakomitym gronie cz³onków Komitetu Progra-mowego Konferencji AMME�2001, któremu przewodniczy³prof. dr hab. in¿. Leszek A. Dobrzañski, zasiada³ tak¿e drhab. in¿. Stanis³aw Król, Prof. PO . W konferencji wziê³oudzia³ oko³o 120 uczestników z 32 krajów Ameryki Pó³noc-nej, Ameryki Po³udniowej, Azji i Europy. Podczas siedmiusesji naukowych wyg³oszono ogó³em 90 referatów. Oficjal-nym jêzykiem konferencji by³ jêzyk angielski.

W konferencji uczestniczy³ dr in¿. Zbigniew Zalisz, któryw imieniu wspó³autorów wyg³osi³ referat; S. Król, L. Ptaèek,Z. Zalisz, M. Hepner, - Friction and wear properties of tita-nium and oxidised titanium in dry sliding against hardenedAISI 1045 steel. W referacie przedstawiono wybrane wynikibadañ realizowanych w ramach projektu badawczego KBN nrPb-1128/T08/2001/20 (grantu), którego kierownikiem jestprof. Stanis³aw Król. W sesji plakatowej prezentowany by³tak¿e referat; S. Król, - Liquid erosion of aluminium brassCuZn21Al2.

Konferencji AMME�2001 towarzyszy³a 7. Krajowa Konfe-rencja Naukowo-Techniczna Contemporary Acievements inMaterials� Science CAMS�2001 oraz szereg oficjalnych cere-monii, warsztatów, spotkañ i prezentacji. Program konferen-cji obejmowa³ tak¿e wydarzenia o charakterze towarzyskim,w tym szczególnie interesuj¹ce dla licznych go�ci zagranicz-nych:- zwiedzanie historycznej kopalni rud srebra w Tarnowskich

Górach,- koncert muzyki baroku i renesansu oraz zwiedzanie Zam-

ku Królewskiego na Wawelu- spacer Szlakiem Królewskim w Krakowie i zakupy pami¹t-

kowe w Sukiennicach.

W ocenie koñcowej Konferencji AMME�2001 mówcy pod-kre�lali jej wysoki poziom merytoryczny i organizacyjny orazznaczenie w integrowaniu miêdzynarodowych wysi³ków twór-czych.

n 13 grudnia 2001r. w auli Politechniki Opolskiej odby³a siêuroczysto�æ wrêczenia dyplomów absolwentom Wydzia³uMechanicznego, któr¹ zaszczycili swoj¹ obecno�ci¹ JM Rek-tor, prorektor ds. studenckich, dziekani wydzia³ów PO orazzaproszeni go�cie. Rozes³ano ok. 190 zaproszeñ do wszyst-kich absolwentów, w uroczysto�ci wziê³o udzia³ ok. 70 ab-solwentów. Uroczysto�ci w sposób bardzo profesjonalny ajednocze�nie ciep³y i sympatyczny, prowadzi³a dr KrystynaS³odczyk. Mi³ym akcentem czê�ci nieoficjalnej by³ toast zapomy�lno�æ m³odych magistrów in¿ynierów oraz pami¹tko-we fotografie.

n Politechnika Opolska bêdzie uczestniczyæ w dzia³aniachbadawczo-wdro¿eniowych trzech fabryk metanolu przetwarza-j¹cych wierzbê norwesk¹.

Sejmik Województwa Warmiñsko-Mazurskiego wraz z Kra-jowym Konsorcjum Bioenergia na rzecz rozwoju wsi PolskiejAkademii Nauk oraz z Regionalnym Centrum Rozwoju Rol-nictwa i Obszarów Wiejskich zorganizowa³ w dniach 13-14grudnia 2001 roku w Krajowym Centrum Szkolenia Agrarne-go w Starym Polu (miêdzy Elbl¹giem a Malborkiem) ogól-nokrajow¹ naradê na temat efektywnego zagospodarowanianieu¿ytków rolnych dla celów energetycznych. W obradachuczestniczy³o 137 specjalistów z ca³ego kraju.

Politechnikê Opolsk¹ reprezentowa³ Pan prof. W³odzi-mierz Kotowski, który wyg³osi³ referat plenarny pt. Syntezametanolu w systemach gazyfikacji biomasy.

Najwiêksze nieu¿ytki rolne na terenach ¯u³aw, wokó³ ko-palni wêgla brunatnego przy elektrowni Be³chatów oraz wo-kó³ kombinatu miedziowego w G³ogowie bêd¹ obsadzonewierzb¹ norwesk¹, któr¹ charakteryzuje 14-krotnie wiêkszy,roczny przyrost biomasy od otaczaj¹cych nas lasów! Na tychgigantycznych plantacjach wierzby norweskiej bêd¹ wybudo-wane nowoczesne fabryki metanolu. Nasza Uczelnia jest je-dynym o�rodkiem naukowo-badawczo-wdro¿eniowym, którejspecjali�ci uczestniczyli w projektowaniu, budowie i rozru-chu sze�ciu fabryk metanolu w Polsce i w Jugos³awii. Namteraz powierzono organizacjê tych ogromnych przedsiêwziêæinwestycyjnych, gdy¿ rolnicy nie dysponuj¹ w tej dziedzinieniezbêdn¹ grup¹ fachowców.

16 Politechnika Opolska

Wie�ci z wydzia³ówOdpowiednie podk³ady bazowe dla opracowania biznespla-

nów wspólnie z Biurem Projektów LURGI-BIPRONAFT wKrakowie s¹ ju¿ opracowywane Wydziale Mechanicznym wKatedrze Techniki Cieplnej i Aparatury Przemys³owej.

Studium Jêzyków Obcychn W dniach 21�23 wrze�nia 2001, w Warszawie odby³a siê XMiêdzynarodowa Konferencja Stowarzyszenia NauczycieliJêzyka Angielskiego jako jêzyka obcego (IATEFL), w którejwziê³y udzia³ mgr Anna Micek i mgr Kinga Pietrzykow-ska-Mróz starsi wyk³adowcy w SJO.

Tematem obrad by³y problemy i metody zwi¹zane z na-uczaniem jêzyka angielskiego na ró¿nych poziomach. Jakozaproszeni go�cie zagraniczni i polscy wyst¹pili autorzy pod-rêczników szeroko wykorzystywanych w nauczaniu (równie¿na wy¿szych uczelniach), miêdzy innymi Michael Swan,Alan Maley, David Evans, George �liwa, Hugh Dellar, prof.Jan Rusiecki, Anna Sikorzyñska, Hanna Mrozowska,Grzegorz �piewak.

Konferencja po³¹czona by³a z wyborem nowych w³adz Sto-warzyszenia Nauczycieli Jêzyka Angielskiego na kolejn¹ ka-dencjê. Jubileusz uczczono wielk¹ gal¹ z udzia³em przedsta-wicieli wydawnictwa Pearsons Education w Polsce (g³ównysponsor imprezy), a ca³o�æ zosta³a uwieñczona wystêpemgwiazdy polskiej piosenki Maryli Rodowicz.

n W Podkarpackim O�rodku Doskonalenia Nauczycieli wCzudcu ko³o Rzeszowa, w dniach 27-29 wrze�nia 2001 odby-³a siê konferencja jêzykowa zorganizowana przez StudiumPraktycznej Nauki Jêzyków Obcych Politechniki Rzeszowskiejna temat specyfiki nauczania jêzyków obcych na lektoratachw szko³ach wy¿szych. W konferencji tej wziêli udzia³ na-uczyciele akademiccy: starsi wyk³adowcy i wyk³adowcy Stu-dium Jêzyków Obcych Politechniki Opolskiej - mgr W³ady-s³awa Hepner, mgr Anna Micek, mgr Kinga Pietrzykow-ska-Mróz oraz mgr Bartosz Poluszyñski (autor niniejszejrelacji).

Uroczystego otwarcia dokona³ JM Rektor Politechniki Rze-szowskiej prof. Tadeusz Markowski. W konferencji uczest-niczy³o ponad 100 nauczycieli jêzyków obcych ze szkó³ wy-¿szych ca³ej Polski, zarówno z sektora pañstwowego, jak iprywatnego. Ogó³em wyg³oszono 14 referatów, z którychczê�æ zosta³a przeprowadzona w specjalistycznych sekcjachjêzykowych dla anglistów, germanistów, romanistów i rusy-cystów. Wyk³ady i zajêcia praktyczne dotyczy³y rozmaitychzagadnieñ zwi¹zanych ze specyfik¹ nauczania jêzyków ob-cych w formie lektoratów w szkolnictwie wy¿szym.

W trakcie warsztatów przedstawiono szereg aspektów zwi¹-zanych z nauczaniem jêzyka ogólnego i specyfik¹ nauczaniajêzyka fachowego. Uczestników konferencji zapoznano rów-nie¿ z wynikami podjêtych prób unifikacji i certyfikacji po-ziomów znajomo�ci jêzyków obcych w polskich uczelniach.Dodatkowo omawiano zagadnienia autonomii, personalizacjii samooceny lektoratów jêzyków obcych przez studentów oraztechniki �wci¹gania� studentów w aktywne uczestnictwo wprocesie dydaktycznym poprzez samodzieln¹ pracê nad roz-wojem jêzyka obcego.

Podczas konferencji najwiêksze �wiatowe wydawnictwapublikuj¹ce materia³y do nauczania jêzyków obcych - Long-man (Pearson Education), Oxford University Press i Cam-bridge University Press - przedstawi³y swoj¹ najnowsz¹ ofer-

tê, w tym najnowocze�niejsze publikacje w pe³ni wykorzy-stuj¹ce techniki multimedialne i nieograniczone mo¿liwo�ciInternetu.

Na zakoñczenie wszyscy uczestnicy zostali zaproszeni dozwiedzenia zamku w £añcucie i symboliczn¹ lampkê szam-pana w Wielkiej Sali Balowej. W drodze powrotnej do domu³atwiej by³o zgodziæ siê z my�l¹ przewodni¹ jednego z warsz-tatów, ¿e Uczenie jest jak rozniecanie ognia, a nie nalewaniedo pustego wiadra (...) (Konfucjusz, 551-479 p.n.e. - chiñskifilozof i my�liciel spo³eczno-polityczny).

n W Studium Jêzyków Obcych odby³ siê (24 listopada br.)pierwszy etap III Ogólnopolskiej Olimpiady Jêzyka Angiel-skiego Wy¿szych Uczelni Technicznych, który obejmowa³ pi-semne eliminacje wewn¹trzuczelniane. Najliczniej wziêli wnich udzia³ studenci Wydzia³u Zarz¹dzania i In¿ynierii Pro-dukcji. Decyzj¹ organizatora, SJO Politechniki Poznañskiej,do drugiego etapu zakwalifikowani zostali nastêpuj¹cy stu-denci naszej Uczelni: Ma³gorzata Pêcak (IV z i m), JoannaHa³ajko (IV z i m) � opiekun mgr A. Baczyñska oraz Syl-wia Wi�niewska (II z i m) � opiekun mgr M. Szumny.

Drugi etap odbêdzie siê na terenie Politechniki Poznañ-skiej w dniach 10 i 11 maja 2002 roku. Bêdzie siê on sk³ada³zarówno z czê�ci pisemnej, jak i ustnej. Na finalistów czeka-j¹ atrakcyjne nagrody, w tym wakacyjny kurs jêzykowy wWielkiej Brytanii. ̄ yczymy powodzenia naszym reprezentan-tom i liczymy na wsparcie finansowe ich pobytu w Poznaniuze strony w³adz Uczelni.

Bartosz Poluszyñski

Wydzia³ WychowaniaFizycznego i FizjoterapiiKongres Niemieckiego Stowarzyszenia RehabilitacjiNeurologicznej w Düsseldorfie

W dniach 22-24 listopada roku 2001 w Düsseldorfie odby-wa³ siê w doroczny Kongres Niemieckiego StowarzyszeniaRehabilitacji Neurologicznej (Jahrestagung der DeutschenGesellschaft fûr Neurologische Rehabilitation) Neuro-Reha2001, w którym uczestniczy³ prof. Józef Opara z Wydzia³uWychowania Fizycznego i Fizjoterapii. Obrady toczy³y siê wCentrum Kongresowym Dûsseldorf (CCD) mieszcz¹cym siêna terenach targowych. Kongres ten by³ jedn¹ z wielu impreztowarzysz¹cych wielkiej wystawie sprzêtu medycznego �ME-DICA 2001�. W konferencji wziê³o udzia³ 406 uczestników zdziesiêciu krajów: Niemiec, Polski, Austrii, Szwajcarii, Izra-ela, Szwecji, Holandii, Belgii, Kanady i W³och. Do Niemiec-kiego Towarzystwa Rehabilitacji Neurologicznej (DeutscheGesellschaft für Neurologische Rehabilitation � DGNR) na-le¿y ponad 300 cz³onków, konferencje naukowe odbywaj¹ siêco roku i zazwyczaj stoj¹ na wysokim poziomie. Przewodni-cz¹cym Komitetu Organizacyjnego Kongresu Neuro-Reha2001 by³ docent A. Thilmann z Essen.

Podczas kongresu wyg³oszono 72 referaty, przedstawiono38 posterów. Odby³o siê tak¿e 12 p³atnych kursów. Sesje zgro-madzono w trzech blokach tematycznych : I. Sen i rehabilitacjaneurologiczna, II. Plastyczno�æ i regeneracja, III. Ekonomialecznictwa. Sesje g³ówne dotyczy³y neurologicznych podstawrehabilitacji, rehabilitacji w paraplegii, rehabilitacji po udarach

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 17

Wie�ci z wydzia³ówmózgu, neurourologii, rehabilitacji ambulatoryjnej, rehabilita-cji po zabiegach neurochirurgicznych. Szczególnie interesuj¹cai stoj¹ca na wysokim poziomie by³a sesja podczas której przed-stawiono najnowsze doniesienia na temat mo¿liwo�ci regenera-cji uk³adu nerwowego. Prof. J. Opara wraz z dr. Rycerskim zGCR �Repty� przedstawi³ plakat z doniesieniem zatytu³owa-nym: RETURN TO THE GAINFUL JOB BY PATIENTS SUF-FERING FROM LUMBAR DISCOPATHY AFTER REHABI-LITATION WITHIN THE FRAMEWORK OF THE INSU-RANCE PREVENTION PROGRAM.

W�ród kursów nale¿y wymieniæ zastosowanie bie¿ni ru-chomej w rehabilitacji, rehabilitacjê zaburzeñ po³ykania,motorykê rêki, bezpieczeñstwo w ruchu drogowym, zastoso-wanie toksyny botulinowej, rehabilitacjê neuropsychologicz-n¹, ewidencjê wyników rehabilitacji.

Warte podkre�lenia jest to, i¿ podczas kursów lektorzyzwracali szczególn¹ uwagê na aspekty praktyczne.

Józef Opara, prof. w Zak³adzie Klinicznych PodstawFizjoterapii WWFiF

Wydzia³ Zarz¹dzaniai In¿ynierii Produkcjin W �rodê 12 grudnia 2001 r. w budynku WZiIP przy ulicyWaryñskiego 4 odby³o siê tradycyjne ju¿ spotkanie op³atkowepracowników naszego wydzia³u. W sali nr 16 stan¹³ udeko-rowany �stó³ wigilijny�, a kolêdy wprowadzi³y nas w �wi¹-teczny nastrój. Spotkanie zaszczycili sw¹ obecno�ci¹ zapro-szeni go�cie: prorektor ds. nauki - prof. Jerzy Skubis, pro-rektor ds. organizacyjnych - dr Zygmunt Kasperski, dyrek-tor Instytutu Matematyki, Fizyki i Chemii - prof. Stefan Szy-mura, kwestor - mgr Barbara Hetmañska oraz dyrektor ad-ministracyjny - mgr Leon Prucnal. W oficjalnym przemó-wieniu dziekan WZiIP dr Agata Zagórowska przekaza³a ser-deczne ¿yczenia �wi¹teczno-noworoczne, a nastêpnie uczest-nicy spotkania przyst¹pili do sk³adania sobie ¿yczeñ, ³ami¹csiê tradycyjnym op³atkiem.

n W dniach 14�16 stycznia br. w Zakopanem odby³a siê VKonferencja �KOMPUTEROWO ZINTEGROWANE ZARZ¥-DZANIE � SPOTKANIE NAUKI Z PRAKTYK¥�, wspó³or-ganizowana przez Katedrê In¿ynierii Produkcji WZiIP. Hono-rowym Przewodnicz¹cym jest JM Rektor Politechniki Opolskiejprof. dr hab. in¿. Piotr Wach. Komitet Programowy wspó³two-

rz¹: prof. Zbigniew Banaszak, prof. Józef Bendkowski, prof.Mariusz Bratnicki, prof. Edward Chlebus, prof. Witold Chmie-larz, prof. Ireneusz Durlik, prof. Józef Gawlik, prof. Józef Gra-bowski, prof. Zdzis³aw Jasiñski, prof. Zdzis³aw Kabza, prof.Jan Ka�mierczak, prof. Jerzy Kisielnicki, prof. Ryszard Knosa-la (przewodnicz¹cy), prof. Tadeusz Krupa, prof. EugeniuszKrzemieñ, prof. Marek Lisiecki, prof. Zbigniew Martyniak,prof. Józef Matuszek, prof. Joanicjusz Nazarko, prof. MarianPartyka, prof. Jaros³aw Plichta, prof. Ryszard Rojek, prof. Ta-deusz Sêk, prof. Alicja Sosnowska, prof.. Henryk Sroka, prof.Jan Stachowicz, prof. Jan Szadkowski, prof. Antoni �wiæ, prof.Andrzj Tubielewicz, prof. Zenobia Weiss, prof. Zofia Wilimow-ska, prof. Miros³aw Zaborowski, prof. Jerzy Zieliñski oraz prof.Kazimierz Zimniewicz. Tematyka obrad zosta³a podzielona na11 bloków: 1. Komputerowe wspomaganie oceny i podejmowania decyzji 2. Sztuczna inteligencja w procesie zarz¹dzania 3. Techniki wirtualne w organizacji i zarz¹dzaniu przedsiê-

biorstwem 4. Technologie informatyczne w zarz¹dzaniu przedsiêbior-

stwem 5. Metody i techniki komputerowe w logistyce 6. Systemy zarz¹dzania ochron¹ �rodowiska 7. Zarz¹dzanie jako�ci¹ wspomagane komputerowo 8. Optymalizacja w harmonogramowaniu produkcji 9. Modelowanie i symulacja komputerowa procesów pro-

dukcyjnych10. Komputerowe systemy zarz¹dzania produkcj¹, eksploata-

cj¹ i remontem11. Informatyka w zarz¹dzaniu instytucjami publicznymi

18 Politechnika Opolska

Studia i studenci

Pierwszy w�ród równychStowarzyszenie Primus inter Pares informuje o kolejnej

edycji konkursu na najlepszego studenta szkó³ wy¿szych Pri-mus inter pares.

W za³o¿eniu organizatorów jest to konkurs ponad podzia-³ami dlatego równe szanse maj¹ w nim osoby studiuj¹ce dzien-nie, wieczorowo i zaocznie, na uczelniach prywatnych i pañ-stwowych. Kryteria takie same dla wszystkich znajduj¹ siê wregulaminie konkursu dostêpnym w Dziale Kszta³cenia.

Kandydatów do konkursu mog¹ zg³aszaæ:- W³adze uczelni lub ka¿dy nauczyciel akademicki- Samorz¹d studencki- stowarzyszenia zrezszenia, fundacje- ko³a nukowe- ka¿dy student, który zauwa¿y wyró¿niaj¹cego siê innego

studenta- ka¿dy student mo¿e sam siê zg³osiæ do konkursu.

Konkurs przebiega w etapach: uczelnianym, �rodowisko-wym i ogólnopolskim.

Zg³oszenia do konkursu Primus inter pares sk³adaæ mo¿nado Dzia³u Kszta³cenia PO lub na adres organizatora: Stowa-rzyszenia Primus inter Pares, Krakowskie Przedmie�cie 24,pok. 18, 00-927 Warszawa.

Harmonogram konkursu przewiduje :- zg³aszanie kandydatów do konkursu � do 1 marca- posiedzenie uczelnianych komisji konkursowych � do 5

kwietnia- eliminacje �rodowiskowe � do 20 maja- eliminacje ogólnopolskie � maj/czerwiec

Wybory do Zarz¹du Krajowego NZSW D¹bkach, w województwie zachodniopomorskim w

dniach 14�16.grudnia 2001 roku, obradowa³ Krajowy ZjazdDelegatów Niezale¿nego Zrzeszenia Studentów. Nasz¹ uczel-niê reprezentowa³ Sebastian Bodzenta, student IV roku elek-trotechniki. W tajnym g³osowaniu wybrany zosta³ nowy sk³adZarz¹du Krajowego, a tworz¹ go:� przewodnicz¹cy � Mariusz Wi�niewski, student Uniwer-

sytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu� wiceprzewodnicz¹cy ds. finansowych � Artur Michalski,

student Politechniki Czêstochowskiej� wiceprzewodnicz¹cy � £ukasz Zbonikowski, student Uni-

wersytetu Miko³aja Kopernika w Toruniu� sekretarz generalny � Artur Cie�liñski, student Szko³y

G³ównej Handlowej w Warszawie� cz³onkowie ZK � Sebastian Bodzenta, student Politech-

niki Opolskiej i Piotr Trojanowicz, student PolitechnikiBia³ostockiejZarz¹d Krajowy NZS zebra³ siê na swoim pierwszym po-

siedzeniu 20 grudnia 2001, podczas którego rozdzielono obo-

Miko³ajkowy Turniej SiatkówkiTradycyjnie ju¿ od paru lat na Politechnice Opolskiej od-

bywa siê Turniej Miko³ajkowy. Tym razem odby³ siê w dniachod 3 do 5 grudnia 2001 w sali Politechniki Opolskiej przy ul.Luboszyckiej.

Uczestnicz¹ w nim dru¿yny siatkarskie kobiet z opolskichuczelni oraz szkó³ �rednich.

Turniej ten cieszy siê du¿ym powodzeniem zarówno w�ródzawodniczek jak i kibiców. W tym roku po raz kolejny wy-gra³ zespó³ IV roku wychowania fizycznego prezentuj¹c �wiet-n¹ formê i doskona³¹ technikê gry.

Ponadto zawodniczki sekcji KU AZS bra³y tak¿e udzia³ wmeczach Dolno�l¹skiej Ligi Miêdzyuczelnianej Pi³ki Siatko-wej Kobiet.

Dotychczas gra³y w nim uczelnie z Wroc³awia i JeleniejGóry, a w tym roku akademickim do³¹czy³ równie¿ zespó³Politechniki Opolskiej. Zawodniczki trenuj¹ przed Mistrzo-stwami Politechnik, które odbêd¹ siê w maju w Krakowie.Jak dotychczas odnosz¹ same sukcesy. Rozegra³y dwa meczez Akademi¹ Rolnicz¹ i z Akademi¹ Ekonomiczn¹, które oczy-wi�cie wygra³y (z Akademi¹ Rolnicz¹ 3:0, a z Akademi¹Ekonomiczn¹ 3:1).

Kolejne mecze odbêd¹ siê w styczniu, miejmy nadziejê, ¿ezawodniczki nas nie zawiod¹ i równie¿ bêd¹ mog³y pochwa-liæ siê zwyciêstwami.

Dla przypomnienia � sekcja pi³ki siatkowej dzia³a przy KUAZS Politechniki Opolskiej. Opiekunem sekcji jest mgr Bo-¿ena Banek, a kierownikiem Dorota Borzucka. Zajêcia wramach sekcji odbywaj¹ siê co 2 tygodnie. Zapraszamy!

xx

wi¹zki. Nasz przedstawiciel Sebastian Bodzenta pe³ni funk-cjê koordynatora M³odzie¿owego Centrum Integracji Euro-pejskiej. Kolejne posiedzenie ZK odby³o siê 10 stycznia 2002i od tej pory spotkania te bêd¹ odbywaæ siê co dwa tygodnie.

Pierwsz¹ spraw¹, któr¹ chc¹ siê zaj¹æ nowe w³adze, jestzaplanowane na luty zbieranie podpisów pod ustaw¹ obywa-telsk¹ dotycz¹c¹ przywrócenia zniesionych przez rz¹d ulg dlastudentów na PKP.

Spotkania NZS PO odbywaj¹ siê w ka¿d¹ �rodê o godz.2000 w sali telewizyjnej DS Za�cianek. Wszystkich zaintere-sowanych serdecznie zapraszamy.

Anka

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 19

Rozwa¿aniaMarian Ciepaj

Drugi je�dziec Apokalipsy (cz. II)

�Z dymem po¿arów, z kurzem krwi bratniej,Do Ciebie Panie, bije ten g³os.Skarga to straszna, krzyk to ostatni,Od takich mod³ów bieleje w³os.�

Kornel Ujejski

�¯adna my�l nie mo¿e siêgn¹æ poza my�l wspó³czesn¹, iniepodobna ani odgadn¹æ, ani przepowiedzieæ, ile jeszczepokoleñ ludzkich bêdzie musia³o znosiæ wojnê, zniszcze-nie, niepewno�æ i nêdzê, zanim �wit wielkiego pokoju, doktórego, jak siê zdaje, zmierza ca³a historia, pokoju w ser-cu i pokoju w �wiecie zakoñczy noc naszego bezcelowegoi marnotrawnego bytu�.

Herbert George Wells, �Historia �wiata�

�Wojny s¹ patologi¹ historii, jakkolwiek dot¹d �ci�le z ni¹zwi¹zan¹ [�] przynosz¹ wiele cierpieñ cz³owiekowi, zara-zem za� oznaczaj¹ jego klêskê, �wiadcz¹ o tym, ¿e sprawludzi obchodz¹cych nie uda³o siê rozwi¹zaæ metodami poko-jowymi, bez ludzkich cierpieñ i przemocy�- pisa³ wybitnypolski historyk Jerzy Topolski. Spójrzmy wiêc na zagadnie-nie wojny od strony historycznej, w szczególno�ci na zagad-nienie I wojny �wiatowej.

Adam Mickiewicz w jednym ze swych najznakomitszychutworów zatytu³owanym �Ksiêgi pielgrzymstwa polskiego�modli³ siê: �O wojnê powszechn¹ za wolno�æ ludów, prosimyCiê Panie�. Dla poety celem by³a wolno�æ, �rodkiem by³awojna. O wolno�ci, a raczej o jej braku polski pisarz Wac³awG¹siorowski w swoim dziele �Królobójcy� pisa³: �Gdzie mi-liony trwaj¹ w patriarchalnej pokorze, gdzie zasiada, zreszt¹niezmiernie dobry, skromny � batiuszka [�] Tak, to Rosja[�] Kto nie ogl¹da³ tych tysiêcy mu¿yków padaj¹cych na ko-lana na widok cara, kto nie widzia³ tych tysiêcy ¿o³nierzyrozp³aszczonych na �niegu w oczekiwaniu carskiego b³ogo-s³awieñstwa [�]�; natomiast pisarz rosyjski Aleksy To³stoj wswojej trylogii �Droga przez mêkê� pisz¹c o dylematachprzed jakimi stawa³a inteligencja rosyjska w drodze do rewo-lucji pos³uguje siê literack¹ metafor¹ o przemocy, która ob-wieszcza �wojnê pa³acom i pokój chatom�, i która z moc¹huraganu �przetoczy siê z krañca na kraniec niezmierzonegokraju�. W literaturze europejskiej znajdujemy liczne opisyzniewolenia narodów, w tym tak¿e narodu polskiego, w okre-sach poprzedzaj¹cych wybuch I wojny �wiatowej. Parafrazu-j¹c niektóre z nich mo¿na powiedzieæ, ¿e tym �pomnikiemucisku, t¹ pieczêci¹ feudalizmu� wyci�niêt¹ na czole Rosjiby³ carat. Je¿eli kto� z rozkazu cara znalaz³ siê na Sybirze,wówczas wnet o nim zapominano, jego maj¹tek podlega³ re-kwizycji, a on sam by³ za ¿ycia pogrzebany, przestawa³ ist-nieæ. St¹d pisa³ amerykañski autor John Reed w swoim dzie-le �Dziesiêæ dni które wstrz¹snê³y �wiatem�, ¿e zawsze mas³uszno�æ lud, który zrywa okowy ucisku.

I oto s³owa modlitwy naszego wieszcza o wojnie powszech-nej za wolno�æ ludów napisane w 1832 r. zi�ci³y siê w nieca³esto lat pó�niej, gdy w wyniku w³a�nie wojny powszechnejrunê³y trony despotów, a dla narodu polskiego � jak pisa³

inny ju¿ poeta � zaja�nia³a wolno�æ, niby jutrzenka, którawst¹pi³a na balkony wschodu.

Przypomnijmy kilka faktów. W rezultacie zaostrzania siêsprzeczno�ci polityczno-ekonomicznych miêdzy dawnymisprzymierzeñcami i forsowania przez Niemcy, które silnierozbudowa³y swój potencja³ militarny, postulatów w kwestiinowego podzia³u �wiata, uformowa³y siê przed I wojn¹ �wia-tow¹ dwa przeciwstawne ugrupowania pañstw: trójprzymie-rze (Niemcy, Austro-Wêgry, W³ochy), czyli tzw. pañstwa cen-tralne i trójporozumienie, zwane Entent¹ (Wielka Brytania,Francja, Rosja). Bezpo�rednim powodem wybuchu wojny by³ozabójstwo austro-wêgierskiego nastêpcy tronu arcyksiêciaFranciszka Ferdynanda dokonane 28 VI 1914 w Sarajewie(Bo�nia). Wojna trwa³a ponad cztery lata i zakoñczy³a siê klê-sk¹ pañstw centralnych. W wojnie wziê³o udzia³ 38 pañstw.Zmobilizowano ok. 65 mln ludzi. Wojna poch³onê³a ok. 10mln zabitych, rannych zosta³o ok. 20 mln. Wojna spowodo-wa³a olbrzymie zniszczenia materialne i nieodwracalne spu-stoszenia moralne. Mo¿na by powiedzieæ, ¿e zi�ci³y siê s³owaApokalipsy: �I dano im w³adzê nad czwart¹ czê�ci¹ ziemi,by zabijali mieczem i g³odem, i morem, i przez zwierzêtaziemi�. Przebieg wojny i jej tragiczne skutki wstrz¹snê³y �wia-tow¹ opini¹ publiczn¹ i sk³oni³y wiele �rodowisk opiniotwór-czych, osoby ciesz¹ce siê ogromnym autorytetem moralnym(np. Romain Rolland), filozofów i twórców w dziedzinie sztu-ki i literatury, ruchy spo³eczne do wyra¿enia powszechnegoprotestu przeciwko wojnie i podejmowania akcji na rzecz za-pewnienia pokoju (jeszcze w XIX w. powtarzano, ¿e trzeba50 lat pokoju, by wyleczyæ siê z kilku lat zwyciêstw). Z dru-giej jednak strony, do�wiadczenia wojenne lat 1914�1918 sta-³y siê znakomitym materia³em badawczym dla teoretyków iinstytucji wojskowych zajmuj¹cych siê teori¹ wojny i sztuk¹jej prowadzenia. Na uwagê zas³uguje tu praca gen. E. Luden-dorfa pt. �Wojna totalna�, w której pisa³, ¿e wojna jest rze-czywisto�ci¹, rzeczywisto�ci¹ najwa¿niejsz¹ w ¿yciu narodu.�Poniewa¿ wojna jest najwy¿szym wysi³kiem narodu dla za-chowania jego istnienia, polityka totalna powinna zatem ju¿w czasie pokoju nastawiæ siê na przygotowanie tej walki o¿ycie narodu na wypadek wojny i wzmocniæ podstawy tejwalki o ¿ycie tak, aby nie za³ama³y siê w obliczu gro�by woj-ny ani te¿ uleg³y zniszczeniu na skutek dzia³añ nieprzyjacie-la� � pisa³ E. Ludendorf. Koncepcja wojny totalnej autorstwaLudendorfa zosta³a zaakceptowana przez ruch narodowoso-cjalistyczny, a z chwil¹ doj�cia Hitlera do w³adzy sta³a siêpodstaw¹ wojennej strategii Niemiec hitlerowskich wobecPolski i innych krajów europejskich.

Tymczasem, gdy w 1914 r. ¿o³nierze francuscy uskrzydle-ni melodi¹ �Marsylianki� i duchem dawnych zwyciêstw fran-cuskiego orê¿a szli biæ siê na polach Flandrii i Szampanii,szli pod Verdun i nad Marnê ufni w zwyciêstwo wielkie ibliskie, któ¿ móg³ przypuszczaæ, ¿e przez d³ugie miesi¹ceprzyjdzie im zaznawaæ dramatu morderczej wojny pozycyj-nej, le¿¹c i umieraj¹c w b³ocie, ranach i brudzie, z³orzecz¹cna ka¿d¹ chwilê tej przed³u¿aj¹cej siê wojny, pozbawieni ja-kiejkolwiek wiary w jej sens; dopuszczaj¹c siê masowychdezercji, masowo z tego powodu byli rozstrzeliwani.

Wystarczy historii. Oddajmy teraz g³os mistrzom pióra,którzy o I wojnie pisali i którzy w sposób bardziej sugestyw-

20 Politechnika Opolska

Rozwa¿aniany ni¿ historycy wieszcz¹ prawdê tamtych dni. Dodajmy namarginesie, ¿e historycy niekiedy pisz¹ o tajnych naradach,których w ogóle nie by³o, i o tym co my�leli politycy, którzyw ogóle nie my�leli.

Niemiecki pisarz Arnold Zweig w swoim antywojennymcyklu powie�ciowym �Wielka wojna bia³ych ludzi�, w czê�cizatytu³owanej �Intronizacja� pisa³: �Z koñcem lipca mia³dobiec kresu czwarty rok wojny i zacz¹æ siê jej rok ostatni.A¿ do wiosny Europejczycy pe³ni goryczy i zawziêto�ci, zrozpaczliw¹ pustk¹ w sercach, ale z poczuciem obowi¹zku izaci�niêtymi zêbami uprawiali proceder wzajemnego zabija-nia siê. Strzelali do siebie przez szczeliny os³on, zak³uwalisiê no¿ami, zabijali ciosami ostrych ³opat; z góry rzucali gra-naty rêczne do okopów, w których panowa³y szczury, od do³uwysadzali siê w powietrze minami, opryskiwali p³on¹c¹ rop¹naftow¹, i mieli przy tym dla siebie nawzajem wspó³czucie,nieraz kole¿eñstwo i szacunek, od lat ju¿ nie czuj¹c nienawi-�ci�. Natomiast o melancholijnych pie�niach i niedoli rosyj-skich ¿o³nierzy A. Zweig tak oto pisa³ w tomie zatytu³owa-nym �Spór o sier¿anta Griszê�: �Rosjanie czêsto �piewali ow¹pie�ñ, któr¹ rozbrzmiewa³y mury ich wiêzieñ w roku 1905,kiedy prowadzono skazanych na �mieræ rewolucjonistów, omelodii tak czaruj¹co prostej i rytmicznej, jak¹ stworzyæ mo¿ejedynie przeorana dusza g³êboko umuzykalnionego i uciska-nego ludu�.

Hiszpañski pisarz Vicente Blasco Ibañez w swojej wielkiejtrylogii po�wiêconej I wojnie �wiatowej �Czterech je�d�cówApokalipsy� tragizm swoich epickich postaci bezpo�redniowyprowadza z koszmaru tocz¹cej siê wojny, która jest od nichca³kowicie niezale¿na, i której sensu nie próbuj¹ nawet do-ciekaæ. Pisze on: �Ludzie uwa¿ani za wy¿szych popychalimasy do wzajemnej zag³ady, by dosiêgn¹æ ostatniego mostka,uj¹æ za ster i nadaæ okrêtowi ostateczny kierunek [�] Nikt znich nie móg³ powiedzieæ na pewno , co jest poza widzial-nym horyzontem, ani gdzie kieruje siê statek [�] Raz po razjedna po³owa rzuca³a siê na drug¹ [�] I z tego zwariowanegot³umu wynurzali siê smêtni sofi�ci, by o�wiadczyæ, ¿e to by³w³a�nie stan doskona³y, ¿e tak powinno byæ wiecznie [�] Popoleg³ych pozostanie tylko wspomnienie, które raz po raznawiedzi jak¹� star¹ wie�niaczkê, pêdz¹c¹ krowê po dro¿y-nach Francji i ka¿e jej szepn¹æ w�ród westchnieñ: «Mój ma³y![�] Gdzie te¿ pochowano mojego ma³ego?» ̄ yæ bêdzie tylkow kobiecie z ludu w ¿a³obie, nie wiedz¹cej jak rozwik³aæzagadkê swego bytu; w dzieciach, które id¹c do szko³y wczarnych bluzkach powiedz¹ z zawziêto�ci¹: «Gdy dorosnêpójdê biæ boszów, by pom�ciæ swego ojca» [�] Cierpienialudzi s¹ wszêdzie te same�.

Niemiecki pisarz Erich Maria Remarque w swoim g³êbo-ko pacyfistycznym dziele pt. �£uk Triumfalny� zawar³ bar-dzo pesymistyczn¹ refleksjê na temat wojny i sensu historiiludzkiej w ogólno�ci: �Lektura historii nie jest zbyt radosna.Dawa³a jedynie ponur¹ satysfakcjê, ¿e to, co siê dzisiaj dziejenie jest niczym nowym. Wszystko to powtarza³o siê ju¿ kil-kana�cie razy. K³amstwo, ³amanie umów, morderstwa, noce�w. Bart³omieja, korupcja z chêci w³adzy, wieczysty ³añcuchwojen � zaprawdê historia ludzko�ci pisana by³a krwi¹ i ³za-mi, a w�ród krwawych pomników przesz³o�ci od kilku zaled-wie bi³ srebrny blask dobroci. Demagodzy, oszu�ci, ojcobój-

cy, mordercy w³asnych przyja-ció³, ludzie opêtani egoizmem,sfanatyzowani prorocy, którzyrozpowszechniali wiarê mie-czem; wiecznie to samo iwiecznie cierpliwe ludy, po-d¿egane nawzajem przeciwkosobie, gin¹ce w bezsensow-nych rzeziach za cesarzy, reli-gie i szaleñców � bez koñca tosamo�.

Nawet ten, kto pisa³ o�przes³awnym laniu�, czyliczeski pisarz Jaros³aw Ha�ekw swojej znakomitej, satyrycz-nej powie�ci �Przygody do-brego wojaka Szwejka podczaswojny �wiatowej� nie by³ sa-tyrykiem gdy pisa³: �¯o³nie-rze odje¿d¿ali teraz ponowniena front po nowe rany, kalec-two i cierpienia, aby za nie za-s³u¿yæ sobie na prosty drew-niany krzy¿ nad grobem. Nakrzy¿u tym jeszcze po latachw�ród smutnych równinwschodniej Galicji trzepotaæ bêd¹ na wietrze strzêpy austriac-kiej czapki ¿o³nierskiej [�] za� od czasu do czasu usi¹dzie naniej smutny i postarza³y ju¿ kruk wspominaj¹c dawne czasyobfitych biesiad [�]�.

Pisarz rosyjski Aleksy To³stoj w swojej wielkiej trylogii�Droga przez mêkê� nie tylko oddaje tragizm wojny i ogrom-ne na jej tle spl¹tanie ludzkich losów, ale daje wyraz swojejufno�ci w mo¿liwo�æ zbudowania �wiata wolnego od grozywojny, �wiata w którym dóbr tej ziemi starczy dla ka¿dego.Pisa³ on mianowicie: �Kobiety czeka³y cierpliwie, a czas up³y-wa³ i wyliczone kobiece lata mija³y bezp³odnie i smutno.Mê¿owie i kochankowie, bracia i synowie [�] k³adli siê podpagórkami z ziemi na polach, na skraju lasów, przy drogach.I w ¿aden sposób nie mo¿na by³o usun¹æ wci¹¿ nowychzmarszczek na starzej¹cych siê twarzach kobiecych [�] Cier-pieñ tych by³o tyle, ¿e nie starczy³oby na nie mi³osierdziaca³ego �wiata [�] Na nienawi�ci zbudowane s¹ pañstwa, nie-nawi�æ zakre�li³a granicê [�] ludzie têpi¹ siê wzajemnie, p³y-n¹ rzeki krwi [�] Opamiêtajcie siê, rzuæcie broñ, znie�ciegranice, otwórzcie drzwi i okna ¿yciu. Wiele jest ziemi podzbo¿e, ³¹k dla stad, stoków górskich pod winnice�.

Zakoñczmy jednak nasze rozwa¿ania akcentem optymi-stycznym, siêgaj¹c do Proroctwa Izajasza (2,4), które ma na-stêpuj¹ce brzmienie: �On bêdzie rozjemc¹ pomiêdzy ludamii wyda wyroki dla mnogich narodów. Wtedy swe miecze prze-kuj¹ na lemiesze, a w³ócznie na sierpy. Naród przeciw naro-dowi nie podniesie miecza, nie bêd¹ siê wiêcej zaprawiaæ dowojny�.

A dla chrze�cijan proroctwo jest przepowiedni¹ natchnio-n¹ przez Boga.

Marian Ciepaj, prawnik, politolog,prof. w Katedrze Prawa i Administracji WZiIP

WIADOMO�CI UCZELNIANE 5(101) styczeñ 2002 21

Informator kulturalnyRepertuar Teatru im. Jana Kochanowskiego na luty 20022. (sobota), godz. 18.00 SYTUACJE RODZINNE Biljany Srbljanoviæ, w re¿. Marka Fiedora,

Ma³a Scena, cena biletu � 16 z³, ulg.10 z³.; godz. 19.30 TAJEMNICZY MR. LOVE KarolineLeach, w re¿. Bartosza Zaczykiewicza, Scena na Parterze, cena biletu - 17z³, ulg. 11z³.

3. (niedziela), godz. 18.00 SYTUACJE RODZINNE Biljany Srbljanoviæ, w re¿. Marka Fiedo-ra, Ma³a Scena, cena biletu � 16 z³, ulg. 10 z³.; godz. 19.30 TAJEMNICZY MR. LOVEKaroline Leach, w re¿. Bartosza Zaczykiewicza, Scena na Parterze, cena biletu - 17z³,ulg. 11z³.

6. (�roda), godz. 18.00 KOLACJA DLA G£UPCA Francisa Vebera, w re¿. Bartosza Zaczy-kiewicza, Scena Ma³a, cena biletu � 17 z³, ulg. 11z³.

8. (pi¹tek), godz.19.00 KOLACJA DLA G£UPCA Francisa Vebera, w re¿. Bartosza Zaczykie-wicza, Ma³a Scena, cena biletu � 17 z³, ulg. 11z³.; godz. 19.00 JESZCZE NIE JESTEMGOTOWA... wg Agnieszki Osieckiej, spektakl muzyczny Gra¿yny Rogowskiej, CentrumUpowszechniania Kultury w G³ucho³azach

10. (niedziela) godz.18.00 KOLACJA DLA G£UPCA Francisa Vebera, w re¿. Bartosza Za-czykiewicza, Ma³a Scena, cena biletu � 17 z³, ulg. 11z³.

13. (�roda) godz.18.00 TAJEMNICZY MR. LOVE Karolina Leach, w re¿. Bartosza Zaczykie-wicza, Scena na Parterze, cena biletu � 17 z³, ulg. 11 z³.

14. (czwartek) godz. 11.00 PINOKIO, CZYLI MUZYCZNA OPOWIE�Æ O DOBRYM WY-CHOWANIU, wg Carla Collodiego, w re¿. Cezarego Domaga³y, Du¿a Scena, cena biletu� 15 z³, ulg. 10 z³.

15. (pi¹tek) godz.11.00 INDYK S³awomira Mro¿ka, w re¿. Bart³omieja Wyszomirskiego, Ma³aScena, cena biletu � 17 z³, ulg.11 z³, grupa powy¿ej 25 osób: cena biletu � 15 z³, ulg.10 z³.;godz.19.00 INDYK S³awomira Mro¿ka, w re¿. Bart³omieja Wyszomirskiego, Ma³a Scena,cena biletu � 17 z³, ulg.11 z³, grupa powy¿ej 25 osób: cena biletu � 15 z³, ulg.10 z³.

16. (sobota) godz.19.00 MATKA JOANNA OD ANIO£ÓW wg Jaros³awa Iwaszkiewicza, wre¿. Marka Fiedora, Du¿a Scena, cena biletu - 18 z³, ulg.12 z³, grupa powy¿ej 25 osób:cena biletu � 15 z³, ulg.10 z³.

17. (niedziela) godz.18.00 INDYK S³awomira Mro¿ka, w re¿. Bart³omieja Wyszomirskiego, Ma³aScena, cena biletu - 17 z³, ulg.11 z³, grupa powy¿ej 25 osób: cena biletu � 15 z³, ulg.10 z³.

19. (wtorek) godz.11.00 INDYK S³awomira Mro¿ka, w re¿. Bart³omieja Wyszomirskiego, Ma³aScena, cena biletu - 17 z³, ulg.11 z³, grupa powy¿ej 25 osób: cena biletu � 15 z³, ulg.10 z³.

20. (�roda) godz.11.00 MATKA JOANNA OD ANIO£ÓW wg Jaros³awa Iwaszkiewicza, wre¿. Marka Fiedora, Du¿a Scena, cena biletu - 18 z³, ulg. 12 z³, grupa powy¿ej 25 osób:cena biletu � 15 z³, ulg. 11 z³.; godz. 18.00 INDYK S³awomira Mro¿ka, w re¿. Bart³omie-ja Wyszomirskiego, Ma³a Scena, cena biletu -17 z³, ulg.11 z³, grupa powy¿ej 25 osób:cena biletu � 15 z³, ulg.10 z³.

21. (czwartek) godz.11.00 MATKA JOANNA OD ANIO£ÓW wg Jaros³awa Iwaszkieiwcza,w re¿. Marka Fiedora, Du¿a Scena, cena biletu - 18 z³, ulg. 12 z³, grupa powy¿ej 25osób: cena biletu � 15 z³, ulg. 11 z³.

22. (pi¹tek) godz.11.00 KALEKA Z INISHMAAN Martina McDonagha, w re¿. Bartosza Zaczy-kiewicza, Ma³a Scena, cena biletu - 17z³, ulg. 11z³.; godz. 19.00 JESZCZE NIE JESTEMGOTOWA... wg Agnieszki Osieckiej, spektakl muzyczny Gra¿yny Rogowskiej, Scena naParterze, cena biletu � 15z³, ulg. 10z³.

23. (sobota) godz.19.00 MATKA JOANNA OD ANIO£ÓW wg Jaros³awa Iwaszkiewicza, wre¿. Marka Fiedora, Du¿a Scena, cena biletu � 18 z³, ulg. 12 z³, grupa powy¿ej 25 osób:cena biletu � 15 z³, ulg. 11 z³.

24. (niedziela) godz.18.00 KALEKA Z INSHIMAAN Martina McDonagha, w re¿. BartoszaZaczykiewicza, Ma³a Scena, cena biletu - 17z³, ulg. 11z³.

27. (�roda) godz.11.00 ANTYGONA W NOWYM JORKU Janusza G³owackiego, w re¿. Sam-wel Baginjan, Ma³a Scena, cena biletu 17 z³, ulg. 11 z³.; godz.18.00 TAJEMNICZY MR.LOVE Karoline Leach, w re¿. Bartosza Zaczykiewicza, Scena na Parterze, cena biletu �17z³, ulg. 11z³.

28. (czwartek) godz.11.00 WILKI I OWCE Aleksandra Ostrowskiego, w re¿. Andrzeja Bubie-nia, Scena Du¿a, cena biletu � 17z³, ulg. 11z³.

INDYK S³awomira Mro¿kaZnakomita komedia Mro¿ka na scenie w Opolu!!!Po trzydziestu piêciu latach znów na deskach Teatru Kochanowskiego w

Opolu INDYK, najwybitniejsza sztuka Mro¿ka obok Tanga.Jej akcja rozgrywa siê w romantyzmie, na obszarze pewnego królestwa...Mistrzowski tekst! Parodia przenikaj¹ca dialogi, uk³ady sytuacyjne,

wrêcz ca³y utwór! S³ynne rozmowy Ch³opów, które na sta³e ju¿ wesz³y dojêzyka polskiego, niczym dialogi z Rejsu Marka Piwowarskiego. Indyk tosatyra, ironia, po prostu wielki ¿art!

Re¿. Bart³omiej Wyszomirski. Scen. Anna PopekAktorzy: Aleksandra Cwen, Arleta Los-P³awszewska, Ma³gorzata

Szczerbowska, Ewa Wyszomirska, Miros³aw Bednarek, Andrzej Jakub-czyk, Grzegorz Minkiewicz, Maciej Namys³o, Bogdan Zieliñski.

KALEKA Z INISHMAAN, MartinaMcDonagha

Sztuka m³odego wspó³czesnego drama-turga uznanego w 1996 roku przez kryty-ków angielskich za najlepszego pisarzaroku. Jej akcja rozgrywa siê w latach 30.zesz³ego stulecia, na jednej z wysepek uwybrze¿y Irlandii.

Znakomite obserwacje obyczajowe,du¿a dawka angielskiego humoru, niezwy-k³e typy ludzkie, tragedia ludzi zmagaj¹-cych siê z losem na surowej ziemi. Jedna znajlepszych sztuk napisanych na �wiecie wlatach 90.

Re¿. Bartosz Zaczykiewicz. Scen.Anna Popek

Aktorzy: Zofia Bielewicz, Arleta Los-P³awszewska, El¿bieta Piwek,Ewa Wyszomirska, Dominik B¹k, Andrzej Czernik, Andrzej Jakubczyk,Przemys³aw Koz³owski, Maciej Namys³o.

ANTYGONA W NOWYM JORKU Janusza G³owackiegoW opinii krytyków najwybitniejsze dzie³o teatralne G³owackiego. Przed-

stawia historiê trójki bezdomnych emigrantów, �mieszkaj¹cych� w jednymz nowojorskich parków. Portorykanka � Anita ( tytu³owa Antygona), tak jakjej antyczna poprzedniczka z tragedii Sofoklesa, równie¿ z uporem d¹¿y dopogrzebania zw³ok przyjaciela, �ci¹gaj¹c na siebie karê.

Re¿. Samwel Baginjan. Wspó³praca Miros³aw Bednarek, Scen. Ma-ryna Gamoñczyk, Muz. Grzegorz Guzik.

Aktorzy: Ma³gorzata Szczerbowska, Miros³aw Bednarek, Maciej Na-mys³o, Micha³ �wita³a.

JESZCZE NIE JESTEM GOTOWA wg Agnieszki OsieckiejSpektakl muzyczny Gra¿yny RogowskiejJest to spektakl, który jest po³¹czeniem s³owa i muzyki w piêknej opra-

wie plastycznej. Piosenki, które mo¿na us³yszeæ skomponowane by³y dlaAgnieszki Osieckiej przez wielu znanych kompozytorów, z którymi wspó³-pracowa³a przez lata. Spektakl ten jest niew¹tpliwe uczt¹ dla zmys³ow.

SYTUACJE RODZINNE Biljany SrbljanoviæWszyscy bohaterowie to dzieci. Jednak¿e starzej¹ siê i m³odniej¹ wedle

potrzeb opowie�ci; czasem te¿ zmieniaj¹ p³eæ. Nie powinno to dziwiæ. Ak-torzy � przeciwnie nie s¹ dzieæmi. To doro�li ludzie, którzy w sztuce graj¹dzieci, które z kolei odgrywaj¹ doros³ych. Równie¿ i to nie powinno dzi-wiæ. Sztuka Bilijany Srbljanoviæ opowiada o czwórce dzieci z belgradzkie-go blokowiska, które w czasie wojny na osiedlowym podwórku bawi¹ siê w�wiat doros³ych. Bawi¹ siê w rodzinê, w tytu³owe sytuacje rodzinne, takiejak np. nieporozumienia miêdzy ojcem i matk¹. To, o czym opowiada sztu-ka, nie sprowadza siê tylko do kalectwa psychicznego ludzi dotkniêtychdo�wiadczeniami wojennymi. Rzecz ma wymiar uniwersalny, chodzi bo-wiem o ca³kowity zanik uczuæ, brak zwyk³ych ludzkich relacji w rodzinie.Na ich miejscu pojawia siê agresja, nienawi�æ i z³o.

Re¿. Marek Fiedor, scen. Jan Kozikowski, muz. Tomasz Hynek, Ro-bert Siwak.

Aktorzy: Gra¿yna Misiorowska, Beata Wnêk-Malec, Gra¿yna Ro-gowska, Ma³gorzata Szczerbowska.

MATKA JOANNA OD ANIO£ÓW Jaros³awa IwaszkiewiczaJedno z najg³o�niejszych opowiadañ Iwaszkiewicza. Autor siêga po temat

opêtania demonami z³a, przenosz¹c go do maleñkiej prowincji na Smoleñsz-czy�nie. Tam, w klasztorze urszulanek w³adzê sprawuje Szatan. Ksi¹dz Su-ryn otrzymuje zadanie rozprawienia siê z fataln¹ si³¹. Jego religijno�æ i szcze-ra wiara zostan¹ poddane najwa¿niejszemu z wyzwañ... Czy potrafi zmierzyæsiê z demonami? Czy mi³o�æ do Boga uchroni go przed katastrof¹?

Iwaszkiewicz opowiada historiê opêtania w sposób, w jaki nie zrobi³tego jeszcze nikt w literaturze polskiej...

PREMIERA 26 STYCZNIA 2002!Re¿. Marek Fiedor, Scen. Jan Kozikowski, Muz. i oprac. muz. To-

masz HynekAktorzy: Gra¿yna Misiorowska, Judyta Paradziñska, El¿bieta Piwek,

Gra¿yna Rogowska, Beata Wnêk �Malec, Dominik B¹k, Andrzej Czer-nik, Waldemar Kotas, Przemys³aw Koz³owski, Leszek Malec, Miros³awPo³atyñski, Micha³ �wita³a.

22 Politechnika Opolska

WIADOMO�CIUCZELNIANE

5(101) styczeñ 2002

WIADOMO�CI UCZELNIANEMiesiêcznik informacyjny

Politechniki OpolskiejRok XI, nr 5(101), styczeñ 2002 r.

Redaguje zespó³:El¿bieta Ciechociñska � grafik

Ma³gorzata Kalinowska � korektaWspó³pracownicy wydzia³owi:Miros³awa Szewczyk (WZiIP),

Jolanta Dembicka (WM),Józefa Czabak (WB),

Jolanta Ukarma (WEiA).Stale wspó³pracuj¹:

El¿bieta CzajaUrszula MazurJanusz Fijak

S³awoj Dubiel, Wojciech Brzeszczak �zdjêcia

Krystyna Duda � redaktor naczelnyWaldemar Szweda � sk³ad i ³amanie

Wydano w Oficynie Wydawniczej Politech-niki Opolskiej, ul. Miko³ajczyka 3,45�271 Opole.

Druk: Oficyna WydawniczaPolitechniki Opolskiej,ul. Miko³ajczyka 3, 45�271 Opole.Redakcja: ul. Miko³ajczyka 3,45�271 Opole, tel. 400 62 84,e�mail: [email protected]

Zamówienie: 5/2002. Nak³ad 850 egz.

Redakcja zastrzega sobie prawo skraca-nia i opracowywania redakcyjnego nade-s³anych tekstów.

SiM z. 124 Stanis³awski W.; Modelo-wanie i symulacja komputerowa pa-rowników przep³ywowych kot³ówenergetycznych; 16,2; 300; 244

WMSiM z. 121 £agoda T.; Energetyczne

modele oceny trwa³o�ci zmêczenio-wej materia³ów konstrukcyjnych �dodruk; 9,8; 80; 148

SiM z. 130 Ulbrich R.; Audyt energe-tyczny a dom energooszczêdny; 9,5;300; 108**

WWFiFSiM z. 127 Borysiuk Z.; Psychomoto-

ryczne i osobowo�ciowe uwarunko-wania poziomu mistrzowskiego wszermierce; 9,3; 200; 140**

WZiIPSiM z.125 Habuda L.; Rz¹dz¹cy rz¹-

dzeni. Totalitaryzm w stosunkachw³adzy w PRL; 19,0; 300, 288

IMFiChSiM z. 128 Owsiejenko A. Gajek M.

Serebrijakow W.Z.; Formirowanijesostojanija powirchnostnowo s³ojadietaliej maszin technologiczieskimimietodami; 15,2; 150; 228

SiM z.122 Besler A. Koziarska A. Party-ka M.; Wybrane zagadnienia minima-lizacji funkcji Boolowskich w struktu-ralizacji procesów dyfuzyjnych; 150**

Zeszyty naukoweWBZN 278, Budownictwo z. 45 Prace Ka-

tedry In¿ynierii Materia³ów Budow-lanych; 6,8; 150; 102**

ZN 283, Budownictwo z. 46; 150**

WEiAZN 282, Informatyka z. 1; 150**

WMZN 265 Mechanika, z. 64 Problemy

rozwoju maszyn XIV konferencjaZakopane 2001; 32,3; 210; 485

ZN 268 Mechanika Prace Katedry Me-chaniki i PKM z. 66; 9,8; 150; 148

ZN 269 Mechanika z. 67 VII SummerSchool of Fracture Mechanics; 26;150; 396

ZN 270 Mechanika z. 68 XX Sympo-zjon PKM; 31,8; 310; 476

ZN 271 Mechanika z. 69 XX Sympo-zjon PKM; 31,8; 310; 476

ZN 272 Mechanika z. 70 XX Sympo-zjon PKM; 30,8; 310; 460

ZN 279 Mechanika z.72 Metody ocenystruktury oraz w³asno�ci materia³ówi wyrobów XVI MiêdzynarodoweSympozjum Opole-Komorni Lhotko;16; 150; 244

ZN 276 Mechanika z. 71 Prace KatedryTechniki Cieplnej i Aparatury Prze-mys³owej; 9,8; 150**

WWFiFFizjoterapia � naukowe i kliniczne

aspekty Sympozjum polsko-czeskie;4,5; 200; 66

ZN 266 Wychowanie fizyczne i fizjote-rapia z. 4; 11,1; 150; 167**

WZiIPZN 273 Nauki spo³eczne z. 48; 10,1;

150; 156**IMFiChZN 275 Matematyka z. 17; 8,2; 150;

123**ZN 277 W³asno�æ intelektualna funda-

mentem gospodarki konkurencyjnejz. 3 konferencja; 6,0, 300; 98

InneInformator Politechnika Opolska � sk³a-

danka (j. ang.); 300; 2Informator Politechnika Opolska (j.

pol); 4,5; 1000; 64Informator dla kandydatów na studia na

Wydziale Budownictwa; 1,6; 350; 28Informator dla kandydatów na studia w

PO; 1,6; 3000; 44Wyk³ad inauguracyjny Sporek K. Bio-

indykacja w ocenie zagro¿eñ �rodo-wiska przyrodniczego Opolszczyzny;1,6; 200; 28

Raport z badañ naukowych wykonanychw ramach prac w³asnych i statuto-wych w roku 2000; 12,2; 150; 103

Aparatura naukowa i jej zastosowanie wjednostkach naukowych PolitechnikiOpolskiej; 6,6; 300; 112

Informator Socrates/Erasmus; 1; 250; 16Regulamin pracy w PO; 1; 100; 24Katalog wydawnictw Politechniki Opol-

skiej; 0,9; 300; 20Wiadomo�ci Uczelniane (10 nrów);

23,7; 10450; 260W Oficynie wydano ³¹cznie 45 tytu³ów

o ³¹cznej objêto�ci 535,3 arkuszywydawniczych, ³¹cznym nak³adzie23 460 egzemplarzy.

oprac. K. Duda

* Liczby oznaczaj¹ w kolejno�ci: objêto�æ warkuszach wydawniczych, nak³ad i liczbê stron.

** Druk ukoñczony w 2002 roku.

Ci¹g dalszy ze strony 8

Spis tre�ci

Wywiad z� ___________________3Z prac Senatu __________________4Z kalendarza rektorów ____________5Studenci roku 2001 ______________6Op³atek opolskiego

�rodowiska akademickiego _______7Mistrzowie Opolszczyzny __________7Informacja z biblioteki ____________8Realizacja planu wydawniczego

w roku 2001_________________8Fundacja na rzecz Nauki Polskiej _____9Wie�ci z wydzia³ów _____________ 13Studia i studenci _______________ 18Rozwa¿ania __________________ 19Informator kulturalny ____________ 21