1. REGION ŁÓDZKI W PRZESTRZENI...
Transcript of 1. REGION ŁÓDZKI W PRZESTRZENI...
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 5
1. REGION ŁÓDZKI W PRZESTRZENI EUROPEJSKIEJ
W świet le pe łnego cz łonkowstwa Polsk i w Uni i Europe jsk ie j i t rans formacj i spo łeczno-
gospodarczej po jęc ie reg ionu nabiera nowego znaczenia, a t rafne zdef in iowanie i okreś len ie
pol i t yk i reg iona lne j sta je s ię jednym z najważnie jszych wyzwań i warunk iem dalszego rozwoju .
Obecnie szczególn ie is to tny jest znacznie szerszy kontekst funkcjonowania poszczególnych
regionów europejsk ich – daje większe moż l iwośc i wymiany doświadczeń i podejmowania
wspólnych dz ia łań przy jednoczesnym wzrośc ie konkurencyjnośc i .
Do na jważnie jszych dokumentów wyznaczających s t ra teg iczne k ierunk i rozwoju
przest rzennego na szczeblu europejsk im należą m. in . :
Strategia L izbońska,
Europejska Perspektywa Rozwoju Przestrzennego,
Agenda Terytor ialna dla Unii Europejskiej ,
Karta Lipska,
Program INTERREG IV.
W dokumentach tych podkreś la s ię p rzede wszystk im konieczność :
wzmacniania spójnośc i państw UE, a także podnoszen ia ich at rakcyjnośc i poprzez
m. in. poprawę dos tępnośc i , zapewnienie odpowiednie j jakośc i us ług oraz zachowanie
potenc ja łu ś rodowiskowego,
rozwoju po l icent rycznego i równoważenia systemu osadniczego poprzez tworzenie s iec i
wspó łpracy reg ionów mie jsk ich i miast oraz wzmacnian ie związków między terenami
mie jsk imi i w ie jsk imi ,
kszta ł towania i ochrony ś rodowiska przyrodn iczego i dz iedz ic twa ku l turowego w celu
zachowania zróżnicowania reg ionów i wzmocnienia ich tożsamośc i , a także t raktowania
ich jako is to tnych czynn ików rozwojowych,
wzmacniania i rozbudowy s iec i t ranseuropejsk ich oraz promocj i z in tegrowanych
koncepcj i t ranspor tu,
rozwoju gospodark i opar te j na wiedzy i tworzenia reg ionalnych k lasterów
konkurencyjnośc i i innowacj i .
Dwa obszary dz ia łań mają szczególne znaczen ie d la kszta ł towania przest rzen i –
są to t ranspor t i ś rodowisko przyrodnicze.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
6 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
Do na j is totn ie jszych dokumentów okreś la jących k ierunk i dz ia łań w zakres ie t ranspor tu
na leżą m. in . :
Traktat o Uni i Europejskiej z Maastr icht (TUE z 7 lutego 1992 r . ) , k tórego ar tyku ły
154–156 s tanowią podstawę funkcjonowania Transeuropejsk ie j S ieci T ranspor towej TEN-T.
Siec i te mają przyczynić s ię do sprawnego dz ia łania i rozwoju rynku wewnę t rznego
oraz zapewnić spó jność gospodarczą , spo łeczną i te rytor ia lną . Pro jekty te j s iec i zosta ły
okreś lone w wytycznych wspólnotowych na temat rozwoju t ranseuropejsk ie j s iec i t ranspor towej
(Decyz ja Nr 1692/96) ze zmianami.
W wymiarze europejsk im st rateg iczne powiązania województwa tworzą sz lak i
t ransportowe s iec i TEN-T:
– au tos trada A-1 łącząca województwo ze Skandynawią i k ra jami Europy Po łudniowej ,
– au tos trada A-2 łącząca województwo z kra jami Europy Zachodniej oraz z Rosją
i k ra jami nadba ł tyck imi ,
– droga kra jowa nr 8 Wroc ław – Piot rków Trybunalsk i – Warszawa – Augustów –
Budz isko – (Kowno),
– l in ia ko lejowa E20 Kunowice – Poznań – Warszawa – Łuków – Terespo l ,
– l in ia ko le jowa CE20 Łowicz – P i lawa – Łuków (d la t ranspor tu towarowego) ,
– l in ia ko le jowa E65 Gdynia – Gdańsk – Tczew – I ława – Warszawa – Zawierc ie –
Katowice – B ie lsko-Bia ła – Zwardoń /Zebrzydowice,
– l in ia ko le jowa CE65 – Tczew – Inowroc ław – Zduńska Wola – Tarnowskie Góry
(d la t ranspor tu towarowego) .
Dwa sz lak i t ranspor towe s iec i TEN-T są obję te pro jektami pr ioryte towymi :
– Nr 23 oś ko le jowa Gdańsk – Warszawa – Brno/Bratys ława – Wiedeń ,
– Nr 25 autost rada Gdańsk – Brno/Bratys ława – Wiedeń .
Dostępność komunikacyjną Polsk i i reg ionu z Un ią Europejską nada l ocenia s ię jako
s łabą , o n isk im wskaźniku dróg szybk iego ruchu. Brakuje również dogodnych po łączeń
na n iektórych k ierunkach, jak np. k ierunek po łudniowo-wschodni łączący województwo
z Ukra iną i Ba łkanami .
Wytyczne odnoszące s ię do s iec i podlegają przeglądowi co 5 la t w ce lu dostosowania
do zmian zachodzących w rozwoju gospodarczym i technologicznym w sektorze t ranspor tu .
Najb l iższa weryf ikac ja s iec i TEN-T odbędzie s ię w 2010 r .
Bia ła Księga Transportu – Europejska Pol i tyka Transportowa w horyzoncie
do 2010 r . Jest to Dyrek tywa Europejska zawiera jąca wytyczne d la wszystk ich rodzajów
t ransportu, przyjmująca zasadę koncentrac j i l in iowej powiązań in f ras t ruktura lnych oraz
równowagę pomiędzy różnymi rodzajami t ranspor tu.
Dla ś rodowiska przyrodniczego ce le st rateg iczne w wymiarze g lobalnym wyznaczają m. in . :
Program Dzia łań Wspólnoty Europejskiej w Dziedzinie Środowiska,
Strategia Zrównoważonego Rozwoju dla UE,
Strategia w dziedzinie ochrony gleb.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 7
Rysunek 1
Rysunek 2
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
8 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
Konwenc je międzynarodowe i dyrek tywy uni jne z zakresu ochrony ś rodowiska, m. in . :
– Konwencja o różnorodności biologicznej ;
– Europejska Konwencja Krajobrazowa;
– Konwencja o dostępie do informacj i , udzia le spo łeczeństwa w podejmowaniu
decyzj i oraz dostępie do informacj i w sprawach dotyczących środowiska;
– Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r . w sprawie ochrony dziko
żyjących ptaków , zgodnie z k tórą na terenie Po lsk i wyznaczono obszary specja lnej
ochrony ptaków, w tym na terenie województwa łódzk iego cztery obszary NATURA 2000
o łącznej powierzchni 38,2 tys. ha, co s tanowi 2,1% powierzchni województwa:
Pradol ina Warszawsko-Ber l ińska PLB 100001 o pow. 21 968,9 ha,
Dol ina Pi l icy PLB 140003 o pow. 2 345,5 ha,
Dol ina Ś rodkowej War ty PLB 300002 o pow. 4 271,6 ha,
Zb iorn ik Jez iorsko PLB 100002 o pow. 9 570,4 ha;
– Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r . w sprawie ochrony siedl isk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i f lory.
Na obszarze województwa przewiduje s ię u tworzenie 37 obszarów NATURA 2000
o łącznej powierzchni ok . 54,5 tys . ha.
Powyższe dz ia łania formu łowane na poz iomie europejsk im wp łyną na zwiększenie
at rakcyjnośc i loka l izacyjne j przest rzeni wo jewództwa, wzmocnią jego pozyc ję na t le reg ionów
konkuru jących i wp łyną na znaczne poszerzenie moż l iwośc i wspó łpracy międzyregionalnej ,
a w konsekwenc j i na wzrost potenc ja łu spo łeczno-gospodarczego regionu.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 9
2. UWARUNKOWANIA I USTALENIA ZAWARTE W KONCEPCJI POLITYKI PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU, MAJĄCE ZWIĄZEK Z ZAGOSPODAROWANIEM PRZESTRZENNYM WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
Obowiązująca Koncepcja pol i tyki przestrzennego zagospodarowania kraju zosta ła
przyję ta przez Sejm RP w dniu 17 l is topada 2000 r . 1. Od tego czasu zais tn ia ło wie le nowych
czynników wp ływających na ksz ta ł t po l i t yk i przest rzennej kra ju . Polska s ta ła s ię pe łnoprawnym
cz łonkiem Uni i Europejsk ie j , Rada Min is t rów przyjęła wie le s t rateg icznych dokumentów, k tóre
w sposób znaczący wp ływają na kszta ł towanie polsk ie j przest rzen i . Zais tn ia ły nowe
oko l icznośc i gospodarcze, znacznie wzros ła dynamika zachodzących zmian, po jawi ły s ię nowe
potrzeby i nowe sektory rynku. Część zap isów „Koncepc j i…” st rac i ła swoją aktua lność
i wymaga weryf ikac j i zarówno pod ką tem uwzględnienia nowych uwarunkowań , jak
dostosowania do nowych przepisów prawnych (m. in . zgodnie z ustawą z 2003 r . o p lanowaniu
i zagospodarowaniu przest rzennym nie ma już dokumentu pt . „Koncepcja pol i t yk i
przest rzennego zagospodarowania kra ju” . Zastąpi ła ją „Koncepcja przest rzennego
zagospodarowania kra ju” , o zmienionym zakres ie usta leń w stosunku do dokumentu
wcześniejszego) . Dlatego niektóre zapisy KPPZK nie są zgodne zarówno z nowymi
dokumentami rządowymi , powsta łymi po 2001 r . , a tym samym z projektem aktual izacj i
„Planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego” .
Wobec nowych uwarunkowań dn ia 5 paźdz iern ika 2004 r . Prezes Rady Min is t rów
powo ła ł Międzyresor towy Zespó ł do aktual izac j i Koncepcj i Przest rzennego Zagospodarowania
Kra ju . Dnia 6 września 2005 r . pro jekt zosta ł przyję t y przez RM i dn ia 19 września 2005 r .
sk ierowany do Sejmu. N ie uzyska ł on jednak s tatusu formalnego dokumentu rządowego. Dnia
9 paźdz iern ika 2006 r . nowa Rada Min is t rów pod jęła decyz ję o rozpoczęc iu prac nad ko le jną
„Koncepcją przest rzennego zagospodarowania kra ju” . W grudniu 2008 r . zosta ły zakończone
prace nad „Eksperck im pro jektem koncepcj i p rzes t rzennego zagospodarowania k raju do roku
2033” a od 2009 r . wszystk ie województwa czekają na formalny dokument rządowy.
Województwo łódzkie na ko lejnych etapach konsul tac j i zg łasza ło wie le wniosków do KPPZK.
Do g łównych ce lów st rategicznych s formu łowanych w KPPZK za l iczono:
– s tymulowanie i umacnianie in tegracj i Po lsk i z UE,
– kszta ł towanie mechanizmów generujących efektywny rozwój spo łeczno-gospodarczy,
– spo łecznie odczuwalną poprawę s tandardu cywi l izacyjnego spo łeczeństwa,
– ochronę i rac jona lne ksz ta ł towanie ś rodowiska przyrodniczego,
– ochronę dz iedz ic twa kul turowego,
– podnoszen ie bezpieczeństwa państwa.
Cele te będą rea l izowane poprzez kszta ł towanie s t ruktur przes trzennych:
– nawiązu jących do europejsk iego sys temu gospodark i przest rzennej ,
– tworzących warunki wzrostu efektywnego gospodarowania ,
– umoż l iw ia jących poprawę jakośc i życ ia spo łeczeństwa,
1 Opublikowana w Monitorze Polskim nr 26, Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 r. o ogłoszeniu Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
10 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
– hamujących degradac ję ś rodowiska przyrodn iczego, umoż l iw ia jących ak tywną ochronę
jego war tośc i ,
– umoż l iw ia jących ochronę k rajobrazu kul turowego i zabytków przed zn iszczen iem,
degradac ją i dewaloryzacją ,
– zapewnia jących maksymalne bezp ieczeństwo i ochronę ludnośc i , n iezawodność
i c iąg łość funkc jonowania w warunkach wojennych oraz w wysok im s topniu odpornych
na skutk i loka lnych awar i i i k lęsk żywio łowych.
Podstawowe elementy krajowej sieci osadniczej , z wyodrębnieniem obszarów
metropol i talnych
Wed ług KPPZK Aglomeracja Łódzka, wraz z Gdańską , Szczec ińską , Poznańską ,
Wroc ławską , Katowicką , Krakowską , Lubelską , B ia łostocką i Rzeszowską , zosta ły wskazane
jako tzw. potencja lne europole. Jednocześnie uznano ją za obszar wymagający kontynuowania
dz ia łań res t rukturyzacy jnych, opar tych na czynnikach endogenicznych, w tym potenc ja le
badawczym łódzkich uczeln i i lokalnym kap i ta le , pozwala jących na rozwin ięc ie dz ia łalnośc i
przemys łowej o zaawansowanej technologi i . KPPZK zwraca uwagę na funkcje t ranzytowe Łodzi
w ska l i k ra jowej i międzynarodowej oraz konieczność powiązań w ie lomodalnych z Warszawą .
W otwar tym sys temie przest rzennym kraju XXI w. znalaz ły s ię :
– Łódź – potenc ja lny europol – b iegun rozwoju spo łeczno-gospodarczego o znaczeniu
europejsk im,
– P io t rków Trybuna lsk i – ponadregionalny oś rodek równoważenia rozwoju,
– Sk iern iewice, Tomaszów Mazowieck i , Be łchatów, Kutno i S ieradz –regionalne oś rodk i
równoważenia rozwoju.
„Koncepcja…” zak łada real izac ję po l i tyk i po laryzac j i aktywnośc i spo łeczno-
gospodarczej w wybranych węz łach (europole, k rajowe i reg ionalne oś rodk i równoważenia
rozwoju) oraz potenc ja lnych pasmach przysp ieszonego rozwoju. Pol i t ykę kszta ł towania pasm
przysp ieszonego rozwoju opar to na os iach wyznaczonych przez przysz łe autost rady
(zw łaszcza A-1, A-2 i A-4) tworzące uk ład kręgos łupa t ransportowego Polski oraz drogi
ekspresowe o znaczeniu europejsk im i ogólnokra jowym. Real izac ja węz ła autost radowego A-1
i A-2 w re jon ie Łodzi będzie mia ła oddzia ływanie t ransgraniczne w ska l i europejsk ie j .
Na t le przy ję tego modelu równoważenia rozwoju województwo łódzkie (z wyją t k iem
po łudniowo-wschodnie j częśc i ) znalaz ło s ię w zas ięgu s t re fy narastającej koncent rac j i
(po laryzac j i ) po tencja łu cywi l izacyjno-ekonomicznego, konkurencyjnego w ska l i gospodark i
europejsk ie j i światowej . Obszar wie loboku pomiędzy Gdańsk iem, Bydgoszczą , Poznaniem,
Wroc ławiem, Krakowem, Łodz ią i Warszawą wyznacza zas ięg polsk iego b ieguna wzrostu
Europy Ś rodkowo-Wschodnie j , k tóry ma szansę ukszta ł tować s ię w p ierwszym dwudz iesto lec iu
XXI w. G łównym cent rum polaryzac j i europejsk ie j tego wie loboku wg KPPZK powinna s tać s ię
w ie lka konurbacja warszawsko- łódzka.
W „Koncepcj i…” brak odn ies ien ia do obszarów metropol i ta lnych.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 11
Wymagania z zakresu ochrony środowiska i zabytków, z uwzględnieniem obszarów
podlegających ochronie
W KPPZK jako jeden z g łównych k ierunków po l i tyk i przest rzennego zagospodarowania
kraju wskazano „Pol i tykę ochrony i uwarunkowanego ekologicznie ksz ta ł towania przest rzeni
przyrodnicze j ” , k tórej is to tnym e lementem jest kszta ł towanie krajowej s iec i eko log icznej .
Krajowa s ieć ekologiczna ECONET sk łada s ię z 78 obszarów węz łowych
(46 międzynarodowych i 32 kra jowych) , po łączonych s iec ią korytarzy eko log icznych ,
i obejmuje 46% powierzchni k raju . Na terenie województwa znalaz ły s ię f ragmenty 2 obszarów
węz łowych o znaczeniu międzynarodowym, t j . Obszar Do l iny Ś rodkowej Warty (19M) i Obszar
Puszczy P i l ick ie j (21M), oraz f ragmenty 3 obszarów węz łowych o znaczeniu kra jowym,
t j . Obszar Puszczy Bol imowskiej (11K), Obszar Wyżyny Wie luńsk ie j (15K) i Obszar
Przedborsk i (18K). Korytarze ekolog iczne umoż l iw ia ją rozprzest rzen ian ie s ię gatunków
pomiędzy obszarami węz łowymi. Na teren ie województwa wskazano korytarze ekologiczne
o randze kra jowej . Tworzą je do l iny g łównych rzek: Warty, P i l icy, Bzury, Prosny, Rawki oraz
S łudwi- Przysowy.
W ramach po l i tyk i kszta ł towania k ra jowej s iec i ekolog icznej wyróżniono S ieć
Natura 2000. Obszary Natura 2000 stanowią europejsk i sys tem ochrony przyrody
i w przypadku Polsk i powstanie on n iezależnie od kra jowych rozwiązań w zakres ie ochrony
przyrody. Będzie on opar ty w częśc i na is tn ie jących obszarach chron ionych, a także na tych,
k tóre kwal i f iku ją s ię do ochrony w ramach s iec i Natura 2000, a n ie są ob ję te żadną formą
ochrony.
Ponadto po l i tyka kszta ł towania przest rzen i przyrodniczej ma być opar ta na:
– eksponowaniu war tośc i k rajobrazowych i ich harmonizowaniu z zagospodarowaniem,
– tworzeniu warunków przest rzennych zapewnia jących ochronę un ika lnych war tośc i
ś rodowiska i umoż l iw ia jących odzysk iwanie ut raconej równowagi ekologicznej ,
– znacznym podnies ien iu les is tości kra ju (do 30%) oraz kszta ł towaniu bardz ie j
odpornej , zb l iżonej do natura lne j , s t ruk tury za les ień ,
– tworzeniu warunków d la ochrony i rozwoju terenów z ie lonych wewną t rz i wokó ł miast
oraz odpowiednim zagospodarowaniu terenów rekreacyjnych,
– zachowaniu zasobów gruntów ro lnych preferowanych do produkc j i żywnośc i .
W zakres ie pol i tyk i proekologicznej zaakcentowano potrzebę rea l izac j i przeds ięwzięć
mających na ce lu:
– e l iminację na jwiększych zd iagnozowanych zagrożeń eko log icznych Polsk i , do k tórych
za l iczono nadmierną emis ję SO2, def icyt wody oraz ź le prowadzoną gospodarkę
odpadami,
– przec iwdz ia łanie katastro fa lnym powodziom,
– ak tywną ochronę obszarów przyrodniczych jeszcze n iezdegradowanych.
W KPPZK brak konkretnych zapisów d la województwa łódzk iego dotyczących ochrony
zabytków. Sama ochrona jes t t raktowana jako f i lar turys tyk i , a g łówne zasady
zagospodarowania , s formu łowane dla Polsk i , do tyczą :
– przest rzennego oddalenia t rwa łych ź róde ł dewaloryzac j i od obiek tów dz iedz ic twa
ku l turowego,
– dostępnośc i komunikacyjne j krajobrazu ku l tu rowego w sposób eksponujący
jego najwyższe war tości i walory oraz przec iwdzia łający je j degradacj i ,
– wkomponowania ob iektów dz iedz ictwa kul turowego narodu we wspó łczesne st ruk tury
funkc jonalno-przest rzenne,
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
12 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
– powiązania funkc jonalno-przest rzennego obiektów dz iedz ic twa kul turowego
z kra jobrazem przyrodn iczym.
Podstawą ochrony dz iedz ic twa kul turowego, ze szczególnym uwzględnien iem
krajobrazu ku l tu rowego i dz iedz ic twa archeo log icznego, powinny być e l iminac ja konf l ik tów
przest rzennych z zasobami ku l turowymi oraz zapobiegan ie un i f ikacj i k rajobrazu. Podję te
dz ia łania ochronne powinny eksponować walory i różnorodność zasobów kul turowych.
Rozmieszczenie obiektów infrastruktury spo łecznej o znaczeniu międzynarodowym
i krajowym
W „Koncepcj i…” zak łada s ię u t rzymanie, modern izację i rozwój ob iektów in f rast ruk tury
spo łecznej o randze kra jowej i międzyregiona lnej . W zakres ie rozmieszczenia in f rast ruk tury
spo łecznej , na teren ie województwa łódzkiego, wskazano jedynie do zakończenia budowę
Cent rum Kl in iczno-Dydaktycznego w Łodz i .
Rozmieszczenie obiektów infrastruktury technicznej i t ransportowej , strategicznych
zasobów wodnych i obiektów gospodarki wodnej o znaczeniu międzynarodowym
i krajowym
W „Koncepcj i…” do podstawowych systemów przest rzennych s tab i l izu jących pol i t ykę
przest rzennego zagospodarowania k raju za l iczono Krajowy System In f ras t ruktury Technicznej ,
k tóry na obszarze województwa łódzk iego obejmuje podsystemy: t ranspor t , te lekomunikac ję ,
energetykę i gospodarkę wodną . W ramach poszczególnych podsystemów sprecyzowano
uwarunkowania ich rozwoju , a także wyszczególn iono e lementy go tworzące:
W zakres ie t ranspor tu :
1. Dwa paneuropejsk ie kory tarze t ranspor towe: I I – Ber l in – Warszawa – Mińsk – Moskwa
oraz VI – Gdańsk – Katowice – Ż i l ina, k tórych rozwój ma na ce lu poprawę n ie ty lko ruchu
międzynarodowego, lecz także i k rajowego.
2 . Krajowe s iec i t ranspor towe obejmujące na obszarze województwa kolej , t ransport
drogow y, t ransport lotniczy, t ransport pasażerski , przy czym kreu je s ię z równoważony
sys tem t ranspor towy, w k tórym wyznaczono ro lę i mie jsce poszczegó lnych podsystemów
t ranspor towych, a logistykę t ransportową pot raktowano jako proces z in tegrowany:
Kolej ma odgrywać znaczącą ro lę i konkurować z t ranspor tem drogowym
w kwal i f ikowanych przewozach pasażersk ich (EC, IC) oraz towarowych, zw łaszcza
w t ranzyc ie, a pr ioryte ty rozwoju s iec i związano g łównie z modern izacją (budową ) l in i i
ko le jowych, gdz ie w KPPZK wskazano:
p lanowaną l in ię ko le jową o prędkośc i do 250 km/h relac j i Wroc ław –
Idz ikowice (CMK) – (n ieaktualna, zastąpiona Ko le ją Dużych Prędkośc i
Warszawa – Łódź – Wroc ław/Poznań ) ,
l in ie ko le jowe b iegnące wzd łuż europe jsk ich korytarzy t ranspor towych, k tóre
przekszta łcane będą w l in ie ekspresowe: E20 Ber l in – Kunowice – Poznań –
Warszawa – Terespol – Mińsk – Moskwa oraz l in ię Gdynia/Gdańsk –
Warszawa – Zebrzydowice/Zwardoń ,
l in ie ko le jowe AGC i AGTC: Tczew – Bydgoszcz – Tarnowskie Góry,
Chorzew/Siemkowice – Częstochowa, Warszawa – Sk iern iewice – Łódź ,
Łowicz – Skiern iewice – B ia ła Podlaska, Zduńska Wola – Łódź , Kutno –
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 13
Bydgoszcz, Koluszk i – P iot rków Trybunalsk i – Częstochowa do modern izac j i
do prędkośc i do 120 km/h (war iant 2015 r . ) ( l in ie Kutno – Bydgoszcz,
Koluszk i – P iot rków Trybunalsk i – Częstochowa oraz Sk iern iewice –
Warszawa n ie są ob ję te umowami międzynarodowymi AGC i AGTC).
– Transport drogowy koncentru je ruch na s iec i dróg ruchu szybk iego (autost rad
i ekspresowych) na odleg łośc iach 300–500 km. W s iec i dróg kra jowych, oprócz
nowoczesnej s iec i tworzonej z autos t rad i dróg ekspresowych, wskazano również
na konieczność kompleksowej modern izacj i i unowocześnien ia ważnych l in i i
k rajowych, zw łaszcza w obrębie korytarzy t ranspor towych. Dla województwa
w uk ładz ie pokazano:
pro jektowane autost rady A-1, A-2 oraz A-8 Wroc ław – Łódź z zapisem,
że należy zbadać moż l iwość zastąpien ia je j d rogą ekspresową ,
drogi ekspresowe S-8 P io t rków Trybunalsk i – Warszawa i S-74 P iot rków
Trybunalsk i – K ie lce,
„wie lką obwodnicę Warszawy” (droga nr 12, nr 60 na obszarze
województwa łódzk iego) jako uzupe łnienie is tn ie jącego programu budowy
dróg ekspresowych o potencja lne drogi , g łówne ruchu przyśpieszonego.
– Transport lotniczy – koncentruje s ię na po łączeniach i lo tn iskach
międzynarodowych uzupe łnionych s iec ią po łączeń reg ionalnych. KPPZK wskazuje
na konieczność rozbudowy lo tn iska Warszawa – Okęc ie oraz zapasowych Kraków
– Bal ice, Gdańsk – Rębiechowo i Katowice – Pyrzowice. Na leży również
oczek iwać szybk iego wzrostu ro l i pozosta łych por tów regionalnych p ierwszego
rzędu. Konieczność rozbudowy lo tn iska Okęc ie wskazuje do 2015 r . lub budowę
nowego lo tn iska d la Warszawy (aktua ln ie rozważana jest kon ieczność budowy
nowego lo tn iska d la Polsk i ) .
– Transport pasażerski – pre ferenc je d la t ranspor tu zb iorowego w dużych
miastach ze wskazaniem na szynowe ś rodk i t ranspor tu w aglomerac jach.
– Logistyka transportowa – planowane centrum log is tyczne w rejon ie Łodz i .
W zakres ie te lekomunikac j i :
Przyję to , że celem st ra teg icznym rozwoju te lekomunikac j i powinno być zb l iżenie
warunków funkcjonowania k rajowego sektora te lekomunikacyjnego do warunków otwar tego
rynku te lekomunikacyjnego. Jednym z na jważniejszych zadań w t ym zakres ie jes t
zapro jektowanie i budowa w Polsce ISDN – z in tegrowanej s iec i us ług cyf rowych, w łączonej
w EURO-ISDN i s ieć g loba lną . W najb l iższych la tach należy kontynuować rozbudowę
i modern izac ję s iec i międzymias towych świat łowodowych i bezprzewodowych ( rad iowych) ,
k tóra swym zas ięgiem powinna ob jąć wszystk ie miasta i s iedz iby gmin, z uwzględnieniem
po łączeń międzycent ra lowych z prawdopodobieństwem do 2010 r . do tarc ia do wszystk ich
mie jscowośc i w Polsce.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
14 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
W zakres ie energetyk i :
Ze wzg lędów ekonomicznych i eko log icznych powin ien być preferowany wzros t udz ia łu
impor tu gazu i ropy przy hamowaniu ( redukc j i ) wydobycia węgla. Sys tem elekt roenergetyczny
podlega ł będz ie w wyższym s topniu regu łom gospodark i rynkowej , co wywo ła prob lemy
o skutkach przest rzennych spowodowanych koniecznośc ią zaprzestania, ze względów
technicznych i eko log icznych, produkc j i przez część e lek t rowni c iep lnych, koniecznością
rest rukturyzac j i po lsk iego górn ic twa węgla kamiennego i brunatnego (na j tańsza energ ia
pochodz i , między innymi , z be łchatowsk iego centrum energetycznego) .
Natomiast podjęc ie budowy e lekt rowni a tomowej uzależnione będzie od tempa
przyros tu zapot rzebowania na energ ię – wstępne anal izy wykaza ły, że udzia ł energetyk i
jądrowej w b i lans ie pa l iw może pojawić s ię oko ło 2020 r . i ty lko w warunkach wysok ich
wymagań eko log icznych, dotyczących między innymi radykalnej redukc j i emis j i CO2 .
KPPZK zak łada zmianę po l i tyk i pa l iwowo-energetycznej , wiążące j s ię między innymi
ze zmianą k ierunku impor tu pa l iw p łynnych i wzrostem udz ia łu dostaw z k rajów Bl isk iego
Wschodu i Europy Zachodnie j , co powoduje konieczność rozbudowy związanych z n im
ruroc iągów.
Rysunek 3 . Ź ród ło : opracowan ie w łasne na podstawie „Koncepc j i po l i t yk i p r zes t r zennego za gospodarowan ia k ra ju ”, 2000 .
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 15
Dla województwa w krajowym sys temie pal iwowo-energetycznym wskazano na mapie :
pro jektowaną l in ię e lekt roenergetyczną dwutorową 400 kV na k ierunku od Ost rowa
Wie lkopolsk iego – do is tn ie jącej l in i i 400kV Trębaczew – Rogowiec ( zrea l i zowana) ,
pro jektowaną l in ię e lekt roenergetyczną 400 kV Rogowiec – K ie lce,
is tn ie jącą l in ię e lekt roenergetyczną dwutorową 400kV Rogowiec – Mościska
(woj . mazowieck ie) ,
is tn ie jącą l in ię e lekt roenergetyczną 400kV Rogowiec – Trębaczew,
is tn ie jącą l in ię e lek t roenergetyczną dwutorową 400 kV Rogowiec – Joach imów
(woj . ś ląsk ie) ,
is tn ie jącą l in ię e lekt roenergetyczną 400 kV Trębaczew – Dobrzyń (woj . ś ląsk ie) ,
pro jektowany gazociąg powyżej 400 re lacj i Pu ławy – Ostrów Wielkopolsk i ,
ruroc iąg produktów naf towych P łock – Ko luszk i – Boronów.
W zakres ie gospodark i wodnej :
W ramach in tegracj i z Unią Europejską i s tn ie je kon ieczność s tosowania dyrek tyw
UE w zakres ie gospodark i wodnej , do tyczących między innymi :
ochrony przed zan ieczyszczeniem i przywrócenia jakośc i ekologicznej wodom
powierzchn iowym,
prowadzen ia rac jonalnego gospodarowania zasobami wodnymi ,
zapewnienia zdrowej wody do p ic ia w należyte j i lośc i .
Wskazuje s ię również na wymóg równoczesnego rozwiązywania problemów
zaopatrzen ia w wodę i oczyszczania śc ieków przy podejmowaniu decyz j i dotyczących
gospodark i wodno-śc iekowej miast i ws i .
I s totnym zagadnieniem związanym z rea l izacją ce lów s t rateg icznych w zakres ie
gospodark i wodnej są rozbudowa i rozwój ma łej re tencj i . Na terenie województwa wskazano
2 is tn ie jące zbiorn ik i re tencyjne: Jez iorsko i Sule jów oraz obszary na jwyższej i wysok ie j
ochrony wód podziemnych, jak również z lewnię P i l icy jako obszary z lewni wód o wysok ie j
jakośc i w re jonach ujęć wód p i tnych i zb iorn ików retencyjnych.
Obszary problemowe o znaczeniu krajowym, w tym obszary zagrożeń wymagających
szczegó łowych anal iz i studiów
W KPPZK brak jest jednoznacznego wyodrębnienia obszarów problemowych.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
16 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
3. WNIOSKI DLA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO WYNIKAJĄCE Z KRAJOWYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH I PROGRAMÓW OPERACYJNYCH
Polska Przestrzeń – Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego kraju , k tóry
jako g łówne oś rodk i rozwoju wskazu je metropol ie i o taczające je obszary met ropo l i ta lne,
a jako zadanie pr io ryte towe uznaje rozwój t ranspor tu i in f rast ruk tury te lekomunikacyjne j ,
wp ływający na poprawę dostępnośc i i będący is to tnym czynn ik iem wzmacnian ia at rakcyjnośc i
inwestycyjne j oś rodków, a także rozwoju pol icent rycznego systemu osadniczego. Za is totny
e lement generu jący przemiany gospodarcze i spo łeczne uznano także potenc ja ł p rzyrodn iczy.
Natomiast za a larmujące i zagrażające jakośc i po lsk ie j p rzestrzen i uznano z jawisko
roz lewania s ię obszarów zurbanizowanych.
Strategia Rozwoju Kraju 2007–2015. G łówne pr io rytety przyję te w dokumenc ie to :
– wzrost konkurencyjnośc i i innowacyjnośc i gospodark i ,
– poprawa stanu in f rast ruktury techn icznej i spo łecznej ,
– wzrost zat rudnienia i podnies ien ie jego jakośc i ,
– budowa z in tegrowanej wspólnoty spo łecznej i je j bezpieczeństwa,
– rozwój obszarów wiejsk ich,
– rozwój reg ionalny i podnies ien ie spójnośc i te rytor ia lne j .
Województwo łódzkie wspierane będzie w dz ia łaniach zmierza jących do:
– poprawy jego dostępnośc i t ransportowej (drogowej , ko le jowej a także lo tn iczej –
w tym z cent ra lnym lo tn isk iem d la Polsk i ) , szczególn ie w re lac jach z Warszawą
oraz innymi met ropol iami ,
– rozwoju Centra lnego Węz ła Komunikacyjnego (skrzyżowanie autost rad A-1, A-2,
dróg ekspresowych S-8, S-14, S-74) ,
– wzmocnienia funkc j i metropol i ta lnych Łodz i ,
– rewi ta l izacj i mater ia lnej substancj i poprzemys łowej i h is toryczne j Łodz i oraz
innych miast pos iadających zabytkowe uk łady arch i tektoniczno-urban is tyczne,
– rozwoju reg iona lnego potencja łu akademick iego i naukowo-badawczego,
– wzmocnienia s iec i ins tytuc j i wspiera jących przeds iębiorczość , w tym na terenach
wie jsk ich.
Polska 2025. D ługookresowa Strategia Trwa łego i Zrównoważonego Rozwoju , k tóra
zak łada m. in . powstanie spo łeczeństwa innowacyjnego, wzrost konkurencyjnośc i po lsk ie j
gospodark i , zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju oraz powstan ie duopolu
Warszawa – Łódź .
Polska. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013 – wzrost gospodarczy
i zat rudn ienie . Narodowa St rateg ia Spójnośc i , w k tóre j jako ce le horyzonta lne wyznaczono
m. in. :
– budowę i modern izac ję inf rast ruktury technicznej i spo łecznej , mającej
podstawowe znaczenie d la wzrostu konkurencyjności Polsk i i j e j regionów, m. in .
poprzez powiązan ie g łównych oś rodków gospodarczych kraju s iec ią autost rad
i dróg ekspresowych oraz nowoczesnymi s iec iami ko le jowymi,
– wzrost konkurencyjnośc i po lsk ich reg ionów i przec iwdzia łanie ich margina l izac j i
poprzez lepsze wykorzys tan ie potenc ja łu endogenicznego największych oś rodków
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 17
mie jsk ich oraz przec iwdz ia łanie margina l izacj i i peryferyzac j i obszarów
prob lemowych,
– wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian s t ruktura lnych
na obszarach wiejsk ich.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich , w k tórym przyję te ce le pr iorytetowe to:
– poprawa konkurencyjnośc i ro ln ictwa i leśnic twa przez wspieran ie res truk turyzac j i ,
rozwoju i innowacj i ,
– poprawa stanu ś rodowiska natura lnego i obszarów wie jsk ich przez wsp ieranie
gospodarowania gruntami ,
– poprawa jakośc i życ ia na obszarach wie jsk ich oraz pop ieranie różnicowania
dz ia łalnośc i gospodarczej .
Z punktu widzenia zagadnień ochrony i ksz ta ł towania ś rodowiska do najważniejszych
dokumentów o randze kra jowej na leży Poli tyka ekologiczna państwa w latach 2009–
2012 z perspektywą do roku 2016 , k tóra do najważnie jszych wyzwań w zakres ie ś rodowiska,
zgodnie z pr ioryte tami Uni i Europejsk ie j , za l icza dz ia łania na rzecz zapewnien ia rea l izac j i
zasady zrównoważonego rozwoju, przystosowanie do zmian k l imatu oraz ochronę
różnorodnośc i b io log icznej .
W zakres ie ochrony zasobów natura lnych zak łada:
– ochronę przyrody, w tym kontynuac ję tworzenia kra jowej s iec i obszarów
chronionych, powstanie form i ob iek tów ochrony przyrody, ochronę korytarzy
eko log icznych,
– ochronę i z równoważony rozwój lasów, w tym zwiększanie zasobów leśnych,
– racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi, w tym zapewnienie
wystarczające j i lośc i odpowiednie j jakośc i wody na pot rzeby spo łeczeństwa,
ro ln ic twa, przemys łu, przy jednoczesnej ochronie ludności i je j mienia przed
skutkami powodzi ,
– ochronę powierzchni z iemi , w tym ochronę p rzed eroz ją , s tosowanie dobrych
prak tyk ro lnych, rekul tywac ję te renów zdegradowanych i zdewastowanych,
– racjonalne gospodarowanie bogactwami minera lnymi , w tym lepsze rozpoznanie
zasobów wód termalnych, a także moż l iwośc i sekwestrac j i dwut lenku węgla
pod z iemią .
W zakres ie poprawy jakośc i ś rodowiska i bezpieczeństwa ekologicznego wskazuje
na konieczność :
– ochrony powiet rza przed zanieczyszczeniami , w tym ogran iczen ie emisj i py łów
i gazów, dwut lenku węgla , opracowanie i wdrożenie programów naprawczych ,
wykorzystan ie odnawia lnych ź róde ł energ i i ,
– racjonal izacj i gospodark i odpadami, w tym stworzenie skutecznego systemu
zbierania i recyk l ingu odpadów, zamknięc ie sk ładowisk n iespe łnia jących
standardów UE i ich reku l tywac ję , l ikwidację mogi ln ików,
– ochrony przed ha łasem i promieniowaniem e lekt romagnetycznym, w tym
sporządzen ie p lanów ochrony przed ha łasem na podstawie map akustycznych
oraz rozwój systemu moni tor ingu ha łasu i pó l e lekt romagnetycznych,
– s tworzenia systemu nadzoru nad substanc jami chemicznymi , a także nad ź ród łami
i odpadami promieniotwórczymi .
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
18 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
Szczególne znaczenie d la dalszego rozwoju i ksz ta ł towania powiązań zewnę t rznych
i wewnę t rznych województwa będzie mia ła rea l izac ja p lanowanych inwestyc j i t ranspor towych.
Najważniejszym dokumentem szczebla k ra jowego, obe jmującym tę prob lematykę w ca łości ,
jes t Poli tyka transportowa państwa na lata 2006–2025 , która za ce l podstawowy przyjmuje
poprawę jakośc i sys temu t ranspor towego i jego rozbudowę zgodnie z zasadami
zrównoważonego rozwoju. W zapisach szczegó łowych wskazuje m. in . następujące dz ia łania :
– usprawnienie powiązań ko le jowych między g łównymi miastami Polsk i
i dos tosowanie ich do prędkośc i 160–200 km/h,
– przeanal izowanie ce lowośc i i op łacalnośc i dostosowania CMK do prędkośc i
250 km/h,
– budowę wybranych odc inków autost rad i dróg ekspresowych z weryf ikac ją
obecnego programu inwestycyjnego i koncentracją na odc inkach na jbardz ie j
is totnych d la sys temu t ranspor towego i najbardz ie j efektywnych ekonomicznie,
– wzmocnienie konstrukc j i nawierzchni dróg, g łównie w korytarzach s iec i
t ranseuropejsk ie j oraz na na jbardz ie j obc iążonych ruchem c iężarowym wraz
z rea l izac ją programu budowy obejść miejscowośc i ,
– poprawę warunków przejazdu d la ruchu t ranzytowego w obszarach
metropol i ta lnych i dużych mias tach,
– modern izac ję i rozbudowę in f ras t ruk tury polsk ich por tów lo tn iczych wraz
z poprawą ich dostępnośc i , ze szczególnym uwzględnieniem aglomerac j i ,
– w łączenie s iec i lotn isk w s ieć k rajową i un i jną t ranspor tu intermodalnego,
– s tworzenie korzystnych warunków techn icznych, prawnych i o rganizacyjno-
f inansowych d la rozwoju t ranspor tu in termodalnego, przy wsparc iu f inansowym
państwa,
– promowanie rozwiązań z zakresu in tegrac j i przest rzennej i funkc jonalnej
podsys temów t ranspor towych w mias tach, w tym zachęcan ie do tworzenia
systemów in termodalnych (węz ły przes iadkowe, sys temy „parkuj i jedź ” –
P+R i tp . ) .
Zaznaczono, że szczególn ie t rudnym i ważnym problemem, w kontekśc ie przysz łośc i
por tu lo tn iczego na Okęc iu, jest decyz ja dotycząca przysz łego lo tn iska centra lnego d la Polsk i ,
k tóra będzie uzależniona od wyników pog łębione j anal izy spo łeczne j , ekonomicznej
i ś rodowiskowej .
Kole jnym is totnym dokumentem ca łośc iowym, dotyczącym t ranspor tu ko le jowego, jes t
Strategia d la transportu kole jowego do roku 2013 , k tóra rozszerza zapisy „Pol i tyk i
t ransportowej państwa…” o konieczność s tworzenia a l ternatywy d la przewozów drogowych
i lo tn iczych w postac i budowy nowoczesnego systemu kole i dużych prędkośc i (V > 300 km/h) .
Szczegó łowe usta len ia w zakres ie rozwoju sys temu kole jowego w Polsce znajdują
s ię w Master Planie Transportu Kolejowego w Polsce do 2030 roku oraz w Programie
budowy i uruchomienia przewozów Kolejami Dużych Prędkości w Polsce .
W zakres ie rozwoju s iec i d rogowej podstawowe zadania okreś la Program budowy dróg
krajowych na lata 2008–2012 . Są to :
– s tworzenie s iec i autost rad i dróg ekspresowych,
– wzmacnianie nośnośc i dróg kra jowych do 115 kN/os. ,
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 19
– budowa obwodnic drogowych w mie jscowośc iach dotkn ię tych wysoką
uc iąż l iwośc ią ruchu t ranzytowego z zachowaniem dba łośc i o ochronę tych obe jść
przed nową zabudową ,
– przebudowa odc inków dróg kra jowych pod ką tem poprawy bezpieczeństwa ruchu,
w tym uruchomienie programu „uspokojenia ruchu” na przejśc iach dróg przez
ma łe mie jscowośc i oraz na jednopoziomowych skrzyżowaniach z ko le ją
(przejazdy) ,
– poprawa warunków przejazdu d la ruchu t ranzytowego i obs ługi ruchu w obszarach
metropol i ta lnych i dużych mias tach,
– poprawa stanu ut rzymania dróg krajowych.
Najważniejsze dz ia łania w zakres ie rozwoju lo tn ic twa i in f rast ruktury lo tn iskowej
okreś la Program rozwoju sieci lotnisk i lotniczych urządzeń naziemnych . Są to m. in . :
– nowe Lotn isko Centra lne d la Polsk i – kontynuowane będą prace związane
z przygotowaniem do budowy nowego lo tn iska centra lnego, k tóre na baz ie s ia tk i
po łączeń f lagowego przewoźnika będz ie odgrywać ro lę por tu węz łowego,
– w łączenie do s iec i TEN-T por tów lo tn iczych spe łnia jących warunk i Decyz j i
Nr 1692/96/WE,
– dz ia łania w zakres ie tworzenia sys temu lo tn isk reg ionalnych i loka lnych,
– rozwój i modern izacja in f rast ruktury por tów regionalnych.
W zakres ie rozwoju najważnie jszych inwestyc j i in f rast ruktura lnych podstawowe zadania
okreś la Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko , k tórego g łównym ce lem jest
podn ies ien ie at rakcyjnośc i inwestycyjnej k raju i poszczególnych regionów poprzez rozwój
in f rast ruktury techn icznej przy równoczesnej ochronie i poprawie s tanu ś rodowiska, zdrowia ,
zachowaniu tożsamośc i ku l turowej i rozwi jan iu spójnośc i terytor ia lne j .
I s to tnym dokumentem na szczeblu k rajowym jest także Pol i tyka energetyczna Polski
do 2030 roku , k tórej ce lami są : poprawa efektywnośc i energetyczne j , wzrost bezpieczeństwa
dostaw pal iw i energ i i , s t ruktury wytwarzan ia energ i i e lekt ryczne j poprzez wprowadzenie
energetyk i jądrowej , wykorzystanie odnawia lnych ź róde ł energ i i oraz ochrona ś rodowiska
przed negatywnymi skutkami dz ia łalnośc i energetycznej . Zapisy szczegó łowe zawiera
Program dla elektroenergetyki . Są to m. in . :
– budowa b loku 858 MW w Elekt rowni Be łchatów,
– ograniczenia emis j i gazów i py łów, w szczególnośc i gazów CO2, SO2 oraz NOx,
– rozwój wytwarzania energ i i e lek t rycznej w skojarzen iu z c iep łem, pozwala jący
na uzyskanie energ i i e lekt ryczne j przy znacznych oszczędnośc iach energ i i
w pal iw ie p ierwotnym,
– zmiana przestarza łego systemu s iec i 220 kV na rzecz l in i i 400 kV,
– rozwój reg ionalnych i loka lnych rynków energ i i o raz energetyk i rozproszonej ,
– wytwarzanie energ i i w ź ród łach odnawia lnych,
– wytwarzanie energ i i e lek t rycznej w e lek t rowniach a tomowych.
Celem Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka jes t tworzenie warunków
d la wzrostu konkurencyjnośc i gospodark i po lsk ie j opar te j na wiedzy i przeds iębiorczości ,
zapewnia jącej wzros t za t rudnienia oraz poz iomu spójnośc i spo łecznej , gospodarczej
i przest rzennej Polsk i w ramach UE i wewną t rz kra ju . D la województwa łódzk iego przewidz iano
w programie 7 pro jek tów.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
20 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
Rysunek 4 . Ź ród ło : Program budowy d róg k ra jowych na l a ta 2008–2012 (uchwa ła RM n r 163 /2007 z dn ia 25 wrześn ia 2007 r . ) ; Mas te r P lan d la t ranspor tu ko le jowego w Po lsce do 2030 r . (uchwa ła RM n r 277 z dn ia 19 g rudn ia 2008 r . ) .
Rysunek 5 . Ź ród ło : opracowan ie w łasne na pods taw ie L is ty p ro jek tów i ndyw idua lnych d la Programu Operacy jnego In f ras t ruk tu ra i Ś rodowisko 2007–2013 (ak tua l i zac ja s ie rp ień 2010 r . ) , www.po ig .gov .p l .
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 21
Inwestyc je przewidywane do rea l izacj i w powyższych programach i dokumentach
na obszarze województwa genera ln ie są spójne. Najważnie jszym problemem d la kszta ł towania
rozwoju reg ionu łódzkiego jest brak decyz j i co do loka l izac j i nowego por tu lo tn iczego
d la Polsk i . Is to tny z punktu widzenia drogowych powiązań zewnę t rznych oraz kszta ł towania
spó jnośc i reg ionu jest inny przebieg drogi ekspresowej S-74, k tóry n ie zapewnia optymalnych
powiązań wewnę t rznych.
Bardzo is totne znaczenie w kontekśc ie da lszego rozwoju reg ionu mają zagadnienia
demograf iczne. Opracowana przez GUS w marcu 2004 r . Prognoza ludności na lata 2003–
2030 nie przedstawia sytuac j i demograf icznej kra ju w pozytywnym świet le . Zak łada s ię m. in . ,
że l iczba ludnośc i ogó łem zmniejszy s ię do 2020 r . o mi l ion osób, a w następnej dekadzie
o ko lejne pó ł tora mi l iona, przy czym ubytek ludnośc i dotkn ie przede wszystk im miasta ,
a po 2020 r . nastąpi znaczny spadek l iczby urodzeń , l i czba ludnośc i w wieku produkcyjnym
będz ie sys tematycznie maleć p rzy jednoczesnym wzrośc ie l iczby ludnośc i w wieku
poprodukcyjnym (postępować będzie proces s tarzen ia s ię spo łeczeństwa) . Poza tym nastąpi
wzrost migracj i zagranicznych, a w proces ie migracj i wewnę t rznych przeważać będą
przemieszczenia z miast na wieś . Problemy te szczególn ie nas i lą s ię w województwie łódzkim.
Rysunek 6 . Ź ród ło : opracowan ie w łasne na pods taw ie L is ty p ro jek tów i ndyw idua lnych w ramach PO IG po ak tua l i zac j i w s ie rpn iu 2010 r . , www.po ig .gov .p l , os ta tn ia ak tua l i zac ja s i e rp ień 2010 .
4. DOKUMENTY STRATEGICZNE I OPERACYJNE ORAZ PROGRAMY ROZWOJOWE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007–2020 zosta ła uchwalona
przez Sejmik Województwa Łódzkiego Uchwalą Nr LI /865/2006 z dn ia 31 s tycznia 2006 r .
Okreś la ona po l i tykę w ładz samorządowych oraz jest koncepcją świadomego i sys temowego
sterowania d ługookresowym rozwojem regionu.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
22 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
„St rateg ia…” wyznacza także mis ję reg ionu jako:
„ (…) podnies ien ie at rakcy jnośc i województwa łódzkiego w st rukturze reg iona lne j Polsk i
i Europy, jako regionu sprzy ja jącego zamieszkaniu i gospodarce przy dążeniu do budowy
wewnę t r znej spójnośc i i zachowaniu różnorodnośc i jego mie jsc”.
Rysunek 7 . Ź ród ło : S t ra teg ia Ro zwo ju Wojewód ztwa Łódzk iego na l a ta 2007–2020.
S t rateg ia formu łuje t rzy sfery s t rateg iczne:
– s ferę spo łeczną , w k tóre j poruszane są kwest ie związane z podn ies ien iem
poz iomu wykszta łcenia mieszkańców i poz iomu jakośc i życ ia, zmnie jszeniem
z jawisk wykluczenia spo łecznego oraz wzrostem poziomu ak tywnośc i spo łecznej ,
– s ferę ekonomiczną , w k tóre j g łównymi ce lami są zwiększanie dostępnośc i
gospodarczej reg ionu, budowa spo łeczeńs twa informacyjnego, t rwa ły
i zrównoważony rozwój obszarów wie jsk ich, wzrost mobi lnośc i zawodowej
mieszkańców oraz tworzenie a t rakcyjnego wizerunku reg ionu,
– s ferę funkc jona lno-przest rzenną , odnoszącą s ię do zagadnień związanych
z przemianami w s iec i osadniczej i wzrostem ro l i mias t , uporządkowaniem
gospodark i p rzest rzennej , poprawą jakośc i ś rodowiska oraz wzmacnianiem
poczuc ia tożsamośc i reg ionalnej .
S t rateg ia zak łada m. in . :
– wykorzystan ie s t rateg icznego po łożenia województwa w centrum kra ju poprzez
rea l izac ję Centra lnego Węz ła Komunikacyjnego wokó ł Łodz i , w ramach którego
p lanuje s ię budowę autost rad A-1, A-2, dróg ekspresowych S-8, S-14, S-74 (Łódź
– K ie lce) , szybk ie j ko le i (Warszawa – Łódź – Wroc ław), t ranskontynenta lnego
lo tn iska cent ra lnego d la Po lsk i oraz rozwój por tów lo tn iczych Łódź i cargo Łask,
– zwiększenie dostępnośc i reg ionu poprzez rozwój i poprawę e fektywnośc i
ekonomicznej i organizacyjne j in f rast ruktury t ranspor towej i komunikacyjnej ,
– kszta ł towanie i rozwój obszaru metropol i ta lnego Łodz i oraz wzmacnianie jego
powiązań funkc jonalnych z reg ionalnymi i ponadloka lnymi oś rodkami osadniczymi
oraz Warszawsk im Obszarem Metropol i ta lnym.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi 23
Z uwagi na nowe uwarunkowania spo łeczno-gospodarcze za is tn ia łe na przest rzeni
ostatn ich la t oraz uwarunkowania wynika jące z kon iecznośc i uzyskania zgodnośc i usta leń
„P lanu…” z KPPZK zapisy „St rateg i i…”, dotyczące s iec i osadn iczej , wymagają weryf ikac j i
i aktual izac j i 2.
Natomiast do naj is to tn ie jszych programów rozwojowych województwa za l iczono:
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007–2013
przyję t y p rzez Zarząd Województwa Łódzkiego w 2007 r . oraz przez
Komisję Europe jską w październ iku 2007 r . Program zak łada, że rea l izowane
zadania przyczynią s ię do in tegrac j i reg ionu z europejską i g lobalną przest rzenią
spo łeczno-gospodarczą , p rzekszta łcą województwo w ś rodkowoeurope jsk ie
nowoczesne i przyjazne cent rum rozwoju oraz podn iosą spójność wewnę t rzną
województwa.
Wieloletni Program Inwestycyjny Województwa Łódzkiego na lata 2008–2013 ,
przyję t y Uchwa łą Sejmiku Województwa Łódzk iego w grudniu 2007 r . z późnie jszymi
zmianami, mający na ce lu m. in . s tworzen ie sprawnego i o raz bezpiecznego systemu
t ranspor tu wewną t rz województwa zgodnego z normami un i jnymi . W programie
zapisano także inwestyc je związane z ku l turą i ochroną dz iedz ictwa narodowego,
oświatą i wychowaniem, admin is t rac ją publ iczną , in formatyzacją , zdrowiem
oraz inf rast rukturą spo łeczną .
Rysunek 8 . Ź ród ło : opracowan ie w łasne na pods taw ie www. rpo . lod zk ie .p l , os ta tn ia ak tua l i zac ja s ie rp ień 2010 .
2 Zgodnie z uchwałą nr XLVII/1349/09 Sejmiku WŁ z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie: określenia zasad, trybu i harmonogramu aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007–2020 przystąpiono do aktualizacji Strategii.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego
24 Biuro Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego w Łodzi
Rysunek 9 . Ź ród ło : opracowan ie w łasne na pods taw ie W PI , za ł ączn ik n r 2 do Uchwa ły n r LVI I I / 1599 /10 Se jmiku Wojewód ztwa Łódzk iego z dn ia 29 c ze rwca 2010 r .