00 kapak-2009-1 7/22/10 10:29 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

Cilt 6 / Say› 1 / 2009

Koç ÜniversitesiHemflirelik

Yüksek OkuluSemahat Arsel

Hemflirelik E¤itim veAraflt›rma Merkezi(SANERC)’in yay›n

organ›d›r.

HemflirelikteE¤itim ve Araflt›rmaDergisi

ISSN

: 130

5-03

97

01 icindekiler-2009-1 7/22/10 10:30 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

EKG Köflesi ........................................... 41

HEMfi‹REL‹KTE E⁄‹T‹M veARAfiTIRMA DERG‹S‹Journal of Educationand Research in Nursing(Volume 6, Number 1, 2009)

ISSN: 1305-0397

Editörün Kaleminden ............................. 1Emine Türkmen

Kay›p ve Yas SüreciGrief and Bereavement

Perihan Güner Küçükkaya

Do¤um Sonu De¤erlendirme: Bir Kontrol Çizelgesi Örne¤iPostpartum Assessment: The Sample Checklist

Hatice Y›ld›z Ery›lmaz

Sosyoekonomik Düzeyi Düflük Bölgede Yaflayan Adölesan Evli Kad›n›nÜreme Sa¤l›¤› Sorunlar›The Reproductive Health Issues of Adolescent-Married Women Who Reside in Socio-economicallyLow Level Areas

Eylem Karakaya, Nimet Sevgi Gençalp

Kültürlere Duyarl› Yaklafl›m: Transkültürel HemflirelikCulturally Sensitive Care: Transcultural Nursing

Nevin Hotun fiahin, Güliz Onat Bayram, Demet Avc›

DANIfiMA KURULU * (EDITORIAL BOARD)Tamay ANIKS.B. Dr. Siyami Ersek Kalp ve Damar Cerrahisi E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, E¤itim Hemfliresi-‹STANBULFatma Eti ASLANAc›badem Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Fakültesi, Ö¤retim Üyesi-‹STANBULAysel BADIR, Yard. Doç. Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBULAyla BAYIK, Prof. Dr.Ege Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹ZM‹RSevim BUZLU, Prof. Dr.‹.Ü. Florence Nightingale Hemflirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemflireli¤i Anabilim Dalı Baflkanı-‹STANBULAnahit COfiKUN, Prof. Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Yar› Zamanl› Ö¤retim Üyesi-‹STANBULYeditepe Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Fakültesi, Ö¤retim Üyesi-‹STANBULHatice ÇAKMAKÇIS.B. Kofluyolu Kalp E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi Baflhemfliresi-‹STANBULSaniye Ç‹MEN, Yard. Doç. Dr.Dokuz Eylül Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu,Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Hemflireli¤i Anabilim Dal› Ö¤retim ÜyesiZeynep DÖRTBUDAK, Yard. Doç. Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBULNurhan EREN, Dr.‹.Ü. ‹stanbul T›p Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Klini¤i E¤itim Sorumlusu, Psikoterapist- ‹STANBULSevgi GÖKDEM‹REL, Yard. Doç. Dr.Adnan Menderes Üniversitesi Ayd›n Sa¤l›k Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-AYDINGülay GÖRAK, Prof. Dr.Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi HYO, Yar› Zamanl› Ö¤retim Üyesi-‹STANBULPerihan GÜNER, Yard. Doç. Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBULGüssün GÜNEfi, Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Sa¤l›k Bilimleri Kütüphanecisi-‹STANBULElizabeth Anne HERDMAN, Prof. Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Müdürü-‹STANBULSaliha KOÇAc›badem Sa¤l›k Grubu Hemflirelik Hizmetleri Direktörü-‹STANBULGülseren KOCAMAN, Prof. Dr.Dokuz Eylül Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu‚ Hemflirelikte Yönetim Anabilim Dalı-‹ZM‹RGülcan KUfiKONMAZ‹.Ü. Cerrahpafla T›p Fakültesi Hastanesi, Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal› Baflhemflire-‹STANBULSakine MEM‹fi, Yard. Doç. Dr.Adnan Menderes Üniversitesi Sa¤l›k Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-AYDINSevgi OKTAY, Prof. Dr.‹.Ü. Florence Nightingale Hemflirelik Yüksek Okulu Mezunlar Derne¤i Baflkanı-‹STANBULNalan ÖZHAN ELBAfi, Prof. Dr.Gazi Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Müdürü-ANKARAAyfle P‹fiK‹NEmekli Hemflire-‹STANBULMünevver SARSILMAZEge Üniversitesi T›p Fakültesi Hastanesi, Acil Servis Yo¤un Bak›m Sorumlu Hemfliresi-‹ZM‹RSelvet SEV‹NÇ, Yard. Doç. Dr.Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBULGünnaz fiAH‹NÇukurova Ünv. Balcal› Hast. ‹lkyard›m ve Acil Anabilim Dal› Baflh.- ADANAAytolan YILDIRIM, Doç. Dr.‹.Ü. Florence Nightingale Hemflirelik Yüksek Okulu, Yönetim Anabilim Dal› Baflkan›-‹STANBUL* Soyadlar›na göre alfabetik olarak s›ralanm›flt›r.

Yaz›flma AdresiKoç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Semahat Arsel Hemflirelik E¤itim ve Araflt›rma MerkeziGüzelbahçe Sok. No 20 D Blok, 34365 Niflantafl› / ‹STANBULTel: 0212- 311 26 40 Faks: 0212 311 26 30 e-posta: sanerc@ku.edu.tr

Yo¤un Bak›m Hastas›nda A¤r› ve A¤r›n›n Kontrolünde Hemflirenin RolüPain in Critical Care Patient and Nurse’s Role in Pain Assessment

Gülbin Y›lmaz, Asiye Durmaz Akyol

Yenido¤an Koli¤ine Yönelik Giriflimlerin Etkinli¤iThe Effectiveness of ‹nterventions for ‹nfant Colic

Joanna Briggs Institute (Çeviri), Diler Sepit

12 Derivasyonlu EKG De¤erlendirme12 Derivation ECG Interpretation

Serpil Abal› Grafik Tasar›m, Haz›rl›k: Selin Canaran Demir; e-mail: selin.canaran@gmail.com

Bask›: Mart Matbaac›l›k Sanatlar›, Ka¤›thane-‹stanbul Tel.: 0 212 321 23 00 pbxBas›m Tarihi: A¤ustos 2009Bask› Adedi: 1000

Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek OkuluSemahat Arsel Hemflirelik E¤itim ve Araflt›rma Merkezi (SANERC) Yay›n Organ›Koç University School of NursingPublication of the Semahat Arsel Nursing Education and Research Center

Sahibi: Attila AfiKAR, Prof. Dr.Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü ve Editör: Emine TÜRKMEN, Yard. Doç. Dr.Editör Yard›mc›lar›: Nilgün GÖKTEPE, Selvinaz BALCI

Alt› ayda bir yay›nlan›r. Issued two times a year.Yay›n Türü: Yayg›n, süreli, bilimsel, e-dergi

Sürekli E¤itim ....................................... 27

Son Geliflmeler ...................................... 14

Kapak Konusu ...................................... 20

Araflt›rma ............................................ 34

Özgün Yaz› .......................................... 2

Klinik Yaz› ........................................... 8

Kütüphane .......................................... 44

Yazarlara Bilgi ...................................... 45

Bask› öncesi yay›na haz›rl›k çal›flmalar›: Kare Yay›nc›l›k ve ‹letiflim Hizmetleri; 0216 550 61 11,e-posta: kareyayincilik@gmail.com

De¤erlendirmeye gönderilecek yaz›lar için e-posta adresi: head@kareyayincilik.com.tr

Cilt 6, Say› 1, 2009

02 editor-2009-1 7/22/10 10:31 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

Yolumuzun aç›k olmas› dile¤iyle,Sevgi ve Sayg›lar›mla,Yard. Doç. Dr. Emine Türkmen

Son y›llarda, hasta güvenli¤i, sa¤l›k

sektöründe giderek önem kazanm›fl bir

konu olup biz hemflirelerin gündeminde

de önemli bir yer oluflturmaktad›r. Bu

konuda ülkemizde önemli ad›mlar

at›lmakla birlikte, istenen uygulamalar›n

hayata geçmesi için daha çok yolumuz

var görünüyor…

Hasta güvenli¤i konusunu gündeme

tafl›yan ve tüm dünyan›n bu konuda

dikkatini çeken, ABD’de Ulusal T›p

Enstitüsü’nün 2001 y›l›nda yay›mlad›¤›

t›bbi hatalarla ilgili rapordur. Hasta

güvenli¤i ile ilgili çal›flmalar kapsam›n-

da, ABD’de ulusal düzeydeki Sa¤l›k

Kurulufllar› Birleflik Komisyonu (Joint

Commission Health Care Organizations=

JCHCO) ve Uluslararas› Bir lefl ik

K o m i s y o n ( J o i n t C o m m i s s i o n

International= JCI) taraf›ndan “Hasta

Güvenli¤i Hedefleri” oluflturulmufltur. Bu

hedefler her y›l gözden geçirilerek

yenilenmekte, akredite edilen sa¤l›k

k u r u l u fl l a r › n d a n b u h e d e f l e r i

gerçeklefltirmeleri talep edilmekte ve

mevcut durumlar› di¤er sa¤l›k kurulufllar›

ile k›yaslanarak de¤erlendirilmektedir.

Burada kurumlardan beklenen, idari ve

klinik olarak tüm süreçleri kapsayan,

h a s t a o d a k l › , k a n › t a d a y a l › ,

karfl › laflt ›r › labil ir ve tüm dünyan›n

benimsedi¤i göstergeler do¤rultusunda,

sistem yaklafl›m›n› kullanarak mevcut

durum anal iz in i yapmalar › ; tüm

çal›flanlar›n› dahil ederek kalite politika

ve prosedürlerini belirlemeleri; beklenme-

dik olay raporlar›n› veya hatalar›

izlemeleri; bu raporlar› çal›flanlar› tehdit

amaçl› de¤il sistemi iyilefltirmek amac›yla

kullanmalar› (ö¤renen organizasyon);

çal›flanlar›n› e¤itmeleri ve böylece kurum

içinde tüm çal ›flanlar taraf ›ndan

benimsenmifl hasta güvenli¤i kültürünü

olufl turmalar ›d›r . Hasta güvenl i¤i

kültürünün oluflturulmas›nda en önemli

sorumluluk üst yönetime düflmektedir.

Ülkemizde 2000’li y›llarda özel hastaneler

taraf›ndan bafl lat› lan akreditasyon

çal›flmalar› giderek yayg›nlaflmaya

bafllad›. Son 5-6 y›ld›r devlet sektöründe

de bu konuda önemli ad›mlar at›ld›. Bu

kapsamda, hastanelerde çal ›flan

iflgücünün büyük k›sm›n› oluflturan

hemflireler önemli sorumluluklar üstlendi

ve üstleniyor. Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan,

ülkemizde öncelikli görülen kalite

göstergeleri belirlendi; hasta güvenli¤ine

yönelik tebli¤ yay›mland›. Bu geliflmeler

bizleri sevindiriyor ve umutland›r›yor;

ancak hasta güvenli¤ini sa¤lamada en

önemli unsurlardan biri de yeterli say›da

ve nitelikte iflgücünün bulundurulmas›

ve sürekli e¤itiminin sa¤lanmas›d›r.

Bütün dünyan›n gündeminde olan

hemfl ire yetersizl i¤i ülkemizde de

yaflanmakta ve bu yetersizlik alanda

çal›flan hemflirelerde tükenmiflli¤e neden

olmaktad›r. Ayr›ca, emeklilik süresi dolan

h e m fl i r e l e r h e m e n i fl l e r i n d e n

ayr›lmaktad›r. Ancak, hemflirelik ile ilgili

istat ist iksel veri lere bakt›¤›m›zda

mesle¤imizle ilgili sorunlar› analiz edecek

ve çözüm getirecek tarzda verilere ulafla-

m›yoruz… Örne¤in, ülkemizde “Hangi

alanlarda kaç hemflire çal›fl›yor?”, “Bu

hemfl irelerin temel e¤itimi nedir?”,

“Çal›flt›klar› alana özgü e¤itim alm›fl

hemflire say›s› nedir?”, “Sürekli e¤itim

al›yorlar m›?”, “Hemflirelik e¤itimi alm›fl,

ancak meslek d›fl›nda çal›flan hemflire

say›s› nedir?”, “‹flsiz hemflire say›s›

nedir?”, “Hemflire-hasta oranlar› nedir?”

gibi sorulara yan›t bulmak oldukça zor…

Oysa “bir fleyi ölçemiyorsan›z, onu

yönetemezs in iz” . Bu ba¤lamda,

hemflirelik resmini ortaya koyacak ve

sürekli yenilenebilecek ulusal veri

tabanlar›n›n oluflturulmas› çok önemli

görünüyor.

Di¤er yandan 2007 y›l›nda yenilenen

Hemflirelik Kanunu’nun uygulamaya

yans›mas›n› sa¤layacak di¤er yasal

düzenlemelerin (Hemflirelik Hizmetleri

Yönetmeli¤i, Hemfl irelikte Sertifika

Yönetmeli¤i) h›zla yap›lmas›na ihtiyaç

var… Ancak bunun için hemflire liderlerin

birlikte düflünüp birlikte hareket etmeleri

de bir o kadar önemli görünüyor…

De¤erli Meslektafllar›m,

10 Kutuphane-2009-1 7/22/10 10:51 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

44Hemflirelikte E¤itim ve Araflt›rma Dergisi 2009; 6 (1): 44

* G Güneş, Dr.Sağlık Bilimleri Kütüphanesi, SorumluKoç Üniversitesi Hemşirelik Yüksek OkuluGüzelbahçe Sok. No:20 D Blok, 34365 Nişantaşı/İstanbulTel:0 212 311 26 20 Faks: 0 212 311 26 24e-posta: ggunes@ku.edu.tr

K Ü T Ü P H A N E

Klinik Cep Kitab›Yard. Doç. Dr. Aysel Bad›rHiperlink Yay›nlar›, 2. bask›,© 2008, 178 sayfaISBN 9789944157001

Hemflirelik alan›nda yaz›lm›fl ilk klinik cep kitab› olmaniteli¤i tafl›yan Klinik Cep Kitab›’n›n yenilenen 2. bask›s›Hiperlink Yay›nlar› taraf›ndan yay›mlanm›flt›r. Kullan›mbak›m›ndan özellikle ö¤rencilerin, hemflirelerin ve di¤er

sa¤l›k çal›flanlar›n›n klinik bak›mda ihtiyaç duydu¤u bilgilere hemenulaflabilece¤i bir baflvuru kayna¤› niteli¤indedir. Spiral bask› ve kartonkapakl› olarak haz›rlanan kitap; k›sa, öz, tamam› renkli, konu anlat›ml›gerçekçi olarak sunulmufl foto¤raflarla bas›lan kitab›n içeri¤i, flekiller,çizelgeler, flemalar ve formüllerle zenginlefltirilmifltir. Toplam sekizbölümden oluflan cep kitab›n›n temel bafll›klar› flöyledir: Tan›lama,Elektrokardiyografi, Laboratuvar Çal›flmalar›, Temel ve ‹leri YaflamDeste¤i, Hemodinamik ‹zlem, S›v› Elektrolit-Asit Baz Dengesi veDengesizlikleri, ‹laç Hesaplamalar› ve Doz Çizelgeleri ile S›k Kullan›lanFormüller. Her uygulamaya iliflkin tan›mlamalar, de¤erlendirmeler,uygulama basamaklar›, izlemler, kullan›lan araç ve malzemeler, formüller,ifl ak›fl flemalar› içeri¤i zenginlefltirmifltir.

ABONE OLDU⁄UMUZ BASILI & ELEKTRON‹K OBSTETR‹ veJ‹NEKOLOJ‹ DERG‹LER‹• Archives of gynecology and obstetrics (0932-0067)• Australian & New Zealand journal of obstetrics & gynaecology

(0004-8666)• Baillière’s best practice & research. Clinical obstetrics &

gynaecology (1521-6934)• Baillière’s clinical obstetrics and gynaecology (0950-3552)• BJOG: an international journal of obstetrics and gynaecology

(1470-0328)• Clinical obstetrics and gynecology (0009-9201)• Current medical literature. Gynaecology & obstetrics• Current obstetrics & gynaecology (0957-5847)• Current opinion in obstetrics & gynecology (1040-872X)• European clinics in obstetrics and gynaecology (1613-3412)• European journal of obstetrics & gynecology and reproductive

biology (0301-2115)• Evidence-based obstetrics and gynecology (1361-259X)• Expert review of obstetrics & gynecology (1747-4108)• Infectious diseases in obstetrics and gynecology (1064-7449)• International journal of gynaecology and obstetrics (0020-7292)• Internet journal of gynecology and obstetrics (1528-8439)• Journal of minimally invasive gynecology (1553-4650)• Journal of obstetrics and gynaecology research (1341-8076)• Journal of obstetrics and gynaecology (0144-3615)• Journal of pediatric & adolescent gynecology (1083-3188)• Journal of psychosomatic obstetrics and gynaecology (0167-

482X)• Monitoring in obstetrics and gynaecology• Obstetrics and gynaecology (New York. 1953) (0029-7844)• Obstetrics, gynaecology and reproductive medicine (1751-7214)• Postgraduate obstetrics & gynecology (0194-3898)• Reviews in obstetrics and gynecology (1941-2797)• Ultrasound in obstetrics & gynecology (0960-7692)• Ultrasound review of obstetrics and gynecology (1472-2240)• Women’s health in primary care (Gynecology ed.) (1534-9438)

Johns Hopkins Jinekoloji ve Obstetri El Kitab›Editörler: Kimberly B. Fortner, et al.;Çeviri editörü: Engin OralGünefl T›p Kitapevleri, 3. bask›,©2008, XXV,sayfa, ISBN 9789752771963

Johns Hopkins Jinekoloji ve Obstetrik El Kitab›n›n 3.bask›s› obstetrik ve jinekolojik problemler üzerine

yo¤unlaflan klinisyenler, ö¤renciler ve paramedikal çal›flanlar için kullan›c›dostu niteli¤inde bir referans kayna¤›d›r. Johns Hopkins Üniversitesi’ndejinekoloji ve obstetrik alan›nda çal›flan uzmanlar taraf›ndan haz›rlananbu kitap, obstetrik ve jinekolojik alanlar›ndaki tüm klinik konu bafll›klar›n›kapsamaktad›r. Kolay, k›sa ve net aç›klamalar› içeren kitap befl anabölümden oluflmaktad›r. Kitab›n temel bafll›klar› flöyledir: Kad›n Sa¤l›¤›,Obstetrik, Jinekoloji, Reprodüktif Endokrinoloji - ‹nfertilite ve JinekolojikOnkoloji. Üçüncü bask›s›nda tümü güncellenmifl olan kitab›nhaz›rl›¤›nda, Washington T›bbi Terapi Kitab› ®’nda” kullan›lan modelörnek al›nm›fl, bu model sayesinde ifl yo¤unlu¤u fazla olan klinisyenlerinistedikleri bilgiye h›zla ulaflmalar›n› sa¤layan, kullan›m› kolay bir kitapformat› oluflturulmufltur.

McGraw-Hill’s ACCESS Medicine www. accessmedicine.com

T›pta en yetkin uzmanlarca güncellefltirilmifl kaynak• Dünyaca tan›nm›fl hekimlerden güncellefltirilmifl t›bbi geliflmeler, s›cak

konular ve daha fazlas›• Afla¤›dakilerle birlikte 50’nin üzerinde önemli klinik ve e¤itim kayna¤›:

- Harrison’s online—özellikle Harrison’s principles of internal medicine’n›n tüm içere¤i (‹ç hastal›klar› ilkeleri)

- CURRENT medical diagnosis & treatment (Güncel t›bbi tan› ve tedavi)- HURST’S the heart (Kalp hastal›klar›)- LANGE e¤itim dizisi

• Tam entegre ilaç veritaban›• Current practice guidelines in primary care’dan uygulama k›lavuzu

(Birincil Sa¤l›k Hizmetlerinde Uygulama K›lavuzu)• PDA yüklemeleri ve uzaktan eriflim, ek ücretsiz• iPod ve di¤er portatif MP3 cihazlar için güncellefltirilmifl pod yay›m›• Kapsaml› bilgi içeren 1000’in üzerinde birbiriyle ilintilendirilmifl ay›r›c›

tan›lar• USML easy lite format›nda haz›rlanm›fl 3000’in üzerinde soru ve yan›t• PubMed arac›l›¤›yla birincil kaynaklara eriflim sa¤layan External

OpenURL format›na elveriflli ba¤lant›lar

VER‹ TABANI TANIMI101 Soruda Gebelik ve Do¤um

Dr. Akif PoroyTruva Yay›nlar›, 1. bask›,©2009, 167 sayfa,9789944212694

Gebelik, anneli¤e geçifl, do¤um ve do¤um sonras› kad›niçin sa¤l›k ve ruhsal de¤iflimlerin yafland›¤› bir zamand›r.Do¤al bir de¤iflim süreci olan gebelik ve do¤um hakk›nda

anne aday›n›n bilgili olmas›, bu süreci atlatmas›na yard›mc› olmaktad›r.Bu amaçla, yazar›n anne adaylar›n› yeni t›bbi bilgilerle haz›rlayarak,klinik deneyimlerini anlatt›¤› ve aç›klay›c› resimlerin bulundu¤u bukitap gebelik sürecinde ve do¤um sonras›nda kullanabilecekleri birrehber niteli¤indedir. Yal›n bir Türkçe ile kaleme al›nm›fl bu eser anneadaylar›n›n gebelik ve do¤um konusunda ak›llar›na gelebilecek vekarfl›laflabilecekleri tüm soru ve sorunlar› 101 soru ve konu bafll›¤›ndakapsamaktad›r. Kitapta, özellikle genetikte son tan› yöntemleri, kangrubu uyuflmazl›¤›, do¤uma haz›rl›k, do¤um sonras› egzersizler, gebeliktecinsel yaflam, gebelikte yap›lan testler, yüksek riskli gebelikler, do¤umdaanestezi yöntemleri, kordon kan› bankas›, amniosentez, tüp bebek vedo¤um sonras› acil bak›m gibi konular ayr›nt›l› olarak incelenmifltir.

11-yazarlara bilgi-2009-1 7/22/10 10:51 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

Y A Z A R L A R A B ‹ L G ‹

45Hemflirelikte E¤itim ve Araflt›rma Dergisi 2009; 6 (1): 45

Hemflirelikte E¤itim ve Araflt›rma Dergisi (HEAD), Koç ÜniversitesiHemflirelik Yüksek Okulu, Semahat Arsel Hemflirelik E¤itim ve Araflt›rmaMerkezi’nin (SANERC) süreli yay›n organ›d›r. Hemflirelik ve sa¤l›k alan›ndayeni bilgi ve geliflmeleri yans›tan araflt›rma, derleme makaleleri, olgusunumlar›, çeviri yaz›lar› (izinli), güncel bilimsel toplant› ve yay›n tan›t›mlar›n›yay›nlayarak hemflirelerin mezuniyet sonras› sürekli geliflimini desteklemeyive hemflirelerin bilimsel çal›flmalara yöneltilmesine katk› sa¤lamay› hedefler.

Dergi her alt› (6) ayda bir yay›nlan›r. Yaz› dili Türkçe ve ‹ngilizce’dir.Yay›nlanmak üzere gönderilen makaleler, yay›n kurulu ve en az iki dan›flmantaraf›ndan incelendikten ve yazarlarca gerekli düzeltmeler yap›l›p tümyazarlar›n yaz›l› onay› al›nd›ktan sonra yay›nlanabilir. Yaz›lar›n daha öncebaflka bir yerde yay›nlanmam›fl olmas› veya yay›nlanmak üzere kabuledilmemifl olmas› gerekir. Gönderilen yaz› daha önce herhangi bir kongreya da sempozyumda sunulmufl ise bu durum ilk sayfada dipnot olarakbelirtilmelidir. Dergide yay›nlanan yaz›lar için yazarlara ücret ödenmezveya yazarlardan ücret al›nmaz. Yaz›lar›n bilimsel sorumlulu¤u yazar(lar)aaittir. Dergi yay›n kurulu sorumlu tutulamaz.

Dergide yay›nlanm›fl veya yay›nlanacak olan tüm yaz›lar›n yay›n hakk›SANERC’e aittir; Yay›n Kurulunun izni olmadan yaz›lar›n tümü veyaherhangi bir bölümü, tablolar›, resim/flekilleri yay›nlanamaz.

Araflt›rma makaleleri: Bilimsel yöntem ve kurallara uygun flekilde yap›lm›flaraflt›rma makaleleri bu bölümde yer alacakt›r.

Derleme makaleler: Hemflirelik uygulamas›, e¤itimi ve yönetimi ile ilgilien yeni bilgileri gözden geçiren yaz›lar bu bölümde yer alacakt›r.

Özgün yaz›lar: Hemflirelik ile ilgili önemli sorunlara ve uygulamalarailiflkin görüfller içeren yaz›lar bu bölümde yay›nlanacakt›r.

Olgu sunumu: Klinik olgu sunumlar› bu bölümde yer alacakt›r.

Kiflisel klinik deneyimler: Hemflirelerin ya da hasta yak›nlar›n›n yaflad›¤›kiflisel deneyimlere yer verilecektir.

Yay›n tan›t›m›: Yeni yay›nlanm›fl ya da yay›nlanmak üzere olan kitaplar›ntan›t›m› yer alacakt›r.

Haberler: Kurs, kongre, sempozyum duyurular› ve yorumlar› yer alacakt›r.

Yaz›lar›n gönderilmesi:HEAD yaln›zca e-posta ile gönderilen yaz›lar› kabul etmekte, posta yoluylayollanan yaz›lar› de¤erlendirmeye almamaktad›r. Yaz›lar›n de¤erlendirilmesive kabul edilmesi sürecinde, yazarlarla her türlü iletiflim e-posta ile yap›l›r.

De¤erlendirmeye gönderilecek yaz›lar için e-posta adresi:head@kareyayincilik.com.tr

Yaz›lar›n yay›na haz›rlanmas› s›ras›nda dikkat edilecek noktalar:Dergiye gönderilen yaz›lar, ilk olarak dergi yaz›m kurallar› aç›s›ndanincelenir. Derginin istedi¤i kurallara uymayan yaz›lar, daha ileri birincelemeye gerek görülmeksizin yazara iade edilir. Bu nedenle, zaman veemek israf›na yol açmamak için, dergi kurallar›na özenle uyulmal›d›r.Metin dosyas› için herhangi bir yaz› editörü kullan›labilir (örn. Word,..).

Tüm yaz›l› metinler 12 punto büyüklükte “Times New Roman” yaz›karakterinde iki sat›r aral›kl› olarak yaz›lmal›d›r. Sayfada her iki taraftauygun miktarda boflluk b›rak›lmal› ve ana metindeki sayfalarnumaraland›r›lmal›d›r.

Yazar adlar› sadece bafll›k sayfas›nda olmal›, akademik ünvanlar›, çal›flt›klar›kurumlar ve bölümler, iletiflim adresleri (telefon, faks, e-posta) belirtilmelidir.

Yaz›lar her biri ayr› sayfadan bafllamak üzere, bafll›k, özet, metin, kaynaklar,tablolar ve flekiller bölümünden oluflur.

• Bafll›k sayfas›: yaz›n›n bafll›¤›, yazar(lar)›n aç›k ad ve soyadlar›, ünvanlar›,çal›flt›klar› kurum ve bölümler, adresleri yer almal›d›r.

• Özet: ikisi de ayr› sayfalarda olmak üzere en fazla 250 kelimelik Türkçeve ingilizce özet bölümü olmal›d›r. Özetin sonunda Index Medicus’a göre seçilmifl 3-6 tane anahtar sözcük seçilmelidir.

• Metin: Araflt›rma makalelerinde girifl, gereç ve yöntem, bulgular ve tart›flma bölümlerinden oluflur.

Kullan›lan bütün birimler “Systeme Internationale” (SI) birimleri olmal›d›r.‹laçlar›n jenerik adlar› kullan›lmal›d›r. Ticari isim ancak, yaz›yla do¤rudanilgili oldu¤u takdirde kullan›labilir.

Bafll›kta veya özette k›saltma kullan›lmamal›d›r; metinde kullan›lan k›saltma say›s› ise mümkün oldu¤unca az olmal›d›r.

• Tablolar: Her biri ayr› sayfada, çift aral›k kullanarak haz›rlanmal›d›r. Bütün tablolar›n, metinde kullan›fl s›ralar›na göre numaralanmas› ve bafll›klar›n yaz›lmas› gerekir.

• fiekiller: Dijital formatl› flekiller, jpeg kay›tl› ve 300 dpi çözünürlü¤ündeolmal›, metinde kullan›l›fl s›ras›na göre numaraland›r›lmal›d›r.

• Kaynaklar: Kaynaklar›n do¤rulu¤undan yazarlar sorumludur. Metin sonunda kaynaklar ayr› bir sayfada çift aral›kl› olarak yaz›lmal› ve metinde yer ald›¤› s›raya göre numaraland›r›lmal›d›r. Dergi adlar› IndexMedicus'a göre k›salt›lmal›d›r. Bir kaynakta yazarlar›n say›s› üçten fazlaoldu¤u durumlarda üçüncü yazardan sonra “et al.” ya da “ve ark.” ibaresieklenmelidir. Kaynak yaz›m› afla¤›da belirtildi¤i flekilde yap›lmal›d›r:

Kitap: Yazar›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, kitab›n ad›, birden fazla bas›m› var ise kaç›nc› bas›m oldu¤u, bas›ld›¤› flehir, bas›mevi, bas›ld›¤›y›l ve sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Jarvis C. Physical examination and health assessment. 3rd. ed. Philadelphia:W.B. Saunders Company; 2000. p. 687-750.

Kitaptan bölüm: Bölüm yazar›n›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, bölümünad›, editörün soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, kitab›n ad›, birden fazla bas›m›var ise kaç›nc› bas›m oldu¤u, bas›ld›¤› flehir, bas›mevi, bas›ld›¤› y›l vesayfa numaralar› belirtilmelidir.

Melanie SM, Hickey JV. Neuroscience critical care. In: Hickey JV. editor. The clinical practice of neurological and neurosurgical nursing. 5th. ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2003. p. 359-67.

Çeviri kitap: Yazar›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, kitab›n ad›, birden fazla bas›m› var ise kaç›nc› bas›m oldu¤u, çeviren kiflinin baflharf(ler)ive soyad›, bas›ld›¤› flehir, bas›mevi, bas›ld›¤› y›l ve sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Ferry DR. On günde temel elektrokardiyografi. Çeviri, M. Kahraman. ‹stanbul:Ekbil A.fi.; 2001. s. 10-29.

Dergi: Makale yazar›n›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, makalenin ad›, yay›nland›¤› derginin ad› (Index Medicus’taki k›saltma ad›), y›l, cilt nove sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Pokorny ME, Koldjeski D, Swanson M. Skin care intervention for patients having cardiac surgery. Am J Crit Care 2003;12:535-44.

Dergi eki (Supplement): Makale yazar›n›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i,makalenin ad›, yay›nland›¤› derginin ad› (Index Medicus’taki k›saltmaad›), y›l, cilt no, parantez içinde Supplement no ve sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Ahrens T. Severe sepsis management: Are we doing enough?. Crit Care Nurse 2003;23(Suppl. 5):2-15.

‹nternet: http://www. ile bafllayan adres sat›r› eksiksiz bildirilmelidir. Eriflim tarihi (gün, ay, y›l) bilgisi de yaz›lmal›d›r.