AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych,...

16
2. ZAŁĄCZNIK do Wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego Dr inż. Grzegorz Tęcza Wydział Odlewnictwa Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie telefon AGH: (12) 617 27 45 e-mail: [email protected] AUTOREFERAT przedstawiający opis osiągnięć naukowych, w szczególności określonych w art. 16 ust. 2 ustawy w formie papierowej w języku polskim Kraków, 25.04.2019 r.

Transcript of AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych,...

Page 1: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

2. ZAŁĄCZNIK

do Wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego

Dr inż. Grzegorz Tęcza

Wydział Odlewnictwa Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie telefon AGH: (12) 617 27 45 e-mail: [email protected]

AUTOREFERAT przedstawiający opis osiągnięć

naukowych, w szczególności

określonych w art. 16 ust. 2 ustawy

w formie papierowej w języku

polskim

Kraków, 25.04.2019 r.

Page 2: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

2

Spis treści 1. Dane personalne ......................................................................................................................................... 3

2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe ............................................................................................... 4

3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych ............................ 4

4. Wskazanie osiągnięcia naukowego stanowiącego dzieło opublikowane w całości ......... 5

4.1. Monografia ................................................................................................................................... 5

4.2. Cel naukowy pracy i osiągnięte wyniki wraz z omówieniem ich ewentualnego

wykorzystania w praktyce .................................................................................................... 5

5. Pozostałe osiągnięcia naukowo badawcze .................................................................................... 11

5.1. Działalność prowadzona przed doktoratem ............................................................... 11

5.2. Działalność prowadzona po uzyskaniu stopnia doktora ........................................ 12

Page 3: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

3

1. Dane personalne

Imię i nazwisko

Data i miejsce urodzenia

Adres zamieszkania

Grzegorz Tęcza

4.03.1975, Dębica

30-394 Kraków, ul. Podole 33

E-mail [email protected]

Miejsce pracy

Wydział Odlewnictwa

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica

w Krakowie

30-059 Kraków, ul. Reymonta 23

Telefon (12) 617 27 45

Page 4: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

4

2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe

2000

mgr inż. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica

w Krakowie, Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej,

kierunek Inżynieria Materiałowa, specjalność Inżynieria

Stali i Stopów Specjalnych, przedstawiona praca

dyplomowa–magisterska na temat: „Struktura i własności

powłok AlSn20 na łożyska bimetaliczne”,

Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak

2009

doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo,

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica

w Krakowie, Wydział Odlewnictwa,

Temat rozprawy doktorskiej: „Związki struktury

z wytrzymałością i plastycznością modyfikowanego staliwa

Ni32-Cr25-Nb”.

Promotor: Prof. dr hab. inż. Jan Głownia,

Recenzenci: Prof. dr hab. inż. Borys Mikułowski

(AGH w Krakowie), Prof. dr hab. inż. Bogdan Piekarski

(ZUT w Szczecinie)

3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych

2009-2010

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie,

Wydział Odlewnictwa,

asystent

Page 5: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

5

4. Wskazanie osiągnięcia naukowego stanowiącego dzieło opublikowane

w całości

Moim osiągnięciem naukowym, uzyskanym po otrzymaniu stopnia doktora,

stanowiącym znaczny wkład w rozwój dyscypliny Metalurgia, specjalność Odlewnictwo,

określonym w Ustawie o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach

i tytule w zakresie sztuki z dnia 14 marca 2003 r. z późniejszymi zmianami, art. 16

pkt 2., jest autorska monografia habilitacyjna.

4.1. Monografia

Naukowe osiągnięcie zostało przedstawione w monografii pt.: „Odporne na

zużycie wybrane staliwa z węglikami Ti, Nb, V, W i Mo”.

Autor: Grzegorz Tęcza

Recenzenci wydawniczy monografii:

Prof. dr hab. inż. Mirosław Cholewa,

Dr hab. inż. Monika Madej, prof. PŚk

Wydawnictwo:

Archives of Foundry Engineering, Komisja Odlewnictwa PAN Oddział Katowice,

ISBN 978-83-63605-41-4, Katowice-Gliwice, 2019.

4.2. Cel naukowy pracy i osiągnięte wyniki wraz z omówieniem ich

ewentualnego wykorzystania w praktyce

Wkład pracy habilitacyjnej do nauki w obszarze Odlewnictwo, dotyczy

opracowania nowych odlewniczych, autorskich stopów o podwyższonej

odporności na zużycie. Wytworzenie w procesie metalurgicznym węglików

pierwotnych, które są równomiernie rozmieszczone w osnowie stopu znacznie

Od 2010

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie,

Wydział Odlewnictwa,

adiunkt

Page 6: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

6

poprawia odporność na zużycie ścierne – nawet kilkukrotnie. Umożliwia to

produkcję wytrzymałych, odpornych na zużycie elementów konstrukcyjnych,

które do tej pory wytwarzane były z tradycyjnych stopów.

Nowością w pracy jest wykazanie, że możliwe jest uzyskanie w procesie

odlewania stopów, o dużym udziale twardych węglików w osnowie, których

twardość po obróbce cieplnej wynosi powyżej 900HV. Takie właściwości

przedstawionych stopów, pozwolą na zastosowanie ich na elementy przeznaczone

do szczególnych zastosowań np. w przemyśle wydobywczym czy przeróbki

materiałów.

Od początku pracy naukowej zajmuję się tematyką stopów odpornych na zużycie,

przede wszystkim staliwem Hadfielda oraz martenzytycznym staliwem narzędziowym

stosowanym na elementy młynów kulowych. Znajomość warunków pracy i właściwości

powszechnie stosowanych stopów odpornych na zużycie, skłoniły mnie do

zaproponowania sposobu obniżenia ich zużycia.

Rozwój takich gałęzi przemysłu jak przemysł energetyczny, wydobywczy czy

przeróbki kruszyw sprawia, że rośnie zapotrzebowanie na elementy maszyn i urządzeń

wykonanych ze stopów odpornych na zużycie. Powszechnie stosowane martenzytyczne

staliwo stopowe na bieżnie i kule młynów do mielenia węgla kamiennego, staliwo

Hadfielda na zęby koparek czy elementy kruszarek, staliwo odporne na korozję, na

elementy pomp do usuwania szlamu i solanki w kopalniach, nie zawsze spełniają w

100% stawiane im wymagania. Ich podstawowy skład chemiczny nie zawsze pozwala

uzyskać wystarczającą i zadowalającą odporność na zażycie, zwłaszcza kiedy podczas

ich pracy występują złożone procesy zużycia np. obciążenia dynamiczne i proces

ścierania. Modyfikacja składu chemicznego stosowanych obecnie staliw, poprzez

dodanie pierwiastków węglikotwórczych wpływa korzystnie zarówno na twardość

stopów jak i ich odporność na zużycie ścierne. Przedstawione opracowanie dotyczy

innowacyjnych stopów odpornych na zużycie o strukturze składającej się z pierwotnych

węglików równomiernie rozmieszczonych w osnowie odlewów. Wytworzone w

procesie metalurgicznym pierwotne węgliki nadają takim materiałom bardzo dużą

odporność na zużycie ścierne. Wytwarzanie narzędzi z przedstawionych stopów metodą

odlewania precyzyjnego może być alternatywą dla narzędzi wytwarzanych przez

Page 7: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

7

przeróbkę plastyczną. Po pierwsze stopy o najwyższej twardości i o dużym udziale

węglików nie są kowalne a po drugie ich obróbka mechaniczna stwarza duże trudności.

Dane literaturowe wskazują na tendencję wprowadzania do osnowy stopów

powszechnie stosowanych, cząstek ceramicznych takich jak: VC, TiC, WC, TiN, TiB2, Al2O3

i innych. Mankamentem, podczas wprowadzania różnych cząstek do ciekłej stali, jest

jednak różnica gęstości węglików (np. TiC – 4,25g/cm3 czy WC – 15,6g/cm3) w

stosunku do gęstości staliwa (7,8g/cm3).

W innych opracowaniach, dotyczących przede wszystkim staliwa narzędziowego

chromowego, spotyka się dodatki Ti do 4,8%, a innych pierwiastków przejściowych w

ilości dziesiątych procenta. Dodatki pierwiastków silnie węglikotwórczych, nie tylko w

staliwie narzędziowym ale również w wysokomanganowym czy chromowo-niklowym,

wynika z procesu technologicznego (np. 0,2%Ti jest modyfikatorem) lub dodawane są w

celu poprawy właściwości takich jak spawalność czy odporność na korozję.

Nie spotyka się w literaturze opracowań, dotyczących odlewania stopów, z

dodatkami pierwiastków węglikotwórczych w ilości proponowanej przez autora, a

jedynym ograniczeniem w zastosowaniu takich stopów może być obniżenie ich lejności.

Na podstawie wyznaczonego celu pracy oraz rozpoznania tematyki

sformułowałem następujące tezy pracy:

1. Wprowadzenie do stopu podstawowego pierwiastków takich jak.

2. Ti, Nb, V, W, powoduje wytworzenie w osnowie stopu węglików pierwotnych,

które są w niej równomiernie rozmieszczone.

3. Przy odpowiednio dobranym składzie chemicznym możliwe jest uzyskanie

przyrostu twardości stopu podczas ulepszania cieplnego.

4. Dodatek pierwiastków węglikotwórczych powoduje wzrost twardości stopu.

5. Odporność na zużycie ścierne stopów rośnie wraz z ilością dodatku pierwiastków

węglikotwórczych (udziałem wytworzonych węglików).

6. Możliwe jest wykonanie metodą odlewania stopów, których twardość po obróbce

cieplnej wynosi powyżej 900HV.

Ponieważ podstawowym celem pracy była ocena wpływu dodatku

wybranych pierwiastków węglikotwórczych na mikrostrukturę innowacyjnych

Page 8: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

8

stopów oraz porównanie ich odporności na zużycie ścierne w odniesieniu do

powszechnie stosowanego staliwa: wysokomanganowego, martenzytycznego

oraz chromowo-niklowego, praca obejmuje takie elementy poznawcze

otrzymanych stopów jak:

1. Wpływ dodatku pierwiastków węglikotwórczych na mikrostrukturę.

2. Wpływ dodatku pierwiastków węglikotwórczych na twardość stopów.

3. Wpływ parametrów obróbki cieplnej na uzyskiwaną twardość.

4. Porównanie ich odporności na ścieranie.

Materiał do badań stanowiły odlewy próbne wybranych stopów, których skład

chemiczny zmieniłem tak, aby powstała możliwość wytworzenia w procesie

metalurgicznym pierwotnych węglików. Zwiększając zawartość węgla w stopie

i wprowadzając odpowiedni udział pierwiastka węglikotwórczego uzyskałem odlewy

próbne o strukturze, w których osnowę stanowi struktura stopu referencyjnego, a fazą

wzmacniającą są węgliki pierwotne pierwiastków węglikotwórczych. Wytopy

doświadczalne przeprowadziłem w laboratoryjnym piecu indukcyjnym Balzers,

o pojemności około 1 kg, a ciekłą stal wylewałem do form ceramicznych. W ten sposób

wykonałem odlewy próbne typu „Y”, o założonym składzie chemicznym, grubości

ścianki 25mm, długości 70mm i masie około 0,9 kg. Na przygotowanych próbkach

wykonałem analizy składu chemicznego, pomiary twardości w stanie lanym oraz po

obróbce cieplnej. Z materiału po obróbce cieplnej przygotowałem próbki przeznaczone

do badań ścieralności, które wykonałem w próbie Millera. Służy ona do porównania

odporności na ścieranie różnych materiałów konstrukcyjnych. Na podstawie

otrzymanych ubytków masy, sporządziłem krzywe zużycia badanych próbek, a wartości

zużycia badanych stopów porównałem ze zużyciem próbek referencyjnych wykonanych

ze Hadfielda o zawartości: 1,2% C, 13% Mn, i 0,8% Si, austenitycznego staliwa

odpornego na korozję o zawartości 0,1% C, 18,4% Cr, 8,3% Ni i 0,4% Mo oraz

martenzytycznego staliwa stopowego o zawartości 0,7% C, 1,0% Mn, 0,5% Si, 1,8% Cr,

0,6% Ni i 0,4% Mo. Stopy takie są powszechnie stosowane na elementy maszyn

pracujących w warunkach ścierania np.: płyty, bijaki, elementy młynów, elementy pomp.

W skali makroskopowej porównałem również powierzchnię próbek po ścieraniu.

Page 9: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

9

W prowadzonych badaniach nad poprawą odporności na zużycie, wytworzyłem

stopy z dodatkiem wanadu do 18%, tytanu do 10%, niobu do 15% oraz stopy

o złożonym składzie z dodatkiem wanadu, wolframu i molibdenu. W procesie

krystalizacji wytworzyłem węgliki tych pierwiastków, które rozmieszczone są

równomiernie w osnowie stopu. Węgliki wanadu (do zawartości wanadu 5%) mają

charakter ścianowy, natomiast przy jego większej zawartości występują w postaci

węglików eutektycznych. W przypadku węglików tytanu i niobu są to w przeważającej

części wydzielenia o charakterze ścianowym. Na szczególną uwagę zasługują stopy

martenzytyczne z V, dla których uzyskałem w dużej części wydzielenia o charakterze

owalnym oraz stopy z V+W, w których występują również duże płytkowe węgliki

(V,W)xCy.

W pracy przedstawiłem cztery grupy materiałów.

Pierwsza grupa to stopy na bazie staliwa Hadfielda, w którym podniosłem zawartość

węgla i wprowadziłem pierwiastki węglikotwórcze takie jak wanad, tytan lub niob.

W stopach tych uzyskałem wzrost twardości austenitycznej osnowy stopu nawet do

600HV, a odporność na zużycie ścierne wzrosła przynajmniej trzykrotnie.

Druga grupa stopów, to staliwa o austenitycznej osnowie Cr-Ni, w których podniosłem

zawartość węgla i wprowadziłem pierwiastki węglikotwórcze takie jak tytan lub niob.

Stopy te, o niewielkiej twardości osnowy (330÷350HV) cechują się jednak najmniejszym

zużyciem ze wszystkich badanych stopów, które jest ponad 2,5 razy mniejsze

w porównaniu do stopu referencyjnego.

Trzecia grupa stopów, to odlewy o martenzytycznej osnowie, w której wytworzyłem

pierwotne węgliki tytanu lub niobu. Twardości jakie uzyskałem po obróbce cieplnej

w tych odlewach są bardzo duże i wynoszą nawet 900HV, a zużycie ścierne jest blisko

czterokrotnie mniejsze niż referencyjnego staliwa odpornego na ścieranie.

Czwarta grupa stopów zasługuje na szczególną uwagę. Są to stopy o osnowie

martenzytycznej, do których jednocześnie dodałem wanad, wanad z wolframem lub

wanad z wolframem i molibdenem. W odlewach tych, po obróbce cieplnej, uzyskałem

największe twardości – powyżej 900HV i równie zadowalającą odporność na zużycie.

Wybrane stopy przedstawione w monografii poddałem modyfikacji borem.

W odlewach tych, zaobserwowałem jego korzystny wpływ przede wszystkim na

hartowność badanych stopów oraz na morfologię wytworzonych węglików.

Page 10: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

10

We wszystkich grupach badanych stopów, uzyskałem wyraźną poprawę

jednorodności zużycia powierzchni próbek, co wiążę z uzyskaną jednorodną,

wielofazową mikrostrukturą.

Z nowoopracowanych stopów przygotowałem odlewy testowe: płyty do

kruszarki z wysokomanganowego staliwa z niobem, lemiesze do mieszarki

z martenzytycznego stopu z niobem oraz ostrza do narzędzi górniczych

z martenzytycznego stopu z wanadem, wolframem i molibdenem.

Przeprowadzone badania pozwoliły mi na sformułowanie następujących

wniosków:

1. Pierwotne węgliki równomiernie rozmieszczone w osnowie stopu nawet

kilkukrotnie obniżają zużycie ścierne badanych stopów.

2. Możliwe jest, wytworzenie w procesie odlewania stopów, których twardość po

obróbce cieplnej wynosi co najmniej 900HV.

3. Modyfikacja borem korzystnie wpływa na hartowność badanych stopów.

4. Niejednorodność twardości wynika z obecności w mikrostrukturze austenitu

szczątkowego.

5. Austenit szczątkowy pojawia się w obszarach, gdzie występują węgliki

o charakterze eutektycznym.

6. Bor powyżej zawartości 0,006% korzystnie zmienia morfologię węglików ze

ścianowych na owalne.

7. Obecność dużego udziału węglików pierwotnych obniża hartowność tak, że

należy stosować ośrodki o większej intensywności chłodzenia (wodne roztwory

polimerów), w stosunku do powszechnie stosowanego oleju.

8. Stopy o najwyższej twardości skłonne są do powstawania pęknięć hartowniczych,

dlatego bezpośrednio po hartowaniu należy poddać je wyżarzaniu

odprężającemu.

9. Dodatek molibdenu i wolframu można wykorzystać do utwardzenia stopów

podczas odpuszczania.

10. Najmniejszym zużyciem charakteryzują się stopy o strukturze austenitycznej –

chromowo niklowej, o niższej twardości i przy mniejszym udziale pierwiastka

węglikotwórczego.

Page 11: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

11

11. Uzyskane struktury o cechach kompozytu powodują, że zwiększa się

jednorodność zużycia powierzchni próbek. Najbardziej jednorodne jest dla

stopów z wanadem, wolframem i molibdenem.

Przedstawione w monografii rozważania, poparte wynikami badań, wskazują na

słuszność postawionych tez i możliwość zastosowania proponowanych stopów na

elementy przeznaczone do szczególnych zastosowań np. w przemyśle wydobywczym

czy przeróbki materiałów.

Dalszymi badaniami nad stopami przedstawionymi w pracy zainteresowana jest firma

IHC MTI B.V. z Holandii, która zajmuje się produkcją m.in. elementów pomp pracujących

w warunkach ścierania, oraz głowic tnących, które stosowane są np. do pogłębiania dna

morskiego czy ujść rzek. Na początku roku 2019, Wydział Odlewnictwa AGH, podpisał

umowę o współpracy z tą Firmą, której jestem koordynatorem.

5. Pozostałe osiągnięcia naukowo badawcze

5.1. Działalność prowadzona przed doktoratem

Studia Wyższe rozpocząłem w 1995 roku w Akademii Górniczo-Hutniczej im.

Stanisława Staszica w Krakowie, na Wydziale Metalurgii i Inżynierii Materiałowej, na

kierunku Inżynieria Materiałowa. Jako specjalność wybrałem Inżynierię Stali i Stopów

Specjalnych. W 1998 roku brałem udział w sesji studenckiej, gdzie przedstawiłem swój

pierwszy referat „Stabilność strukturalna w stalach wysokochromowych dla energetyki

konwencjonalnej”. Studia wyższe ukończyłem w 2000 roku z wynikiem celującym,

broniąc przedstawionej pracy dyplomowej–magisterskiej na temat: „Struktura

i własności powłok AlSn20 na łożyska bimetaliczne”, której promotorem był prof. dr

hab. inż. Edmund Tasak. Tego samego roku opublikowałem pierwszy artykuł „Struktura

i skład chemiczny powłok ślizgowych AlSn20 otrzymanych metodą rozpylania

magnetronowego”, w XXVIII Szkoła Inżynierii Materiałowej Kraków-Szczawnica

3-6.X.2000, s. 415-420.

Studia doktoranckie rozpocząłem w 2001 roku na Wydziale Odlewnictwa AGH,

w ówczesnym Zakładzie Staliwa, gdzie w zespole kierowanym przez prof. dr hab. inż.

Jana Głownię, brałem czynny udział w wielu pracach naukowo-badawczych, związanych

Page 12: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

12

z tematyką wytapiania, obróbki cieplnej i właściwości różnego rodzaju staliw.

Od samego początku mojej działalności naukowo-badawczej interesowałem się stopami

odpornymi na zużycie, przede wszystkim staliwem Hadfielda oraz zastosowaniem

i właściwościami staliw wysokostopowych i o specjalnym przeznaczeniu. Owocem

mojej działalności była praca doktorska pt.: „Związki struktury z wytrzymałością

i plastycznością modyfikowanego staliwa Ni32-Cr25-Nb”, której promotorem był

prof. dr hab. inż. Jan Głownia, a recenzentami prof. dr hab. inż. Borys Mikułowski z AGH

w Krakowie oraz prof. dr hab. inż. Bogdan Piekarski z ZUT w Szczecinie. Praca dotyczyła

wytrzymałości i plastyczności, stref kolumnowych i równoosiowych, w odlewach

odśrodkowych rur z modyfikowanego staliwa Ni-Cr-Nb przy temperaturze ich pracy tj.

do 950°C. Po złożeniu wszystkich wymaganych egzaminów, 16 listopada 2009 r.

obroniłem pracę doktorską przed Radą Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-

Hutniczej w Krakowie.

W swojej pracy naukowo-badawczej współpracowałem w zakresie wytapiania

staliwa i obróbki cieplnej odlewów z Jednostkami przemysłowymi przede wszystkim

z Odlewnią Metalodlew S.A. w Krakowie oraz z HSW Odlewnia Sp. z o.o.

W okresie do uzyskania stopnia doktora brałem udział w 5 projektach

badawczych oraz w 6 pracach statutowych, własnych i naukowo-badawczych.

Opublikowałem w tym czasie 19 artykułów naukowych i naukowo-badawczych, brałem

udział w 6 konferencjach naukowych w tym 2 międzynarodowych z wygłoszeniem

referatów oraz z prezentacją posterową. Trzykrotnie byłem członkiem Komitetu

Organizacyjnego Konferencji organizowanych przez Pracownię Staliwa dotyczących

tematyki staliwa.

Ukończyłem Studium Doskonalenia Dydaktycznego dla Pracowników

i Doktorantów AGH.

5.2. Działalność prowadzona po uzyskaniu stopnia doktora

Po uzyskaniu stopnia doktora nadal interesuję się stopami odpornymi na zużycie,

przede wszystkim staliwem Hadfielda oraz zastosowaniem i właściwościami staliw

wysokostopowych i o specjalnym przeznaczeniu, głównie narzędziowymi. Dodatkowo

zajmuje się szeroko pojętą obróbką cieplną i cieplno-chemiczną stali i staliwa nie tylko

węglowego ale i stopowego. W ostatnim czasie prowadzę doświadczenia

z wykorzystaniem nowoczesnych ośrodków chłodzących stosowanych podczas obróbki

cieplnej jakimi są wodne roztwory polimerowe. Z powodzeniem udało mi się opracować

Page 13: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

13

i poprawić technologię obróbki cieplnej z zastosowaniem wodnych roztworów

polimerowych na linii produkcyjnej narzędzi ze stali 42CrMo4 w Firmie Cellfast Sp. z o.o

w Stalowej Woli, Zakład Nr 3 w Krośnie.

Moje szerokie zainteresowania i prowadzone badania zaowocowały bogatym

doświadczeniem i dorobkiem naukowo-badawczym. Dwukrotnie byłem kierownikiem

projektów:

w 2014 r. „Wykonanie wytopów staliw narzędziowych”. Umowa nr 1.5.170.501 z IMiIM

PAN w Krakowie, który dotyczył opracowania i wykonania wytopów staliwa

wysokostopowego w piecu indukcyjnym oraz

w 2017 r. „Optymalizacja procesów obróbki cieplnej dla gatunku stali 42CrMo4”. Umowa

nr 5.5.170.612 z Cellfast Sp. z o.o w Stalowej Woli, Zakład Nr 3 w Krośnie, który dotyczył

opracowania technologii obróbki cieplnej odkuwek w wodnych roztworach

polimerowych.

Brałem i biorę udział w 8 projektach badawczych oraz w 6 pracach statutowych,

i naukowo-badawczych. Po uzyskaniu stopnia doktora opublikowałem 13 artykułów

naukowych i naukowo-badawczych, brałem udział w 4 konferencjach naukowych w tym

1 międzynarodowej z wygłoszeniem referatów oraz z prezentacją posterową.

Jestem autorem monografii „Odporne na zużycie wybrane staliwa z węglikami Ti,

Nb, V, W i Mo”. Brałem udział w przygotowaniu i jestem współautorem skryptu

przeznaczonego dla studentów Wydziału Odlewnictwa „Charakterystyka stali na

odlewy”. Cz. I – „Wytapianie stali na odlewy w piecu łukowym”. Cz. II – „Właściwości

staliwa w warunkach pracy odlewów”. Wyd. AGH, Kraków 2010 r., oraz współautorem

Poradnika Odlewnika. Odlewnictwo Współczesne. Tom 1 materiały. Rozdział:

Właściwości odlewnicze staliwa. Wydawnictwo Stowarzyszenia Technicznego

Odlewników Polskich, Kraków, 2013 r.

Do chwili obecnej jestem autorem 4 i współautorem 2 zgłoszeń patentowych, z

których udzielono mi 4 patenty krajowe.

Czterokrotnie zostałem nagrodzony Nagrodą Rektora AGH za osiągnięcia

naukowe i dydaktyczne:

w 2011r. zespołową Nagrodą Rektora AGH, III stopnia za osiągnięcia dydaktyczne,

w 2014 r. zespołową Nagrodą Rektora AGH, III stopnia za osiągnięcia naukowe,

w 2015 r. zespołową Nagrodą Rektora AGH, I stopnia za osiągnięcia dydaktyczne,

w 2017 r. zespołową Nagrodą Rektora AGH, I stopnia za osiągnięcia dydaktyczne,

Page 14: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

14

a w 2019 r. złożyłem wniosek o indywidualną Nagrodę Rektora AGH, II stopnia za

osiągnięcia naukowe oraz wniosek o nadanie Medalu Komisji Edukacji Narodowej”.

W roku 2012 zostałem zaproszony do wygłoszenia referatu i przeprowadzenia

szkolenia dla pracowników Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o. o.

w Wałbrzychu, z zakresu: „Obróbka cieplna i cieplno-chemiczna stali niskostopowych”,

a w roku 2017, zorganizowałem i przeprowadziłem dwuetapowe szkolenie

pracowników Działu Kontroli Jakości w z Cellfast Sp. z o.o w Stalowej Woli, Zakład Nr 3

w Krośnie nt. „Przydatność badań mikroskopowych do oceny procesów obróbki cieplnej

wybranych stali”.

Zrealizowane staże pozwoliły mi nabyć nowe umiejętności oraz ugruntować

i usystematyzować posiadaną wiedzę z zakresu odlewnictwa, inżynierii materiałowej

obróbki cieplnej, nowych technik badawczych oraz kontroli jakości, co w znaczący

sposób wpłynęło na podniesienie mojego poziomu naukowego i dydaktycznego:

w okresie od 9.07.2014 do 30.08.2014 roku odbyłem staż naukowo-przemysłowy

w METALODLEW S.A. w Krakowie,

w okresie od 3. 04 do 1. 06. 2018 roku odbyłem staż techniczno-przemysłowy, w firmie

Cellfast Sp. z o.o w Stalowej Woli, Zakład Nr 3 w Krośnie,

w okresie od 25.06 do 27.07.2018 roku odbyłem staż naukowy na Wydziale

Mechatroniki i Budowy Maszyn, w Katedrze Metaloznawstwa i Technologii

Materiałowych Politechniki Świętokrzyskiej,

ukończyłem również szkolenie w dziedzinie BHP dla nauczycieli akademickich

i pracowników naukowych w tym kierujących pracownikami.

Moja działalność dydaktyczna dotyczy w przeważającej części, przedmiotów,

które związane są bezpośrednio z moimi zainteresowaniami naukowo-badawczymi.

Odpowiedzialny jestem i prowadzę wykłady z następujących modułów:

- Metaloznawstwo i obróbka cieplna,

- Właściwości materiałów i techniki badawcze,

- Obróbka cieplna i cieplnochemiczna komponentów,

- Obróbka plastyczna,

- Symulacja procesu tłoczenia.

Page 15: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

15

Prowadzę zajęcia laboratoryjne i ćwiczenia seminaryjne nt:

- metalurgii i odlewnictwa staliwa,

- technologii topienia i odlewania staliwa,

- właściwości staliwa węglowego i stopowego,

- metaloznawstwa i obróbki cieplnej odlewów,

- materiałów inżynierskich,

- właściwości materiałów i technik badawczych.

Do prowadzonych zajęć przygotowałem prezentacje multimedialne, a do zajęć

laboratoryjnych z przedmiotów: Właściwości materiałów i techniki badawcze oraz

Materiały Inżynierskie, opracowałam nowe tematy ćwiczeń, które ciągle są

udoskonalane i modyfikowane uwzględniając sugestie i potrzeby studentów. Dla

przykładu, cieszącym się największym zainteresowaniem przez studentów, ćwiczeniem

laboratoryjnym jest temat z zakresu obróbki cieplno-chemicznej, w którym studenci

zapoznają się z technologią nawęglania stali w warunkach przemysłowych a pomoce

dydaktyczne i próbki wykorzystywane przez studentów pochodzą z rzeczywistych

urządzeń i od ich producentów.

W ramach przedmiotu Metalurgia i odlewnictwo staliwa prowadzę zajęcia laboratoryjne

w przemyśle.

Moja opieka naukowa nad studentami obejmuje promotorstwo 18 prac

dyplomowych – w tym 11 prac inżynierskich i 7 prac magisterskich oraz recenzję jednej

pracy inżynierskiej.

Od 2018 roku pełnię funkcję opiekuna studentów kierunku Inżynieria Procesów

Odlewniczych.

Oprócz działalności naukowo-badawczej i dydaktycznej zajmuję się działalnością

organizacyjną na Wydziale Odlewnictwa. Najważniejszą dla mnie jest pełnienie funkcji

koordynatora umów o współpracy pomiędzy AGH a polską firmą Cellfast Sp. z o.o.

w Stalowej Woli, Zakład Nr 3 w Krośnie – od 2017 roku oraz z firmą IHC MTI B.V.

z Holandii od 2019 roku.

Ponadto od kliku lat jestem członkiem Wydziałowej Komisji bibliotecznej.

Od 2014 roku członkiem w sekcji PAN – Komisji Metalurgicznej PAN - Sekcja teorii

procesów odlewniczych.

W 2018 roku byłem współorganizatorem Dnia Otwartego AGH z ramienia Wydziału

Odlewnictwa.

Page 16: AUTOREFERAT...Promotor: Prof. dr hab. inż. Edmund Tasak 2009 doktor nauk technicznych, specjalność Odlewnictwo, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w …

Dr inż. Grzegorz Tęcza Autoreferat

16

Wykaz publikacji, projektów badawczych i udział w konferencjach zamieściłem

w załączniku 4 do wniosku.