Post on 26-May-2015
Innowacyjne metody zarządzania szkołą
Witold Kołodziejczyk
Scenariusze przyszłości
Szkoła przestaje być głównym źródłem dostarczania wiedzy
Nadrzędnym celem edukacji szkolnej jestprzygotowanie uczniów do efektywnegofunkcjonowania w rzeczywistościpozaszkolnej.
Zakłada to przekazanie im takiej wiedzy,umiejętności i kompetencji, które możnabędzie zastosować w życiu codziennym.
Zachodzące obecnie zmiany poszerzyły powszechny dostęp do informacji i wiedzy, lecz jednocześnie spowodowały, że konieczne są znaczne zmiany w zakresie wymaganych umiejętności i systemu pracy.
Obecne trendy podniosły poziom powszechnej niepewności, a niektórych ludzi w niedopuszczalny sposób marginalizowały. Sytuacja społeczna każdego z nas będzie w coraz większym stopniu zależała od zdobytej przezeń wiedzy”
Uwarunkowania
Anachroniczny model edukacji
Pojawienie się pokolenia Y i Z
Gospodarka oparta na wiedzy
Metatrendy globalnej edukacji, (Horizon Report 2008)
Postępująca ewolucja w sposobie komunikacji pomiędzy ludźmi i maszynami
Wspólne tworzenie i dzielenie się wiedzą Trójwymiarowe aplikacje komputerów Łączenie się ludzi poprzez sieci Gry jako platformy pedagogiczne Przesunięcie procesu tworzenia treści edukacyjnych
do ich użytkowników Ewolucja wszechobecnych platform Wzrost znaczenia edukacji pozaszkolnej
ZJAWISKA/TRENDY Od masowej edukacji do edukacji
zindywidualizowanej Od edukacji formalnej do wzrostu udziału
edukacji domowej i pozaszkolnej Od edukacji zamkniętej w cykle kształcenia do
edukacji przez całe życie Od modelu szkoły przekazującej wiedzę do
szkoły jako miejsca poszukiwania, przetwarzania i tworzenia nowej wiedzy.
Od kształcenia nauczycieli przedmiotów akademickich do kształcenia ekspertów ds. uczenia się.
ZJAWISKA/TRENDY Od edukacji systemu klasowo-lekcyjnego do
edukacji hybrydowej (łączenia tradycyjnych zajęć z zajęciami w przestrzeni wirtualnej, transmisje online)
Od modelu klasycznej dydaktyki do edutainment. Od kształcenia w systemie przedmiotowym do
kształcenia kompetencji Od zarządzania hierarchicznego do kierowania
zespołowego Od szkolnictwa publicznego do wzrostu znaczenia
szkolnictwa niepublicznego
…od szkoły ery industrialnej
do szkoły ery gospodarki opartej na wiedzy…
Odpowiedzi
Połączenie trzech przestrzeni edukacji
Podejście systemowe
Przygotowanie do życia w społeczeństwie informacyjnym dzięki wyposażeniu uczniów w kompetencje kluczowe
Odpowiedzi
Edukacja na miarę naszych czasów: Przestrzeń szkolna – edukacja interaktywna Przestrzeń projektowa – edukacja
projektowa Przestrzeń wirtualna – edukacja online
Scenariusz 1
Dynamiczny rozwój sektora usług edukacyjnych
Szkoły zaczynają zlecać usługi edukacyjne firmom zewnętrznym, np. szkołom językowym, firmom nauczycielskim, coraz bardziej powszechnej obecności freelancerów. Szkoły korzystają w profesjonalnym zarządzaniu z pomocy firm konsultingowych.
Scenariusz 2
Zmiana systemu doskonalenia nauczycieli
i roli samorządowych ośrodków doskonalenia
Zanik dotychczasowej roli ośrodków doskonalenia nauczycieli. Ośrodki zatrudniają ekspertów, którzy rozwiązują problemy szkół w zakresie wychowawczo-dydaktycznym. Stają się niezależnymi firm doradczo-szkoleniowych. Udział w rynku szkoleń doskonalenia w wirtualnych uczelniach, ośrodkach zdalnego nauczania.
Scenariusz 3
Wzrost znaczenia szkolnictwa niepublicznego
i prywatnego w systemie oświaty
Pojawiają się szkoły niepubliczne prowadzone przez samorządy lokalne. Różnorodność potrzeb edukacyjnych i specjalne potrzeby edukacyjne sprawiają, że pojawiają się inicjatywy społeczne powołujące szkoły. Wielokrotnie są to szkoły wykorzystujące dotychczasową bazę szkół publicznych. Wzrost znaczenia edukacji domowej.
Scenariusz 4
Zmiana modelu edukacji zamkniętej w szkole na rzecz otwartej edukacji wykorzystującej
zasoby i potencjał globalnej sieci
W szkole funkcjonuje model mieszany. Nauka w szkole odbywa się w różnych przestrzeniach. Przestrzeń szkoły w systemie klasowo – lekcyjnym, przestrzeń pozaszkolna, gdzie realizowana jest metoda projektów. Przestrzeń wirtualnych kampusów. Uczniowie realizują projekty w sieci z miedzyszkolnych i międzynarodowych zespołach, często w środowisku pozaszkolnym. Uczniowie wykorzystują do tego metodologie zarządzania projektami.
Scenariusz 5
Nowa ścieżka edukacji na wyższych studiach vs tradycyjne kształcenie
Odwrócony zostaje model edukacji. Po obowiązkowej edukacji następuje praca, absolwenci szkół tworzą sobie profil kompetencji potrzebny do wykonywania zadań w organizacji. Następnie równolegle odbywa się proces kształcenia na wyższych uczelniach. W szkole tworzy się warunki do pracy nad ćwiczeniem umiejętności, dostarczaniem wiedzy do rozwoju kompetencji i kształceniem postawy zdefiniowanej w ramach kluczowych kompetencji społeczeństwa informacyjnego/wiedzy.
Scenariusz 6
Wzrost udziału szkoleń wirtualnych w tradycyjnym modelu edukacji szkolnej
Rozwój internetu i technologii cyfrowych umożliwiających dostęp do wiedzy na żądanie sprawia, że szkoła w klasycznym wymiarze przestaje mieć znaczenie. Coraz łatwiejszy dostęp do ekspertów spoza miejsca zamieszkania, udział w szkoleniach online i zajęciach na wirtualnych uniwersytetach powoduje, że szkoła jest jedynie centrum multimedialnym zdalnego nauczania
Scenariusz 7
Zmiana roli nauczyciela w tradycyjnym kształceniu i szkolnej dydaktyce
Nauczyciel jest ekspertem do spraw uczenia się. Wyposażony jest w wiedzę ekspercką dotyczącą strategii uczenia się, zapamiętywania, pracy mózgu. Proponuje uczniom stosowanie właściwych narzędzi do uczenia wykorzystując indywidualne preferencje. W pracy duży nacisk położony jest na samoocenę. Posiada kompetencje, motywowania uczniów, jest wysokiej klasy ekspertem w swojej dziedzinie. Nauczyciel formułuje problemy badawcze, planuje z uczniami realizację zadania, monitoruje proces uczenia, ocenia pracę uczniów, pomaga uczyć się. Posiada kompetencje psychologiczne.
Scenariusz 8
Zmniejszenie znaczenia w edukacji szkolnej kształcenia przedmiotowego na rzecz kształcenia kompetencji społecznych
Uczniowie pracując samodzielnie w szkolnych zespołach projektowych wykorzystują integrację treści nauczania, brak jest wyraźnego podziału na przedmioty akademickie. Szkoła rozwija kompetencje społeczne, m.in. porozumiewania się, współpracy, podejmowania samodzielnych decyzji i inicjatywy. Szkoła jest miejscem kształcenie o charakterze ogólnym, kładzie nacisk na erudycję, funkcjonowanie w kulturze niskiej i wysokiej, rozwija kompetencje filozoficzne, uczy dyskusji, kształci umiejętności rozwiązywania problemów o globalnym zasięgu. Przygotowuje do debat społecznych.
Scenariusz 9
Szkoła miejscem rozwijania indywidualnych talentów i zanik edukacji masowej
Szkoły specjalizują się w diagnozowaniu i rozwijaniu indywidualnych talentów uczniów. Kształcenie umiejętności dotychczas zaniedbanych przez tradycyjną edukację. Dostosowuje programy do potrzeb ucznia tworząc specjalistyczne oferty edukacyjne. Określając indywidualną ścieżki rozwoju. W miejsce szkół powstają innowacyjne centra kształcenia postaw kreatywnych. Centra zatrudniają ekspertów z poszczególnych dziedzin nauki. Tworzone są innowacyjne technologie i wdrażane we współpracy z ośrodkami akademickimi.
czynnikiem sukcesu staje się umiejętność przyswajania informacji oraz wyciągania samodzielnych wniosków,
praca polega na obróbce informacji i budowaniu wiedzy,
nurt globalizacji wymusza wykorzystywanie wiedzy, czerpanie wzorców z różnych kultur i współdziałanie przekraczające granice krajów i kontynentów.
Założenia przyjęte przy tworzeniu szkoły przyszłości:
FILARY EDUKACJI
obowiązkowe zastosowanie „myślenia systemowego”,
nauczanie dopasowane do indywidualnych preferencji ucznia,
nauka nauczania i uczenia się, efektywne wsparcie nauczania, współudział w zarządzaniu.
NOWOCZESNE PODEJŚCIE DO NAUCZANIA
Poznawanie wiedzy w trybie indywidualnego toku nauczania
Uzupełnienie wiedzy poprzez wymianę doświadczeń
Samozarządzanie Całkowite zarządzanie jakością
UMIEJĘTNOŚCI „SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO”
selektywne czytanie prowadzenie badań efektywne prezentacje praca zespołowa system mentorski organizacja pracy
własnej zasady logiki
efektywne pisanie sporządzanie notatek myślenie w kategorii
systemu znajomość
komputerów oraz Internetu
samoocena samopoznanie