1

Temat:

Procesy logistyczne

prof. PO dr hab. inż. A. Szymonik

www.gen-prof.pl

2012

2

Istota procesu

logistycznego

3

def. procesu:

„proces to wszelkiego rodzaju

czynności w ramach, których dodaje

się wartość do zasobów

początkowych i przekazuje się

produkt klientowi wewnętrznemu lub

zewnętrznemu”.

4

cd. def. procesu:

„zestaw logicznie powiązanych

zadań lub czynności

wykonywanych w celu osiągnięcia

wyniku biznesowego”.

5

cd. def. procesu:

„ciąg (sekwencja)

logicznie uporządkowanych

czynności, w wyniku, których

powstaje określony efekt

(rezultat) działania (produkt,

usługa)”.

Analiza procesu:

• jakie operacje są wykonywane?

• w jakiej kolejności?

• która operacja nie może się zacząć, dopóki

inne nie zostaną skończone – diagram

pierwszeństwa;

• jak długo trwa każda operacja?

• czy istnieje jakiś moment bezczynności i

czy produkty podlegają przemieszczeniu?

6

7

Def. procesu logistycznego:

Następujące po sobie w określonym

czasie i miejscu fakty (zjawiska

przeszłe i przyszłe) w dziedzinie

fizycznego przepływu wyrobów i usług

oraz informacji, a także ryzyka, które

towarzyszy każdemu działaniu.

8

Podział procesów logistycznych

I wariant

• bezpośrednio tworzące wartość

dodaną,

• pośrednio tworzące wartość dodaną;

• relatywnie związane z tworzeniem

wartości dodanej;

• nie tworzące wartości dodanej.

9

Podział procesów logistycznych

II wariant

• wykonawcze;

• wspierające;

• rozwojowe.

10

Podstawowe składniki procesów

logistycznych:

• procesy przepływu dóbr rzeczowych;

• procesy informacyjno-decyzyjne;

• utrzymanie zapasów;

• infrastruktura strumieni logistycznych;

• koszty procesów logistycznych.

11

Sposoby realizacji procesów:

• prognozowanie zaopatrzenia;

• dokonywanie zamówień;

• zaopatrzenie, magazynowanie i

zarządzanie zapasami;

• zasilanie stanowisk pracy w materiały,

surowce, podzespoły;

• pakowanie i konfekcjonowanie;

• transport;

12

cd. Sposoby realizacji procesów:

• gospodarowanie opakowaniami;

• gospodarowanie odpadami

produkcyjnymi;

• przepływ informacji;

• serwis;

• gromadzenie, przetwarzanie

i przekazywanie informacji związanych

z powyższymi czynnościami.

13

Procesy przepływu dóbr

rzeczowych

14

Przedmiot logistyki

• Pierwszy – obejmuje strumienie zasilania łańcucha logistycznego, tj. materiały, części, zespoły i podzespoły konieczne do produkcji określonego wyrobu.

• Drugi – obejmuje zakres wymieniony jako pierwszy, a ponadto energię elektryczną, gaz, środki pieniężne, stany osobowe, wodę.

• Trzeci – obejmuje zakres wymieniony jako drugi, a ponadto infrastrukturę i eksploatację.

• Czwarty – obejmuje zakres wymieniony jako trzeci, a ponadto zaopatrzenie w maszyny i urządzenia do produkcji.

15

Cel przemieszczania dóbr:

• właściwy produkt (right product);

• właściwa ilość (right quantity);

• właściwa jakość (right quality);

• właściwy czas (right time);

• właściwe miejsce (right place);

• właściwa informacja (right information);

• właściwy koszt realizacji zleceń (right cost).

16

Funkcje zarządzania

w przepływie dóbr:

• planowanie;

• organizowanie;

• motywowanie;

• kontrola;

• koordynowanie;

• decydowanie.

17

Klasyfikacja przepływów fizycznych -

kryterium instytucjonalne

• mikrologistycznych;

• metalogistycznych;

• mezalogistycznych;

• makrologistycznych;

• zewnętrznych (między dostawcami a

odbiorcami).

18

Klasyfikacja przepływów fizycznych –

kryterium fazowe:

• zaopatrzenia;

• produkcji;

• dystrybucji.

19

Klasyfikacja przepływów fizycznych –

kryterium funkcjonalne:

• transportu (gałęzi transportu);

• kształtowania zapasów;

• magazynowe (gospodarki

magazynowej);

• obsługi zamówień i klienta;

• opakowań.

20

W przedsiębiorstwach

usługowych i

handlowych

W przedsiębiorstwach

przemysłowych

Przepływy rodzajowe

Przepływy dóbr

produkcyjnych

Przepływy dóbr

konsumpcyjnych

Przepływy według przeznaczenia

PODZIAŁ PRZEPŁYWÓW FIZYCZNYCH

Przepływy wg faz

technologicznych

Przepływy wg

asortymentów

Przepływy wg zasięgu

terytorialnego

Przepływy

zaopatrzeniowe

Przepływy

produkcyjne

Przepływy

dystrybucyjne

Przepływy

surowców

Przepływy

materiałów

Przepływy wyrobów

gotowych

Przepływy wewnątrz

przedsiębiorstwa

Przepływy między

przedsiębiorstwami

Przepływy

krajowe

Przepływy

odpadów

Przepływy

międzynarodowe

21

Procesy informacyjno-

decyzyjne

22

Składniki procesów informacyjnych

logistyki :

• systemy kodowania i identyfikacji produktów;

• dokumentacja przepływu;

• systemy kodowania dokumentów, kontrahentów;

• przetwarzanie informacji;

• gromadzenie, przesyłanie informacji.

23

Etapy procesu podejmowania

decyzji:

• identyfikacja sytuacji decyzyjnej;

• identyfikacja i projekt wariantów

decyzji;

• ocena zaprojektowanych wariantów i

wybór wariantu racjonalnego;

• stworzenie warunków realizacji decyzji;

• kontrola efektów podjętej decyzji.

24

Podział problemów

decyzyjnych:

• pewności;

• ryzyka;

• niepewności.

25

Procesy utrzymania zapasów

rzeczowych

26

Przyczyny utrzymywania

zapasów:

• niepewność dostaw i ich opóźnienia;

• większe potrzeby rynkowe niż przewidywane;

• uzyskanie niższej ceny zakupu;

• sezonowość dostaw;

• konieczność zapewnienia rytmiczności

produkcji;

• korzyść skali produkcji;

• korzyść skali dostaw;

27

cd. Przyczyny utrzymywania

zapasów:

• sezonowość popytu;

• zapewnienie pełnej obsługi klienta;

• zapewnienie opłacalności transportu;

• wymagania klienta.

28

Def. Zapasu (I):

„Zasoby towarów wykorzystywanych

w procesie produkcji (surowców

i produktów w toku), w działalności

pomocniczej (materiałów

konserwacyjnych, naprawczych

i operacyjnych) oraz w obsłudze klienta

(produktów gotowych i części

zamiennych)”.

29

Def. Zapasu (II):

„Faza przepływu dóbr przez

kanał logistyczny”.

(nowoczesne ujęcie)

30

Zasady dla II def.:

• zapasy należy składować w tym obszarze łańcucha logistycznego, w którym wiąże się to z optymalizacją kosztów całkowitych;

• miejsce składowania, ilość oraz rodzaj zapasów powinny umożliwiać pełną synchronizację popytu z podażą;

• aktualny i przewidywany poziom, koszty oraz tempo przepływu zapasów powinny być znane wszystkim podmiotom w systemie logistycznym.

31

Podział zapasów:

• bieżące;

• cykliczne;

• bezpieczeństwa;

• spekulacyjne.

32

Topologia zapasów i odpadów

M – zapasy magazynowe w przedsiębiorstwie;

MZ – zapasy zaopatrzeniowe (surowce, materiały,

półprodukty);

MP – zapasy produkcyjne (produkcja w toku);

MD – zapasy dystrybucyjne (wyroby gotowe);

O – odpady w przedsiębiorstwie;

OZ – odpady w sferze zaopatrzenia;

OP – odpady w sferze produkcji;

OD – odpady w sferze dystrybucji.

33

Metody gospodarowania

zapasami:

• reguła 80/20;

• metoda ABC;

• metoda XYZ.

34

Infrastruktura strumieni

logistycznych

35

Def. Infrastruktury logistycznej:

„Infrastruktura logistyczna to

system dróg lądowych, wodnych,

portów lotniczych, portów

morskich i/lub sieci

telekomunikacyjnych znajdujących

się na określonym terenie”.

36

Trzy składowe infrastruktury

logistycznej:

• liniowa – istniejąca w państwie sieć rozumiana jako każdy wydzielony pas terenu, przeznaczony do ruchu lub postoju środków transportu wraz z leżącymi w jego ciągu obiektami inżynierskimi;

37

cd. Trzy składowe infrastruktury

logistycznej:

• punktowa – wyodrębnione obiekty

służące stacjonarnej obsłudze

ładunków oraz środków przewozowych

transportu;

• infrastruktura komunikacyjna – środki

przekazu, standardy wymiany danych i

środki zapewniające ich przepływ.

38

Infrastruktura liniowa oraz

punktowa:

• samochodowa – punktowa (w jej skład

wchodzą obiekty służące stacjonarnej

obsłudze pasażerów, ładunków oraz

środków przewozowych w transporcie

samochodowym), liniowa (chodzi o

istniejącą w państwie sieć drogową;

39

cd. Infrastruktura liniowa oraz

punktowa:

• kolejowa – punktowa (bocznice,

stacje, punkty przeładunkowe),

liniowa (ogół linii kolejowych, które

można podzielić wg kilku

kryteriów);

40

cd. Infrastruktura liniowa oraz

punktowa:

• morsko/wodna śródlądowa –

punktowa ( terytorium portowe,

portowa sieć dróg kolejowych,

kołowych), liniowa (szlaki wodne);

• lotnicza – punktowa (porty

lotnicze, międzynarodowe porty

lotnicze, lotniska, lądowiska),

liniowa (drogi lotnicze).

41

Def. infrastruktury

telekomunikacyjnej

„Zespół wszystkich środków

technicznych, za pomocą których

realizowane są różnorodne usługi takie

jak: sieci inteligentne, mobilna telefonia,

przesył danych, dostęp do sieci

Internetowej, transmisja sygnałów

telewizyjnych, tworzenie wirtualnych

sieci korporacyjnych, dostęp radiowy

oraz przewodowy, usługi głosowe itp.”

42

Infrastrukturę telekomunikacyjną

tworzą:

• kable i przewody;

• linie telekomunikacyjne kablowe;

• kanalizacje kablowe;

• linie radiowe;

• słupy, wieże, maszty;

• urządzenia przetwarzające i

przesyłające sygnały

telekomunikacyjne.

43

Koszty procesów

logistycznych

44

Def. Koszt logistyczny:

„To wyrażone w jednostkach pieniężnych

celowe zużycie zasobów systemu

gospodarczego oraz wydatki finansowe

wynikające z przepływu dóbr

materialnych, utrzymywania zapasów

oraz przetwarzania informacji

związanych działaniami logistycznymi

systemu gospodarczego i jego

łańcucha dostaw.”

45

Podział kosztów logistyki:

Pierwszy. Koszty logistyki sensu stricte

stanowią główny ciężar w strukturze

kosztów i związane są bezpośrednio z

realizacją określonych procesów

logistycznych.

46

cd. Podział kosztów logistyki:

Drugi. Koszty zdarzeń nadzwyczajnych

strat oraz ubytku majątku i środków

gospodarczych z tytułu prowadzenia

działalności logistycznej.

47

cd. Podział kosztów logistyki:

Trzeci. Koszty (materialne i

niematerialne) utraconych korzyści

są najczęściej wynikiem braków

zapasów magazynowych.

48

Podział kosztów logistyki (II):

• koszty fizycznego przepływu

materiałów;

• koszty zapasów;

• koszty procesów informacyjnych.

49

Koszty fizycznego przepływu

materiałów:

• koszty amortyzacji;

• koszty pracy;

• koszty zużycia materiałów, paliw i

energii;

• koszty transportu;

• inne koszty przepływu.

50

Koszty zapasów:

• tworzenia zapasów;

• utrzymania zapasów;

• wyczerpania zapasów.

51

Koszty procesów

informacyjnych

52

koszty stworzenia

SIT

(30%)

koszty

użytkowania

SIT

(70%)

Ko

szty

SIT

koszty projektowania

(25%)

koszty sprzętu

(5%)

poprawianie błędów –

konserwacja naprawcza

(15%)

adaptacja – konserwacja

dopasowująca (15%)

udoskonalanie –

konserwacja

doskonaląca (40%)

53

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !!!