PowitaniePaweł Panecki

Dyrektor Działu Oprogramowania IBM Polska

2

3

4

AGENDA

09:00-10:00 Rejestracja i poczęstunek powitalny

10:00-10:05 Otwarcie. Paweł Panecki, Dyrektor Działu Oprogramowania IBM Polska.

10:05-11:00 Ryzyko, jako integralny element działalności gospodarczej – czy moŜna nad nim zapanować, czy moŜna je wyeliminować? Marek Zuber, ekonomista i analityk rynków finansowych.

11:00-11:45 Mądrzejsze decyzje. Lepsze rezultaty. Oliver Oursin, Business Intelligence and EMEA Presales Executive – IBM Business Analytics, IBM.

11:45-12:15 Przerwa

PANEL 1 PANEL 2

12:15-12:45IBM Business Analytics 2011 – co nowego? Rafał Kupis, FPM Sales Leader, IBM; Konrad Michael, Business Analytics Manager, IBM.

COGNOS w Chmurze – projekt realizowany przez ConsorgS.A. oraz COIG S.A. dla KHW S.A. Piotr Skórzak, dyrektor rozwiązań Business Intelligence, Consorg S.A.;Jacek Bochenek, dyrektor ds. technicznych, COIG S.A.

12:45-13:15IBM Cognos – trwała przyjemność zarządzania! Piotr Stopczyński, Cognos Advisory Specialist, IBM.

IBM COGNOS w Saint Gobain Construction Products. Przez ewolucję do rewolucji. Łukasz Miodyński. COGNOS Manager, Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o.; Krzysztof Kowal, Managing Partner, Incube CPM Sp. z o.o.

13:15-13:40 Przerwa

13:40-14:10 IBM Netezza + IBM Cognos = BI out-of-the-box. Grzegorz Oleś, Netezza Sales Executive, IBM.

Analiza sprzedaŜy i co dalej? – system zastosowany u klienta celem dogłębnej analityki sprzedaŜy produktów. Tomasz Borowiecki, specjalista ds. systemów zarządzania, Helukabel Polska Sp. z o.o.

14:10-14:40Unica Interactive Marketing, czyli nowoczesny dialog z klientem. Aleksander Miler, EMM Sales Manager, IBM.

Planowanie i budŜetowanie w Polfa Warszawa – opis wdroŜenia Mineral Midrange. Igor Kostyszyn, Dyrektor Finansowy, PolfaWarszawa; Tomasz Lewicki, Partner, MineralMidrange.

14:40 Obiad

5

10:05-11:00 Ryzyko, jako integralny element działalności gospodarczej –czy moŜna nad nim zapanować, czy moŜna je wyeliminować?

Marek Zuber, ekonomista i analityk rynków finansowych.

Ryzyko, jako integralny element działalności gospodarczej –czy moŜna nad nim zapanować, czy moŜna je wyeliminować?

Marek Zuber

Materiały źródłowe:

www.tradingeconomics.com

Krzysztof Opolski

Marek Zuber

ryzyko (risk) wywodzi się z języka włoskiego (wł. Risico), w którym oznacza

- przede wszystkim przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny lub nie

znamy go,

- możliwość, że coś się uda albo nie uda

- stan, w którym rezultat osiągnięty w przyszłości jest nieznany, ale można

zidentyfikować jego przyszłe alternatywy, przy założeniu, że szanse

wystąpienia możliwych alternatyw są znane.

Ryzyko łączymy z wszelką działalnością ludzką i naszym funkcjonowaniem.

7

PRZEDSIĘBIORCA DZIAŁA W MIKRO OTOCZENIU I MAKRO OTOCZENIU, NIE JEST NIEZALEśNY OD RYNKU

MAKROOTOCZENIETo na co nie mamy wpływu

MIKROOTOCZENIETo na co mamy wpływ

FIRMA

OTOCZENIE MAKROEKONOMICZNE – RYZYKO RYNKOWE

OTOCZENIE MIKROEKONOMICZNE – RYZYKO SPECYFICZNE

11

NajwaŜniejsze rodzaje ryzyka w działalności przedsiębiorstwa

1. RYZYKO KREDYTOWE

2. RYZYKO RYNKOWE

3. RYZYKO OPERACYJNE

4. (RYZYKO FINANSOWE) –

pochodne 1+2+3

RYZYKO KREDYTOWE

MoŜliwość wystąpienia strat finansowych w wyniku niedopełnienia zobowiązań finansowych lub umownych przez kredytobiorcę lub kontrahenta. WiąŜe się z:

Kredytami i poŜyczkamiSprzedaŜą i prowadzeniem transakcjiTransakcjami na rynkach finansowych (waluty, papiery wartościowe, instrumenty pochodne)RóŜnego rodzaju rozliczeniaTransakcje w których spółka występuje w charakterze pośrednika wobec klientów lub osób trzecich

REGULACJE

RATING RYZYKA DŁUśNIKA –odzwierciedla szacunkowe prawdopodobieństwo niewypłacalności dłuŜnika i jest obliczany przy pomocy modeli statystycznych, ocen zewnętrznych agencji lub kart ocen (scoring)

PARAMETRY KREDYTU – np. zabezpieczenie prawne kredytu pomniejszające ewentualne straty poniesione w wyniku niewypłacalności

RYZYKO RYNKOWE

Obejmuje RYZYKO CENY i RYZYKO PŁYNNOŚCI.

Oba rodzaje ryzyka są związane z normalnym trybem prowadzenia działalności w zakresie pośrednictwa finansowego.

RYZYKO CENY

To ryzyko utraty zysków wskutek zmian stóp procentowych, kursów wymiany walut i cen towarów oraz ich wahań(Ryzyko ceny jest związane z portfelem niehandlowym oraz handlowym).

Rodzaje ryzykRyzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej portfeli handlowych i ryzyko cenowe instrumentów dłuŜnychRyzyko cenowe akcji i instrumentów pochodnych

Zarządzanie ryzykiem cenowym ma zastosowanie do wszystkich portfeli generujących dochód podatny na negatywne działanie czynników rynkowych, np. stóp procentowych, kursów wymiany walut, cen towarów i parametrów ich zmienności.

DOCHÓD STRATA

Pod wpływem zmian parametrów

rynkowych w krótkim czasie

METODY POMIARU

Analiza luki stopy procentowej

Metoda zamknięcia otwartych pozycji odsetkowych (Value-

at-close)/ całkowitego zwrotu z portfela (Total return)

Metoda dochodów odsetkowych naraŜonych na ryzyko

(Interest Role Exposure, IRE)

Test warunków skrajnych

Metoda czynników wraŜliwości (Factor sensivity)

Metoda wartości naraŜonej na ryzyko (VAR)

RYZYKO PŁYNNOŚCI

To niebezpieczeństwo nie wywiązania się Przedsiębiorstwa z wykonania wymaganych zobowiązań finansowych wobec klientów i partnerów.

Podstawowymi analizami do oszacowania ryzyka płynności są:

� Raporty luki płynności krótkoterminowej pokazujące relacje aktywów płynnych do niestabilnych źródeł finansowania

� Raporty poziomu nadzorczych miar płynności długoterminowej, tj.:

� współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych funduszami własnymi

� współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych i aktywów o ograniczonej płynności funduszami własnymi i stabilnymi środkami obcymi.

Metoda oceny ryzyka płynności

Polega na określeniu poziomu ew. luki w przepływach finansowych w stosunku do potencjalnych źródeł finansowania.

Stąd � poziomy luki trzeba porównać z moŜliwością uzyskania dodatkowego finansowania z rynku hurtowego (banki, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, firmy ubezpieczeniowe), oraz ze stanem aktywów płynnych (głównie płynne papiery wartościowe), które moŜna sprzedać lub zastawić (w ramach transakcji repa lub przy pomocy kredytu lombardowego) w określonym horyzoncie czasowym.

RYZYKO OPERACYJNE

To ryzyko strat związanych z nieadekwatnymi lub niewłaściwymi procedurami wewnętrznymi, błędami osób lub systemów technicznych, a takŜe ryzyko strat wynikających z okoliczności zewnętrznych.

Obejmuje ono: � ryzyko franczyzy związane z praktykami lub zwyczajami

rynkowymi. � ryzyko nieprzestrzegania obowiązującego prawa oraz

wewnętrznych regulaminów przedsiębiorstwa.

Ryzyko operacyjne NIE OBEJMUJE ryzyka reputacji, ryzyka strategii lub ryzyka strat, które są wyłącznie skutkiem decyzji podjętych na podstawie uprawnionych osądów dotyczących ryzyka kredytowego, rynkowego lub ubezpieczeniowego.

Cele procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym w przedsiębiorstwie

�Zapewnienie spójnego i efektywnego podejścia do identyfikacji, kontroli, oceny, monitorowania i pomiaru ryzyka operacyjnego oraz sprawozdawczości w tym zakresie,

�Zapewnienie efektywnej redukcji poziomu naraŜenia na ryzyko operacyjne, a w konsekwencji redukcji ilości zdarzeń ryzyka operacyjnego i dotkliwości ich skutków (polityka niskiego poziomu tolerancji dla strat operacyjnych)

�Zapewnienie spełnienia wymogów kapitałowych dla ryzyka operacyjnego

�Zapewnienie zgodności z przepisami dotyczącymi zarządzania ryzykiem operacyjnym.

Kluczowe elementy zarządzania ryzykiem operacyjnym

Identyfikacja ryzyka (kluczowe ryzyka operacyjne i wskaźniki ryzyka – KRI [Key Risk Indicators])�Pomiar ryzyka�Ograniczanie ryzyka�Samoocena ryzyka i kontroli (RCSA - Risk Control Self-

Assessment)�Monitoring ryzyka�Sprawozdawczość obszarów naraŜonych na ryzyko operacyjne

(opis „zdarzeń ryzyka operacyjnego” � wielkość strat)

Sterowanie i jakość zarządzania ryzykiem

miara dojrzałości kultury korporacji jest

przeciwieństwem lekkomyślności w biznesie

Sposoby i narzędzia identyfikacji oraz szacowania ryzyka

Zarządzanie ryzykiem „bez strat”, czyli jak uniknąć typowych błędów

1. Powiązanie zarządzania ryzykiem ze strategią.2. Precyzja identyfikacji i kwantyfikowalności celów

zarządzania ryzykiem (sens ryzyka i jego wpływ na przewagę konkurencyjną).

3. Otwartość kanałów komunikacji firmy na impulsy płynące z zewnątrz (z otoczenia).

UwaŜaj na słabe sygnały zmian

4. Dostrzeganie wpływu ryzyka na całość funkcjonowania firmy, a nie jedynie na jej część.

5. Konieczność systematyczności i ciągłości w zarządzaniu ryzykiem.

6. Konieczność hierarchizacji ryzyk.

7. Zwiększenie zakresu odpowiedzialności (i autonomii) pracowników.

8. Zbudowanie odpowiedniego systemu motywacji i oceny pracowników (ryzyko rotacji a tajemnica biznesowa).

9. Opracowanie jednolitych standardów semantycznych

(i definicyjnych).

6. Współpraca RN i Zarządów (wspólna edukacja, brak rywalizacji i zagroŜenia osobistego).

Zarządzanie ryzykiem „bez strat”, czyli jak uniknąć typowych błędów

Zarządzanie ryzykiem - jak to wszystko naprawdę funkcjonuje?

• Udziałowcy Ŝądają stabilnego i zrównowaŜonego rozwoju

• Ale takŜe oczekuje się kreowania wartości (zysk, wzrost obrotów, nowe rynki, nowe produkty, marka i reputacja)

• Są i tacy, którzy oczekują rozwoju spółki w zgodzie z zasadami prawa, etyki biznesowej, uwzględniając interesy społeczne i środowiskowe…

Podstawowym zadaniem zarządów jest zarządzanie nie swoimi interesami –

powierzonym im majątkiem, kapitałem, ludźmi, marką, zaufaniem klientów etc

i pogodzenie często sprzecznych oczekiwań interesariuszy.

Zarządzanie ryzykiem - jak to wszystko naprawdę funkcjonuje?

Praktyka corporate governance -pomaga uregulować relacje pomiędzy organami spółki a interesariuszami.

Zarządzanie ryzykiem - jak to wszystko naprawdę funkcjonuje?

Ryzyko prawne wiąŜe się z moŜliwościąponiesienia strat w następstwie prowadzenia przez przedsiębiorstwo działalności wykraczającej poza ramy odpowiednich przepisów prawnych i obejmuje trudności z egzekucjąwarunków zawartych umów i porozumień.

Ryzyko prawne obejmuje:1.Tworzenie prawa2.Stosowanie prawa3.Przestrzeganie prawa

Ryzyko prawne:1. ryzyko nadmiernego unormowania określonego wycinka Ŝycia społeczno-gospodarczego ograniczającego wolność gospodarczą,2. ryzyko niedostatecznego uregulowania danego obszaru Ŝycia społeczno-gospodarczego, pozostawienie luk prawnych,3. ryzyko niestosowalności w praktyce określonych unormowań prawnych,4. ryzyko trudności w egzekwowaniu prawa

„Ryzyka nie da się wyeliminować, ale moŜna je skutecznie ograniczyć”

Źródła ryzyka kursowego

� Wymiana handlowa z zagranicąeksport, import

� Kontrakty krajowe denominowane do walut obcych

� Kredyty walutowe

� Inwestycje portfelowe na rynkach zagranicznych

Cele zarządzania ryzykiem kursowym

1. Zabezpieczenie kursu wpływów eksportowych lub płatności importowych na określonym poziomie

� Kurs budŜetowy

� Kurs celny SAD

� Inny kurs referencyjny – bilansowy (fixing NBP)

2. Wykorzystanie aprecjacji (eksporter) i deprecjacji waluty obcej (importer),

- to dwa podstawowe i nie wykluczające się cele!

6 zasad zarządzania ryzykiem

1. Zabezpieczaj pozycję wynikową

(czyli pozycję netto po skompensowaniu zobowiązań z naleŜnościami w jednej walucie)

2. Przyjmij wskaźnik pokrycia pozycji

(jaki procent globalnej pozycji przedsiębiorstwa naleŜy zabezpieczyć – 60%, 70%, 80%?)

6 zasad zarządzania ryzykiem

3. Dywersyfikuj ryzyko

(stosuj róŜnorodne instrumenty finansowe, realizuj transakcje w kilku dogodnych momentach rynkowych)

4. Priorytet – zabezpieczenie przed ryzykiem

(w pierwszej kolejności zabezpieczenie przed niepoŜądanym kierunkiem kursu, w drugiej –korzystanie ze sprzyjających tendencji rynkowych)

6 zasad zarządzania ryzykiem

5. Odrzuć skrajne postawy – inercję i spekulację

(zabezpieczaj pozycje walutowe, nie dokonuj transakcji niezgodnych z globalną pozycją przedsiębiorstwa)

6. Monitoruj rynek, pozycją zarządzaj dynamicznie

(w razie potrzeby aktywnie zarządzaj otwartymi transakcjami zabezpieczającymi)

Obszary oszczędności w zakresie gospodarkipienięŜnej przedsiębiorstwa

� Strategiczny – określenie celów zarządzania ryzykiem i przyjęcie strategii zabezpieczenia

� Taktyczny - wdroŜenie poszczególnych elementów strategii w optymalnym momencie rynkowym

� Operacyjny - obniŜenie kosztów transakcyjnych na 1 jednostce obrotu walutowego w negocjacjach transakcji

OPCJA WALUTOWA – CZY TRZEBA BAĆ SIĘTEGO INSTRUMENTU?

Źródło:www.tradingeconomics.com