Post on 31-Aug-2020
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW
NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO
I SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Gminy Grodzisk Wielkopolski
Urząd Miejski w Grodzisku Wielkopolskim
Adres: ul. Stary Rynek 1
Nr kodu: 62-065 Grodzisk Wielkopolski
Powiat: Grodziski
telefon: 061 44 53 000
fax: 061 44 53 017
e-mail: grodzisk@grodzisk.wlkp.pl
Uzgodniono z Wielkopolskim
Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków
w Poznaniu
Opracował:
Burmistrz Grodziska Wielkopolskiego
Uzgodniono z Szefem
Obrony Cywilnej Powiatu
Grodzisk Wielkopolski, luty 2015r.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
1
SPIS TREŚCI
1.
2.
2.1.
2.2.
2.3
2.4
2.5
3.
3.1
3.2
3.3
3.4
4.
5.
6.
6.1
6.2
6.3
6.4
6.5
6.6
6.7
7.
8.
9.
10.
11.
Podstawa prawna.
Wstęp, koncepcja działania.
Zapobieganie.
Podwyższenie gotowości.
Reagowanie.
Zabezpieczenie.
Ochrona zabytków ruchomych.
Charakterystyka zasobów i rozmieszczenie zabytków oraz stopnia ich
spodziewanego zagrożenia.
Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków.
Wykaz pozostałych obiektów zabytkowych nieruchomych w ewidencji
zabytków.
Zabytki ruchome wpisane indywidualnie do rejestru zabytków.
Zabytki archeologiczne.
Wykaz zabytków nieruchomych na terenie Gminy Grodzisk Wielkopolski
podlegających zabezpieczeniu w razie sytuacji kryzysowych lub na wypadek
konfliktu zbrojnego.
Spodziewane zagrożenia zabytków na obszarze Gminy Grodzisk Wielkopolski.
Procedury postępowania na wypadek sytuacji kryzysowych w czasie pokoju.
Pożar.
Podtopienia zalania.
Wystąpienie katastrofalnych zjawisk atmosferycznych.
Zagrożenie środkami biologicznymi, chemicznymi i promieniotwórczymi.
Katastrofa budowlana, techniczna, komunikacyjna lub zniszczeń obiektów
budowlanych, infrastruktury technicznej.
Zagrożenie atakiem terrorystycznym.
Zaistnienie ataku(ów) wandalizmu.
Ochrona zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego.
Ochrona zabytków w okresie narastania zagrożenia w czasie podwyższonej
gotowości.
Zadania w czasie działań wojennych.
Logistyczne zabezpieczenie działań ochrony zabytków.
Wnioski z analizy rozmieszczenia i zagrożenia zabytków oraz sposoby ich
ochrony.
3-5
6
6
6
7
7
7
8
9-13
14
14
14
15-22
23-26
27
27
28
29
30
32
33
35
36
37
38
38
39-40
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
2
SPIS RYCIN:
Ryc. 1 Położenie Grodziska Wielkopolskiego w regionie. ............................................................ 8
Ryc. 2 Gmina miejsko-wiejska Grodzisk Wlkp. ........................................................................... 10
Ryc. 3 Strefa ochrony konserwatorskiej (układ urbanistyczny miasta) ........................................ 13
SPIS TABEL:
Tab. 1 Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków –
Grodzisk Wielkopolski miasto ............................................................................................ 10
Tab. 2 Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków –
Grodzisk Wielkopolski gmina ............................................................................................. 11
ZAŁĄCZNIKI
1. Graficzne rozmieszczenie zabytków na terenie miasta Grodzisk Wielkopolski ...................... 41
2. Graficzne rozmieszczenie zabytków na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski ....................... 42
3. Oznakowanie obiektów zabytkowych znakiem rozpoznawczym Konwencji Haskiej ............. 43
4. Zestawienie praz dokumentacyjnych i konserwatorsko – zabezpieczających w razie
wystąpienia strat i szkód w zabytkach ...................................................................................... 44
5. Organizacja łączności i alarmowania. ....................................................................................... 45
6. Sposób współdziałania, powiadamiania i łączności. ................................................................ 46
7. Arkusz aktualizacji. ................................................................................................................... 47
8. Formularz zgłoszenia strat w zabytkach. .................................................................................. 48
9. Wykaz zabytków nieruchomych na terenie gminy Grodzisk Wlkp. podlegających ................ 49
zabezpieczeniu w razie sytuacji kryzysowych lub na wypadek konfliktu zbrojnego.
10. Zabytki ruchome na terenie gminy Grodzisk Wlkp. chronione na miejscu. ........................... 53
11. Wykaz jednostek przewidzianych do udzielenia pomocy zabytkom. ..................................... 54
12. Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji
zabytków – miasto i gmina Grodzisk Wielkopolski ........................................................... 56-70
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
3
PODSTAWA PRAWNA
1. Konwencja Haska o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego wraz z
Regulaminem wykonawczym do tej Konwencji oraz Protokółem o ochronie dóbr
kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego z dnia 14 maja 1954 r. /Dz. U. z 1957 r. Nr 46,
poz. 212-załącznik/.
2. Drugi Protokół sporządzony w Hadze dnia 26 marca 1999 r. do Konwencji o ochronie dóbr
kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r. /Dz. U.
z 2012 r., poz. 248/.
3. Konwencja z dnia 16 października 1972 r. w sprawie ochrony światowego dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego. /Dz. U. z 1976r. Nr 32, poz. 190/.
4. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami /Dz. U. z
2014r., poz. 1446/.
5. Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i sposobu
ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych /Dz. U. nr 212 z
dnia 29 września 2004 r., poz. 2153/.
6. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r., o stanie klęski żywiołowej /Dz. U. z 2014 r., poz. 333/.
7. Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym /Dz. U. z 2014 r., poz. 1191/.
8. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego
Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom
Rzeczypospolitej Polskiej /Dz. U. z 2002 r. Nr 156, poz. 1301/.
9. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym /Dz. U. z 2013 r. poz. 1166/.
10. Ustawa z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczegółowych zasadach odbudowy, remontów lub
rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działań
żywiołu /Dz. U. z 2001 r., Nr 84, poz. 906/.
11. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 marca 2012 r. w
sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej /Dz. U. z 2012 r., poz. 461/.
12. Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach /Dz. U. z 2012 r. poz. 987/.
13. Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach /Dz. U. z
2003 r., Nr 39, poz. 307/.
14. Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia /Dz. U. z 2014 r. poz. 1099/.
15. Ustawa o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r. /Dz. U. z 2009 r. Nr 178,
poz. 1380/.
16. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w
sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
/Dz. U. z 2010 r. Nr 109, poz. 719/.
17. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w
sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych /Dz. U. z 2009 r.
Nr 124, poz. 1030/.
18. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 r. w sprawie powszechnej
samoobrony ludności /Dz. U. z 1993 r. Nr 91, poz. 421/.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
4
19. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego
zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw,
powiatów i gmin /Dz. U. z 2002 r., Nr 96,poz. 850/.
20. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2004 r. w sprawie warunków i trybu
planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych
państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego /Dz. U. z
2004 r., Nr 152, poz. 1599, ze. zm./.
21. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie świadczeń osobistych
i rzeczowych na rzecz obrony w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny /Dz. U. z
2004 r., Nr 203, poz. 2081, ze zm./.
22. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 sierpnia 2004 r. w sprawie świadczeń rzeczowych
na rzecz obrony w czasie pokoju /Dz. U. z 2004 r. Nr 181, poz. 1872 ze. zm./.
23. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2004 r. w sprawie świadczeń
osobistych na rzecz obrony w czasie pokoju /Dz. U. z 2004 r., Nr 229, poz. 2307, ze zm./.
24. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 lutego 2004 r. w sprawie warunków i sposobu
przygotowania i wykorzystania transportu na potrzeby obronne państwa, a także jego
ochrony w czasie wojny oraz właściwości organów w tych sprawach /Dz. U. z 2004 r., Nr
34, poz. 294/.
25. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 1 grudnia 2008 r. w
sprawie zabezpieczenia zbiorów w muzeach przed pożarem, kradzieżą i innym
niebezpieczeństwem grożącym zniszczeniem lub utratą muzealiów oraz sposobów
przygotowania zbiorów do ewakuacji w razie powstania zagrożenia /Dz. U. z 2008 r. Nr
229, poz. 1528./.
26. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2011 r. w
sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji
zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę
niezgodnie z prawem /Dz. U. z 2011 r. Nr 113, poz. 661/.
27. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych /Dz. U. z 2013 r. poz. 885/.
28. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 listopada 2010 r. w
sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu – Prawo budowlane /Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz.
1623/.
29. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 lipca 2005 r. w
sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie osób i mienia /Dz. U. z 2012 r. poz.
1099/.
30. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych / Dz. U. z 2010 r. Nr 182,
poz. 1228/.
31. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską podpisany w Warszawie dnia
28 lipca 1993 r. /Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318/.
32. Normy postępowania w sprawach sztuki kościelnej wydane przez Konferencję Episkopatu
Polski z dnia 25 stycznia 1973 r.
33. Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 2 lutego 2004 r. w sprawie wzoru znaku
informacyjnego umieszczanego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru
zabytków /Dz. U. Nr 30, z 2004 r. poz. 259/.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
5
34. Decyzja Nr 72/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 6 marca 2014r. w sprawie
przestrzegania zasad ochrony dóbr kultury w działaniach Sił Zbrojnych RP /Dz. Urzędowy
MON 2014 poz.83/.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
6
2. WSTĘP – KONCEPCJA DZIAŁANIA
Ochrona zabytków, na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych, polega na planowaniu,
przygotowaniu i realizacji przedsięwzięć zapobiegawczych, dokumentacyjnych, zabezpieczających,
ratowniczych i konserwatorskich, mających na celu ich uratowanie przed zniszczeniem,
uszkodzeniem lub zaginięciem.
Powyższe przedsięwzięcia są realizowane poprzez:
1. Zapobieganie i prowadzenie prac przygotowawczych – w czasie poprzedzającym
wystąpienie konfliktu zbrojnego lub sytuacji kryzysowej.
2. Podwyższenie gotowości wprowadzonej w okresie narastania bezpośredniego zagrożenia
poprzez właściwe organy kierowania kryzysowego, określone w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia
18 kwietnia 2002 roku o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. 2014r., poz. 333).
3. Reagowanie w czasie wystąpienia i trwania konfliktu zbrojnego lub sytuacji kryzysowej.
4. Zabezpieczenie i dokumentowanie po ustąpieniu konfliktu zbrojnego lub sytuacji
kryzysowej.
5. Ochrona zabytków ruchomych.
2.1 ZAPOBIEGANIE
Zapobieganie i prowadzenie prac przygotowawczych obejmuje w szczególności następujące
przedsięwzięcia i czynności:
1. Opracowanie planów ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji
kryzysowych oraz ich aktualizację.
2. Kontrolę i doskonalenie stanu technicznego zabytków.
3. Instalowanie i utrzymanie w sprawności urządzeń i systemów zabezpieczenia zabytków, w
tym sygnalizacji wykrywania i alarmowania.
4. Wykonywanie ewidencji i dokumentacji zabytków podlegających ochronie.
5. Projektowanie i wykonywanie prac inżynieryjno – technicznych zabezpieczających przy
zabytkach takich jak:
a) podwyższenie klasy odporności ogniowej i poprawa właściwości konstrukcyjnych,
b) zabezpieczenia przed skutkami wybuchów, wichur, śnieżyc, powodzi lub zalania z
innych przyczyn, osunięć lub zapadnięć gruntu,
c) odbudowa lub osłona fragmentów szczególnie wartościowych i narażonych na
destrukcję.
2.2 PODWYŻSZENIE GOTOWOŚCI
1. Demontaż i ukrycie najcenniejszych detali architektonicznych i elementów wyposażenia.
2. Przygotowanie i rozmieszczenie znaków Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie
konfliktu zbrojnego wraz z Regulaminem wykonawczym do tej Konwencji oraz Protokołem
o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja
1954 roku (Dz. U. z 1957 r. Nr 46, poz. 212), zwanej dalej „Konwencją Haską”.
3. Zgromadzenie i utrzymanie w gotowości urządzeń, sprzętu, narzędzi, opakowań, materiałów
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
7
niezbędnych do wykonywania prac zabezpieczających i działań ratowniczych.
4. Zorganizowanie systemu monitorowania zagrożeń, alarmowania i powiadamiania.
5. Wyznaczenie i przygotowanie zespołów ludzkich do prac zabezpieczających i działań
ochronnych.
6. Zorganizowanie współdziałania właścicieli, zarządców i użytkowników zabytków, organów
administracji publicznej, specjalistycznych służb, jednostek i instytucji, Sił Zbrojnych RP
oraz wolontariatu działań ochronnych.
2.3 REAGOWANIE
Reagowanie to zespół przedsięwzięć mających na celu zminimalizowanie strat wśród
obiektów zabytkowych. Podczas Reagowania prowadzi się akcje ratownicze oraz udziela wsparcia
właścicielom (administratorom) obiektów zabytkowych oraz podmiotom ratowniczym.
2.4 ZABEZPIECZENIE
Zabezpieczenie i dokumentowanie obejmuje:
1. Zabezpieczenie zabytków przed dalszą destrukcją po ustąpieniu bezpośredniego zagrożenia.
2. Dokumentowanie zdarzeń, strat i podjętych działań,
3. Informowanie właściwych organów administracji publicznej, w szczególności
wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz organów założycielskich o stratach, podjętych
działaniach i ewentualnych potrzebach pomocy.
2.5 OCHRONA ZABYTKÓW RUCHOMYCH
Ochrona zabytków ruchomych polega na podjęciu, w zależności od sytuacji i posiadanych
możliwości , następujących czynności:
a) zabezpieczenia ich przed zniszczeniem lub uszkodzeniem, w miejscu stałego
przechowywania, oraz na zorganizowaniu stałego dozoru,
b) przemieszczenia do innych, przygotowanych pomieszczeń jednostki organizacyjnej.
c) rozśrodkowania zabytków do innych wytypowanych i przygotowanych obiektów w tej
samej miejscowości.
d) ewakuacji do uprzednio wyznaczonych przygotowanych obiektów poza miejscowością ich
stałego przechowywania, jeżeli nie ma możliwości ich właściwego zabezpieczenia na
miejscu lub w tej samej miejscowości, oraz zapewnienia stałego dozoru.
e) ewakuacji najcenniejszych zabytków za granicę w przypadku konfliktu zbrojnego,
f) przyjmowania, na wniosek właściciela lub posiadacza, cennych zabytków na czasowe
przechowywanie przez publiczne jednostki organizacyjne kultury.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
8
3. CHARAKTERYSTYKA ZASOBÓW I ROZMIESZCZENIE ZABYTKÓW ORAZ
STOPIEŃ ICH SPODZIEWANEGO ZAGROŻENIA
Charakterystyka gminy Grodzisk Wielkopolski.
Gmina Grodzisk Wielkopolski położona jest w zachodniej części województwa
wielkopolskiego, przy drodze krajowej nr 32 Poznań – Zielona Góra, w odległości ca 50 km od
centrum Poznania.
Grodzisk jest siedzibą władz powiatowych obejmujących gminy: Granowo, Grodzisk Wlkp.,
Kamieniec, Rakoniewice, Wielichowo.
Z gminą Grodzisk Wlkp. sąsiadują gminy wchodzące w skład powiatu grodziskiego oraz
gminy z powiatu nowotomyskiego: Opalenica i Nowy Tomyśl,.
Powierzchnia gminy wynosi 134,5 km2, z czego miasto Grodzisk Wielkopolski zajmuje
powierzchnię ok. 6,4 km2.
Rys. 1. Położenie Grodziska Wielkopolskiego w regionie.
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.grodzisk.wlkp.pl
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
9
Liczba ludności wg stanu na dzień 31.12.2012r. wynosiła 19.420 osób, z czego miasto
zamieszkiwało 14.245.
Średnia gęstość zaludnienia wynosi 139 osób na 1 km2. W skład gminy wchodzą 24
miejscowości, podzielone na 17 sołectw: Albertowsko, Borzysław, Biała Wieś, Chrustowo, Czarna
Wieś, Grąblewo, Kąkolewo, Kobylniki, Kurowo, Lasówki, Ptaszkowo, Rojewo, Słocin,
Snowidowo, Sworzyce, Woźniki, Zdrój. Plan gminy przedstawia rycina umieszczona poniżej.
Ryc. 2 Gmina miejsko-wiejska Grodzisk Wlkp.
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.grodzisk.wlkp.pl
3.1 WYKAZ OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH NIERUCHOMYCH WPISANYCH
DO REJESTRU ZABYTKÓW.
Ilość obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków (w tym zespoły obiektów)
wynosi łącznie 39. Na terenie miasta jest ich 29, natomiast na terenie gminy 9. Informacje o
zabytkach przedstawione zostały w tabelach 1 i 2.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
10
Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków
GRODZISK WIELKOPOLSKI- MIASTO
1. UKŁAD URBANISTYCZNY, k. XIII, XVI-XIX, rej. 2527/A z dn. 14.03.1956
2. KOŚCIÓŁ PAR. P. W. ŚW. JADWIGI – dz. 2038, rej. 2497A z dn. 17.01.1953
brama i ogrodzenie, mur. żel., ok. 1905, dz. 1500, rej. 2182A z dn. 26.02.1990
3. KOŚCIÓŁ SZPITALNY (CMENTARNY) P. W. ŚW. DUCHA, OB. FIL. PARAFII P.W. ŚW. JADWIGI rej.
1517A z dn. 11.04.1974
4. KOŚCIÓŁ EWANGELICKI, ob. kościół par. rzym. - kat. p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa,
Pl. Powstańców Wielkopolskich 5 rej. 2182A z dn. 26.02.1990
5. ZESPÓŁ KLASZTORU BERNARDYNÓW – 1687/1969, dz. 1251, rej. 2384A z 08.06.1955
kościół p. w. Najświętszego Imienia Jezu i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, ob.
kościół filialny parafii p.w. św.Jadwigi, mur., 1687 - 1696, proj. Krzysztof Bonadura Mł.(?) , 1739 szczyty
i hełm wieży, restaur. 1870, 1950 - 1951, remont. Od 1992, ul. 3 Maja/Bukowska, rej. 2384/A z 08.06.1955
– dz. 1251
klasztor, mur., 1662, 1908 rozebrane 3 skrzydła, zachowane skrzydło pd, remont. Od 1992, dz. 1251, ul. 3
Maja, rej. 415/A z 28.11.1968 – dz. 1251
6. RATUSZ, ob. UMiG Stary Rynek nr 1, mur., ok.1830, przebud.1910, rej. 2657A z 29.12.1998
7. STUDNIA BŁ.BERNARDA , Stary Rynek, wykopana w XVI lub XVIIw. , drewniana obudowa z k.XIX., dz.
2082/2, rej. 2657A z dn. 29.12.1998
8. STAROSTWO, ul. Żwirki i Wigury nr 1– 1904/1905, dz. 1233, rej. 2370A z 22.05.1995
budynek gospodarczy, mur. szach.,1904-1905, arch. Erich Riemasch(?) - dz. 1233, rej. 2370A z 22.05.1995
9. ZESPÓŁ BROWARU, Kolejowa Nr 10 - 1883, nr rej. 42/Wlkp/A z 28.12.2000 - 1449
a) budynek administracyjny
b) kotłownia – 1883
c) rozlewnia piwa – mur. 1883
10. ZESPÓŁ BROWARU MIĘDZY PL. POWSTAŃCÓW WLKP. i UL. PRZEMYSŁOWĄ 9 wraz z
wyposażeniem, nr rej. 48/Wlkp./A z 31.01.2001:
1. magazyn zbożowy, Mur., 1874 – 1875, rej. 48/Wlkp./A z dn. 31.01.2001
2. słodownia klepiskowa i suszarnia, mur., 1874- 1875, rej. 48/Wlkp./A z dn. 31.01.2001
3. ogrodzenie z bramą, mur., ok.1875, rej. 48/Wlkp/A z dn. 31.01.2001
11. SŁODOWNIA, ul. Przykop nr 3, 1878, dz. 2125, rej. 2589A z dn. 16.05.1996
12. ZESPÓŁ DWORSKI (pałacowy) – dz. 2312/5, rej. 1516A z dn. 11.04.1974
1. dwór,ob. Muzeum Ziemi Grodziskiej i mieszkania, mur., ok. poł. XIX, rej. 1516A z 11.04.1974
2. oficyna, ul. Rakoniewicka nr 8, mur., 4 ćw.XIX, dz. 2317/2 rej. 14/Wlkp./A z dn. 04.10.1999
3. stróżówka, ul. Rakoniewicka nr 6a, mur., ok.1910 – 2317/1 rej. 13/Wlkp./A z dn. 04.10.1999
4. park krajobrazowy, 2 poł. XVIII przekształcony ok. poł. XIX, dz. 2312/5, rej. 304A z dn. 17.10.1968
13. DOM, pl. Św. Anny 8, mur., ok.1825, przebud.1937, rej. 1108A z dn. 08.05.1970, dz. 1572
14. DOM, ul. Kolejowa 5, mur., 1896, bud. Franciszek Andrzejewski, rej. 2193A z dn. 10.05.1990, dz. 1198
15. DOM, ul. Kościelna nr 2, XVIII w., rej. 1580/A z 27.07.1974
16. ORGANISTÓWKA, ul. Kościelna nr 4, mur., 1685 – dz. 2053 rej. 386A z dn. 25.11.1968
17. DOM, ul. Mickiewicza 8, szach. mur., k. XVIII, przebud. 1965, rej 1109A z dn. 08.05.1970,
18. KARCZMA, ob. dom mieszkalny, ul. Poznańska nr 1, mur. szach., 1 poł. XVIII, przebud. 1912, remont. i
przebud. 1986, dz. 2018, rej. 387A z dn. 25.11.1968
19. DOM, ul. Poznańska 7 (d.5), szach., glin. k. XVIII, rej. 1110A z dn. 08.05.1970, 2012
20. KARCZMA, ob. dom mieszkalny, ul. Poznańska nr 9, mur., szach, 1763, odnow. 1910.rej. 388A z dn.
25.11.1968
21. DOM, ul. Przemysłowa 16, szach., mur. , 1815, rozebrany częściowo 1947., rej. 111A z dn. 08.05.1970,
22. DOM, ul. Stary Rynek 30, mur. szach, pocz. XIX, przebud., rej. 1107A z dn. 08.05.1970, dz. 2081/1
23. DOM, ul. Szeroka nr 1, mur., 1891,remont. l. 80 XX., rej. 2590A z dn. 29.05.1996, dz. 2026
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
11
24. DOM, ul. Szeroka 24, szach., 1 poł. XIX, rej. 1112A z dn. 08.05.1970, dz. 1583
25. DOM, ul. Wawrzyniaka 2, szach. mur., ok.1830. Rej. 1114A z dn. 09.05.1970, 2017
26. DOM, ul. Wawrzyniaka 6, szach. Mur., 1762., rej. 1116A z dn. 11.05.1970, 2015
27. DOM, ul. Wawrzyniaka 13, szach. k. XVIII., przebud., rej. 1115A z dn. 09.05.1970
28. DOM, ul. Żwirki I Wigury nr 2, 1904-1905, nr rej. 2202/A z 1990
29. SĄD REJONOWY, ul. Żwirki i Wigury 2, pocz. XX w., dz. 1249, rej. 2202/A z 14.11.1990
Tabela 1. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – Grodzisk
Wielkopolski miasto.
Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków
GRODZISK WIELKOPOLSKI - GMINA
1. KOŚCIÓŁ EWANGELICKI - KĄKOLEWO, ob. rzym. - kat. p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP, mur.,
1861/1862, proj.arch. z kręgu Friedricha Augusta Stüllera, rej. A 2568 z dn. 12.12.1995, dz. 331
2. SZKOŁA POWSZECHNA - PTASZKOWO, ob. szkoły podstawowej: mur., 1 poł. XIX, przebud. XIX/XX,
remont 1957, ob. bud. Mieszk. Nr 45, rej. 1078/A z dn. 18.04.1970, dz. 113/1
3. KARCZMA - PTASZKOWO , mur., k. XVIII, remont 1958, 1975, rej. 2499/A z dn. 24.09.1953, dz. 208
4. ZESPÓŁ FOLWARCZNY - PTASZKOWO:
wolarnia, ob. obora, mur., 1 poł.XIX, rej. 151/A z dn. 16.07.1968, 297/7
spichlerz i obora
5. PARK W ZESPOLE DWORSKO-FOLWARCZNYM, k. XIX, przekształcony 1966/68, rej. 1941/A z dn.
03.05.1984, dz. 218/2, 218/3, 218/4
6. ZESPÓŁ KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO pw. ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA – PTASZKOWO: 1897-
1898, Rej. 1769/a z dn. 07.06.1977, dz. 214
7.
ZESPÓŁ KLASZTORU REFORMATÓW ob. OO Franciszkanów - WOŹNIKI:
1. kościół p.w. św. Franciszka z Asyżu, mur., przed. 1710 – 1723, wg proj. Jana Catenazzi (?), po 1945
dewastacja, remont 1980 – 88, rej. 2390A z dn. 11.05.1933,
2. klasztor, mur., 1727 - 1741, lata 50 - te XIX - rozbiórka skrzydła pd i wsch. oraz pn ganka, remont 1984
– 1987, rej. 1582A z dn. 27.07.1974
8.
ZESPÓŁ DWORSKO-FOLWARCZNY - GRĄBLEWO
podwórze I wschodnie
1. rządcówka, ob. nr 23, 4 ćw. XIXw., rej. 2641/A z dn. 04.03.1998, dz. 361
2. stajnia, ob. bud. Inwetarski, ok. 1910r., rej. 2641/A z dn. 04.03.1998, dz. 361
3. obora, ok. 1910r., rej. 2641/A z dn. 04.03.1998, dz. 361
4. ogrodzenie, pocz. XXw., rej. 2641/A z dn. 04.03.1998, dz. 361
9. BRAMA WJAZDOWA, pocz. XIXw., rej. 2642/A z dn. 04.03.1998, dz. 361
10.
ZESPÓŁ FOLWARCZNY, 2 poł. XIX/XX w., nr rej. 2327/A z 26.01.1995 – osiedle PIASKI Grodzisk Wlkp.
1. budynek socjalny
2. stajnia i wozownia
3. spichlerz
4. kuźnia
5. remiza
6. gorzelnia
Tabela 1. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – Grodzisk Wielkopolski gmina
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
12
Miejsca największej koncentracji zabytków na terenie gminy i miasta.
Największe skupisko zabytków na terenie miasta występuje w granicach układu
urbanistycznego Grodziska Wielkopolskiego, obejmującego obszar starego miasta lokacyjnego i
nowego miasta, oraz dawnych przedmieść Grodziska. W centrum starego rynku stoi nowożytny
ratusz wybudowany około 1830 roku, natomiast w centrum nowego rynku zlokalizowany jest
kościół poewangelicki p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Obie części miasta łączy obecnie
ulica Szeroka, która stanowi oś kompozycji, wokół której koncentrują się kwartały mniej lub
bardziej zwartej zabudowy mieszkalno-przemysłowej, oddzielone od siebie siecią wąskich uliczek.
Na obszarze miasta znajduje się bardzo dobrze zachowany zespół budynków sakralnych z
kościołem parafialnym p.w. Św. Jadwigi (ul. Kościelna), dawnym kościołem szpitalnym
(cmentarnym) p.w. Św. Ducha (ul. Rakoniewicka), kościołem pobernardyńskim wraz z klasztorem,
p. w. Najświętszego Imienia Jezus i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny (ul.
Bukowska) oraz wspomniany kościół ewangelicki (pl. Powstańców Wielkopolskich).
Do szczególnie interesujących zaliczyć można także zespół budynków użyteczności
publicznej, m. in. wspomnianego ratusza, budynków starostwa, gimnazjum, liceum
ogólnokształcącego, sądu i zakładu poprawczego (okolice ul. Żwirki i Wigury i Bukowskiej).
W Grodzisku znajduje się też szereg budynków mieszkalnych, wśród których na szczególną
uwagę zasługują karczmy i zajazdy (ul. Poznańska 1, 9 oraz Kościelna 2), domy mieszkalne
zlokalizowane przy ulicach Św. Anny, Kolejowej, Kościelnej, Mickiewicza, Poznańskiej,
Przemysłowej, Starym Rynku, Szerokiej, Wawrzyniaka oraz Żwirki i Wigury. Wśród
najciekawszych obiektów zabytkowych w Grodzisku Wielkopolskim, podkreślających specyfikę
miasta wymienić należy także obiekty związane z przemysłem piwowarskim z zespołami browarów
przy ul. Kolejowej i Przemysłowej na czele oraz założenie dworsko-parkowe przy ulicy
Rakoniewickiej.
Wśród obiektów szczególnie cennych zlokalizowanych na terenie gminy wymienić należy
zespół Klasztoru Reformatów w Woźnikach, zespół kościoła Parafialnego p.w. św. Piotra i Pawła w
Ptaszkowie, kościół poewangelicki w Kąkolewie, pałac myśliwski wraz z parkiem naturalistycznym
w Lasówkach, zespół dworsko- parkowy w Grąblewie oraz zespoły folwarczne w Borzysławiu,
Lulinie, Młyniewie, Grodzisku- Pantaleonowie, Osiedlu- Piaskach, Ptaszkowie, Słocinie, Grąblewie
i Woźnikach.
Na terenie gminy występuje także wiele ciekawych przykładów budownictwa olęderskiego
z zagrodami m. in. w Albertowsku, Kąkolewie i Słocinie, a także szereg obiektów użyteczności
publicznej z zespołami budynków szkolnych w Czarnej Wsi, Ptaszkowie, Sworzycach i Zdroju oraz
pojedynczymi budynkami szkół w Grąblewie, Kąkolewie, Kobylnikach i Rojewie.
Rycina poniżej obrazuje zasięg strefy ochrony konserwatorskiej.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
13
Ryc 3. Strefa ochrony konserwatorskiej (układ urbanistyczny miasta).
Źródło: Dokumenty archiwalne WWKZ.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
14
3.2 WYKAZ POZOSTAŁYCH OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH
NIERUCHOMYCH W EWIDENCJI ZABYTKÓW.
Ogólna ilość zabytków nieruchomych znajdujących się w ewidencji (w tym zespoły
obiektów): miasto - 296, gmina - 124. Wykazy zabytków ujętych w ewidencji, zostały
przedstawione w zestawieniach tabelarycznych stanowiących załącznik do niniejszego programu..
W ewidencji zabytków na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski znajduje 12 cmentarzy w tym
4 rzymsko- katolickie, 7 ewangelickich oraz 1 żydowski
BIAŁA WIEŚ
1/ cmentarz ewangelicki, 1 poł. XIX w., zamknięty,
CZARNA WIEŚ
2/ cmentarz ewangelicki, 1 poł. XIX w., zamknięty,
GRODZISK WIELKOPOLSKI
3/ cmentarz ewangelicki, XIX w., zamknięty, ob. miejsce pocmentarne,
4/ cmentarz ewangelicki, XVIII/XIX w., ob. park- miejsce pocmentarne,
5/ cmentarz rzymsko- katolicki, XIX w., parafia p.w. Św. Jadwigi, czynny,
6/ cmentarz rzymsko- katolicki, XVIII w. parafia p.w. Św. Ducha, zamknięty,
7/ cmentarz żydowski, XIX w, ob. Park,
KĄKOLEWO
8/ cmentarz ewangelicki, XIX w., zamknięty,
PTASZKOWO
9/ cmentarz rzymsko- katolicki, przykościelny- paraf. p.w. Św. Piotra i Pawła, zamknięty,
10/ cmentarz rzymsko- katolicki, 1 poł. XIX w., parafialny, czynny.
3.3 ZABYTKI RUCHOME WPISANE INDYWIDUALNIE DO REJESTRU
ZABYTKÓW
W ewidencji zabytków ruchomych na terenie gminy zarejestrowanych jest 149 obiektów w
kościele parafialnym pw. Św. Jadwigi, 109 w kościele pw. Najświętszego Imienia Jezus, 32 w kościele
pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz 22 w kościele pw. Św. Ducha w Grodzisku Wielkopolskim.
Ponadto w ewidencji znajdują się 52 obiekty w kościele pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Ptaszkowie oraz 79 w kościele o.o. Franciszkanów w Woźnikach.
Mimo znacznego nasycenia terenu gminy w dziedzinie malarstwa, rzeźby i rzemiosła
artystycznego (szczególnie w obiektach sakralnych do rejestru zabytków wpisany jest tylko jeden
obiekt. Jest to obraz Świętych Obcowanie (nr 134/13/B z 1961r.), pochodzący z kościoła
pobernardyńskiego pw. Najświętszego Imienia Jezus. Jego stan po gruntownie przeprowadzonej w 1998
roku konserwacji jest dobry. Do rejestru zabytków wpisane jest także wyposażenie zespołu budynków browaru, przy ul. Przemysłowej w Grodzisku Wielkopolskim.
3.4 ZABYTKI ARCHEOLOGICZNE.
Na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski brak stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
15
4. WYKAZ ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH PODLEGAJĄCYCH
ZABEZPIECZENIU W RAZIE SYTUACJI KRYZYSOWYCH LUB NA
WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO.
Na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski znajduje się 39 obiektów zabytkowych
podlegających zabezpieczeniu w razie sytuacji kryzysowej lub na wypadek konfliktu zbrojnego
(wykaz zawiera Tabela nr 1). Obiekty te znajdują się zarówno przy głównych drogach, jak i z dala
od głównych traktów. Obiekty architektury i budownictwa wpisane do rejestru zabytków na
terenie gminy Grodzisk Wielkopolski prezentują zróżnicowany stan zachowania. Najlepiej
zachowane są obiekty będące własnością kościoła i gminy, poza jednostkowymi przypadkami, są w
stanie zadowalającym. W gorszym stanie prezentuje się część zabytków będąca własnością
prywatną.
Poniżej znajduje się opis ciekawszych obiektów zabytkowych.
Ratusz
Pośrodku Starego Rynku usytuowany jest trójkondygnacyjny ratusz pochodzący z pierwszej
połowy XIX wieku. W czasie nalotu niemieckiego 27 stycznia 1945 roku został uszkodzony.
Odnowiony dwa lata później. Obiekt, generalnie wyremontowany w latach 1996-1998, otrzymał w
tym okresie wieżyczkę która dopełnia wyglądy budowli. Siedziba władz miasta.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
16
Kościół parafialny p. w. Św. Jadwigi.
Najcenniejszym zabytkiem miasta jest bez wątpienia kościół farny Św. Jadwigi. Najstarsza
wzmianka o kościele grodziskim pochodzi z 1401 roku, choć przypuszcza się, że założenie parafii
miała miejsce po 1267 roku. Pierwotna budowlę drewnianą zastąpiła budowana po 1426 roku
świątynia gotycka. Mury jej są obecnie ukryte pod tynkiem, na zewnątrz widać natomiast
trójboczne zamknięcia prezbiterium oraz zarysy ostrołukowych portali w fasadach płn. i płd.
Autorem przebudowy był pochodzący z Włoch (przypuszczalnie z Padwy), ale działający przez
całe życie w Wielkopolsce, Krzysztof Bonadura starszy, nadworny murator Opalińskich. W
Grodzisku działał on od około 1615 roku a wzorował się na kościele Santa Giustina w Padwie.
Poświęcenia kościoła dokonano w 1649 roku, choć przebudowa została ukończona dopiero 23 lata
później. W 1752 roku w wieże kościoła uderzył piorun i zabił jedną z pięciu znajdujących się na
niej osób.
W 1769 roku został zniszczony hełm wieży, a w 1864 spaliła się kopuła, odrestaurowana w
roku następnym. W 1865 powstało nowe zwieńczenie wieży i nowa zakrystia, dobudowana od
strony południowej. Podczas okupacji hitlerowskiej był tu magazyn, a w 1944 Niemcy zdarli
blachę z głównej kopuły. Wnętrze zostało odnowione w latach 1966-67 przez Teodora Szukałę i
Henryka Kota.
Nad kopułą wznosi się blaszana figura św. Floriana z herbem i inicjałami ostatniego
fundatora kościoła oraz datą ukończenia robót. Święty ma strzec miasto przed burzami i pożarami.
Kościół farny ma jedną nawę, po bokach której znajdują się podwójne kaplice, a także
prezbiterium od wschodu, oraz zwieńczoną hełmem wieżę od zachodu. Prezbiterium i kaplice
kryte są kolistymi kopułami. Elewacje zdobione są kilkoma kondygnacjami nisz i wnęk
charakterystycznych dla twórczości Bonadury.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
17
Kościół szpitalny (cmentarny)
p. w. Św. Ducha.
Świątynia została wzniesiona w 1663 roku staraniem księdza Jana Wolsztyńskiego, na miejscu
kaplicy z 1426 która również była pod wezwaniem św. Ducha. Jest to budowla o konstrukcji
zrębowej, z zewnątrz oszalowana, o od strony wschodniej wznosi się dwukondygnacyjna wieża
konstrukcji słupowej z kruchtą w przyziemiu, zwieńczona w górze dachem namiotowym,
pokrytym podobnie jak dwuspadowe dachy świątyni, blachą. Od strony północnej do kościoła
przylega zakrystia z muru pruskiego, nakryta dachem trójspadowym.
Jest to świątynia na planie prostokąta, jednonawowa, z wydzielonym balaskami
prezbiterium. Całość nakryta jest płaskim stropem, a ściany wzmocnione lisicami i zastrzałami.
Ściany zdobi polichromia z drugiej połowy XVIII wieku, odsłonięta w 1951 roku przez Teodora
Szukałę.
Na ścianach bocznych nawy iluzjonistyczne malowane ołtarze imitujące architektoniczne
obramienia z kolumnami i zwieńczeniami. W ołtarzu po lewej, południowej, w polu środkowym
umieszczono obraz Matki Bożej Pocieszenia datowany na drugą połowę XVII stulecia. W
zwieńczeniu wizerunek nieznanego imienia Świętego – męczennika z XVIII wieku. Po stronie
przeciwnej nawy, północnej, drugi ołtarz boczny, a w jego polu środkowym obraz przedstawiający
scenę Zesłania Ducha Świętego. W zwieńczeniu ołtarzowym wizerunek św. Anny Samotrzeć.
W części prezbiterialnej nawy, na ścianie zachodniej tzw. paludament, czyli namalowana i
udrapowana kotara imitująca tło ołtarza głównego. W jego środkowej części, w okazałej
akantowej ramie obraz św. Walentego – patrona przewlekle chorych, a zarazem zakochanych. Nad
jego głową złocona aureola. W narożu lewym obrazu sylwetki chorych proszących o uzdrowienie,
zaś w narożu prawym sylwetka zapewne fundatora świątyni, księdza Jana Wolsztyńskiego oraz
data 1663. Akantową dekorację ołtarza wspierają sylwetki aniołów. Nieco w głębi, tuż za ołtarzem,
na tle rozpiętej kotary krucyfiks z pierwszej połowy XIX wieku. W prezbiterium na ścianach dwa
obrazy: z prawej wizerunek Matki Boskiej Pociesznia, zaś z lewej XVII – wieczny obraz siostry
wizytki Św. Małgorzaty Marii Alacoque, której objawia się Najświętsze Serce Pana Jezusa.
Przy ścianie południowej nawy ambona z pierwszej połowy XVIII wieku, a płycinach jej
korpusu skromna dekoracja plastyczna. Ściany nawy zdobią jeszcze dwa obrazy: Serca Jezusa z
lewej oraz Matki Bożej Pocieszenia z prawej. Nawę od zachodu zamyka chór muzyczny wsparty
na dwóch słupach. Nieco dalej, w kruchcie wieżowej skromny ornament kwiatowy, pośród którego
zawieszony jest mocno nadszarpnięty zębem czasu XVIII wieczny krucyfiks.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
18
Kościół pobernardyński wraz z
klasztorem p. w. Najświętszego Imienia
Jezus i Niepokalanego Poczęcia
Najświętszej Marii Panny.
Na narożniku ulic Bukowskiej i 3 Maja, wznosi się barokowy kościół pobernardyński.
Bernardynów osadził tu w 1662 roku kasztelan nakielski Jan Leopold Opalińskim, choć wydana
przez biskupa Wojciecha Tolibowksiego zgoda z 12 XI 1661 roku dotyczyła zakonu reformatów.
Szczyt kościoła i dwukondygnacyjny hełm wieży pochodzą prawdopodobnie z 1739 roku. Od
kasaty klasztoru ok. 1830 roku, jest to kościół filialny parafii farną. Jednonawową budowlę, z
poprzeczną nawą i prosto zamkniętym prezbiterium, nakrywa sklepienie kolebkowe. Wewnątrz
znajdują się ołtarze z obrazami malarzy zakonnych; w ołtarzu głównym widnieje obraz z ok. 1662
r przedstawiający Adorację Imienia Jezusa przez króla Jana Kazimierza, świętych i dostojników.
Po lewej stronie umieszczono nagrobek w formie ołtarzyka z dekoracja rokokową wojewody
sieradzkiego Wojciech Opalińskiego.
Kościół poewangelicki
p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Pośrodku Placu Powstańców Wielkopolskich (dawny Nowy Rynek miasta założonego w XVI
wieku) znajduje się kościół poewangelicki. Dawniej w tym miejscu znajdowała się inna świątynia.
Obecna budowla została oddana do użytku 6 VI 1905r., która w 1945r. była zdewastowana. Od
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
19
1957 roku jest kościołem katolickim, po przeprowadzeniu remontu poświęconym 30 X 1960.
Kościół zbudowany jest z cegieł z kamiennym cokołem i dużą częścią fasady, w którą wtopiono
wieżę – dołem kwadratową, wyżej ośmioboczną. Nad wejściem znajduje się efektowna mozaika z
postacią Chrystusa, a pod nią drewniany fryz ze scenami z jego życia (rzeźba A. Boche). Wnętrze
poprzecznie usytuowanej nawy nakryto drewnianym pseudosklepieniem kolebkowym. Witraże w
kościele pochodzą z połowy lat 80-tych.
Rokokowy ołtarz w prawej kaplicy z cennym obrazem Matki Boskiej Różańcowej z 1640
roku, pędzla Bartłomieja Strobla – nadwornego malarza króla Władysława IV.
Budynek Starostwa
i Sądu.
Przy ulicy Żwirki i Wigury znajdują się dwa eklektyczne gmachy: neogotyckie starostwo oraz
neobarokowy sąd powiatowy, zbudowane w 1905 roku. Za gmachem sądu znajduje się tzw. dom
sędziego oraz wiezienie (od 1976 roku w jego murach znajduje się zakład poprawczy). Na
pierwszym planie budynek Starostwa Powiatowego.
Budynek szkolny.
Budynek szkolny w którym znajduje się Gimnazjum. Powstał on w końcu XIX wieku. Na jego
ścianie widnieje tablica z 1958 roku upamiętniająca 40 rocznicę wyruszenia do walki oddziału
powstańców wielkopolskich.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
20
Liceum.
Budynek Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego z “okrągłymi łukami” zbudowano
w latach 1877-1885 na niemiecką koedukacyjną szkolę średnią (progimnazjum). W 1927 roku
rozpoczęło tu działalność gimnazjum miejskie.
Kościół poewangelicki w Kąkolewie.
Poewangelicki kościół Niepokalanego Serca Maryi znajduje się w centrum wsi z ok. 1880r.,
neogotycki ze spiczastą wieżą. Od 1945r. Jest kościołem katolickim, a w 1974r. utworzono parafię.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
21
Zespół Klasztoru w Woźnikach.
Woźniki były ośrodkiem kultu św. Franciszka już w XIV w. W 1660 r. na miejscu starej kapliczki
poświęconej Biedaczynie z Asyżu Maciej Kazimierz Rogaliński, dziedzic Woźnik, wybudował
kościół i klasztor z muru pruskiego i osadził przy nim reformatów. W 1706 r. cały zespół spłonął.
Odbudowa rozpoczęła się w 1710 r. według planów architekta Jana Catenaciego.
Kościół ukończono w 1723 r., a klasztor około 1750 r. Przy budowie zatrudniony był brat Mateusz
Osiecki. Wnętrze świątyni wykonali snycerze zakonni Tomasz Mielnarski i Adam Sikorski.
Z czasem kościół i klasztor stał się własnością rodziny Mielżyńskich, którzy budynek klasztorny
rozebrali, zostawiając tylko fragment wschodniego skrzydła. Podziemia zamienili na grobowiec
rodzinny. W 1926 r. kościół został uznany za ruinę.
Po II wojnie światowej wyposażenie wnętrza kościoła wywieziono częściowo do Buku, częściowo
do Poznania i Skórzewa. W 1975 r. ks. Kanonik Hieronim Lewandowski, proboszcz parafii św.
Wojciecha w Poznaniu, po obejrzeniu ruin kościoła, podjął myśl uratowania tego zabytku dla
Kościoła i kultury polskiej. Po załatwieniu odpowiednich formalności władze państwowe 30 I
1976 r. przekazały obiekt Archidiecezji Poznańskiej. Następnie rozpoczęły się prace
zabezpieczające i remontowe. Wreszcie nadszedł dzień, kiedy można było dokonać powtórnego
poświęcenia kościoła. Stało się to 20 VI 1976 r. Aktu po-święcenia dokonał ks. arcybiskup Antoni
Baraniak.
11 VI 1978 r. Kuria Metropolitarna w Poznaniu przekazała kościół i klasztor woźnicki
franciszkanom z Prowincji Wniebowzięcia. Pierwszym ojcem, który przybył na to miejsce, aby z
polecenia przełożonych rozpocząć dzieło odnowy, był o. Zdzisław Regulski. Przez 8 1at nie
szczędził trudu, aby podnieść z ruin to miejsce. Powoli zaczęły wracać ołtarze oraz inne części
wyposażenia świątyni. W 1984 r. zarząd prowincji podjął decyzję o rekonstrukcji części klasztoru.
Zadanie to zlecono o. Sylwinowi Wojdanowiczowi. Obecnie odbudowany klasztor służy jako dom
rekolekcyjny. Trwają dalsze prace remontowe i upiększające.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
22
Zespół Kościoła Parafialnego p. w. Piotra i
Pawła w Ptaszkowie
Neoromański kościół św. Piotra i Pawła, zbudowany w 1904r. z wysoką wieżą o spiczastym
zwieńczeniu od północy. Stylowe wyposażenie wnętrza ma również cechy neoromańskie. Starsze są
krucyfiks późnogotycki z ok. 1530r. po prawej stronie łuku tęczowego i barokowe rzeźby patronów
świątyni w ołtarzu głównym. Na zewnętrznej ścianie tablicą upamiętniono proboszcza z 1934r.
zamęczonego przez hitlerowców w Dachau. Od strony zachodniej widnieją 3 marmurowe epitafia
Żółtkowskich z Ujazdu.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
23
5. SPODZIEWANE ZAGROŻENIA ZABYTKÓW NA OBSZARZE GMINY
GRODZISK WIELKOPOLSKI.
Najczęściej występującymi katastrofami (klęskami żywiołowymi) na terenie Polski, a więc także na
terenie Gminy Grodzisk Wielkopolski są:
Zagrożenia naturalne (obiektywne):
powódź - w związku z brakiem naturalnych cieków wodnych zagrożenie takie nie występuje, mogą
niekiedy wystąpić lokalne lub na większą skalę podtopienia wywołane intensywnymi opadami
deszczu, gradu;
huragan - na terenie gminy odnotowano kilka silnych wiatrów, jednak zazwyczaj są one osłabione
kompleksami leśnymi. Występują sporadycznie nie niosą w sobie dużego niebezpieczeństwa;
wyładowania atmosferyczne – drewniana zabudowa, kryta strzechą jest narażona na znaczne
niebezpieczeństwo pożaru w wyniku wyładowań atmosferycznych. Zabezpieczenie stanowią tu
odgromniki;
upały i mrozy - tego rodzaju zagrożenia nie stanowią realnego niebezpieczeństwa dla obiektów
zabytkowych.
Zagrożenia wywołane przez człowieka (subiektywne):
kradzieże - zgromadzone w obiektach zabytkowych eksponaty, posiadają wielką wartość kulturową
i stanowią smakowity łup dla szabrowników z czego wynika, że kradzieże w tych obiektach mogą
przynieść im znaczne korzyści;
włamania - ten rodzaj zagrożenia jest bardzo realny. Obiekty są usytuowane na dużej przestrzeni
(brak ochrony) i są narażone na tego typu zdarzenia. Konieczna jest zmiana systemu ochrony,
wsparcie jej systemami elektronicznymi wraz z możliwością udzielenia realnej pomocy z zewnątrz
(policja, grupy interwencyjne).
zakłócanie porządku publicznego - w trakcie imprez plenerowych, gromadzących jednorazowo
od kilku do kilku tysięcy zwiedzających możliwe są tego typu zdarzenia. Obecność w tym czasie na
miejscu pracowników ochrony oraz współpraca z Policją może skutecznie tego typu zdarzeniom
zapobiegać, a w przypadku ich wystąpienia pozwoli na skuteczną interwencję sił porządkowych.
Istnieje również możliwość dewastacji obiektów zabytkowych;
wandalizm, niszczenie mienia - jest to realne zagrożenie wynikające również z faktu rzeczywistej
dostępności obiektów zabytkowych. Przeciwdziałać tego typu zagrożeniom powinni mieszkańcy
danej miejscowości, osoby zwiedzające.
Przeciwdziałać powinni mieszkańcy, Rady Sołeckie oraz organizacje społeczne.
zalanie, podtopienia – mogą wystąpić;
awarie obiektów hydrotechnicznych – nie występuje;
pożary – występują;
łatwopalnymi awarie rurociągów paliwowych oraz zbiorników z materiałami - w chwili obecnej –
nie występuje;
akty terrorystyczne – mogą wystąpić;
katastrofy budowlane związane z:
1) wybuchem gazu – występuje;
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
24
2) osunięciem gruntu – nie występuje;
konflikt zbrojny – położenie zabytków w pobliżu strategicznych celów wojskowych – występują.
P – pożar
Z – zalanie, podtopienie,
H – huragan , silna wichura,
T – zagrożenia terrorystyczne,
CH – chemiczne,
W – zagrożenia wojenne.
L.p. Miejscowość Obiekt Nr rej. zab. Rodzaje zagrożeń
P Z H T CH W
1. Grodzisk
Wlkp.
KOŚCIÓŁ PAR. P. W. ŚW. JADWIGI 2497A
17.01.1953
X X X X X
2. KOŚCIÓŁ SZPITALNY (CMENTARNY) P. W.
Św. DUCHA, OB. FIL. PARAFII P.W. ŚW.
JADWIGI
1517A
11.04.1974
X X X X X
3. KOŚCIÓŁ EWANGELICKI, ob. kościół par. rzym.
- kat. p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa,
2182A
26.02.1990
X X X X X
4. ZESPÓŁ KLASZTORU BERNARDYNÓW 2384A
08.06.1955
X X X X X
5. RATUSZ, ob. Urząd Miejski 2657A
29.12.1998
X X X X X
6. STUDNIA BŁ.BERNARDA 2657A
29.12.1998
X X X
7. STAROSTWO, ul. Żwirki i Wigury nr 1
1. budynek gospodarczy,
2370A
22.05.1995
X X X X X
8. ZESPÓŁ BROWARU, Kolejowa Nr 10
1. budynek administracyjny
2. kotłownia
3. rozlewnia piwa
42/Wlkp/A
28.12.2000
X X X X
9. ZESPÓŁ BROWARU Między Pl. Powstańców
Wlkp. i Ul. Przemysłową 9 wraz z wyposażeniem,
a) magazyn zbożowy,
b) słodownia klepiskowa i suszarnia,
c) ogrodzenie z bramą,
48/Wlkp./A
31.01.2001:
X X X X
10. SŁODOWNIA 2589A
16.05.1996
X X X X
11. ZESPÓŁ DWORSKI (pałacowy)
1. dwór,ob. Muzeum Ziemi Grodziskiej i
mieszkania,
2. oficyna, ul. Rakoniewicka nr 8, .
3. stróżówka, ul. Rakoniewicka nr 6a,
4. park krajobrazowy
1516A
11.04.1974
14/Wlkp./A
04.10.1999
13/Wlkp./A
04.10.1999
304A
17.10.1968
X X X X X
12. DOM, pl. Św. Anny 8, 1108A
08.05.1970
X X X X
13. DOM, ul. Kolejowa 5 2193A
10.05.1990
X X X X
14. DOM, ul. Kościelna nr 2 1580/A X X X X
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
25
27.07.1974
15. ORGANISTÓWKA 386A
25.11.1968
X X X X
16. DOM, ul. Mickiewicza 8 1109A
08.05.1970
X X X X
17. KARCZMA, ob. dom mieszk., ul. Poznańska nr 1 387A
25.11.1968
X X X X X
18. DOM, ul. Poznańska 7 (d.5), 1110A
08.05.1970
X X X X
19. KARCZMA, ob. dom mieszk., ul. Poznańska nr 9, 388A
25.11.1968
X X X X X
20. DOM, ul. Przemysłowa 16, 111A
08.05.1970
X X X X
21. DOM, ul. Stary Rynek 30, 1107A
08.05.1970
X X X X
22. DOM, ul. Szeroka nr 1 2590A
29.05.1996
X X X X
23. DOM, ul. Szeroka 24, 1112A
08.05.1970
X X X X
24. DOM, ul. Wawrzyniaka 2, 1114A
09.05.1970
X X X X
25. DOM, ul. Wawrzyniaka 6, 1116A
11.05.1970,
X X X X
26. DOM, ul. Wawrzyniaka 13, 1115A
09.05.1970
X X X X
27. DOM, ul. Żwirki i Wigury nr 2, 2202/A
14.11.1990
X X X X
28. SĄD REJONOWY, ul. Żwirki i Wigury 2, 2202/A
14.11.1990
X X X X X
29. Kąkolewo KOŚCIÓŁ EWANGELICKI A 2568
12.12.1995
X X X X X
30. Ptaszkowo SZKOŁA POWSZECHNA 1078/A
18.04.1970
X X X X
31. KARCZMA 2499/A
24.09.1953
X X X X X
32. ZESPÓŁ FOLWARCZNY
1. wolarnia, ob. obora
2. spichlerz i obora
151/A
16.07.1968
X X X X
33. PARK W ZESPOLE DWORSKO-
FOLWARCZNYM
1941/A
03.05.1984
X X X
34. ZESPÓŁ KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO pw. ŚW.
APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA
1769/a
07.06.1977
X X X X X
35. Woźniki ZESPÓŁ KLASZTORU REFORMATÓW ob. OO
Franciszkanów - WOŹNIKI:
a) klasztor
2390A
11.05.1933
1582A
27.07.1974
X X X X X
36. Grąblewo ZESPÓŁ DWORSKO-FOLWARCZNY
1. rządcówka,
2. stajnia,
3. obora,
4. ogrodzenie,
2641/A
04.03.1998
X X X X X
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
26
37. BRAMA WJAZDOWA 2642/A
04.03.1998
X X X X X
38. Piaski –
obecnie
osiedle w
Grodzisku
Wlkp.
ZESPÓŁ FOLWARCZNY, 2 poł. XIX/XX w.,
1. budynek socjalny
2. stajnia i wozownia
3. spichlerz
4. kuźnia
5. remiza
6. gorzelnia
2327/A
26.01.1995
X X X X X
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
27
6. PROCEDURY POSTĘPOWANIA NA WYPADEK SYTUACJI KRYZYSOWYCH
W CZASIE POKOJU.
6.1. POŻAR.
Procedura postępowania w razie pożaru jest określona w Instrukcjach i planach ochrony
przeciwpożarowej, które winny posiadać jednostki organizacyjne będące właścicielami obiektów
zabytkowych.
Szczególnie istotnym elementem, który musi być uwzględniony w zabezpieczeniu
przeciwpożarowym obiektów zabytkowych i w prowadzeniu akcji ratowniczo – gaśniczej w razie
pożaru jest priorytet zabezpieczenia i ratowania obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub
będących w trakcie procedury wpisu w taki sposób, aby podlegały one szczególnej ochronie, zaraz
po przedsięwzięciach służących ochronie życia ludzkiego.
Do takich przedsięwzięć należy w szczególności:
1. Zabezpieczenie obiektów ognioochronne obiektów drewnianych i elementów
konstrukcyjnych z drewna.
2. Utrzymanie w sprawności i sprawdzenie działania sygnalizacji alarmu przeciwpożarowego i
monitoringu jeśli taki funkcjonuje.
3. Zapewnienie sprawności, gotowości umiejętności obsługi podręcznego sprzętu gaśniczego.
4. Przygotowanie do własnych działań ratowniczych w oparciu o grupę zabezpieczająco –
ratowniczą i sprzęt podręczny, która będzie szkolona z elementami ćwiczeń praktycznych,
5. W razie wybuchu pożaru podjęcie próby lokalizacji źródła ognia i jego stłumieniu w
zarodku przy pomocy podręcznego sprzętu gaśniczego, zamykania dopływu świeżego
powietrza (tlenu), wyłączeniu zasilania.
6. Zabezpieczenie na miejscu lub demontaż i wynoszenie cennych i palnych elementów
wyposażenia architektonicznego (np. zdobionych drzwi, itp.) z wykorzystaniem
pracowników mieszkańców lub użytkowników znajdujących się w obiektach zabytkowych.
7. Po przybyciu jednostki ratowniczo – gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej, Ochotniczych
Straży Pożarnych podporządkowanie wszystkich działań dowódcy akcji oraz udzielanie
pomocy i niezbędnych informacji.
8. Czuwanie nad zachowaniem szczególnej ostrożności podczas gaszenia pomieszczeń o
bogatym wystroju architektonicznym i plastycznym.
9. Uczestniczenie w dokumentowaniu działań i strat, ustaleniu przyczyn pożaru i
podejmowaniu działań zabezpieczających po pożarze.
10. Po zakończeniu akcji ratowniczo – gaśniczej, zabezpieczenie i przeszukanie pogorzeliska,
poinformowanie Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i Burmistrza
Grodziska Wielkopolskiego o stratach, szkodach i ewentualnych potrzebach pomocy, na
„formularzu zgłoszenia strat o zabytkach”.
11. Przystąpienie do prac zabezpieczających i konserwatorskich celem przywrócenia
poprzedniego stanu obiektów.
12. W razie potrzeby wprowadzenie zmian i uzupełnień aktualizacyjnych do „Planu ochrony
zabytków Gminy Grodzisk Wielkopolski na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji
kryzysowych”.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
28
6.2. PODTOPIENIA I ZALANIA.
Podtopienia i miejscowe zalania mogą wystąpić w związku z długotrwałymi i intensywnymi
opadami deszczu. Zjawiska te mają miejsca szczególnie w okresie jesiennym oraz wiosennym.
Podtopienia i miejscowe zalania mogą również wystąpić wiosną w czasie szybkiego topnienia
pokrywy śnieżnej.
Zjawiska te powodują podniesienie poziomu wód gruntowych i zwiększone zwilgocenie
fundamentów oraz piwnic. Braki w drożności kanałów burzowych i zewnętrznej instalacji
przeciwdeszczowej obiektów budowlanych powodują wycieki i miejscowe zalania ścian, stropów
itp.
Podobne skutki może spowodować awaria sieci wodociągowo – kanalizacyjnej i centralnego
ogrzewania. Zalania budynków od góry mogą nastąpić w razie łącznego wystąpienia silnej wichury
i ulewy, najczęściej podczas burzy, jeśli dojdzie do zerwania części lub całości pokrycia dachu. Na
terenie Gminy, obiekty zabytkowe są w niewielkim stopniu narażone na podtopienie czy zalanie
obiektu zabytkowego od góry.
W celu zminimalizowania ewentualnych strat, należy podjąć następujące działania polegające
na:
1. Obserwowaniu zjawisk pogodowych i analizowaniu prognoz krótkoterminowych oraz
długoterminowych.
2. Utrzymaniu łączności i wymianie informacji z Zespołem Kierowania OC.
3. Przestrzeganie terminów i rzetelności wykonywania przeglądów i remontów instalacji i
urządzeń wodno – kanalizacyjnych oraz orynnowania budynków , instalacji odgromowej a
także kanalizacji przeciwdeszczowej.
4. Aktualizowaniu składu, szkoleniu i utrzymaniu w gotowości do działania grupy
zabezpieczająco – ratowniczej utworzonej przy obiekcie zabytkowym (zadania właściciela
lub użytkownika obiektu zabytkowego).
5. Wytypowaniu miejsc najbardziej zagrożonych podtopieniem (zalaniem) w przypadku
obfitych i długotrwałych opadów.
6. Sprawdzeniu szczelności, zamocowaniu zamknięć drzwi, okiennic, okien i usunięciu
występujących braków i uszkodzeń.
7. Przygotowanie materiałów, narzędzi i urządzeń do ratowania i doraźnego usuwania
uszkodzeń w razie zalania z innych przyczyn – takich jak: łopaty, kilofy, łomy, piły ręczne i
spalinowe, siekiery, podnośniki hydrauliczne, wózki, drabiny, młoty i młotki, gwoździe,
deski, krokwie, łaty, palety, płyny, folie budowlane, taśmy uszczelniające, papę, liny,
sznurek, blachę ocynkowaną, rury PCV – o różnych profilach złączki, uszczelniacze
bitumiczne, materiały szybkowiążące, szmaty, pakuły, wiadra, kotły i inne zbiorniki na
wodę, pompy, nożyce do cięcia blachy, węże do wody, buty gumowe, rękawice ochronne,
peleryny , zapasy żywności i wody pitnej i do celów higienicznych, środków
opatrunkowych mi dezynfekcyjnych, podręcznego sprzętu oświetleniowego (latarki, lampy
naftowe i świece.) itp.,
8. Utrzymywaniu w gotowości i przygotowaniu do uruchomienia awaryjnego zasilania i
oświetlenia zastępczego, wyłączeniu zasilania energetycznego w obiektach –
pomieszczeniach które ulegają zalaniu bądź zostały zalane.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
29
9. Usunięciu z otoczenia budynków przedmiotów mogących być zabranymi przez wodę
(ławki, tablice informacyjne, kosze na śmieci itp.).
10. Prowadzenie działań ratowniczych własnymi siłami (grupami zabezpieczenia i ratownictwa
utworzonymi przy obiektach zabytkowych) w zależności od sytuacji i w razie potrzeby
organizowania i wyposażania sił wsparcia.
11. Dokumentowaniu strat i prowadzonych działań, prowadzonych wstępnych prac doraźnie
zabezpieczających zabytki przed dalszym zniszczeniem, katastrofą budowlaną itp. w
miejscach uszkodzeń.
12. Osuszeniu i wietrzeniu pomieszczeń, sprzątaniu i wywózce śmieci i zniszczonych
elementów.
13. Prowadzenie oceny i wyceny strat, przy udziale uprawnionego rzeczoznawcy, informowaniu
organów założycielskich i Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, także
Burmistrza Grodziska Wielkopolskiego o stratach (formularz zgłoszenia strat w zabytkach) i
ewentualnych potrzebach pomocy rzeczowej, specjalistycznej i finansowej.
14. Opracowaniu wniosków i aktualizowaniu „Planu ochrony zabytków Gminy Grodzisk
Wielkopolski na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych”.
6.3. WYSTĄPIENIE KATASTROFALNYCH ZJAWISK ATMOSFERYCZNYCH.
Warunkami takimi na terenie Polski, a tym samym na terenie Gminy Grodzisk Wielkopolski
mogą być w szczególności huraganowe wiatry pochodzenia burzowego lub wynikające z
przechodzenia frontów atmosferycznych lub z anomalii pogodowych. Mogą im towarzyszyć, w
zależności od pory roku gwałtowne ulewy, gradobicia lub śnieżyce. Najbardziej niszczycielską
formą są w naszych warunkach huraganowe wiatry przechodzące w trąby powietrzne.
W przypadku bezpośredniego zagrożenia lub wystąpienia w/w zjawisk będą wykonywane
następujące czynności:
1. Śledzenie komunikatów w środkach masowego przekazu.
2. Zaktualizowanie oceny stanu zagrożenia zabytkowych obiektów, ich stanu technicznego,
stanu otaczającego drzewostanu, oraz drzew stanowiących pomniki przyrody.
3. Sprawdzenie stanu obecności pracowników, ze szczególnym uwzględnieniem członków
grup zabezpieczenia i ratownictwa zabytków.
4. Powiadomienie pracowników o zagrożeniu i zapewnieniu dojazdu osób niezbędnych do
prac zabezpieczających i akcji ratowniczej.
5. Ograniczenie działalności jednostki w zależności od sytuacji i ostrzeżenie przebywających
gości o zagrożeniu i zasadach postępowania w razie katastrofy.
6. Sprawdzenie stanu zabezpieczenia w środki materiałowe i techniczne, wodę pitną, żywność,
medykamenty itp. Do funkcjonowania jednostki prowadzącej akcję ratowniczą i udzielania
pierwszej pomocy, dokonanie niezbędnych uzupełnień.
7. Przygotowanie zabytkowych obiektów do funkcjonowania w warunkach ograniczonej ilości
pracowników, utrudnień w komunikacji, łączności, dostawach wody, energii, gazu i
zaopatrzenia.
8. Zamknięcie (zaryglowania) i w miarę potrzeb dodatkowe zabezpieczenie zagrożonych
otworów drzwiowych i okien (workami z piaskiem, ekranami, zaporami itp.).
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
30
9. Usunięcie z terenu przedmiotów nie przytwierdzonych trwale do podłoża mogących ulec
przemieszczeniu.
10. Odsunięcie od okien cennych przedmiotów, w tym eksponatów i wyposażenia, przeniesienie
ich w bezpieczne lub dosunięcie (dostawienie) do ścian, zabezpieczenie przed
przesunięciem i okrycie osłonami (folią, brezentem itp.).
11. Reagowanie na działanie czynników niszczących i prowadzenie akcji ratowniczej
wydzielonymi siłami grupy zabezpieczająco – ratowniczej.
12. Organizowanie dodatkowego wsparcia dla sił prowadzących działania ratownicze.
13. Alarmowanie w razie potrzeby Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, a także
specjalistycznych sił ratowniczych (KPPSP, OSP itp.).
14. Organizowanie pierwszej pomocy dla osób poszkodowanych w czasie katastrofy i akcji
ratowniczej, alarmowanie w razie potrzeby sił ratownictwa medycznego.
15. Zabezpieczenie uszkodzonych obiektów i elementów przed dalszą destrukcją.
16. Usuwanie zniszczonych, nieprzydatnych elementów, połamanych drzew, wywóz gruzu,
śmieci itp..
17. Dokonywanie oceny i szacowania strat, przy pomocy uprawnionego rzeczoznawcy.
18. Dokumentowanie strat i prowadzonych działań ratowniczych i zabezpieczających.
19. Informowanie organu założycielskiego, Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków, także Burmistrza Grodziska Wielkopolskiego o stratach (formularz zgłoszenia
strat w zabytkach) i ewentualnych potrzebach pomocy rzeczowej, specjalistycznej i
finansowej.
20. Przywrócenie stanu utrzymania zabytków sprzed katastrofy,
21. Opracowaniu wniosków i aktualizowaniu „Planu ochrony zabytków Gminy Grodzisk
Wielkopolski na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych”.
6.4. ZAGROŻENIE ŚRODKAMI BIOLOGICZNYMI, CHEMICZNYMI I
PROMIENIOTWÓRCZYMI.
Skażenia środkami toksycznymi mogą wystąpić na skutek katastrof komunikacyjnych na
przebiegających w pobliżu szlakach drogowych, a także w wyniku ataku zbrojnego lub
terrorystycznego z użyciem broni chemicznej lub biologicznej. Zagrożenie środkami
promieniotwórczymi może mieć takie same źródła lub być skutkiem awarii w nawet odległych
elektrowniach atomowych lub zakładach wykorzystujących w produkcji substancje
promieniotwórcze.
Sygnał alarmowy w przypadku zagrożenia może być nadany w systemie Ostrzegania i
Alarmowania o Zagrożeniach, Zarządzania Kryzysowego, przez radio, TV, telefon, fax., syreny
alarmowe, ruchome środki nagłaśniające lub inny wewnętrzny system informacji i ostrzegania.
W razie zagrożenia bądź ataku podjęte będą następujące działania:
1. Włączenie odbiorników PR i TV na program lokalny i śledzenie sygnałów ostrzegawczych z
Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
2. Zawiadomienie pracowników oraz innych osób przebywających w obiektach zabytkowych
o zagrożeniu i ich wyprowadzeniu z przewidywanego rejonu największego zagrożenia, w
kierunku pod wiatr od spodziewanego kierunku zagrożenia, a ze strefy skażonej –
poprzecznie do kierunku wiatru, unikanie jakiegokolwiek zetknięcia się z opadami
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
31
radioaktywnymi, skażonym terenem lub przedmiotami.
3. Zachowanie spokoju, rozwagi i przeciwdziałanie przejawom samowoli i paniki.
4. Wyłączenie urządzeń wentylacyjnych i klimatycznych, zamknięcie i uszczelnienie okien,
drzwi i otworów wentylacyjnych, okrycie folią zabytków, sprzętów i wyposażenia.
5. Przygotowanie podręcznych środków ochronno – ratowniczych i odtrutek jak maski
przeciwgazowe i przeciwpyłowe, maseczki z tkaniny, okulary ochronne, wilgotne tampony,
płaszcze i rękawice ochronne, buty gumowe, nakrycia głowy, gaza, wata, woda, kwas
octowy, woda utleniona, oliwa jadalna, olej parafinowy, spirytus, mydło i środki piorące,
wiadra, szczotki, odkurzacze.
6. Wykonywanie poleceń osób i organów kierujących akcją ratowniczą.
7. Zgromadzenie w szczelnych opakowaniach i pomieszczeniach zapasów wody pitnej i
żywności, a w razie bezpośredniego zagrożenia, powstrzymanie się od spożywania
posiłków, napojów, palenia tytoniu i wykonywania prac wymagających dużego wysiłku
fizycznego.
8. Wyprowadzanie ludzi z rejonów i pomieszczeń skażonych do bezpiecznych uszczelnionych
pomieszczeń, miejsc i ukryć.
9. Organizowanie pierwszej doraźnej pomocy dla osób poszkodowanych.
10. W miarę potrzeby – wezwanie służb ratowniczych poprzez Zespół Zarządzania
Kryzysowego lub Policję oraz udzielanie im pomocy.
11. Do odwołania alarmu nie opuszczanie uszczelnionych pomieszczeń, nie podchodzenie do
okien, drzwi i otworów wentylacyjnych.
12. Rozpoczęcie zabiegów sanitarnych, odkażania i dezynfekcji osób poszkodowanych po
przeniesieniu do miejsc bezpiecznych w następującej kolejności:
a) zdjęcie z poszkodowanego odzieży, butów i innych przedmiotów osobistych,
b) umieszczenie zdjętych rzeczy i przedmiotów osobistych w specjalnych zamkniętych
workach i ich pozostawienie w strefie skażenia, jako materiałów niebezpiecznych,
c) usunięcie zanieczyszczeń za pomocą środków podręcznych (tamponu, chusteczki, itp.),
d) umycie miejsc skażonych dużą ilością ciepłej wody z dodatkiem mydła lub łagodnych
detergentów, pod łagodnym ciśnieniem ze zwróceniem szczególnej uwagi na oczy, błony
śluzowe, fałdy skóry, pachwiny itp. (oczy przemywać samą wodą),
e) stosowanie środków odkażających – przy skażeniu środkami paraliżującymi, parzącymi i
duszącymi, do mycia stosować 5% roztwór podchlorynu wapnia, przy łzawiących – wody z
szarym mydłem, przy skażeniach środkami biologicznymi i radiologicznymi – mycie
mydłem i wodą całego ciała.
13. Przystąpienie do wietrzenia, odkażania i dezaktywacji pomieszczeń niezwłocznie po
odwołaniu alarmu.
14. Usunięcie niepotrzebnych, skażonych przedmiotów i materiałów.
15. Wykorzystywanie środków ochrony osobistej.
16. W razie potrzeby wezwanie specjalistycznych sił ze sprzętem, toksykologa i innych.
17. Określenie strat i szkód i powiadomienie organu założycielskiego oraz Burmistrza
Grodziska Wielkopolskiego.
18. Doprowadzenie obiektów, terenu i wód do stanu wyjściowego.
19. Odtworzenie niezbędnych zapasów.
20. Wykorzystanie doświadczeń praktycznych do aktualizacji „Planu ochrony zabytków Gminy
Grodzisk Wielkopolski na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych”.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
32
6.5. KATASTROFA BUDOWLANA, TECHNICZNA, KOMUNIKACYJNA LUB
ZNISZCZEŃ OBIEKTÓW BUDOWLANYCH I INFRASTRUKTURY
TECHNICZNEJ.
Katastrofa budowlana lub miejscowe zniszczenia w obiektach na obszarze miny mogą być
spowodowane:
1. Wybuchem gazu lub innych paliw, substancji łatwopalnych oraz materiałów
niebezpiecznych przewożonych taborem po szlakach komunikacyjnych na terenie gminy.
2. Rozszczelnieniem instalacji wewnętrznych (gazowej, CO, wodociągowo – kanalizacyjnej).
3. Osunięciem stropów.
4. Tąpnięciem gruntu.
5. Naruszeniem ważnych elementów konstrukcyjnych budynków.
6. Osuwiskami i rozmyciem gruntu w miejscowościach usytuowania budynków (przy
rozlewiskach, miejscach prac ziemnych).
7. Jako skutki wtórne katastrofy lotniczej.
Katastrofa budowlana lub techniczna może wystąpić samoistnie, na skutek działania
przyrody lub może być wynikiem błędu w sztuce budowlanej, zaniechania lub zaniedbań w
konserwacji budynków, działania sił niszczących uruchomionych przez człowieka, katastrof
komunikacyjnych itp.. W razie bezpośredniego zagrożenia katastrofą budowlaną lub
techniczną bądź ich nagłego wystąpienia podjęte zostaną następujące działania:
1. Powiadomienie kierownictwa obiektów i pracowników o zagrożeniu lub zdarzeniu.
2. Zorganizowanie wyprowadzenia ludzi z zagrożonego rejonu.
3. Doraźne zabezpieczenie zagrożonych miejsc.
4. Wyłączenie głównych instalacji w budynku (elektrycznej, gazowej, wodnej i CO).
5. Zaalarmowanie w razie potrzeby służb porządkowych i ratowniczych (Policja, Państwowa
Straż Pożarna, Ochotniczą Straż Pożarną, Gminny Zespól Zarządzania Kryzysowego).
6. Zabezpieczenie terenu katastrofy i niedopuszczanie osób postronnych.
7. Wykonywanie poleceń oraz udzielanie informacji i pomocy kierującemu akcją ratowniczą.
8. Udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym.
9. Ratowanie cennych elementów wystroju architektonicznego i zabytkowego wyposażenia.
10. Zabezpieczenie miejsca katastrofy i uszkodzonych fragmentów budowli przed dalszą
destrukcją i niszczącym wpływem warunków atmosferycznych.
11. Dokumentowanie strat i przeprowadzonych działań.
12. Wstępna ocena szkód i strat.
13. Informowanie organu założycielskiego, Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków oraz Burmistrza Grodziska Wielkopolskiego o poniesionych stratach i szkodach
(na formularzu zgłoszenia strat), o potrzebach pomocy materialnej i eksperckiej.
14. Stopniowe przywracanie stanu wyjściowego poprzez usuwanie zniszczeń i przystąpienie do
prac remontowych.
15. Wprowadzenie niezbędnych korekt i uzupełnień do „Planu ochrony zabytków Gminy
Grodzisk Wielkopolski na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych”.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
33
6.6. ZAGROŻENIE ATAKIEM TERRORYSTYCZNYM.
Terroryzm polega na przemyślanym i skrytym zastosowaniu środków przemocy w celu
wywołania strachu, paniki oraz spowodowania strat ludzkich i zniszczeń określonych obiektów i
wyposażenia, dla osiągnięcia celów politycznych, ekonomicznych, militarnych lub społecznych.
Akty terrorystyczne mają często podłoże etniczne, kulturowe lub religijne. Akty terrorystyczne
mogą mieć formę rzeczywistą lub pozorowaną i przejawiać się w postaci rzeczywistego zagrożenia
atakiem bądź powiadamiania przez sprawców o zagrożeniach (podłożeniu ładunku wybuchowego
itp.) celem zastraszenia określonych organów i społeczności.
Najczęściej spotykane rodzaje ataków terrorystycznych to:
1. Podkładanie w miejscach zgromadzeń publicznych, przebywania ważnych osobistości itp.
ładunków wybuchowych.
2. Atakowanie ważnych obiektów środkami wybuchowymi lub zapalającymi.
3. Zamachy na ważne osobistości z użyciem broni.
4. Rozpylanie lub rozlewanie niebezpiecznych substancji chemicznych, biologicznych lub
promieniotwórczych.
5. Zakażenie ujęć wodnych lub żywności.
6. Wysyłanie lub dostarczenie (doręczenie) przesyłek zawierających niebezpieczne ładunki lub
substancje.
7. Zajmowanie ważnych budynków lub innych reprezentacyjnych obiektów użyteczności
publicznej.
8. Zajmowanie i wykorzystywanie dla własnych celów zabytków i miejsc kultu religijnego
podlegających ochronie, połączenie często z aktami wandalizmu i grabieży.
9. Celowe uszkodzenia instalacji i urządzeń mających wpływ na bezpieczeństwo osób i
mienia.
10. Uprowadzenia osób w celu zastraszenia lub wymuszenia okupu.
Prawie wszystkie spośród wyższej wymienionych rodzajów ataków terrorystycznych mogą
wystąpić w warunkach funkcjonowania niektórych obiektów zabytkowych, narażając na
niebezpieczeństwo ludzi tam przebywających. W razie organizowania na obiektach imprez lub
uroczystości i innych przedsięwzięć z udziałem ważnych osobowości (polityków, twórców kultury
itp.) – grupujących większe ilości osób – obowiązuje zachowanie szczególnej ostrożności i
czujności przez wszystkich uczestników i pracowników oraz stosowanie się do poleceń organów
odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i udzielanie im niezbędnej pomocy.
Na wypadek zagrożenia bezpośrednim napadem terrorystycznym lub w razie podłożenia
niebezpiecznego ładunku na terenie obiektów zostaną podjęte następujące działania:
1. Utrzymanie w stałej gotowości systemu, personelu i urządzeń lub w razie podłożenia osób i
mienia w obiektach tych dozoru wewnętrznego, monitoringu i ochrony zewnętrznej oraz
alarmowania, łączności i powiadamiania o zagrożeniach.
2. Prowadzenie szkoleń i sprawdzianów pracowników.
3. Wnikliwa i dyskretna kontrola dostępu osób z zewnątrz na teren obiektów w szczególności
w przeddzień i w dniu spotkań z udziałem osobistości ze świata polityki, kultury, nauki itp.
oraz przy okazji organizacji imprez z udziałem większej ilości osób
4. Sprawdzenie czy w pomieszczeniach oraz miejscach ogólnodostępnych (sale koncertowe,
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
34
wstawowe, konsumpcyjne) nie znajdują się przedmioty nie stanowiące ich stałego
wyposażenia lub pozostawienia przez osoby przebywające w obiektach.
5. Zwrócenie uwagi na ślady przemieszczenia oraz zmiany w wyglądzie przedmiotów i
urządzeń oraz na wszelkie dodatkowe dźwięki i sygnały nieznajomego pochodzenia.
6. Przyjęcie zawiadomienia o podłożeniu ładunku lub zlokalizowanie niebezpiecznego
przedmiotu, ze zwróceniem uwagi na ustalenie miejsca położenia, opisu ładunku
(przedmiotu), rodzaju, siły i czasu rażenia, numeru telefonu i podstawowych danych osoby
zgłaszającej (imię i nazwisko, adres) źródła uzyskania informacji (bezpośredniego lub
pośredniego).
7. Powiadomienie przez osobę, która zauważyła przedmiot niewiadomego pochodzenia lub
przyjęła zawiadomienie o podłożeniu ładunku - kierownika jednostki.
8. Zaalarmowanie dyżurnego Komendy Powiatowejj Policji o zgłoszeniu podłożenia ładunku
wybuchowego lub zauważeniu podejrzanego przedmiotu, z podaniem danych i numeru
telefonu i odnotowanie imiennego potwierdzenia zgłoszenia.
9. Zarządzenie i zorganizowane przeprowadzenie ewakuacji osób i personelu z zagrożonego
obiektu lub obszaru.
10. Uniemożliwienie dostępu osobom postronnym.
11. W miar możliwości sprawdzenie wiarygodności przyjętego zgłoszenia bez zbliżania się do
niebezpiecznego ładunku (przedmiotu) lub miejsca gdzie się on znajduje.
12. Zapobieganie przejawom dezinformacji, szerzenia strachu lub paniki, izolowanie osób
utrudniających akcję rozpoznawczo – ratowniczą.
13. Przekazanie informacji i udzielanie pomocy siłom interwencyjnym Policji, ze zwróceniem
szczególnej uwagi na lokalizację niebezpiecznych przedmiotów newralgicznych punktów
obiektu oraz podjęte dotychczas działania.
14. Wykonywanie poleceń kierującego akcją, w tym podejmowanie kolejnych działań w
zakresie ewakuacji osób, mienia i udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, a
w razie potrzeby korzystanie z pomocy wyspecjalizowanej jednostki ratowniczej.
15. Udzielenie pomocy Policji w ustaleniu przyczyn, przebiegu i sprawców zdarzenia oraz w
sporządzeniu protokółu.
16. Powiadomienie o zdarzeniu organu założycielskiego i Burmistrza Grodziska
Wielkopolskiego a w razie strat w zabytkach również Wielkopolskiego Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków (na formularzu zgłoszenia strat w zabytkach) i ewentualnych
potrzebach pomocy.
17. Przywrócenie obiektu (ów) do normalnego funkcjonowania.
18. Wprowadzenie stosownych zmian i uzupełnień do „Planu ochrony zabytków Gminy
Grodzisk Wielkopolski na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych”,
z wykorzystaniem uzyskanych doświadczeń i wniosków.
19. Dokumentowanie przebiegu zdarzenia i szacowanie ewentualnych strat.
W razie otrzymania niebezpiecznej przesyłki będą podjęte następujące działania:
1. Powstrzymanie się od otwierania (naruszenia) przesyłki lub potrząsania nią i pozostawienie
jej na miejscu w miarę możliwości w zamkniętym pojemniku lub torbie plastikowej bądź
przykrywając przesyłkę folią, papierem.
2. Obserwowanie czy z przesyłki nie wydobywa się jakaś substancja lub podejrzane dźwięki.
3. Opuszczenie, zamknięcie drzwi i okien oraz odizolowanie od ruchu osób pomieszczenie i
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
35
obiektu w którym znajduje się przesyłka.
4. Wyłączenie urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacji w obiekcie.
5. Zawiadomienie Policji i w razie potrzeby specjalistycznych służb ratowniczych
(ratownictwa chemicznego, medycznego itp.).
6. Dokładne umycie rąk mydłem i letnią wodą unikając dotykania twarzy, lub w razie potrzeby
umycia mydłem i wodą pod prysznicem całego ciała przez osoby, które zetknęły się z
przesyłką i ewentualne ich zbadanie i udzielenie pierwszej pomocy.
7. Zdjęcie i zamknięcie w szczelnie zamkniętych torbach (pojemnikach) części ubioru i
obuwia, które mogą mieć styczność z niebezpieczną substancją i ich przekazanie
odpowiednim służbom.
8. W razie rozsypania substancji przykrycie jej papierem lub folią (bez jej przemieszczania,
zmiatania, zgarniania itp.).
9. Sporządzenie listy osób mogących mieć styczność z przesyłką i udostępnienie jej Policji i
służbie medycznej.
10. Wprowadzenie środków ostrożności w postępowaniu z przesyłkami z zewnątrz w
szczególności poprzez:
a) wyznaczenie i przeszkolenie osób upoważnionych do przyjmowania i otwierania przesyłek
oraz powiadamianie w razie potrzeby kierownictwa bądź właściciela obiektu i służb
ratowniczych 112 lub (Policja – 997, PSP – 998, Pogotowie Ratunkowe – 999, 112),
b) wydzielenie i wyposażenie pomieszczenia do przyjmowania przesyłek, wyposażenie w
worki foliowe, rękawice i okulary ochronne itp.),
c) zwrócenie uwagi na sposób zaadresowania przesyłki, w szczególności otrzymanej z
zagranicy lub adresowanej do rąk własnych kierownictwa lub innych ważnych osób
przebywających w obiekcie, posiadającej błędy w adresowaniu, brak stempla poczty lub
jego niezgodność z adresem zwrotnym, nietypowy wygląd lub wymiary itp..
6.7. ZAISTNIENIE AKTU(ÓW) WANDALIZMU.
Akty wandalizmu w obiektach zabytkowych mogą wystąpić zarówno w czasie pokoju jak i
podczas działań wojennych. Mogą mieć charakter celowy lub niezamierzony wynikający z
niewiedzy, niefrasobliwości lub niedbalstwa bądź nieodpowiedzialnym zachowaniem grupy lub
jednostek. Mogą też być skutkiem niewłaściwie prowadzonych prac remontowo – budowlanych,
instalacyjnych lub porządkowych. Akty wandalizmu mogą też przybrać postać zanieczyszczenia
wód, niszczenia urządzeń wodnych i parkowych, niszczeniu lub uszkadzaniu elementów
ogrodzenia, oświetlenia i małej architektury – w połączeniu z uszkodzeniem elewacji, wybijaniu
okien, wyrywaniu lub wyważaniu drzwi, wymontowywaniu lub tłuczeniu detali architektonicznych
i innych elementów wystroju pomieszczeń (zabrudzenie podłóg, ścian i sufitów itp.).
W razie zagrożenia aktami wandalizmu lub zaistnienia takich zdarzeń będą podjęte
następujące działania:
1. Zaostrzenie kontroli osób przybywających i przebywających w obiektach i zamknięcie
dostępu dla osób postronnych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia przed osobami trzecimi nie ruszanie – nie dotykanie
miejsc i detali nie sprzątanie, nie wykonywanie żadnych czynności mogących spowodować
zacieranie śladów.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
36
3. Zaalarmowanie Policji i innych służb porządkowych.
4. Ograniczenie ruchu pracowników i gości na terenie obiektu.
5. Udzielanie informacji i pomocy organom prowadzącym postępowanie i służbom
ratowniczym, w tym w ustaleniu sprawców zdarzenia i poszukiwaniu utraconych –
skradzionych przedmiotów lub elementów, między innymi poprzez udostępnianie
dokumentacji opisowej i fotograficznej.
6. Zapobieganie rozprzestrzenianiu się (powiększaniu) zniszczeń lub uszkodzeń.
7. Dokumentowanie zdarzenia oraz zniszczeń i uszkodzeń, dokonanie wstępnej oceny i
szacowania strat.
8. Powiadomienie organu założycielskiego, Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków i Burmistrza Grodziska Wielkopolskiego o zdarzeniu i poniesionych stratach (na
formularzu zgłoszenia strat w zabytkach) oraz ewentualnych potrzebach pomocy.
9. Przystąpienie do przywrócenia stanu poprzedniego zniszczonych lub uszkodzonych
zabytków (prace zabezpieczające i konserwatorskie).
10. Powrót do normalnego funkcjonowania obiektów.
11. Wprowadzenie niezbędnych korekt (uzupełnień) do planu i systemu ochrony.
7. OCHRONA ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO.
Zabytki nieruchome rozmieszczone na terenie Gminy Grodzisk Wielkopolski w razie
niebezpieczeństwa wybuchu konfliktu zbrojnego będą utrzymywane w sprawności technicznej z
równoczesnym ograniczeniem ich funkcji użytkowych, stosownie do decyzji organu założycielskiego
w zakresie funkcjonowania instytucji w czasie wojny. Główny wysiłek kierownictwa i pracowników
obiektów zabytkowych będzie nakierowany na zgromadzenie i zabezpieczenie materiałowo –
techniczne prac przygotowawczych mających na celu odpowiednie zabezpieczenie, w pierwszej
kolejności, najcenniejszych zabytków nieruchomych tj. obiektów wpisanych do rejestru zabytków, a
w szczególności najbardziej wartościowych elementów.
Wszystkie obiekty zabytkowe i obszary (parki) podlegają ochronie w ramach prac
przygotowawczych. Sprawdzeniu i uzupełnieniu ewidencji i dokumentacji technicznej, budowlanej
i konserwatorskiej – opisowej, rysunków technicznych i fotografii stanu aktualnego, w tym kopii
kart ewidencyjnych zabytków („Białych Kart”) oraz przygotowaniu ukrycia i zabezpieczenia tej
dokumentacji, w ramach zabezpieczenia archiwum jednostki przed ewentualnym zniszczeniem lub
kradzieżą.
Przygotowaniu i zorganizowaniu określonej ilości znaków rozpoznawczych Konwencji
Haskiej z materiałami i narzędziami do ich przymocowania oraz określeniu sił i czasu wykonania.
Przygotowaniu wykonawców sprzętu i narzędzi oraz zaplanowaniu dostaw materiałów do
wykonywania prac techniczno – zabezpieczających najbardziej cenne elementy wystroju
architektonicznego oraz demontażu i ukrycia najbardziej zagrożonych detali.
Wydzieleniu i przeszkoleniu grupy zabezpieczenia i ratownictwa zabytków nieruchomych
oraz zapewnienie jej właściwego wyposażenia i gotowości powiadamiania, dowozu, zabezpieczenia
itp.). Wyborze i zaangażowaniu konsultanta (architekta, konserwatora zabytków nieruchomych) do
nadzorowania prac zabezpieczających ratowniczych i ewentualnej oceny strat.
Wystąpienia w razie potrzeby do Wojskowej Komendy Uzupełnień w Nowym Tomyślu w
uzgodnieniu z Burmistrzem Grodziska Wielkopolskiego o reklamowanie pracowników
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
37
wyznaczonych do grupy zabezpieczenia i ratownictwa zabytków nieruchomych, w ramach zespołu
zabezpieczająco – ratowniczego zabytków a posiadających ważne przydziały mobilizacyjne.
Prowadzenie monitoringu zagrożeń we współdziałaniu z organami obrony cywilnej,
zarządzania kryzysowego, Biura Spraw Obronnych Ministra Kultury i w oparciu o komunikaty i
sygnały ostrzegawcze wojewódzkiego i lokalnego systemu ostrzegania.
Przeszkoleniu obsad obiektów z zakresu znajomości sygnałów alarmowych i sposobu
postępowania (procedur) na wypadek zagrożeń wynikających z sytuacji militarnej i
przewidywanych działań zbrojnych w rejonie gminy.
Zorganizowanie i przygotowanie do uruchomienia systemu wzmocnionej obserwacji,
kontroli dostępu i ochrony obiektów oraz obszarów na wypadek zagrożenia wojennego i
terrorystycznego.
8. OCHRONA ZABYTKÓW W OKRESIE NARASTANIA ZAGROŻENIA (W
CZASIE PODWYŻSZONEJ GOTOWOŚCI).
W okresie narastania zagrożenia państwa będą podjęte następujące działania:
1. Zamknięcie dostępu na teren zabytków nieruchomych i obszarów.
2. Uruchomienie systemu wzmożonej obserwacji obiektów i ochrony polegającej na
zorganizowaniu Stałego Dyżuru składającego się z pracowników poszczególnych obiektów
(jeśli są takie obsady).
3. Wykonanie przewidzianych prac inżynieryjno – budowlanych w zabytkowych obiektach
(obudowa, osłona, demontaż i ukrycie elementów) jeśli obiekty wymagają takich prac.
4. Umieszczenie znaków rozpoznawczych Konwencji Haskiej na dachach obiektów
zabytkowych.
5. Przygotowanie budynków do zaciemniania, uruchamiania awaryjnego zasilania
energetycznego i oświetlenia zastępczego – jeśli istnieją takie możliwości.
6. Zmagazynowanie i utrzymanie w stałej gotowości sprzętu technicznego i transportowego,
materiałów (budowlanych, izolacyjnych itp.), narzędzi i urządzeń oraz środków
podręcznych do prac ratowniczych i ochrony osobistej personelu obiektów.
7. Zgromadzenie niezbędnych zasobów zapasów wody, żywności, środków opatrunkowych i
dezynfekcyjnych, środków czystości itp..
8. Sprawdzenie systemu łączności, alarmowania i powiadamiania pracowników i
specjalistycznych służb ratowniczych i gminnych.
9. Prowadzenie stałego monitoringu zagrożeń i podejmowanie stosownych działań w
zależności od sytuacji.
10. Zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia osobom wyznaczonym do Stałego Dyżuru,
ochrony oraz grupy zabezpieczenia i ratownictwa zabytków (jeśli taka będzie powołana).
W razie wystąpienia nagłego zagrożenia wojennego i braku czasu na wykonanie wszystkich
przewidywanych prac zabezpieczających obiekty zabytkowe – w pierwszej kolejności zostaną
wykonane oznakowania obiektów zabytkowych znakami rozpoznawczymi Konwencji Haskiej.
UWAGA: CZAS WYKONANIA OZNAKOWANIA OD 5 DO 7 DNI.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
38
9. ZADANIA W CZASIE DZIAŁAŃ WOJENNYCH.
1. Śledzenie sytuacji militarnej na podstawie komunikatów ze środków masowego przekazu,
informacji od organów administracji wyższego szczebla, oraz przekazywanie stosownych
informacji właścicielom, użytkownikom i administratorom oraz innym podmiotom
uczestniczącym w procesie ochrony zabytków.
2. Stosowanie się do ogłoszonych alarmów i komunikatów oraz niezwłoczne zapoznanie z
nimi obsad obiektów oraz innym osobom przebywającym w tym czasie w obiektach
zabytkowych.
3. Zaciemnienie budynków i uruchomienie systemów awaryjnego zasilania i oświetlenia jeśli
takie istnieją.
4. Zamknięcie wjazdów i wejść oraz zapewnienie pełnej kontroli wstępu do obiektów
zabytkowych.
5. Prowadzenie prac ratowniczych i doraźnych zabezpieczeń w razie zniszczeń lub uszkodzeń.
6. Powiadomienie w razie potrzeby specjalistycznych sił ratowniczych i ratownictwa
medycznego – udzielanie im informacji i pomocy w czasie trwania akcji ratowniczych.
7. Dokonywanie oceny, szacowanie i dokumentowanie strat powstałych uszkodzeń i zniszczeń.
8. Przekazywanie informacji o stratach i ewentualnych potrzebach pomocy do organu
założycielskiego i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
10. LOGISTYCZNE ZABEZPIECZENIE DZIAŁAŃ OCHRONY ZABYTKÓW.
Ochrona zabytków w wypadku konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowej w okresie
podwyższenia gotowości obejmuje m.in. przygotowanie i rozmieszczenie znaków Konwencji
Haskiej. Siły i środki techniczne potrzebne do wykonania i rozmieszczenia znaków Konwencji
Haskiej, demontażu i ukrycia najcenniejszych detali i elementów wyposażenia zabytków, a także
wykonania innych niezbędnych prac zabezpieczających zabytki i wspomagania profesjonalnych sił
ratowniczych będą organizowane
Za realizację tego przedsięwzięcia odpowiada Dyrektor KZG. Fundusze będą pochodzić
budżetu Gminy Grodzisk Wielkopolski (reagowania kryzysowego) i jednostek posiadających
zabytki przewidziane do ochrony.
Siły i środki techniczne potrzebne do wykonania i rozmieszczenia znaków Konwencji Haskiej,
demontażu i ukrycia najcenniejszych detali i elementów wyposażenia zabytków, a także wykonania
innych niezbędnych prac zabezpieczających zabytki i wspomagania profesjonalnych sił
ratowniczych będą organizowane:
1. na bazie formacji OC
2. firm posiadających sprzęt samochodowo – transportowy
3. przez Grodziskie Przedsiębiorstwo Komunalne
4. na bazie osób wyznaczonych przez właścicieli, administratorów i użytkowników zabytków,
a także wolontariuszy
W przypadku zaistnienia całodobowego działania przy ochronie zabytków zostanie zabezpieczona
przez Urząd Miejski w Grodzisku Wielkopolskim baza noclegowa w oparciu o łóżka polowe, koce,
śpiwory, materace. i wyżywienie dla uczestników działań zabezpieczających i ratowniczych.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
39
11. WNIOSKI Z ANALIZY ROZMIESZCZENIA I ZAGROŻENIA ZABYTKÓW
ORAZ SPOSOBY ICH OCHRONY.
Z analizy rozmieszczenia nieruchomych i ruchomych zabytków wynika, że rozmieszczone są one
na całym obszarze Gminy Grodzisk Wielkopolski.
Sposoby ochrony zabytków nieruchomych to:
prowadzenie ewidencji zabytków w formie kart adresowych przez Burmistrza Grodziska
Wielkopolskiego,
oznakowanie zabytkowych obiektów znakami „ Konwencji Haskiej”,
uwzględnienie ochrony zabytków w planie zagospodarowania przestrzennego.
Sposoby ochrony zabytków nieruchomych i ruchomych to:
A) prowadzenie ewidencji zabytków w formie kart adresowych przez Burmistrza Grodziska
Wielkopolskiego;
B) demontaż i ukrycie najcenniejszych detali architektonicznych i elementów wyposażenia na
terenie gminy w skrzyniach drewnianych: mała sala gimnastyczna SP 1, ul. Chopina w
Grodzisku Wielkopolskim;
C) przygotowanie i rozmieszczenie znaków Konwencji Haskiej o ochronie dóbr kulturalnych w
razie konfliktu zbrojnego wraz z Regulaminem wykonawczym do tej Konwencji oraz
Protokołem o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze
dnia 14 maja 1954 r. (Dz. U. z 1957 r. Nr 46, poz. 212), zwanej dalej "Konwencją Haską";
D) zgromadzenie i utrzymywanie w gotowości urządzeń, sprzętu, narzędzi, opakowań,
materiałów niezbędnych do wykonania prac zabezpieczających i działań ratowniczych;
E) zorganizowanie systemu monitorowania zagrożeń, alarmowania i powiadamiania;
F) wyznaczenie i przygotowanie zespołów ludzkich do prac zabezpieczających i działań
ochronnych;
Sposoby ochrony zabytków ruchomych to:
na miejscu tj schrony, piwnice, ukrycia,
przez rozśrodkowanie,
poprzez ich ewakuację,
Funkcją wiodącą w czasie wykonywania procedur ochrony zabytków na wypadek konfliktu
zbrojnego i klęsk żywiołowych jest Koordynator Ochrony Zabytków, do zadań, którego
odpowiednio należy:
1. Koordynacja wszelkich przedsięwzięć dotycząca ochrony zabytków na wypadek wojny i w
czasie klęsk żywiołowych.
2. Udzielanie niezbędnych informacji służbom ratowniczym odnośnie obiektów zabytkowych.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
40
3. Zapewnienie pomocy i konsultacji ekspertów w czasie działań ratowniczych.
4. Organizacja i nadzorowanie procesu oznakowania obiektów zabytkowych znakami
Konwencji Haskiej.
5. Nadzorowanie wprowadzania procedur zaciemniania i wygaszania oświetlenia w obiektach
zabytkowych,
6. Współdziałanie z właścicielami, administratorami i użytkownikami obiektów zabytkowych
w zakresie ich ochrony.
7. Koordynacja przedsięwzięć w czasie odtwarzania obiektów zabytkowych.
Alarmowanie i ostrzeganie oraz przekazywanie ostrzeżeń w czasie pokoju organizuje na bazie
Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, a w czasie wojny na bazie Stałego Dyżuru Urzędu
Miejskiego w Grodzisku Wielkopolskim.
Gminne Formacje Obrony Cywilnej w czasie wojny uczestniczą w procedurach ochrony zabytków
po uprzednim wyrażeniu zgody przez Szefa Obrony Cywilnej Gminy Grodzisk Wielkopolski.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
41
Załącznik 1
Graficzne rozmieszczenie zabytków na terenie miasta Grodzisk Wlkp.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
42
Załącznik 2
Graficzne rozmieszczenie zabytków na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
43
Załącznik 3
Oznakowanie obiektów zabytkowych znakiem rozpoznawczym Konwencji Haskiej.
OZNAKOWANIE OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH ZNAKIEM ROZPOZNAWCZYM
KONWENCJI HASKIEJ
Wzór znaku rozpoznawczego Konwencji haskiej w układzie pojedynczym, służy do
oznakowania zabytków korzystających z ochrony ogólnej.
1 m
1m
Kolor niebieski
0,5 m
Znak rozpoznawczy Konwencji haskiej z czytelną informacją, że obiekt
(nazwa obiektu, nr obiektu itp.) jest zaliczony do obiektów korzystających z ochrony ogólnej,
umieszcza się przy wejściu do obiektu zabytkowego. Dolna krawędź znaku powinna znajdować się
2 metry powyżej poziomu ziemi.
2. Pełną widoczność znaku za dnia zapewnia się poprzez odpowiednie jego rozmieszczenie na:
1) dachach obiektu:
a) pojedynczego obiektu:
- dachu płaskim - jeden znak,
- dachu o wysokiej kalenicy - po jednym znaku po jednej i drugiej stronie
kalenicy
- dachu o więcej niż dwóch połaciach – po jednym znaku na każdej połaci,
b) kilku obiektach na nieruchomości:
o dachach płaskich - po jednym zestawie znaku na każdym obiekcie;
o dachach o wysokiej kalenicy po jednym znaku, na przemian
z jednej i drugiej strony kalenicy;
2) zewnętrznych ścianach obiektu:
a) pojedynczego obiektu - na ścianie frontowej i tylnej,
b) kilku obiektach na nieruchomości - na zewnętrznych ścianach poszczególnych
budynków wytyczających zarys posesji,
3) placach nieruchomości, na których rozmieszczonych jest kilka obiektów
zabytkowych:
jeden znak o podwójnych wymiarach.
Znaki można wykonać i umieścić w sposób nieprzynoszący szkody dla zabytku na:
1) dachu obiektu poprzez:
rozciągnięcie płótna z namalowanym znakiem;
przymocowanie trwałych plansz z namalowanym znakiem;
2) ścianach obiektu – zawieszenie plansz tekturowych /z desek/ z namalowanym
znakiem;
3) na placu nieruchomości – rozciągnięcie płótna lub innego tworzywa z namalowa-
nym znakiem lub wysypanie kolorowego kruszywa /materiałów trwałych/
Uwaga: Rozmiary znaków powinny być proporcjonalne do wielkości obiektu.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
44
Załącznik 4
Zestawienie prac dokumentacyjnych i konserwatorsko – zabezpieczających w razie wystąpienia strat i
szkód w zabytkach.
ZESTAWIENIE PRAC DOKUMENTACYJNYCH I KONSERWATORSKO –
ZABEZPIECZAJĄCYCH W RAZIE WYSTĄPIENIA STRAT I SZKÓD W
ZABYTKACH.
zabezpieczenie zabytków przed dalszą destrukcją po ustąpieniu zagrożenia,
dokumentowanie zdarzeń, strat i podjętych działań (filmowanie, fotografowanie, kopiowanie, itp.)
informowanie właściwych organów administracji publicznej w szczególności Konserwatora
Zabytków oraz organów założycielskich o:
stratach,
podjętych działaniach,
potrzebach pomocy,
wykonanie ekspertyzy konserwatorskiej.
Nazwa obiektu, nr rejestru w
wykazie zabytków
Szczegółowy opis strat i szkód Zakres prac
dokumentacyjnych
konserwatorskich do
wykonania
1 2 3
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
45
Załącznik 5
Organizacja łączności i alarmowania.
ORGANIZACJA ŁĄCZNOŚCI I ALARMOWANIA
Lp. Nazwa organizacji Nr telefonu, Fax, e-mail
1 Urząd Miejski w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Stary Rynek 1,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
Gminny Zespół Reagowania Kryzysowego
Tel; 61 4453000,
Fax; 61 4453017,
grodzisk@grodzisk.wlkp.pl
2 Starostwo Powiatowe Grodzisk Wielkopolski
Ul. Żwirki i Wigury 1
Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego
Tel; 61 4452500,
Fax; 61 4452555,
starostwo@pgw.pl
3 Wielkopolski Urząd Wojewódzki
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
al. Niepodległości 16/18
61-713 Poznań
Tel. całodobowy;
61 8549900,
61 8549910
4 Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji
Ratownictwa Państwowej Straży Pożarnej
u. Masztalerska 3, 60-767 Poznań
Tel;
112, 998
Tel. całodobowy;
61 8215222, Fax; 61 8215555
5 Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków-
-Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków
ul. Gołębia 2
61-834 Poznań
Tel;
61 8528003, 61 8528004
Fax; 61 852802
6 Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Generalny Konserwator Zabytków
Biuro Administracyjno-Budżetowe
ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
00-071 Warszawa
Tel; 22 4210445,
Fax; 228267722
7 Państwowa Straż Pożarna
ul. Rakoniewicka 31
62-065 Grodzisk Wielkopolski
Tel;
112, 998,
61 2220650,
Fax; 61 4448711
kppspgrodzisk@psp.wlkp.pl
8 Policja
ul. 27 Stycznia 16
62-065 Grodzisk Wielkopolski
Tel;
112, 997,
61 4444211, Fax; 61 4444215
Dyżurny.grodzisk-
wlkp@po.policja,gov.pl
9 Pogotowie Ratunkowe
ul. Mossego 17
62-065 Grodzisk Wielkopolski
Tel;
112, 999,
61 4445523, Fax; 61 4445720
szpital@spzoz-grodzisk.pl
10 Pogotowie Energetyczne
ul. 5 Stycznia 8, 64-330 Opalenica
Tel; 991
11 Pogotowie Gazowe
ul. Nowy Świat 41
62-065 Grodzisk Wielkopolski
Tel; 992
12 Pogotowie Wodno-Kanalizacyjne
ul. Kościańska 32, 62-065 Grodzisk Wielkopolski
Tel; 61 4447187
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
46
Załącznik 6
Sposób współdziałania, powiadamiania i łączności.
SPOSÓB WSPÓŁDZIAŁANIA, POWIADAMIANIA I ŁĄCZNOŚCI
Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
tel. 22 523 30 58; fax;22 523 30 03
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Biuro Administracyjno – Budżetowe
tel. 22 421 04 45; fax; 22 828 77 22
Wojewoda Wielkopolski
Tel. 61 854 17 74; fax; 61 854 19 17
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
Tel. 987; tel. całodobowy; fax; 61 854 99 00
Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków
tel. 61 852 80 03, fax; 61 852 80 02
Ośrodki Polskiego Radia i Telewizji Polskiej,
Redakcje gazet codziennych:
TVP 3, tel; 61 850 64 00
Głos Wielkopolski, tel; 61 869 41 00
Stanowisko
Kierowania
Komendy
Wojewódzkiej
Policji
tel; 997; 112
Dyżurny tel;
61 841 29 97
Wojewódzkie
Stanowisko
Koordynacji
Ratownictwa
PSP
w Poznaniu
tel; 61 821 52 22
fax; 61 821 55 55
Pogotowie Ratunkowe
tel; 61 44 45 523fax; 61 44 45 720
Wojewódzki Sztab
Wojskowyw Poznaniu
tel; 61 857 27 60fax; 61 857 27 81
Starostwo PowiatoweGrodzisk
WielkopolskiCZK
tel. 61 445 25 51
Urząd MiejskiGrodzisk
Wielkopolskitel. 61 445 30 00fax; 61 445 30 17
Właścicielei użytkownicy
obiektów zabytkowych
Sołtysi w których położone
są zabytki
Grodziskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o. o.
tel. 61 444 71 87, fax 61 444 71 87 w.35
Jednostki OSP
z terenu Gminy Grodzisk Wlkp.
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
47
Załącznik 7
Arkusz aktualizacji.
ARKUSZ AKTUALIZACJI
L.p. Data Nazwa dokumentu Treść aktualizacji Podpis
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
48
Załącznik 8
Formularz zgłoszenia strat w zabytkach.
FORMULARZ ZGŁOSZENIA STRAT W ZABYTKACH
Lp. Miejscowość
(adres, gmina)
Obiekt
nr wpisu
do rejestru
zabytków
(ewidencji)
lub inwentarza
muzealiów itp.
Funkcja Właściciel,
użytkownik,
zarządca
Rodzaj,
zwięzły opis
i przyczyna
strat
Wartość strat
i przewidywane
źródła
finansowania
ich usunięcia
Adnotacja
o weryfikacji
strat na
miejscu przez
organ ochrony
zabytków
Wykonane prace
ratowniczo-
-zabezpieczające
i konserwatorskie,
organ
prowadzący
ewentualne
postępowanie
wyjaśniające.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
49
Załącznik 9
Wykaz zabytków nieruchomych na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski podlegających zabezpieczeniu
w razie sytuacji kryzysowych lub wypadek konfliktu zbrojnego.
WYKAZ ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH NA TERENIE GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI PODLEGAJĄCYCH ZABEZPIECZENIU W
RAZIE SYTUACJI KRYZYSOWYCH LUB NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO.
L.p. Miejscowość Obiekt Elementy
obiektu
podlegające
zabezpieczeniu
Proponowany sposób zabezpieczenia Niezbędne siły i czas na
wykonanie zadania
Koszty Uwagi
1. Grodzisk Wlkp.
proboszcz Marek
Sobkowiak,
Tel. 61 444 54 45
marek.sobkowiak
@poczta.fm
KOŚCIÓŁ PAR. P. W. ŚW.
JADWIGI,
ul. Kościelna 1,
KOŚCIÓŁ SZPITALNY
(CMENTARNY) P. W. Św.
DUCHA, OB. FIL. PARAFII P.W.
ŚW. JADWIGI
ul. Rakoniewicka
ZESPÓŁ KLASZTORU
BERNARDYNÓW, OB. FIL.
PARAFII P.W. ŚW. JADWIGI
ul. 3 Maja/Bukowska
ORGANISTÓWKA
ul. Kościelna 4
Całe obiekty Zawieszenie znaków rozpoznawczych konwencji Haskiej,
wykonanie szczegółowej dokumentacji fotograficznej i
ukrycie jej z pozostałą dokumentacją. Zabezpieczenie
wszelkiej dokumentacji dotyczącej zabytku w
odpowiednich opakowaniach i ukrycie w bezpiecznym
miejscu w obrębie obiektu, wzmocnienie ochrony
przeciwpożarowej poprzez zwiększenie ilości środków
gaśniczych.
Proboszcz parafii i
członkowie rady
parafialnej od 4-6 osób w
czasie 7 dni.
1000,00zł
2. Grodzisk Wlkp.
KOŚCIÓŁ EWANGELICKI, ob.
kościół par. rzym. - kat. p. w.
Najświętszego Serca Pana Jezusa,
proboszcz Władysław Łapawa
Tel. 061 442 11 12
Pl. Powstańców Wielkopolskich 1
Cały obiekt j.w. Proboszcz parafii i
członkowie rady
parafialnej od 4-6 osób w
czasie 2 dni.
300,00zł
3. Kąkolewo KOŚCIÓŁ EWANGELICKI
Proboszcz Roman Nowak
Kąkolewo 61
Tel. 61 441 16 20
Cały obiekt j.w. Proboszcz parafii i
członkowie rady
parafialnej od 4-6 osób w
czasie 2 dni.
300,00zł
4. ZESPÓŁ KOŚCIOŁA
PARAFIALNEGO pw. ŚW.
Cały obiekt j.w. Proboszcz parafii i
członkowie rady
300,00zł
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
50
APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA
Proboszcz Tadeusz Osiński
Ptaszkowo 28
Tel. 61 442 11 59
parafialnej od 4-6 osób w
czasie 2 dni.
5. Woźniki ZESPÓŁ KLASZTORU
REFORMATÓW ob. OO
Franciszkanów - WOŹNIKI:
Kościół + Klasztor
Gwardian O. Franciszek
Chodkowski
Woźniki 16
tel. 061 444 60 06
Cały obiekt j.w. Zakonnicy od 4-6 osób w
czasie 3 dni.
400,00zł
6. Grodzisk Wlkp.
RATUSZ, ob. Urząd Miejski
STUDNIA BŁ.BERNARDA
Burmistrz Grodziska Wlkp. Henryk
Szymański
Ul. Stary Rynek 1
Tel. 61 445 30 11
grodzisk@grodzisk.wlkp.pl
Cały obiekt j.w. 3 osoby w czasie 2 dni 250,00zł
7. STAROSTWO + budynek
gospodarczy,
Starosta Grodziski Mariusz Zgaiński
Ul. Żwirki I Wigury 1
Tel. 61 445 25 00
starostwo@pgw.pl
Całe obiekty j.w. 3 osoby w czasie 2 dni 250,00zł
8. ZESPÓŁ BROWARU,
budynek administracyjny
kotłownia
rozlewnia piwa
ul. Kolejowa 10
własność prywatna
Cały obiekt j.w. 3 osoby w czasie 2 dni 250,00zł
9. ZESPÓŁ BROWARU
magazyn zbożowy,
słodownia klepiskowa i
suszarnia,
ogrodzenie z bramą,
Pl. Powstańców Wlkp. i
ul. Przemysłowa 9, wł. prywatna
Cały obiekt j.w. 3 osoby w czasie 2 dni 250,00zł
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
51
10. ZESPÓŁ DWORSKI (pałacowy)
dwór,ob. Muzeum Ziemi
Grodziskiej i mieszkania,
park krajobrazowy
kustosz Dariusz Matuszewski
Tel. 061 44 45 150
oficyna, wł. pr. ul.
Rakoniewicka nr 8,
stróżówka, wł. pr. ul.
Rakoniewicka nr 6a,
Cały obiekt j.w. Kierownik Muzeum i
pozostali właściciele
budynków, 3 osoby w
czasie 2 dni
500,00zł
11. DOM, pl. Św. Anny 8,
DOM, ul. Kolejowa 5
DOM, ul. Mickiewicza 8
KARCZMA, ob. dom mieszk.,
ul. Poznańska nr 1
DOM, ul. Poznańska 7 (d.5),
KARCZMA, ob. dom mieszk.,
ul. Poznańska nr 9,
DOM, ul. Przemysłowa 16,
DOM, ul. Stary Rynek 30,
DOM, ul. Szeroka nr 1
DOM, ul. Szeroka 24,
DOM, ul. Wawrzyniaka 2,
DOM, ul. Wawrzyniaka 6,
DOM, ul. Wawrzyniaka 13,
DOM, ul. Żwirki i Wigury nr 2,
Zajazd przy Kościele Par. Św.
Jadwigi, ul. Kościelna 2
Słodownia, ul. Przykop 3
Własność prywatna
Całe obiekty j.w. Właściciele obiektów, 2-3
osoby, 2 dni.
1000,00zł
12. SĄD REJONOWY,
Prezes Sądu Rejonowego
Piotr Błaszak
ul. Żwirki i Wigury 3
Tel. 61 444 59 34
administracja@grodziskwlkp.sr.gov.
pl
Cały obiekt j.w. 2-3 osoby, 2 dni 300,00zł
13. Ptaszkowo SZKOŁA POWSZECHNA
Ptaszkowo 45 własność prywatna
Całe obiekty j.w. Właściciele budynków, 2-
3 osoby, 2 dni
1000,00zł
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
52
KARCZMA
Ptaszkowo 19 własność prywatna
ZESPÓŁ FOLWARCZNY
6. wolarnia, ob. obora
7. spichlerz i obora
Skarb Państwa, ANR
PARK W ZESPOLE DWORSKO-
FOLWARCZNYM
14. Grąblewo ZESPÓŁ DWORSKO-
FOLWARCZNY
7. rządcówka,
8. stajnia,
9. obora,
10. ogrodzenie,
BRAMA WJAZDOWA
Skarb Państwa, ANR
Całe obiekty j.w. Właściciele budynków, 2-
3 osoby, 2 dni
250,00zł
15. Piaski – obecnie
osiedle w
Grodzisku Wlkp.
ZESPÓŁ FOLWARCZNY, 2 poł.
XIX/XX w.,
4. budynek socjalny
5. stajnia i wozownia
6. spichlerz
7. kuźnia
8. remiza
9. gorzelnia
Skarb Państwa i właściciele prywatni
Całe obiekty j.w. Właściciele budynków, 2-
3 osoby, 2 dni
750,00zł
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
53
Załącznik 10
Zabytki ruchome na terenie gminy Grodzisk wielkopolski chronione na miejscu.
ZABYTKI RUCHOME
na terenie gminy Grodzisk Wielkopolski chronione na miejscu – w jednostkach organizacyjnych
( podlegające rozśrodkowaniu lub ewakuacji)
L.p. Miejscowość Wyszczególnienie (rodzaj zabytku) Ilość sztuk Objętość
m3
Ciężar kg Ilość i
rodzaj
opakowań
Ilość osób
i czas
Środki transportu Miejsce i
trasa
przejazdu
[km]
1. Grodzisk
Wlkp.
KOŚCIÓŁ PAR. P. W. ŚW. JADWIGI 149 298 5000,00 Worki
40 skrzyń
10
2 dni
Samochód ciężarowy -
2. KOŚCIÓŁ SZPITALNY (CMENTARNY)
P. W. Św. DUCHA, OB. FIL. PARAFII
P.W. ŚW. JADWIGI
22 40 200,00 4 skrzynie 4
1 dzień
Samochód ciężarowy -
3. KOŚCIÓŁ EWANGELICKI, ob. kościół
par. rzym. - kat. p. w. Najświętszego Serca
Pana Jezusa,
32 60 250,00 6 skrzyń 4
1 dzień
Samochód ciężarowy -
4. ZESPÓŁ KLASZTORU
BERNARDYNÓW
109 150 600,00 Worki
20 skrzyń
5
2 dni
Samochód ciężarowy -
5. ZESPÓŁ DWORSKI (PAŁACOWY)
(zostanie opracowany odrębny Plan ochrony
zabytków w którym wyszczególnione
zostaną wszystkie zabytki ruchome)
1653 1500 3500,00 Worki
80 skrzyń
5
3 dni
Samochód ciężarowy -
6. Ptaszkowo ZESPÓŁ KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO
pw. ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA
52 100 300,00 Worki
40 skrzyń
5
2 dni
Samochód ciężarowy -
7. Woźniki ZESPÓŁ KLASZTORU REFORMATÓW
ob. OO Franciszkanów - WOŹNIKI:
klasztor, kościół
79 140 1000,00 Worki
40 skrzyń
7
2 dni
Samochód ciężarowy -
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
54
Załącznik 11
Wykaz jednostek przewidzianych do udzielania pomocy zabytkom.
WYKAZ Z ADRESAMI JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH,
INSTYTUCJI, ORGANIZACJI I RZECZOZNAWCÓW,
PRZEWIDZIANYCH DO UDZIELENIA POMOCY ZABYTKOM W RAZIE ZAGROŻENIA.
Lp. Jednostka organizacyjna,
instytucja, organizacja,
rzeczoznawca
Adres Nazwisko i imię osoby
prowadzącej, telefon, fax,
Uwagi
1. Grodziskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o. o. ul. Kościańska 32, 62-065 Grodzisk Wlkp. tel; 61 444 71 87,
fax; 61 444 71 87 w. 35
biuro@gpk.biz.pl
2. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków ul. Gołębia 2, 61-834 Poznań tel. 61 852 80 03;
fax; 61 852 80 02
3. Urząd Miejski
Gminny Zespół Reagowania Kryzysowego
ul. Stary Rynek 1, 62-065 Grodzisk Wlkp. tel. 61 445 30 00;
fax; 61 445 30 17
grodzisk@grodzisk.wlkp.pl
4. OSP w Grodzisku Wlkp. ul. Rakoniewicka 31, 62-065 Grodzisk Wlkp. tel. 784 323 527
lub 112, 998
5. OSP w Słocinie Słocin 46, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 112, 998
6. OSP w Grąblewie Grąblewo 28, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 112, 998
7. OSP w Kąkolewie Kąkolewo 63, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 112, 998
8. OSP w Borzysławiu Borzysław, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 112, 998
9 OSP w Snowidowie Snowidowo 25, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 112, 998
10 Szkoła Podstawowa Nr 1
im. Polskich Olimpijczyków w Grodzisku Wlkp.
ul. Chopina 26, 62-065 Grodzisk Wlkp. tel. 61 445 50 21
11 Szkoła Podstawowa Nr 4 Grodzisku Wlkp.
ul. Środkowa 56, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 61 444 56 83
12 Szkoła Podstawowa w Grąblewie Grąblewo 22, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 61 444 64 69
13 Szkoła Podstawowa w Kąkolewie Kąkolewo 64, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 61 441 16 25
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
55
14 Zespół Szkół
im. Jana Pawła II w Ptaszkowie
Ptaszkowo 31A, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 61 444 57 02
15 Szkoła Podstawowa w Słocinie Słocin 106, 62-065 Grodzisk Wlkp.
tel. 444 57 90
16
Sołectwa
Sołectwa
Albertowsko
Albertowsko 39 606 831 738
17 Biała Wieś
Biała Wieś 38 609 393 640
18 Borzysław
Borzysław 31 606 139 472
19 Chrustowo
Chrustowo 6 602 535 189
20 Czarna Wieś
Czarna Wieś 19 606 190 931
21 Grąblewo
Grąblewo 11 660 438 628
22 Kąkolewo
Kąkolewo 1D/8 604 820 037
23 Kobylniki
Kobylniki 23 606 325 922
24 Kurowo
Kurowo 7 606 325 962
25 Lasówki
Lasówki 7A/2 606 139 982
26 Ptaszkowo
Ptaszkowo 37 696 263 483
27 Rojewo
Rojewo 9 61 441 16 26
28 Słocin
Słocin 602 535 459
29 Snowidowo
Snowidowo 15 602 535 499
30 Sworzyce
Sworzyce 22 608 509 085
31 Woźniki
Woźniki 6/6 608 509 091
32 Zdrój
Zdrój 17 606 326 270
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
56
Załącznik nr 12
Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków –gmina i miasto
Wykaz obiektów wpisanych do gminnej ewidencji zabytków
KĄKOLEWO
ZAGRODA NR 8,
1. dom, drewn.
2. stodoła
1 poł. XIX,
szach., XIX, 155
ZAGRODA Nr 11
dom mieszk.
k. XIX w. 165
Dom mieszk. 17, ob. mieszk, świetlica 1907 189/1
ZAGRODA NR 18
1. dom mieszk.
2. Obora
3. stodoła
4. chmielnik, ob. bud. Gosp.
k. XIXw.
k. XIXw.
k. XIXw.
190
STODOŁA PRZY NR 22 Poł. XIXw. 194
DOM mieszk. Nr 24 1 ćw. XXw. 196/1
DOM mieszk. Nr 26 daw. klub rolnika ob. sklep 1887 200
ZAGRODA nr 28
1. dom mieszk.
2. Bud. Gosp.
1 ćw. XXw.
204
Dom mieszk. Nr 31 Poł. XIXw. 209/1
ZAGRODA NR 35 1833 214
Dom mieszk. Nr 37 1873-1875 220
DOM mieszk. NR 40 k. XIXw. 226/2
DOM mieszk. Nr 47 1 ćw. XXw. 233
Zagroda nr 52
a) Dom mieszk. Nr 52
b) obora
k. XIXw. 361/1
Zagroda nr 59
1. dom mieszk.
2. Bud. Inwentarski II
3. Bud. Inwentarski II
4. stodoła
1900 337
Zagroda nr 60
1. dom mieszk.
2. Bud. inwetarski
Pocz. XX 335
Zagroda nr 63
a) dom mieszk.
b) Bud. inwetarski
k. XIXw.
XIX/XXw.
181
KOBYLNIKI
Szkoła podstawowa, ob. nr 4 ul. Środkowa 56, mur. 1896-1897 3614
KUROWO
ZAGORDA nr 20 chlew 1907 192
ZAGRODA nr 25
1. dom mieszk.
2. Chlew
3. obora
k. XIXw.
l. 20. XXw.
116
DOM NR 6 pocz. XXw. 141
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
57
DOM NR 18 ok. 1937 173
Zagroda nr 13
1. dom mieszk.
2. chlew
k. XIXw.
1911
153
153
LULIN
Zespół folwarczny
1. dom dyrektora nr 1
2. oficyna przy domu dyrektora ob nr 1
3. park krajobrazowy
4. dom pracowników folwarcznych nr 2
5. stajnia z wozownią
ok. 1900
pocz. XXw.
Pocz. XXw.
198/1
196/1
198/2
196/1
196/1
LASÓWKI
Zespół pałacu myśliwskiego
1. park naturalistyczny
2. pałaca myśliwski ob. leśniczówka
XIXw.
1880-1890
5072/2, 5072/3,
5072/4
MŁYNIEWO
Pozostałości zespołu folwarcznego:
1. gorzelnia (browar) ob. bud. Mieszk.
2. Stodoła
3. spichlerz
4. kuźnia ob. warsztat
5. bud. Gosp.
6. obora ze spichlerzem
XIX/XXw.
Pocz.XXw.
1890
1915
pocz. XX
1909
76/14, 76/4
102/4
102/4
102/4
102/4
102/4
Pozostałości zespołu folwarcznego
(kolonia domów pracowników folwarcznych)
a) dom nr 7
b) dom nr 6
c) dom nr 8
d) dom nr 9
e) dom nr 10
ok. 1915
ok. 1915
pocz. XXw.
75/6
76/5
76/7
76/8
76/10
PANTALEONOWO (Grodzisk Wielkopolski)
Zespół folwarczny
1. pięciorak ob. ul. Sadowa 3
2. figura św. Józefa z dzieciątkiem ul.
Poznańska
k. XIXw.
3383
3390
PIASKI (Grodzisk Wielkopolski)
Zespół folwarczny:
1. rządcówka ob. nr 1
2. dom socjalny ob. mieszk. Nr 4
3. obora i mleczarnia
4. kuźnia
5. stajnia z wozownią-obora
6. remiza
7. stodoła II
8. spichlerz
9. gorzelnia
k. XIXw.
1915
k. XIXw.
1902
3797
3799
1927
Kolonia domów pracowników folwarcznych
1. dom – czworak III-ob. Nr 6
2. dom- czworak I – ob. nr 8
3. dom – czworak II – ob. nr 9
XIX/XXw.
3759
3779
3762
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
58
4. dom – sześciorak II – ob. nr 10
5. dom – sześciorak I – ob. nr 11
3761
3758
PTASZKOWO
Kostnica – ostatnio sala lekcyjna k. XIXw. 99
Zagroda nr 53
1. stodoła
1898r.
78
ROJEWO
Zagroda nr 1
1. dom mieszk.
2. obora
1 poł. XIXw.
1927
47/5
Dom mieszk. Nr 5 1 poł. XIXw. 59
Szkoła ob. bud. Mieszk. Nr 7 k. XIXw. 61
SŁOCIN
Zespół folwarczny:
a) rządcówka, ob. dom nr 75
b) obora, ob. bud. Inwenatrsko mieszk. Nr
75/76
c) bud. Inwentarski – ob. bud. Inwenatrsko
mieszk. Nr 77
d) spichlerz
e) stodoła – ob. bud. Gosp.
ok. poł. XIXw.
4 ćw. XIXw.
ok. poł. XIXw.
307/2
307/2, 308/2
306
307/2
Szkoła powszechna Lata 1902-1907 159/1
Zespół zagrody nr 30
1. dom
2. stodoła
XIXw.
1 poł. XIXw.
231/4
231/4
Dom mieszk. - ob. nr 78 (daw. 79) Pocz. XXw. 312
Dom mieszk. - ob. nr 80 Pocz. XXw. 315
Dom mieszk. - ob. nr 92 2 poł. XIXw. -
SNOWIDOWO
Dom mieszk. Nr 4 Pocz. XXw. 54 i 126
Zagroda nr 23:
1. Dom mieszk. Nr 23
2. bud. Gosp.
Pocz. XXw.
40
Stodoła w zagrodzi nr 11 1864 53
STRZELCE (Grąblewo)
Zespół folwarczny:
1. rządcówka ob. nr 9
2. obora ob. bud. Inwentarski
3 ćw. XIXw.
ok. 1900
347/1
345/5
Kolonia domów pracowników folwarcznych
1. dom miesz. Czworak I – ob. nr 2
2. dom mieszk. Czworak II – ob. nr 3
3. dom mieszk. Czworak III – ob. nr 4
Pocz. XXw.
250/4
250/3
250/2
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
59
4. dom mieszk. Czworak IV – ob. nr 5
5. bud. Gosp. przy domu nr 2
250/1
250/4
SWORZYCE
ZESPÓŁ SZKOŁY POWSZECHNEJ
A) szkoła ob. dom mieszk. Nr 42
B) bud. Gosp.
Pocz. XXw.
166
Dom mieszk. Nr 29 1893 199
Dom mieszk. Nr 31 Pocz. XXw. 146
Zagroda nr 38
stodoła Pocz. XIXw. 135
Zagroda nr 51
1. dom mieszk.
2. obora
Pocz. XXw.
22/5
22/1
WOŹNIKI
Zespół folwarczny:
1. rządcówka
2. stajnia I
3. stajnia II
4. spichlerz
5. obora
6. stodoła I
7. stodoła II
8. owczarnia
9. wiata na maszyny z budynkami gosp.
10. ogrodzenie folwarczne
ok. poł Xixw.
ok. 1890r.
k. XIXw.
2 poł. XIXw.
2 poł. XIXw.
k. XIXw.
1874
pocz. XXw.
k. XIXw.
75/1
71/28
71/28
71/28
71/28
Kolonia domów pracowników folwarcznych
1. dziesięciorak – ob. nr 4 (daw. 3)
2. dziesięciorak – ob. nr 6
3. dom-ob. Nr 8
4. obora ludzka
ok. 1860
1898r.
2 poł. XIXw.
ok. 1900r.
71/4
71/29, 71/30
71/16
71/
ZDRÓJ
Zespół szkoły powszechnej
1. Szkoła – ob. bud. Mieszk. Z biblioteką
2. bud. Gosp.
Pocz. XXw.
140/2
Leśniczówka - zwierzyniec 4 ćw. XIXw. 5115
Pozostałości Zespołu Folwarcznego
(ob. zagroda nr 18) bud. Inwentarski
2 poł. XIXw.
45/6
Dom mieszk. - ob. nr 4a Lata 1907-1909 61/7
Dom mieszk. - ob. nr 19 Pocz. XXw. 136
ALBERTOWSKO
ZAGRODA NR 1
1. Dom Mieszk. Nr 1
2. budynki gospodarcze
POŁ. XIXw.
XIX/XXw.
452
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
60
Dom nr 6 ok. 1910r. 435/2
Zagroda nr 42
1. dom mieszk.
2. Chlew
3. stodoła
4. obora
Pocz. XXw. 338
Zagroda nr 52
dom mieszk. ok. poł. XIXw. 525
Zagroda nr 53
1. dom mieszk.
2. obora
1883
1912
560
Dom mieszk. Nr 55 1 poł. XIXw. 565
Zagroda nr 64
obora 1909 549
Dom mieszk. Nr 72 1793 531/2
BIAŁA WIEŚ
DOM mieszk. NR 1 Poł. XIXw. 192/4
DOM mieszk. NR 24 1848 24
Zagroda nr 33 Poł. XIXw. 10/1
CZARNA WIEŚ
Zespół szkoły powszechnej
szkoła ob. dom mieszk. Nr 19 Pocz. XXw. 182/3
Zagroda nr 1
1. dom mieszk.
2. stodoła
ok. poł. XIXw.
1913
23/4
Zagroda nr 4
dom mieszk. 1935 49
Zagroda nr 5
1. dom mieszk.
2. stodoła
1914
pocz. XXw.
50
Zagroda nr 23
1. dom mieszk.
2. obora
1898
1906
129
Zagroda nr 28
obora Pocz. XXw. 144
BORZYSŁAW
Zagroda nr 8
1. dom. Mieszk.
2. stodoła
1913
1914
61
Zagroda nr 7
1. piekarnia – ob. bud. Gosp.
2. dom mieszk.
ok. 1912
1906-1907
67
Zespół folwarczny – ob. zagroda nr 41
1. brama wjazdowa
2. dom mieszk.
4 ćw. XIXw.
1940
335
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
61
3. Magazyn zbożowy
4. stodoła
5. stajnia z wozownią
6. obora
k. XIXw.
4 ćw. XIXw.
2 poł. XIXw.
CHRUSTOWO
Zagroda nr 10
1. dom mieszk.
2. obora
k. XIXw.
Pocz. XXw.
16/4
Dom mieszk. Nr 16 1860 31/3
GRĄBLEWO
Zespół szkoły
1. szkoła powszechna
2. bud. Gosp.
3. stara szkoła – ob. dom mieszk. Nr 26
Pocz. XXw.
1858
349/2
355/1
Kolonia domów pracowników folwarcznych
1. dom mieszk. Nr 59
2. dom mieszk. Nr 60
3. dom mieszk. Nr 61
4. dom mieszk. Nr 62
5. dom mieszk. Nr 63
ok. 1910r.
294/6
Wykaz obiektów wpisanych do gminnej ewidencji zabytków
Plac Św. Anny
1. DOM NR 1, mur., 1888-1889, 1924
2. DOM NR 2, mur., pocz.XX, 1580
3. DOM NR 3, mur., ok.poł.XIX, 1923
4. DOM NR 4, mur., ok.1838, przemur. 1896, przebud.
l.20 XX, 1578
5. DOM NR 5, mur., 1887, 1916
6. DOM NR 6, mur., ok.1870, 1577
7. DOM NR 7, mur., ok.1887, 1915
8. DOM NR 10, mur., ok.1910, 1566
9. DOM NR 11, mur., k.XIX, 1913/2
10. DOM NR 12, mur., 4 ćw.XIX, przebud. 1571
11. DOM NR 14, mur., k.XIX. 1569
12. DOM NR 16, mur., ok.1865, przebud. 1568
13. DOM NR 17/19, mur., 1879 1907
ul. Św. Bernarda
14. DOM NR 1, mur., ok.1870 2103
ul. Bukowska
15. DOM NR 1, mur., ok. poł. XIX, przebud. 1884 i po
1945. 1289/2
16. DOM NR 4, mur., k.XIX 1335
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
62
17. DOM NR 5, szach., 1 poł.XIX. 1307
18. DOM NR 6, mur., 2 poł.XIX. 1334
19. DOM NR 7, mur., 1906. 1287
20. DOM NR 9, mur., 1869, bud. Chocieszyński. 1285
21. DOM NR 10/12, ob. apteka, mur., 1846, przebud. 1 ćw. XX
i po 1945. 1256
22. DOM NR 11, mur., 1845. 1284
23. DOM NR 13, mur., k. XIX. 1283
24. DOM NR 14, mur., 2 poł. XIX. 1253
25. DOM NR 15, mur., 1 poł. XIX. 1282
26. DOM NR 16, mur., glin., 1 poł. XIX. 1252
27. DOM NR 19, mur., 4 ćw. XIX. 1270/2
28. DOM NR 20, szach., 1 poł. XIX, odnow. 1988. 1250/1
29. DOM NR 21, mur., ok. 1900. 1270/2
30. DOM NR 22, szach., pocz. XIX. 1247/1
31. DOM NR 23, mur., ok. 1900. 1268
32. DOM NR 24, szach.mur., 1 poł.XIX 1242
33. DOM NR 25, mur., ok.1900. 1261
34. DOM NR 29, mur., 1901. 1259
35. DOM NR 34, mur., XIX/XX. 1236
36. DOM NR 35, mur., 2 poł. XIX. 1165
37. DOM NR 40, mur., ok. 1910. 1216
38. ?
? DOM NR 41, szach., ok. 1 poł. XIX.
39. DOM NR 43, mur., 4 ćw.XIX. 1130
40. DOM NR 46, mur., 2 poł. XIX. 558
41. DOM NR 48, mur., 2 poł. XIX. 557
42. DOM NR 58, mur., ok. poł. XIX. 539
43. DOM NR 60 mur., k.XIX 538
44. DOM NR 61, mur., k.XIX. 1034/3
45. DOM NR 71 mur. pocz. XX 518
ul. M. Drzymały
46. DOM NR 1, mur., 4 ćw. XIX. 1272
ul. Garbary
47. DOM NR 1, mur., pocz.XX. 1590
48. DOM NR 3, mur., szach. 2 poł. XIX. 1591
49. DOM NR 4, mur., 1874. 1944
50. DOM NR 5, mur., pocz.XX. 1593
51. DOM NR 6,. mur., XIX/XX 1945
52. DOM NR 7, mur., ok.1890. 1595
53. DOM NR 9 mur., ok.1860, przebud. 1905, proj. bud.
Wilhelm Gutsche (?). 1596
54. DOM NR 11, mur., 1902 1597/98
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
63
55. DOM NR 13, mur., 2 poł.XIX. 1599
56. DOM NR 14, mur., szach., 2 poł. XIX, przebud.
XIX/XX. 1949/1
57. DOM NR 17, mur., 2 poł.XIX. 1602
58. DOM NR 27, mur., 2 poł.XIX. 1958/59
59. DOM NR 29, mur. szach., 2 poł. XIX, przebud. 1957
ul. Gołębia
60. DOM NR 2, mur., 1886. 2006
61. DOM NR 4, mur., 2 poł. XIX. 2002
ul. Kolejowa
62. DOM NR 1, mur., 1892 1201
63. DOM NR 2, mur., 1902 1443
64. DOM NR 4, mur., pocz. XX
65. DOM NR 8, mur., ok. 1910. 1447
ul. Kościelna
66. DOM NR 9, szach. mur., 1 poł. XIX. 2038
ul. Kręta
ul. Krótka
67. DOM NR 1, mur., ok. 1866. 1471
ul. Krzywa
68. DOM NR 1, glin., ok.1830. 2004
ul. 1 Maja
69. DOM NR 2, mur., k. XIX. 766/1
70. DOM NR44, mur., k. XIX. 701
ul. 3 Maja
71. DOM NR 6, mur., 1907, remont. 1989. 1456
72. DOM NR 8, mur., ok.1910. -
ul. Mickiewicza
73. DOM NR 1, mur., po. 1910. 2063/1
74. DOM NR 3, mur., 1 ćw. XX. 2061
75. DOM NR 4, mur., 2 poł. XIX, przebud. 2079
76. DOM NR 5, mur., 4 ćw. XIX. 2060/2
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
64
77. DOM NR 6, mur. szach., k. XVIII. 2066
78. DOM NR 7, mur., 2 poł. XIX, przebud.pocz.XX. 2059
79. DOM NR 9, mur., ok.poł.XIX, przebud. 2057/1
ul. Stanisława Mikołajczyka
80. DOM NR 1, mur., XIX/XX. 500
81. DOM NR 9,
budynek gosp.
mur., pocz.XX.
Pocz. XXw.
232
232
82.
ZESPÓŁ DOMU NR 11:
- dom,
- budynek inwentarski,
- stodoła,
mur., 2 poł.XIX,
mur.,pocz.XX,
mur., l.30 XX.
231/117
ul. R. Mossego
83. DOM NR 2, mur. szach., ok.1905. 1446/1
84. DOM NR 4, mur., ok. poł.XIX. 1442
85. DOM NR 5, mur., k. XIX, częściowo przebud. 1360
86. DOM NR 7, mur., pocz. XX.. 1362
87. DOM NR 13, mur. szach, poł. XIX. 1365/1
88. DOM NR 15, szach., 1 poł.XIX. 1366
89. DOM NR 16, mur., l.20 XX. 1429/2-3
90. DOM NR 19, mur., pocz.XX. 1370
91. DOM NR 23, mur., 2 poł.XIX. 1374/2
92. DOM NR 22/24, mur., pocz. XX. 1420/2 i 1419/2
ul. Nowotomyska
93. DOM NR 16, mur., 1 ćw. XX 1026/2
94. DOM NR 36, mur., 2 poł.XIX. 1016/2
ul. Nowy Świat
95. DOM NR 2, mur., ok. 1909. 304/3
96. DOM NR 3, mur., ok. poł. XIX. 301
97. DOM NR 4, mur., ok. 1909. 304/2
98. DOM NR 6, mur., ok. 1912 304/1
99. DOM NR 10, mur., ok. 1912. 303/1
ul. Parkowa
100. DOM NR 3, mur., 4 ćw. XIX. 1462
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
65
101. DOM NR 4, mur., k. XIX. 1454
102. DOM NR 9, mur., 4 ćw. XIX 1470
ul. Powstańców Chocieszyńskich
103. DOM NR 1, mur., ok. poł. XIX. 1428/1
104. DOM NR 2, mur., ok.1910 1497/2
105. DOM NR 5, mur., pocz. XX. 1425
106. DOM NR 6, mur., l.20 XX. 1501
107. DOM NR 7, mur., l. 30 XX. 1423
108. DOM NR 11, mur., pocz. XX. 1421
109. DOM NR 12, mur., pocz. XX. 1510/8
110. DOM NR 13, mur., l.30 XX. 1417
111. DOM NR 14, mur., 1928 -1929. 1404
112. DOM NR 15, mur., 2 poł.XIX. 1412
113. DOM NR 17, mur., l. 20 XX. 1409/2
114. DOM NR 18, mur., po 1931. 1401
115. DOM NR 24, mur., 1930 - 1931. 1391/2
116. DOM NR 25, mur., 1933. 777/2
117. DOM NR 26, mur., 1930 - 1931. 1390
118. DOM NR 28, mur., l. 30 XX. 1388/1
119. DOM NR 50, mur., l. 30 XX. 867
Plac Powstańców Wielkopolskich
120. DOM NR 1, mur., szach., ok.poł.XIX. 1491
121. DOM NR 2, mur., szach. 1886. 1492
122. DOM NR 4, mur., pocz. XX. 1432
123. DOM NR 9, mur., k. XIX. 1440
124. DOM NR 15, mur., ok. poł. XIX, przebud. ok. 1912. 1467
125. DOM NR 16, mur., XIX/XX. 1476/3
126. DOM NR 17, mur., 1885. 1477
ul. Poznańska
127. DOM NR 4, mur., 1884. 2118
128. DOM NR 11, Mur., 1885, przebud. pocz.XX. 1999
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
66
129. DOM NR 14, mur., 1933. 2143/1
130. DOM NR 15, mur., 4 ćw. XIX. 1952/1
131. DOM NR 16a, mur., XIX/XX. 4105
132. DOM NR 19, szach., ok.1760 1955
133. DOM NR 20, mur., pocz. XIX. 2151
134. DOM NR 23, szach., mur., ok.1840, przebud. 1993
135. DOM NR 24, mur., 1893. 2153
136. DOM NR 26, mur., pocz. XX 2154
137. DOM NR 27, mur., ok.1860. 1989
138. DOM NR 28, mur., k. XIX. 2155
139. DOM NR 35, mur., 1899 - 1900,przebud. 1905 1985
140. DOM NR 53, mur., pocz. XX. 1973
ul. Półwiejska
141. DOM NR 1, mur., pocz. XX. 1197
142. DOM NR 4, mur., 1935. 575,576
143. DOM Nr 10, mur., k.XIX 571
144. DOM NR 17, mur., 4 ćw.XIX 1186
ul. Przemysłowa
145. DOM NR 1, mur., k.XIX. 1472
146. DOM NR 4, mur., k. XIX. 1552
147. DOM NR 7, mur., ok.1870, przebud . 1892. i po 1945. 1476/4
148. DOM NR 10, mur., k.XIX, cz.przebud. 1556
149. DOM NR 12, mur., pocz.XX. 1558/2
150. DOM NR 20, mur.,szach., ok.poł.XIX. 1581/4
ul. Przykop
151. DOM NR 1, mur., 2 poł.XIX. 2119
152. ZESPÓŁ DOMU NR 2:
- dom,
- magazyn II,
mur., 4 ćw. XIX.
mur., pocz. XX.
2114
ul. 27 Stycznia
153. Dom Nr 2 k. XIXw. 2044
ul. Ratuszowa
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
67
154. DOM NR 1, mur.szach., ok. 1845. 2086
155. DOM NR 2, mur., ok.1865. 2064/1
ul. Rakoniewicka
156. DOM NR 2, mur., ok. 1889. 2315
157. DOM NR 4, mur., ok.1886 2316
158. DOM NR 5, mur. szach., 1 poł. XIX. -
159. DOM NR 6, mur., 2 poł. XIX., weranda 1890. 2317/1
160. DOM NR 7, mur. szach., 2 poł. XIX.. 2168
161. DOM NR 9, mur., 1888 - 1889. 2170
162. DOM NR 11, mur., 2 poł.XIX. 2326
163. DOM NR 15, mur., k. XIX. 2330
164. DOM NR 25,
1844-1845, przebud.pocz.XX., po 1945
rozebrana część domu, zachowane
skrzydło pn
2354
Stary Rynek
165. DOM NR 2, mur., ok. 1865., remont. ok. 1980. 2088
166. DOM NR 3, mur., k. XIX. 2089
167. DOM NR 4, mur., l.60 XIX 2090
168. ZESPÓŁ DOMU NR 5:
- dom,
- magazyn,
Mur., 1851,
mur., 3 ćw.XIX.
2091
169. DOM NR 6, mur., 2 poł.XIX, przebud. 1904.
170. DOM NR 8, mur., l.20 XX. 2096
171. DOM NR 9, mur., ok.1930. 2097
172. DOM NR 10, mur., ok.1846. 2098
173. DOM NR 11, mur., 3 ćw.XIX. 2099/1
174. DOM NR 12, mur., ok.1855. 2100/1
175. DOM NR 13, mur., 1867. 2101
176. DOM NR 14, mur., ok.1854, przebud. 1866,1905. 2108
177. DOM NR 15, mur., 2 poł. XIX. 2109
178. DOM NR 16, mur., ok. 1860. 2110
179. DOM NR 17, mur., ok. poł. XIX. 2111
180. DOM NR 18, mur., 3 ćw. XIX. 2112
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
68
181. DOM NR 19, mur., 1858. 2113
182. DOM NR 20, mur. 3 ćw.XIX, przebud. po 1945. 2114
183. DOM NR 22, mur., 1872 - 1873. 2073
184. DOM NR 23, mur., ok. 1870. 2074
185. DOM NR 24, mur.szach., 1886 . 2075
186. DOM NR 25, mur., k. XIX., przebud. po 1945. 2076/2
187. DOM NR 27, mur. szach., ok. poł. XIX., przebud. l.30
XX. 2076/2
188. DOM NR 28, mur. , szach.ok. 1832. 2077
189. DOM NR 29, mur., szach., 1837. 2078
ul. Szeroka
190. DOM NR 2, mur., 1873. 2025
191. DOM NR 3, mur., ok. 1877. 1929
192. DOM NR 6, mur. szach., ok. poł. XIX. -
193. DOM NR 7, mur., ok. 1875. 78
194. DOM NR 8, mur., 2 poł. XIX. 1935
195. DOM NR 9, mur., szach., ok.1880. 1922
196. DOM NR 10, mur., szach ., 1825, przebud. 1905. 1934
197. DOM NR 11, mur., szach. 2 poł. XIX. 1926
198. DOM NR 12, mur., szach. ok. 1850. 1933
199. DOM NR 13, mur., 1939. 1925
200. DOM NR 14, mur., ok.1835 1931
201. DOM NR 15, mur., szach. 2 poł. XIX. 1579
202. DOM NR 16, mur., 2 poł.XIX,przebud.l.30 XX. 1589
203. DOM NR 17, mur. szach., ok. 1835, przebud. 1905. 1576
204. DOM NR 18, mur., 1910-1915. 1587
205. DOM NR 19, mur., 1871. 1575/2
206. DOM NR 20, szach, ok. poł. XIX. 1585
207. DOM NR 21, mur., 1906. 1574
208. DOM NR 22, mur., ok.1912. 1584
209. DOM NR 23, mur., 4 ćw. XIX. 1573
210. DOM NR 25, mur., 1863, przebud. 1564
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
69
211. DOM NR 26, mur., 1836, przebud. szczytu 1924.,l.70
XX. 1582
212. DOM NR 27, szach., mur., ok. 1844, fasad przebud.
ok.1905 1563
213. DOM NR 28, mur., ok.1913.. 1482
214. DOM NR 29, mur., 1901. 1562
215. DOM NR 31, mur., 2 poł. XIX, przebud. 1479
216. DOM NR 33, mur., 1894, przebud. 1905. 1478
Ks. kan. Cz. Tuszyńskiego
217. DOM NR 4, mur., 2 poł.XIX. 2089
218. DOM NR 9, mur., 4 ćw. XIX. 2054
ul. Wawrzyniaka
219. DOM NR 1, 1 poł. XIXw. 2073
220. DOM NR 3, mur., 1901, bud.Wilhelm Gutsche(?). 2072
221. DOM NR 4, mur., k. XIX, przebud. 1920. 2016
222. DOM NR 5, mur., 4 ćw. XIX. 2070
223. DOM NR 7, mur., 1886. 2069
224. DOM NR 8, mur., 1911. 2010
225. DOM NR 9, mur., 4 ćw.XIX. 2076/1
226. DOM NR 11, mur. szach., 2 poł.XIX. 2066
227. DOM NR 12, mur., ok.1930. 2023
228. DOM NR 16,. szach. k. XIX 2030
ul. Więzienna
229. DOM NR 4, szach. mur., ok. poł. XIX. 1230
ul. Zbąszyńska
230. DOM NR 5, mur., 1893. 1277
231. DOM NR 11, mur., 1894. 1272
232. DOM NR 14, mur., 4 ćw. XIX. 1170
233. DOM NR 15, mur., po 1911. 1680
234. DOM NR 16, mur., ok. poł. XIX. 1160
235. DOM NR 19, mur., 4 ćw. XIX. -
236. DOM NR 20, mur., k. XIX. 1148
PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI
KRYZYSOWYCH GMINY GRODZISK WIELKOPOLSKI.
70
237. DOM NR 24, mur., ok. poł. XIX, przebud. 1138, 1139
238. DOM NR 26, mur., ok. poł. XIX. 1137
239. DOM NR 27, mur., 4 ćw. XIX. 1672
240. DOM NR 28, mur.,pocz.XX. 1136
241. DOM NR 36, mur., szach., pocz.XIX. 1176/2
242. DOM NR 37, mur., k.XIX 1663
ul. Zielona
243. DOM NR 1, mur., pocz.XX. 1505
244. DOM NR 2, mur., pocz. XX. 1494
245. Zespół Domu nr 6
-DOM NR 6
-kuźnia
mur., k.XIX. 1485
246. DOM NR 8, mur., ok. poł. XIX, przebud. 1 ćw.XX. 1486
247. DOM NR 13 i 13a, szach.mur., ok. poł. XIX 1518, 1519
ul. Żwirki i Wigury
248. DOM NR 5, mur.szach , 2 poł. XIX. 1228/1
249. DOM NR 7, mur., 2 poł. XIX. 1227
250. DOM NR 8, mur. szach. 1905. 1207/3
251. DOM NR 9, mur., ok. 1900. 1224
252. DOM NR 10, mur., 2 poł. XIX. 1206/2
253. DOM NR 11, mur., k. XIX. 1222
254. DOM NR 13, mur., 1891. 1220
ul. Żwirowa
255. DOM NR 2, mur., pocz. XX 497/2
ul. Żydowska
256. DOM NR 2, mur., 1880. 2031
257. DOM NR 5, mur.szach, 1 poł. XIX, przebud. 1919
258. DOM NR 7, mur.szach., 1 poł. XIX, przebud. 1920
259. DOM NR 11, mur., k.XIX. 1938