Otyłość i choroby nerek

– groźny problem XXI wieku

Otyłość i choroby nerek

– groźny problem XXI wieku

Dr Lucyna Kozłowska

SGGW, Wydział Nauk o śywieniu Człowieka i Konsumpcji

Katedra Dietetyki

e-mail: lucyna_kozlowska@sggw.pl

Dr Lucyna Kozłowska

SGGW, Wydział Nauk o śywieniu Człowieka i Konsumpcji

Katedra Dietetyki

e-mail: lucyna_kozlowska@sggw.pl

Nadwaga + otyło ść 25% ���� 27%

Nadwaga + otyło ść 29% ���� 32%

Czynniki ryzyka rozwoju PChNCzynniki ryzyka rozwoju PChN

cukrzyca

nadci śnienie t ętnicze

dyslipidemia

nadwaga i otynadwaga i oty łłoośćść

choroby autoimmunologiczne

zakaŜenia układowe, zaka Ŝenia dróg moczowych

kamica moczowa

przeszkoda w dolnych drogach moczowych

nowotwory

Leczenie nerkozast ępcze w Polsce oraz przewidywania dotycz ące dalszego jego rozwoju w nast ępnych latach

3648

7898

13657

19000

27500

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

1990 1996 2001 2005 2010

Rutkowski. Problemy Lekarskie, 2003, 42, 23-27.

Wysłano zaproszenie -9700Ilość osób zgłoszonych -2471

albuminuria (dipstick test +) 15.6%

Badanie Badanie PolNefPolNef

38,157 mil 38,157 mil mieszmiesz . Polski . Polski ►►osoby dorososoby doros łłe 81% e 81% -- 30,907mil30,907mil�������� (11 (11 –– 16%)16%)

3,400 3,400 –– 4,925 mil os4,925 mil osóób z PChNb z PChN

WystWyst ęępowanie przewlekpowanie przewlek łłych chorych chor óób nerek b nerek w rw r óóŜŜnych krajachnych krajach

6,9–16%*

11%

4,98%

5,3% (białkomocz)

7%

11%

Procentowy działPChN w populacji

POLNEF

NHANES III

HUNT

OKINAWA

PREVEND

AUSDIAB

Nazwa badania

Polska

USA

Norwegia

Japonia

Holandia

Australia

Kraj

* w badaniu POLNEF zwi ększona albuminuria wyst ępowała u 16% badanych, w tym u 6,9% wynosiła ona >30 mg/dl

Przyczyny schyPrzyczyny schy łłkowej niewydolnokowej niewydolno śści nerekci nerek

4,7

19,2

24

2

9

12

0

5

10

15

20

25

30

Ods

etek

NC NN

Leczeni dial. w 1994 Leczeni dial. w 2002 Rozpoczynaj ący lecz. dial. w 2002

Zmiany w zakresie pierwotnych chorób nerek w śród pacjentów dializowanych w Polsce w 1992 r. w porównaniu z rokiem 2002.

NephrolNephrol. . DialDial. . TransplantTransplant., 2000, 15, 156., 2000, 15, 156

PowiPowi ąązania mizania mi ęędzy otydzy oty łłoośściciąą a choroba chorob ąą nereknerek

Odsetek osób u których choroba nerek wykazuje zwi ązek z nadwag ą i otyło ścią(metaanaliza bada ń, Kidney Int. 2008;73(1):19-33)

24,5%

33,9%

13,8%

24,9%

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

USA Kraje uprzemysłowione

MęŜczyźni Kobiety

Nadwaga, a zwNadwaga, a zw łłaszcza otyaszcza oty łłoośćść, to wa, to wa ŜŜny, czny, cz ęęsto sto niezaleniezale ŜŜny czynnik ryzyka choroby nerekny czynnik ryzyka choroby nerek

OtyOty łłoośćść momoŜŜe prowadzie prowadzi ćć do uszkodzenia nerek:do uszkodzenia nerek:

BezpoBezpo śśredniorednio

zaburzenia przepływu krwi i hormonalne (zwi ększone przes ączanie w

kłębuszkach nerkowych oraz zwi ększone ci śnienie

wewn ątrzkł ębuszkowe powoduj ą albuminuri ę i progresywne

niszczenie struktur nerek)

PoPośśredniorednio

sprzyjaj ąc rozwojowi cukrzycy typu 2 i nadci śnienia

otyło ść wiąŜe się teŜ z częstszym wyst ępowaniem raka

jasnokomórkowego nerki

OTYŁOŚĆOTYOTYŁŁOOŚĆŚĆ CHOROBYNEREK

CHOROBYCHOROBYNEREKNEREK

Dolegliwo ści wskazuj ące na problem z nerkami, takie jak:

ciągłe zmęczenie

trudno ści z koncentracj ą

brak apetytu

bezsenno ść

obrzęki nóg i twarzy widoczne tu Ŝ po przebudzeniu

sucho ść skóry

częste oddawanie moczu (zwłaszcza w nocy)

nawracaj ące zakaŜenia układu moczowego

pojawiaj ą się, gdy nerki s ą juŜ bardzo zniszczone

Schorzenia nerek doprowadzaj ąąąące do ich zniszczenia

rozwijaj ąąąą sięęęę skrycie,

dłłłługo nie daj ąąąąc żżżżadnych objawów

- dlatego wiele osób jeszcze nie wie, żżżże sąąąą chore

Schorzenia nerek doprowadzaj ąąąące do ich zniszczenia

rozwijaj ąąąą sięęęę skrycie,

dłłłługo nie daj ąąąąc żżżżadnych objawów

- dlatego wiele osób jeszcze nie wie, żżżże sąąąą chore

Światowy Dzie ń Nerek (11 marca 2010) pocz ątek akcji Nefrotest

Organizator: Sekcja Nefrologiczna Izby Gospodarczej Medycyna Polska (Nefron)

Stadia PCHNStadia PCHN

Rola terapii dietetycznej Rola terapii dietetycznej

w prewencji i leczeniu w prewencji i leczeniu

chorchor óób nerekb nerek

Otyli pacjenci z białkomoczem. Dieta normobiałkowa, niskokaloryczna. Terapia 1 rok.Nephron. 1995;70(1):35-41

-12,0%

-80,0%

-100,0%

-80,0%

-60,0%

-40,0%

-20,0%

0,0%

Ubytek masy ciała Białkomocz

Redukcja masy ciaRedukcja masy cia łłaa

DietoterapiaDietoterapia jest wajest wa ŜŜnym elementem nym elementem w hamowaniu progresji PChNw hamowaniu progresji PChN

Wyniki badania „Modification of Diet in Renal Disease” ( MDRD) wskazuj ą, Ŝe diety niskobiałkowe opó źniają progresj ę PChN

Am. J. Am. J. KidneyKidney Dis., 1996, 27, 652 Dis., 1996, 27, 652

J. Am. J. Am. SocSoc . . NephrolNephrol ., 1999, 10, 2426., 1999, 10, 2426

Trzy meta-analizy bada ń wskazuj ą, Ŝe diety niskobiałkowe spowalniaj ą progresj ę PChN i oddalaj ą terapi ę zastępczą nerek

Ann. Intern. Med., 1996, 124, 627 Ann. Intern. Med., 1996, 124, 627 BMJ, 1992, 304, 216 BMJ, 1992, 304, 216

Am. J. Am. J. KidneyKidney Dis., 1998, 31, 954Dis., 1998, 31, 954

Poprawa jakoPoprawa jako śści ci ŜŜycia chorych z PChN ycia chorych z PChN leczonych zachowawczoleczonych zachowawczo

N. N. EnglEngl . J. Med., 1994, 330, 877. J. Med., 1994, 330, 877 --884884

zmniejszenie akumulacji toksyn mocznicowych

redukcj ę lub opó źnienie wyst ąpienia symptomów i pełnych

objawów mocznicyKidneyKidney IntInt ., 1985, 27, 58., 1985, 27, 58--6565

U pacjentU pacjent óów z PChNw z PChN

ograniczenie podaograniczenie poda ŜŜy biay bia łłka w diecie powoduje:ka w diecie powoduje:

PodsumowaniePodsumowanie

Skutkiem epidemii nadwagi i otySkutkiem epidemii nadwagi i oty łłoośści jest liniowy wzrost liczby ci jest liniowy wzrost liczby

pacjentpacjent óów z chorobami nerekw z chorobami nerek

ZwiZwięększajkszaj ąąca sica si ęę liczba osliczba os óób z chorobami nerek to bardzo b z chorobami nerek to bardzo

powapowa ŜŜny problem spony problem spo łłeczny i ekonomicznyeczny i ekonomiczny

Konieczne jest podjKonieczne jest podj ęęcie dziacie dzia łłaańń majmająących na celu wczesne cych na celu wczesne

wykrywanie i hamowanie progresji chorwykrywanie i hamowanie progresji chor óób nerekb nerek

Kluczowym elementem tych dziaKluczowym elementem tych dzia łłaańń jest wprowadzenie jest wprowadzenie

odpowiednio dobranej terapii dietetycznejodpowiednio dobranej terapii dietetycznej

KKłęłębuszek buszek nerkowynerkowy