Γενικά…

α. Τα Λατινικά κράτη

• Στη θέση της βυζαντινής αυτοκρατορίας που καταλύθηκε εγκαθίστανται οι Φράγκοι: ένα μωσαικό κρατιδίων και ηγεμονιών. Αυτό σημαίνει ότι η εξουσία τους είναι δύναμη λόγω των πολλών κρατιδίων.

• Βενετοί : αποκομίζουν τη μερίδα του λέοντος ιδιοποιούνται λιμάνια Ιονίου, Αιγαίου και μεγάλο μέρος της Πόλης.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Λατινικά (με το ροζ χρώμα) και

Ελληνικά κράτη

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Τα Λατινικά κράτη και η

αντίσταση των Ελλήνων

Συγκεκριμένα…

Οι Φράγκοι ιδρύουν :

• Την Αυτοκρατορία της

Κωνσταντινούπολης :

ο Βενετός Ερρίκος Δάνδολος επέβαλε ως

αυτοκράτορα τον Βαλδουίνο της

Φλάνδρας..

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Το Βασίλειο της Θεσσαλονίκης: άμεσος

υποτελής του Βαλδουίνου: Βονιφάτιος

Μομφερατικός (από Κομοτηνή μέχρι

Αξιό). Ο ίδιος ίδρυσε άλλα δύο υποτελή

κρατίδια στη Ν. Ελλάδα : Δουκάτο Αθήνας

και Πριγκιπάτο Αχαϊας.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Δουκάτο Αθήνας: Αττική – Βοιωτία –

Μεγαρίδα - /Αργολίδα Τον 14ο αι και για

70 χρόνια κυριάρχησαν οι Καταλανοί με

πρωτεόυσα τη Θήβα. Αργότερα, κυριαρχεί

η φλωρεντιανή οικογένεια των Ατζαγιόλι

μέχρι την κατάληψη της Αθήνας από τους

Οθωμανούς το 1456.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Πριγκιπάτο Αχαϊας: ισχυρή φεουδαρχική

οργάνωση εντελώς δυτικού τύπου.

(=κομμάτι της Γαλλίας μεταμοσχευμένο

σε ελληνικό έδαφος) – Βιλλεαρδουίνοι

Μεθώνη και Κορώνη παραχωρήθηκαν

στη Βενετία.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Η αντίσταση των Ελλήνων

• Η αντίσταση προήλθε

• Από τον απλό λαό (από μίσος στους

λατίνους λόγω δογματικών κυρίως

διαφορών)

• Οι προνοιάριοι ΔΕΝ προέβαλαν αντίσταση

και υποτάσσονταν στους λατίνους όταν

εξασφάλιζαν την κατοχή των κτημάτων

τους.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Η ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (Πριγκιπάτο

Αχαίας) Χάρη στη νίκη του Μιχαήλ Παλαιολόγου*

*Ο Μιχαήλ Παλαιολόγος στέφθηκε

Αυτοκράτορας της Νίκαιας το 1259 (ως

συναυτοκράτορας του ανήλικου Ιωάννη Δ'

Λάσκαρη), και βασίλεψε μέχρι το θάνατό του το

1282)

στη Μάχη της Πελαγονίας1259

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Μάχη Πελαγονίας

• Την άνοιξη του 1259, λοιπόν, ο Μιχαήλ

Παλαιολόγος οργανώνει μεγάλη

εκστρατεία στην Μακεδονία εναντίον

του αντιπάλου του Δεσπότη της

Ηπείρου που είχε συμμαχήσει με τους

Φράγκους της Πελοποννήσου, τον

βασιλέα της Σικελίας Μαμφρέδο και

τους Βλάχους της Θεσσαλίας.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Επί κεφαλής του στρατού του που

αποτελείτο από Σλάβους και Ρωμαίους

αγρότες ήταν ο αδελφός του

στρατηγός Ιωάννης Παλαιολόγος μαζί

με τους στρατηγούς Αλέξιο

Στρατηγόπουλο, Ιωάννη Ραούλ και

Κωνσταντίνο Τορνίκιο.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Η μάχη κράτησε πολλές ώρες στον

κάμπο της Πελαγονίας κοντά στην

Καστοριά στην θέση Βορίλλα Λόγγα.

Χάρις στην πανουργία του

Παλαιολόγου ο συμμαχικός στρατός

της Ηπείρου καταστράφηκε και οι

Φράγκοι ιππότες εξολοθρεύθηκαν ενώ

ο αρχηγός τους Γοδεφρείδος

Βιλαρδουϊνος πιάστηκε αιχμάλωτος.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Λίγο αργότερα ο Μιχαήλ Παλαιολόγος

τον ελευθέρωσε και πήρε ως λύτρα

κάστρα από το πριγκιπάτο της Αχαίας:

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Μυστρά,

• Μάνη,

• Γεράκι και

• Μονεμβασιά (= αυτά αποτέλεσαν τον

πυρήνα του ελληνικού κρατιδίου που είναι

γνωστό με το όνομα Δεσποτάτο του

Μορέως.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Μετά την στρατιωτική επιτυχία στην

Πελαγονία δύο ήταν οι στόχοι του

Μιχαήλ Παλαιολόγου:

• α. Η εξόντωση του

ανήλικου αυτοκράτορα Ιωάννη Δ΄

Λάσκαρη (που τελικά τον τύφλωσε)

και

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

β. η ανάκτηση της

Κωνσταντινοιύπολης που παρέμενε

στα χέρια των Φράγκων.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Πράγματι, άλλο εξ ίσου σημαντικό

γεγονός στην ιστορική διαδρομή του

Μιχαήλ υπήρξε η ανάκτηση της

Κωνσταντινούπολης το 1261 και

η δεύτερη στέψη του στην Αγ. Σοφία

ως αυτοκράτορα ως Μιχαήλ

Η΄Παλαιολόγος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Η επανάκτηση της Πόλης (από τους φράγκους) έγινε τυχαία, όταν μια μικρή ομάδα στρατιωτών υπό το στρατηγό Αλέξιο Στρατηγόπουλο, διείσδυσε στην Κωνσταντινούπολη και την κατέλαβε (1261). Ο Αυτοκράτορας έσπευσε στην Πόλη, όπου εστέφθη εκ νέου στην Αγία Σοφία, αγνοώντας τον ήδη συναυτοκράτορά του νεαρό Ιωάννη Δ’ Λάσκαρη, τον οποίο αργότερα τύφλωσε.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Έτσι γίνεται ο

πρώτος αυτοκράτορας της νέας

δυναστείας των Παλαιολόγων)

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Ποιος είναι, τελικά, ο Μιχαήλ (Η΄)

Παλαιολόγος;

• (Ένας εξαίρετος διπλωμάτης αλλά και μια αμφιλεγόμενη

προσωπικότητα)

• Γεννήθηκε στην Βιθυνία το 1224 την εποχή που η Κωνσταντινούπολη βρισκόταν στα χέρια των σταυροφόρων. Γιός του Ανδρόνικου και της Θεοδώρας Παλαιολόγου και απόγονος πάμπλουτης οικογένειας φεουδαρχών από την Παφλαγονία, είχε πέντε αδέλφια. Ανατράφηκε στρατιωτικά και το 1245 μπήκε στην υπηρεσία του αυτοκράτορα της κράτους της Νίκαιας Ιωάννη Γ΄ Δούκα Βατάτζη (1224-1254).

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Οι Παλαιολόγοι είναι η μακροβιότερη

δυναστεία της Ρωμαϊκής

αυτοκρατορίας. Κυβέρνησαν το

Βυζάντιο για 192 χρόνια (1261-1453)

καλύπτοντας το μεσοδιάστημα μεταξύ

Φραγκοκρατίας και Τουρκοκρατίας.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΜΙΧΑΗΛ Η΄ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Νομίσματα Μιχαήλ Παλαιολόγου

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Ακμή του κάστρου του Μυστρά

• Το 1289 η έδρα του διοικητή της επαρχίας που

μέχρι τότε ήταν στην Μονεμβασιά μεταφέρθηκε

στον Μυστρά. Εν τω μεταξύ γύρω από τον

Μυστρά συγκεντρώνονταν πολλοί κάτοικοι από

τη γύρω περιοχή για περισσότερη ασφάλεια και

σύντομα χτίστηκαν και νέα τείχη για να

συμπεριλάβουν τα καινούρια σπίτια του Μυστρά

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Το παλάτι των Παλαιολόγων

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Περίβλεπτος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Αρχοντικό Λάσκαρη

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Από χαλκογραφία του 19ου αι.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΣΧΕΔΙΟ ΥΦΑΣΜΑΤΟΣ

ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑΣ : το ύφασμα είχε

παραγγελθεί στην Ιταλία.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Ειδικά οι κάτοικοι της γειτονικής

Λακεδαιμονίας είχαν μετακινηθεί για

περισσότερη ασφάλεια στον Μυστρά και η

Λακεδαιμονία είχε ερημώσει το αργότερο

το 1265.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Η εικόνα της Πελοποννήσου

το 14ο αι. -15ο αι

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Δεσπότες του Μορέως

• 1348-1380 Μανουήλ Καντακουζηνός

• 1380-1383 Ματθαίος Καντακουζηνός

• 1383-1384 Δημήτριος Α' Καντακουζηνός

• 1383-1407 Θεόδωρος Α' Παλαιολόγος

• 1407-1443 Θεόδωρος Β' Παλαιολόγος

• 1443-1449 Κωνσταντίνος Παλαιολόγος *

• 1449-1460 Δημήτριος Β' Παλαιολόγος

• 1428-1460 Θωμάς Παλαιολόγος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Αργότερα, τον επόμενο αιώνα

(14ο )…

• Ο Δεσπότης του Μορέως Θεόδωρος

Α΄Παλαιολόγος (1382-1406) ενίσχυσε τη

βυζ, εξουσία, αφού μέχρι το 1432 οι

περισσότερες λατινικές κτήσεις της

Πελοποννήσου είχαν επανακτηθεί από του

Έλληνες.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Συγκεκριμένα:

• Το 1429 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος καταλαμβάνει και την Πάτρα μετά από πολιορκία.

• Εκτός από την Μεθώνη, την Κορώνη το Ναύπλιο και το Άργος που είναι στα χέρια των Βενετών, ολόκληρη η υπόλοιπη Πελοπόννησος είναι στα χέρια των Ελλήνων

•

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Το 1400 η Κόρινθος πωλείται στους

Ιωαννίτες Ιππότες από το Θεόδωρο, οι

οποίοι παρέμειναν εκεί μέχρι το 1404,

οπότε και ο κίνδυνος από τις επιδρομές

των Οθωμανών είχε προσωρινά

απομακρυνθεί.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Στο Μυστρά ( γύρω στα 1400 ) κυριαρχεί η

φυσιογνωμία του

Γεωργίου Γεμιστού Πλήθωνα:

Ηταν ‘ενας υπέρμαχος του πλατωνισμού

και οραματιστής του νέου ελληνισμού,

ιδρύει στον Μυστρά φιλοσοφική σχολή.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Το 1437-39 συνόδευσε τον αυτοκράτορα Ιωάννη

Η' στη Σύνοδο της Φερράρας-Φλωρεντίας.

Επίσης μέλος της αποστολής ήταν και ο

μαθητής του Πλήθωνα, ο ανθρωπιστής λόγιος

και κατοπινός καρδινάλιος Βησσαρίων. Στη

διάρκεια της παραμονής του στη Φλωρεντία η

προσωπικότητα, η μόρφωση και η ευγλωττία του

Πλήθωνα εντυπωσίασε ιδιαιτέρως τους Ιταλούς

ανθρωπιστές και μεταξύ αυτών τον ηγεμόνα της

Φλωρεντίας Κόζιμο των Μεδίκων.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων

• Στα επόμενα χρόνια βλέποντας την κρίση στην οποία περιέρχεται το δεσποτάτο προτείνει ριζοσπαστικά μέτρα,

• τη δημιουργία μόνιμου στρατού από Έλληνες και όχι από μισθοφόρους,

• το χωρισμό των κατοίκων σε στρατιώτες (και μη φορολογούμενους) και σε φορολογούμενους χωρίς την υποχρέωση στράτευσης,

• τη διαμόρφωση ισχυρής συγκεντρωτικής εξουσίας,

• να γίνει κοινή περιουσία όλη η καλλιεργήσιμη γη και όποιος ήθελε να καλλιεργεί χέρσα γη να το κάνει ελεύθερα, με το 1/3 της παραγωγής να πηγαίνει σε κοινό ταμείο. Οι προτάσεις του όμως αυτές αγνοήθηκαν.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Ο τάφος του στο Ρίμινι

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

Τα τελευταία χρόνια του Μυστρά

• Το 1448 ο Κωνσταντίνος στέφθηκε

αυτοκράτορας στο Μυστρά στη θέση του

αποθανόντος αδελφού του, Ιωάννη, και έφυγε

για την Κωνσταντινούπολη.

• Στη θέση του έμεινε ο αδελφός του ο

Δημήτριος,ο οποίος δεν κατάφερε ποτέ να

ομονοήσει με τον άλλο τους αδελφό, Θωμά, που

είχε υπό την εξουσία του τη βορειοδυτική

Πελοπόννησο. Μάλιστα ο Θωμάς ήταν

δυτικόφιλος, ενώ ο Δημήτριος τουρκόφιλος.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Οι τουρκικές επιδρομές, άλλωστε

συνεχίστηκαν αμείωτες τα επόμενα χρόνια

καθώς ο σουλτάνος Μωάμεθ Β' ήθελε να

εμποδίσει αυτούς τους δύο από το να

στείλουν βοήθεια στην αποκλεισμένη

Κωνσταντινούπολη.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος

• Μετά την Άλωση και ενώ τα δύο αδέλφια συνέχιζαν να συγκρούονται μεταξύ τους, ενώ οι Τούρκοι κατέλαβαν την Πάτρα το 1458 και το 1460 ο Δημήτριος παρέδωσε αμαχητί τον Μυστρά στον Μωάμεθ θέτοντας τέλος στο δεσποτάτο. Ο Θωμάς έφυγε στην Ιταλία με την κάρα του Αγίου Ανδρέα, ενώ ο Δημήτριος ακολούθησε τον Μωάμεθ υπό περιορισμό για το υπόλοιπο της ζωής του.

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ,

φιλόλογος