Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznegoUKSW

2010/2011Wykłady I - VI

Lesław Michnowski

Członek Komitetu Prognoz “Polska 2000 Plus”

przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk

www.kte.psl.pl

leslaw.michnowski@gmail.com

Informacje dotyczące wykładu, w tym:

(1) prezentacje wykładów,(2) wykaz literatury;

(3) tematy prac zaliczeniowych

http://www.kte.psl.pl/UKSW10-11.htm

Zapytania, wypowiedzi, komentarze :leslaw.michnowski@gmail.com

WYKŁAD BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE

Sylabus:http://www.kte.psl.pl/sylabus2011+.doc

Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznego

Wykład I10 X 2010

Kultura informacyjna: wiedza o

(m.in. synergetycznych) właściwościach informacji oraz

metodach jej tworzenia i wykorzystywania w celu

wspomagania życia, w tym obrony i rozwoju.

(N. Wiener, T. Kotarbiński, J.W. Forrester)

Bezpieczeństwo ekologiczne

w ujęciu systemowym:

z wykorzystaniem - w analizie systemowej –

aparatury cybernetyki rozwoju.

Cybernetyka(1) ogólna teoria sterowania;(2) – ogólna teoria informacji.

W ramach cybernetyki rozwoju traktujemy

różnej formy społeczności, organizacje, lub ekosystemy, w tym narody,

przedsiębiorstwa, innej postaci organizacje (np naukowo-wytwórcze, finansowe), itp –

jak również ekosystemy lokalne lub ekosystem globalny (Ziemia) - jako

systemy życia (sż).Również środowisko takich systemów

traktujemy jako system życia.

Informacja – pojęcie używane w trzech ujęciach:

1) jako, przeciwstawna entropii. konceptualna miara poziomu jakości, w tym zorganizowania sż;

2) jako informacja realna, zawarta w strukturze nadsystemu, czyli każdy czynnik, który

przyczynia się do życia lub bardziej trwałego i sprawnego funkcjonowania sż;

3) jako informacja odwzorowująca układ: system życia – środowisko, w tym wiedza

dotycząca jego przyszłości.

Zycie jako proces tworzenia informacji realnej

w układzie: system życia – środowisko,

lub przeciwstawiania się wzrostowi entropii (dezorganizacji)

w tym układzie.

Proces życia składa się z rozwoju i regresu.

System życia w trakcie rozwoju zwiększa poziom informacji,

a wraz z tym, swą trwałość i jakość w nim życia

Kryteria zmian rozwojowych dotyczących społeczności (zachodzących łącznie):

(1) wzrost („tu i teraz”) jakości życia stanowiących społeczność OSÓB;

(2) zwiększenie szans długotrwałego życia społeczności (θ → max);

(3) zwiększanie poziomu rezerw materialnych i intelektualnych zasobów życia społeczności;

(4) zwiększanie jakości środowiska społeczno-przyrodniczego.

Kondycja i bezpieczeństwo społeczności (lokalnej lub globalnej), w tym

jakość życia stanowiących ją osób, szczególnie zależy od:

(1) zgodności funkcjonowania społeczności, w tym jej infrastruktury, z

potrzebami życia środowiska (społecznego lub przyrodniczego);

(2) kondycji środowiska i sposobu jego oddziaływania na społeczność.

Kryzys globalny a

bezpieczeństwo ekologiczne

Obecny kryzys finansowo-gospodarczy, w tym zadłużenia

państw, bezrobocia, głodu – jawną fazą kryzysu globalnego ujawnionego prognozą

ostrzegawczą Pierwszego Raportu dla Klubu Rzymskiego „Granice

wzrostu” (GW/LtG) 1972.

Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972)

Symulacyjne badanie GW/LtG kondycji świata przy założeniu

braku deficytu zasobów naturalnych i energii wykazały takie samo

zachowanie systemu światowego.Katastrofa tym razem skutkiem

zniszczenia środowiska przyrodniczego.

Meadows, Limits to Growth The 30-Year Update, 2004.

Dwie koncepcje przezwyciężania kryzysu globalnego („wyprostowania linii”):

(1) neosocjal-darwinistyczna - radykalnego zmniejszenia ilości konkurentów do deficytowych zasobów życia (energia, naturalne, ekologiczne) – zerowego wzrostu/„ekologicznego holokaustu”

(JPII, Sycylia 1993).

(2) ekohumanistyczna - drogą kooperacji dla globalnego dobra wspólnego ukształtowanie zdolności trwałego rozwoju całej światowej

społeczności – ONZ „three-pillars” sustainable development, JPII CŻM.

„Zerowy wzrost” Forrester 1971/95

Another mental model says that the limits are real and close, and that there is not

enough time, and that people cannot be moderate or responsible or

compassionate. At least not in time. That model is self-fulfilling. If the world’s people

choose to believe it, they will be proven right. The result will be collapse.

(Meadows 1992, 2004).

Jan Paweł II: W ostatnich latach byliśmy świadkami (…) przełamania sztywnych podziałów świata na

przeciwstawne bloki ideologiczne, polityczne i wojskowe (…) W tym samym jednak okresie inne

zagrożenia osiągnęły poziom skrajnie niebezpieczny, co każe się obawiać „holokaustu ekologicznego”,

będącego skutkiem lekkomyślnego niszczenia najważniejszych zasobów środowiska naturalnego i

coraz liczniejszych ataków na życie ludzkie. (…) niepohamowany pęd nielicznej grupy

uprzywilejowanych do przywłaszczenia sobie dóbr ziemi i do ich eksploatacji staje się przyczyną

nowego rodzaju zimnej wojny, tym razem między Północą a Południem planety, między krajami

wysoko uprzemysłowionymi, a ubogimi. (Sycylia’93)

Wg Encyklopedii Katolickiej: „holocaustum ofiara całopalna, dar ofiarny, złożony w

całości Bogu przez spalenie” - patrz: Encyklopedia Katolicka, t. 2,

Lublin 1985, s. 1285.

W innych wystąpieniach Jan Paweł II: Do starożytnych bolesnych plag (...) głodu, epidemii i przemocy, wojen, dodawane są inne, dotychczas nie znane formy o niepokojących wymiarach.(…)

jak nie przejmować się na przykład widząc zdumiewający spisek przeciw życiu, który

zwielokrotnia się i wyraża coraz ostrzejszymi zagrożeniami osób i narodów (…) Obecnie

zarówno w Ameryce, jak i w pozostałych częściach świata pojawia się niebezpieczny

model społeczeństwa zapewniający dominację silnym częściom światowej społeczności, zaś

wykluczający, a nawet eliminujący słabszych.

Dennis Meadows 2009:dla przezwyciężenia globalnego kryzysu

(1) We desperately need for population, energy use, material use, and pollution streams to be

reduced.http://www.euronatur.org/Interview_Dennis_Meadows.dennismeadows_en.0.htm

(2) If you want everyone to have the full potential of mobility, adequate food and self-development,

then it is 1 or 2 billion.(mld, obecnie jest nas ok. 6,7 mld. osób) http://

www.spiegel.de/international/world/0,1518,666175,00.html

Dr. J. Kenneth Smail, Professor of Anthropology, Emeritus, at Kenyon

College

Global population reduction: confronting the inevitable (2004)

the long-term sustainability of civilization will require not just a leveling-off of human

numbers as projected over the coming half-century, but a COLOSSAL reduction in

both population and consumption.

the Earth's long-term sustainable human carrying capacity, at what might be defined as an "adequate" to "moderately comfortable"

developed-world standard of living, MAY NOT BE MUCH GREATER THAN 2 TO 3 BILLION. (…)

several investigators and organizations have developed reasonably well thought out positions on future global population optima, and those

estimates have all clustered IN THE RANGE OF 1 TO 3 BILLION.

http://www.worldwatch.org/node/563 http://growthmadness.org/2007/07/13/

global-population-reduction-confronting-the-inevitable/

Koniec wykładu I - 10 X 2010

Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznegoWykład II

24 października 2010

Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972)

MONITORING DYNAMICZNY (MD):przetwarzanie

metodami symulacji komputerowej danych statystycznych

w prognozy ostrzegawcze i informację o:(a) jakości i dynamice, oraz

(b) przyszłym przebiegu,procesu życia, w tym zbliżaniu się do granicy

wzrostu, danej społeczności, pod warunkiem

BRAKU INTERWENCJI w ten przebieg.(np. G(globalny)MD Granic wrostu/LtG 1972)

Globalny Monitoring Dynamiczny (GMD) GW/LtG 1972 m.in. ukazuje:

(1) nieadekwatność stosunków społecznych;

(2) krótkowzroczność; (3) wielką bezwładność światowej

społeczności (ŚS), w tym gospodarki, oraz

(4) wielka zmienność uwarunkowań życia

Stosunki (relacje) społeczne (orgware):

sposób zorganizowania ludzi, dysponowanej przez nich techniki,

wiedzy i innych zasobów życia, wraz z dominującą aksjologią, w

systemową całość: system społeczno-gospodarczy/system

życia.

Uwarunkowania życia: stan społeczno-techniczno-przyrodniczego

środowiska człowieka/systemu życia, w tym dostępność zasobów naturalnych i

energii, kondycja środowiska przyrodniczego (zgodność z potrzebami życia sż), poziom

rozwarstwienia społecznego, poziom rozwoju n-t i dostępność wiedzy, itp,

Problem zmienności uwarunkowań życia

N. WienerII Wojna światowa

Jak trafić do szybko przemieszczającego się celu?

A. Toffler, Szok przyszłości

FEEDBACKsprzężenie zwrotne nadążające

Podejmowanie działań dostosowawczych na podstawie stwierdzenia w praktyce

dokonanych zmian w uwarunkowaniach życia

FEEDFORWARDsprzężenie zwrotne wyprzedzające

Przewidywanie zmian w uwarunkowaniach życia i z wyprzedzeniem podejmowanie

działań dostosowawczych

Dwie koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ekologicznego, w tym surowcowo-energetycznego

(„wyprostowania linii”):

(1) ekohumanistyczna - drogą kooperacji dla globalnego dobra wspólnego ukształtowanie

zdolności TRWAŁEGO ROZWOJU (TR) całej światowej społeczności – ONZ „three-pillars”

SUSTAINABLE DEVELOPMENT, (CŻM JPII).(2) NEOsocjal-darwinistyczna - radykalnego (1-2 mld) zmniejszenia ilości konkurentów do

deficytowych zasobów życia (energia, naturalne, ekologiczne) – „zerowego wzrostu”/ „ekologicznego

holokaustu”, „kultury śmierci” (JPII)

EKOHUMANIZMPARTNERSKIE WSPÓŁDZIAŁANIE

dla GLOBALNEGO DOBRA WSPÓLNEGO - czyli WSPÓLNEGO INTERESU

wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysoko rozwiniętych i w rozwoju

opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego –

POWSZECHNIE WSPOMAGANE NAUKĄ I WYSOKĄ TECHNIKĄ ORAZ KULTURĄ

INFORMACYJNĄ

Michnowski L., How to Overcome the EU and Global Economic Crisis, The Club of Rome:

http://www.clubofrome.at/news/newsflash88.html http://www.clubofrome.at/news/sup2010/dl-09-michnowski.pdf

Proces to ciąg zmian zachodzących zgodnie z jego logiką, określającą

jego fazy i etapy.

Rozwój to proces takich zmian w układzie: system życia –

środowisko, które powodują wzrost jakości tego układu.

ROZWÓJ TRWAŁY (w tym r. przekr. gr. wzr.) ŚSalbo kryzys i globalna katastrofa [θ = θ(i)]

Rozwój trwały ŚS wymaga opanowania umiejętności

rozwojowego przekraczania granic jej wzrostu

W Raporcie Brundtland tak dalekowzrocznie sformułowano postulat „sustainable

development”: „ludzkość jest w stanie spowodować, aby rozwój był trwały, co sprawi iż będzie zapewniał zaspokojenie obecnych

potrzeb bez uszczerbku dla możliwości zaspokajania potrzeb przyszłych pokoleń.

(Humanity has the ability to make development sustainable to ensure that it meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.).

Sustainable Development -poprawny przekład (patrz: Traktat Lizboński)

rozwój trwały (bezkryzysowy)uwarunkowany zintegrowaniem rozwoju

społecznego z rozwojem gospodarczym i ochroną środowiska przyrodniczego

(UN Johannesburg’02)

3. Unia (…) Działa na rzecz TRWAŁEGO ROZWOJU EUROPY, którego podstawą jest zrównoważony wzrost gospodarczy )…) oraz

społeczna gospodarka rynkowa (…) zmierzająca do pełnego zatrudnienia i

postępu społecznego oraz wysoki poziom ochrony i poprawy jakości środowiska

naturalnego. Wspiera postęp naukowo-techniczny. Zwalcza wyłączenie społeczne i

dyskryminację oraz wspiera sprawiedliwość i ochronę socjalną,

5. W stosunkach zewnętrznych Unia (…) Przyczynia się do (….) trwałego rozwoju Ziemi

(czyli globalnego ekosystemu – LM), (…)

Cywilizacja Życia i Miłości (CŻM JPII)

jako ekohumanistyczna alternatywa

neosocjal-darwinizmu

Jan Paweł II wiązał zasadę MIŁOŚCI z obowiązkiem współdziałania na rzecz

WZAJEMNEGO ROZWOJU: „przykazanie «nic zabijaj» staje się wezwaniem do czynnej miłości, która ochrania i troszczy się o

ROZWÓJ ŻYCIA BLIŹNIEGO (...)„ (Veritatis Splendor, p. 15.)

Miłość jest większa od sprawiedliwości, ponieważ kochać to znaczy dawać, ofiarować coś mojego

drugiemu (…). (Caritas in veritate, p. 6) ;

Meadows 1992/2004Tools for the Transition to Sustainability (…) VISIONING (…) Networking (…) Truth-Telling

(…) Learning (…) LOVING (…).

Która z tych dwu tak przeciwstawnych koncepcji

- ekohumanistyczna albo neosocjal-darwinistyczna – jest poprawna?

Błędna diagnoza globalnego kryzysu w dobie globalizacji zagraża katastrofą globalną

Jak w takiej – GMD GW/LtG - sytuacji zapewnić globalne

bezpieczeństwo ekologiczne?

Dalekowzroczność strategiczna:(1) Nitin Desai, Johannesburg ’02, SD:50-lat(2) R-EU SDS 2006: 50 lat/backcasting (Europe 2020?)(3) LaRouche, USA – 75 lat(4) Ogawa, Japonia: 100 lat(5) Chiny: 200 lat (?)(6) Polska: ? („tu i teraz”, max. 4-letni cykl wyborczy)

Według odnowionej w 2006 roku Strategii Trwałego Rozwoju Unii Europejskiej:

18. There is still a strong need for further research in the interplay between social, economic and ecological systems, and in

methodologies and instruments for risk analysis, BACK- and foreCASTING and prevention (feedforward – LM) systems.26. The Commission should elaborate a

concrete and REALISTIC VISION of the EU on its way to sustainable development over

THE NEXT 50 YEARS.

Backcasting WIZYJNE

wieloetapowe programowanie strategiczne

(Nadler, APOLLO)

Koniec wykładu II - 25 X 2010

Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznego

Wykład III14 listopada 2010

MĄDROŚĆ zdolność:

(1) - OBSERWOWANIA zdarzeń zachodzących w układzie:

podmiot życia społeczno-gospodarczego – środowisko (społeczno-przyrodnicze);

(2) - ROZPOZNAWANIA procesów, których te zdarzenia dotyczą;

(3) - PRZEWIDYWANIA przyszłego biegu tych procesów;

(4) - ich POPRAWNEGO (współcześnie EKOHUMANISTYCZNEGO) WARTOŚCIOWANIA,

(5) - WSPOMAGANIA procesów pozytywnych i PRZECIWSTAWIANIA się procesom negatywnym.

EU SDS 2006: TR-Backcasting

- WIZYJNE wieloetapowe strategiczne programowanie

trwałego rozwoju (TR) - oraz

WIZJA UE ZA 50-LAT

GMD GW/LtG 1972jako podstawa kształtowania globalnego bezpieczeństwa

ekologicznego za pomocą TR-backcasting.

Co z tego GMD wynika?

Jak zatem kształtować dostępność zasobów życia (naturalnych i

przyrodniczych)?

Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972)

Jak zapobiec globalnej katastrofie?

Jakiego rodzaju działania/zmiany obronne

– w takiej sytuacji – mogą być podejmowane?

Cele NEOSOCJAL- DARWINISTYCZNYCH działań antykryzysowych:

(1) zmniejszyć ilość użytkowników deficytowych zasobów życia;

(2) zmniejszyć zdolności rozrodcze Peryferii/słabszej części ŚS;

(3) pogorszyć warunki wyżywienia i ochrony zdrowia oraz dostępności do innych osiągnięć

rozwoju nauki i techniki (np. mieszkań) Peryferii;

(4) wzmocnić zdolność obrony i samoobrony Centrum/silniejszej części ŚS.

Cele EKOHUMANISTYCZNYCH działań antykryzysowych (1):

(1) zracjonalizować zużywanie deficytowych zasobów naturalnych (w tym energii);

(2) zintensyfikować dostęp do alternatywnych źródeł zasobów naturalnych;

(3) przebudować technosferę na życzliwą środowisku (społeczno-przyrodniczemu);

Cele EKOHUMANISTYCZNYCH działań antykryzysowych (2):

(4) zwiększyć DALEKOWZROCZNOŚĆ polityki;

(5) zwiększyć ELASTYCZNOŚĆ gospodarki;

(6) zwiększyć EFEKTYWNOŚĆ społecznego procesu pracy;

(7) racjonalnie ograniczyć nadmierną kreatywność biologiczną

(rozrodczość)

Elastyczność:zdolność odpowiednio szybkiego

dostosowywania form życia do

nowych jego uwarunkowań.

W jaką przyszłościową (WIZJA) postać - za pomocą TR-backasting - ukształtować

światową- i UE-społeczność aby

można było skutecznie realizować powyższe

EKOHUMANISTYCZNE działania na rzecz

bezpieczeństwa ekologicznego i TR ŚS?

Jak projektować PROCES TR-backcasting,

Istota i właściwości procesu (cd)

Uruchomienie lub podtrzymywanie pożądanego procesu wymaga znajomości:

(1) jego logiki, w tym dynamiki;

(2) AKTUALNYCH ograniczeń zmian, oraz

(3) kolejności podejmowanych działań.

(Np.. etapów nie można „przeskakiwać”, kolejność a skuteczność odżywiania.)

Dwa procesy:

(1) proces zagrożonego globalnym kryzysem życia społeczno-gospodarczo-

przyrodniczego Ziemi (globalnego ekosystemu);

(2) proces TR-backcasting mający za cel przywrócenie światowej społeczności

zdolności rozwoju i nadania temu rozwojowi trwałego (bezkryzysowego) charakteru -

sustainable development.

Odpowiednie działanie może wywołać cały ciąg

- wymuszanych dynamiką procesu – pożądanych zmian w:

obiekcie, którego dotyczy dany proces,

lub jego środowisku.

albo

lub (i/albo)

Istnieją takie oddziaływania - zmiany w przebiegu procesu,

których konsekwencją jest cały ciąg pozytywnych lub negatywnych

zmian następujących w ślad za nimi już spontanicznie

Lawina, zapałka, błąd kierowcy, ale także poprawne: edukacja, system ekonomiczny, itp.

Błędna strategia obronna – zagrożenie globalną katastrofą!

Zależność procesu od:

(1) struktury układu w którym się dokonuje;

(2) stanu środowiska tego układu, oraz

(3) kolejności oddziaływań lub zachodzących zmian;

Medycyna: dieta, smog elektromagnetyczny, tworzywa sztuczne, materiały budowlane itp.

„Struktury grzechu” (JPII)

GMD GW/LtG 1972 – rozpoznanie dalszego przebiegu aktualnego

globalnego procesu życia społ-gosp-przyr.

wynikiem ANALIZY SYSTEMOWEJ

Modelowaniejako podstawa

analizy systemowej celem poznawania

właściwości i przyszłego

(w zależności od oddziaływań) zachowania się badanego

obiektu/sż

Modele:(1) konceptualne;(2) operacyjne.

Model konceptualny sż jako źródło wiedzy ogólnej o:

(1) cechach strukturalnych oraz statycznych i dynamicznych właściwościach polityką

zmienianego obiektu(sż)/zbioru podobnych obiektów,

(2) współzależnościach występujących w układzie: obiekt/sż – środowisko/ (3) trwałych i okresowo zmiennych

ograniczeniach różnorodności dokonywanych zmian, oraz

(4) adekwatnym, w danych warunkach, systemie wartościowania dokonywanych zmian.

Model konceptualny (Sage, Bocheński, LM)

systemów typu: człowiek-technika–środowisko

o nazwie System Życia (SŻ) jako

(przydatna - w rozpoznawaniu istoty globalnego kryzysu i projektowaniu WIZJI oraz strategii TR) -

pomoc w określeniu logiki procesu życia, w tym rozwoju, światowej

społeczności (ŚS) i środowiska przyrodniczego (ŚP)

(LM, Społeczeństwo przyszłości a trwały rozwój, K. Pr. PAN)

Model System Życia dotyczy zbioru różnorodnej postaci systemów życia

(sż), w tym typu: człowiek – technika – środowisko (SCT-Ś).

Model operacyjny/symulacji komputerowej

Modele operacyjne dotyczące obiektów przestrzeni:

(1) realnej (MD);(2) wirtualnej (CAD).

Istotna współzależność w systemie życia o postaci:

człowiek (podmiot) – technika – środowisko (SCT-Ś):

Technika:środki i sposoby wspomagania

PODMIOTOWEJ aktywności ludzkiej

Technika, to także ludzie spełniające funkcje

PRZEDMIOTOWE - traktowani w prymitywnej gospodarce jako

„mówiące narzędzia”

Istnieje ścisła współzależność pomiędzy poziomem rozwoju ludzkich kwalifikacji,

nauki i techniki,oraz kondycją i tempem zmian

środowiska a

sposobem uorganizowania społeczeństwa i jego poprawną

dominującą aksjologią

Ho – Homeostat H - HardwareO – Orgware Ob. – Otoczenie bliższeS – Software

Homeostat (Ho):podsystem sterowania procesem

życia, w tym obrony i rozwoju SCT

Dominująca aksjologia (system wartościowania zmian) jako podstawa odpowiedniego sterowania tym procesem

Otoczenie bliższe (Ob): ta część środowiska systemu życia (sż),

która - bezpośrednio warunkuje życie sż,

- ulega znacznym zmianom w wyniku działania sż, oraz

- może zostać bezwzględnie zdegradowana przez sż

funkcjonujący patologicznie

Rozwój Software (S) i Hardware (H) powoduje zmiany w Otoczeniu

bliższym (Ob) oraz

wymusza – dla podtrzymywania życia sż -

ROZWOJOWĄ adaptację Orgware

Orgware w istotnym stopniu decyduje o sprawności

informacyjnej SCT

INFORMACJA [łac. informatio 'wyobrażenie, wyjaśnienie, zawiadomienie'], w cybernetyce i teorii informacji każdy czynnik, który ludzie, organizmy żywe lub urządzenia automatyczne mogą wykorzystać do bardziej sprawnego, celowego działania (w szczególności sterowania); zob. też wiadomość.

(Encyklopedia PWN W-wa 1965)

okresowookresowo

Informacja – pojęcie używane w trzech ujęciach:

1) jako, przeciwstawna entropii. konceptualna miara poziomu jakości, w tym zorganizowania sż;

2) jako informacja realna, zawarta w strukturze nadsystemu, czyli każdy czynnik, który

przyczynia się do życia lub bardziej trwałego i sprawnego funkcjonowania sż;

3) jako informacja odwzorowująca układ: system życia – środowisko, w tym wiedza

dotycząca jego przyszłości.

Podstawowe właściwości informacji odwz.:- efekt synergiczny (czyli skokowy wzrost

poziomu informacji) jako skutek integrowania uzupełniających się informacji;

- straty informacji występują w kanale informacyjnym oraz wraz z upływem czasu;

- przekazanie informacji nie pozbawia jej dotychczasowego posiadacza informacji.

Sprawność informacyjna: stosunek ilości informacji odwzorowującej wykorzystywanej w podtrzymywania życia

lub rozwoju SCT w stosunku do ilości tej informacji możliwej do takiego

wykorzystywania

Orgware nieadekwatny (ws-c)lub

moralnie zdegradowanywstrzymuje rozwój sż oraz

stymuluje zachowania patologiczne („struktury grzechu” – JPII)

Warunkiem rozwoju Człowieka i SCT

jest odpowiednia postać

Homeostatu SCT oraz

(stymulująca rozwój) zgodność jego

Orgware z Software i Hardware oraz Otoczeniem bliższym (Ob)

Orgware poprawnie za pomocą feedforward

ukształtowany stymuluje rozwój,

w tym ekospołecznie użyteczną

podatność innowacyjną SCT.

Głównym celem TR-Backcasting

przekształcenie obecnej socjal-darwinistycznej formy orgware ŚS w zgodną z wymogami trwałego

rozwoju (TR) ŚS, a zarazem niedopuszczenie do ukształtowania patologicznej/HE formy orgware ŚS

Ta sama metoda, różne cele i wizje:

HE-backcasting (1 mld)

albo

TR–backcasting.

ZNAJOMOŚĆ METODY JAKO POMOC W ROZPOZNAWANIU HE-ZAGROŻEŃ

ORAZ UZASADNIENIU KONIECZNOŚCI

I MOŻLIWOŚCI EKOHUMANISTYCZNEGO UDOSKONALENIA GLOBALNEJ POLITYKI

Backcasting (R2006-EU SDS)

w projektowaniustrategii

trwałego rozwoju(TR – UN Sustainable Development)

światowej społeczności (ŚS) – alternatywnej względem

strategii „holokaustu ekologicznego” (HE).

(JPII, Smail 2004, Meadows 2009)

APOLLOLądowanie na Księżycu

Programowanie dynamiczne

Backcasting a

projektowanie „idealne” G. Nadlera

A. Toffler, Szok przyszłości

Dialog współpracy (Nadler, BXVI Londyn)

a nie negacja i wroga konfrontacja jako podstawa kształtowania

zdolności trwałego rozwoju ŚS

Analiza zmienności

Michnowski L. 2003c, Analiza zmienności w kształtowaniu strategii trwałego rozwoju

(sustainable development), [w:] Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, (red. Artur Pawłowski), Monografie

Komitetu Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, vol. 16, Lublin 2003:

http://www.kte.psl.pl/analizazmiennosci.pdf

Koniec wykładu III - 14 XI 2010

Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznego

Wykład IV13 II 2011

World Economic Forum – Davos 2011

(patrz m.in..: Michnowski L., GLOBAL GOVERNANCE AND INFORMATION FOR THE WORLD SOCIETY’S SUSTAINABLE DEVELOPMENT: http://www.pte.pl

/pliki/2/12/LM-DIALOGUE%20AND%20UNIVERSALISM.pdf)

Jaka jest istota kryzysu globalnego?

Jak zapewniać globalne bezpieczeństwo

ekologiczne?

Jak przywracać zdolność rozwoju światowej społeczności?

Główny (SŻ) czynnik globalnego kryzysu

to szybko postępująca moralna degradacja

(dotychczasowych form życia), a nie

przeludnienie Ziemi

(czyli nadmiar potencjału intelektualnego)

Czym wyższy poziom rozwoju nauki i techniki, tym większe tempo zmian

w uwarunkowaniach życia, oraz większe natężenie moralnej degradacji

form życia, już niezgodnych z nowymi uwarunkowaniami życia - a zatem

więcej MĄDREJ (w tym etycznej) - sztuczną inteligencją wspomaganej -

PRACY, oraz nowej nauki i techniki,

dla eliminowania negatywnych skutków moralnej degradacji

Strategia TR ŚS

projektowana metodą TR-backcasting (1)b=====================================================================================================================================================

(1) CELE GENERALNE strategii TR ŚS

(2) WIZJA, czyli IDEALNA, zgodna z LOGIKĄ ROZWOJU, (w tym zmian w UWARUNKOWANIACH życia), oraz uwzględniająca GMD, przyszłościowa forma STRUKTURY (w tym sposobu funkcjonowania) ŚWIATOWEJ SPOŁECZNOŚCI przekształconej polityką TR;

Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (2)========================================================================================================================================================================

(3) wykaz OGRANICZEŃ realizacji WIZJI (w tym GRANIC WZROSTU ŚS);

(4) ETAPY (w tym metody) ELIMINOWANIA ww OGRANICZEŃ

(5) Etapy (w tym metody) rozwojowego (krok po kroku) PRZEKSZTAŁCANIA STRUKTURY układu: światowa społeczność – środowisko przyrodnicze oraz inicjowania procesów sprzyjających TR.

Strategia TR ŚSprojektowana metodą TR-backcasting (3)===================================================================================================================================

(6) WYMIERNE i zgodne z celami generalnymi KRYTERIA oceny skuteczności ww działań etapowych;

(7) sukcesywne dynamiczne monitorowanie (w tym wartościowanie) skutków polityki TR, oraz - w razie potrzeby - FEEDFORWARD jej KORYGOWANIE.

Jay. W. Forrester 1971/95, kryzys globalny,

bo brak: - INFORMACYJNYCH NARZĘDZI WSPOMAGANIA POLITYKI, oraz

- wiedzy o właściwościach i współzależnościach elementów

systemów społecznych, czyli

- KULTURY INFORMACYJNEJ POLITYKÓW, w tym

umiejętności analizy systemowej.

Analiza systemowa w kształtowaniu polityki

obrony i rozwoju, w tym

bezpieczeństwa ekologicznego

Sage’a koncepcja kształtowania polityki

- zgodna z postulatem Forrestera

Polityka jako - zgodne z celami jej kreatorów - sterowanie przebiegiem procesu życia społeczności, będącej obiektem polityki, oraz jej środowiska

Wszelkie zmiany (w tym chaotyczne) mogą być dokonywane (lub

zachodzą) w ramach obiektywnie w danym czasie istniejących

ograniczeń ich różnorodności.

Konieczność wiedzy ogólnej o zmienianych polityką obiektach oraz o ograniczeniach dokonywania rozwojowych zmian

Model konceptualny rzeczywistości jako: - systemowe przedstawienie, przydatnej w sterowaniu rozwojem społeczności, wiedzy systemowo-filozoficznej, oraz

- narzędzie konceptualnej analizy systemowej

Dla polityki trwałego rozwoju konieczność:

- dostępności adekwatnych do zmieniającej się rzeczywistości baz danych i wiedzy, ją odwzorowujących;

- modelu konceptualnego rzeczywistości;

- metod symulacji komputerowej, w tym MD;

- analizy systemowej konceptualnej i komputerowo-symulacyjnej;

- adekwatnego do rzeczywistości systemu

wartościowania zmian w układzie: dana społeczność – środowisko.

Poprawny system wartości, w tym wartościowania rozwojowych przedsięwzięć, jako istotny element polityki rozwoju.

Adekwatny do rzeczywistości system wartościowania zmian będących skutkiem polityki jest

zależny od aktualnego stanu, w tym kondycji układu: społeczność –

środowisko.

Dla przykładu, w warunkach nadmiaru dostępnych w środowisku

zasobów nie występuje konieczność uwzględniania kosztów

ich zużywania

Egoizm albo egoaltruizm, współcześnie ekohumanizm

Modelowanie dynamiczne J. W. Forrestera dla komputerowo-

symulacyjnej analizy systemowej

Metoda dedukcyjna jak podstawa cybernetyki rozwoju i budowy

Sage’a modelu konceptualnego rzeczywistości

J.M. Bocheńskiego koncepcja wykorzystywania wiedzy filozoficznej metodą teorii

aksjomatycznej

• Metoda aksjomatyczna Forrestera – Bocheńskiego jako sposób budowy ogólnego modelu konceptualnego:

• aksjomaty,

• pojęcia niedefiniowane

• pojęcia zdefiniowane

• logiczne wnioskowanie

• badanie adekwatności modelu do rzeczywistości

Wybrane modele konceptualne przydatne w kształtowaniu

polityki TR:- systemy otwarty i ogólny

L. von Bertalanffy’ego; - system naturalny E. Laszlo

- teoria regulonów K. Bogdańskiego;- system cybernetyczny N. Wienera;- system autonomiczny M. Mazura

Wszystkie te modele są niewystarczające dla określenia istoty kryzysu globalnego oraz uwarunkowań trwałego rozwoju

światowej społeczności

Koniec wykładu IV - 13 II 2011

Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznego

Wykład V27 II 2011

Ogólny model konceptualnySystem Życia

jako pomoc w kształtowaniu - za pomocą TR-backcasting -

zdolności trwałego rozwoju ŚS

System Życia (SŻ) odwzorowuje podstawowe właściwości statyczne i dynamiczne oraz cechy strukturalne różnorodnej postaci systemów typu:

człowiek – technika (SCT), ich pod- i nad-systemów, ujętych wspólną nazwą::

systemy życia (sż).

Systemem życia (sż) jest także układ (system): sż – środowisko, jak również

środowisko.

System życia jest:- systemem otwartym (ze zdolnością

homeostazy) i ogólnym (L.von Bertalanffy);- systemem naturalnym (E. Laszlo)

- regulonem (K. Bogdański); - systemem cybernetycznym (N. Wiener); - systemem autonomicznym (M. Mazur);

- systemem dynamicznym, w tym inercyjnym (J.W. Forrester);

- systemem informacyjnym rozwijającym się (L. Michnowski).

Systemy otwarte L.von Bertalanffy’ego

Regulony K. Bogdańskiego

Pod pojęciem "Regulon" rozumiemy układ istniejący dzięki samoregulacji, której natura jest rodzaju adekwatnego do jego budowy i która oparta jest o - co najmniej - jedno ujemne sprzężenie zwrotne /u.s.z./.

- regulony falowe

- regulony sybstancjalne

- biopole

N. WienerInformacja – entropia

i/s

Loty międzyplanetarne

Wzrost entropii nieuchronnym skutkiem każdego działania

System życia (sż)sż = < E, Rw, Rz, Ho, Ə, i, t >

E – elementy tworzące sż,Rw – zbiór relacji wewnętrznych. wiążących

elementy systemu w systemową całość; Rz – zbiór relacji zewnętrznych, wiążących

system ze środowiskiem;Ho – homeostat sż.Ə – okres życia sż,

i – poziom informacji/jakości sż; t – czas.

Struktura sż składa się z: - mikrostruktury, czyli struktury

elementów sż (E), oraz - makrostruktury, czyli zbioru relacji wewnętrznych (Rw), wiążących w

systemową całość elementy sż

.Struktura sż zawiera jego

homeostat (Ho), umożliwiający niezbędną w SZR ultrastabilność

sż.Homeostat - układ sterowania

procesem życia sż - zbudowany jest z dwu podsystemów:

konserwatywnego i progresywnego.

Mikrostruktura (hardware, software) sż ulega zmianom praktycznie w

sposób nieustanny, zaś makrostruktura (orgware) -

okresowo

Podstawowe elementy homeostatu rozwiniętego sż/SCT:

- pole informacyjne;

- elita;

- powszechna świadomość.

Postać energii emitowanej przez sż do środowiska zależy od jego

struktury. Energia ta - gdy jest ukształtowana

zgodnie z potrzebami życia środowiska/odbiorców - stanowi

czynnik ich życia i może stanowić także czynnik zwrotnego

wspomagania ją emitującego

Podstawowe aksjomaty modelu konceptualnego

System Życia - przesłanki wnioskowania

dotyczącego poprawnej metody przezwyciężania kryzysu

globalnego

Aksjomat I:i = B(n,q)1/s

i – poziom informacji systemu życia – zarazem poziom rozwoju oraz zorganizowania sż, jak

również konceptualna miara jakości sż.s – poziom entropii ekospołecznej systemu życia,

a także poziom rozwojowych rezerw sż. n – ilość elementów systemu życia;

q – jakość elementów systemu życia, oraz B(n,q) – pewna funkcja zależna od rodzaju

systemu życia oraz ilości I jakości jego elementów.

przy czym:Entropia ekospołeczna

(jedynie izomorficzne podobieństwo do entropii termodynamicznej)

s = k ln wk – pewna stała zależna od rodzaju

systemu życia;w – ilość różnorodnych

czasoprzestrzennych konfiguracji elementów systemu życia, które

umożliwiają uzyskiwanie tego samego stanu jakości tego systemu.

Aksjomat II:E = mc2

- rozumiany jako założenie, iż układ system życia – środowisko, zbudowany

jest z energii w szerszym znaczeniu (falowej lub substancjalnej, a różnice

pomiędzy różnorodnymi postaciami sż sprowadzają się do odmiennych ich struktur, wyznaczających odmienne

właściwości różnorodnych sż.

Tworzywem systemu życia jest energia (w szerszym znaczeniu) – zarówno falowa jak i substancjalna

– E=mc2 (Einstein, Sedlak, Bogdański)

Wszystkie elementy układu: system życia–środowisko są

wzajemnie współzależne i powiązane sprzężeniami

zwrotnymi

Okres życia sż (Ə) jest skończony, lecz nie

zdeterminowany i zależy od poziomu jego informacji (i).

W ujęciu modelu SŻ, życie to proces tworzenia informacji lub

przeciwstawiania się zmniejszaniu jej poziomu (czyli wzrostowi

entropii) w układzie: system życia – środowisko.

System życia posiada zdolność

obrony życia układu: sż – środowisko

oraz współpracy na rzecz życia tego

układu

System życia (sż) posiada zdolność antycypatywności,

w tym FEEDFORWARD

orazfeedback

Proces życia sż składa się z rozwoju albo regresu

Rozwój sż a tworzenie informacjiTworzenie informacji polega na

dokonywaniu właściwych zmian w czasoprzestrzennych konfiguracjach już istniejących elementów układu: system

życia – środowisko.W wyniku - kształtowana jest coraz mniej

prawdopodobna i wyższej jakości dynamiczna struktura tego układu

Aby żyć trzeba co najmniej względnie degradować siebie i

środowisko, lecz - będąc dojrzałym i poinformowanym - można

pozytywnymi skutkami działań przewyższać te negatywne

konsekwencje życia, czyli więcej „dawać” aniżeli się

„bierze”.(Por. „miłość”, BXVI, wykład II).

Warunkiem rozwoju sż jest przewaga dotyczących go (własnych lub środowiska)

oddziaływań konstrukcyjnych (negentropowych) względem oddziaływań destrukcyjnych

(entropowych)

W wyniku rozwoju sż typu: człowiek – technika (SCT):

- zwiększa swą trwałości i jakość życia tworzących go osób,

- zwiększa sprawność działania, w tym pomniejsza jednostkowe

wewnętrzne i zewnętrzne koszty jego życia, a wraz z tym

- zwiększa skuteczność swych działań rozwojowych

Rozwojowa nadwyżka (konstrukcji nad destrukcją) służy do:

- dostosowywania form życia sż do nowych uwarunkowań życia;

- kształtowania środowiska zgodnie z potrzebami życia sż;

- zwiększania sprawności działania sż.;A także - jest rezerwą zasobów życia

sż, do przeciwdziałania w porę nie przewidzianym zagrożeniom jego życia.

Konsekwencją wstrzymania rozwoju i „steady state” będzie brak zdolności tworzenia rezerw zasobów życia i upadek sż zwłaszcza na skutek braku

zdolności przeciwdziałania w porę nie przewidzianym zagrożeniom

Koniec wykładu V

Kultura informacyjna w kształtowaniu

bezpieczeństwa ekologicznego

Wykład VI15 V 2011

Cywilizacja Życia i Miłości (CŻM JPII)

istotny warunek życiaw Stanie Zmian i Ryzyka

trwały rozwój > CŻM > ekorozwój (rozwój globalnego ekosystemu,

czyli rozwój społeczno-gospodarczo-przyrodniczy Ziemi)

Zachowanie się SCT przy NADMIARZE dostępnych ZASOBÓW w środowisku

1. Przy wyrównanych potencjałach twórczych i obronnych (inform.–energ.):

- koegzystencja, autonomia.

2. Przy dominacji tym potencjałem nad systemem słabszym:

- system silniejszy podporządkowuje sobie system słabszy i przekształca go w swą TECHNIKĘ.

Zachowanie się SCT przy DEFICYCIE ZASOBÓW w środowisku:

1. Przy wyrównanych potencjałach twórczych i obronnych:

- synergiczna współpraca, obronno-rozwojowa integracja

2. Przy dominacji tym potencjałem nad systemem słabszym:

- system silniejszy podporządkowuje sobie system słabszy i przekształca go w źródło deficytowych zasobów, eliminujące konkurentów wojna lub integracja drenażowa.

W warunkach deficytu dostępnych zasobów istnieje możliwość integracji rozwojowej, gdy

zniszczenie systemu słabszego spowoduje upadek systemu silniejszego - lecz tylko wówczas, gdy elita systemu silniejszego jest świadoma takiego zagrożenia (CŻM, Rodzina Ludzka/Narodów)

Warunkiem takiej integracji jest rozwojowe wzmocnienie systemu słabszego, zracjonalizowanie konsumpcji zasobów, wprowadzenie specjalizacji i poprzez wzrost potencjału twórczego oraz n-t współpracę zapewnienie dostępu do nowych źródeł zasobów.

Stan Zmian i Ryzyka (SZR):1. Coraz szybciej wraz rozwojem n-t postępująca

moralna destrukcja dotąd poprawnych form życia

2. Wyczerpywanie dostępnych zasobów życia – naturalnych i przyrodniczych

3. Konieczność FEEDFORWARD dla adaptacyjnych działań wyprzedzających

zmiany w uwarunkowaniach życia (duża inercja);

4. Konieczność rezerw zasobów życia „na wszelki wypadek”, brak możliwości w pełni

skutecznego prognozowania.

MORALNA destrukcja: GŁÓWNY

- w Stanie Zmian i Ryzyka -CZYNNIK kryzysu globalnego.

Ekorozwój to warunek życia w SZR

Darwinizm społeczny „tradycyjny” -przed powstaniem SZR

W warunkach dostępności zasobów naturalnych oraz „czystego powietrza”

życiowa selekcja (darwinizm społeczny) dokonywana była poprzez przekształcanie

słabszych w „technikę” („mówiące narzędzia”) wspomagania „najlepiej

dostosowanych” Podporządkowywanie narodów słabszych

narodom silniejszym, kolonializm, ….

NEO-darwinizm społeczny W Stanie Zmian i Ryzyka

radykalna zmiana sposobu funkcjonowania darwinizmu społecznego: zamiast (tradycyjnego)

wykorzystywania słabszych, ELIMINOWANIE

(niszczące rozwojowy dorobek) konkurentów do deficytowych zasobów

życia.

W Stanie Zmian i Ryzyka (w tym narastania deficytu dostępnych zasobów życia):

NEO-DARWINIZM SPOŁECZNY i globalna katastrofa

albo

trwały rozwój (sustainable development), CYWILIZACJA ŻYCIA I MIŁOŚCI i

- w następstwie - EKOROZWÓJ.

Względny wzrost entropii układu: SCT – środowisko

nieuchronnym następstwem każdego działania

oraz upływu czasu.

Aby żyć trzeba niszczyć życie własne i środowiska, lecz będąc

dojrzałym, w tym doinformowanym, można pozytywnymi

oddziaływaniami względem siebie i otoczenia przewyższać negatywne

konsekwencje życia własnego i środowiska.

Konstruktywność: przewaga konstrukcji nad

destrukcją.

Destruktywność:przewaga destrukcji nad

konstrukcją.

Cztery stany jakości życia SCT:1. Wewnętrznej konstruktywności przy zewnętrznej destruktywności.

2. Wewnętrznej i zewnętrznej konstruktywności.

3. Wewnętrznej destruktywności przy zewnętrznej konstruktywności.

4. Wewnętrznej i zewnętrznej destruktywności.

Rozwój SCT odznacza się jego dwoma fundamentalnymi etapami:

I – rozwoju „niedojrzałego”, orazII – rozwoju „dojrzałego”.

W trakcie pierwszego – „NIEDOJRZAŁEGO” –

etapu ROZWOJU SCT jest wewnętrznie konstruktywny,

zaś nieuchronnie zewnętrznie destruktywny,

czyli w stanie„”Wzrostu KOSZTEM społeczno-przyrodniczego

środowiska”

SCT więcej ze środowiska „bierze” aniżeli „daje”.

W trakcie drugiego – „DOJRZAŁEGO” –

etapu ROZWOJU SCT jest zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie

konstruktywny, czyli jest w stanie „Rozwoju RAZEM ze społeczno-

przyrodniczym środowiskiem”

SCT sam się nadal rozwija a zarazem środowisku

„daje” więcej, aniżeli zeń „bierze”.

Przejście SCT od stanu „wzrostu kosztem środowiska” do stanu

„rozwoju razem ze środowiskiem” jest uwarunkowane holistycznie

rozwojowym udoskonaleniem jego homeostatu, w tym

osiągnięciem dojrzałości przez elitę SCT.

Kolejność etapów procesu życia SCT

Istotnym warunkiem przezwyciężenia kryzysu

globalnego jest zintegrowanie i przejście

elity światowej społeczności ze stanu „niedojrzałego” -

„wzrostu kosztem środowiska (społeczno-przyrodniczego)” do stanu „dojrzałości” (TdeCh)

„rozwoju razem ze środowiskiem”.

Proces rozwoju odznacza się jego kolejno następującym fazami i

etapami.

Rozwój sż odznacza się trzema (cyklicznie powtarzającymi się) fazami o odmiennych ich

dynamicznych charakterystykach :Faza I – postępujące, za przebudową makrostruktury sż, jej doskonalenie; Faza II – stymulowany nową formą

makrostruktury, ilościowo – jakościowy rozwój mikrostruktury sz;

Faza III – przygotowanie przebudowy makrostruktury dostosowującej sż do nowych

uwarunkowań jego życia (umożliwiającej przekroczenie granicy wzrostu).

System: Człowiek-Technika (SCT) - którego makrostruktura/orgware

uległa moralnej degradacji –

jeśli nie dokona jej rozwojowej przebudowy,

wchodzi w stan kryzysu.

Regres – przeciwieństwo rozwoju

(przewaga destrukcji nad konstrukcją)

Kryzys: tendencja regresywna, przy okresowych stanach

pseudo-rozwojowych

System w stanie kryzysu może znajdować się w trzech stanach:

I – regresu (1 faza);II – krótkotrwałego niestabilnego rozwoju

pozornego albo regresu (2 faza);III – długotrwałego stabilnego rozwoju

pozornego (3 faza).Kryzys nie przezwyciężony doprowadza

system życia do upadu.W wyniku przejścia przez każdy kolejny etap kryzysu poziom jakości systemu życia ulega

sukcesywnemu obniżeniu.

Wraz z rozwojem SCT nieuchronność

osiągania granic wzrostu w ramach

aktualnej formy makrostruktury lub pojemności informacyjnej SCT

Przezwyciężenie kryzysu, poprzez:

1 – przebudowę struktury SCT, zwłaszcza zwiększającą jego sprawność informacyjną, lub

2 – integrację SCT z innym/innymi SCT, zwłaszcza zwiększającą jego

pojemność informacyjną.

Istotnym warunkiem trwałego przezwyciężenia kryzysu sż jest

stworzenie – poprzez udoskonalenie homeostatu i

przebudowę jego makrostruktury – możliwości sprawnego dostępu do tych,

już istniejących w układzie: sż – środowisko, zasobów życia do których

dostęp był dotąd niemożliwy lub znacznie utrudniony.

Przezwyciężenie kryzysu, poprzez:

1 – przebudowę wewnętrzną sż, zwłaszcza zwiększającą jego

sprawność informacyjną;2 – integrację sż z innym/innymi sż,

zwłaszcza zwiększającą jego pojemność informacyjną.

Rozwojowe przekraczanie granic wzrostu SCT

uwarunkowane zwiększaniem:(1) – dalekowzroczności;

(2) – elastyczności;

(3) – rezerwotwórczości, oraz

(4) – obszaru opiekuńczej troski o kondycję środowiska.

Podstawowe kolejne granice

wzrostu SCT: 1 – BEZWŁADNOŚCIOWA – konieczność antycypatywności

2 – ŚRODOWISKOWA – konieczność aksjologii dobra wspólnego

3 – KATASTROFICZNA – konieczność symbiozy i wielkiej rezerwotwórczości

Kryzys globalny jako skutek

patologicznego przekroczenia co najmniej

bezwładnościowej i środowiskowej granicy wzrostu

wysoko rozwiniętej części światowej społeczności.

Ewolucja jako proces rozwojowych - podtrzymujących życie -

przekształceń struktury układu:system życia - środowisko

Socjal-darwinistyczna ewolucja intelektualna:wzorowane na mechanizmach ewolucji biologicznej, krótkowzrocznie dostosowujące do nowych uwarunkowań życia, nadmiarowe tworzenie różnorodnych nowych form życia człowieka (w tym środków technicznych) i ich wielce ekospołecznie kosztowne selekcjonowanie w praktyce - POPRZEZ ŚMIERĆ osób i społeczności „niedostosowanych” lub „WYRZUCANIE NA ŚMIETNIKI” wyrobów „nie trafionych”.

Ekohumanistyczna ewolucja ultraintelektualna (w tym TR backcasting):z pomocą powszechnej mądrości (AI/komputerowo wspomaganej), dalekowzroczne przewidywanie zmian w uwarunkowaniach życia oraz projektowanie i sukcesywne wdrażanie nowych form życia zgodnych z tymi nowymi uwarunkowaniami, w tym ich wstępne - w „przestrzeni wirtualnej” - ekohumanistyczne selekcjonowanie i MD oraz „post factum” korygowanie.

Podstawowe uwarunkowania ekohuma-nistycznej ewolucji ultraintelektualnej (1):1 – przemiana aksjologiczna: od egoizmu do egoaltruizmu, współcześnie ekohumanizmu

2 - powszechna mądrość, w tym kultura informacyjna;

3 – AI/komputerowe metody symulacyjne (Kaku, Forrester) - dla kompleksowego poznawania przyszłych skutków ludzkich zamierzeń i działań oraz innych zmian w uwarunkowaniach życia ludzi i przyrody;

4 - dostępność wiedzy istniejącej i sprawnie nowo pozyskiwanej, niezbędnej zwłaszcza dla poznawania i wyprzedzającego eliminowania nadchodzących zagrożeń;

Podstawowe uwarunkowania ekohuma -nistycznej ewolucji ultraintelektualnej (2):5 – tworzenie rezerw zasobów intelektualno-materialnych „na wszelki wypadek” (dla eliminowania zagrożeń w porę nieprzewidzianych);6 – elastyczne (w tym poprzez podmiotowość osób oraz komputerowe wspomaganie) metody - zwłaszcza wyprzedzającego - eliminowania zagrożeń;7- gospodarka trwałego rozwoju i ekospołecznej sprawiedliwości;8 - informacyjnie sprawna i innowacyjnie podatna infrastruktura społeczno-gospodarcza.

Bez dokonania aksjologicznej przemiany od egoizmu do ekohumanizmu nie można:

a) zapewnić powszechnego dostępu do wiedzy (istniejącej i bieżąco odwzorowującej szybko zmieniającą się rzeczywistość), niezbędnej w: - kierowaniu się zasadą miłości (Vs p. 15), - wyprzedającym rozpoznawaniem i - eliminowaniem zagrożeń, a także

- umożliwiającej wraz „common good global governance” stymulowanie ekospołecznie użytecznej aktywności twórczej;

b) przekształcić obecnej formy globalizacji (w tym ekonomiki) w globalizację trwałego rozwoju - sprawiedliwą, „z ludzką twarzą” (m.in. likwidacja nieuzasadnionych nierówności społecznych, bezrobocia, głodu, przyczyn terroryzmu).

Ekohumanistyczna ewolucja ultraintelektualna jako sposób

ograniczenia nadmiernej rozrodczości ludzi

Kreatywność intelektualna w miejsce kreatywności biologicznej (nadmiarowego tworzenia ludzkich

mutacji)

Dla ukształtowania - do CŻM i ekorozwoju prowadzącej -

zdolności trwałego rozwoju niezbędne jest

zastąpienie mechanizmów socjal-darwinistycznej ewolucji intelektualnej

mechanizmami ekohumanistycznej ewolucji

ultraintelektualnej

ROZWÓJ TRWAŁY ŚSalbo kryzys i globalna katastrofa [θ = θ(i)]

Dziękuję i zapraszam do współudziału w kształtowaniu

etycznych i informacyjnych podstaw Cywilizacji Życia i Miłości

a wraz z tym: bezpieczeństwa ekologicznego - polskiej, europejskiej i światowej

społeczności

Uzupełnienia

Neo-socjaldarwinistyczne stosunki społeczne cechuje wielkie natężenie destrukcji fizycznej, w tym zarówno

niszczenie rozwojowego dorobku eliminowanych z życia społeczności słabszych, jak i zasobów własnych (np. na zbrojenia, tajną wojnę, ..) społeczności dominujących w takiej formie walki o byt . A także regresywne niszczenie

rozwojowego dorobku, poprzedzającej powstanie Człowieka, ewolucji naturalnej.

Gdy w SZR głównym czynnikiem globalnego kryzysu stała się moralna destrukcja, to przywrócenie zdolności

rozwoju światowej społeczności wymaga zarówno opanowania umiejętności eliminowania negatywnych

skutków moralnej destrukcji, jak i minimalizowania destrukcji fizycznej.

(…) a sustainable society is one that has in place informational, social, and institutional mechanisms to keep in check the positive feedback loops that cause

exponential population and capital growth. This means that birthrates roughly equal death rates, and investment rates roughly equal depreciation rates, UNLESS OR UNTIL TECHNICAL CHANGE AND SOCIAL DECISIONS JUSTIFY A CONSIDERED,

LIMITED CHANGE IN THE LEVELS OF POPULATION OR CAPITAL. (…) SUSTAINABILITY

DOES NOT MEAN ZERO GROWTH. Rather, a sustainable society would be interested in qualitative development, not physical expansion. (A Synopsis

Limits to Growth, The 30‑Year Update).

Powstrzymanie głodem (food) „eksplozji demograficznej”: A Synopsis Limits to Growth, The 30‑Year Update.

Raport UNEP (12 maja 2011) potwierdzeniem

poprawności - i błędnych strategicznych wniosków z -

prognozy ostrzegawczej Raportu „Granice wzrostu” (LtG1972)

http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.asp?DocumentID=2641&ArticleID=8734&l=en&t=long

UNEP Report (1)By 2050, humanity could consume an

estimated 140 billion tons of minerals, ores, fossil fuels and biomass per year

– three times its current appetite –(…) is "far beyond what is likely sustainable” if

realized at all given FINITE WORLD RESOURCES (…).

UNEP Report (2) Scenario 3: tough contraction of

consumption in developed countries, converging with others

Industrialized nations reduce per capita consumption by two thirds and other

nations remain at current rates, resulting in a global per capita consumption rate (…)

the same as in year 2000.

Podstawowe wnioski:

1. Nie ma granic dla mądrze kierowanego wzrostu i trwałego rozwoju (sustainable

development) ludzkości

2. Dla ukształtowania zdolności trwałego rozwoju konieczność zastąpienia

mechanizmów ewolucji socjal-darwinistycznej, mechanizmami ewolucji ekohumanistycznej - ultraintelektualnej.

Czym wyższy poziom rozwoju nauki i techniki tym więcej mądrej, etycznej,

ekospołecznie użytecznej poznawczo-innowacyjnej pracy potrzeba dla:

(1) podtrzymywania rozwoju społeczno-gospodarczego,

w tym (2) eliminowania negatywnych

konsekwencji niezbędnych coraz liczniejszych

zastosowań osiągnięć rozwoju nauki i techniki.

Im mniej bezrobocia i biedy - jednak bez wiedzy o prawdopodobnych

kompleksowych skutkach polityki, pracy i innych zmian w uwarunkowaniach życia - tym szybciej nastąpi wyczerpanie źródeł

aktualnie dostępnych zasobów naturalnych i zdegradowanie przyrody. A wraz z tym -

globalna katastrofa.

Trwałe przezwyciężenie kryzysu globalnego wymaga ponownej analizy jego istoty oraz stworzenia możliwości opracowania i realizowania wieloletniej wieloetapowej (backcasting) strategii przeciwdziałania zagrożeniom oraz wdrażania rozwojowych zmian w aksjologii, strukturze, technice i

sposobie funkcjonowania światowej społeczności oraz gospodarki.

Kryzys światowej społeczności: gdy aktualna jej struktura (w tym

stosunki społeczne) jest niezgodna z aktualnymi uwarunkowaniami życia i rozwoju tej społeczności.

(gdy istniejące stosunki społeczne przyjęły formę „struktury grzechu”

(JPII)

Podstawowe zadanie ONZ-owskiej strategii trwałego i „trójfilarowego” rozwoju, to odejście od dotąd nieuchronnej, silnie destrukcyjnej, cykliczności: „rozwój – regres” i doprowadzenie do trwałego

zintegrowania rozwoju gospodarczego z rozwojem społecznym oraz ochroną

środowiska przyrodniczego. Jest ono obecnie - w ramach aktualnej,

socjal-darwinistycznej, informacyjnie mało sprawnej, formy cywilizacyjnej - niemożliwe

do zrealizowania.

Szczególnie niezbędne jest stworzenie, drogą globalnej (i win-win) współpracy,

możliwości dostępu do wiedzy o kompleksowych – w tym rozległych w

czasie i przestrzeni - skutkach ludzkich działań umożliwi z odpowiednim wyprzedzeniem rozpoznawanie

nadchodzących zagrożeń oraz ich eliminowanie w sposób minimalizujący

negatywne następstwa.

Zbudowanie, wraz z tym, informacyjnych podstaw polityki i gospodarki trwałego rozwoju stworzy możliwość dokonania

przebudowy światowego systemu ekonomicznego w sposób umożliwiający stymulowanie ekospołecznie użytecznej

aktywności społeczno-gospodarczej. Przyczyni się to do ograniczania zbędnego

zużywania deficytowych zasobów oraz degradowania środowiska przyrodniczego,

jak również stwarzania dostępu do alternatywnych źródeł tych zasobów.

W ramach ONZ powinna zostać powołana - na wzór Rady Bezpieczeństwa - Rada

Trwałego Rozwoju. Przy tej Radzie powinno zostać utworzone Światowe Centrum

Strategii Trwałego Rozwoju, wspomagane przez Centrum Globalnego Monitoringu Dynamicznego (w tym prognozowania

ostrzegawczego).

W Polsce, celem stworzenia możliwości prowadzenia dalekowzrocznej

(od wyborczego cyklu niezależnej) polityki trwałego rozwoju, należałoby m.in. powołać profesjonalne Centrum

Strategii Trwałego Rozwoju Polski, także informacyjnie wspomagane –

m.in. prognozowaniem ostrzegawczym, przez odpowiednio rozbudowany

Główny Urząd Statystyki i Monitoringu Dynamicznego.

Proponowane Centra powinny działać na zasadzie sieciowej, poprzez organizowanie

zdalnej współpracy odpowiednich istniejących placówek naukowo-badawczych oraz

specjalistów, z wykorzystaniem - w celach symulacyjnych, metodą GRID/cloud computing -

już istniejących, a niezbędnych tu systemów komputerowych oraz baz danych i wiedzy. Główną metodą wypracowywania strategii

powinna być, poprzedzana prognozowaniem ostrzegawczym, metoda programowania

wizyjnego (backcasting) wspomagana metodami symulacji komputerowej skutków realizacji

strategicznych zamierzeń.

Uwarunkowania skuteczności i podstawowe cele globalnej współpracy (1):

(1) zintegrowanie światowych elit wraz z ich przemianą aksjologiczną od egoizmu do

ekohumanizmu;(2) powołanie Światowego Centrum Strategii Trwałego Rozwoju (w tym rozpoznawania i

wyprzedzającego eliminowania nadchodzących zagrożeń (RP - Rio+20);

Uwarunkowania skuteczności i podstawowe cele globalnej współpracy (2):

(3) zbudowanie globalnego systemu informacyjnego dla potrzeb polityki i gospodarki

trwałego rozwoju, w tym poznawania prawdopodobnych kompleksowych skutków

ludzkich działań i innych zmian w uwarunkowaniach życia;

(4) – uspołecznienie informacji statystycznej i naukowo-technicznej, czyli wiedzy warunkującej

funkcjonowanie ww systemu informacyjnego oraz wyprzedzające lub skuteczne eliminowanie

zagrożeń;

Uwarunkowania antykryzysowej skuteczności i podstawowe cele globalnej współpracy (3):

(5) system ekonomiczny oparty na kompleksowym rachunku korzyści i kosztów gospodarowania, stymulujący ekospołecznie

użyteczną aktywność poznawczo-innowacyjną.(6) system finansowy „deflacyjny”, stymulujący oszczędne gospodarowanie oraz „innowacyjny”

popyt;(7) elastyczna automatyzacja wytwarzania..

„three pillars” of sustainable development

of the world society.

It is impossible to integrate social development with economic development

and environmental protection without computer simulation

Podjąć próbę przekonania światowej elity realnej władzy („możnych tego świata”) , iż

ekohumanistyczna przemiana cywilizacyjna jest nie tylko

konieczna, lecz także możliwa i leży także w interesie wysoko rozwiniętych społeczności

Sprawiedliwość ekospołeczna

Podział efektów społecznego procesu pracy według ekospołecznej użyteczności pracy lub życia „dojrzałych” podmiotów życia społeczno-gospodarczego

Pełna „zapłata” za innowacyjność – „post factum”

Konsumpcje:

- sprawnościowa;

- prestiżowa;

- hedonistyczna.

Maksymalizować konsumpcję sprawnościową

Kto więcej „daje” ten może więcej „brać”, w tym konsumować zarówno „prestiżowo”, jak i „hedonistycznie”, byle „dawał” więcej, aniżeli „bierze”..

Antykryzysowe rozwiązania przejściowe:(1) międzynarodowa koordynacja i specjalizacja dotycząca ekospołecznie użytecznego („win-win”

-„green”) rozwoju nauki i techniki;(2) „innowacyjny” barter międzynarodowy;(3) odrzucenie systemu spekulacyjnego

bogacenia się;(4) zniesienie tajemnicy bankowej;

(5) wypracowanie poprawnego wskaźnika rozwoju społeczno-gospodarczego – w układzie

globalnym i lokalnym.

"With the calling of Abraham began God's great plan to make HUMANITY A FAMILY (…) This divine plan is still underway”

Benedict XVI, 2008, EUCHARISTIC CELEBRATION ON THE SOLEMNITY OF THE EPIPHANY OF THE LORD HOMILY OF HIS HOLINESS BENEDICT XVI

St Peter's Basilica, Sunday, 6 January 2008

W społeczeństwie globalizującym się dobro wspólne i zaangażowanie na

jego rzecz nie mogą nie odnosić się do całej RODZINY LUDZKIEJ, TO

ZNACZY WSPÓLNOTY LUDÓW I NARODÓW, aby zaprowadzić jedność i

pokój (…). (Benedykt XVI, Caritas in veritate, p.7)

Wobec niepowstrzymanego wzrostu wzajemnej światowej zależności odczuwa się (…) pilną potrzebę reformy zarówno organizacji narodów zjednoczonych,

jak i międzynarodowej struktury ekonomicznej i finansowej. (…) Istnieje pilna potrzeba prawdziwej politycznej władzy światowej (...) dla zarządzania ekonomią światową; dla uzdrowienia gospodarek

dotkniętych kryzysem; dla zapobieżenia pogłębieniu się kryzysu (…) Tego rodzaju władza musi być regulowana

przez prawo, przestrzegać w sposób spójny zasady pomocniczości i solidarności, być ukierunkowana na

realizację dobra wspólnego, zaangażować się w realizację autentycznego integralnego rozwoju

ludzkiego, inspirującego się wartościami miłości w prawdzie. (Benedykt XVI, Caritas in veritate, p. 67)

Proces życia jest silnie nieliniowy, w tym wykładniczy, chaotyczny lub

katastroficzny

Czym szybciej rozpoznamy destrukcyjny proces,

tym mniejszym kosztem wyeliminujemy

jego szkodliwe następstwa

Podatność innowacyjna jako warunek „chłonności” nauki przez gospodarkę

Specjalizacja jako warunek podatności innowacyjnej

Sprawność informacyjna jako warunek podatności innowacyjnej

Podatność innowacyjna przedsiębiorstwa a skala podobnego naukowo-technologicznie wytwarzania

Koszt jednostkowy stosowania techniki:

odniesiony do jednostkowego zastosowania danej techniki koszt:

- jej wytworzenia,

- eksploatowania,

- likwidacji, oraz

- odtworzenia środowiska społeczno-przyrodniczego zdegradowanego w wyniku stosowania danej techniki, w tym odtworzenia zużytej bazy paliwowo-surowcowej (albo zapewnienia dostępu do źródeł alternatywnych).

Dwa podejścia do problemu przeciwdziałania globalnej katastrofie:

I - czym więcej ludzi, tym więcej zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego i mniej dostępnych

zasobów naturalnych, a zatem szybciej globalna katastrofa;

II – czym więcej ludzi zdolnych do MĄDREJ - na dobro wspólne ukierunkowanej poznawczo-

intelektualnej, - aktywności twórczej, tym większe szanse przekształcania tych

zanieczyszczeń w czynniki podtrzymywania życia ludzi i przyrody oraz zapewniania dostępu do do

nowych lub alternatywnych źródeł zasobów naturalnych

Model 2 – Scenariusz

pierwszy: - zmniejszyć

globalną konsumpcję.

- radykalnie zmniejszyć globalny wzrost gospodarczy

- zmniejszyć ilość ludzi. (Sustainable Development – oxymoron)

W.R. Fey, A. C.W. Lam, The Bridge to Humanity’s Future, A System Dynamics Perspective on the Environmental Crisis and its resolution

Model 3 - LM

Scenariusz drugi:• Zastąpić

darwinizm społeczny mechanizmami ewolucji intelektualnej.

• Aktywnością intelektualną zastępować aktywność rozrodczą (biologiczną)

LM - Nowa rewolucja naukowo-technicznaPrzekształcać odpady w czynniki życia środowiska

Czynniki mądrości (w SZiR):

- intelekt, oraz

- wiedza, oraz

- sztuczna inteligencja (AI), oraz - moc sprawcza.

Intelekt:

- rozum;

- pamięć;

- intuicja;

- sumienie (jako zdolność

poprawnego, adekwatnego

wartościowania).

Wiedza:- systemowo-filozoficzna; - naukowa;- empiryczna;- intuicyjna, a także • WIEDZA o przeszłości i

PRZYSZŁOŚCI.

Sztuczna inteligencja, w tym:

- metody symulacji komputerowej wielkich systemów ekospołecznych, oraz

- elastyczna automatyzacja (także cyborgizacja).

Moc sprawcza:- zdolność twórczego działania

(moc swobodna);

- wola;

- UMIEJĘTNOŚĆ INICJOWANIA (procesów – jaki i kiedy „pierwszy krok”!).

Dla życia w Stanie Zmian i Ryzyka

(w tym ukształtowania adekwatnego do SZR feedforward)

konieczność kompleksowego kształtowania powyższych

czynników mądrości.

Społeczeństwo powszechnej mądrości jako podstawa ewolucji intelektualnej –

warunku trwałego rozwoju polskiej, europejskiej i

światowej społeczności