Post on 28-Feb-2019
Łódź, marzec 2015 r. (aktualizacja do marca 2017 r.: patrz załącznik nr 6)
SPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO-WYCHOWAWCZY Nr 4 w ŁODZI DLA DZIECI NIESŁYSZĄCYCH
i SŁABOSŁYSZĄCYCH Łódź, ul. Krzywickiego 20
Wykonał: mgr inż. Andrzej Drabant ...........................................
(podpis)
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO
obiektu użyteczności publicznej
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
ZARZĄDZENIE nr 9/2014/2015
Dyrektora Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego nr 4 w Łodzi z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wprowadzenia Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego
dla Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 4 w Łodzi
Podstawa prawna: Na podstawie § 6 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. Nr 109; poz. 719) oraz art. 2071 § 1 punkt 3 lit. b i art. 2091 § 1 punkt 1 i 2 lit. b, a także § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późniejszymi zmianami) zarządzam co następuje:
§ 1
Wprowadza się Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego (dalej: IBP) dla obiektu: Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 4 zlokalizowanego w Łodzi, przy ul. Krzywickiego 20.
§ 2
1. Postanowienia instrukcji obowiązują wszystkie osoby zatrudnione
w SOSW nr 4 – stosownie do zajmowanego stanowiska i pełnionej funkcji. 2. IBP do celów zapoznania przekazywana jest w formie elektronicznej. 3. Przyjęcie do wiadomości postanowień instrukcji pracownicy potwierdzają
własnoręcznym podpisem (załącznik nr 4 IBP). 4. Nowo przyjmowani pracownicy są zapoznawani z IBP podczas szkolenia wstępnego
ogólnego. § 3
Do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji wyznaczam osoby wskazane w dziale VIII Instrukcji.
§ 4
Traci moc dotychczas obowiązująca Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego.
§ 5
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
…........................................................
(pieczątka i podpis)
Niniejszą instrukcję należy aktualizować co najmniej raz na dwa lata oraz w przypadku wprowadzenia istotnych zmian w obiekcie szkolno-
wychowawczym. strona 2
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
S P I S T R E Ś C I strona
I. Postanowienia ogólne 5
II. Wykaz podstawowych przepisów prawnych obowiązujących w zakresie ochrony przeciwpożarowej 8
III. Warunki ochrony przeciwpożarowej obiektu 8
1. Przeznaczenie obiektu, sposób użytkowania 9 2. Kwalifikacja obiektu do kategorii zagrożenia ludzi (ZL), określenie
gęstości obciążenia ogniowego oraz warunki techniczne obiektu 10 3. Liczba osób przebywających na terenie obiektu 12
IV. Charakterystyczne dla obiektu potencjalne źródła powstania
pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania 12
V. Zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej użytkowników obiektu 14
VI. Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem
pożarowym 16
VII. Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic 17
1. Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego 17 2. Hydranty wewnętrzne 21 3. Instalacja oświetlenia awaryjnego (ewakuacyjnego) 23 4. System oddymiania 23 5. Harmonogram przeglądów i czynności konserwacyjnych 23
VIII. Warunki ewakuacji ludzi oraz sposoby praktycznego sprawdzania
organizacji ewakuacji 24
1. Środki i sposoby ogłaszania alarmu o niebezpieczeństwie 25 2. Warunki techniczne ewakuacji 25 3. Sposób prowadzenia zorganizowanej ewakuacji 26 4. Czas ewakuacji dla poszczególnych budynków 27
IX. Sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia 28
1. Zasady postępowania pracowników w przypadku powstania pożaru 28 2. Zasady postępowania w przypadku powstania pożaru dla osób
przebywających na terenie obiektu 29 X. Organizacja i sposoby zaznajamiania użytkowników,
pracowników z przepisami przeciwpożarowymi 30 strona 3
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
XI. Wykaz telefonów alarmowych 31
ZAŁĄCZNIKI
Załącznik nr 1 - Przykład "Instrukcji postępowania na wypadek pożaru" 33 Załącznik nr 2 - Znaki ewakuacyjne oraz znaki ochrony przeciwpożarowej 34 Załącznik nr 3 - Rzuty poziome kondygnacji budynku z zaznaczeniem kierunków ewakuacji, rozmieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego, itp. 36
Załącznik nr 4 – Wykaz osób zapoznanych z instrukcją 42 Załącznik nr 5 – Protokół z przeprowadzonego próbnego alarmu
ewakuacyjnego obiektu 45 Załącznik nr 6 – Karta okresowej aktualizacji instrukcji bezpieczeństwa
pożarowego 49 Załącznik nr 7 – Druk uzgodnienia sprawdzianu warunków ewakuacji 50
strona 4
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
I. Postanowienia ogólne
1. Zakres opracowania stanowi Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego (dalej: IBP) obiektów Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego Nr 4 dla Dzieci Niesłyszących i Słabosłyszących w Łodzi, przy ul. Krzywickiego 20 – zgodnie zapisami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów - §6. W celu zapewnienia możliwości natychmiastowego wykorzystania IBP na potrzeby prowadzenia działań ratowniczych miejsce jej przechowywania, dostępne jest dla ekip ratowniczych i dodatkowo oznakowane znakiem informacyjnym - tj. biuro sekretariatu. Obowiązki i odpowiedzialność z zakresu ochrony przeciwpożarowej określone są w Ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz. U. nr 178 z 2009 r.; poz. 1380), która mówi między innymi, że: Art. 3.1. Osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja
korzystające ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem.
2. Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu, a także podmioty, o których mowa w ust. 1, ponoszą odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpożarowych, w trybie i na zasadach określonych w innych przepisach.
2. Postanowienia niniejszej instrukcji określają:
a. warunki ochrony przeciwpożarowej wynikające z przeznaczenia,
sposobu użytkowania obiektu oraz warunków technicznych,
b. charakterystykę występującego zagrożenia pożarowego obiektu,
c. zasady bezpieczeństwa pożarowego w zakresie użytkowania obiektu,
d. wynikające obowiązki w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej,
e. sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie gaśnic,
f. sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych,
g. sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru,
h. sposoby postępowania na wypadek powstania innego zagrożenia,
i. sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym,
strona 5
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi j. sposoby praktycznego sprawdzenia organizacji i warunków ewakuacji
ludzi,
k. sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią instrukcji oraz z przepisami przeciwpożarowymi,
l. graficzny plan obiektu – ewakuacja.
3. Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia i mienia przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez:
a. zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski
żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia, b. zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub
innego miejscowego zagrożenia, c. prowadzenia działań ratowniczych.
4. Przez pojęcia użyte w niniejszej instrukcji należy rozumieć:
a. Zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianie się pożaru, klęski
żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia - zapewnienie koniecznych warunków ochrony technicznej nieruchomościom, zgodnie z obowiązującymi przepisami lub normami. Jak również tworzenie warunków zapewniających ochronę ludzi i mienia, a także przeciwdziałających powstaniu lub minimalizujących skutki pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.
b. Działania ratownicze - każda czynność podjęta w celu ochrony życia, zdrowia lub mienia, a także likwidacji źródła powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.
c. Inne miejscowe zagrożenie - inne niż pożar i klęska żywiołowa zdarzenie, wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody /katastrofy techniczne, chemiczne, ekologiczne/, a stanowiące zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi.
d. Bezpieczeństwo pożarowe - stan eliminujący zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, uzyskiwany przez funkcjonowanie systemu norm prawnych i technicznych środków zabezpieczenia przeciwpożarowego oraz prowadzonych działań zapobiegawczych przed pożarem.
e. Materiały niebezpieczne pożarowo – rozumie się przez to następujące materiały niebezpieczne: gazy palne; ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 55 °C; ciała stałe wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne; materiały zapalające się samorzutnie w powietrzu; materiały wybuchowe i pirotechniczne; materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji; materiały mające skłonności do samozapalenia.
f. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu - wyłącznik odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, w których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru.
strona 6
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi g. Strefa pożarowa – budynek lub jego część oddzielona od innych
budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego dla uzyskania odpowiedniej odporności ogniowej.
h. Warunki ewakuacji - zespół przedsięwzięć oraz środków techniczno-organizacyjnych zapewniających szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożonej lub objętej pożarem.
i. Osoba kompetentna – osoba z niezbędnym przeszkoleniem i doświadczeniem, która ma dostęp do wymaganych narzędzi, wyposażenia i informacji, instrukcji i wiedzy o specjalnych procedurach zalecanych przez producentów sprzętu i urządzeń przeciwpożarowych, zdolna do wykonania konserwacji i napraw zgodnie z odnośnymi normami.
j. Konserwacja – zespół wszystkich technicznych i administracyjnych przedsięwzięć przewidzianych do utrzymania lub odtworzenia stanu, w którym urządzenie może spełniać swoją funkcję, do której jest przeznaczone.
k. Budynek użyteczności publicznej – rozumie się przez to budynek przeznaczony dla administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym i wodnym, poczty lub telekomunikacji oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się również budynek biurowy i socjalny.
l. Gęstość obciążenia ogniowego - energia cieplna, wyrażona w megadżulach, która może powstać przy spaleniu materiałów palnych znajdujących się w pomieszczeniu, strefie pożarowej lub składowisku materiałów stałych przypadająca na jednostkę powierzchni tego obiektu wyrażonej w metrach kwadratowych (tj. MJ/m2).
5. Bezpośredni nadzór nad ochroną przeciwpożarową obiektu SOSW Nr 4
w Łodzi sprawuje Dyrektor. Zgodnie z art. 3, 4 i 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu, budynku lub terenu, zapewniając jego ochronę przeciwpożarową, obowiązany jest w szczególności: a. przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych,
instalacyjnych i technologicznych, b. wyposażyć budynek, obiekt lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy
oraz środki gaśnicze zgodnie z obowiązującymi zasadami, c. zapewnić konserwację i naprawy sprzętu oraz urządzeń określonych
w pkt. b zgodnie z zasadami i wymaganiami gwarantującymi sprawne i niezawodne ich funkcjonowanie,
d. zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie bezpieczeństwa i możliwość ewakuacji,
e. przygotować budynek, obiekt lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej,
f. zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi (w tym z treścią IBP),
strona 7
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi g. ustalić sposoby postępowania na wypadek pożaru, klęski żywiołowej
lub innego miejscowego zagrożenia. Czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określił w Rozporządzeniu z dnia 25 października 2005 r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej i osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. z 2005 r. Nr 215, poz. 1823; z późniejszymi zmianami) wymagania w zakresie kwalifikacji zawodowych oraz dotyczące warunków fizycznych i psychicznych osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, a także wymagania w zakresie kwalifikacji zawodowych innych osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej.
II. Wykaz podstawowych przepisów prawnych obowiązujących w zakresie
ochrony przeciwpożarowej
1. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. nr 81 z 1991 r.; poz. 351 z późniejszymi zmianami).
2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej
(Dz. U. nr 88 z 1991 r.; poz. 400 z późniejszymi zmianami). 3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
07 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 109 z 2010 r.; poz. 719).
4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego oraz dróg pożarowych (Dz. U. nr 124 z 2009 r.; poz. 1030).
5. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. nr 89 z 1994 r.;
poz. 414). 6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 z 2002 r., poz. 690).
7. Fotoluminescencyjne znaki ewakuacji PN-92/N-01256/02. 8. Fotoluminescencyjne znaki ochrony przeciwpożarowej PN-92/N-01256/01. 9. Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego
czasu trwania pożaru PN-B-02852:2001.
III. Warunki ochrony przeciwpożarowej obiektu
strona 8
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Podstawą do ustalenia zakresu wymagań dla przeciwpożarowego zabezpieczenia budynków SOSW Nr 4 w Łodzi jest określenie poziomu występującego zagrożenia pożarowego związanego z funkcją użytkową obiektu, obejmując w szczególności następujące dane:
a. powierzchnię, wysokość i liczbę kondygnacji, b. odległość od budynków sąsiednich, c. parametry występujących substancji palnych, d. gęstość obciążenia ogniowego, e. kategorię zagrożenia ludzi, przewidywaną liczbę osób na każdej
kondygnacji i w poszczególnych pomieszczeniach, f. ocenę zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni
zewnętrznych, g. podział obiektu na strefy pożarowe, h. klasę odporności pożarowej budynku oraz klasę odporności i stopień
rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych, i. warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa
i ewakuacyjne), j. sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych, k. dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie, l. wyposażenie w gaśnice, m. zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru, n. drogi pożarowe.
Zagrożeniem pożarowym określamy wszystkie elementy mające wpływ na niebezpieczeństwo powstania pożaru, jego rozprzestrzenianie się, natężenie i czas trwania oraz zagrożenie życia ludzkiego, które zostały scharakteryzowane poniżej. Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy Nr 4 dla Dzieci Niesłyszących i Słabosłyszących w Łodzi jest placówką przeznaczoną dla dzieci i młodzieży z ograniczeniami słuchu. Obecnie w skład Ośrodka wchodzi Szkoła Podstawowa nr 97, Gimnazjum nr 66 i internat. Ośrodek prowadzi również, w ramach struktury internatu, świetlicę szkolną, przeznaczoną dla dzieci z ubytkiem słuchu w wieku od 6 do 18 lat. W skład SOSW Nr 4 w Łodzi wchodzą następujące obiekty:
główny budynek szkolny wraz z internatem; oznaczenie nr 1 – trzykondygnacyjny (z podpiwniczeniem)
Powierzchnia zabudowy - ok. 880 m2, Powierzchnia użytkowa - ok. 2.160 m2, Wysokość - ok. 14 m. budynek przedszkolny; oznaczenie nr 2 – jednokondygnacyjny
(bez podpiwniczenia) Powierzchnia zabudowy - ok. 170 m2, Powierzchnia użytkowa - ok. 154 m2, Wysokość - ok. 4 m. budynek pomocniczy – magazynowo-garażowy (bez podpiwniczenia): Powierzchnia zabudowy - ok. 35 m2, Powierzchnia użytkowa - ok. 30 m2.
1. Przeznaczenie obiektu, sposób użytkowania
strona 9
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
Obiekty SOSW Nr 4 w Łodzi składają się z kilku budynków w zabudowie wolnostojącej - zlokalizowanych w Łodzi, przy ul. Krzywickiego 20. Zespół budynków znajduje się na terenie wydzielonym, o powierzchni ogólnej 10.300 m2 (obręb S-05, działka nr 307/6). Obiekty realizują zadania dydaktyczno-wychowawcze oraz zapewnienie miejsc noclegowych w internacie. Przeznaczenie i wykorzystanie poszczególnych kondygnacji budynku głównego nr 1:
a. Poziom parteru – sale zajęć, pomieszczenia biurowe, komunikacja z wyjściem na zewnątrz, sale logopedyczne, toalety, sekretariat, gabinet dyrektora, sala gimnastyczna.
b. Poziom I piętra – sale zajęć, komunikacja z dojściem do klatek schodowych, toalety, pokój nauczycielski, biblioteka, gabinet zastępcy, oddział przedszkolny.
c. Poziom II piętra – sala zajęć, komunikacja z dojściem do klatek schodowych, toalety, internat (sypialnie i świetlice).
d. Poziom piwnicy – magazyny, pralnia, pomieszczenia socjalne, siłownia, węzeł c.o., pomieszczenie konserwatora, sale zajęć, stołówka duża, kuchnia z zapleczem, archiwum.
Przeznaczenie i wykorzystanie poszczególnych kondygnacji budynku nr 2: a. Poziom parteru – pomieszczenia biurowe, komunikacja z wyjściem
na zewnątrz, sale oddziałów przedszkolaków, toalety, sale logopedyczne.
2. Kwalifikacja obiektu do kategorii zagrożenia ludzi (ZL), określenie
gęstości obciążenia ogniowego oraz warunki techniczne obiektu
Budynki SOSW Nr 4 zaliczone są do funkcji zamieszkania zbiorowego (internat), obiektów użyteczności publicznej (szkoła i przedszkole). Obiekty ze względu na:
a. wysokość i ilość kondygnacji – budynek główny posiada maksymalnie trzy kondygnacje nadziemne - zaliczony jest do budynków średniowysokich (SW) – wysokość całkowita poniżej 12 m; natomiast budynek przedszkola jednokondygnacyjny zalicz się do budynków niskich (N) - wysokość całkowita poniżej 12 m.
b. kategorię zagrożenia ludzi - całościowo ze względu na przeważający sposób użytkowania obiekty: główny nr 1 oraz obiekt przedszkola nr 2 zaliczone są do kategorii ZL II zagrożenia ludzi.
Biorąc pod uwagę standardowe wyposażenie pomieszczeń administracyjno-biurowych oraz innych pomieszczeń (sypialnie) - gęstość obciążenia ogniowego tych pomieszczeń kształtuje się w granicach do 500 MJ/m2. Ze względu na stan użytkowania, warunki techniczne obiektu przedstawiają się następująco: Odporność pożarowa budynku: Budynek główny nr 1 składający się z maksymalnie trzech kondygnacji użytkowych o łącznej wysokości przekraczającej 12 m oraz budynek nr 1 składający się z jednej kondygnacji i zaliczone do kategorii ZL II zagrożenia ludzi powinny spełniać wymagania dla klasy B odporności pożarowej.
strona 10
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
Klasa odporności pożarowej budynku
Klasa odporności ogniowej elementów budynku
główna
konstrukcja nośna
konstrukcja dachu strop ściana
zewnętrzna ściana
wewnętrzna przekrycie
dachu
1 2 3 4 5 6 7
"B" R 120 R 30 R E I 60 E I 60 E I 30 R E 30
Oznaczenia w tabeli:
R - nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą dotyczącą zasad ustalania klas odporności ogniowej elementów budynku,
E - szczelność ogniowa (w minutach), określona jw.,
I - izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw.
Podział budynku na strefy pożarowe: Zgodnie z kwalifikacją budynków do kategorii zagrożenia ludzi oraz wartością gęstości obciążeń ogniowych i odpornością pożarową elementów budowlanych, budynki nr 1 i 2 stanowią oddzielne strefy pożarowe – których wielkość nie przekracza wartości dopuszczalnych, tj.:
• strefa nr 1 - budynek główny, • strefa nr 2 - budynek przedszkola.
Kategoria zagrożenia
ludzi
Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej w m2
w budynku o jednej kondygnacji nadziemnej
(bez ograniczenia wysokości)
w budynku wielokondygnacyjnym
niskim (N)
średniowysokim (SW)
wysokim i wysokościowym (W)
i (WW)
1 2 3 4 5
ZL II 8.000 5.000 3.500 2.000
Dojazd pożarowy i zaopatrzenie wodne: Dojazd pożarowy do budynków SOSW Nr 4 zgodnie z przepisami jest wymagany. Za dojazd pożarowy należy uznać jezdnię dróg miejskich ulic: Krzywickiego, Tkackiej i Zelwerowicza (droga asfaltowa o szerokości minimum 3,5 m) a dalej parking wewnętrzny - gwarantujący swobodny dojazd dla służb ratowniczych (w odległości 5-25 m od budynków).
strona 11
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru stanowi zewnętrzna miejska sieć wodociągowa.
Odległość do najbliższej jednostki ochrony przeciwpożarowej wynosi: Jednostka Ratowniczo Gaśnicza Nr 8 Państwowej Straży Pożarnej
w Łodzi, ul. Tamka 10 – 2 km - czas dojazdu interwencyjnego do 5 min..
Materiały palne występujące w obiekcie: W obiekcie standardowe wyposażenie pomieszczeń biurowych i sal zajęć wykonane jest z materiałów palnych, lecz nie stanowiących materiałów niebezpiecznych pożarowo. Do wystroju wnętrz, nie zastosowano materiałów, których produkty spalania lub rozkładu termicznego są silnie dymiące lub toksyczne.
Ocena zagrożenia wybuchem: Obiekt SOSW Nr 4 nie posiada wyznaczonych stref zagrożenia wybuchem.
3. Liczba osób przebywających w budynku dydaktycznym
Na terenie SOSW Nr 4 może jednocześnie przebywać następująca ilość osób: - internat (uczniowie) - 40 osób (maksymalna ilość) - kierownictwo internatu - 1 osoba - pracownicy obsługi internatu - 20 osób (maksymalna ilość) - przedszkole - 20 osób - kierownictwo szkoły - 2 osoby (maksymalna ilość) - kadra dydaktyczna - 60 osób (maksymalna ilość) - uczniowie - 120 osób (maksymalna ilość) - inne osoby (firmy zewnętrzne) - 30 osób =========================================================== OGÓŁEM: ok. 230 osób (maksymalna ilość
osób). Uczniowie i opiekunowie przebywają w Internacie całodobowo. Pracownicy administracyjni i obsługi SOSW Nr 4 pracują w systemie codziennym. Przy ogólnej liczbie osób przebywających na terenie obiektu dydaktycznego, należy pamiętać o osobach, które mogą przebywać na pozostałym terenie szkolnym.
IV. Charakterystyczne dla obiektu potencjalne źródła powstania pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania
Pod pojęciem zagrożenia pożarowego określa się te wszystkie czynniki, które składają się na możliwość powstania pożaru. Współczynniki zagrożenia pożarowego dzieli się na dwie podstawowe grupy: przyczyny powstania pożarów, przyczyny rozprzestrzeniania się pożarów.
1. Klasyfikacja obiektu SOSW Nr 4 (kategoria ZL II) determinuje
niebezpieczeństwo powstania pożaru, które może wynikać z następujących typowych przyczyn:
strona 12
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi a. nieostrożne obchodzenie się z otwartym ogniem, w tym palenie
papierosów w miejscach do tego nie przeznaczonych (dotyczy wszystkich użytkowników),
b. pozostawienie nie wyłączonych odbiorników elektrycznych lub ich ustawienie w pobliżu materiałów palnych,
c. nieprawidłowa eksploatacja urządzeń ogrzewczych, d. niewłaściwe użytkowanie i posługiwanie się materiałami łatwopalnymi, e. nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów z zakresu ochrony
przeciwpożarowej, f. brak konserwacji i badań instalacji elektroenergetycznych, g. złego stanu technicznego instalacji odgromowej, w tym brak oględzin
i przeglądów konserwacyjnych, h. przeciążenia instalacji elektrycznej, i. prowadzenia prac niebezpiecznych pożarowo bez odpowiedniego
zabezpieczenia. 2. Każdy pożar rozprzestrzenia się zgodnie z kierunkami rozchodzenia się
ciepła. Ruch ciepła polega na jego przechodzeniu od ciała o wyższej temperaturze do ciała o temperaturze niższej.
Wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaje przenoszenia ciepła: a. konwekcja naturalna - droga przez którą rozchodzi się 80 % ciepła
wywiązującego się podczas pożaru, unoszonego głównie przez gorące dymy i gazy pożarowe. Układ korytarzowy komunikacji ogólnej w części budynku jest otwarty, co uniemożliwia w znacznym stopniu szybkie, swobodne rozprzestrzenianie się dymów pożarowych,
b. promieniowanie cieplne, c. przewodzenie.
3. Analizując możliwości rozwoju pożaru w budynkach szkoły i internatu stwierdza się, że ewentualnymi drogami jego rozprzestrzeniania się mogą być w szczególności:
a. nagromadzenie znacznych ilości materiałów palnych, b. ewentualnego braku lub nieprawidłowego rozmieszczenia etatowych ilości
podręcznego sprzętu gaśniczego, c. niesprawności podręcznego sprzętu gaśniczego, d. opóźnionego wykrycia pożaru, będącego następstwem:
powstania pożaru w pomieszczeniu zamkniętym lub odległym od miejsc, w których mogą przebywać ludzie,
powstania pożaru w godzinach nocnych, braku kontroli miejsc, gdzie wykonywane były prace pożarowo
niebezpieczne. e. opóźnionego zaalarmowania straży pożarnej, będącego następstwem:
ewentualnych utrudnień w dostępie do aparatu telefonicznego, prowadzenia nieudanej akcji gaśniczej przez personel przy użyciu
podręcznego sprzętu gaśniczego (przecenienia swoich możliwości) bez równoczesnego poinformowania straży pożarnej,
braku znajomości zasad alarmowania służb ratowniczych. f. opóźnionego podjęcia działań zmierzających do likwidacji źródła pożaru
w zarodku, będącego efektem: strona 13
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi braku koordynacji działań lub nieprawidłowego zachowania się
personelu i osób przebywających na terenie obiektu, braku na oznakowanych stanowiskach podręcznego sprzętu
gaśniczego, nie zadziałania podręcznego sprzętu gaśniczego, spowodowanego
brakiem konserwacji i napraw, braku umiejętności obsługi podręcznego sprzętu gaśniczego przez
pracowników, braku możliwości szybkiego dotarcia do pomieszczeń, w których został
wykryty pożar g. opóźnionego przystąpienia do akcji jednostek straży pożarnej będącego
następstwem: nieprecyzyjnego określenia przez osobę zgłaszającą adresu obiektu,
w którym powstał pożar, zatarasowania dojazdu ciężkim wozom gaśniczym przez samochody
zaparkowane bezpośrednio przy obiekcie. h. utrudnionych warunków prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych,
będących następstwem: braku efektywnej pomocy pracowników w prowadzeniu działań
ratowniczych, nieprawidłowo zorganizowanej przez pracowników ewakuacji, co może
zmusić przybyłe jednostki do skoncentrowania się na ratowaniu ludzi. i. ponadto, na szybkość rozprzestrzeniania się pożaru w obiekcie, mogą
mieć wpływ również następujące czynniki: brak przestrzegania postanowień instrukcji, regulaminów i przepisów
z zakresu ochrony przeciwpożarowej, zmiany wystroju, funkcji pomieszczeń, modernizacje wnętrz
dokonywane w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami przeciwpożarowymi.
j. celowe działanie człowieka (w tym akty terrorystyczne), k. warunki zewnętrzne (silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, itp.), l. swobodna penetracja stref otwartego układu kubaturowego przez gorące
gazowe produkty spalania.
4. Drogi rozprzestrzeniania się pożaru na terenie SOSW: a. w kierunku poziomym pożar może rozprzestrzeniać się wzdłuż ciągów
komunikacyjnych pomiędzy pomieszczeniami otwartymi, b. w kierunku pionowym pożar może rozprzestrzeniać się poprzez:
• nie wydzielone pożarowo klatki schodowe, • szybami dźwigów osobowych lub towarowych, • kanałami wentylacji.
V. Zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej
użytkowników obiektu
1. Zapobieganie pożarom polega na prawidłowej organizacji i pełnieniu nadzoru przeciwpożarowego, wykonywaniu przydzielonych obowiązków z tego zakresu i przestrzeganiu przepisów przeciwpożarowych.
2. Do obowiązków Dyrektora w zakresie ochrony przeciwpożarowej, należy
w szczególności: strona 14
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi a. podejmowanie wszelkich przedsięwzięć mających na celu utrzymanie
odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pożarowego w budynku Zespołu,
b. zabezpieczenie obiektu przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem, a w tym: wyposażenie budynku i użytkowanego terenu w sprzęt pożarniczy
i ratowniczy oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami określonymi w instrukcji,
zapewnienie osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
przygotowanie terenu do prowadzenia akcji ratowniczej, c. zaznajamianie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi.
3. Do obowiązków wszystkich pracowników, należy w zakresie ochrony
przeciwpożarowej: a. znać rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego, środków
alarmowania oraz sposobów ich użycia lub posługiwania się nim, b. przestrzeganie przez pracowników i uczniów przepisów
przeciwpożarowych, w szczególności dotyczących zakazu palenia tytoniu, używania ognia otwartego, zastawiania dróg i wyjść ewakuacyjnych,
c. w razie powstania pożaru lub innego zagrożenia: ogłosić alarm i wezwać jednostkę ratowniczą, a do czasu jej
przybycia podjąć działania ratownicze we własnym zakresie, powiadomić kierownictwo SOSW, udzielić dowódcy jednostki ratowniczej wszelkich informacji
mających wpływ na sprawne prowadzenie akcji, zabezpieczyć wspólnie z Policją pogorzelisko oraz ewakuować
mienie. d. posiadanie znajomości i przestrzegania obowiązujących przepisów
przeciwpożarowych, e. uczestniczenie w różnego rodzaju szkoleniach przeciwpożarowych, f. znajomość zasad użytkowania i rozmieszczenia podręcznego sprzętu
gaśniczego oraz jego zastosowania, g. dbałość o właściwy stan zabezpieczenia przeciwpożarowego w obiekcie,
a zwłaszcza na swoim stanowisku pracy, h. niezwłoczne usuwanie stwierdzonych źródeł zagrożenia pożarowego
oraz zgłaszanie ich występowania przełożonym.
4. Czynności zabronione: Na podstawie Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów w budynkach oraz na terenach przyległych do nich zabronione jest wykonywanie czynności, które mogą powodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji:
a. używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników
mogących zainicjować zapłon występujących materiałów, b. użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub
w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez
strona 15
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzeniania ognia,
c. rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektu,
d. przechowywanie materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0.5 m od urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 100°C., przewodów uziemiających i przewodów odprowadzających instalacji odgromowej, linii kablowych o napięciu powyżej 1kV oraz czynnych tablic rozdzielczych prądu elektrycznego,
e. użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta,
f. stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0.05 m od żarówki,
g. instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznej jak: wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe, bezpośrednio na podłożu palnym jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem,
h. składowanie jakichkolwiek materiałów i przedmiotów na drogach komunikacji ogólnej służącej celom ewakuacji, w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości,
i. lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń w sposób zmniejszający wymiary drogi ewakuacyjnej poniżej wartości wymaganych w przepisach techniczno – budowlanych,
j. zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie,
k. zakładanie prowizorycznych instalacji elektrycznych oraz dokonywanie napraw instalacji elektrycznych przez osoby nieuprawnione,
l. uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do: urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, źródeł wody do celów przeciwpożarowych; urządzeń uruchamiających i sterujących instalacjami wpływającymi na
stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu, wyjść ewakuacyjnych albo okien dla ekip ratowniczych, wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego.
VI. Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym
1. W normalnych warunkach prace z użyciem otwartego ognia nie występują na
terenie budynków SOSW Nr 4 w Łodzi. Prace niebezpieczne pożarowo związane z pracami awaryjnymi, remontowo-budowlanymi, np. naprawa pokrycia dachu, spawanie i cięcie metali, itp. należy prowadzić w sposób uniemożliwiający powstanie pożaru lub wybuchu.
2. Przed rozpoczęciem prac niebezpiecznych pożarowo osoba kompetentna ze strony SOSW oraz wykonawca tych prac jest obowiązany: ocenić zagrożenie pożarowe w rejonie, w którym prace będą
wykonywane, ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenie do
powstania pożaru,
strona 16
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi wskazać osoby odpowiedzialne za zabezpieczenie miejsca pracy, za
przebieg oraz zabezpieczenia miejsca po zakończeniu pracy.
3. Szczegółowe zasady zabezpieczania prac niebezpiecznych pożarowo: wszystkie materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac
oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych, należy zabezpieczyć przed zapaleniem,
prace w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej używano łatwo zapalne ciecze lub gazy palne, mogą być prowadzone tylko wtedy, gdy stężenie par cieczy i gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10 % ich dolnej granicy wybuchowości,
w miejscu wykonywania prac powinien być sprzęt umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru,
po zakończeniu prac należy poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony przyległe,
prace mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje,
sprzęt używany do wykonywania prac powinien być sprawny technicznie i posiadać świadectwa legalizacji.
UWAGA! Całkowitą odpowiedzialność za zabezpieczenie prac niebezpiecznych pod względem pożarowym ponosi wykonawca. Postanowienia instrukcji obowiązują również pracowników firm wykonujących jakiekolwiek prace na terenie SOSW. Umowa o powierzenie prac musi zobowiązywać wykonawców do przestrzegania ustaleń wynikających z treści instrukcji. Wykonawcy ponadto zobowiązani są zapoznać z treścią instrukcji swoich pracowników, którzy potwierdzają przyjęcie do wiadomości jej postanowień własnoręcznym podpisem. VII. Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom
konserwacyjnym w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic
1. Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego Urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach, dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach obsługi sprzętu i urządzeń.
Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzone w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta
co najmniej raz w roku. Rozmieszczając sprzęt w obiekcie należy stosować następujące zasady:
strona 17
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi sprzęt powinien być umieszczany w miejscach łatwo dostępnych
i widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach i korytarzach, przy wyjściach na zewnątrz pomieszczeń,
oznakowanie miejsc usytuowania sprzętu powinno być zgodne z Polskimi Normami,
do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m,
sprzęt należy umieszczać w miejscach nie narażonych na uszkodzenia, odległości dojścia do sprzętu nie powinny być większe od 30 m.
Przy ustalaniu rodzaju sprzętu gaśniczego stosuje się następujące zasady: Sprzęt dobiera się w zależności od przewidywanej w obiekcie grupy pożaru.
a) do gaszenia pożarów grupy A (w których występuje zjawisko spalania żarowego,
np. drewna, papieru, tkanin) stosuje się gaśnice płynowe lub wodno-pianowe oraz proszkowe oznaczone ABC.
b) do gaszenia pożarów grupy B (cieczy palnych i substancji stałych topiących się
np. benzyn, alkoholi, olejów, tłuszczów, lakierów) stosuje się zamiennie gaśnice płynowe, wodno-pianowe, śniegowe, proszkowe lub halonowe*.
c) do gaszenia pożarów grupy C (gazów palnych, np. propanu, acetylenu, gazu
ziemnego) stosuje się zamiennie gaśnice proszkowe, śniegowe lub halonowe*,
d) do gaszenia pożarów grupy D (metali lekkich, np. magnezu, sodu, potasu, litu)
stosuje się gaśnice proszkowe do tego celu przeznaczone (oznaczone literą D), e) do gaszenia pożarów grupy F (olei i tłuszczów jadalnych, itp.) stosuje się gaśnice
płynowe do tego celu przeznaczone (oznaczone literą F), f) do gaszenia pożarów poszczególnych grup - urządzeń elektrycznych pod
napięciem i innych materiałów znajdujących się w pobliżu tych urządzeń stosuje się zamiennie gaśnice śniegowe, pianowe* lub proszkowe.
*- gaśnice pianowe – posiadające odpowiedni atest. strona 18
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi W związku z zaliczeniem obiektu dydaktycznego do kategorii ZL II zagrożenia ludzi, a także nie stosowania ochrony stałymi urządzeniami gaśniczymi - jedna jednostka środka gaśniczego o masie 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach powinna przypadać na każde 100 m2 powierzchni w strefie pożarowej (łączna powierzchnia użytkowa obiektów wynosi około 2.400 m2).
Biorąc pod uwagę rodzaj materiałów, które mogą być w przypadku pożaru gaszone podręcznym sprzętem gaśniczym oraz wielkość chronionej powierzchni, ustala się minimalne wyposażenie w jednostki środka gaśniczego na poziomie 24 jednostek, tj. około 48 kg środka gaśniczego – zawartych w gaśnicach przenośnych lub przewoźnych.
Dokładne rozmieszczenie gaśnic zawiera załącznik nr 3. Przegląd kontrolno-konserwacyjny gaśnic przeprowadza się co 12 miesięcy, remont co pięć lat lub wg zaleceń producenta albo daty legalizacji butli (dotyczy zbiorników ciśnieniowych). Gaśnice po każdym użyciu należy niezwłocznie naładować i uzupełnić środkiem gaśniczym. Sprawne gaśnice powinny być zabezpieczone plombą i posiadać kontrolkę z odpowiednim wpisem kontroli, konserwacji, remontu lub napełnienia. Miejsce umieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego należy oznakować zgodnie z PN-92/N-01256/01. Jeśli dana osoba znalazła się, jako pierwsza na miejscu gdzie wybuchł pożar i ma do dyspozycji gaśnicę, powinna: Zbliżyć się do pożaru - środek gaśniczy skierować do źródła ognia, tj. palące
się materiały palne. Gaszący nie powinien narażać się na działanie dymu i promieniowania cieplnego.
Pożary powierzchniowe gasić zaczynając od przodu "zawijając"
Bezsensowne jest kierowanie strumienia środka gaśniczego do środka pożaru, bo powoduje to jego rozszerzanie.
Pożary kropel i cieczy spadających gasić od góry do dołu! Płonące ciecze
spadają na podłoże i powodują drugi pożar. Zanim nie ugasi się kropli spadających nie można ugasić pożaru na podłodze.
Pożary ścian gasić od dołu do góry. Wznoszące się pionowo do góry ciepło
powoduje rozprzestrzenianie się palenia materiału. Ograniczenie rozwoju pożaru do góry może być ograniczone po uprzednim ugaszeniu źródła pożaru.
Wystarczającą liczbę gaśnic do ugaszenia pożaru używać jednocześnie, nie
pojedynczo! Wcześniej, szybko zgromadzić potrzebną ilość środków gaśniczych w pobliżu źródła ognia. Ważne jest to wtedy, gdy wiemy iż jedna gaśnica nie wystarczy.
Uważać na wtórny zapłon. Palne pary mogą się ponownie zapalić
w przypadku zetknięcia się z nagrzanymi przedmiotami. Należy, dlatego strona 19
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi pozostać w gotowości przy powierzchni, która była objęta pożarem. Nie na niej, ale obok.
Po użyciu gaśnicy nie wieszać na dotychczasowym stanowisku, lecz oddać
do napełnienia środkiem gaśniczym. Gaśnice nie mogą być używane wielokrotnie lub dowolną ilość razy. Nawet wtedy, gdy raz niewielką ilość środka gaśniczego zużyto, musi się gaśnicę skierować do naprawy.
strona 20
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi 2. Hydranty wewnętrzne
W budynku SOSW Nr 4 w Łodzi na poszczególnych kondygnacjach znajdują się hydranty wewnętrzne HP 52 – zasilane bezpośrednio z sieci wodociągowej miejskiej; służące do gaszenia pożarów wewnątrz budynku. Hydrant wewnętrzny składa się z:
ręcznego zaworu odcinającego, jednego odcinka węża tłocznego płasko składanego z łącznikami
o długości 20 m, prądownicy z zaworem odcinającym, szafki hydrantowej (naściennej lub podtynkowej).
UWAGA! Zabrania się gaszenia wodą urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem.
Przeglądy i konserwacja instalacji hydrantów wewnętrznych powinny być przeprowadzane przez osobę kompetentną – minimum raz w roku. Przegląd polega na całkowitym rozwinięciu węża hydrantu, hydrant musi zostać poddany ciśnieniu i sprawdzony według następujących punktów:
urządzenie nie jest zastawione, nie uszkodzone a elementy nie są skorodowane lub przeciekające,
instrukcje obsługi są czyste i czytelne, miejsce umieszczenia jest wyraźnie oznakowane, mocowania do ściany są odpowiednie do ich przeznaczenia i pewnie
zamontowane, wypływ wody jest równomierny i dostateczny (wskazane jest użycie
miernika przepływu oraz miernika ciśnienia), wąż na całej długości nie wykazuje uszkodzenia, taśmowanie węża jest
prawidłowe, prądownica jest właściwego typu i czy łatwo ją obsługiwać.
Co 5 lat wszystkie węże powinny być poddane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze instalacji, zgodnie z EN 671. Po przeglądzie i przeprowadzeniu niezbędnych pomiarów hydranty wewnętrzne powinny być przez kompetentne osoby oznakowane napisem „SPRAWDZONE”. Osoba odpowiedzialna powinna przechowywać trwale zapisy (protokóły) o wszystkich przeglądach, testach i kontrolach. Zapisy te powinny zawierać:
datę (miesiąc i rok przeglądu i testów, wyniki testów, wykaz i datę zainstalowania części zamiennych, datę (miesiąc i rok) następnego przeglądu i testów, wykaz wszystkich hydrantów wewnętrznych z wężem półsztywnym.
strona 21
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
strona 22
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi 3. Instalacja oświetlenia awaryjnego (ewakuacyjnego)
W budynkach SOSW Nr 4 funkcjonuje oświetlenie awaryjne (zapasowe i ewakuacyjne) - zgodne z PN-EN 1838: Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne oraz PN-EN 50172: Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego. Oprawy zainstalowane na drogach komunikacji wewnętrznej oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, powinny umożliwiać bezpieczne opuszczenie budynku, jak również w pomieszczeniach, których funkcjonowanie jest niezbędne w trakcie awarii podstawowego zasilania. Zapewnione natężenie oświetlenia ewakuacyjnego powinno wynosić 1,0 lux na powierzchni dróg ewakuacyjnych. Czas samoczynnego załączenia wynosi do 2 s, a czas działania nie jest krótszy niż 1 godzina.
4. System oddymiania
Obecnie w budynku głównym SOSW Nr 4 nie funkcjonuje system oddymiania na klatkach schodowych. Podstawa prawna:. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 z 2002 r., poz. 690) - § 245.
5. Harmonogram przeglądów i czynności konserwacyjnych Budynki SOSW Nr 4 zostały wyposażony w następujące instalacje techniczne mające różny wpływ na bezpieczeństwo pożarowe, jednak podlegające okresowym przeglądom i konserwacji, a mianowicie: instalacja wentylacyjna grawitacyjna,
instalacja odgromowa,
instalacja elektryczna oświetlenia i zasilania (w tym oświetlenie awaryjne
i ewakuacyjne),
instalacja centralnego ogrzewania – węzeł c.o. sieci miejskiej,
instalacja gazowa (kuchnia w budynku D),
instalacja hydrantów wewnętrznych.
Lp. Nazwa urządzenia/instalacji Typ badań Częstotliwość badań
Wymagania dla serwisantów
1. Gaśnice przenośne i przewoźne Przegląd roczny 1 raz w roku serwis autoryzowany
2. Przeciwpożarowa instalacja wodociągowa
Przegląd rutynowy – zakres zgodny z PN-EN
671-3 1 raz na kwartał serwis techniczny
obiektu
Przegląd roczny - zakres zgodny z PN-EN
671-3 raz w roku serwis autoryzowany
Sprawdzenie węży stanowiących
wyposażenie hydrantów na ciśnienie wewnętrzne
1 raz na 5 lat serwis autoryzowany
strona 23
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
3. Instalacja elektryczna
Pomiar napięć i obciążeń w instalacji
elektrycznej Sprawdzenie
skuteczności działania środków ochrony
przeciwporażeniowej w instalacji elektrycznej
1 raz na 5 lat serwis autoryzowany
4. Wyłącznik przeciwpożarowy prądu Kontrola coroczna 1 raz w roku serwis techniczny
obiektu
5. Instalacja gazu ziemnego Kontrola coroczna,
badanie szczelności instalacji
1 raz w roku serwis autoryzowany
6. Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne
test codzienny – inspekcja wzrokowa –
zakres zgodny z PN-EN 50172 pkt. 7.2.2
codziennie serwis techniczny obiektu
test comiesięczny – zakres zgodny z PN-EN
50172 pkt. 7.2.3 1 raz w miesiącu serwis techniczny
obiektu
test coroczny – zakres zgodny z PN-EN 50172
pkt. 7.2.4 1 raz w roku serwis autoryzowany
7. Instalacja odgromowa badanie instalacji pod względem ciągłości
oraz rezystancji 1 raz na 5 lat serwis autoryzowany
VIII. Warunki ewakuacji ludzi oraz sposoby praktycznego sprawdzania
organizacji ewakuacji
Ewakuacja ma na celu ratowanie osób przebywających w budynkach SOSW, przed skutkami zaistniałego zagrożenia spowodowanego pożarem, a także innym wydarzeniem o charakterze awaryjnym. Ewakuacja polega na uporządkowanym, spokojnym i sprawnym wyprowadzeniu uczniów przebywających w budynku (pomieszczeniach) do wyznaczonego miejsca koncentracji osób ewakuowanych (teren wewnętrzny - boisko szkolne).
Podstawowym warunkiem sprawnego przeprowadzenia ewakuacji jest zapobieżenie możliwości wystąpienia objawów paniki. Opanowanie ludzi paniką powodującą podjęcie spontanicznych, nieuporządkowanych i masowych prób natychmiastowego opuszczenia zagrożonego budynku, niesie za sobą ryzyko zaistnienia nieszczęśliwych wypadków a nawet ofiar śmiertelnych. Według przepisów światowych, przy projektowaniu dróg ewakuacyjnych należy zakładać czas ewakuacji wynoszący maksymalnie połowę wartości wytrzymałości pożarowej głównych elementów konstrukcyjnych budynku – tj. 60 minut (przy klasie B odporności pożarowej), jednak ze względu na brak wydzielenie pionowych dróg ewakuacji i nie wyposażenie w urządzenia zabezpieczające przed zadymieniem – czas ewakuacji nie powinien przekroczyć czasu granicznego (pkt. VIII.4). Dyrektor lub zarządca obiektu zawierającego strefę pożarową przeznaczoną dla ponad 50 osób będących jej stałymi użytkownikami, powinien co najmniej jeden raz na dwa lata przeprowadzić praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji. O zamiarze przeprowadzenia ww. działań, należy poinformować właściwego miejscowo Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej
strona 24
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi w Łodzi, co najmniej na tydzień przed planowanym terminem ćwiczeń (załącznik nr 7). Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę z wnioskami stanowiącymi podstawę do działań korygujących warunki ewakuacji oraz jej organizację oraz poziom przygotowania pracowników i użytkowników – zgodnie z załącznikiem nr 5. Prowadzone ćwiczenia praktyczne powinny wyraźnie określić czas teoretyczny od zaistnienia pożaru do jego wykrycia i ogłoszenia ewakuacji. Procedury postępowania powinny być tak skonstruowane, aby w przypadku ogłoszenia alarmu wszyscy przebywający w budynku ludzie niezwłocznie skierowali się do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego (uczniowie pod nadzorem opiekunów).
1. Środki i sposoby ogłaszania alarmu o niebezpieczeństwie
Obecnie podstawowym środkiem służącym do ogłaszania alarmu o niebezpieczeństwie na terenie budynku dydaktycznego jest alarmowanie z wykorzystaniem instalacji pauzowej – sygnał: trzy krótkie sygnały, przerwa, trzy długie sygnały. W przypadku braku zasilania energetycznego wykorzystuje się powiadomienie ustne. Do włączenia sygnału dzwonka zobowiązana jest osoba dyżurująca w portierni. Powiadomienie słowne powinno mieć charakter stanowczy, lecz nie wzbudzający paniki. Należy używać następujących określeń:
"UWAGA! Ogłaszam ewakuację - wszyscy pracownicy/uczniowie opuszczają budynek bez paniki",
"Kierować się do wyjścia wyznaczoną klatką schodową", itp. UWAGA! Nauczyciele uczniów odpowiadają za wyprowadzenie klas, w których aktualnie prowadzą zajęcia dydaktyczne.
2. Warunki techniczne ewakuacji a. Drogi ewakuacji na terenie budynku nr 1 i 2 stanowią następujące drogi
komunikacji ogólnej, a mianowicie: pionowe drogi ewakuacji - trzy klatki schodowe – otwarte (zamknięcie
wyłącznie na ostatniej kondygnacji); łączące kondygnacje nadziemne i podziemną; szerokość biegów obu klatek wynosi minimum 1,2 m,
poziome drogi ewakuacji - stanowią wewnętrzne korytarze komunikacji ogólnej, układ otwarty,
szerokość dróg ewakuacji – korytarz na poszczególnych piętrach posiada szerokość min. 1,4 m,
budynek nr 1 posiada pięć wyjść ewakuacyjnych, których łączna szerokość wynosi minimum 6,9 m; budynek nr 2 posiada jedno wyjście ewakuacyjne.
b. Techniczne warunki ewakuacji polegają w szczególności na:
zapewnieniu odpowiedniej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych (0,6 m/ na każde 100 osób, nie mniej jednak niż 0,9 m w świetle),
zachowaniu dopuszczalnych przejść i dojść ewakuacyjnych: - najdłuższe dojście występuje z kondygnacji II piętra bud. Nr 1, tj.
37 m - przy wartości dopuszczalnej 80 m (dla dłuższego dojścia przy minimum dwóch kierunkach dojść),
strona 25
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi - najdłuższe przejście występuje w pomieszczeniu sali
gimnastycznej (parter), tj. 24 m i nie przekracza wartości dopuszczalnej 40 m.
podziale korytarzy na odcinki o długości max 50 m drzwiami w wykonaniu dymoszczelnymi,
stosowanie łatwo zapalnych wykładzin podłogowych oraz palnego wystroju wnętrz na drogach ewakuacji jest zabronione,
oznakowaniu dróg ewakuacyjnych zgodnie z PN (załącznik nr 2, 3). UWAGA! Zgodnie z wymaganiami przepisów wszystkie klatki schodowe budynków ZL II, powinny być obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu. Kondygnacja piwnic w całości powinna posiadać zainstalowane oświetlenie awaryjne, w tym ewakuacyjne.
3. Sposób prowadzenia zorganizowanej ewakuacji Dla celów organizacji ewakuacji zostały wskazane osoby funkcyjne Zespołu Ewakuacyjnego odpowiadającego za działania w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji, a mianowicie:
Lp. Funkcja w Ośrodku Funkcja w Zespole
Zakres ewakuacji Uwagi
1
Dyrekcja - Kierownik Gospodarczy - Wychowawca Dyżurny (w kolejności)
Przewodniczący całość
2 Ewa Wesołowska Członek zespołu piwnica bud. nr 1
3 Katarzyna Pęczek Członek zespołu parter bud. nr 1
4 Beata Oleksiewicz Członek zespołu I piętro bud. nr 1
5 Kierownik Internatu lub wychowawca dyżurny Członek zespołu II piętro
bud. nr 1
6 Dominika Strzałkowska Członek zespołu parter bud. nr 2
Mając na uwadze specyfikę pracy ośrodka plan ewakuacji został podzielny na 3 warianty, a mianowicie: ewakuacja w trakcie zajęć szkolnych, ewakuacja w trakcie zajęć internatowych, ewakuacja w trakcie ciszy nocnej i śniadania (tj. w godzinach 2100-
800). a. Wszczęcie akcji ewakuacyjnej całego budynku dydaktycznego lub jego
części odbywa się na wyraźne polecenie kierownictwa ośrodka lub osoby, która objęła kierownictwo działaniami ratowniczo-gaśniczymi, po wcześniejszej analizie zagrożenia, tj. psycholog lub wychowawca dyżurny.
b. Do udziału w akcji ewakuacyjnej oraz ratowniczo-gaśniczej zobowiązuj się cały personel ośrodka. Pracownicy obsługi zobowiązani są do pomocy w ewakuacji zespołów rewalidacyjno-wychowawczych. Pracownicy
strona 26
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi administracyjni zobowiązani są do pomocy w ewakuacji klas z dziećmi na wózkach inwalidzkich.
c. Wszystkie osoby po opuszczeniu budynku powinny być kierowane do wyznaczonego punktu koncentracji ewakuowanych (teren wewnętrzny ośrodka); oznaczenie znakiem:
W przypadku złych warunków atmosferycznych uruchamia się system wsparcia poszkodowanych poprzez Wydział Zarządzania Kryzysowego UMŁ lub kieruje się do punktu rezerwowego tj. Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Nr 3 przy ul. Tkackiej.
d. Natychmiast po ogłoszeniu alarmu ewakuacyjnego wszyscy pracownicy oraz uczniowie, są zobowiązani do: przerwania pracy, wyłączenia zasilania wszystkich urządzeń i sprzętu elektrycznego, opuszczenia pomieszczeń zostawiając klucze w drzwiach, udziału w przeprowadzeniu ewakuacji pozostałych użytkowników
budynku, udanie się korytarzem do klatek schodowych, a następnie w dół do
wyjść ewakuacyjnych zgodnie z oznaczonym kierunkiem ewakuacji.
Należy pamiętać o kolejności ewakuacji, tj. kondygnacja objęta zagrożeniem, następnie kondygnacja powyżej i dalej kondygnacje poniżej źródła zagrożenia.
e. W przypadku stwierdzenia zadymienia na korytarzu prowadzącym do klatki schodowej ewakuacyjnej uniemożliwiającego wyjście z pomieszczenia, należy zamknąć wszystkie drzwi, uszczelnić je dostępnymi środkami przed przenikaniem dymów i gazów pożarowych do pomieszczenia i czekać zachowując spokój na pomoc.
4. Czas ewakuacji dla poszczególnych budynków
W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom przebywającym w budynkach podczas pożaru, należy zapewnić im możliwość opuszczenia obiektu w czasie, gdy warunki na drogach ewakuacji nie osiągną wartości krytycznych, tj. temperatura nie przekroczy 68 0C, a zasięg widzialności nie spadnie poniżej 10 m. Ze względu na prosty układ komunikacyjny w budynku - przyjęto najprostszy model obliczeniowy, za pomocą następującego wzoru: Krytyczny czas ewakuacji tl = 2 √A gdzie: tl - czas (s), A - powierzchnia (m2) = 2.200 m2
strona 27
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Dla zespołu ośrodka tl = 93,8 sek. Dla ośrodka przyjęto w przybliżeniu czas krytyczny ewakuacji na poziomie około 2 minut.
IX. Sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia
1. Zasady postępowania pracowników w przypadku powstania pożaru
a. Alarmowanie
W przypadku zauważenia pożaru każda osoba przebywająca w obiekcie, która ten pożar zauważyła lub otrzymała o nim informację ma obowiązek: Przystąpienia do alarmowania powiadamiając o pożarze według następującej kolejności:
zaalarmować osoby przebywające w pobliżu pożaru, zaalarmować telefonicznie Państwową Straż Pożarną, tel. 9 9 8
(tel. 1 1 2 - Europejski Numer Alarmowy), zawiadomić Kierownictwo SOSW,
Przy alarmowaniu o pożarze straży pożarnej należy udzielić następujących informacji:
podać dokładny adres obiektu oraz przybliżone miejsce pożaru, np.: pomieszczenie na parterze,
określić co się pali, podać czy istnieje zagrożenie dla życia ludzkiego oraz przybliżoną
liczbę osób zagrożonych, w przypadku innego zagrożenia niż pożar, należy podać rodzaj
zagrożenia, podać swoje imię i nazwisko oraz numer telefonu, z którego następuje
alarmowanie.
b. Akcja ratowniczo-gaśnicza
Funkcję kierownika działań ratowniczo-gaśniczych obejmuje z chwilą otrzymania wiadomości o pożarze i przybycie na miejsce Dyrektor Ośrodka lub inna osoba wykazująca zdecydowane działanie do czasu przybycia na miejsce zdarzenia straży pożarnej. Kierownik działań ratowniczo-gaśniczych organizuje i nadzoruje prowadzenie akcji, a przede wszystkim:
ocenia sytuację pod względem bezpieczeństwa osób przebywających w obiekcie i podejmuje decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji,
wydaje polecenia pracownikom w zakresie podejmowania działań ewakuacyjnych i gaśniczych przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego,
w razie potrzeby zarządza wyłączenie dopływu do obiektu lub jego części energii elektrycznej,
odpowiada za organizację punktu koncentracji ewakuowanych, po przekazaniu danych o ilości ewakuowanych do dowódcy straży
pożarnej utrzymuje stałą współpracę z nim, kontroluje na bieżąco ilość osób, które opuściły obiekt w celu ustalenia
czy wszyscy znajdują się już poza strefą zagrożenia. Każdy przystępujący do akcji ratowniczo-gaśniczej powinien pamiętać, że należy:
strona 28
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi w pierwszej kolejności przeprowadzić ewakuację osób zagrożonych
bezpośrednio, wyłączyć dopływ prądu elektrycznego do pomieszczeń objętych
pożarem, nie wolno gasić wodą instalacji i urządzeń elektrycznych pod napięciem - stosować gaśnice śniegowe i proszkowe,
usunąć z zasięgu ognia materiały palne, a przede wszystkim naczynia z płynami łatwopalnymi, urządzenia i ważne dokumenty,
nie otwierać bez potrzeby drzwi i okien do pomieszczeń, w których powstał pożar, ponieważ dopływ świeżego powietrza sprzyja rozprzestrzenianiu się pożaru,
szybkie i prawidłowe użycie podręcznego sprzętu gaśniczego umożliwia ugaszenie pożaru w zarodku.
c. Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
przeciwpożarowej: Kto zauważy pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie,
jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia oraz: centrum powiadamiania ratunkowego lub jednostkę ochrony przeciwpożarowej albo Policję bądź wójta albo sołtysa.
2. Zasady postępowania w przypadku powstania pożaru dla osób
korzystających z obiektu
a. W Internacie zabrania się wykonywania czynności, które mogą spowodować pożar lub przyczynić się do jego rozprzestrzenienia, a w szczególności do:
używanie ognia otwartego oraz oświetlenia nieelektrycznego, palenia tytoniu na całym terenie Internatu i Ośrodka, użytkowania elektrycznych urządzeń grzejnych ustawionych na podłożu
palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych w sposób zgodny z warunkami określonymi przez producenta,
przeciążania instalacji elektrycznych, poprzez włączenie większej liczby odbiorników do jednego gniazda,
naprawiania we własnym zakresie instalacji i osprzętu elektrycznego; wszelkie usterki należy zgłaszać kierownictwu internatu,
przechowywania w szafach, biurkach, szufladach, itp. – materiałów i płynów łatwo zapalnych (niebezpiecznych pożarowo),
stosowania na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, ustawiania jakichkolwiek przedmiotów na klatkach schodowych,
korytarzach (utrudniających ewakuację), zastawiania dostępu do podręcznego sprzętu gaśniczego oraz wyjść ewakuacyjnych,
zamykanie wyjść ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie.
b. Przy każdorazowym opuszczeniu pokoju należy: wyłączyć wszelkie urządzenia zasilane energią elektryczną.
c. Alarm ewakuacyjny ogłaszany jest za pomocą głosu osoby alarmującej.
strona 29
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi d. W przypadku powstania pożaru każda osoba, która zauważyła lub powzięła
o nim wiadomość obowiązana jest: zaalarmować natychmiast najbliższe otoczenie i personel internatu, przystąpić w miarę posiadanych możliwości do gaszenia pożaru
podręcznym sprzętem gaśniczym, podporządkować się wydanym zarządzeniom wydanym przez kierującego
akcją ratowniczo-gaśniczą, opuścić budynek na żądanie kierującego akcją ratowniczą.
X. Organizacja i zasady zaznajamiania użytkowników, pracowników
z przepisami przeciwpożarowymi 1. Celem szkoleń przeciwpożarowych jest zapoznanie pracowników z:
zagrożeniem pożarowym występującym na terenie SOSW Nr 4, przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej budynków, zasadami obsługi sprzętu i urządzeń ppoż., warunkami prowadzenia ewakuacji osób i mienia z budynków zespołu.
Do udziału w szkoleniu przeciwpożarowym zobowiązani są wszyscy pracownicy.
2. Rodzaj szkoleń przeciwpożarowych: szkolenie wstępne obejmujące zapoznanie pracowników z „Instrukcją
Bezpieczeństwa Pożarowego”, szkolenie instruktażowe na stanowisku pracy, obejmujące zapoznanie
nowoprzyjętego pracownika z: • zagrożeniem pożarowym występującym na stanowisku pracy, • przepisami, instrukcjami przeciwpożarowymi i dokumentacją techniczno-
ruchową dotyczącą maszyn oraz urządzeń na stanowisku pracy, • zasadami przeciwdziałania zagrożeniom pożarowym, • zasadami alarmowania na wypadek powstania pożaru w obrębie
stanowiska pracy, • zasadami użycia urządzeń gaśniczych i przeciwpożarowych znajdujących
się w rejonie stanowiska pracy, • układem najbliższych dróg ewakuacyjnych i kierunkami ewakuacji
z miejsca pełnienia obowiązków służbowych. • odpowiedzialnością z tytułu nie przestrzegania przepisów
przeciwpożarowych. szkolenie informacyjne - organizowane w związku z:
• wprowadzeniem istotnych zmian w przeciwpożarowym zabezpieczeniu obiektu,
• wprowadzeniem na teren obiektu nowych urządzeń technologicznych, stwarzających zagrożenie pożarowe,
• zmianami przeznaczenia pomieszczeń i powierzchni pociągającymi za sobą wzrost zagrożenia pożarowego,
• zaleceniem kontrolowanych organów ochrony przeciwpożarowej. 3. Zasady organizowania i prowadzenia szkoleń: szkolenie wstępne i informacyjne prowadzą (organizują) kadry, angażując
w charakterze wykładowców osoby posiadające wymagane kwalifikacje,
strona 30
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi szkolenie instruktażowe na stanowisku pracy prowadzą kierownicy
komórek organizacyjnych, na terenie działania których pracownicy są zatrudnieni,
szkoleniu wstępnemu i instruktażowemu podlegają pracownicy przyjmowani do pracy, przed przystąpieniem do wykonywania czynności zawodowych. Dopuszczenie pracownika do wykonywania czynności zawodowych przed odbyciem w/w szkoleń jest niedozwolone.
szkolenie informacyjne należy prowadzić w miarę potrzeb bieżących.
4. Dokumentacja szkoleń: dokumentację wstępnego i instruktażowego szkolenia ppoż. stanowi
oświadczenie pracownika, dokumentację szkolenia informacyjnego stanowi notatka osoby
prowadzącej szkolenie, zawierająca datę, miejsce, wykaz uczestników i program szkolenia.
Notatkę przechowują kadry. XI. Wykaz telefonów alarmowych
1. Państwowa Straż Pożarna - 9 9 8
Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza Nr 8 w Łodzi, ul. Tamka 10 tel.: (+48) 42 678 44 57
2. Pogotowie Ratunkowe - 9 9 9
3. Policja - 9 9 7
4. Europejski Numer Alarmowy - 1 1 2
5. Dyrektor (sekretariat) - (42) 678 47 00
6. Przewodniczący Zespołu Ewakuacyjnego - 502-301-859
7. ............................................. - ...............................................
8. ............................................. - ..............................................
9. ……………………………….. - …………………………………
10. ……………………………….. - …………………………………
Adres e-mail: sosw_lodz@poczta.onet.pl
• Centrum Zarządzania Kryzysowego UMŁ
Łódź, ul. Piotrkowska 104 – całodobowy telefon informacyjno-koordynacyjny - tel.: (+48) 42 638-49-49
• Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa UMŁ
strona 31
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Łódź, ul. Piotrkowska 175 – tel. (+48) 42 638-46-64
• Straż Miejska - 986 • ......................................................................................................... • .........................................................................................................
strona 32
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 1
INSTRUKCJA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU
I. ALARMOWANIE 1. W przypadku powstania pożaru należy zachować spokój, nie wywoływać paniki
i natychmiast zaalarmować okrzykiem ''PALI SIĘ - POŻAR!'' innych pracowników, telefonicznie zawiadomić straż pożarną.
2. Alarmując STRAŻ POŻARNĄ należy podać: - gdzie i co się pali /adres, nazwa obiektu /, - czy istnieje zagrożenie ludzi, - nazwisko i numer telefonu, z którego wzywa się straż pożarna. UWAGA ! Odłożyć słuchawkę dopiero po potwierdzeniu przyjęcia zgłoszenia
i odczekać chwilę przy telefonie na ewentualne sprawdzenie. 3. Powiadomić należy również:
Państwowa Straż Pożarna - 9 9 8 Pogotowie Ratunkowe - 9 9 9 Policja - 9 9 7 Europejski Numer Alarmowy (CPR) - 1 1 2 Dyrektor (sekretariat) - 42 678 47 00
II. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU: 1. Funkcję kierownika działań ratowniczo-gaśniczych obejmuje z chwilą otrzymania
wiadomości o pożarze Kierownik placówki lub inna osoba wykazująca zdecydowane działanie do czasu przybycia na miejsce zdarzenia straży pożarnej.
2. Kierownik działań ratowniczo-gaśniczych organizuje i nadzoruje prowadzenie akcji, a przede wszystkim:
a/ ocenia sytuację pod względem bezpieczeństwa osób przebywających w obiekcie podejmuje decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji,
b/ wydaje polecenia pracownikom w zakresie podejmowania działań ewakuacyjnych gaśniczych przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego,
c/ w razie potrzeby zarządza wyłączenie dopływu do obiektu lub jego części energii elektrycznej,
d/ odpowiada za organizację punktu koncentracji ewakuowanych, e/ po przekazaniu danych o ilości ewakuowanych do dowódcy straży pożarnej utrzymuje
stałą współpracę z nim, f/ kontroluje na bieżąco ilość osób, które opuściły obiekt w celu ustalenia czy wszyscy
znajdują się już poza strefą zagrożenia. 3. Każdy przystępujący do akcji ratowniczo-gaśniczej powinien pamiętać, że należy: a/ w pierwszej kolejności przeprowadzić ewakuację osób zagrożonych bezpośrednio, b/ wyłączyć dopływ prądu elektrycznego do pomieszczeń objętych pożarem, nie wolno
gasić wodą instalacji i urządzeń elektrycznych pod napięciem - stosować gaśnice śniegowe i proszkowe,
c/ usunąć z zasięgu ognia materiały palne, a przede wszystkim naczynia z płynami łatwopalnymi, urządzenia i ważne dokumenty,
d/ nie otwierać bez potrzeby drzwi i okien do pomieszczeń, w których powstał pożar, ponieważ dopływ świeżego powietrza sprzyja rozprzestrzenianiu się pożaru,
e/ szybkie i prawidłowe użycie podręcznego sprzętu gaśniczego umożliwia ugaszenie pożaru w zarodku.
Sankcje karne: Osoby i pracownicy nie przestrzegający przepisów
przeciwpożarowych podlegają sankcjom kodeksu karnego i kodeksu wykroczeń.
strona 33
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 2
PN-92/ N-01256-02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja
Nr Znak ewakuacyjny Znaczenie (nazwa)
znaku ewakuacyjnego
Znaczenie
1
Kierunek drogi ewakuacyjnej
Znak wskazuje kierunek do wyjścia, które może być wykorzystane w przypadku zagrożenia. Strzałki krótkie – do stosowania z innymi znakami. Strzałka długa – do samodzielnego stosowania.
2
Wyjście ewakuacyjne Znak stosowany do oznakowania wyjść używanych w przypadku zagrożenia.
3
Drzwi ewakuacyjne Znak stosowany nad drzwiami skrzydłowymi, które są wyjściami ewakuacyjnymi (drzwi lewe lub prawe).
4
Przesunąć w celu otwarcia
Znak stosowany łącznie ze znakiem nr 3 na przesuwnych drzwiach wyjścia ewakuacyjnego, jeśli są one dozwolone.
5
Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia; może kierować w lewo lub w prawo.
6
Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej schodami w dół
Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej schodami w dół na lewo lub prawo.
7
Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej schodami w górę
Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej schodami w górę na lewo lub prawo.
8
Pchać, aby otworzyć Znak jest umieszczany na drzwiach dla wskazania kierunku otwierania.
9
Ciągnąć, aby otworzyć Znak jest umieszczany na drzwiach dla wskazania kierunku otwierania.
10
Stłuc, aby uzyskać dostęp
Znak ten może być stosowany: a) w miejscu, gdzie jest niezbędne stłuczenie
szyby dla uzyskania dostępu do klucza lub systemu otwarcia,
b) gdy jest niezbędne rozbicie przegrody dla uzyskania wyjścia.
strona 34
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi PN-92/N-01256-01 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa.
Nr Znak bezp.
Znaczenie (nazwa) znaku bezpieczeństwa
Zastosowanie
1
Uruchamianie ręczne Stosowany do wskazania przycisku pożarowego lub ręcznego sterowania urządzeń gaśniczych
2
Alarmowy sygnalizator akustyczny Może być stosowany samodzielnie lub łącznie ze znakiem nr 1
3
Telefon do użycia w stanie zagrożenia
Znak wskazujący usytuowanie dostępnego telefonu przeznaczonego dla ostrzeżenia w przypadku zagrożenia pożarowego
4
Zestaw sprzętu pożarniczego Znak ten jest stosowany dla podawania zestawu indywidualnych znaków określających sprzęt pożarniczy
5
Gaśnica Znak ten jest stosowany do oznaczenia gaśnic
6
Hydrant wewnętrzny Znak ten jest stosowany na drzwiach szafki hydrantowej
7
Drabina pożarowa Znak ten jest stosowany do oznaczenia drabiny trwale związanej z obiektem
8
Niebezpieczeństwo pożaru – Materiały łatwo zapalne
Do wskazania obecności materiałów łatwo zapalnych
9
Niebezpieczeństwo pożaru – Materiały utleniające
10
Niebezpieczeństwo wybuchu – Materiały wybuchowe
Stosowany do wskazania możliwości występowania atmosfery wybuchowej, gazów palnych lub materiałów wybuchowych
11
Zakaz gaszenia wodą Do stosowania we wszystkich przypadkach, kiedy użycie wody do gaszenia pożaru jest zabronione
12
Palenie tytoniu zabronione Do stosowania w miejscach, gdzie palenie tytoniu może być przyczyną zagrożenia pożarowego
13
Zakaz używania otwartego ognia – Palenie tytoniu zabronione
Do stosowania w miejscach, gdzie palenie tytoniu lub otwarty ogień mogą być przyczyną zagrożenia pożarem lub wybuchem
14
Kierunek do miejsca rozmieszczenia sprzętu pożarniczego lub urządzenia ostrzegającego
Do stosowania tylko łącznie ze znakami nr 1 do 3 i nr 10 do 13, dla wskazania kierunku do miejsca rozmieszczenia sprzętu pożarniczego lub urządzenia ostrzegającego
15
Nie zastawiać Znak do stosowania w przypadkach, gdy ewentualna przeszkoda stanowiłaby szczególne niebezpieczeństwo (na drodze ewakuacyjnej)
strona 35
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 3
Rzuty poziome kondygnacji budynków dydaktycznych SOSW Nr 4 w Łodzi - z zaznaczeniem kierunków ewakuacji,
rozmieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego, itp.
49
2123
2531
3537
3941
4345
5155
2733
4753
57
20
20a
29
59
6561
63
67
48
48/50 52
59
50a
41
41b
46
41a
38/44
38
37a39
39a41
4850
41a43a
5a
50a
43b
52a50b
(c) log.lodz.pl(c) log.lodz.pl(c) log.lodz.pl(c) log.lodz.pl(c) log.lodz.pl
Tkacka
Zelwerowicza
Krzyw
ickieg
o
157
158/1 158/2
159
161
162163164165166167168169
170
171
172173174175176177178179
180
181/15
181/17
181/18
181/20
181/38
181/42
181/
181/50
324325/1326/1328329332333/1
353
69
73
74
75/19
75/37
75/39
75/4275/45
5/46
75/50
75/51
276/1 279/2 280/3286
302303
304305306
307/4
308/3
308/5
309
311312 313
314
331/1
273/1
307/6
275/1 277/2 277/3280/4 283/2
310
160
156/14
330
75/56
75/5775/58
75/5975/60
181/61
273/4
75/62
Legenda: - lokalizacja poszczególnych budynków nr 1, 2 - wejście/wyjście
- lokalizacja hydrantu zewnętrznego - kierunek dojazdu pożarowego (droga pożarowa), wjazd na teren - punkt koncentracji ewakuowanych SKALA 1 : 4000
Strefa/budynek Powierzchnia użytkowa
Liczba kondygnacji Wysokość Liczba osób
1/ZL II 2.200 3+1 14 200
2/ZLII 150 1+0 4 20
ZL IV 2 kond. 500 MJ/m2
bud Nr 2 ZLII 1 kond.
ZL
bud. Nr 1 ZLII 3 kond.
strona 36
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
strona 37
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
strona 38
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
strona 39
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
strona 40
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
strona 41
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 4
Wykaz osób zapoznanych z instrukcją i planem ewakuacji Lp. Imię i nazwisko Podpis
1 2 3 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44.
strona 42
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92.
strona 43
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99.
100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140.
strona 44
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 5
PROTOKÓŁ Z PRAKTYCZNEGO SPRAWDZENIA ORGANIZACJI i WARUNKÓW EWAKUACJI W OBIEKCIE
SOSW Nr 4 w Łodzi, ul. Krzywickiego 20 przeprowadzonego w dniu ......................... o godz. .................
USTALENIA WSTĘPNE 1. Podstawowe informacje o obiekcie:
Maksymalna ilość osób
Wysokość lub ilość kondygnacji
System oddymiania
Oświetlenie ewakuacyjne
Hydranty wewnętrzne
Inne urządzenia lub systemy służące bezpieczeństwu: ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. Przygotowanie pracowników do ewakuacji: 2.1. Pisemne ustalenie zasad postępowania w ramach zagrożeń i zasad sprawdzania organizacji ewakuacji i warunków technicznych ewakuacji – posiadanie zaktualizowanej instrukcji bezpieczeństwa pożarowego:
2.2. Data ostatniego szkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej:
2.3. Wcześniejsze uprzedzenie o bieżących ćwiczeniach:
Dyrekcji Personelu Wszystkich pracowników
3. Sprawdzenie warunków ewakuacji przed przystąpieniem do ćwiczeń: 3.1. Przestrzeganie zakazu składowania materiałów palnych w obrębie dróg
ewakuacji lub innych materiałów w sposób zawężający szerokość dróg ewakuacji:
3.2. Możliwość natychmiastowego u życia drzwi ewakuacyjnych:
3.3. Czytelność oznakowania dróg ewakuacji:
strona 45
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
PRZEBIEG ĆWICZEŃ 4. Scenariusz przeprowadzonej próby ewakuacji/założone źródło
zagrożenia:
FAZA I 4.1. Powstanie zdarzenia:
Czas powstania Czas zauważenia
4.2. Zauważenie zagrożenia:
Przez osobę Detekcja instalacji
wykrywczej ISA FAZA II
5. Podjęcie działań przez personel/obsługę obiektu:
Akcji ratowniczo-gaśniczej
Innych czynności zmniejszających
skutki 5.1. Powiadomienie o zdarzeniu:
Osób bezpośrednio zagrożonych
Przełożonych Innych użytkowników
Służb ratowniczych
5.2. Użycie instalacji alarmowania: nie występuje
DSO ROP System rozgłoszeniowy
inne
strona 46
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi FAZA III
6. Reakcja na zdarzenie/powiadomienie: 6.1. Weryfikacja wpływającej informacji przez kierownictwo:
Czas potwierdzenia
6.2. Decyzja o podjęciu ewakuacji:
Częściowa Całkowita Do innej strefy pożarowej
Czas ogłoszenia
FAZA IV 7. Dyspozycje i polecenia regulujące przebieg ewakuacji i akcji gaśniczej
(jeśli wydawano podać odnośnik do uwag na ostatniej stronie):
7.1. Czynności pracowników:
Udrożnienie wyjść Pomoc w ewakuacji Współpraca z kierującym
Użycie gaśnic Użycie hydrantów Odłączenie napięcia:
(wpisać: 1- przed zarządzeniem ewakuacji,
2- po przeprowadzonej ewakuacji;
3- przed użyciem instalacji hydrantów wewnętrznych
Sprawdzenie stanu
osobowego Zachowanie ciszy
i spokoju Inne
PODSUMOWANIE 8. Czas trwania ewakuacji w minutach:
8.1. Ilość osób ewakuowanych:
strona 47
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi
8.2. W tym postronnych:
8.3. Poprawność działania systemów bezpieczeństwa:
8.4. Dyscyplina na drogach komunikacji oraz na wyznaczonym miejscu do ewakuacji:
8.5. Czy zamknięto drzwi do pomieszczeń (na klucz) oraz okna:
8.6. Równomierny strumień ewakuowanych:
8.7. Czy zabezpieczono obiekt przed samowolnym powrotem ewakuowanych osób:
UWAGI (Ocena, spostrzeżenia oraz ewentualne wnioski niezbędne do uwzględnienia przy aktualizacji
instrukcji bezpieczeństwa pożarowego)
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
strona 48
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 6
Karta okresowej aktualizacji instrukcji bezpieczeństwa pożarowego Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego opracowana dla SOSW Nr 4 w Łodzi, przy ul. Krzywickiego 20 zatwierdzona przez Dyrektora w lutym 2015 r. została zaktualizowana (sprawdzona). 1. Dnia...............................20...................r.
_________________________ podpis osoby aktualizującej
_________________________ podpis osoby zatwierdzającej
Następna aktualizacja do dnia.................................................................................... 2. Dnia...............................20..................r.
_________________________ podpis osoby aktualizującej
_________________________ podpis osoby zatwierdzającej
Następna aktualizacja do dnia..................................................................................... 3. Dnia...............................20..................r.
_________________________ podpis osoby aktualizującej
_________________________ podpis osoby zatwierdzającej
Następna aktualizacja do dnia..................................................................................... UWAGA! Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na dwa lata, a także po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesów pracy, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej.
Zakres zmian:
Zakres zmian:
Zakres zmian:
strona 49
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – SOSW Nr 4 w Łodzi Załącznik nr 7
.................................................................. .........................................................
.................................................................. (miejscowość, data)
tel. kontaktowy/fax ……………….……
Uzgadniam1
…………………..............…… z uwagami bez uwag2
Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi ul. Zgierska 47 91-446 Łódź
UZGODNIENIE/ZAWIADOMIENIE
Na podstawie § 17 ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. nr 109, poz. 719), informuję o zamiarze przeprowadzenia ćwiczeń praktycznych w zakresie sprawdzenia organizacji i warunków ewakuacji w budynku:
……………………………………………………………………………………….....................………….... (rodzaj budynku - funkcja/ adres)
stanowiącym własność: ………………………………………………………................…………….…....
(właściciel obiektu, adres)
Planowany termin ćwiczeń: …………………………………… godz.: ……………………............................ Proponowany scenariusz ćwiczeń: ...……………………………………………….…..……......................… ……………………………………………………………………….……………..……….…………………………………………………………………………………………………………
(podać w szczególności obszar budynku objęty ćwiczeniem, przewidywaną liczbą uczestników ćwiczeń, wykorzystane środki organizacyjne i techniczne itp.)
Charakterystyka obiektu ćwiczeń: • powierzchnia: ……. m2, kubatura: …… m3, wysokość: ….. m, ilość kondygnacji nadziemnych: ...., ilość kondygnacji podziemnych: ….., • kwalifikacja: kategoria zagrożenia ludzi – ZL ……. / PM, podział na strefy pożarowe: …………………………………………………………………………………………………….……. • urządzenia istotne dla prowadzenia ewakuacji : ……………………………………………………………………………………………………....….. Planowany współudział / nadzór: ………………………………………….………….....................….…..….. ……………………………………………………………………………..…….…….........................….…..….. (podać kto będzie nadzorował ćwiczenia, w szczególności: UMŁ, przedstawiciele PSP, OSP, innych jednostek ochrony ppoż.,
specjalista lub inspektor ochrony ppoż., specjalista lub inspektor BHP itp.)
…………………………………. (podpis)
1 Organ uzgadniający. 2 Niewłaściwe skreślić
strona 50