HDR (high dynamic range)

wysoka dynamika tonalna

Dynamika tonalna

Jest to zakres jasności, który potrafi zarejestrować nasze oko.

Różnice między okiem ludzkim, a aparatem cyfrowym

vs

● Oko ma tą właściwość, że potrafi bardzo szybko adaptować się do obrazu, w którym jest duża rozbieżność między światłem i cieniem.

● Aparat tego nie potrafi. On zawsze rejestruje obraz o pewnej, stałej rozpiętości tonalnej – możemy go ustawić, żeby otrzymać poprawną ekspozycję elementów w słońcu, albo poprawną ekspozycję elementów w cieniu.

Jak wygląda to w kwestii liczb?

● Ludzkie oko potrafi dostrzec bardzo słabo widoczne gwiazdy na niebie, albo jasne obiekty w pełnym słońcu co daje kontrast 1:1 000 000 000 , lub w przeliczeniu na 30 EV.

● Aparaty fotograficzne z dużymi matrycami (np. lustrzanki) mają zazwyczaj dynamikę wahającą się między 10 - 12 EV. Odpowiada to możliwości rozpoznania odcieni kontrastu rzędu 1:10 000.

Zdjęcia HDR

Technika polega na generowaniu zdjęć o bardzo dużej rozpiętości tonalnej, poprzez zmieszanie z sobą kilku zwykłych zdjęć lub jednego wywołanego przy różnych korektach ekspozycji.Matryce większości aparatów fotograficznych są w stanie poprawnie uchwycić sceny, których rozpiętość od najciemniejszego do najjaśniejszego punktu nie przekracza czterech stopni ekspozycji. Przy większej rozpiętości rozłożenia światła fotografowanej sceny nie do uniknięcia jest niedoświetlenie lub prześwietlenie części kadru. Dobrej jakości klisze fotograficzne posiadają większą skalę czułości (do ok. 8 EV), ale i one nie potrafią poprawnie odwzorować scen o bardzo skrajnych światłocieniach. Dlatego też zdjęcia wykonywane w takich warunkach wyglądają inaczej niż może te same sceny zobaczyć człowiek.

Typowe sytuacje, kiedy warto użyć techniki HDR to:

● zdjęcia pejzażowe robione pod słońce (które często wychodzą z prześwietlonym niebem)

● zdjęcia wnętrz ze światłem dziennym padającym z okien (z przepalonymi oknami)

● zdjęcia nocne i wieczorne, jeśli w kadrze są silne źródła sztucznego światła w rodzaju lamp, świec i reflektorów (wyjdą albo same światła na czarnym tle, albo światła będą widoczne w postaci przepalonych plam)

Jak zrobić zdjęcie HDR

● Wykonywanie zestawu zdjęć do HDR przypomina nieco wykonywanie panoram. Różnica polega tu na tym, że potrzebujemy serię od 2 do 10 identycznie skadrowanych zdjęć. Nawet drobne odstępstwa między zdjęciami mogą skutkować niemożnością wykonania dobrego pliku HDR. Przy wykonywaniu zdjęć do zestawu HDR należy zatem:

● bezwzględnie ustawić aparat na solidnym statywie ● wyłączyć wszelką automatykę i ręcznie ustawić parametry

wykonania zdjęcia – ostrzenie, balans bieli, ISO matrycy itd.● zmianę warunków ekspozycji należy wykonywać ręcznie – przy czym

należy zmieniać czas ekspozycji za każdym razem o 1-2 EV; jeśli zależy nam na oddaniu delikatnych przejść tonalnych można zmniejszyć skok czasu ekspozycji do np. 1/3 EV; nie należy zmieniać przysłony, bo jej zmiana powoduje zmianę głębi ostrości zdjęcia

● zdjęcia należy wykonywać w formacie RAW zamiast w JPEG.

Tworzenie finalnego obrazu HDR

● Tworzenie finalnego obrazu HDR polega, ogólnie rzecz biorąc, na takim zmieszaniu zestawu wcześniej otrzymanych zdjęć, aby fragmenty niedoświetlone i prześwietlone na jednych zdjęciach zastąpić fragmentami odpowiednio naświetlonymi z innego.

-2 EV

+2 EV

efekt końcowy

Programy do tworzenia zdjęć HDR

● HDR Ekspress ● Protomatix Pro

● Machinery

Photoshop CS5 oferuje także opcję tworzenia HDR i radzi sobie z tym bardzo dobrze.

● Easy HDR

KONIEC