KOD ZDAJ �CEGO

MHI-W1G1P-021

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII

Arkusz I

Czas pracy 60 minut Instrukcja dla zdaj �cego 1. Prosz� sprawdzi�, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron.

Ewentualny brak nale�y zgłosi� przewodnicz�cemu zespołu nadzoruj�cego egzamin.

2. Prosz� uwa�nie czyta� wszystkie polecenia. 3. Odpowiedzi trzeba zapisa� czytelnie w miejscu na to

przeznaczonym przy ka�dym zadaniu. 4. Prosz� pisa� tylko w kolorze niebieskim lub czarnym;

nie pisa� ołówkiem. 5. Nie wolno u�ywa� korektora. 6. Bł�dne zapisy trzeba wyra�nie przekre�li�. 7. Wszelkie notatki nale�y sporz�dza� tylko w brudnopisie, który

nie b�dzie oceniany. 8. Obok ka�dego zadania podana jest maksymalna liczba

punktów, któr� mo�na uzyska� za jego poprawne rozwi�zanie. 9. Do ostatniej kartki arkusza doł�czona jest karta odpowiedzi,

któr� wypełnia egzaminator.

�yczymy powodzenia!

ARKUSZ I

MAJ ROK 2003

Za rozwi�zanie wszystkich zada� mo�na otrzyma�

30 punktów

(Wpisuje zdaj�cy przed rozpocz�ciem pracy)

PESEL ZDAJ�CEGO

Miejsce na naklejk�

z kodem

(Wpisuje zdaj�cy przed rozpocz�ciem pracy)

2 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

Zadanie 1. (1 pkt) Z jakiego okresu dziejów ludzkich pochodzi to malowidło (ryt naskalny)? Podkre�l wła�ciw� nazw�.

paleolit neolit Zadanie 2. (1 pkt) Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli wymienionych ni�ej twórców kultury greckiej „złotego wieku”. Ajschylos, Arystofanes, Demokryt, Eurypides, Fidiasz, Herodot, Poliklet, Platon, Sokrates, Tukidydes;

DRAMAT DZIEJOPISARSTWO FILOZOFIA RZE �BA

Zadanie 3. (1 pkt) Podaj autorów poni�szych charakterystycznych powiedze�:

A. „Wszystko płynie i niepodobna wst�pi� dwa razy do tej samej rzeki”. .....................................................................

B. „Przewy�szałem wszystkich autorytetem, ale władzy nie miałem wi�cej ni� inni koledzy na urz�dzie”.

.....................................................................

C. „To wiem, �e nic nie wiem”. .....................................................................

Egzamin maturalny z historii 3 Arkusz I

Zadanie 4. (1 pkt) Podane poni�ej wydarzenia uporz�dkuj w kolejno �ci chronologicznej:

A. Konkordat wormacki, B. Koronacja cesarza Karola Wielkiego, C. Pocz�tki tronu elekcyjnego w Niemczech, D. Zdobycie Konstantynopola przez krzy�owców, E. Zjazd gnie�nie�ski.

Zadanie 5. (1 pkt) W�ród podanych poni�ej zda� znajduje si� zdanie fałszywe. Napisz je tak, by zawierało poprawn� informacj �.

A. Cesarz rzymski Henryk III i Jarosław M�dry ksi��� kijowski pomogli ksi�ciu Kazimierzowi odzyska� władz� w Polsce.

B. Mieszko Stary został wyp�dzony z Krakowa przez brata Kazimierza w roku 1177. C. W trakcie wojny z Polsk� w latach 1329-1332 Krzy�acy zaj�li: Ziemi� Dobrzy�sk�,

Kujawy i Pomorze Gda�skie. D. W dniu �mierci Władysława Łokietka poza granicami pa�stwa polskiego znajdowały

si� m.in.: Pomorze, �l�sk i Mazowsze. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (1 pkt) Osadnictwo czynszowe na prawie niemieckim przyniosło daleko id�ce przeobra�enia �ycia wsi w stosunkach prawnych. Podaj dwa przykłady zmian charakterystycznych dla tej sfery.

• ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

• ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

4 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

Zadanie 7. (1 pkt) Wybierz dwa najwa�niejsze skutki wojny trzynastoletniej dla Krzy�aków. (Zakre�l odpowiednie litery).

A. Mo�liwo�� wst�powania Polaków do Zakonu. B. Utrata Pomorza Gda�skiego przez Zakon. C. Zniszczenia wojenne. D. Wyludnienie pa�stwa. E. Rozci�gni�cie zwierzchnictwa politycznego Polski nad Zakonem.

Zadanie 8. (1 pkt) Uzupełnij schemat. Imiona monarchów wpisz w odpowiednie miejsce w schemacie, a strzałkami doko�cz oznaczenie stopnia pokrewie�stwa. – Aleksander – Władysław III Warne�czyk – Jan Olbracht – Zygmunt August – Kazimierz Jagiello�czyk – Zygmunt Stary – Władysław Jagiełło

Jagiellonowie na tronie polskim

Zadanie 9. (1 pkt) Obok wymienionych rodzajów wojsk polskich wpisz wiek ich utworzenia.

A. Dru�yna ....................

B. Wojsko kwarciane ....................

C. Piechota wybraniecka ....................

D. Kawaleria narodowa ....................

Egzamin maturalny z historii 5 Arkusz I

Zadanie 10. (1 pkt) Wymie� dwie najbardziej charakterystyczne cechy stylu architektonicznego budynku znajduj�cego si� w centrum ilustracji.

• ........................................................................................................................................... • ...........................................................................................................................................

Zadanie 11. (2 pkt) Posegreguj podane informacje dotycz�ce odkry� geograficznych, wpisuj�c znajduj�ce si� przy nich litery we wła�ciwe miejsca w tabeli.

przyczyny odkry� geograficznych

skutki odkry � geograficznych

A. Brutalna chrystianizacja. B. Ciekawo�� �wiata. C. Likwidacja wielkich cywilizacji Ameryki �rodkowej. D. Napływ kruszców szlachetnych do Europy. E. Powstanie imperiów kolonialnych. F. Powstanie nowych grup społecznych w Nowym �wiecie. G. Przej�cie handlu z Dalekim Wschodem przez Turcj�. H. Przyspieszenie rozwoju pot�gi Hiszpanii i Portugalii.

6 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

Zadanie 12. (1 pkt) Napisz, jakie poj�cia zostały zdefiniowane poni�ej:

A. Zjazd szlachty danej ziemi, jako forma demokracji bezpo�redniej.

.................................................... B. Szlacheckie gospodarstwo rolne o charakterze towarowo-pieni��nym funkcjonuj�ce

w oparciu o pa�szczyzn�.

....................................................... C. Szlachecka ideologia XVII wieku, której podstaw� był kult przywilejów stanowych,

wolno�ci, równo�ci i chrze�cija�skiego mesjanizmu, ł�cz�cych szlacht� w obr�bie całego pa�stwa.

......................................................

Zadanie 13. (1 pkt) Uporz�dkuj władców polskich wg kolejno�ci panowania, wpisuj�c w wykropkowane miejsce obok postaci cyfr�.

A. Mieszko I ..........................

B. Jan Kazimierz ..........................

C. Zygmunt II August ………………..

D. Kazimierz Odnowiciel ..........................

E. Władysław Herman ..........................

F. Władysław Jagiełło ..........................

G. Przemysł II ..........................

H. Aleksander I Jagiello�czyk ..........................

I. August II Mocny ………………..

Egzamin maturalny z historii 7 Arkusz I

Zadanie 14. (1 pkt) Napisz, jak� inn� nazw� nosiło ka�de z wymienionych wydarze� historycznych.

A. Epidemia d�umy w Europie w 1348 roku.

......................................................

B. Bezkrwawy przewrót w Anglii w XVII wieku, w wyniku którego tron przej�ł Wilhelm Ora�ski.

......................................................

C. Zbuntowany parlament paryski w XVII wieku.

...................................................... Zadanie 15. (2 pkt) Uzupełnij diagram (wpisuj�c daty), a nast�pnie wyja�nij jednym zdaniem skutki wydarzenia, którego rok jest w nim ukryty.

– bitwa pod Kłuszynem

– usuni�cie Arian z Polski

– układ w Perejasławiu

– traktat w Buczaczu

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 16. (1 pkt) Spo�ród wymienionych powsta� podkre�l te, w których działania regularnych jednostek wojskowych przewa�ały nad walk� partyzanck�: insurekcja ko�ciuszkowska, powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, III powstanie �l�skie

8 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

BAŁTYK

AUSTRIA

PRUSY

R O S J A

Zadanie 17. (3 pkt) Wypełnij tabelk �, a nast�pnie wpisz na mapie we wła�ciwym miejscu numery wszystkich rozbiorów Polski z podaniem nazwy pa�stwa, które przej�ło zaznaczone ziemie. Polecenie wykonaj kodem np. I-A, II-R, III-P.

nr rozbioru pa�stwa zaborcze

Egzamin maturalny z historii 9 Arkusz I

Zadanie 18. (1 pkt) Po utracie niepodległo�ci, polscy twórcy - podobnie jak politycy - zajmowali swe stanowiska wobec sprawy niepodległo�ci Polski. Przyporz�dkuj dzieła do koncepcji, wpisuj�c w wykropkowane miejsca odpowiedni� liter �:

Kordian Juliusza Słowackiego .....................

Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej .....................

Pan Tadeusz Adama Mickiewicza .....................

Ksi�gi narodu i pielgrzymstwa polskiego Adama Mickiewicza .....................

A. Romantyczna idea powsta�cza. B. Mesjanizm. C. Pozytywistyczna idea pracy organicznej. Zadanie 19. (2 pkt) Karykatura przedstawia krojenie „chi �skiego ciasta” około 1900 r. jako dowód penetracji gospodarczej tego kraju przez mocarstwa.

Rozpoznaj przynajmniej dwie postacie reprezentuj�ce konkretne pa�stwa. Nazwy pa�stw wypisz pod numerami: 1. – ........................................................... 2. – ........................................................... Tymi samymi numerami oznacz postacie na ilustracji.

10 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

Zadanie 20. (1 pkt) W�ród formacji polskich, walcz�cych w pierwszej wojnie �wiatowej podkre�l t�, która walczyła po stronie pa�stw centralnych: Legiony Polskie, Legion Puławski, Legion Bajo�ski, „Bł�kitna Armia”. Zadanie 21. (1 pkt) Spo�ród ni�ej wymienionych cech wybierz tylko te, które charakteryzowały wielki kryzys gospodarczy w okresie dwudziestolecia mi�dzywojennego. (Zakre�l odpowiednie litery).

A. Dotkn�ł tylko Stany Zjednoczone. B. Gwałtownie spadła produkcja we wszystkich dziedzinach przemysłu. C. Obj�ł przemysł, rolnictwo, finanse i handel. D. Obj�ł tylko cz��� dziedzin gospodarki. E. Spadły dochody ludno�ci. F. Zaostrzyła si� sytuacja społeczna. G. Zmniejszyło si� bezrobocie. H. Zmniejszyło si� zatrudnienie.

Zadanie 22. (1 pkt) Napisz, z czyjej biografii (imi� i nazwisko) pochodz� poni�sze stwierdzenia.

A. Działacz polskiego i mi�dzynarodowego ruchu komunistycznego. Od 1926 r. przebywał w ZSRR, gdzie został kadrowym funkcjonariuszem NKWD. Przebywał tam równie� w pierwszych latach II wojny �wiatowej. Od 1943 r. w Warszawie, gdzie wszedł do �cisłego kierownictwa PPR. Odegrał kluczow� rol� we wprowadzeniu władzy komunistycznej w Polsce. Stał na czele delegacji polskiej na konferencji poczdamskiej.

.................................................................................................................................................

B. Działacz ruchu ludowego, polityk. Od lipca 1943 r. premier rz�du RP na emigracji. Uznał realia jałta�skie. Po dymisji wrócił do Polski jako wicepremier Tymczasowego Rz�du Jedno�ci Narodowej. Przywódca legalnej opozycji, wyst�pujacej przeciwko polityce komunistów w Polsce.

.................................................................................................................................................

C. Generał, polityk. W czasie I wojny �wiatowej oficer kawalerii w armii rosyjskiej, uczestnik kampanii wrze�niowej, internowany w ZSRR. Od sierpnia 1941 r. dowódca Armii Polskiej w ZSRR. Przeciwnik polityki kompromisów z ZSRR i polskimi komunistami.

.................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z historii 11 Arkusz I

Zadanie 23. (2 pkt) Podaj daty (miesi�c oraz rok) i nazwy wydarze�, których wyniki zaznaczono na mapie.

• linia ci�gła..................................................................................................................

• linia przerywana......................................................................................................... Zadanie 24. (1 pkt) Podaj daty roczne:

• wojny korea�skiej ...........................................

• wojny sze�ciodniowej ...........................................

• konfliktu falklandzkiego ...........................................

12 Egzamin maturalny z historii Arkusz I

BRUDNOPIS