Wiedza potoczna wiedza naukowa

Wiedza potoczna jest:

… gromadzona przez wszystkich,

… intuicyjna… wybiórcza… zawodząca… nieusystematyzowana… subiektywna

…ale również…

… jest powszechna… służy przewidywaniu… tworzy związki przyczynowo-

skutkowe (probablistyka)… ma funkcje praktyczne… umożliwia poruszanie się w

świecie

Fenomen nauki

Znaczenie nauki

Autorytet nauki

Zniszczenia świadectwem

potęgi

Zaspokaja rosnące potrzeby ludzi

Ludzki instynkt ciekawości świata

Czym jest nauka?

• Szczególnym rodzajem poznawania?

• Procesem badania świata?• Procesem uczenia się?• Wytworem działalności

badawczej?• Systemem instytucji?

Język

Metoda

• Poznanie umysłowe

• Poznanie zmysłowe

• Umiejętności praktyczno-techniczne

Platon w „Państwie”

Sztuki wyzwolone

WIEDZA TEOLOGICZNA

WIEDZA ŚWIECKA

SZTUKI WYZWOLONE

TRIVIUM QUADRIVIUM

GRAMATYKA

DIALEKTYKA

RETORYKA

GEOMETRIA

ARYTMETYKA

ASTRONOMIA

MUZYKA

Kartezjusz

FILOZOFIA

FIZYKA

FIZJOLOGIA, MEDYCYNA, ETYKA

John Locke (1632-1704)

• Nauki o naturze

• Nauki o działaniu

• Nauki o środkach

Jest se

sja albo

nie ma se

sjiTeraz jest sesja

Nauki formalne Nauki realne

Nauki humanistyczne

• Badają wytwory kultury• Badają zjawiska jednostkowe i

niepowtarzalne• Rzadziej stosują procedury

pomiarowe• Stosują oceny i wartościowania• Odczytują sensy i symbole

Wiedza naukowa

Naukowcy uznają rzeczywistość umowy, ale po

spełnieniu określonych warunków:

oparcie w logice i empirii

Platon

„Wiedza jako prawdziwe,

uzasadnione przekonanie”

Arystoteles

• Poznanie zawsze rozpoczyna się od doświadczenia zmysłowego

• Rozum pełniący rolę moderatora poznania zmysłowego

• Intelekt – jedność zmysłów i rozumu

Galileusz

Francis Bacon

Izaak Newton

Zdroworozsądkowy pogląd na naukę

• Wiedza naukowa jest wiedzą dowiedzioną z faktów doświadczenia uzyskanych drogą obserwacji i eksperymentów

• Nauka jest obiektywna• Nauka jest niezawodna

Nauka a zdrowy rozsądek

Nauka to nic innego, jak wyszkolony

zdrowy rozsądek

Nauka jest zakorzeniona w całym mechanizmie

zdroworozsądkowego myślenia

Wiedza potoczna Wiedza naukowa

Powszechna Elitarna

Użyteczna, praktyczna Niezależna od zastosowań

Łatwo przyswajalna Trudno przyswajalna

Subiektywna Obiektywna

Oparta na wybiórczym traktowaniu

rzeczywistości

Nie traktująca rzeczywistości wybiórczo

Często zawodząca Niezawodna

Mieszająca sądy pozytywne i normatywna

Rozgraniczająca sądy normatywne od

pozytywnych

Nieuporządkowana Usystematyzowana

Problemy do zastanowienia:

• Czy wiedza potoczna jest uzasadnionym źródłem wiedzy o świecie

• Czy możemy mówić o socjologicznej wiedzy potocznej? Na czym ona polega, jakie przykłady takiej wiedzy można wskazać

• Wiedza potoczna vs wiedza naukowa: konflikt czy dopełnienie?